Het prieel der gheestelicker melodiie
                            
            
                
                    Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Het prieel der gheestelicker melodiie in de derde druk uit 1617.
                
                
                    
                        p. 6: ‘Droo’ → ‘Door’: ‘Door, etc.’.
                        p. 8: ‘Ho’ → ‘Hoe’: ‘Hoe salich, etc.’.
                        p. 18: ‘ds’ → ‘des’: ‘O vreucht des werelts wijt’.
                        p. 18: ‘sijue’ → ‘sijne’: ‘Deur sijne machtighe hant’.
                        p. 20: ‘haeren’ → ‘baeren’: ‘En baeren sonder pijnen’.
                        p. 26: Het foutieve paginanummer ‘92’ is gewijzigd in ‘26’.
                        p. 29: ‘ghe gheboren’ → ‘gheboren’: ‘Ist hemels licht gheboren’.
                        p. 31: Het foutieve paginanummer ‘3’ is gewijzigd in ‘31’.
                        p. 36: ‘iolije’ → ‘iolijt’: ‘Met vreucht, iolijt’.
                        p. 39: Het foutieve paginanummer ‘36’ is gewijzigd in ‘39’.
                        p. 39: ‘weseu’ → ‘wesen’: ‘Sy sijn altijts in een wesen’.
                        p. 42: Het foutieve paginanummer ‘43’ is gewijzigd in ‘42’.
                        p. 44: ‘gregrem’ → ‘gregem’: ‘Iuxta suum gregem’.
                        p. 44: ‘m’ → ‘in’: ‘Iacente in praesepio’.
                        p. 51: Het foutieve paginanummer ‘56’ is gewijzigd in ‘51’.
                        p. 52: Het foutieve paginanummer ‘54’ is gewijzigd in ‘52’.
                        p. 67: ‘orru’ → ‘ortu’: ‘Dies est laetitiae in ortu regali’.
                        p. 67: ‘Erusalem’ → ‘IErusalem’: ‘IErusalem wilt opstaen’.
                        p. 70: ‘nytuerkoren’ → ‘uytuerkoren’: ‘O maeghet uytuerkoren’.
                        p. 70: ‘uytnerkoren’ → ‘uytuerkoren’: ‘O uytuerkoren man’.
                        p. 71: ‘onerluyt’ → ‘ouerluyt’: ‘En roepen ouerluyt’.
                        p. 72: ‘bonen’ → ‘bouen’: ‘Daer vreucht is bouen maten’.
                        p. 80: ‘Piince’ → ‘Prince’: ‘Desen Prince hooch befaemt’.
                        p. 83: ‘verwernne’ → ‘verweruen’: ‘Het doet verweruen’.
                        p. 85: ‘On’ → ‘Om’: ‘Om t’kint vol deucht’.
                        p. 85: ‘sonde’ → ‘soude’: ‘Dat hy verliesen soude’.
                        p. 86: ‘Aenbidben’ → ‘Aenbidden’: ‘Aenbidden mach, naer reden’.
                        p. 88: ‘drooch’ → ‘droech’: ‘Die maghet die hem droech’.
                        p. 88: ‘gheeene’ → ‘gheene’: ‘Sy is, en anders gheene’.
                        p. 91: ‘nytuerkoren’ → ‘uytuerkoren’: ‘Van een suyuer Maghet uytuerkoren’.
                        p. 95: ‘Eeu’ → ‘Een’: ‘Een suyuer broot sonder respijt’.
                        p. 95: ‘waerachtichtich’ → ‘waerachtich’: ‘Wort v persoon waerachtich’.
                        p. 98: ‘Shreeckt’ → ‘Spreeckt’: ‘Spreeckt ootmoedelick v schult’.
                        p. 102: ‘meer meer’ → ‘meer’: ‘Wat kost ghy ons meer doen?’.
                        p. 105: Het foutieve paginanummer ‘108’ is gewijzigd in ‘105’.
                        p. 106: ‘de’ → ‘der’: ‘O fonteyne der liefde’.
                        p. 112: Het foutieve paginanummer ‘116’ is gewijzigd in ‘112’.
                        p. 114: ‘uu’ → ‘nu’: ‘En nu soo wort een soet liet ghemeyn’.
                        p. 120: ‘oook’ → ‘oock’: ‘D’aerde brenght oock haer vruchten voort’.
                        p. 121: ‘Ontfangheu’ → ‘Ontfanghen’: ‘Ontfanghen uyt milde ghenaden’.
                        p. 123: ‘ghy ghy’ → ‘ghy’: ‘Hoort ghy hier konstich op d’Orghel spelen’.
                        p. 138: ‘sprade’ → ‘spade’: ‘Dus moeten wy roepen vroech ende spade’.
                        p. 139: ‘Nijandts’ → ‘Vijandts’: ‘s Vijandts loose nature’.
                        p. 152: Het foutieve paginanummer ‘192’ is gewijzigd in ‘152’.
                        p. 157: Het foutieve paginanummer ‘197’ is gewijzigd in ‘157’.
                        p. 157: ‘te te’ → ‘te’: ‘En te deruen dat eeuwich leuen’.
                        p. 163: Het foutieve paginanummer ‘164’ is gewijzigd in ‘163’.
                        p. 167: ‘grodt’ → ‘groot’: ‘Hem louen souden kleyn en groot’.
                        p. 173: ‘fonteyue’ → ‘fonteyne’: ‘Der suyuer klaer fonteyne’.
                        p. 181: ‘deuchven’ → ‘deuchden’: ‘Beweghende tot deuchden’.
                        p. 187: ‘eer eer’ → ‘eer’: ‘Lof, prijs, hoocheyt, end’ eer eer’.
                        p. 191: ‘ghebeuedijt’ → ‘ghebenedijt’: ‘Eeuwich ghebenedijt’.
                        p. 211: ‘te te’ → ‘te’: ‘Om hem al-tijts te te louen’.
                        p. 216: Het foutieve paginanummer ‘184’ is gewijzigd in ‘216’.
                        p. 222: Het foutieve paginanummer ‘224’ is gewijzigd in ‘222’.
                        p. 226: ‘waerachtichtich’ → ‘waerachtich’: ‘Den Soon voor ons waerachtich’.
                        p. 237: ‘paet’ → ‘daet’: ‘Waer is Pompeius macht, en Cesars wreeden daet?
                        p. 239: Het foutieve paginanummer ‘259’ is gewijzigd in ‘239’.
                        p. 272: ‘incundius’ → ‘iucundius’: ‘Auditur nil iucundius’.
                        p. 287: ‘waerachtichtich’ → ‘waerachtich’: ‘De Soon voor ons waerachtich’.
                    
                
            
            
            
                
                    2
                    
                    
                
            
            
                _pri008prie01_01
                DBNL-TEI 1
                
                    2011 dbnl
                
            
            
                DSOLmetadata:yes
            
            
                
                    
                    exemplaar Koninklijke Bibliotheek Den Haag, signatuur: 13 K 14
                
                Het prieel der gheestelicker melodiie. Hieronymus Verdussen, Antwerpen 1617
                
            
        
        
            
                Wijze van coderen: standaard
                
            
        
        
            
                Nederlands
            
        
        
            
                Het prieel der gheestelicker melodiie
                
                
                
                    
                    
                
            
            
            
                
                
            
            
            
            
        
        
            
                Het prieel der gheestelicker melodiie
                
                
                
                    
                    
                
            
            
            
                
                
            
            
            
            
        
        
            
                2011-05-18
                
                    RG
                
                colofon toegevoegd
            
        
    

Verantwoording 

Dit tekstbestand is gebaseerd op een bestand van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (https://www.dbnl.org)

Bron: Het prieel der gheestelicker melodiie. Hieronymus Verdussen, Antwerpen 1617
 
Zie: https://www.dbnl.org/tekst/_pri008prie01_01/colofon.php

In dit bestand zijn twee typen markeringen opgenomen: paginanummering en illustraties met onderschriften. Deze zijn te onderscheiden van de rest van de tekst door middel van accolades: {==13==} {>>pagina-aanduiding<<} {==Figuur. 1: Onderschrift van de afbeelding.==} {>>afbeelding<<} 



    
 
    
{==I==} {>>pagina-aanduiding<<}

Het Prieel
Der
Gheestelicker
Melodiie,

Inhoudende veel schoone Leysenen, ende
Geestelijcke Liedekens van diueersche deuote
materien, ende op de principale Hooch-
tijden des Iaers dienende etc.

Van nievvs ouer-sien vermeerdert ende
verbetert in veel plaetsen.

Vis consili expers mole rvit sva.

t’ Hantvverpen,
By Hieronymus Verdussen, inde Camer-
straet, inden rooden Leeu, Anno 1617.
    


 
    
{==III==} {>>pagina-aanduiding<<}

 Voor-sprake tot den Leser. 

GOedtwillighen Leser, het is kennelijck, dat ghelijck de wereltlijcke ende  oncuyssche ghedichten oft Liedekens seer hinderlijck zijn de menschen, alsoo de godtvruchtige ende gestichtighe  zijn seer salich, nut ende profijtelijck. Niet alleen om dat de godtvruchtighe de onnutte groots deels plegen te weiren, het welc een groote baete is en onweerdeerlick om den grooten Siel-moort, die ghemeynlijck gheschiet int singhen van dusdanige Liedekens (om de welcke, als sy ghesongen worden, de boose vyanden dansen, ende d’Engelen des vredes, waert’ moghelijck, souden bitterlijck schreyen) maer oock om die goede leeringhe die sy zijn besluytende, ende die goede deuchdelicke beweghelijckheden die sy in’t herte zijn verweckende: want ‘tghene dat sy seggen veel dieper in’t herte valt, ende veel meer beklijft, door de wel gedichte rijmen, ende soete melodije, dan oft de selue dinghen sonder ghedicht oft musijcke werden gehoort oft gelesen. Het welcke van sijn seluen is ghetuyghende den H. Vader Augustinus in’t 10. Boeck sijnder belijdenissen in’t 33. Cap. daer hy belijdt hoe dat hy in’t beghinsel zijnder bekeeringe veel tranen van deuotien was stortende als hy hoorde de Lof-sanghen der H. Kercken: ende seyt dat door ‘tvermaeck der ooren een krancke siele op-staet tot eene Godtvruchtige beweghelijckheyt des herten. Iae den Prophete Helizeus [4. Reg. 3.] als hy begheerde den gheest Godts in hem seluen te verwecken om te propheteren, heeft doen roepen eenen Herpslager, ende als dese was spelende op de Herpe, so is de hant Godts op Helizeum geworden, ende hy heeft ghepropheteert. Ende op een ander plaetse lesen wy [1. Reg. 16.] dat door ‘tspelen van David den qua-
    
{==IV==} {>>pagina-aanduiding<<}

den gheest is van den Koninck Saul gheweken. Voorwaer, om andere niet te verhalen, wij lesen dat den salighen Vader Ignatius de Loiola, instelder ende eersten gheneraelder Societeyt Iesu, wonderlijck in den gheest vermaeckt wierdt door gheestelijcke sanghen, soo datmen terstont de tranen sach ouer sijn wanghen loopen, ghetuyghende de deuotie die inwendelick door sulcks in hem oprijsende was. Ick late staen dat dusdanighe leeringhe, oft goede woorden by rijme ghestelt, soo door’t ghedichte, soo door den soeten thoon beter ende lichter worden gheleert ende onthouden. Alsoo dat niet sonder redene den H. Ambrosius om d’Arriaensche ketterijere niet te doen, ende de Katholijcke leeringhe te verbreyden ׀ sommighe gheestelijcke Liedekens heeft ghedicht, ende dieselue den volcke voor ghehouden om te singhen. Ende den H. Paus Gregorius selue, nu Paus wesende, ende den last vande gheheele H. Kercke op sijnen hals draghende, en heeft hem niet laten verdrieten den kinderen den kerckelijcken sanck selue te leeren. Voorwaer dit sijn de redenen om de welcke den H. Apostel Paulus soo menich reyse de ׀ Christenen menschen is vermanende tot gheestelijcke Liedekens te singhen. Om dese selue ist, beminden Leser, dat desen Liekens-boec nv op een nieu, ende de vierde reyse is gedruct, verbetert zijnde ende vermeerdert met niet luttel schoone Liedekens, ende ooc nieuwe thoonen, die met Noten van Musijcke daer by gheuoecht zijn. Ende hoe wel de sommighe gaen op thoonen die eertijts geschickt waren tot weerelijcke liedekens, nochtans hebbeb wy goet gheuonden de selue niet achter te laten, op dat de ghene die op sulcken thoonen seer ghesint zijn (als die somtijdts seer playsant ende lieflijck zijn) ende ouer sulcks en sou-
    
{==V==} {>>pagina-aanduiding<<}

den de selue niet gheerne laten: oock goede, godtvruchtighe woorden souden moghen vinden die sy op dusdanige thoonen souden mogen singen: waer uyt volghen sal dat de menschen allenskens dese oneerlijcke woorden sullen laten varen, ende dat de selue in een eeuwige verghetenisse sullen comen: het welc anders om de lieflijckheyt der voysen nimmermeer en waere te verhopen. Noch dit en moet ons niet duncken vremt te sijne: want machmen te tempelen der af-goden in Godts tempelen verkeeren ende wijen, waerom en soudemen deydele thoonen niet tot gheestelijcke woorden mogen veranderen? Heeft den H. Paus Ghelasius ontrent het iaer ons ׀ Heeren 492. de Heydensche superstitie, van inde maent Februarius, lancks de stede van Roomen met brandende lichten te loopen, ter eeren van den af-godt Februus verandert in een godtvruchtighe salighe ceremonie van Lichtmisse, ende vande ghewijde Keerssen inde Processie ter eeren Godts ende zijnder H. moeder te draghen; waerom en soudemen sulckx niet moghen naevolghen in dusdanighe materie? voor-waer sulcx doende soo en doen wy anders niet dan Egypten spolieren, Ex. 12. ende zijn beste Vaten tot het cieraet des Goddelijcken tabernakels offeren: Wy snijden af het hayr ende de nagelen Deut. 21 vande Heydensche vrouwe inde oorloge gevangen, om die tot een wettige huysvrouwe nae Godts wet te trouwen. Ick en wil niet onkennen ten is misprijselijck datmen op de klocken oft orghelen der Kercken dusdanige thoonen is spelende, soolanghe als de onnutte woorden, daer sy eerst toe ghevonden zijn, noch sijn inde memorie der menschen. Ia  ick segghe noch meer het is ongeoorloft de selue te spelen op instrumenten sonder leuende voysen, ooc buy-
    
{==VI==} {>>pagina-aanduiding<<}

ten de Kercke: want het is een ander saecke iet op instrumenten alleene te spelen, dan iet met een ghearticuleerde voys te singhen: door dien dat alsmen een gheestlijck Liedeken met een menschelicke stemme op dusdanighe thoonen is singhende, soo vallen mede inde ooren, ende door de ooren in’t herte de Godtvruchtige woorden, die welcke weiren de memorie der onsuyuere eerst ghewoonlijcke woorden: maer de klocken, orghelen oft andere instrumenten sonder menschelicke stemme en doen sulcx niet, maer luyden alleen den enckelen toon, die de menschen doet ghedencken de ghewoonelijcke woorden, diemen daer op pleecht te singhen, ende alsoo wortmen verijdelt, ende daerom is d’een ongheoorloft, het ander niet.
Soo dan, Christelijcke Leser, neemt int goet, ende ghebruyckt dese Liedekens, om uwen geest in Gode te vermaken, ende v seluen tot Godts lof, oft andere goede beweechlijckheyt te verwecken, Laet varen, iae band uyt uwen monde, herte, ende memorie, ock uyt uwe huysen, steden, ende dorpen alle dertelijcke, oneerbare, oft oock ydele lichtueerdige Liedekens. Wetende voor seker dat ghelijck de dese Gode seer mishaghen, ende der ghemeente seer schadelijck zijn, alsoo dandere zijn hem seer behagende, ende een ieghelijck seer salich: als wesende een seer vruchtbarich saet van goede ghepeynsen, begeerten ende lusten, welcke zijn als bloemen die ghespeent zijnde wassen tot salighe vruchten, weerdich gestelt te worden op de tafel des Heeren. Bidt oock voor de ghene die hier mede uyt goeden ieuer besich geweest hebben, ende vaert wel.


 
    
{==VII==} {>>pagina-aanduiding<<}

     Tot de godt-vrvchtighe ionckheyt van Brvgghe.

LIeue Kinders eer dat gy voorder gaet, Noteert ten eersten dat ghy in dit Boecxken, diueersche soorten van Liedekens vinden sult en in dryderley talen, te weten in’t Latijn, Fransoys ende Vlaemsch, ende ouer sulcks siet ghy dit Boecksken met sommige soo Latijnsche als Fransoysche ende Vlaemsche prijs-redenen verciert, ende vereert, het welcke sommige gheleerde en treffelijcke mannen hebben willen doen, om u-lieder allen te couragieren, en t’samen te thoonen, hoe profijtelijck ende hoe goet dat sy dit Boecxken zijn achtende.
Noteert ten ten tweeden, dat sommighe Liedekens op de principale Hoochtijden des iaers zijn dienende. Andere spreken alleen van schoone gheestelijcke materien ofte deuchden in’t ghemeyn, en daerom moghen sy op alle tijden des Iaers ghesonghen worden.
Ten eersten dan soo hebdy de Liedekens die de Alderheylichste Drijvuldicheyt aen-gaen.	fol. 1.
Ten tweeden, die vande H. Moeder Godts Maria spreken, uyt die welcke Godts eeuwich Sone Iesus Christus gheboren is,	fol. 13.
Ten derden, de Leysenen, de selue geboorte aengaende, ende sijn sommighe int Latijn, sommighe int Vaemsch.	fol. 41. 
Ten vierden, van het hoochweerdich H. Sacrament des Autaers.	fol. 94.
Ten vijfsten, vande heylighe ende bitter Passie des Heeren.	fol. 101.
Ten sesten, van den heylighen Paesschen, ende den uyt-gaende tijdt.	fol. 110.

    
{==VIII==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ten seuensten, van Penitentie ende ‘tversmaden des werelts.	fol 124.
Ten achsten, vande Doodt.	fol. 145.
Ten neghensten, van d’Oordeel Godts.	fol 160.
Ten 10. Vande Helle en’t Vaghevier.	fol 162.
Ten 11. Vande Hemelsche glorie.	fol. 164.
Ten 12. Liedekens die op alle tijden des Iaers ghesonghen moghen worden.	fol. 172.
Ten 13. Van de liefde Godts.	fol. 182.
Ten 14. Van de patientie	fol. 183.
Ten 15, De Fransoysche.	fol. 239.
Ten 16. De Latijnsche.	fol. 272.
Ten 17. Om de bequamicheydt des plaets een Liedeken dienende tot den Catechismus.	fol. 286.

Noteert ten 3. dat hoe wel datter sommighe Liedekens hier in staen, die versch gecomponeert zijn van verstandighe ende gheleerde persoonen, het sijn nochtans meestendeel al oude Liedekens die noch somtijts hebben ghedruckt geweest, maer gelijck sy seer incorrect waren, soo hebben wy die met groote moeyte, arbeyt ende neerstichticheyt moeten corrigeren. Ten 1. want veel liedekens seer kinderachtich waren, ende schenen van een simpel vrouken ghedicteert te wesen: Andere gheenen sin en hadden, soo datmen die lesende, bycans niet gheraeyen en konde wat dat sy wilden seggen: Andere liedekens waren somtijts ondiscretelijck, iae oock ongestichtelijck hier en daer sprekende, daer de Gheusen ende quade Catholijcken waren mede spottende ende gabberende, ende haer tanden mede koterende: Ten 2. om dat de oude liedekens op seer veel plaetsen qualijck waren rijmende, als wesende meestendeel ghemaect van wilde Componisten, die haer niet en verstonden van’t ghene de vlaemsche poesie competeert. Dese quade rijmen hebben wy moeten uytnemen, en daer andere goede
    
{==IX==} {>>pagina-aanduiding<<}

ende bequame rijmen in haer plaetse stellen. Ten derden wasser een groote faute in alle de vlaemsche liedekens, die tot nu toe hebben ghedruckt gheweest, dat de Veersen hier ende daer, eene twee, oft dry sillaben te luttel oft te veel waren hebbende: Oock daer-en-bouen, al-omme warender corte sillaben voor langhe, lange voor korte gheset, het welcke int singhen een groote onbequamicheyt by brenght: ten mach niet lieghen. Ende in dese faute vallen alle de Rhetoriciens ende dichters, hoe goede Meesters sy oock zijn (behoudens haerlieder eere) als sy den sanck oft Musijcke niet en verstaen. Soo hebben wy dan onse Rhetorijcke ghebrocht op den Fransoyschen ende Italiaenschen voet, te weten op een sulcke, datter niet een sillabe min oft meer en sy dan den sanck is vereysschende.
Noteert ten vierden aen-gaende de Musijcke, dat vele nieuwe schoone, deuote, liffelijcke toonen ende voysen hier in dit boecxken zijn gecomponeert van goede Musiciens: Niet te min, seer vele liedekens hebben wy op de oude toonen gelaten, soo om datse goet zijn, soo om datse een ieghelijck kan, soo oock om datmen alsoo de oude lichtveerdighe liedekens te lieuer laten en te lichter vergheten soude, aenghesien datmen op de selue lieffelijcke toonen, nu andere gheestelijcke Liedekens kan singhen.
Dit wasser, Lieue Kinderen, dat ick v wilde veraduerteren, eer dat ghy de Liedkens sout beghinnen te lesen oft te leeren: Valter nu aen met een ghenoechte, neersticheyt, ende viericheyt. Worpt me alle de vuyle ende amoureuse, lichtveerdige Liedekens in’t vier, ende neemt dit deuchdelijck boecxken in handen, leert dit neerstelijck, ende drucket vast in uwe memorie, met de nieuwe lieffelijcke toonen, die elck
    
{==X==} {>>pagina-aanduiding<<}

Liedeken toegheeyghent zijn. Dese sult ghy mogen singhen smorgens vroech, s’auonts late, op strate, ende in huyse, inde schole, op v werck, buyten te velde, reysende, wandelende. Ia oock in de kercke, als den Catechismus geschiet, onder den welcken ghylieden dese ende dierghelijcke gheestelijcke, deuote lof-sanghen sult singhen, achter volghende Italien ende andere  Prouincien daer sy het selue doen, ende hare Catechismus Liedekens uyt-stellen, ende in drucke laten uyt-gaen, ghelijck wy-lieden oock nu zijn doende. Doet soo beminde kinderen, ghelijck ick v rade, ghy sult van Brugghe een Hemels Hierusalem maken, in wiens straten, men ghedurichlijck is hoorende dat blijde Alleluia, ende den lof des Heeren, nu en ter eewigher uren. Amen.


