Kroone der vier hooft-deughden
(1644)–Ernest van Veen– Auteursrechtvrij
[pagina π1]
| |
[Folio *2r]
| |
Aen de Deught-rijcke ende seer Godt-vruchtighe Iongh-vrovwe IE. Marie van Veen,Doende hare Professie in 't Klooster van S. Elisabeth, op den Bergh Sion, binnen Brussel.Ter-wijl' ick hebbe gesien (seer lieve ende beminde Dochter) ende oock als my dunckt in 't gebruyck is, dat de gene die hun op-offeren aen Godt, ende hun begheven tot den Gheestelijcken staet, in hunne kleedinge ende professie verciert worden op 't hooft met eene kroone: Soo hebbe ick niet konnen naer-laten (ter-wijlen my de selve d'occasie gegeven heeft) dese Kroone in 't licht te brenghen, ter eeren van d'alder-heylighste Moeder Godts ende Maget Maria. Ende al-hoe-wel ick weynigh crvaren ben in de Neder-lantsche dichten, als daerinne my niet gheoeffent hebbende, bidde even-wel mijnen goeden iever t'aensien, ende my te vergeven soo daer iet is 't gene soude moghen mishagen: want 't selve tot begeerte van V. EE. ende oock om my van mijne ghelofte t'ontslaen alleenelijcken hebbe gedaen. Niet-te-min ick hope dat in dese ghelegentheyt van tijde, te | |
[Folio *2v]
| |
weten, in u. l. professie, 't selve eenighsins aengenaem sal mogen wesen, om redenen dat het maer en sal dienen tot exempel ende stichtinge van de deughden waermede de alder-heylighste Maget Maria begaeft ende verciert is geweest. Hoewel 't selve van my niet en behoorde te verwachten, maer veel eerder van den H. Vader Augustinus uwen gemeynen Patroon, die schrijft: In dit leven en is gheeneGa naar margenoot+ deugt, 't en zy lief te hebben 't ghene dat-men moet beminnen: want 't selve te beminnen, is wijsheydt; daer-van met gheene moeyelijckheydt af-ghetrocken te konnen worden, is sterckheydt; door gheene wellusten beweeght te konnen worden, is matigheydt; ende door gheene hooverdije daer-van ghekeert te worden, is rechtveerdigheydt. Daer-om seggen de Philosophen, dat de deught den mensche een saligh leven geeft; sulcks dat, kan sy den mensche een saligh leven gheven, nootsakelijcken moet daerGa naar margenoot+ volghen een saligh sterven, ende naer onse doodt de saligheydt onser ziele. Ghelijck dien wijsen Philosooph Seneca seer wel beschreven heeft; seggende, dat de deught de menschen verheft, ende stelt die boven de hemelsche planeten. Ende op eene andere plaetse, ghelijck den Christelijcken Cicero, te weten, Lactantius Firmianus, is schrijvende in dese maniere: Seneca die seyt, datter geenen anderen loon en is van de deught, dan d'onsterffelijckheydt: want als hy prijst de deught in dien boeck die hy geschreven heeft van de vroeghe doodt, soo seydt hy: Eene sake isser te weten, de deught, die ons d'onsterffelijckheyt kan geven, ende der Goden gelijck maken. Sulcks dat son | |
[Folio *3r]
| |
der de deught niemant geluckigh ofte saligh en kan wesen, mits sy (naer 't segghen van de Stoicse Philosophen) alleen een saligh leven kan gheven. Doch wy lesen dit beter by onse Leeraers van de heylige Kercke, die de deught in haer-selven niet als de Heydensche bemercken, maer in sulcker voeghen, waer-door den mensche kan komen tot sijnder zielen saligheydt, ende het eeuwigh leven: want dese schrijven dat den loon van de deught is d'eeuwighe glorie: waer-toe wy behoorden te trachten, ende niet naer eene ydele ende verganghelijcke glorie, als de Heydensche ghedaen hebben, die vast meynden dat daer-inne hunne saligheyt gheleghen was; maer naer het schrijven ende leeren van de Moeder de H. Kercke, Apostelen, &c. gelijck den heylighen Ioannes is leerende: want: werckt, seydt hy, een spijse die nietGa naar margenoot+ verganghelijck en is, maer die blijft in 't eeuwigh leven, die u den Sone Godts sal gheven. Waer-mede, den heylighen Apostel te kennen is ghevende, dat wy sulcke deughdelijcke ende Godt-vruchtighe wercken hier moeten doen, die niet en vergaen noch smilten gedurende ons leven; maer die blijven, ende ons konnen gheven hier naer-maels de eeuwighe blijdtschap ende glorie, waer-toe dat ghy als-nu zijt trachtende, te weten, door de H. Religie; verlatende alsoo niet alleenelijck de werelt, maer uwe eyghen ouders ende vrienden, waer-over wy patientie moeten nemen, ende dancken onsen Heere, dat d'eerste vrucht die hy ons verleent heeft haerselven is op-offerende aen hem, met sulcken wijsheydt ende devotie, met sulcken | |
[Folio *3v]
| |
patientie ende sterckheyt, met sulcken stant-vastigheyt ende kloeckheyt als alle de werelt gesien heeft, soo dat wy met recht mogen spreken met den Apostel: BenedictusGa naar margenoot+ Deus, & Pater Domini nostri Iesu Christi, qui benedixit nos in omni benedictione spirituali, in calestibis, in Christo: Ghebenedijt is Godt, ende den Vader ons Heeren Iesu Christi, die ons gebenedijt heeft in alle geestelijcke benedictien, in de hemelsche, in Christo. Doch gy hebt niet alleen het beste deel verkoren, als onsen Heere spreeckt: Maria autem optiman pattem elegit, Maria heeft het beste deel verkoren, maer oock het soetste: want hy seyt ende bekent selver: * Iugum meum suave est, & onus meum leve, Mijn jock is soet, ende Suavius nihil.
| |
[Folio *4r]
| |
mijn pack is seer licht: sulcks dat die onsen Heere wilt volgen moet nootsakelijcken 't jock van het Kruys dragen; ende al is 't dat 't selve heel swaer ende moeyelijck schijnt te wesen, nochtans is 't soet ende vrindelijck, ja krijght hier-naer eenen goeden loon, die Godt selver naer alle tribulatien verleent aen die hem trouwelijcken dienen tot den laetsten toe; want hy spreeckt aldus: Esto fidelis usque ad mortem, & dabo tibi coronam vita, Zijt ghetrouw totter doot, ende ick sal u de kroone geven van 't eeuwigh leven, die wy ons al-t'samen zijn wenschende. Neemt dit weynigh dan in danck, alleenelijcken voor sulcks als de Griecken ende Romeynen in hunnen tijdt deden, gelijck ick 't selve oock aen V.L. van goeder herten ende door vaderlijcke liefde ben op-offerende: die in de voor-salen van hunne huysen de naer-beelden van hunne voor-ouders stelden, om dies-wille dat hunne naer-komelinghen niet alleenelijck met verwonderinghe hunne deughden souden lesen, maer veel eerder naer-volghen. Vaert wel.
Beminde Dochter,
V.L. Vader, Ernest van Veen. |