 
    
{==XI==} {>>pagina-aanduiding<<}

    De egregia Brugensivm 
puerorum infantiumq́ue pietate.

    Ad reverendissimum Carol. 
Phil. Rodovanium 
Bruganae vrbis Episcopum.


    BRugae vetustae Protômysta nobilis, 
Carole Philippe Rodouanidum decus, 
Mirare mecum pusiones Brugicos, 
Adeoq́ue plenos mentis intellectulos 
Primis in annis. Ecce qui certo pede 
Signare nondum lubricam sciunt humum; 
Non ore totum fabricare verbulum, 
Infante buccula in Dei laudes meant: 
Et Vni-Trinum Fulminatorem sonant, 
Fabrumque Coeli Ieson, & terris fabrum, 
Puerperamq́ue Virginem, & sursum pijs 
Secreta Templa, & suppedaneas domos; 
Sine carne Mauros, & et cygneos Angelos: 
    
{==XII==} {>>pagina-aanduiding<<}

Niueumq́ue Fas, & Criminis nigrum Nefas, 
Haec cuncta, quae vel saepe nescit vltima, 
Hic prima vita nouit; haec quadrimuli 
Haec trimuliq́ue, bimuliq́ue cantitant. 
Crede Rodovane Carole, & credis, scio; 
Nusquam, Leonis Belgici, per oppida, 
Bullata, lactens, tenera, plus aetas sapit 
Sapuere quondam serius, viri Phryges, 
Hic nec puelli serò, Carole, sapient. 


    G. L. V.


 
    
{==XIII==} {>>pagina-aanduiding<<}

Cl. V. Maxaemyliani

    Vrintii in hunc sacrarum 
Odarum Librum Epigramma. 


    QVale melos primo Philomela minurit ab ouo, 
Tale eadem cano guttare mussat anus: 
Omnia principijs insunt, quem suxit odorem 
Seruat, & exspirat testa tenella diu. 
Transit in infantes nutrix cum lacte, per aures 
Altius in pectus lubrica verba fluunt. 
Prima igitur studijs formanda salubribus aetas, 
Tunc quoque cum cantus, & ioca tersa placent. 
Saepe latet molli sub carmine subdola Siren, 
Saepe sub Hyblaeis tecta venena fauis. 
Ore canens dulci pestem fouet anguis in herbà. 
Blandior incautam fistula perdit auem. 
Aurea res auris, sed caerea, pronaque falli, 
Cura vigil molles ni cubet ante fores. 
Maxima debetur tantae custodia portae, 
Templa bonae Mentis ne vitiata labent. 
Fortius haud aries catapultaque verberat vrbes, 
Martia quum creperis grandinat ira pilis: 
Quàm teneros animos, lasciua poëmata pulsant, 
Seu legere illa iuuet, seu canere illa iuuet. 
Casta decent castos, Vatum Dea casta Minerua est, 
Castus Hyantaei Praesul Apollo chori. 
Castalides castae, castae Lebethrides vndae, 
Casta Dei genetrix, Virgineusque Puer. 
Eius & exemplo casti, pia turba, Sodales, 
Sanctior Ignati quos Patris afflat amor: 
Moribus & studijs nati informare Iuuentam, 
Aoniam Pubem non nisi casta docent. 
Illorum & monitis Brugarum casta Iuuentus 
Non nisi casta legit, non nisi casta canit. 




 
    
{==XIV==} {>>pagina-aanduiding<<}

    A la louange de la Catholique & chaste Poësie, & au 
mespris de l’heretique & deshoneste.


    FAictes, mon Dieu, que ma Lyre d’yuoire, 
Et de mon Lut les doux-bruyans accors, 
Mes doigts ioüeurs, ma voix, tous mes effors 
Tendent tousiours à vostre honneur & gloire. 
Reueillez vous, gentile chanterelle; 
Entre lacez, d’vn gracious fredon, 
Le Haut, Moyer, le Bas, & Graue ton; 
Chantez à Dieu quelque chanson nouuelle. 
Accordons nous, par vn plaisant melange 
Des Luts voutez, à noz voix mariez: 
Et que noz vers doucement animez, 
Chantent à Dieu eternelle louange. 
Arriere donc, engence des corneilles; 
Qui vas tousiours ta Venus entonnant: 
Ton chant vilein est par trop deplaisant 
Au coeur deuot, & aux chastes oreilles. 
Retire toy loing de nostre contree; 
Va-t’en cacher, qu’on ne te puisse voir, 
Dans les cachots du tenebreus manoir, 
Estouffe là ta voix enuenimée. 
Et toy, qui plein d’heretique manie, 
Fais retentir l’Athée Rimailleur, 
Tay toy, car ton haleine & ta clameur 
Infectent l’air de leur grand’ punaisie. 
Et toy aussi, toy, qui de badinage, 
Et vers peruers, barbouilles le papier, 
Quitte tel ieu, c’est vn trop vil metier: 
Change de ton, de note & de langage. 
Mais venez ça, Chrestien, & Catholique, 
Qui volontiers enchantez voz ennuis 
D’vn ioly chant, ce bon liuret exquis 
Vous fournira subiect sainct, & pudique. 


    Les pleurs suyuent les Rys.


 
    
        
    
    
{==XV==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Tot de Borghers ende Ionckheyt van Brugghe.


    IN’t huys der Enghelen bouen in’t hemels hof 
Ghedurich louen sy den Heer sonder vervelen, 
Met neghen Chooren sijn doen sy een eeuwich lof, 
Met alder soetste spel, en alder-soetste kelen. 
    Laet ons dan neerstich zijn hier te leeren een-paer 
    Datmen sal altijts doenin die hemelen klaer. 
 
En is een sulcke stadt den hemel niet ghelijck, 
Daermen niet anders hoort in huys en op de strate, 
Dan sanck en spel tot lof van Godt ghenade-rijck, 
By nacht, by daghe schoon, smorghens vroech, t’sauonts laete? 
    Soo dan gaet neerstich voort om te leeren een-paer 
    Datmen sal altijdts doen in die hemelen klaer. 
 
Dit doet ghy wel voorwaer, o Brugge schoone stat, 
Ghy singt den Heere lof, ghy verhoocht zijn genade: 
T’is wel den ketters spijt, en de lichtvoetkens prat: 
Maer Brugghe gaet toch voort, en vraecht niet nae de quade, 
    Blijft toch in sulcke deucht, en vvilt leeren een-paer 
    Datmen sal altijts doen,  in die hemelen klaer. 
 
Ghelijck Vlysses de, die der Sirenen sanck 
Seer groude, doet oock soo, dat v niet en verblijde 
Vrou-Venus soeten toon, noch der ketters geianck 
On-eer’ en ketterij’ en singht ten gheenen tijde: 
    Maer vvel dit boecxken eert, vvant ghy namaels een-paer 
    Dit selue singhen sult in die hemelen klaer. 
 
Brugge heft op v voys, ghy kinders groot en kleen 
Heft op v keelkens soet, wilt soo v naesten stichten, 
    
{==XVI==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hier toe soo hebben wy voor u-lier al-ghemeen, 
Door Rhetorijcke const dit kleyn boecxken doen dichten. 
    VVilt dan al neerstich zijn om te leeren een-paer 
    Dat ghy altijts sult doen in die hemelen klaer. 
 
Een suyuer heylich Liedt, van dicht en sinne goet, 
Verweckt in ons de deucht, belet ‘tsondich volbringen 
Ghelijc Arion de deur ‘tspel sijns harpe soet 
Den Dolphin tot zijn dienst, uyt het diep water springen. 
    Blijft dan in sulcke deucht, en vvilt leeren een-paer 
    Dat ghy sult altijts doen, in die hemelen klaer. 
 
Maer hoe wort dit goet werc, alom so seer verbreyt 
Hoe wort de ioncheyt nu in deucht so wel ghewesen? 
Och wie en weetet niet? t’is de Societeyt 
Van Iesus, om haer deucht noyt ten volle gepresen 
    VVel aen goey Zelateurs, leert ons toch al een-paer 
    Dat vvy al sullen doen in die hemelen klaer. 
 
Den Catechismus oock hy dient hier wel vermont, 
Want hy te Brugg’ floreert ‘tis doch een werck des Heeren, 
Wy sien ons boomkens teer, krijgen een vasten gront 
Int Katholijck gheloof, in deucht sy ooc vermeeren. 
    Lieue kinders gaet voort, vvilt al leeren een-paer, 
    Dat ghy sult naermaels doen in die hemelen klaer 
 
En ghy, o Zelateurs, gaet voort, heft op v stem, 
Op dat Brugge mach zijn deur suyuer leer en daden 
Ghelijck die schoone stadt t’hemelsch Hierusalem, 
Ghy goe kinders gaet voort, volgt altijt sulcke raden 
Gaet voort en onderwijst, gaet voort en leert een-paer 
Datmen sal altijdts doen in die hemelen klaer. 


    Leght tol naer recht.


   

{==1==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Nieuwe Gheestelijcke liedekens 
van diveersche deuote materien / ende 
op de principale Hooch-tijden des 
Iaers dienende.

    Vande alder-heylichste Dry-vuldicheyt.


Op de vvijse: Lof Maria seer reyn.


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

O Heylich eeuwich Godt, 
O Godt van Sabaoth, 
O Heere der Heyr-krachten, 
Ghy zijt mijn deel, mijn lot, 

{==2==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mijn lief, mijn hert, en t’slot 
Van alle mijn ghedachten. 
Ghy zijt, etc. 
O eeuwich Vader mijn! 
O eeuwich Vaders schijn! 
O Heylich Gheest vol minne! 
O schoon wesen divijn, 
Dry in persoonen fijn, 
Een van natur’ en sinne. 
O schoon wesen, etc. 
Maer soo v wesen reen 
Dryvuldich is en een. 
Soo is mijn hert drijkantich: 
T’is voor u Godtheyt kleen. 
Maer ick gheeft u alleen, 
O Heere triumphantich. 
T’is voor, etc. 
De hantsche werelt wijt. 
Den hemel dies omrijt 
Kan t’herte niet versaeyen: 
Hoe blij, hoe groot iolijt, 
Hoe soet, hoe langhen tijt, 
Ten kan ons al niet paeyen.  
Hoe bly, etc. 
Ront is de werelt saen, 
T’hert heeft dry punten aen, 
Hoe soud’ sy dat toch vullen? 
Neen, neen ick laetse gaen, 
Sy sullen al mis slaen 
Die haer beminnen sullen. 
Neen, neen, etc. 
Komt schoon Dryvuldicheyt, 
Mijn hert is u bereyt, 
Dry sal in dry wel passen: 

{==3==} {>>pagina-aanduiding<<}

Maer vult mijn ydelheyt 
Met gratie planteyt, 
Doet my in deuchden wassen. 
Maer vult, etc. 
Oock vol onreynicheyt, 
En sonden vuylicheyt, 
Vol stof ben ick, en asschen: 
Komt Vaders heylicheyt, 
Komt Christi suyuerheyt. 
Komt Heylich gheest my wasschen. 
Komt Vaders, etc. 
Wascht toch mijn siele schoon, 
En maeckt mijn hert den throon 
Om v Heer te logheeren: 
Op dat ick eens idoon 
Mach winnen s’hemels croon, 
En eeuwich iubileren. 
Op dat, etc. 

				P. B. 



   
    Tot de alderheylichste Dryvuldicheyt, ende de H. Maghet-moeder Maria, ende tot den H. Engel den bevvaerder.


Op de vviise: alsoo’t begint.


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==4==} {>>pagina-aanduiding<<}


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

ADonai ghenadich Heere, 
V ghenade is soo groot, 
Hoort my toch ick bidd’ v seere, 
Van vier dinghen heb’ ick noot: 
Gracy, deucht, kost en habijt: 
Thoont dat ghy mijn Vader zijt.	 
Gracy, deucht, etc. 
Lieven Broeder Iesu Christe 
Schelt my quijt al mijn  misdaet, 
Dat mijn sotte ionckheyt miste, 
Heer’, dat oock vergheten laet: 
Doet my namaels gheen verwijt, 
Thoont dat ghy mijn Broeder zijt. 
Doet my, etc. 
Heylich Gheest, o wijs beraeder, 
Wijst een onberaden kindt: 
O schoon licht komt my toch naerder, 
Doet my sien, want ick ben blint: 
Leert my kennen svijants strijt, 
Thoont dat ghy mijn Meester zijt. 
Leert my, etc. 
O Maria soete Moeder, 

{==5==} {>>pagina-aanduiding<<}

My worp ick in uwen schoot, 
Vwen Soon is mijnen Broeder, 
Dit is my tot v noot: 
Dus Maria t’allen tijdt, 
Thoont dat ghy mijn Moeder zijt.  
Dus Maria, etc. 
Weest ghegroet mijn goet bewaerder, 
Heylich Enghel glorieus: 
Maeckt my toch den wech wat claerder 
Van dit leuen vicieus: 
In al t’quaet dat my omrijt, 
Thoont dat ghy mijn Leydsman zijt. 
In al, etc. 

P. B. 



   
    ☞ Een Liedeken van den Pater noster, ende den Aue Maria.


Op de vvijse: Soo diep in die groen heyden.


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


ONs Vader Godt ghepresen, 
Die inden Hemel zijt, 
Gheheylicht soo moet wesen, 
V naem ghebenedijt, 
Gheheylicht, etc. 

{==6==} {>>pagina-aanduiding<<}

V rijck van grooter weerden 
Laet kommen metter spoet, 
In Hemel, en op eerden 
Gheschi’ v wille goet. 
In hemel, etc. 
Wilt ons o Heer verleenen 
(Coninck van machten groot) 
Peys, vred’ en oock met eenen 
Den kost tot s’levens noot. 
Peys, etc. 
Vergheeft ons Heer verheven 
Al dat wy schuldich staen: 
Ghelijck wy oock vergheven 
Die ons hebben misdaen. 
Ghelijck, etc. 
En laet ons toch niet vallen 
Oock in tentaci quaet: 
Maer Heer verlost ons allen 
Van s’vyants boosen raet, Amen. 
Maer, etc. 
ICk groet v vol van gracy 
Sprack d’Enghel Gabriel, 
Met v tot aller spacy 
Is Godt Emmanuel 
Met v, etc. 
Want onder alle Vrouwen 
Zijt ghy ghebenedijt: 
Gheluckich die aenschouwen 
V glori’ met iolijt. 
Gheluckich, etc. 
Ghebenedijt moet wesen 
Iesus, ws lichaems dracht: 
Door hem zijn wy gheresen 
    Al uyt des vyants macht. 
    Door, etc. 
Amen. 




   

{==7==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een gheestelijck Liedt, ghetrocken uyt den Iubilus van S. Bernaert.


Op de vvijse: O Iesu soet.


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


Iesus dulcis. 
IEsus soete memorie 
Is s’herten vreucht en glorie 
Maer bouen alle soeticheyt 
    Soo is sijn teghenwoordicheyt.Maer bouen, etc. 
Nec lingua. 
Een tonghe en kant uytspreken niet, 
Noch letter doen daer af t’bediet: 
Diet proeft weet wat tis sekerlick 
    Iesum te minnen hertelick.Diet proeft, etc. 
Nil canitur. 
Men singht melodieuser niet, 
Men hoort gheen blijdelicker liet, 
T’passeert oock allen Enghelen thoon, 
    Den soeten naeme Iesu schoon.T’passeert, etc. 
Hic amor. 
Iesus liefde brant eeuwelick, 
Versaet ons herten wonderlick. 

{==8==} {>>pagina-aanduiding<<}

En smaeckt daer by seer soetelick, 
    Vermaeckt ons oock seer lieffelijck.En smaeckt, etc. 
Qui te gustant. 
Die eten v zijn honghrich eer, 
Die drincken v zijn dorstich meer, 
Sy en begheeren anders gheen, 
    Dan Iesum, d’alderliefst’ alleen.Sy en, etc. 
Cum Maria. 
Des morghens wil ick vroech opstaen, 
Ten grave met Maria gaen, 
Iesum soecken, soo hy ghebiet, 
    Inwendich, maer uytwendich niet.Iesum, etc. 
Desidero te. 
Duysentmael s’daechs roep ick, wanneer 
Suldy komen tot my, o Heer, 
En maecken my van herten bly, 
    En van mijn eyghen liefde vry.En maken, etc. 
Quando cor. 
Iesu als ghy int herte spreeckt, 
En uwen brandt daer in ontsteeckt, 
Vergaet des werelts ydelheyt, 
    En alle haer begheerlickheyt.Vergaet, etc. 
Quem tuus. 
Wie dat v liefde droncken maeckt, 
Die weet te recht, hoe dat ghy smaeckt: 
Hoe salich is hy die dat proeft, 
    Want hy niet anders en behoeft.Ho salich, etc. 
Sequar quocumque. 
Ick sal hem volghen waer hy gaet, 
En blijven stille daer hy staet: 
Hy heeft ghenomen t’herte mijn, 
    Hierom kan sonder hem niet zijn.Hy heeft, etc. 
Bonum mihi. 
Iesum te dienen is my soet, 

{==9==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick gheef my heel in zijn behoet 
Ick sterf my selven al den dach, 
    Op dat ick in hem leven mach.Ick sterf, etc. 
     
Lof, eere, prijs en danckbaerheyt, 
Sy Godt Vader in eeuwicheyt. 
Met Iesum zijnen lieven soon, 
En Heylich Gheest in s’hemels throon. Met, etc. 

G. v. B.



   
☞ Van Godt den Heylighen Gheest.


Op de vvijse: O Koninginne vroet.


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

KOmt schepper Heylich Gheest, 
Wilt ons herte dalen, 
Ontsteeckt dat aldermeest 
    Met uwe stralen.Ontsteeckt, etc. 
Want ghy waerachtich zijt 
Een vier en Godt almachtich 
Die ons siele verblijt 
    Met liefden krachtich.Die ons etc. 

{==10==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghy zijt die schoon fonteyn, 
Oorspronck van alle deuchden, 
Vol van ghenuchte reyn, 
    En Godt der vreuchden.Vol, etc. 
Door v liefde verwermt 
Ons hert tot alle stonden, 
Soo worden wy beschermt 
    Van alle sonden.Soo, etc. 
Verdrijft van ons het quaet, 
Blijft ons by vroech en spade, 
Gheeft gracye, hulp, en raet, 
    Door v ghenade.Gheeft, etc. 
Aensiet ons in dit dal, 
Met v bermhertigh’ ooghen, 
Wilt druck en tranen al 
    Met peys afdrooghenWilt, etc. 
Op dat wy toch hier naer 
V met den Vader bouen, 
En Godt den Soon eenpaer 
    Eens eeuwich louen.En Godt, etc. 




   
Noch een ander Liedt tot Godt den Heyligen Gheest


Op de vvijse: Aenhoort ghy maechden reene.


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==11==} {>>pagina-aanduiding<<}


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    WIlt tot ons neder dalen 
O Schepper Heylich Gheest, 
Besoeckt met uwe stralen 
Onse herten foreest: 
Vervult in dese feest 
De sielen van v knapen 
Met gracy aldermeest, 
Die ghy selfs hebt gheschapen. 
Ghy wort ghenoemt ghepresen 
Den Trooster inden noot, 
Godts gaue uytghelesen, 
Sonder v zijn wy bloot: 
Ghy zijt teghen de doot 
De levende fonteyne, 
Een vier, een liefde groot, 
Des gheests een salve reyne. 
In gauen seuen voudich 
Sijt ghy der deuchden vloet, 
En den vingher behoudich 
Van Godts rechter-hant goet, 
En van den Vader soet 
Belofte sonder salen, 
Die onse tonghen doet 
Spreken, en ciert met talen. 

{==12==} {>>pagina-aanduiding<<}

V licht wilt toch ontsteken 
In onse sinnen vijf, 
V liefde laet door-breken 
Ons herten hart en stijf: 
Wilt oock door v bedrijf  
Verstercken en vast maken 
Ons lichamen catijf 
In Goddelicke saken. 
Den vijant wilt verdrijven 
Van ons breet ende wijt, 
Den peys wilt doen beklijven 
Met Godt, tot s’vijands spijt, 
Op dat wy wel bevrijt 
Door v met aller vromen 
Nu en tot aller tijt 
Alle quaden ontkomen. 
Maeckt dat wy door v binnen 
Den Vader in sijn rijck, 
Den Sone Godts beminnen 
Eeuwelijck hem ghelijck: 
V oock sonder beswijck 
Moghen dancken en louen, 
In v soet hemel-rijck, 
In glorie daer bouen. 
Lof zy v Vader Heere, 
Schepper des werelts ront, 
En Christo min noch meere, 
Verresen heel ghesont, 
Vander doot, niet ghewont: 
V heylich Gheest, van heden 
Sy glorie gheiont, 
Tot inder eeuwicheden. 

			AMEN.



   

{==13==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Hier volghen de Liedekens van de Heylighe Moeder Godts Maria.


Op de vvijse: Fortune helas pourquoy.


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    LAet ons met lof en sanghen 
Verblijden onsen gheest, 
Ende inwendich aenhanghen 
Godts lieue Moeder eest: 
Sy is der maechden keest, 
End’ in al ons misval 
Naest Godt helpt syns meest 
In dit traenvloedich dal. 	Sy is, etc. 

{==14==} {>>pagina-aanduiding<<}

Deur het Serpent vol listen, 
Met sijnen boosen raet, 
Ons’ Ouders, die eerst misten, 
Wrochten derf-sonde quaet: 
Maer deur het hemels saet 
Van dese Moeder fijn, 
Den hemel open staet, 
Vry van t’Serpents fenijn. 
Maer, etc. 
Tot Abraham verduldich 
Wiert gheseyt, niet en sucht, 
V saet wert menichfuldich 
Als sterren inde lucht: 
Dit gheschiet deur de vrucht 
Deser Maeght wijs ghesint, 
Want t’gheloof onbeducht 
Maeckt elck Abrahams kint. 
Dit, etc. 
Abigail met reden 
Deur een minsaem present 
Stelde David te vreden, 
Haer huys bleef ongheschent: 
Soo dese Maghet ient 
Deur haren Sone soet 
Heeft Godts thoorn afghewent, 
Hy is ons vader goet. 
Soo dese, etc. 
Deur Esthers seer goet spreken 
Wert s’Conincx will’ ontseert, 
Heur volck is troost ghebleken 
Aman die wert onteert: 
Soo zijn wy nu vermeert 
Deur Maria vernaemt, 
Godt is tot ons ghekeert, 

{==15==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den vijant blijft beschaemt. 
Soo zijn, etc. 
Oock Iudith by ghelijcken 
Sloech ‘thooft des Heydens Vost, 
Sijn heyr dat moeste wijcken, 
Bethuly wert verlost: 
Maer deur dees Maghets bost 
Is vromer feyt ghewrocht, 
T’heeft Sathan t’hooft ghekost, 
De doodt is t’onder brocht. 
Maer, etc. 
Sy is t’Vlies Gedeonis, 
Diet gheestelijck aenschaut, 
Den Tempel Salomonis, 
Verciert met louter gout: 
Want Godt heeftse bedaut 
Met gratien voorwaer, 
En sijn woonste ghebaut 
In haer lichaem eerbaer. 
Want Godt, etc. 
Soo den Enghel ghesonden 
Godts wil’ heur heeft ghewaecht 
Sy seyd’ in korte stonden, 
Al was sy dies versaecht, 
Siet hier s’Heeren dienstmaecht, 
My gheschie naer v woort: 
D’antwoord’ heeft Godt behaecht, 
Sy ontfinck rechte voort. 
Siet, etc. 
Als een Eenhoorne reene 
Gheiaecht deur liefde groot, 
Soo wert Godts Soon alleene 
Ghevanghen inden schoot 
Van dese Maeght minoot, 

{==16==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo voortijts was voorseyt: 
Wy haddens alle noot, 
Tot onser salicheyt. 
Van dese, etc. 
Ghelijck de doorn’ int wilde 
Die Moyses sach int vier, 
Den brant hem niet en schilde, 
Maer bleef groen ende fier: 
Soo bleef die maeght alhier, 
En wert moeder bedacht, 
Deur Goddelick bestier, 
Buyten naturen kracht. 
Soo bleef, etc. 
Peyst hoe haer hert vermeyde, 
Als sy t’kindeken sach, 
Als sy’t in doecxkens leyde, 
Alst heur gaf eenen lach:  
d’Enghels deden ghewach, 
En d’herderkens by dien 
Het kint dat al vermach 
Aenbaden op haer knien. 
d’Enghels, etc. 
O suyver Maecht en Vrouwe, 
O weerde Dauidts ranck, 
O roos’, o schoon kerssouwe, 
O hemelschen inganck 
O hoop’ in ons verlanck, 
O morghen sterre claer, 
Neemt in danck onsen sanck, 
Bidt voor ons allegaer. 
O hope, etc. 




   

{==17==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een Gheestelijck Liedeken van den Aue Maria.


Op de vvijse: alsoo’t beghint:


{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    AVe der Maechden kroone, 
Maria weest ghegroet, 
Klaer als de Sonne schoone, 
Ghy zijt vol gracy’ soet, 
Deur v ons de deucht toevloet, 
Want ghy hebt met diep ootmoet 
Ghebaert ons t’hoochste goet. 
    Deur, etc. 
Den Heer’ is met v reyne, 

{==18==} {>>pagina-aanduiding<<}

O vreucht des werelts wijt, 
Och troostbare fonteyne, 
Ghy zijt ghebenedijt: 
Want noyt mensch tot gheender tijt, 
Was soo salich als ghy zijt: 
Deur v zijn wy bevrijt. 
Want, etc. 
Ghedanckt, ghelooft, ghepresen 
Moet zijn den weerden pant, 
V vrucht reyn uytghelesen, 
Iesus v kindt plaisant: 
Die ons als een Leeu vaillant 
Heeft ontdaen den helschen bant, 
Deur sijne machtighe hant. 
Die ons, etc. 
Maria hooch gheboren 
Wt Coninck Dauidts saet, 
Laet ons doch niet verloren, 
Ghy zijt ons toeuerlaet: 
Siet wy sijn hier desolaet, 
En veruult met alle quaet, 
O ras komt ons te baet. 
Siet etc. 
Lof moeder der ghenaden 
Sy v in’t aertsche dal: 
Wee hem die v versmaden, 
Fy ketters valsch getal: 
Wilt ons doch bevrijden al 
Van der ketters boos gheschal, 
En vanden helschen val. 
Wilt, etc. 




   

{==19==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ De Meditatie van de Maghet Maria, ende ‘tsamen de groetenisse.


Op de wijse: Het viel een hemels. &c.


    Maria. 
O Eeuwich Godt almachtich, 
Tot u soo roepen wy, 
Wilt ons eens zijn ghedachtich, 
Maeckt Israel eens bly: 
Wilt haest Messias senden, 
Die ons verlossen sal 
Van alle ons allenden 
Gheschiet door Adams val. 
Wilt haest, etc. 
Och mocht ick eens aenschouwen 
Die schoone ionghe maecht, 
Die edel vrou der vrouwen, 
Die Godt soo heeft behaecht, 
Dat sy eens sal ontfanghen 
Den Salich maker soet, 
Naer hem staet mijn verlanghen, 
Hy is dat eeuwich goet. 
Dat sy, etc. 
Ick wensch met herten seere 
Dat ick haer dienen mocht, 
Die tot soo groote eere 
Van Godt sal zijn besocht: 
Want sy is uytghelesen 
Van inder eeuwicheyt, 
Om eens moeder te wesen 
Van sijnder Maiesteyt. 
Want sy, etc. 

{==20==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Den Enghel. 
Ick groet v Maghet schoone, 
Ghebenedijt zijt ghy, 
Den Vader uyt den throone 
Die is v altijdt by: 
Hy heeft v uytuerkoren, 
Want ghy vol graci’ zijt, 
Van v sal zijn gheboren 
Christus ghebenedijt. 
Hy heeft etc. 
    Maria. 
Wat zijn dit voor nieu-maren, 
Seght my t’verstant hier van, 
Hoe ist dat ick sou baeren, 
Daer ick noyt kende man: 
Ick heb Godt opghedraeghen 
Van ioncx mijn suyverheyt. 
Om hem soo te behaeghen 
Tot mijner salicheydt. 
Ick heb, etc. 
    Den Enghel. 
Schoon maecht wilt v verblijen, 
En sijt toch niet bevreest, 
Den Heer sal v bevrijen, 
V seynden sijnen gheest: 
Sijn kracht sal v omschijnen, 
Van hem sult zijn vervult, 
En haeren sonder pijnen, 
Moeder Godts wesen sult. 
Sijn, etc. 
    Maria. 
Mijn hert is seer ontsteken, 
Als ick v heb ghehoort, 
Met blijschap wil ick spreken, 

{==21==} {>>pagina-aanduiding<<}

My gheschie naer v woort: 
Mijn siel maeckt groot den Heere, 
Ick wil hem roepen aen, 
Want hy sijn dienst-maecht teere 
Veel graci’ heeft ghedaen. 
Mijn, etc.  
    Den Dichter. 
Ter eeren laet ons singhen 
Van die schoon Maghet reyn, 
Op dat sy ons wilt bringhen 
In dat schoon hemels pleyn: 
Daer vreucht is bouen maten 
Voor die tot Godt hem keert, 
Gheen herte en kanse vaten, 
Soo die Schriftuere leert. 
Daer, etc. 

Peynst om d’ure. L. D. G.



   
☞ Een ander,

    Op de wijse: Nu vveest ghegroet Maria soet.


    DIt is een uytvercoren vat 
Des Heylichs Gheest vol eeren: 
Sy is die glorieuse stadt 
Van Godt den Heer’ der Heeren. 
Sy is, etc. 
Dit is een vrouw’ der deuchden ient, 
Van sterckten uytghemeten: 
Sy heeft het hooft van ‘thelsch serpent 
Verplet end’ oock versleten. 
Sy heeft, etc. 

{==22==} {>>pagina-aanduiding<<}

Tot haer o sondaers kleen en groot 
Laet ons al t’samen vluchten: 
En slaende voor ons borsten snoot 
Laet ons bidden met suchten. 
En slaende, etc. 
Ghy hebt o onbevleckte maecht 
Maria soet van sinne, 
Den alderhoochsten wel behaecht, 
Ons Vrouw’, ons Koninghinne. 
Den, etc. 
Wilt ons door v ghebeden soet 
Beschermen en bevrijden 
Van alle quaet, verwerft ons t’goet, 
Troost ons in druck, en lijden. 
Van alle, etc. 
Maeckt dat wy oock deelachtich zijn 
Der glorien daer bouen, 
Daer alle d’uytuercoren fijn 
Godt dancken ende louen. 
Daer alle, etc. 
O Godt almachtich Prince groot 
Verhoort tot alle stonden, 
Als Maria in onsen noot 
V Bidt voor onse sonden. 
Als Maria, etc. 



   
☞ Een ander,


    op de wijse: O Heylich eeuvvich Godt,


    LOf Maria seer reyn, 
Schoon suyuer claer fonteyn 
Godts Tabernakel schoone: 

{==23==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wy menschen groot en kleyn 
Louen v al ghemeyn 
Met sanghen soet van thoone. 
Wy menschen, etc. 
Schoon als den dagheraet 
Met Goddelick cieraet 
Is u licht claer in’t blincken: 
Want ghy altijts bystaet 
Met troost vroech ende laet 
Die om v louen dincken. 
Want ghy, etc. 
Ghy zijn ons leuens vreucht, 
Daer Godt in heeft verheucht: 
Want bouen alle vrouwen 
Sijt ghy vol aller deucht, 
Naest Godt ghy veel vermeucht, 
Ghy helpt ons uyt benauwen. 
Sijt ghy, etc. 
Vol van ghenaden zijt 
Ghy, oock ghebenedijt, 
Maria hoogh verheuen: 
Dus seggh’ ick onuermijt, 
Den ketteren tot spijt, 
Iont ons het eeuwich leuen 
Dus, etc. 
Princersse Maghet wijs, 
Aarons bloeyende rijs, 
Lof moet v altijts wesen: 
V zy eer’ ende prijs, 
Met lofsanghen propijs, 
Reyn’ Maghet uytghelesen. 
V zy, etc. 

Selden tijdt sonder strijdt.



   

{==24==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander,

    op de wijse: Dit is een uyt-vercoren vat.


    GHy gheestelicke Maechden soet 
Wilt met Lofsanghen prijsen 
Maria die reyn maghet goet, 
    Wilt haer doch eer’ bewijsen.Maria, etc. 
Wilt haer altijdt naer mijn bedien 
Als maeght en moeder eeren, 
Die van t’beghinsel was voor-sien 
    Tot een Moeder des Heeren.Die van, etc. 
Sy is die maghet sonder smet, 
Een Vrouw’ van groote krachten, 
T’hooft des serpents heeft sy verplet, 
    Eert haer alle gheslachten.T’hooft, etc. 
Esaias die heeft van haer 
Ghepropheteert waerachtich, 
Dat sy ons baren soud’ voorwaer 
    Den Sone Godts almachtich.Dat sy, etc. 
Sy was verciert die suyuer maecht 
Met deuchden overvloedich, 
Maer sonderlingh’ heeft Godt behaecht 
    Om dat sy was ootmoedich.Maer, etc. 
Gheen tonghe kan uytspreken, siet, 
Haer deucht, en heylich leuen: 
Een herte kan’t bedencken niet 
    Hoe sy nu is verheuen.Gheen, etc. 
Dus prijst haer maechden fijn, 
Haer deuchden wilt aenmercken: 
Wilt ghy met haer in vreuchden zijn, 
Volght naer haer goede wercken. 
Wilt, etc. 



   

{==25==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Groetenisse ende Ghebedt tot de Heylighe Moeder Maria op den Aue Maria


Op de wijse: Also’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    WEest ghegroet maghet Maria verheven, 
Ghebenedijde, bouen alle, vrauwe: 
Ghy zijt alleene, die ons brenght het leven 
Soete landauwe. 
Ghy zijt, etc. 

{==26==} {>>pagina-aanduiding<<}

Gratien vele, uyt des hemels throone, 
Sijn v gheschoncken, minnelick, en blie: 
Der heeren Heere is met v, o schoone 
Maghet Marie. 
Der heeren, etc. 
Hoort, wat een boodtschap, Gabriel ghepresen, 
Is vanden hoochsten brenghende, beminde: 
Ghy sult ontfanghen, ende moeder wesen 
Van eenen kinde. 
Ghy sult, etc. 
Ghy sult hem gheuen eene name schoone, 
Dat sal sijn Iesus, nae des Vaders wensche, 
Hy wert des werelts salicheyt idoone, 
Godt ende mensche. 
Hy wert, etc. 
Troost ons Maria: helpt ons Maghet reyne: 
Laet desen bode spoedich weder-keeren:	 
Segh, soo gheschiedet: seght, siet hier die kleyne 
Dienstmaecht des Heeren. 
Seght, etc. 
Wie nu van bouen hemelen bedauwen: 
Ende ghy wolcken reghent den verkoren, 
Die om de menschen soo van eender Vrauwen 
Wilt zijn gheboren.	 
Die om, etc. 
Lof Godt den Vader, lof den Sone mede: 
Lof zy v Heylich Gheest in alle tijden: 
Lof v Maria, laet ons eens in vrede 
Met v verblijden. Amen 
Lof v, etc. 




   

{==27==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Alma Redemptoris Mater, &c.


Op de vvijse: alsoo’t begint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

RIjck moeder Godts Marie, 
Soeter dan honich raet: 
Des hemels poorte blie, 
Die altijts open staet. 
		Des, etc. 
Ghy zijt onse zee-sterre, 
Van dese werelt wijt: 
Laet ons van by, en verre, 
Door v licht zijn be-vrijt. 
		Laet, etc. 
Haest v, komt: wilt toch helpen, 
V volck, dat helt tot val: 
T’welck om sijn quaet te stelpen, 
Tot opstaen sorgt voor al. 
		T’welck, etc. 

{==28==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die moeder zijt gheworden 
Van uwen Heer’, en Godt: 
Natur’, als ouertorden, 
Verwondert haer, van tlot.	Natur’, etc. 
Die maghet zijt ghebleuen, 
Soo ghy te vooren waert: 
Wy groet met d’Enghel gheuen: 
Ons, door melijdt, bewaert. Amen. Wy groet, etc. 




   
☞ Aue Regina caelorum, &c.


Op de vvijse: Het vvas een kint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

NV weest ghegroet, Maria soet, 
Des hemels Koninginne: 
Ontfanght de groet’// o Vrauwe goet, 
Der Englen, kloeck van sinnen. 
Ontfanght, etc. 

{==29==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghegroet zijt ghy// o wortel vry, 
Heylich, en uytverkoren: 
Wt v seer bly// den nacht voor-by, 
Ist hemels licht ghe gheboren. 
Wt v, etc. 
Weest nu verheucht// met aller vreucht, 
O glorieuse Vrouwe: 
Want door v deucht// en schoone ieucht, 
Brenght ghy’t al uyt den rauwe. 
Want, etc. 
Oorlof hier me// verleent ons vre, 
Alderschoonste der blomen: 
Wilt t’aller ste, met uwer be, 
By Christo ons voorkomen. Amen 
Wilt, etc. 




   
☞ Salue Regina,

    Op de wijse Komt schepper Heylich gheest.


    O Koninghinne vroet 
Ghegroet zijt en ghepresen 
Moeder bermhertigh soet, 
Ootmoedich wesen. 
Moeder, etc. 
Ons leuen, soeticheyt, 
Gheseyt met de waerhede 
Ons hope, die ons greyt, 
Ghegroet vol vrede. 
Ons hope, etc. 
Wy roepen nu tot dy, 
Wy kinderen van Eua, 
En ballinghen onvrij, 
Hoort ons Maria. 
En ballinghen, etc. 

{==30==} {>>pagina-aanduiding<<}

Tot v breet ende smal 
Wy al suchten en weenen, 
Hier in dit tranen-dal, 
Wilt troost verleenen. 
Hier in, etc. 
Onse voorsprake dan 
Wel aen, u ooghskens teeren 
Wilt tot ons (die sulck kan) 
Bermhertich keeren. 
Wilt tot, etc. 
Ende dijns lichaems vrucht 
Iesum Christum wilt tooghen 
Ons, nae dit swaer versucht, 
En s’doodts ghedooghen. 
Ons, etc. 
O saechtmoedichst’ eenpaer 
Voorwaer goet en idoone: 
O ghenadichst’ eerbaer, 
Maria schoone. 
O genadichst’, etc. 
Bidt dat wy weerdich zijn 
(O Moeder Godts beseuen) 
Der beloften divijn 
Christi verheuen. 
Der, etc. 
Verkert ons druck in vreucht, 
Iont deucht en peys eendrachtich, 
Want ghy vele vermeucht 
By Godt almachtich. 
Want ghy, etc. 



   

{==31==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander,

    Op de wijse: Noch vveet ick een Casteel.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

GHegroet soo moet ghy zijn 
Maria hoogh’ ghepresen, 
Vol ootmoet dienst-maecht sijn 
Van dat dry-voudich wesen: 
Ghy zijt vol gracy’ soet, 
Moeder en maghet goet: 
O Maria weest dan ghegroet 
Ghy zijt, etc. 

{==32==} {>>pagina-aanduiding<<}

O uytverkoren ieucht 
Van Godt den Vader machtich 
O liefste bruydt vol deucht 
Des heylichs Gheest warachtich: 
Ghy zijt, etc. 
O Koninghinn’ eenpaer 
Der hemelen en eerden: 
O moeder Godts voorwaer: 
O maghet groot van weerden: 
Ghy zijt, etc. 
O Kroon’ en schoon cieraet 
Der maechdelijcke chooren: 
O reyn maechdelijck saet, 
Ontsluyt ons v thresooren. 
Ghy zijt, etc. 
Blijft by ons int verdriet, 
In druck, in alle lijden: 
Och en verlaet ons niet, 
Ons eynde wilt verblijden. 
Ghy zijt, etc. 



   
Een ander

    op de vvijse: alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==33==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

ICk groet v sterre claer 
Der zee, schoone verheuen: 
O Moeder Godts voorwaer, 
Reyn Maeght altijt ghebleuen: 
Maghet goet// seer soet, 
Maria goedertiere, Maget goet 
V spoet, 
Neemt ons in v behoet. 
Ghy zijt des hemels poort’, 
Ontfanght des Enghels groete: 
Gheeft ons peys en confoort, 
    Verandert Euaens boete:Maget, etc. 
Ontbint de banden swaer 
Van allen ons misdaden: 
Het licht verleent ons claer, 
    Die blint zijn en beladen:Maget, etc. 
Wilt voorts oock alle quaet 
Verre van ons veriaghen, 
Alle goet metter daet 
    Verkrijgt naer v behaghen.Maget, etc. 
Thoont (Maghet) dat ghy zijt 
Ons moeder hier beneden, 
V Soon ghebenedijt 
    Ontfangh’ al ons ghebeden.Maget, etc. 

{==34==} {>>pagina-aanduiding<<}

O sonderlinghe maecht, 
Saechtmoedichste van sinnen, 
Neemt wech dat Godt mishaecht, 
En maeckt ons reyn van binnen. 
Maget, etc. 
Maeckt onsen wech heel vry, 
Ons leuen puer bequaeme, 
Op dat wy Iesum bly 
Aenschouwen eens te saeme. 
Maget, etc. 
Lof sy met aller feest 
V Heere Godt den Vader, 
V Soon, v Heylich Gheest, 
Die dry zijt een te gader. 
    Maget, etc. 



   
☞ Regina caeli,

    Op de vvijse Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==35==} {>>pagina-aanduiding<<}


HEmelsche Koninghinne 
Verblijt v nu: verblijt v nu 
Want Iesus die ick minne 
Die komt tot v. 
 
Die ghy weert waert te dragen 
In uwen schoot, in uwen schoot 
Verrijst naer schrifts ghewaghen 
Rasch vander doot. 
 
Bidt Godt voor ons Marie, 
Helpt onsen strijt, helpt onsen strijt 
Laet ons verweruen blie 
D’eeuwich iolijt. 



   
Van onse lieue Vrouwe.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==36==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

GLorieuse violette// Koningin’ van Hemelrijck, 
Suyuer vat vry sonder smette// Inden geur aromatijck 
Soeticheyt sonder ghelijck, 
Sulck een vreucht ghy sijt// die vermeucht altijt 
Smert’ en leet te scheuren, 
Met vreucht, iolijt// verheucht, verblijt 
Ons weemoedich treuren. 
 
Precieus paleys van trooste// blinckend’ als den dagheraet, 
Sterre lichtend’ uyt den ooste, als de sonne claer opgaet, 
Vwen lof elck metter daet 
Hondertfout verclaert// als een goet bewaert 
In der hemels throone: 
Benaut, veruaert// verflaut, beswaert 
Is nu elck persoone. 
 
Alderheylichste Princersse// Maria Godts moeder reyn, 
Ons aller Aduocatersse, Siet ons in dit droeuich pleyn, 
Tot v roepen wy ghemeyn: 

{==37==} {>>pagina-aanduiding<<}

Voor v dienaers// der ghenaden vloet, 
Vwen zoon ghedencken, 
Dat hy ons ‘tgoet// sijns rijcke soet 
Will’ hier naemaels schencken. Amen. 



   
☞ Van de glorie des hemels.

Ad perennis vitę fontem, &c.
    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==38==} {>>pagina-aanduiding<<}


TEr fonteyn van d’eeuwich leuen 
Dorst mijn ziele seer verdroocht, 
Siet, zy wilt hier overgheuen, 
Ist dat lichaems bant ghedoocht: 
Dies laet sy niet onbedreuen 
Om ten hemel sijn verhoocht. 
 
Als sy sucht, en doet haer claeghen 
Ouer ’t groot last en verdriet, 
Dan crijghts’ int gheluck behaghen, 
‘Twelck zy door de sonde liet: 
En ‘tverdriet doet meer ghewaghen 
Van ‘tgoet soo verquist om niet. 
 
Wie sou doch connen vertellen 
Al die vreucht van d’eeuwich rijck, 
Daer sietmen ghestichten stellen 
Dan ghesteenten leuentlijck: 
‘Tgout blinct daer, niet om vermellen, 
T’allen canten rijckelijck. 
 
Dit paleys wert van ghesteente 
En ghesticht van peirlen fijn: 
All’de straeten der ghemeente 
Van fijn gout en cristallijn: 
Daer en is slijck noch onreente, 
Oft yet vuyls, oock selfs in schijn. 
 
Droeue winter, zomer drooghe 
Wort der nummermeer ghesien: 
Maer der roosen lustigh’ ooghe 
Maeckt een eeuwich tijts verblien: 
Daer staen lelien seer hooghe, 
Duysent vreuchden daer gheschien. 
 
Meerschen groene, velden schoone 
Sijn deurbloeyt van honich soet: 

{==39==} {>>pagina-aanduiding<<}

Alle specerij idoone, 
Balsem en Caneele goet: 
D’appels hanghen daer ten thoone, 
Tot ‘smenschens eeuwich behoet. 
 
Daer en hout de maen haer keeren, 
Sonn’ oft sterren hren loop: 
’Tlam is’t licht der stadt des Heeren, 
’Twelck noyt voor den nacht en sloop: 
’Tlicht en can daer niet vermeeren, 
’Tisser altijts dach met hoop. 
 
Want alle smett’ ontsleghen, 
Des vleeschs strijt zijn sy ontgaen: 
’tVleesch, nu gheestelijck bedeghen, 
En den gheest wel ‘tsamen staen: 
Soo dat zy, voor quaet beweghen, 
Van malcander vred’ ontfaen. 
 
Van dit leuen nu ontsleghen, 
Kommen tot den eersten staet: 
En sy sien des waerheyts weghen 
Soo zy is, ten hoochsten graet: 
Daer uyt putten zy van deghen 
Water soet als honich-raet. 
 
Sy sijn altijts in een wesen, 
En houden den seluen standt: 
Ieuchdich, claer, schoon, uytghelesen, 
Vry van grief, en van mishandt: 
Alle sieckt’ is daer verwesen, 
Ionck, fray zijn sy t’allen kant. 
 
D’eewich sijn houden zy vaste, 
Want ‘tvoor by-gaen is voor by: 
Daerom zijn sy vanden laste 
En van smett’ en letten vry: 

{==40==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hebbende ‘tleuen te gaste, 
‘tRecht des doots verslinden zy. 
 
Wat en konnen sy niet weten, 
Die hem weten diet al weet: 
Want des herten gront secreten 
Sijn voor elck euen ghereet: 
‘Therte, will’, en sins ghemeten 
Is van al in een beleet. 
 
Waer dat ‘tlichaem is, met vrede 
D’arents die vergaren daer: 
D’enghels en Godts vrienden mede 
Met Christo verblijden haer: 
En het selve broot heeft stede 
Voor Borghers hier ende daer. 
 
Hongherich en sat met eenen, 
Dat sy hebben lust haer noch, 
Versaetheyt maeckt gheen verleenen, 
Noch den hongher maeckt ghecroch, 
Eten en hongher vereenen, 
Nochtans vol sonder bedroch. 
 
Altijts nieuwen sangh sy hooren, 
Van een toon seer excellent, 
Het iolijt verblijt die ooren, 
Door ‘tsoet spel, en instrument: 
‘sKonincx lof singhen zy vooren, 
Door wie den strijt is vol-ent. 
 
Hoe gheluckich is die ziele 
Die den Koninck siet, en heeft: 
En siet ‘swerelts ronde wiele 
Woelen, die van ancxste beeft: 
Sonnen, maen, al oft al viele 
Daer sterr’ en Planet’ aencleeft. 

{==41==} {>>pagina-aanduiding<<}

Iesu, prijs der campers coenen 
Neemt my in v vrydoms throon: 
En naer ‘scrijchs gordels ontdoenen 
Gheeft my der victorij Croon, 
Dat ick met v Campioenen 
Krijghen mach des hemels loon.	 



   
    Latiinsche Leysenen vande gheboorte onses Heeren Iesv Christi.


Op de wijse alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==42==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

Dies est laetitiae, 
In ortu regali, 
Nam processit hodie,  
Ventre virginali, 
Puer admirabilis, 
Vultu delectabilis, 
In humanitate, 
Qui est ineffabilis, 
Et inaestimabilis. 
In diuinitate. 
 
Mater hîc est filia, 
Pater hîc est natus, 
Quis audiuit talia: 
Deus homo factus: 
Seruus est & Dominus 
Qui vbique cominus 
Nescit apprehendi, 
Praesens est & eminus 
Stupor iste geminus 
Nequit comprehendi. 
 
Vt vitrum non laeditur 
Sole penetrante, 

{==43==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sic illaesa creditur 
Virgo post & ante: 
Faelix est puerpera, 
Cuius clausa viscera 
Deum portauerunt: 
Et beata vbera, 
Quae aetate tenera 
Deum lactauerunt. 
 
In obscuro nascitur 
Illustrator solis; 
Stabulo reponitur 
Princeps terrae molis: 
Fasciatur dextera 
Quae creauit sidera, 
Dum cęlos extendit: 
Concrepat vagitibus, 
Qui tonat in nubibus, 
Et dira portendit. 
 
Orto Dei filio 
Virgine de pura, 
Vt rosa de lilio, 
Stupescit natura, 
Quod parit iuuencula 
Natum ante sęcula 
Creatorem rerum; 
Quod vber munditiae 
Lac dat pudicitiae 
Antiquo dierum, 
 
Angelus pastoribus 

{==44==} {>>pagina-aanduiding<<}

Iuxta suum gregrem  
Nocte vigilantibus, 
Natum caeli Regem 
Nunciat cum gaudio, 
Iacente in praesepio 
Infantem pannosum, 
Et cunctorum Dominum 
Ac prae natis hominum 
Forma speciosum. 
Orbis dum describitur, 
Virgo praegnans ibat 
Bethlehem, quo nascitur 
Puer, qui nos scribat 
In eorum curia, 
Qui canebant, gloria 
Nouae dignitatis, 
Deus in sublimibus 
Det pacem hominibus 
Bonae voluntatis. Amen. 




   
☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==45==} {>>pagina-aanduiding<<}


PVer nobis nascitur, 
Rector Angelorum, 
In hoc mundo pascitur 
Dominus Dominorum. 
In hoc, &c. 
In praesepi ponitur, 
Sub foeno asinorum, 
Cognouerunt Dominum 
Christum Regem caelorum. 
Cognouerunt, &c. 
Hinc Herodes timuit 
Mango cum livore, 
Innocentes pueros 
Occidit cum dolore. 
Innocentes, &c. 
Qui natus ex Maria 
Die hodierna, 
Ducat nos cum gratia 
Gaudia ad superna. 
Ducat, &c. 



   
☞ Noch een ander,

    op de wijse: Alsoo ’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==46==} {>>pagina-aanduiding<<}


PVer natus in Betlehem, 
Vnde gaudet Hierusalem. 
Amor, Amor, Amor, Amor, 
Amor, quam dulcis est amor. 
Amor &c. 
Assumpsit carnem filius 
Dei Patris altissimus. 
Amor &c. 
Per Gabrielem nuntium 
Virgo concepit filium. 
Amor &c. 
Tanquam sponsus de thalamo 
Processit matris vtero. 
Amor &c. 
Hic iacet in pręsepio 
Qui regnat sine termino. 
Amor &c. 
Cognouit bos & asinus 
Quod puer esset Dominus. 
Amor &c. 
Gaudet chorus Angelicus, 
Fit gaudium pastoribus. 
Amor &c. 
Et in terris hominibus 
Aeterna pax fidelibus. 
Amor &c. 
Reges de Saba veniunt, 
Aurum, thus, myrrham offerunt. 
Amor &c. 
Intrantes domum inuicem 
Salutant Deum & hominem 
Amor &c. 
Vnde semper angelicas 
Deo dicamus gratias. 
Amor &c. 



   

{==47==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

IVre plaudunt omnia 
Caelica clementia; 
Quia reddit gaudia laetitiae 
Iesus Christus nobis natus hodie. 
Iesus, &c. 
Ex Maria genitus, 
Ope Sancti Spiritus, 
Risu mutans gemitus, laetitiae 
Iesus Christus nobis natus hodie. 
Iesus, &c. 
O faelix puerpera, 
Cuius suxit vbera, 
Mira monstrans opera laetitiae 
Iesus Christus nobis natus hodie. 
Iesus, &c. 

{==48==} {>>pagina-aanduiding<<}

Pietate solita 
Soluit Adae debita, 
In hac valle subdita miseriae, 
Iesus Christus nobis natus hodie. 
Iesus Christus, &c. 



   
☞ Noch een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

EXulta parua Betlehem, 
Betlehem, 
Et tu gaude Hierusalem, 
Alleluia Alleluia. 		Alle, &c. 
Nam puer natus hodie, 
Hodie. 
Qui Rex est Caeli Curiae,	 	Alle, &c. 
Hic iacet in praespio, 
Praesepio, 

{==49==} {>>pagina-aanduiding<<}

Qui regnat sine termino,		Alle. &c. 
Cognouit bos & asinus,. 
Asinus. 
Quod puer erat Dominus.		Alle. &c. 
Reges de Saba veniunt, 
Veniunt. 
Aurum, thus, myrrham offerunt.Alle. &c. 
In hoc natali gaudio, 
Gaudio, 
Benedicamus Domino.		Alle. &c. 



   
    Een ander,

    op de wijse: Alsoo’t beghint.


    Fit porta Christi peruia, 
Fulget dies, fulget dies, 
Referta plena gratia, 
Fulget dies ista: 
Diei solemnia 
Celebrat Ecclesia. 
Genus superni luminis 
Fulget dies, fulget dies, 
Processit aula Virginis, 
Fulget dies ista: 
Diei. &c. 
Honor Matris, & gaudium, 
Fulget dies, fulget dies, 
Deuota spes credentium, 
Fulget dies ista: 
Diei, &c. 
Per atra mortis pocula, 
Fulget dies, fulget dies, 

{==50==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nostra resoluit criminal, 
Fulget dies ista: 
Diei. &c. 
Gloria tibi Domine, 
Fulget dies, fulget dies, 
Qui natus es de Virgine, 
Fulget dies ista: 
Diei, &c. 
    



   
    ☞ Noch een ander,

    op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==51==} {>>pagina-aanduiding<<}


DIes est laetitae, 
Nam proccessit hodie 
Christus rex de Virgine, 
Sine viro, 
Virgule de flore modo miro. 
    Sine viro, &c. 
Natus est Emmanuel, 
Quem praedixit Gabriel, 
Vt testator Daniel, 
Sine viro, &c. 
Castitatis lilium 
Peperit nunc filium, 
Christum Caeli Dominum, 
Sine viro, &c. 
Res miranda creditor, 
Virgo nihil laeditur, 
Verbum hanc ingreditur, 
Sine viro, &c. 
Virgo mater nescia 
Corruptelae, gratia 
Spiritus fit grauida, 
Sine viro, 
Virgula de flore modo miro.	 
Sine viro, &c. 



   
Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==52==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==53==} {>>pagina-aanduiding<<}


MAgnum nomen Domini Emanuel, 
Quod annunciatum est per Gabriel, 
Hodie, Hodie 
Apparuit, apparuit in Israel; 
Sunt impleta quae praedixit Daniel; 
De Maria virgine natus est EL. 
Eia. Eia, 
Virgo Deum genuit, 
Sicut diuina voluit 
Clementia. 
 
Gaudete, Gaudete, 
Christus natus hodie, 
Gaudete, Gaudete, 
Ex Maria virgine. 



   
    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint


    Homo postquam Domini verbum violauit, 
Cordibus ex hominum Deus exulauit, 
Orci tunc mancipium terrae dominatur; 
Homo terrae Dominus, Orco mancipatur. 
Turba Patrum carcere tetro liberanda, 
   Veni Iesv, geminat voce miseranda: 
Caeli terrae gremio distillate rorem; 
Terra rore grauida, edat Saluatorem: 
Veni Sponse regie thalamo regali, 
Increate nascere, ventre virginali; 
Ecce, terra germinat de radice Iesse; 
Qui terrarum incolis cunctis vult prodesse. 
Sed quodnam palatium terra praeparauit 

{==54==} {>>pagina-aanduiding<<}

Illi, qui sidereas sedes habitauit? 
En tibi praesepium, veri Salomonis, 
Vile nimis solium; Quanti Regis thronus. 
Qui dat celi auibus nidulos plumarum; 
Eligit pro lectulo, foenum bestiarum: 
Quique terrae dominis splendidum  dat tectum; 
Vile capit stabulum, pluuijs subiectum. 
Huc Adae progenies gressibus contende: 
Hic Doctorem gentium sedulo perpende: 
Cubans in praesepio sedis magistralis; 
Vos condemnat auidos solij regalis 
Damnat, & circumdatus pannis sordidatis, 
Vos qui terrae viscera auro spoliatis. 
Sic caelorum Gloria foeno occultatur; 
Caro, foeno similis, de quo gloriatur? 
Si Maiestas tegitur sub humanitate; 
Nostra quid humanitas gaudet maiestate? 
Si, qui terram procreat, vult extenuari; 
Cur, quem terra procreat, cupiet inflari? 
Cur, qui vallem fletuum incolit, laetatur: 
Dum Caelorum gaudium, lacrymis rigatur? 
Dum Maria filium vidit lacrymari; 
Cor doloris gladio coepit vulnerari; 
Cumque satis filium nequit admirari, 
Verba miscens lacrymis, incipit effari: 
Fili, quid lacrymulas fundis ab ocellis, 
Qui moeroris nubila cordibus expellis? 
Poteras in regijs te fovere lectis, 
Cur iaces hic frigidus laceris sub tectis? 
Poteras delitijs diues satiari, 
Cur de matre paupere cupis generari? 
Hęc dum plorans loquitur, natum stringit vlnis: 
Natus dulci gaudio Matris sanat vulnus, 
Luctum, & laetitiam pij dant amores; 

{==55==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dolor pellit gaudium gaudium dolores, 
Sic Maria laetior nato consolante, 
Consolatur filium, vbere manante. 
Pia Mater alteri iunge me mamillae: 
Vt cum Iesv nutriar tam suaui melle: 
Vt cum Iesv nutriar lacte paupertatis: 
Vt cum Iesv fugiam fumos vanitatis; 
    Vt cum Iesv gaudeam hic humiliari; 
    Vt cum Iesv merear tandem coronari. Amen. 



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo ‘t beghint


    ECce tandem sempiternus sempiterni genitus; 
Ecce Patris increati increatus filius; 
Ecce summi genitoris summus vnigenitus: 
Vide quaeso, quà tenello clauditur corpusculo; 
Quibus pannis, quali tela voluitur omnipotens. 
Quibus, &c. 
    O mi Iesv puer dulcis infans lactens, 
Quidnam illud vt tam paruus tu immensus fleres, 
Tu qui sceptrum in Olympo possides empyreo, 
Lectum habes nunc in foeno recubans praesepio: 
Caelum terra commutasti delectatus  stabulo. 
Caelum, &c. 
Ah homo quid tandem facis? Quid cunctaris trepidans 
Quid hic siles, cur non flammas, quid non ardes igneus, 
Cur non flagras, cur non amas, quid non speres consequi,  
Ah ne time, sed accede, veni, curre, propera, 
Tracta, tange casta membra incarnati numinis. 
Tracta, &c. 
Vox puelli vagientis vah singultim mittitur: 
Vox puellae miserantis, ah mi fili dicitur: 

{==56==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sic qui verbis non valebat fletu matri loquitur: 
Mater dulcis, amans, languens tota intus soluitur; 
Cùm audiret illas voces, non tenebat lachrymas. 
Cum audires, &c. 
Genis genas adhibebat, atque vultum vultui, 
Saepe natum postulando, tergensq́ue lachrymulas, 
Modò deum appellabat illum genu venerans, 
Modò suum Creatorem, illi grates referens, 
Modò Regem pręexcelsum, se ancillam exhibens. 
Modò, &c. 
Modò patrem perbenignum se praestando filiam, 
Modò natum dulcem, charum, redemptorem vocitans. 
Modò  sponsum castitatis, illi sese consecrans: 
Nunc contemplans, nunc adorans, nunc allectans puerum, 
Nunc demulcens, nunc arridens, nunc astringens pectori 
Nunc, &c. 
Lactat virgo, res mirandam lactat patrem filia: 
Sed si nescis, felix virgo ita lactat puerum, 
Vt lactetur ipsa quoque melle sancti Spiritus:	 
(Nam quos gustus non haberet Verbum caro tenera) 
Nec tam fugit puer matrem, quam & mater puerum. 
Nec, &c. 
Quam vis enim sit puellus sensu vincit Angelos, 
Quamvis nequit infans loqui Sermo est omnipotens, 
Quamvis aetas sit dialis, tamen est prinncipium:  
Quamvis modò mundo natus, est ante Luciferum, 
Quamvis foris sit abiectus, rex & et regum Princeps est. 
Quamvis, &c. 
Quamvis cubat cum iumentis, illi astant Angeli, 
Quamvis iacet in praesepi, rex est Cęli curiae: 
Pretiosus ergo puer, pretiosus filius, 
Qui dat caelis suplementum & terris auxilium, 
Donet nobis sine fine duraturum gaudium. 
Donet, &c. 



   

{==57==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander liedeken.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

VIrgo Dei filium 
Hilariter, hilariter, 
Parit primogenitum, 
Eia, eia, eia, eia eia cordialiter. 
Nascitur prae caeteris 
Hilariter, hilariter, 
Prophetarum nobilis.	Eia, &c. 
Trinitatis speculum, 
Hilariter, hilariter, 
Illustrauit seculum.	Eia, &c. 
Natus est Emmanuel, 
Hilariter, hilariter, 
Quem praedixit Gabriel.Eia, &c. 
Castitatis lilium, 
Hilariter, hilariter, 
Peperit nunc filium.	Eia, &c. 
Sancta mater gratie, 
Hilariter, hilariter, 
Nos ab hoster protege.Eia, &c. 



   

{==58==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    DVlcis Iesv, dulce nomen, dulcis Dei genitrix: 
Dulce caelum, dulce solum, dulce mortis gaudium? 
Dulcis natus, nobis datus, dulcis Dei filius: 
Dulcis thorus, dulci chorus, & dulce praesepium. 
Dulcis, &c. 

{==59==} {>>pagina-aanduiding<<}

Pulchrum numen, pulchrum lumen, noctis in solatium: 
Pulchrum flamen, pulchrum stramen, & pulchrum palatium: 
Antrum pulchrum, pulchrum fulcrum, & pulchrum tugurium 
Pulchrae cunae, vt lux lunae, sed puellus pulchrior. 
Pulchrae, &c. 
Salue virgo, salue virga, quae de Iesse floruit: 
Salue nate, nobis date, quem Maria genuit: 
Felix tellus, quae per vellus, rore caeli maduit: 
Felix homo, qui pro pomo, vitae panem accipit. 
Felix, &c. 
        Iesv veni, flatu leni, cor nostrum refrigera: 
Carnis aestus; orci quaestus, cessent mundi praelia: 
Cor deuotum, te vult totum, nam tu solus omnia: 
Ergo veni, simus pleni, fontis tui copia. 
Ergo, &c. 
        Pie Iesv, qui pro esu, mali per te vetiti, 
Nudus nasci, lacte pasci, voluisti perpeti: 
Da salutem, per virtutem, qua polles diuinitus, 
Vt hic donum, illic bonum, acquiramus caelitus. 
Vt hic, &c. 
Tuus fletus, Iesu, laetus, moestum mundum recreans. 
Eiulatus tuus, gratus, patri nos concilians: 
Sed da vere, tecum flere, causam mali, crimina; 
Vt post mortem, caeli sortem, nobis des in saecula. 
Vt post, &c. 



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo ‘t beghint

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==60==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

Beata, immaculata, virgo puerpera, 
Quàm purâ, sunt creaturâ, tam digna viscera, 
Concipere, induere, lucem paternae gloriae. 
Concipere, &c. 
O matrem, quę tuum patrem, fundia in aethera! 
O florem, quae caeli rorem trahis in vbera! 
Lactans Deum, infantulum, caeli terraeque Dominum: 
Lactas, &c. 
O nate, pro nobis date, noster Emmanuel, 
De fruge Mariae suge, butyrum, lac, & mel; 
Sunt dulcia, sunt lactea, sunt pura matris vbera. 
Sunt, &c. 
Primaeua, seduxit Eua, Dux morientium: 
Tu plena salutis vena, mater viventium: 
Tu referas, tu reuocas, ad paradisi ianuas. 
Tu referas, &c. 
Nos dentis, maliserpentis, morsus inuaserat: 
Diuina, sed medicina, venena dissipat: 
Tu medicum, das puerum, cuius est nomen oleum. 
Tu, &c. 

{==61==} {>>pagina-aanduiding<<}

Laudemus, & inuocemus, fortem mulierem, 
Mariam, dulcem & piam, quae vicit daemonem: 
Hanc cordibus, hanc vocibus, hanc veneremur moribus. 
Hanc, &c. 
Sis bona, nobis patrona, in ista Bethlehem, 
Regina, ô Heroina, nouae Ierusalem: 
Te Cherubim, te Seraphim, laudent Maria perpetim. Amen 
Te Cherubim, &c. 



   
    ☞ Een nieu gheestelick Liedt vande mensch-wordinghe Christi.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==62==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    NOyt sulcken liefde op eertrijck was gheuonden, 
Noyt sulcken liefde en hoordemen vermonden, 
Noyt sulcken liefde in herte was ontsteken, 
Noyt sulcken liefde te werelt was ghebleken, 
Dat tschoon Al sou worden niet, en Godt sou worden eerde, 
Om een vuyl, broos, sondich vat, een vat van geender weerde. 
Amor, Amor, Amor, Amor, Amor, quàm dulcis est amor. 
Amor, Amor, Amor, Amor, Amor, quàm fortis est amor. 
 
O wonder liefde, ons Vader wort ons broeder, 
O wonder liefde, zijn dochter wort zijn moeder, 
O wonder liefde, al uyt den schoot sijns Vaders 

{==63==} {>>pagina-aanduiding<<}

Komt hy betalen de schult van sijn verraders: 
D’eewicheyt comt in den tijt, schepper wort creature 
Tvvoort vvort vleesch, Godt wort een kint, en al uyt liefde pure. 
Amor, Amor, &c. 
O salich Bethlem dat hier toe was verkoren, 
O salich stall’ken daer Christus wordt gheboren, 
Salighe Cribbe die Christum mochte draghen, 
Salighe ooghen die hem daer ligghen  saghen, 
Salich is sy bouen al sie schoone Violette, 
Die daer baerde sonder pijn Iesum van Nazarette, 
Amor, Amor, &c. 
Maer lieue Iesu, o kleynen grooten Heere, 
Hoe is v machte gheworden nu soo teere? 
Hoe is v wijsheyt gheworden nu soo stomme? 
Hoe zijt ghy Koninck soo bloot en naeckt al omme? 
Ist om onse sonden Heer, dat gy so groot wort kleene? 
Iae’ t voorwaer, daerom o mensch hout v van sonden reene. 
Amor, Amor, &c. 
Reene van sonden soo wil ick my bewaren, 
Ende met Iesus voortaen wil ick my paren: 
Ick gheu’ v ouer Heer Iesu al mijn sinnen, 
Buyten v Heere en wil ick niet beminnen: 
Komt dan Iesu lieue broer, en wilt my niet verachten 
Hemels vier vervult my heel, verslint alle mijn krachten. 
Amor, Amor, &c. 
Hert is den Marmer, hert is een yser plate, 
Hert zijn de Sarchen en steenen vande strate, 
Kout is het ys, en de huyt des Salamanders, 
Kouder en harder soo weet ick noch wat anders: 
Kouder ende herder acht’ ick alsulcke persoonen 
Die voor Godts liefde so groot, gheen weder-liefd’ en thoonen. 
Amor, Amor, &c. 

P. B.


   

{==64==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Vande gheboorte Christi,

    op de vviise: Hierusalem die schoone stadt.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    O Salich Heylich Bethleem, 
O onder duysent uytuerkoren: 
Ver-eert bouen Hierusalem, 
Want Iesus is in v gheboren. 
Vereert, etc. 
O Bethleem kleyn-groote stadt, 
Kleyn van begrijp, maer groot van weerden: 
Ghy zijt dat alder-eelste vat, 
End’ aller-rijckste stadt der eerden. 
Ghy zijt, etc. 
Verheucht v dan o Isarael, 
Hoe mochtm’ v blijder bootschap bringhen? 
Tot v soo komt Emanuel, 
Wilt uyt der sonden slaep ontspringhen: 
Tot  v, etc. 

{==65==} {>>pagina-aanduiding<<}

O Koninck Christe, Prince groot, 
Hoe wort ghy hier aldus ghevonden? 
In hoy, in stroo, in sulcken noot. 
In aerme doecxkens teer ghewonden. 
In hoy, etc. 
Ghy hebt het firmament ghemaect, 
Al waer v louen s’hemelsch gheesten: 
Maer nu gheheel bloot ende naeckt 
Light ghy int middel vande beesten. 
Maer, etc, 
Ghy wort gheboren in een stal, 
Niemant bekent inden nacht stille: 
Maer d’Enghels singhen ouer al, 
Peys met den mensch van goeden wille. 
Maer, etc. 
O machtich Godt, o Iesu soet, 
Wat liefd’ heeft v daer toe ghetrocken? 
Dat ghy aenneemt ons vleesch en bloet, 
Om ons tot v alsoo te locken. 
Dat, etc. 
Komt tot dit kint ghy Adams kint, 
Hoe kont ghy noch de werelt minnen? 
Siet hoe Iesus hem met v bint, 
Offert hem heel v hert en sinnen.. 
Siet, etc. 

I. S.. 


   
    ☞ Noch een ander,

    Op de wijse: Alsoo ‘t beghint

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==66==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    WAer is die Docher van Syoen, 
Ick soud’ haer blijde maken: 
Ick soude haer een bootschap doen 
Van alsoo groote saken 
Ick, etc. 
Als men de werelt al beschreef, 
Soo wert de maghet moeder, 
Te Bethleem daer sy doen bleef, 
Van ‘tkint onsen behoeder. 
Te, etc. 
En glas al ist dat schijnt daer door, 
Ten breeckt niet vander Sonnen: 
Soo heeft sy maghet naer en voor 
Dat salich kint ghewonnen. 
Soo, etc. 
En duysternis is ons verklaert, 
Een licht is opgeresen: 
Een maghet heeft een kint ghebaert, 
Dat dunckt ons wonder wesen. 
Een, etc. 
O wonder moeder, wonder kint, 
Moeder en maecht ghepresen: 
Maer ‘tkindt dat sy in doecxkens windt 
Komt ons wonden ghenesen. 
Maer, etc. 
Maria nam hem op den schoot, 
Sy cust’ hem aenden monde: 
Die liefde hadde sy deer groot 
Tot hem in alle stonde. 
Die, etc. 

{==67==} {>>pagina-aanduiding<<}

Lof Heere moet v altijdts zijn: 
Wilt ons (o Heer’) gheleyden 
Met Maria de moeder dijn 
Als wy al van hier scheyden. 
Met, etc. 



   
☞ Een ander,

    Op de wijse: Dies est laetitiae in ortu regali.

IErusalem wilt opstaen, 
Wort verlicht voor desen, 
Want v licht is op ghegaen 
Wt Iacob ghepresen, 
Door een sterre schoon en klare, 
Die de heydenen voorwaer 
Sien in hare steden: 
Den Koninck van hooghen aert 
Is ons nu gheopenbaert, 
Op den dach van heden. 
 
Dese sterre triumphant 
Staet tot zijnen prijse, 
Schoon in Orienten landt 
Verlicht sy de de Wijse, 
Dat zy komen soecken ras 
Die gheboren Konick was, 
Met vrolijcke seden, 
In die stadt Ierusalem 
Vraechden sy neerstich naer hem, 
Op den dach van heden. 

{==68==} {>>pagina-aanduiding<<}

Waer is hy gheboren fris, 
(Was haerlieder vraghen) 
Die Koninck der Ioden is, 
Sijn sterre wy saghen 
Schijnen klaer in Ostenrijck, 
T’is een teecken wonderlijck 
Vanden Heer der vreden: 
Wy komen met gaeven fier, 
Om hem te aenbidden hier, 
Op den dach van heden. 
 
In Betlehem slecht en kleyn 
Hebben sy gheuonden 
Den Coninck der Ioden reyn, 
In doecxkens ghewonden: 
Met wat grooter vreuchden fijn 
Saghen sy dat kindekijn 
Schoon en reyn van leden, 
Met zijn lieue Moeder vry: 
Haer schatten openden sy, 
Op den dach van heden. 
 
Met wat grooter weerdicheyt 
Vielen sy ter eerden, 
Voor sijn hooghe Maiesteyt, 
Die groot is van weerden: 
Gout, wieroock, en myrrhe goet 
Offerden sy met ootmoet: 
Sy hebben aen-beden 
Dat kleyne kindeken teer, 
Als haer Koninck, Godt, en Heer, 
Op den dach van heden. 
 
Heden is gheopenbaert 
Christus onsen Heere, 

{==69==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den Vader heeft hem verklaert, 
Met hoocheyt en eere, 
Door sijn Vaderlijcke stem: 
Den gheest Godt daelden op hem 
In’t water beneden 
Heeft hy zijn Doopsel ontfaen, 
Den hemel ghinck open saen, 
Op den dach van heden. 
 
Iesus eerste teecken siet 
Dat hy dede krachtich, 
Is als heden oock geschiet, 
In Cana waerachtich, 
Daer hy quam ter bruyloft soet, 
Met sijn lieue Ionghers goet, 
Met recht en met reden 
Wort zijn glori’ nu vermeert, 
Water is in wijn verkeert, 
Op den dach van heden. 



   
    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint.


    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==70==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

HEt viel eens hemels dauwe 
In een kleyn maechdeken, 
Ten was noyt beter vrauwe, 
Dat ded’ een kindeken, 
Dat van haer was gheboren, 
En sy bleef maghet fijn: 
O maeghet uytuerkoren, 
Lof moet v altoos zijn. 
Dat, etc. 
Die maghet ghinck met kinde, 
Gheen swaerheyt ginck haer aen, 
Als Ioseph dat versinde, 
Die goeden weerden man: 
Hy docht’ ick wilse laten, 
Den Vader ben ick niet, 
En trecken mijnder straten, 
Eer my schande gheschiet. 
Hy, etc. 
Al van des hemels throone 
Sprack hem den Enghel an, 
O Ioseph Dauidts Soone, 
O uytuerkoren man, 
Blijft toch beyde te gader, 
T’is bouen menschen kracht, 

{==71==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat Godt almachtich Vader 
In haer dus heeft ghewracht. 
Blijft, etc. 
Den Keyser groot van machte 
Heeft een ghebodt ghedaen, 
Dat volghend’ het gheslachte 
Elck naer die stadt moest gaen 
Van daer hy was ghebooren, 
En brenghen sijn tribuyt: 
Dat dedemen daer hooren, 
En roepen ouerluyt. 
Van, etc. 
Maria Ioseph mede 
Quamen te Bethleem waert, 
Want daer was Iosephs stede, 
Soo Schriftuere verclaert: 
Maer sy mocht nieuwers inne, 
Men wees haer altoos voort: 
Der Englen Koninghinne 
En wiert daer niet ghehoort. 
Maer, etc. 
Daer naer hebben sy vonden 
Een huys seer dun ghedaeckt, 
Binnen soo korten stonden 
Hebben logijs ghemaeckt: 
Daer wert die maghet moeder, 
Al sonder wee oft pijn, 
Van smenschen Soon en Broeder, 
Mocht hy ons naerder zijn? 
Daer, etc. 
Hoe bly was sy van binnen, 
Aensiend’ haer kint minioot 
Sy was vervult met minnen, 
En leyt hem op den schoot, 

{==72==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy kust’ hem aen sijn wanghen, 
Sy kust’ hem menichfout, 
Dat hy quam sijn gheuanghen, 
Verlossen ionck en out 
Sy kust, etc. 
Maria  schoon fonteyne, 
Daer Godt sijn rust in nam, 
Bidt voor ons al ghemeyne 
Iesus dat soete lam, 
Dat hy ons wil laten 
Int hemelsche palleys, 
Daer vreucht is bouen maten, 
En liefd’ en soeten peys. 
Dat hy, etc. 



   
    
        
    
    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==73==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

EEn Seraphinsche tonghe 
My nu wel dient voorwaer, 
Een kele die wel songhe 
Met soete stemme klaer, 
Om t’kindeken soo kleene, 
Gheboren soomen siet 
Van eener maghet reene, 
Te louen met een liedt. 
Om, etc. 
Sijn twee bruyn ooghkens schoone, 
En sijn mondeken root, 
Sijn ledekens idoone, 
Sijn handekens minioot, 
Die tooghen ons de wegehen 
Die wy moeten ingaen: 
Op dat wy al den seghen 
Van hem moghen ontfaen. 
Die, etc. 
Sijn lief aenschijn ghepresen, 
Sijn graci’ aldermeest 
In sijn kinderlijck wesen, 
Verheucht my inden gheest: 
En soo ick wel aenschauwe, 
Hy is gheheel ghelijck 
Sijn moeder onse Vrauwe, 
In goe manieren rijck. 
En, etc. 
Ghe-eert zy dan de moeder 
Nu en t’allen termijn, 

{==74==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die ‘tkint onsen behoeder 
Ghebaert heeft sonder pijn: 
Glori’ zy Godt ghegheuen, 
Den menschen peys al hier 
Die op der aerden leuen 
Van wille goedertier. 
Glori’, etc. 
O Iesu soeten naeme, 
Ons troost, ons toeuerlaet, 
Ons verlosser bequaeme, 
Aenmerckt ons simpel daet: 
Wilt door v liefd’ aenveerden 
Ons herte voor present: 
Al zijn wy kleen van weerden, 
O Heer’ tis v bekent. 
Wilt, etc. 


    Leght Tolle naer recht.


   
    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==75==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

HEt was een maghet uytverkoren, 
Daer Iesus af wou zijn gheboren: 
Dies ben ick vro, dies ben ick vro. 
O, o, o, o, benedicamus Domin, 
O, o, o, o, benedicamus Domino. 
Te Nazareth binnen de stede, 
Daer was een maeghe suyver van sede: 
Dies ben ick vro, dies ben ick vro. 
    O, o, o, o, benedicamus Domino,O. o, &c. 
Daer quam een groot Legaet van Gode, 
Want Gabriel die was den bode: 
Dies ben ick vro, dies ben ick vro. 
    O, o, o, o, benedicamus Domino,O, o, &c. 
Maria weest ghegroet, en blijde: 
Maer Maria haer seer vermijde: 
Dies ben ick vro, dies ben ick vro. 
    O, o, o, o, benedicamus Domino,O. o, &c. 
En wil niet vreesen maghet schoone, 
Godts moeder sult ghy zijn idoone: 
Dies ben ick vro, dies ben ick vro. 
    O, o, o, o, benedicamus Domino,O. o, &c. 
Godt Heylich Gheest sal in v kommen, 
Ghelijck den dau valt op de blommen: 
Dies ben ick vro, dies ben ick vro. 
    O, o, o, o, benedicamus Domino,O. o, &c. 



   

{==76==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

VVIlt nu al veriolijsen 
Ghy die vrede begheert, 
Ons is naer schrifts bewijsen 
Een kint gheboren weert, 
Prince van peyse machtich: 
Looft hem minst ende meest: 
Wy zijn bevrijt waerachtich 
Vander hellen tempeest. 
Prince, etc. 

{==77==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een Conick is ghesproten 
Voor ons, uyt Dauidts saet, 
Met liefden ouergoten, 
Voor ons, die obstinaet 
Gheheel waren verloren, 
T’samen wijf ende man: 
Hy is mensche gheboren: 
Verlost is ‘smenschen stam. 
Gheheel, etc. 
T’serpent is bu verbeten, 
Versoent is onsen val: 
En wilt hem niet vergheten: 
Looft hem ghy menschen al: 
Heylich is sijnen name, 
Soo Schrifture ghewaeght: 
Looft oock door hem bequame 
Sijn Moeder ende Maecht. 
Heylich, etc. 
Looft Maria ghepresen, 
Met haren kinde soet: 
Wt haer soo is gheresen 
Iesus Godts Sone vroet: 
Deur heylicheyt recht-veerdich, 
Hy heeft den peys ghemaeckt: 
Wy warens heel onweerdich, 
Van alle deuchden naeckt. 
Deur, etc, 
Looft den naem’ vanden kinde, 
Tis een regeerder sterck, 
Ootmoedighe ghesinde, 
Looft hem en s’werelts perck: 
Hy is ‘tbeghin en ‘t ende 
Godts Gheest die is ghedaelt 
Op hem, en ons amende 

{==78==} {>>pagina-aanduiding<<}

Heeft hy voor ons betaelt. 
Hy is, etc. 
Och edel kindt verheuen 
Ontfanght lof-sanghen schoon, 
Die wy v t’samen gheuen, 
In dijn hemelsche throon: 
Ghy hebt op der eerdem 
Wt liefde wel bedocht, 
Een vat van kleynder weerden 
O Heer’ so dier ghekocht. 
Ghy, etc. 
Prince aensiet van bouen 
Ons menschen ionck en oudt, 
Die v al t’samen louen 
Met tonghen menichfout: 
Want voor ons sondaechs teere 
Hebt ghy den wech bereydt: 
V zy lof, prijs, en eere, 
Tot inder eeuwicheydt. 
Want, etc. 


    Selden tijt sonder strijt.


   
☞ Noch een ander,

    op de wijse: Puer natus in Bethleem.


    VErblijt v nu Abrahams saet, 
Die droeuich waert door Adams quaet: 
Siet nu een suyuer licht op gaet, 
Bekeert v die in sonden staet. 
Siet, etc. 
Die Roe van Iesse heeft gebloeyt, 

{==79==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wt haer is een schoon blomm’ gegroeyt, 
Die ons met haren reuck besproeyt, 
Als een fonteyn’ die ouervloeyt, 
Die, etc. 
Een wonder saeck’ is openbaer, 
Een maecht is moeder nu voorwaer: 
Die Godtheyt en die menscheyt klaer 
Vereenicht zijn beyde te gaer. 
Die, etc. 
Het vvoort dat is nu Vleesch certeyn, 
Gheboren van eenmaghet reyn: 
Hy heeft ghewoont met ons ghemeyn, 
Daerom verblijt v groot en kleyn.	 
Hy, etc. 
Een blijde maer wordt ons verklaert, 
Een suyver maghet heeft ghebaert 
Den Sone Godts van hoogher aert, 
Komt en aenbidt hem onveruaert, 
Den, etc. 
Int kribbeken is hy gheleyt. 
Met alsoo groot’ ootmoedicheyt: 
Hy is, soo die Schriftuere seyt, 
Een Heer van alle heerlijckheyt. 
Hy is, etc. 
Godts Engels voor sijn aenschijn staen 
Sy zijn hem altijts onderdaen: 
Wy die met sonden sijn belaen, 
T’is recht dat wy hem bidden aen. 
Wy, etc. 
Als nu soo komt den herder koen, 
Die daer sijn schaepkens sal behoen. 
Hy sal haer voen met weyde groen, 
En gheuen dat haer is van doen. 
Hy sal, etc. 

{==80==} {>>pagina-aanduiding<<}

T’is nu voorwaer den saoeten tijdt, 
In welcken dat wy zijn verblijt, 
Met dit kleyn Kindt ghebenedijt, 
Dat ons van sonden heeft bevrijt. 
Met, etc. 
Dit Kint ghy elck wel prijsen meucht, 
Want t’is schoon en vol aller deucht: 
Dus singht hem een schoon liedt met vreucht, 
Soo wort sijn moeder oock verheucht. 
Dus, etc. 



   
    
        
    
☞ Noch een ander,

    Op de wijse: Ierusalem vvilt op-staen. 


    ALle die peysdorstich zijt, 
Verheucht nu v leuen, 
Want ons wort op desen tijdt 
Den Prince ghegheven, 
Den Prince ghenade-rijck, 
Die de vijant vromelijck 
Sal met voeten treden, 
En rechten Adams misval, 
Oock zijn volck verlossen al, 
En brenghen in vreden. 
Desen Prince hooch befaemt, 
Weerdicht t’exalteren, 
Wort des hoochstens Soon ghenaemt, 
Die oock sal regneren 
In’t huys van Iacob eerbaer, 
Inder eeuwicheyt voorwaer 
Sal sijn rijcke wesen: 

{==81==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy sal door den rooden vloet 
Van sijn Heylich dierbaer bloet 
Ons wonden ghenesen. 
Looft hem dan met blijden sanck 
Ghy kinderkens teere, 
Hoort hoe soet is dit gheklanck, 
Glori’ Godt den Heere 
Zy in d’alder-hoochsten throon: 
Want den Sone Godts idoon 
Heeft menscheyt verkoren: 
En is inden kouden nacht 
(Soo’t was van t’beghin voordacht) 
Van een maecht gheboren. 
Eer’ en danck moet dan ontfaen 
T’kint, ende sijn moeder, 
Die heeft sonder weedoms traen 
Ghebaert ons behoeder: 
Sy is die wortel propijs 
Van Iesse dat schoone rijs, 
Waer uyt is ghesproten 
Die blomme die altijt bloeyt, 
Wien t’bloeyen niet en vernoey 
Met liefde begoten. 


    Leght tolle naer recht.


   
☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo ‘t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==82==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

IN Iesus name 
Broeders eersame, 
Stelt v eenpaer, 
Nu te beghinnen, 
Hem te beminnen, 
Al in dit soete nieuwe Iaer. 
Nu te, etc. 
Hy heeft gheleden, 
En is besneden, 
Dat’s openbaer: 
Wilt v besnijden, 
Sonder vermijden, 
Al in dit soete nieuwe Iaer. 
Wilt, etc. 
Een herte reene, 
En anders gheene, 
Dat sal voorwaer 
Winnen alleene 
T’kindeken kleene, 
Al in dit soete nieuwe Iaer. 
Winnen, etc. 
Sinnelijck steruen, 
Ghenoechte deruen, 
Al valt het swaer, 

{==83==} {>>pagina-aanduiding<<}

Het doet verweruen 
D’hemelsche eruen, 
Al in dit soete nieuwe Iaer. 
Het doet, etc. 



   
    Een nieuwe Iaer Liedt:

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==84==} {>>pagina-aanduiding<<}


MEt desen nieuwen Iaere 
Soo wort ons openbare, 
Hoe dat een maecht vruchtbare 
Die werelt heeft verblijt: 
Ghelouet moet zijn 
Dat soete kindekijn, 
Ghe-eert moet oock zijn 
Dat soete maechdekijn 
Nu en eeuwelick tot aller tijdt. 
Ghelouet, etc. 
Hoe wel was sy te moede, 
Doen sy in vleesch en bloede 
Aensach haers herten hoede, 
Den Heer’ der werelt wijt. 
Ghelouet, etc. 
Sy baerd’ hem sonder pijne, 
En bleef een maghet fijne, 
Des sondaers medecijne: 
Dies is die Ioden nijt. 
Ghelouet, etc. 
Die Enghels songhen schoone, 
Glori’ al inden throone, 
Ter eeren, en ter kroone 
Des kints ghebenedijt.  
Ghelouet, etc. 
Naer acht daghen gheleden 
Soo wert Iesus besneden, 
Al naer der Ioden seden, 
T’welck ons van sonden vrijt. 
Ghelouet, etc. 



   

{==85==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een nieu Liedt:

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.


    EEn Kindeken is ons ghebooren 
In Bethleem: 
Des hadde Herodes thooren, 
Dat scheen aen hem. 
Dry Koninghen eendrachtich 
Tot Hierusalem zijn 
Kommen soecken aendachtich 
Den nieuwen Coninck fijn: 
In Orienten lande 
Hadden sy klaer 
Sijn sterre met verstande 
Ghesien voorwaer: 
Een kindeken, etc. 
Te Hierusalem binnen 
Sijnde, hebben gheseyt, 
Met kloecken moet en sinnen, 
Wy zijn hier wel bereyt 
Ghekomen van soo verre, 
Om t’kint vol deucht 
T’aenbidden, door sijn sterre 
Beweecht met vreucht. 
Een kindeken, etc. 
Maer doen Herodes hoorde, 
En de stadt dit vernam, 
Sy haer gheheel verstoorde, 
Hy vreesd’, en wiert seer gram, 
Dat hy verliesen soude 
Sijn rijcke groot: 
Daer-om hy bringhen woude 
Het kindt ter doot 
Een kindeken, etc. 

{==86==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy vraechde vol onvrede 
Waer t’kindt gheboren was: 
In Bethlehem die stede, 
Soo was dat men daer las: 
Dus hebbent de Propheten 
Beschreuen net, 
En klaerlijck laeten weten, 
In d’oude wet. 
Een kindeken, etc. 
Hy seyde tot de wijse 
Met een gheueynst ghelaet, 
Gaet met goeden aduijse, 
Soeckt neerstich metter daet 
Dat kindt, den Heer’ der Heeren, 
Soo groot gheacht: 
Men seght, hy sal vermeeren 
Sijn rijck met kracht. 
Een kindeken, etc. 
En als ghy t’kindt ghepresen 
Hebt vonden, keert tot my, 
Met goet bericht van desen, 
Op dat ick t’selve vry  
Aenbidden mach, naer reden, 
In korten stondt: 
Het heeft mijn hert’ doorsneden, 
En seer ghewondt. 
Een kindeken, etc. 
Maer als die wijse quamen 
Buyten de stadt ghegaen, 
Met vreuchden sy vernamen 
Die sterre voor hen staen, 
Soo langh’ tot dat sy vonden 
Het kindt soo kleen 

{==87==} {>>pagina-aanduiding<<}

By sijn moeder ghewonden 
In doecxkens reen.  
Een kindeken, etc. 
 
Die Koninghen aenbaden 
Het kindt soo menichvout, 
Offerden, wel beraden, 
Myrrhe, wieroock, en gout: 
Sy eerden oock sijn moeder, 
Die suyuer maecht: 
Dit heeft onsen behoeder 
Al wel behaecht. 
Een kindeken, etc. 
 
Den Enghel’ heeft by nachte 
Hen ghedaen sulck bevel: 
Te keeren elck hem wachte, 
Meer tot Herodes fel: 
Dies door verscheyden weghen 
Sijn sy ghekeert 
Naer huys, al met Godts seghen, 
Als-men ons leert. 
Een kindeken, etc. 
 
Wy bidden nu, en singhen: 
Wy bidden met ootmoet, 
Dat Iesus ons will’ bringhen 
Al in sijn rijcke soet: 
Daer hem sijn Englen louen 
Tot aller tijdt: 
Dat ionn’ ons Godt van bouen 
Ghebenedijt. 
Een kindeken, etc. 




   

{==88==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint.


    LAet ons met herten reene 
Louen dat soete kindeken kleene: 
Het brenght uyt den weene. 
 
Ons in een kindt ghebooren,  
Een Soon ghepresenteert: 
Hy komt de hell’ verstooren, 
Als mensch ghefigureert: 
Godt ende mensch met eene, 
Onser verlosser goet alleene 
Wort hier met ons ghemeene. 
Laet ons, etc. 
Dies moghen wy wel eeren 
Die maghet die hem droech, 
Dien grooten Heer der Heeren, 
Die haer niet en verwoech: 
Sy is, en anders gheeene, 
Moeder, en suyver maecht ghemeene. 
Laet ons, etc. 
Groet alle vriendelijcke 
Die schoone suyuer ieucht: 
Men vandt noyt haers ghelijcke: 
Sy mach wel zijn verheucht: 
Sy is, en anders gheene, 
Moeder, en suyuer maecht alleene: 
Godt is met haer ghemeene. 
Laet ons, etc. 
Ghe-eert soo moet dan wesen, 
Nu, en tot aller tijdt, 
De moeder Godts ghepresen, 

{==89==} {>>pagina-aanduiding<<}

All ist de ketters spijt: 
Sy is, en anders gheene 
Moeder, en suyuer maecht alleene: 
Godt is met haer ghemeene. 
Laet ons, etc. 



   
    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint.


    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==90==} {>>pagina-aanduiding<<}


GHy dochter van Sion reyn, 
Siet v Koninck komt certeyn, 
Seer ootmoedich, ende kleyn, 
Die is gheboren 
Van een suyuer Maghet uytuerkoren. 
Seer, etc. 
Siet den Enghel Godts voorwaer 
Brenght v met dit nieuwe iaer, 
Dat v Salichmaker klaer 
Nu is gheboren 
Van׀een suyuer Maghet uytuerkoren. 
Dat, etc. 
Loopt tot hem, treedt op den padt, 
In Betlehem Dauidts stadt 
Sult ghy vinden desen schadt, 
Hy is gheboren 
Van een suyuer maghet uytuerkoren. 
Sult ghy, etc. 
Soeckt hem met die herders ras, 
Die hem vonden daer hy was, 
Inden stalle op dat pas, 
Is hy gheboren 
Van een suyuer Maghet uytverkoren. 
Inden, etc. 
Aensiet sijn armoede groot, 
Hoe dat hy door groote noot 
Leyt daer in een kribbe bloot, 
Die is gheboren 
Van een suyver maghet uytuerkoren. 
Leyt, etc, 
Knielt en valt hem daer te voet, 
En aenbidt hem met ootmoet, 
Desen ionghen Coninck soet, 
Die is gheboren 

{==91==} {>>pagina-aanduiding<<}

Van een suyuer maghet uytuerkoren. 
Desen, etc. 
Ontfanght hem met weerdicheyt 
Die nu in een kribbe leyt, 
Seer hoogh’ is sijn Maiesteyt, 
Die is gheboren 
Van een suyuer Maghet uytuerkoren. 
Seer, etc. 
De hemelsche Gheesten bly 
Louen hem met melody, 
Die ons al sal maken vry 
Is nu gheboren, 
Van een suyuer Maghet uytuerkoren. 
Die, etc. 
Een seer groot en hemels licht 
Schijnt nu klaer in ons ghesicht: 
Die de werelt heeft ghesticht 
Is nu gheboren 
Van een suyuer Maghet uytuerkoren. 
Die, etc. 
Deur dees gratieuse deucht, 
Zijn wy in Godt seer verheucht: 
En wy louen hem met vreucht 
Die is gheboren 
Van een suyuer Maghet uytuerkoren. 
En wy, etc. 
Nu in dese hooghe feest,  
Eeren wy hem aller-meest: 
Met lof-sanghen inden gheest, 
Die is gheboren 
Van een suyver Maghet uytuerkoren. 
Met, etc. 
Salicheyt heeft hy ghebracht, 
Hem zy lof, hoocheyt en kracht, 

{==92==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die op desen soeten nacht 
Dus is gheboren 
Van een suyver Maghet uytuerkoren. 
Die, etc. 
Gloria, lof, prijs en eer, 
Sy den ionghen Sone teer, 
Onsen Koninc, Godt, en Heer’, 
Die is gheboren 
Van een suyuer Maghet uytverkoren. 
Onsen, etc. 



   
☞ Een ander,

    op de wijse:Den lustelijcke Mey, &c.


    LOoft al Maria die reyn suyuer ieucht, 
Moeder en Maecht vol trouwen, 
Vry sinder rauwen, 
Ghebenedijt is sy vol goeder deucht, 
Iae bouen alle vrauwen, 
Deur s’Gheests bedauwen: 
Wt haer is ons gheboren soet, 
Iesus onsen peysmaker goet, 
Dat is Godts Soon verkoren, 
Die ons was toe ghesworen, 
Tot peys gheboren. 
Wt, etc. 
Te recht moet ghy Iesu wel zijn bemint, 
Want ghy quaemt ons ter baten, 
Wt karitaten, 
Den mensche liep, als een verloren kint, 
Verwoest, verwilt, verlaten, 

{==93==} {>>pagina-aanduiding<<}

De helsche straten: 
Maer Iesus beterd’ onsen val, 
Dus looft Iesum ghy menschen al, 
Met sijn Moeder vol eeren, 
Sy bringhen uyt verseeren 
Die toe hun keeren. 
Maer, etc. 
Al was ons hemels Vader seer ghestoort 
Op d’menschelick gheslachte, 
Quaet van ghedachte. 
Godts eeuwich Sone heeft ghemaeckt accoort, 
Hoorende ‘smenschen klachte, 
By dagh’ en nachte: 
Hy heeft benomen s’doots ghewelt, 
Peys tusschen Godt heeft hy ghestelt 
En sathans macht vertreden: 
Dus leeft nu elck in vreden 
Peyslijck van seden. 
Hy, etc. 
Wie hoorde oyt van een liefde soo groot: 
Daerom groot is den name, 
Groot is sijn fame: 
Want onser sielen doot heeft hy ghedoot, 
En ons bevrijdt van blame: 
Dus nu bequame 
Singht hem nieu lof met blijder stem, 
Verblijt nu al t’samen in hem, 
Wilt hem liefde betooghen, 
En laet nu druck verdrooghen, 
Peys is voor ooghen. 
Singht, etc. 

		Seer by erghet al.


   

{==94==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Van het Hoochweerdich allerheylichste Sacrament des Autaers.


Op de wijse: Och Amsterdam ghy doet my pijn.


    CHriste warachtich Pellicaen, 
Een Pellicaen ghepresen 
Ons vlees hebt ghy ghenomen aen, 
Ghy wild’ ons broeder wesen: 
Ghy hebt v borst open ghedaen, 
V bloet hebt ghy uyt laten gaen, 
Om ons al te ghenesen. 
Ghy, etc. 
Ghy zijt voorwaer dat eeuwich broot, 
Fonteyn van d’eeuwich leuen: 
Al zijn wy naer de siele doot, 
Door v soo wordt verdreuen 
Alle ghebreck, en alle noot: 
Die v ontfanght, al is hy bloot, 
Rijckdom wort hem ghegheuen. 
Alle, etc. 
O soeten Heer’, o Vader goet, 
O Heere der Heyr krachten, 
Ghy komt betalen Adams boet, 
Verlossen all’ gheslachten: 
Maer Heer’ hoe schinckt ghy ouervloet, 
V precieus en dierbaer bloet! 
Och laet ons dat groot achten. 
Maer, etc. 
T’is een warachtich Sacrament, 
Dat Iesus self instelde, 
Eer dat begost sijn groot torment, 
In’t klaer hy dat vertelde, 

{==95==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dit is een spijs seer excellent, 
Neemt nut mijn lichaem ongheschent, 
Aldus hy dat bevelde. 
Dit is, etc. 
O Iesu zijt ghebenedijt, 
Dat door vijf woorden krachtich, 
Een suyuer broot sonder respijt 
Wort v persoon waerachtichtich: 
Ketters die ongheloouich zijt 
Weest toch ghedachtich t’allen tijdt, 
Dat Godts woort is almachtich. 
Ketters, etc. 


    L. de Q. Peyst om d’ure.



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo ‘t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==96==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

MYn herte niet en tracht// maer iaecht, 
En draecht my t’aller tijdt// met blijt, 
Ten Autaer daer het klaecht// en vraecht, 
Te zijn de sonden quijt. 
Ten Autaer, etc. 
Want die Godt nut met vreucht/ in deucht, 
Met een hert’ onbevleckt// correckt, 
Godt zijn siele met ieucht// verheucht, 
En blijft in hem perfeckt. 
Godt, etc. 
Komt als een suyuer greyn// seer reyn: 
Komt smaken met de gheest// de feest: 
Dits der ghenaden pleyn// certeyn, 
Der Sacramenten keest. 
Dits, etc. 
Caluinus boos ghetal// seer mal 
V valsche secte laet// seer quaet: 
Ghy gaet ten helschen dal// ten val, 
Blijft ghy soo obstinaet, 
Ghy, etc, 
Maer als een simpel knecht// soo lecht 
V in u moeders schoot// minioot: 
En blijft aen haer ghehecht// t’is recht, 
Volstandich totter doot. 
En blijft, etc. 



   

{==97==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo ‘t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    VVIlt ontspringhen lof-sanck singhen, 
Onsen Heer’ ghebenedijt, 
Want hy doet ons groote dinghen, 
Hier af looft hem met iolijt: 
En wilt v van quaet bedwinghen, 
Sijn weldaet ghedachtich zijt.	 
En wilt, etc. 
Ingheseten// wildy weten 
Wat den Heer’ ons heeft ghedaen: 
Door zijn goetheyt onghemeten, 
Gheeft hy ons sijn lichaem saen,  

{==98==} {>>pagina-aanduiding<<}

Voor een spijse om te eten: 
Wilt hem weerdelijck ontfaen. 
Voor, etc. 
Proeft v sinnen, wel van binnen, 
Eer dat ghy ontfanghen sult, 
Desen grooten schadt der minnen, 
Die hemel end’ aerde vult: 
Eer dat ghy dit sult beghinnen, 
Shreeckt ootmoedelick v schult. 
Eer, etc. 
Wat mocht Godt ons meerder gheuen 
Dan dit lieffelijck present, 
Sijn vleesch ende bloet verheven, 
In het Heylich Sacrament: 
Op dat wy in’t eewich leuen 
Souden komen ongheschent. 
Op dat, etc. 
Dese spijse groot van prijse 
Liefd’ in onse sielen straelt: 
Wt des hemels paradijse 
Is voor ons ghedaelt: 
Looft hem met d’Enghelsche wijse, 
Van dees spijse onghefaelt. 
Looft, etc. 
Glorie, lof, hoocheydt, eere 
Sy die hooghe Triniteyt, 
Die ons arme menschen teere 
Dese spijse heeft bereyt: 
V louen wy onsen Heere, 
Nu en inder eeywicheyt. 
V louen, etc. 



   

{==99==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==100==} {>>pagina-aanduiding<<}


LAet ons al t’samen vrolijck leuen, 
Het hemels broot is ons ghegheuen, 
Der liefden schat is ons ontdaen: 
Suyuert v hert van t’sondich sneuen, 
Ontfanght Christus lichaem verheuen, 
En wilt tot sinder tafel gaen. 
 
Hy heeft ons al willen ghedincken, 
Met sijn vleesch ende bloet beschincken, 
Dus elck uyt rechte liefde claer 
Eet sijn vleesch, en sijn bloet vvilt drincken: 
Ghy sult in’t eeuwich leuen blincken, 
Daer eeuwich vreucht sal zijn voorwaer. 
 
Komt al ter Tafel Godts beraden, 
En wilt v gheestelick versaden, 
Want t’Lam Godts is voor ons ghedoot: 
Komt drinckt den wijn die deur ghenaden 
V sterckt, bevrijt voor alle schaden, 
Die Christus schenckt uyt liefde groot. 
 
Wien niet en nut Christus lichame 
Sal kommen in d’eeuwighe blame: 
Maer wien sijn lichaem nut seer reyn, 
Sal wesen voor Godt aenghename, 
Be-eruen oock zijn rijck’ eersame, 
Hier bouen in het hemels pleyn. 
 
Fondeert v hier op als de stercke, 
Alsoo v leert d’ Heylighe Kercke, 
Maer gheen ketters doch en ghelooft, 
Die anders leeren t’allen percke, 
En gaet daer op gheensins te wercke, 
Anders ghy wort gheheel verdooft.  


    Selden tijdt sonder strijdt.


   

{==101==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Van de bittere Passie ons Heeren.


Op de vvijse: Het stont een moeder reene.


    IEsu ons liefd’, ons wenschen 
En ons verlosser goet, 
Schepper van alle menschen, 
Die al dat leeft hier voedt: 
Wat liefd’ heeft v ghemoet 
Te lijden onghemack? 
Ia te storten v bloet, 
Draghend’ ons sondich pack. 
Wat, etc. 
Dus hebt ghy willen lijden 
Een alsoo bitter doot, 
Een doot tot gheenen tijden 
Met schanden alsoo groot, 
Om ons uyt onsen noot 
En van  des vijands macht, 
Te vrijden inden schoot 
Van uwer liefden kracht. 
Om, etc. 
Heeft v dan soo ghedwonghen 
Dijn liefde, groot minnaer, 
Soo moghen wel ons tonghen 
V danckbaer zijn eenpaer: 
Och iae sy, want voorwaer 
Ghevanghen laghen wy, 
Maer deur v lijden swaer 
Sijn wy gheworden vry. 
Och, etc. 
Den hemel was ghesloten, 
Die ons nu open staet: 

{==102==} {>>pagina-aanduiding<<}

V cruys dat heeft doorschoten, 
Ghemurselt t’ Serpent quaet: 
Deur v, ons toeuerlaet, 
Hebben wy vol pardoen 
Van allen ons misdaet: 
Wat kost ghy ons meer doen? 
Deur v, etc. 
V moeten wy lof spreken, 
Met een danckbarich woort: 
Wy vaten vol ghebreken, 
O Iesu ons aenhoort: 
Al komt het traghe voort 
Aenmerckt ons flauwicheydt: 
Door v graci’ ons spoort 
Ter deucht, in eeuwicheyt. 
Al komt, etc. 




   
☞ Een ander,

    op de wijse: Iesus soete memorie. 


    OCh Iesus liefde was soo groot, 
Dat hy quam uyt sijns Vaders schoot, 
Om door sijn sware bitter doot 
Ons al te helpen uyter noot. 
Om door, etc. 
Aenmerckt sijn groote liefde soet, 
Wat hy voor ons uyt liefde doet: 
Naer t’hofken gaet hy met ootmoet, 
Daer hy sweet water ende bloet. 
Naer, etc. 
Iudas heeft hem daer naer verraen 
Die Ioden hebben hem ghevaen, 

{==103==} {>>pagina-aanduiding<<}

Bespot, ghekoort, ghebonden saen: 
Nochtans en had hy niet misdaen. 
Bespot. Etc. 
Noch hebben die Ioden wreet 
Gheslaghen al met moeden heet, 
En voort naer Cayphas gheleet: 
Om lijden was Christus bereet. 
En, etc. 
Van Cayphas seer obstinaet 
Was Iesus seer bespot, versmaet: 
Van daer ghesonden, dit verstaet, 
Tot den Rechter Pilatus quaet. 
Van, etc. 
Daer wert Iesus Christus den Heer 
Ghegheesselt op sijn lichaem teer: 
Daer naer leet hy veel pijnen meer, 
Sijn roode wonden vloeijden seer. 
Daer, etc. 
Noch hebben die Ioden verdooft, 
Als menschen van sinnen berooft, 
Met doornen scherp ghekroont sijn hooft 
Die hem seer wonden, dit ghelooft. 
Met, etc. 
Pilatus die gaf oordeel ras, 
Dat Christus, die onschuldich was, 
De doot moest steruen op dat pas: 
Maer Christus doot ons al ghenas. 
De, etc. 
Kaluarien is opghegaen 
Den Heere met sijn cruys ghelaen, 
Wt minnen als verstoruen graen 
Was sijnen Vader onderdaen. 
Wt, etc. 

{==104==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghenaghelt op het cruyce bloot 
Was hy aldaer met fel exploot, 
Dat bloet uyt al sijn wonden sproot, 
D’welck lancx sijn lichaem nedervloot. 
Dat, etc. 
Tusschen twee moordenaers ghemeen 
Cruysten die Ioden Christum reen: 
De doot storf hy voor groot en kleen: 
Maria maeckte groot gheween. 
De, etc. 
Soo heeft hy onse schult betaelt, 
Hy wiert begrauen onghefaelt: 
Ter hellen waert is hy ghedaelt, 
Sijn vrienden heeft hy uytghehaelt 
Ter, etc. 
Den derden dach is hy daer naer 
Seer glorieus verresen klaer: 
Dus looft nu al Christum eenpaer, 
Ons Aduocaat, ons Middelaer. 
Dus, etc. 
 
    PRINCE 
 
Princelick Godt voor danckbaerheydt 
Wort v lof ende prijs gheseyt: 
Voor dat ghy den wech hebt bereyt, 
Lof zy v inder eeuwicheyt. 


    AMEN

Selden tijdt sonder strijdt.


   

{==105==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo ‘t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    HEt stont een Moeder reene 
Neffens dat cruycen hout, 
Seer druckelijck in weene, 
In liefde niet verkout: 
Met pijne menichfout 
Sach sy haer Soon eerbaer 
Hanghen, als puer reyn gout 
In’t vier des lijdens swaer.	Met, etc. 
Wiens melijdend’ herte 
’t Sweert druckelijck doorsneet: 
Och hoe was dan in smerte, 
Bedruckt, benaut, besweet, 
Godts moeder, als groot leet 
Haer Soon ghenedijt 

{==106==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wert aenghedaen seer wreedt: 
Voor haer noyt droeuer tijdt. 
Godts, etc. 
Wie isser doch in wesen, 
Die niet bedroeft sou sijn, 
Dat hy saghe ten desen 
Christi Moeder divijn 
In sulck’ een swaere pijn, 
Wien sout aen hebben niet, 
Die saegh’ op elck termijn 
Haer lijden en verdriet? 
In sulck’, etc. 
Om de schult en misdaden 
Van al sijn volck onvroet, 
Sach sy met druck beladen 
Van hoofde tot den voet 
Iesum deurwont, bebloet: 
Sy sach in s’drucx foreest 
Steruen haer Sone soet, 
Als hy gaf sijnen gheest. 
Iesum, etc. 
O fonteyne der liefde, 
Moeder ghetrouwe, iont 
Dat ick als de gheriefde 
Mach inder herten gront, 
Smaken de kracht terstont 
Van sijn lijden en gru: 
Dat ich alsoo deurwont 
Mach weenen hier met u. 
Smaken, etc. 
Doet toch mijn herte branden 
Tot Godt nacht ende dach, 
Bindt met der liefden banden 
In t’hert’ al sijn verdrach, 

{==107==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat ick behaghen mach 
Hem soo doorwont voor my 
Sijn pijnen met beklach 
In my bedeelt doch ghy. 
Dat, etc. 
Beweecht mijn herte binnen, 
Soo langh’ ick leue kranck, 
Om met v te versinnen. 
Des cruyce lijden stranck: 
T’is doch al mijn verlanck, 
Met een druckich vermaen, 
Met v nemen den ganck, 
Om neffens t’cruys te staen. 
T’is, etc. 
Maecht der maechden verheuen, 
Doet my hier Christus doot, 
Sijn passi’, bitter leuen, 
Draghen in’t herte bloot: 
T’zy in vreucht, oft in noot, 
Deur een liefd’ onbevleckt, 
Ghedincken al d’aenstoot 
Van Godt mensche perfect 
T’zy, etc. 
Maeckt my deur v doch vierich, 
Moeder en maecht bekent: 
Bevrijt my van’t dangierich 
Vier, en d’eeuwich torment: 
Deur Christus cruyce wendt 
Van my t’sondich ghetreur: 
Iont in mijn lesten endt 
Des blijschaps soeten geur. 
Deur, etc. 



   

{==108==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Eenen nieuvven lof-sanck ter eeren Christus Passie.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    VVY louen v kleyn ende groot, 
Lof Iesus lief verheuen, 
Die voor ons storft de bitter doot, 
Daerom wy v aenkleuen: 
Door v liefde ghepresen 
Ghy hebt ghestort v bloet, 
O Iesu Christe soet, 
V doodt seer goet 

{==109==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die heeft ons al ghenesen. 
Ghy hebt, etc. 
Deur Adam waren wy besmet, 
Soo dat wy moesten steruen: 
Wy laghen doot onder de Wet, 
Wy moesten al bederuen: 
Maer (Iesu) wy verweuen 
Deur v, leven, ghepresen. 
Ghy hebt, etc.	 
Ghy daeldet uyt dijns Vaders Schoot 
In een suyuer Kerssauwe, 
Dat’s Maria schoon Roose root: 
Wy zijn verlost uyt rauwe: 
Dies segghen wy ghetrauwe, 
Heer Iesus weert ghepresen. 
Ghy hebt, etc. 
V doot heeft ons d’leuen ghebrocht, 
Ghy hebt sonder beswaren 
Der menschen salicheyt gewrocht, 
Doen wy verloren waren: 
Dus wy v openbaeren 
Thien duysent lof ghepresen. 
Ghy hebt, etc. 
Ghy zijt voor ons den Aduocaat, 
Den peys die quaemt ghy maken: 
Dies wy Iesus vroech ende laet 
Naer v seer vierich haken, 
Om by v te gheraken 
In hemelrijck ghepresen. 
Ghy hebt, etc. 
Gy hebt ons voor een testament 
Op de wereldt ghelaten 
V vleesch en bloet seert excellent, 
Om nutten t’onser baten: 

{==110==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wt rechter charitaten, 
O Iesus lief ghepresen. 
Ghy hebt, etc. 
Op Prince hooch ghebenedijt, 
Wilt onsen gheest verstercken, 
Om u te louen t’aller tijdt, 
Hier en in alle percken 
Want groot zijn al v wercken 
Die ghy doet weert gepresen. 
Ghy hebt, etc. 

Selden tijdt sonder strijdt.


   
    ☞ Van den Heylichen Paesschen, en den uytgaenden tijdt.


Op de vvijse: alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==111==} {>>pagina-aanduiding<<}


CHristus is ons verresen, 
O menschen zijt verheucht, 
En wilt nu vrolijck wesen, 
Inwendich soo ghy meucht: 
Deur hem zijn wy ghenesen 
Van sonden en ondeucht. 
En, etc. 
Adam den eersten Vader 
Deur d’onghehoorsaemheyt, 
Verleyt door den verrader, 
T’Serpent vol nijdicheyt, 
Die bracht ons alle-gader 
In groot’ allendicheyt. 
Verleyt, etc. 
Maer Christus onsen Heere 
Ghehoorsaem tot der doot, 
Heeft sijne leden teere 
Beswaert met pijnen groot: 
Ontfanght dan dese leere, 
Loopt tot hem inden noot. 
Heeft, etc. 
Over de doodt als heden 
Heeft hy ghetriompheert 
De helle daer beneden, 
Oock me ghespolieert: 
Dus hy tot alle steden 
Wort gheglorificeert. 
De, etc. 
Vroech voor den daghe schoone, 
Vander doot op ghestaen 
Is hy, met blijden toone 
Tot sijn Moeder ghegaen: 
Hy vandt der maechden kroone 
Met bitterheydt bevaen. 	Is hy etc. 

{==112==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy sprack wilt niet meer treuren, 
O moeder my aensiet, 
V hert dat schijnt te scheuren 
Deur alle dit verdriet: 
Het moest met my ghebeuren, 
Ghelijck het is gheschiet.	V hert, etc. 
Noch heeft hy menichmale 
De sijne geopenbaert, 
Als doen sy in een sale 
Saten by een vergaert 
Met ghesloten portale 
Deur vreese seer beswaert.	Als, etc. 
Hy sprack met blijden sede 
Tot hun op’t selue pas: 
Ick gheue v mijn vrede: 
d’Apostelen seer ras 
Gheloofden daer ter stede, 
Dat hy verresen was.		Ick, etc. 
Is’t dat wy gheestelijcke 
Met hem verresen zijn, 
Soo laet ons al-ghelijcke 
Soecken, en smaken fijn 
Godt in sijn hemelrijcke, 
En niet des werelts schijn.	Soo, etc. 




   
☞ Een ander,


    op de wijse: Puer natus in Betlehem.


    ALleluia den blijde thoon 
Wort nu ghesonghen soet en schoon: 
Waer dat ick ben, oft waer ick ga, 
Mijn siele singht Alleluia.	Waer, etc. 

{==113==} {>>pagina-aanduiding<<}

Met grooter vreuchden inden gheest, 
In dese feest’ van Paesschen meest, 
Dan hoortmen singhen, vroech en spa 
Dat blijde Liedt Alleluia. 
Dan, etc. 
Dit is den grooten blijden dach 
Die Dauid inden gheest voorsach: 
Singht vreuchdelijck, soo ick v ra, 
Dat blijde Liedt Alleluia. 
Singht, etc. 
Hemel en aerde zijn verheucht, 
Die heylighe Kercke maeckt vreucht: 
Men hoort haer singhen voor en na, 
Wat blijde Liedt Alleluia. 
Men, etc. 
Die doot is nu verwonnen siet, 
Des duyuels macht ghebrocht tot niet: 
Die saten in der dooden scha, 
Die singhen nu Alleluia. 
Die, etc. 
Hier bouen in des hemels throon, 
Daer wort ghesonghen wonder schoon, 
Met soete stemmen Musica, 
En t’blijde Liedt Alleluia. 
Met, etc. 
Lof sy dat suyuer Lam Godts soet, 
Dat ons verlost heeft door sijn bloet, 
En opgherecht heeft onse scha: 
Dus singhen wy Alleluia. 
En, etc. 
Gloria singht den Heere fris, 
Die vander doodt verresen is, 
Hem dancken wy van sijn ghena, 
Met desen sanck Alleluia.	Hem, etc. 




   

{==114==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Den lustelijcken Mey.


    MEt gheestelicke vreucht melodieus 
Laet ons nu vrolijck wesen: 
Want Christus onsen Heer’ victorieus 
Vander doot is verresen, 
Nu inde feest van Paesschen certeyn: 
En nu soo wort een soet liet ghemeyn 
Met spel en gheloouighe tonghen 
Alelluia alomm’ ghesonghen. 
 
Christus is onsen Paesschen, weet voorwaer, 
Een lammeken seer krachtich, 
Gheoffert heel voor ons op den autaer 
Des Heylich Cruys warachtich: 
Die hem voor ons aen’t cruyce liet slaen, 
Is uyt den graue nu ophestaen, 
Wt den slape des doodts ontspronghen: 
Dus wordt Alleluia ghesonghen. 
 
Ghestoruen is hy eens, naer Paulus leer: 
Hy en sal niet meer steruen: 
Die doot en sal niet domineren meer: 
Wy sullen t’leuen eruen, 
Door hem die inder eeuwicheyt leeft, 
Die ons sijn bloet seer mildelick gheeft, 
Als een Pellicaen voor sijn ionghen: 
Dus wordt Alleluia ghesonghen. 
 
Victorieus is Christus Coninck groot, 
Klaerder dan duysent Sonnen: 
Die helsche poorten der eeuwighe doot 

{==115==} {>>pagina-aanduiding<<}

Heeft hy gheheel verwonnen: 
Sijn lieue vrienden daer uyt ghebracht, 
En heeft benomen Lucifers macht, 
Hy kan ons tot sonden niet dwinghen: 
Dus wilt nu Alleluia singhen. 
 
Denckt hoe d’Apostelen waren verblijt, 
Die vroukens naer t’ghewaghen, 
Naer dat sy haer Meester ghebenedijt 
Soo schoon verresen saghen: 
Al met een wonder schoonheyt ghecroont, 
Soo heeft hy daer sy selven verthoont, 
Hy sprack haer van hemelsche dinghen: 
Dus wilt toch Alleluia singhen. 
 
Die Katholijcke Kercke looft met vreucht 
Haren Bruydegom frisse: 
Den hemel ende aerde zijn verheucht, 
In sijn verrijsenisse: 
Hieromme ghy gheloouighe fijn 
Wilt in den Heere nu vrolijck zijn, 
En wilt uwen gheest daer toe dringhen, 
Om nu Alleluya te singhen. 
 
Princen des werelts, al door dit vermaen, 
Wilt met vreuchden Godt prijsen: 
Wt ‘tgraf der sonden wilt nu al opstaen, 
En gheestelijck verrijsen: 
Al die verresen met Christo zijn, 
Sullen verblijden in sijn aenschijn, 
Het hemels licht sal haer omringhen, 
Om nu Alleluia te singhen. 



   

{==116==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een ander,

    op de wijse: Den tijdt is hier datmen sal vrolijck wesen.


    KOmt en laet ons gaen 
Den groenen Mey in dragen, 
Daer den Pellicaen 
Iesus heeft op gherust: 
En voor ons voldaen 
Naer sijn goet wel-behaghen, 
Onse sonden saen 
Door sijn bloet uyt-gheblust: 
Desen Mey t’ontfaen 
Had’ Christus grooten lust: 
Om dat hy soude doen te niet 
Die Euam door den boom verriet: 
Triomph’ en accoort 
Brenght desen Mey-boom voort. 
Triomph’, etc. 
Menschen wilt v spoen 
Desen Mey in te halen, 
Want hy kan ons voen 
Met alle weelden fijn: 
Ons schult en rantsoen 
Wou Christus oock betalen, 
Aen het cruyce koen, 
Dat was den wille zijn: 
Desen Mey-boom groen 
Is ons een medecijn: 
Sijn kostelijcke vruchten goet 
Des vijandts machten vluchten doet. 
Triomph’, etc. 
En wort niet vermoeyt 
Van desen Mey ghepresen, 

{==117==} {>>pagina-aanduiding<<}

Want uyt hem soo vloeyt 
Alle ghenuchte soet: 
Lieffelijck hy bloeyt 
Van blomkens uytghelesen, 
Want hy is besproeyt 
Met Christus dierbaer bloet: 
Dus niet en verfoeyt 
Den Mey in dijnen moet, 
Die voor ons is victorieus, 
Triomphant ende glorieus. 
Triomph’, etc. 
Vrienden al ghemeyn 
Laet ons nu contempleren 
Desen Mey-boom reyn, 
Waer door ons wort bereyt 
Eenen wech certeyn, 
Daermen door moet passeren, 
Nae dat edel greyn, 
Christus ons salicheyt: 
Want naer t’hemels pleyn 
Anders gheen padt en leyt, 
Dan door het Cruys ons Heeren snel, 
Soo hy ons heeft gheleert seer wel. 
Triomph’, etc. 



   
    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==118==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    HEer Iesus heeft een hofken daer schoon bloemen staen, 
Daer in soo wil ick plucken gaen, t’is wel gedaen: 
Men hoort daer niet dan Englen sanc, en herpe gespel 
Trompetten en klaretten, en die veelkens alsoo wel, 
Trompetten, etc. 
Die Lelikens die ick daer sach, zijn suyverheydt, 
Die soete Violetten, zijn ootmoedicheyt. 
Men hoort, etc. 
De schoone purper’ Roose was de lijdtsaemheyt, 
De schoon vergulde Goudebloem, gehoorsaemheyt. 
Men hoort, etc. 
Noch wasser een die bouen al spanden de kroon, 
Coron’ Imperiale, t’was de liefde schoon, 
Men hoort, etc. 

{==119==} {>>pagina-aanduiding<<}

Maer d’allerschoonste beste bloem al in dat hof 
Dat was den Heere Iesus soet, dus zy hem lof. 
Men hoort, etc. 
Och Iesus al mijn goet, en al mijn salicheyt. 
Maeckt van mijn hert’ v houeken, het is bereyt. 
Men hoort, etc. 



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==120==} {>>pagina-aanduiding<<}


EEns ick aensach des hemels throon 
Blincken schoon, 
Verlicht door de stralen der sonnen, 
De boomkens ende velden groen, 
In’t saysoen, 
De voghels haer musijck begonnen. 
De boomkens, etc. 
Naer haer natuer’ houden sy choor, 
Soet ghehoor: 
Maer wat ׀ doen wy arme sondaren 
Die naer Godts beelde zijn ghedaen, 
Blijuen staen, 
Als oft wy alle steenen waren. 
Die naer, etc. 
Oock d’elementen houden ganck, 
In’t bedwanck, 
Sy loopen nu en t’allen tijden: 
Hoe komt, daer ons is’t schoon verstant 
Ingheplant, 
Dat wy de sonden niet en mijden? 
Maer, etc. 
D’aerde brenght oock haer vruchten voort, 
Door een woort: 
De wateren klimmen en dalen: 
T’vier en locht neemt voor logement 
T’firmament, 
Maer wy in d’aerde altijdts dralen. 
T’vier, etc. 
Veel dwasen loopen al verkeert, 
Ongheleert, 
En soecken hier de breede paden: 
Den engen wech is haer te strangh, 
En te langh: 
Wellust en kan haer niet versaden 
Den, etc. 

{==121==} {>>pagina-aanduiding<<}

Christus voor onse deure staet, 
Vroech en laet, 
Hy klopt, hy waerder gheerne inne: 
Ontsluyt v herteken, met spoet, 
En weest vroet, 
Ontfanght hem met een soete minne. 
Ontsluyt, etc. 
Hy roept tot v, als tot sijn bruydt, 
Ouerluydt 
Komt al tot my die zijt beladen: 
Ick sal v in mijn wonden root, 
Kleyn en groot, 
Ontfanghen uyt milde ghenaden. 
Ick sal, etc. 
Den Phoenix die daer hooghe was, 
Daelde ras 
Inden schoot der suyuer Kerssouwe: 
Ontsteken met der liefden brant, 
Heeft hem pandt 
Ghegheuen tot onsen behouwe. 
Ontsteken, etc. 
En als bermhertich Pellikaen 
Heeft ontfaen 
Voor ons soo veel bloedighe wonden, 
Voldaen uyt liefden menichfout 
Aen het hout 
Des cruycen voor all’ onse sonden. 



   

{==122==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

DEuote herten wilt vreuchden rapen, 
Aensiet hoe schoon is des hemels schijn: 
Siet doch, van niet heeft hy’t al gheschapen: 
Denckt dan hoe schoon moet den Schepper zijn. 
Siet, etc. 
Aensiet de kruyden seer groene spruyten, 
Die daer ghenesen sieckt’ ende pijn: 
Aensiet haer schoonheyt, en haer virtuyten: 
Denckt dan hoe schoon moet den Schepper zijn. 
Aensiet, etc. 

{==123==} {>>pagina-aanduiding<<}

Aensiet de Lelien wijt ontloken, 
Thymis, Lauender, Roosemarijn: 
Aensiet die Rooskens vol soete roken: 
Denckt dan hoe schoon moet den Schepper zijn. 
Aensiet, etc. 
Siet al die blomkens met goet verstande, 
Der siecken zijn zy een medecijn: 
Siet haer koleuren menigherhande: 
Denckt dan hoe schoon moet den Schepper zijn. 
Siet, etc. 
Aensiet die boomen met al haer vruchten, 
En die wijngaerden met haren wijn: 
Aensiet die voghelkens inder luchten: 
Denckt dan hoe schoon moet den Schepper zijn. 
Aensiet, etc. 
Siet die ghesteenten van grooter weerden, 
Die klaerder blincken dan kristallijn: 
Siet alle schoonheyt op deser eerden: 
Denckt dan hoe schoon moet den Schepper zijn. 
Siet, etc. 
Siet ghy de menschen schoon van Lichame, 
Fraey van fatsoen ende leden fijn, 
Suyuer van aensicht, ooghen bequame, 
Denckt dan hoe schoon moet den Schepper zijn. 
Suyuer, etc. 
Aensiet die Sonn’ ende Mane schoone 
Aensiet die Sterren van klaren schijn: 
Siet hoe sy blincken aen ‘shemels throone: 
Denckt dan hoe schoon moet den Schepper zijn, 
Siet, etc. 
Hoort ghy hier konstich op d’Orghel spelen, 
Op instrumenten musijck diuijn: 
Hoort ghy ooch singhen met ׀ soete kelen: 
Denckt hoe soet sal ’t inden hemel zijn. 
Hoort, etc. 

{==124==} {>>pagina-aanduiding<<}

Alle vreucht diemen hiet mach bedrijuen, 
En mach maer dueren een korte  termijn: 
Maer sy sal inder eeuwichheyt blijuen, 
Voor die by Godt inden hemel zijn. 
Maer, etc. 
Laet ons de werelt gheheel versaken, 
Met al haer boosheyt nae Godts doctrijn: 
Soo sullen wy inden hemel smaken 
Hoe soet en schoone dat daer sal zijn. 
Soe, etc. 
Lof zy den Schepper der creaturen 
Sie alle dinghen gheschapen heeft: 
Glori’ zy hem nu en taller uren 
Die’t onderhout ende voetsel gheeft. 
Glori’, etc. 



   
    ☞ Hier naer volghen de Liedekens sprekende van Penitentie, ende ‘tversmaden des werelts.


Op de vvijse: alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==125==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    EEn ionghe Maecht  
Sprack onuersaecht, 
Naer’t vlees wil ick niet leuen: 
Want ‘therte iaecht, 
En Godt my draecht 
Tot eenen staet verheuen, 
Mijn Heer’ wil ick aenkleuen, 
Dit’s my in’t hert’ gheresen, 
Mocht hy ghebeuren my! 
Mocht hy ghebeuren my! 

{==126==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo waer ick ben vry 
Van allen druck ghenesen. 
	Mocht hy, etc. 
Ick word’, als sot, 
Begheckt, bespot, 
Ghedwaest, ghesloort, ghesletert, 
Nou forts’ in’t slot, 
Mijn hop’ is Godt, 
Die heeft het haest ghebetert: 
Aen hem heb ick gheuetert 
Hert’ sin, aders, en pesen. 
	Mocht hy, etc. 
My quelt nu meest 
‘sWerelts tempeest, 
Om dat ick eerst beghinne: 
Maer mijnen gheest 
Hoopt onbevreest 
Op Iesus soete minne, 
Gheen lieuer ick en kinne: 
Dus segh’ ick noch midts desen, 
	Mocht hy, etc. 
s’Werelts verwijt 
Is my iolijt, 
Ten kan my niet berueren: 
Ick bidd’ altijdt. 
Sonder respijt, 
Heer’ latet doch langh dueren, 
Laetet my hier besueren, 
Mach ick eens salich wesen. 
Mocht hy, etc. 

M. V. B.



   

{==127==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

V  Heer’ verheuen// Sonder sneuen, 
Dienen wil ick nu voort-aen: 
En mijn ionck leuen// gaen begheuen 
Tot der penitenci’ baen: 
Want seer soet zijn uwe teughen 
Die ghy schenckt v vrienden fier: 
Dus roep ick nae mijn vermeughen, 
Adieu o’s werelts kort playsier. 
    Dus, etc. 

{==128==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick sal verachten ‘swerelts prachten, 
Al duncken sy my seer ient, 
Al mijn ghedachten, daer toe trachten 
Om haer te zijn onbekent: 
Hierom sal ick my gaen sluyten 
Naer godtvruchtighe manier, 
En sal roepen: Blijf daer buyten, 
Adieu o’s werelts kort playsier. 
En sal, etc. 
Der Ionghmans praten, sal ick haten, 
Want daer van komt kleyn profijt: 
Tot mijnder baten, ook verlaten 
Gheldt en goedt met aller vlijt: 
Arm gheheel wil ick beklijuen, 
Suyuer en ghehoorsaem hier, 
En v Heer’ altijdts by blijuen, 
Adieu o’s werelts kort playsier. 
	Ende, etc. 
Abandonneren wil ick gheren, 
Al mijn vrienden, arm en rijck: 
Naer v begheren// en verkleren, 
Scheyd’ ick uyt des werelts wijck: 
Op dat ick v hoore spreken 
Tot mijn hert’ sonder ghetier, 
Hoe ick moet mijn seluen breken, 
Adieu o’s werelts kort playsier. 
	Hoe ick, etc. 
Tis mijn verlanghen// aen te hanghen 
V o Heere Godt voorwaer: 
En v voorganghen// met verstranghen 
Volghen naer// uyt liefde klaer: 
Want soo wie v volght , o Heere, 
Derft niet vreesen t’ helsche vier: 
Ghy brenght hem ten rechten keere: 

{==129==} {>>pagina-aanduiding<<}

Adieu o’s werelts kort playsier. 
	Ghy, etc. 
Waer ick beladen// met misdaden, 
En met sonden menichfout: 
Van allen quaden// sonder schaden, 
Ghy my haest verlossen soudt: 
En mijn siele conforteren. 
En bewaren van dangier, 
En in droefheyt consoleren. 
Adieu o’s werelts kort playsier.					 
En in, etc. 
Bruydegom schoone, seer idoone, 
Stae ick v dienst-maecht ghereet: 
Gheeft my ten loone// ‘shemels kroone, 
Daer voor lijd’ ick al dit leet: 
Al komt my veel quaets bespringhen, 
By v blijf ick in’t quartier: 
Daerom wil ick blijde singhen: 
Adieu o’s werelts kort playsier. 
	Daerom, etc.	 



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==130==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

MIjn herte wilt nu vluchten 
Van all’ ydel gheruchten, 
Dient Godt den Heere groot: 
Want waer ghy soeckt ghenuchten, 
Gheen blijschap sonder suchten, 
In deser werelts schoot, 
Want, etc. 
Wellusten kan niet baten, 
T’gheselschap moet ghy laten, 
Als ghy sult steruen ras: 
Wel kouten en wel praten, 
En treden lancks der straten, 
En komt dan niet te pas. 
Wel, etc. 
Rijckdom en houdt gheen stede, 
Schoonheydt vergaet oock mede, 
In alsoo korten tijdt: 
De doodt vol bitterhede 
Iaeght ons, ten baet gheen bede, 
Niemant en heeft respijt. 
De doot, etc. 
Ghy herten ionck van iaren, 
Ick weet het sal v varen 
Deruen de wereldt soet: 
Nochtans, sonder beswaren, 
Doet deucht, hoort mijn verklaren, 
Keert v tot Iesum goet. 
Nochtans, etc. 

{==131==} {>>pagina-aanduiding<<}

Aenmerckt hoe sy failleren, 
Die bauwen, en sonderen 
Op ‘swerelts ydel schijn: 
Van all’ die triompheren, 
En lustich banckqueteren, 
Welck sal het eynde zijn? 
Van, etc. 
Och lacen en och-ermen, 
Eer lanck sullen sy kermen, 
Als komt den laetsten dach: 
Wilt Godt dan niet ontfermen, 
Sy moeten alle swermen 
Naer d’helle met gheklach. 
Wilt, etc. 



   
    ☞ Een t’samensprekinghe tusschen den Enghel ende den Sondaer.


Op de wijse: Ons Vader Godt ghepresen.


    Den Autheur. 
EEn Enghel wert ghesonden 
Van Godt den Heere goet 
Tot een die lach in sonden, 
En swam in ‘swerelts vloet. 
Tot een, etc. 
    Den Enghel. 
Sondaer ghy meucht wel beuen, 
Dat ghy in sonden zijt: 
Den Heer’ sal v begheuen, 
En korten uwen tijdt. 
Den Heer’, etc. 

{==132==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Den Autheur. 
Den Sondaer lach alleene, 
Hy wiert verschrickt voorwaer: 
Seer ras was hy te beene, 
Benaut soo stont hy daer. 
Seer, etc. 
    Den Enghel. 
Wilt v quaet leuen laten, 
De deucht wilt nemen aen: 
Neemt Godt tot uwer baten, 
Eer v de doot komt slaen. 
Neemt, etc. 
    Den Sondaer. 
Sou my de doodt beuanghen, 
In mijn quaet leuen groot: 
Och doetse wat verlanghen: 
Ick ben van deuchden bloot. 
Och, etc. 
    Den Enghel. 
Ick en sal v niet laten, 
Stelt v in goeden staet: 
Mijn woorden wilt wel vaten, 
Eer ghy ter aerden gaet. 
Mijn, etc. 
    Den Sondaer. 
Wat helpt het triumpheren, 
Als ick soo steruen moet? 
Ick wilt al renonceren, 
En soecken d’eeuwich goet. 
Ick wilt, etc. 
    Den Enghel. 
Och mijn beminde Siele 
En zijt niet wanckelbaer: 

{==133==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat v niet en verniele 
Het pack der sonden swaer. 
Dat v, etc. 
    Den Sondaer. 
Adieu o werelt schoone, 
Ick neme mijnen ganck 
Tot Christus doorne kroone, 
En tot dat Cruyce lanck. 
Tot Christus, etc. 

			L. de Q. Peyst om d’ure.



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==134==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

ICk heb een eselken seer traegh, 
Het is soo quaet om ringhen, 
Dat is het lichaem dat ick draegh, 
Ick soudt soo gheerne dwinghen: 
Het leuert my soo grooten strijt, 
Het doet soo quade curen: 
Och lieue Heer’), och waer ick’t quijt, 
Hoe langh sal dit noch dueren. 
Och, etc. 
Tot eten is het seer bereet, 
Te kribbe gaet het blijde: 
Nochtans al soudt hem wesen leet, 
T’is noot dat ick’t kastijde: 
Als’t heeft die volle kribbe voor, 
En spreecket van gheen vasten, 
Het gaet soo noode uyt sijn spoor, 
Al sloechdijt oock te basten. 
Het, etc. 
Als’t Eselken sal slapen gaen, 
Niemant en moet het drijuen: 
Maer smorghens als het op sal staen, 
Dan willet langher blijuen: 
Maer als het my te weeldich wert, 
En van ghemack wilt klaghen, 

{==135==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick doen’t een hayren kleet wel hert 
Op sijnen rugghe draghen. 
Ick, etc. 
Och wilde toch den esel mijn 
Wat onghemacks hier lijden, 
Hy soud’ hier naemaels weyden fijn, 
En stellen druck besnijden, 
Al in die velden van azuer, 
In die gulde landauwen: 
Och Eselken weest niet soo stuer, 
Anders het sal v rauwen. 
Och, etc. 


    P. B.


   
    ☞ De goede in-sprake van eenen Enghel tot eene ionghe Dochter.


Op de vvijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==136==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    Den Enghel. 
MAghet reyn’, eerbaer van seden, 
Wilt ghy hooren naer mijn reden, 
Het sal v salich zijn, dat s’klaer, 
Als ghy zult zijn ouer-leden, 
En begrauen hier beneden: 
Daerom neemt den tijdt nu waer. 
Als, etc. 
Wilt my nu eens hooren spreken: 
Vanden wech zijt ghy gheweken, 
Wilt ghy die werelt volghen naer, 
Sy sal u met loose treken 
Brenghen tot seer veel ghebreken: 
Daerom neemt den tijt nu waer. 
Sy sal, etc. 
Volght dan lieuer Godt den Heere, 
Voeghend’ u naer Christus leere: 
Want enghe is den wech die daer 
Leydt tot ‘shemels prijs end’ eere: 
Dus al zijdy ionck en teere, 
Wilt den tijdt wel nemen waer. 
Leydt, etc. 
Peynst doch op de leste daghen, 
Als Godt rekeningh’ sal vraghen, 
Daer’t al sal worden openbaer: 
Dan soo sullent sy beklaghen, 
Die de sonde derren waghen: 
Daerom neemt den tijdt nu waer. 
Dan, etc. 




   

{==137==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander,

    op de wijse: Het stont een moeder reene.


    O Godt ick moet v klaghen, 
Belijden mijn misdaet. 
Ick stont in v behaghen, 
Nu ben ick desolaet: 
Ick en ghevoel gheen baet, 
Ick treure nacht en dach, 
D’welck ick mijn leuen quaet 
met reden wijten mach. 
Ick, etc. 
Nochtans wil ick bedincken 
Dat ghy my liefde draecht, 
Mijn droefheyt sal ontsincken, 
Ick heb my wel bevraecht: 
Al schijn’ ick nu veriaecht, 
Door mijne sonden groot: 
Ghy sult alst v behaecht 
My helpen uyt den noot. 
Al, etc. 
Ick wil my gaen bekeeren, 
Al ben ick ionck en groen, 
Tot v o Heer’ der Heeren, 
En penitenci’ doen: 
En my voorts draghen koen, 
In alle lijden stout, 
Om daer mee te voldoen 
V goetheyt menichfout. 
En, etc. 
Met tranen sal ick wasschen 
Mijn bedde alle nacht, 
Eer dat my komt verrasschen 

{==138==} {>>pagina-aanduiding<<}

De doot met haerder macht: 
Op dat ick wel bedacht 
Mach biechten soo’t betaemt: 
Den vijandt die nu lacht, 
Sal dan wel zijn beschaemt. 
Op, etc. 
O Heere Godt verheuen, 
Tot v neem ick de vlucht, 
Mijn sonden wilt vergheuen, 
Waerom mijn siele ducht: 
Mijn herte met gherucht, 
Benaut, in swaer ghepijn, 
Tot u dickwils versucht: 
Wilt mijns ghenadich zijn. 
Mijn, etc. 



   
    ☞ Een ander,

    op de wijse: Alsoo’t beghint.


    EEn strijt is s’menschen leuen 
Soomen wel vindt beschreuen, 
Seer kort van tijden 
Vervult met lijden 
Oock teer en broos van dade: 
Dus moeten wy roepen vroech ende spade, 
Heere ghenade, Heere ghenade. 
Dus moeten, etc. 
Als roock vergaen ons daghen 
Een wint is s’vleeschs behaghen, 
Stof, slijm der eerde, 
Kleene van weerde 
Maer wy en slaens gheen gade. 
    Dus moeten, etc. 

{==139==} {>>pagina-aanduiding<<}

s Vijandts loose nature 
Soeckt ons tot elcker ure 
Gheheel omringhen, 
Om te verslinghen 
Ons siel’, en ons doen schade. 
Dus moeten, etc. 
Hy kan hem haest ghestichten 
Als een Enghel der lichten, 
Om te verdoouen, 
En ons te roouen 
Van deucht, door sijnen rade. 
Dus moeten, etc. 
Laet ons dan neerstich waken, 
Teghen sijn vierich blaken: 
Want wy zijn beken 
Vol van ghebreken, 
En saet van Adams sade. 
Dus moeten, etc. 



   
☞ Een ander,

    Op de wijse: Mijn herte wilt nu vluchten.


    VVAt sal ick gaen beghinnen, 
Ick ben beswaert van binnen, 
Waer sal ick gaen om raet? 
Den vijant leght sijn laghen, 
Hy quelt my alle daghen, 
Al met sijn valscheyt quaet. 
Den etc. 
Het is my een swaer lijden 
Dus stadelijck te strijden, 
Want selden ben ick vry: 

{==140==} {>>pagina-aanduiding<<}

Stell’ icker een besijden, 
Daer komt een ander lijden: 
Hoe soud’ ick wesen bly.	 
Stel’, etc. 
Het valt my wel soo suere 
Te steruen mijn natuere, 
Want sy is kranck en teer: 
Den gheest die spreeckt van binnen, 
Dat ick my sou verwinnen, 
En dienen Godt den Heer’. 
Den, etc. 
Nu Heer’ ick hebs ghevonden, 
Ick hoop’ deur v vijf wonden, 
En v henade soet, 
Dat ghy my sult vergheuen 
Al mijn boos sondich leuen: 
Ghy zijt ‘tongrondich goet 
Dat, etc. 
Iesu wilt mijns ontfermen: 
Ick vlied’ in uwe armen: 
Daer toe soo hebb’ ick lust: 
Waer ick my keer’ oft wende, 
Vind’ ick my in allende: 
Maer in u vind’ ick rust. 
Maer, etc. 



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==141==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

AEnhoort toch mijn gheklach, 
O Heer’ der Seraphinnen, 
Ick treur’ nacht ende dach, 
Wel ick beklaghen mach 
De sond’ daer ick in lach: 
Ick bid v om verdrach, 
O Heer’ der Seraphinnen,, 
    Seraphinnen.Ick bidde, etc. 
Beroert wort al mijn bloet. 
Beroert zijn al mijn sinnen: 
Maer ick sal metter spoet 
My worpen inden vloet 
Van Iesus wonden soet: 
Neemt my doch in behoet, 
O Heer’ der Cherubinnen, 
    Cherubinnen.Neemt my, etc. 
Nu hoort toch al hier naer 
Ghy sondaers in’t ghemeene: 
Een sondaresse swaer, 

{==142==} {>>pagina-aanduiding<<}

By schoonen daghe klaer, 
Wascht Iesus openbaer, 
En drooght hem met heur haer, 
Die soete Magdeleene, 
    Magdeleene.En droocht, etc. 
Al was sy onreyn saen 
Van hoofde tot den teene, 
Haer tranen kosten dwaen	 
Al dat sy hadd’ misdaen: 
Och wat een blijd vermaen, 
Hierom roep ick v aen, 
O soete Magdeleene, 
    Magdeleene.Hierom, etc. 
Ick ben seer swaer belast, 
Mijn siel’ is seer onreene, 
Mijn sonde altijts wast: 
Och neemt my af mijn last, 
Eer my de doodt verrast: 
Ghy zijt mijns Schipkens mast, 
O soete Magdeleene, 
    Magdeleene.Ghy zijt, etc. 



   
☞ Een ander,

    Op de wijse: Schenckt my te drincken maer mijnen dorst.


    De Dochter. 
O Valsche werelt ydel schijn, 
Met v beloften vol beswaren, 
Ghedient heb ick v lanck termijn, 
Al meer dan over sesthien iaren: 
Maer ick en heb’, ick sal’t verklaren, 

{==143==} {>>pagina-aanduiding<<}

Noyt wel gheweest van v gheloont: 
Ick mercke dat ghy v dienaren 
Met veel ydel beloften kroont. 
    Ick, etc. 
    De VVerelt. 
Mijn dochter dus niet en verflaut, 
Maer wilt by my perseuereren: 
Met troost wort ghy van my bedaut, 
Ick kan v wel recompenseren 
Met rijckdom groot, niet om sommeren, 
Ick ben een Heere, dit versint, 
Die elcken-een kan contenteren, 
Die my dient, lief heeft, en bemint. 
    Die, etc. 
    De Dochter. 
Werelt my dunckt dat v ghelaet 
Vol valscheyt is, en loose seden: 
Want ghy met leughens omme gaet, 
V rijckdom is al ydelheden: 
Dies werelt laet my nu met vreden 
Dienen Godt mijnen Heere groot: 
Al had ick Cresus schatten heden, 
Wat baetet dan als komt de doot. 
    Al, etc. 
    De VVerelt. 
Hoe? wilt ghy peynsen om de doodt? 
Ghy zijt noch ionck, stelt sulcx besijden, 
T’is noch in tijdts, ten is gheen noot: 
Wilt v noch vrij met my verblijden: 
Neemt v ghenoechte langhe tijden, 
Danst, singht en springht, want t’is noch vroech: 
Wat wilt ghy v soo seer besnijden, 
Als ghy oudt zijt’ is tijdts ghenoech. 
    Wat, etc. 
    De Dochter. 
Is’t vroech oft laet (werelt) elck moet 
Steruen, en rekeninghe gheuen, 
Voor Godt den Heer’, van dat elck doet, 

{==144==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo langh’ als wy ter werelt leven: 
O werelt vol bedroch beseuen, 
Wel hem die uwe wercken vliet: 
Als ick voor’t oordeel Godts sal beuen 
Ghy en sult my beschermen niet. 
    Als, etc. 
    De VVerelt. 
Och arme dochter ghy zijt wel 
Verdoolt, door alsulcke ghedachten, 
Dat ghy my vliedt, en valt rebel, 
Versmaet mijn rijckdom groot van machten: 
Komt, komt, en wilt gheen vreucht verachten, 
Ghebruyckt den tijdt ieuchdich present: 
Als v de doodt eens sal versmachten, 
Tis my al eens waer ghy belent. 
    Als, etc. 
    De Dochter. 
Och valsche werelt loos gheueynst, 
Wijs is hy die sulcx kan aenmercken: 
Die om sijn arme siele peynst, 
Die sal hem wachten van v wercken: 
Wel hen die haer in deuchden stercken, 
En dienen Godt aen elcken kant, 
En vreesen (t’zy leecken oft klercken) 
Te kommen inden helschen brant. 
    En, etc. 
    De VVerelt. 
Gaet dan van my, aldaer ghy wilt 
Verlaten, nu en t’allen stonden: 
Maer siet toe dat v niet en schilt, 
Als ghy sulk arme zijn beuonden, 
Versteken (vaet wel mijn vermonden) 
Troosteloos, oock wat v gheschiet, 
Deruen mijn vreucht seer soet om gronden, 
Sult ghy, en leven in verdriet. 
    Deruen, etc. 
    De Dochter. 
Werelt, daer en vraech ick niet naer: 

{==145==} {>>pagina-aanduiding<<}

Want die wilt in Godts vrientschap wesen 
Moet lijden hier, ‘tis openbaer, 
En vande werelt zijn verknesen: 
Dus wil ick my keeren midts desen, 
En volghen Iesum mijnen Godt, 
Draghen het Cruys met hem ghepresen, 
En leuen soo naer sijn ghebodt. 
    Draghen, etc. 
Adieu dan werelt vol misgrief, 
Adieu ick laet v teene gader: 
Volghen wil ick Iesum mijn lief, 
Die aen ’t cruys heeft uyt liefden ader 
Voor my ghepaeyt zijn hemels Vader, 
Hy sal my leyden byder handt, 
Als sijne bruyt, hy komt my nader, 
Hy leydt my naer sijn Vaders landt. 
    Als zijne, etc. 


    Selden tijdt sonder strijdt.


   
    ☞ Hier naer volghen de Liedekens van de vier Wtersten.


Op de vvijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==146==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

BEpeynst v edel mensche, 
Bepeynst v leuen wel: 
Ten is niet t’uwen wensche, 
Al waerdy noch soo snel, 
Dat ghy hier langh’ soudt blijuen 
Sonder pijn oft ghequel, 
Al haddy duysent lijuen: 
De doot en is gheen spel. 
O doot, O doodt: 
Ghy en spaert kleyn noch groot: 
O doodt ay my! 
    Hoe bitter zijt ghy!Hoe bitter, etc. 
Ghy Ionghers, en Ionckfrauwen, 
Die daer draecht zijd’ en gout, 
De doodt sal v doen flauwen, 
Al zijdy noch sou stout: 
Laet danssen ende springhen, 
Laet al v ouerdaet: 

{==147==} {>>pagina-aanduiding<<}

En wilt toch niet volbringhen 
    S’vleesch, duyuels, werelts raet.O doodt, etc. 
Al haddy Keysers rijcke, 
Daer mede Sampsons kracht: 
Al haddy desghelijcke 
Al Cresus schadt en pracht, 
Ten kan v al niet baten, 
Al waerdy oock rebel, 
Ghy moetet al verlaten 
    Onder des doots beuel.O doodt, etc. 
Waer sijn de Maechden schoone, 
Met haren ghelen haer, 
Die hier spanden de kroone, 
Om haer schoon aenschijn klaer: 
Al van de wormen gheten 
Sijn sy, ‘tis soo voorwaer: 
Haer schoonheydt is versleten 
    Verwacht sulcks allegaer.O doodt, etc. 
Waer zijn de Potentaten 
Des werelts, met haer macht, 
Die wijse Magistraten, 
Hier voortijdts groot gheacht? 
Niemant en is ghebleuen, 
T’zy edel oft vileyn, 
Die niet en heeft beseuen 
    Den strael des doots certeyn.O doodt, etc. 
Waert dat wy wel bekenden, 
Wat ons ghebeuren sal, 
Als ons die doot sal schenden, 
En brenghen in den val 
Dat herte soude breken 
Met groote bitterheyt, 
Gheen tonghe can uytspreken, 
    Dus peyst op d’eeuwicheyt.O doodt, etc. 

{==148==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick bidd’ v al ghemeene, 
Wilt vaten dit verstant, 
Maeckt v van sonden reene, 
Denckt op den uytersten pant 
Die Godt v heeft ghegheuen, 
Eer ghy die note kraeckt, 
Die elcken mensch doet beuen, 
    Als sy het herte raeckt.O doot, etc. 




   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Iesus soete memorie.


    O Felle doot die sult verslaen, 
Al dat hier leuen heeft ontfaen, 
Hoe bitter is ons v vermaen, 
Niemant en kan v kracht ontgaen. 
Hoe, etc. 
Ghy komt tot elcken in’t ghemeyn, 
Is’t rijck ist arm, ist groot, ist kleyn, 
Die leuen in des werelts pleyn 
Al ׀ zijn sy oock van sonden reyn. 
Die, etc. 
Ghy neemt ons soo haest als ghy meucht 
Al dat ons droeuich hert’ verheucht, 
Ghenucht, gheselschap, spel en vreucht, 
Al waer’t oock inde ionghe ieucht. 
Ghenucht, etc. 
Als ghy ons raeckt met uwen poot, 
Verschiet ons all’ ons bloede root: 
Dan wordet lichaem naeckt en bloot 
Begrauen inder aerden schoot.	 
Soo, etc. 
T’goet dat wy langh’ hebben ghespaert 

{==149==} {>>pagina-aanduiding<<}

Met aerbeyt groot by een vergaert, 
Ontneemt ghy ons stout onuervaert, 
Dus wort ons herte seer beswaert 
Ontneemt, etc. 
Alleen die doen naer Christus sin, 
En wachten hen van quaet ghespin, 
Die suldy bringhen groot ghewin, 
Deur v gaen sy ten hemel in. 
Die, etc. 
Maer die nu quaet van leuen zijn, 
Tot dat haer komt ‘sleuens termijn, 
Die brenght ghy inder hellen pijn, 
Ghesloten van Godts soet aenschijn. 
Die, etc. 
Prince dit is den besten raet, 
Dat elckerlijck hem wacht van quaet, 
En stell’ in eenen goeden staet, 
Soo is de doot tot sijnder baet. 
En stell’, etc. 



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: O radt van auontueren.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==150==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    MEnschen ghierich van aerde 
Die vergaert schat en goet, 
Merckt dat oudt, ionck gheiaerde 
Al t’samen steruen moet: 
Elcx sterf-dach die sal kommen: 
Leeft soo ghy steruen wilt: 
Wat baet dan’t ghelt by sommen, 
Als v naeckt ‘thelsch verdommen: 
De doot en vreest gheen schilt. 
V lichaem moet in d’eerde 
Ghy moet scheyden van hier: 
De wormen, uyt onweerde, 
En souden gheensins schier 
V lichaem dan ontberen, 
Voor v rijckdommen al: 
V vleesch sy heel verteren: 
Wat baet ‘tgierich gheneren 
Als ghy komt in misval. 

{==151==} {>>pagina-aanduiding<<}

V vrienden van ghelijcke 
Sijn oock alsoo ghesint, 
Soecken v goet seer rijcke, 
D’welck van haer wort bemint: 
Sy doen v haest begrauen, 
Den rou’ is in haer kranck: 
Wat helpt dan ’t gierich slauen, 
Als men ter hell’ moet drauen. 
Daer eeuwich is soo lanck? 
 
Ist dat ghy dan in handen 
Valt vanden Sathan quaet, 
Die sal v eeuwich branden 
Met pijnen desolaet: 
Hy en soud’ oock niet gheuen 
V lichaem, dat hy quelt, 
Voor al u schat verheuen, 
Maer eeuwich moet ghy beuen 
Onder Sathans ghewelt. 
 
Daerom wilt v bekeeren, 
Eer de doot komt subijt: 
En vreest ‘toordeel des Heeren, 
Dat ghy dan gheen verwijt 
Vanden Heere moet hooren, 
Als ghy voor hem sult staen, 
Gaet van my, met verstooren, 
Al met die helsche mooren, 
In’t eeuwich vier seer saen. 
 
Bekeert uyt liefden zede, 
Wilt ghy eens zijn verheucht: 
En deelt den armen mede: 
Doet goet, en volght de deucht 
Wie den armen bequame 

{==152==} {>>pagina-aanduiding<<}

Herbercht, kleet, laeft, en spijst, 
Doet sulcks Christus lichaeme, 
Als sijn leden eersaeme: 
Sulck werck Godt altijdts prijst. 
 
Princen van alle staten 
Weest doch al wel bedacht: 
Doet oly’ in v Vaten, 
V Bruydegom verwacht: 
Op dat ghy met de blijde 
Eens naer maels hooren meucht, 
Komt ghy ghebenedijde, 
Komt naer soo langhen strijde, 
Besit des hemels vreucht. 

Selden tijdt sonder strijdt.


   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==153==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    BEreyt v huys terstondt, 
Niet langh’ en meuchdy leuen: 
Al sijdy nu ghesont, 
Schoonheyt sal v begheuen: 
Al zijdy schoon oft rijck, 
Ten mach niet langhe duern: 
Hy staet seer wanckelijck 
Die rust op creaturen. 
 
Alst Godt den Heer’ belieft 
Moeten wy van hier scheyden, 
Al ist dat ongherieft, 
Men sal naer v niet beyden: 
Want ghy sult bitterlijck 
De doot moeten besueren. 
Hy staet, etc. 
‘tSy edel oft vileyn, 
Hoe meuchdy v verblijden? 
Ghy moet toch (t’is certeyn) 
Nu oft hier naermaels lijden: 
(Wy en zijn niet dan slijck) 
Het sal alsoo ghebueren. 
Hy staet, etc. 
V bidd’ ick reyne Maecht, 

{==154==} {>>pagina-aanduiding<<}

Godts Moeder uytuerkoren, 
Dat ghy van my veriaecht 
Des vijants quaet bekoren: 
En weest my troostelijck 
In mijner laetster uren. 
Hy staet, etc. 



   
    ☞ De Doodt, den Sondaer ende de Wereldt.


Op de vvijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==155==} {>>pagina-aanduiding<<}


    De Doodt. 
VVAer blijfdy nu, o sondaer groot, 
Tot v soo komt die bitter doot: 
Ick bent, ghy sult my moeten smaken: 
Ghy moet vertrecken naeckt en bloot, 
Verliesen al v bloede root: 
Want seer haest sal ick v ghenaken. 
Ghy, etc. 
 
    Den Sondaer. 
Ay my, ay my, wat hoor’ ick daer, 
Die doodt kompt my seer fellijck naer, 
Haer woorden kan ick qualijck vaten: 
Mijn ionck hert’ is bedroeft voorwaer, 
Ick hoor’ die doodt, en dat is klaer, 
Lieue werelt ick moet v laten. 
Mijn, etc. 
    De VVerelt. 
Laet v dat toch niet voore staen, 
Dat v de doodt sou komen aen: 
Het is quaet bloet en phantasie: 
Wilt toch aen-hooren mijn vermaen, 
Laet dese phantasi’ vergaen, 
Laet passeren melancolie. 
Wilt, etc. 
    De Doodt. 
Men danster, noch men speelter meer, 
Men gaeter niet in maskers kleer, 
Dat moet ghy nu wel al gaen deruen: 
Ghy peynst seer luttel op den Heer’, 
Noch op de doodt, noch op Godts eer’, 
D’eeuwich vier suldy naemaels eruen. 
Ghy, etc. 
    Den Sondaer. 
Och werelt, ick voel’ doots fenijn, 

{==156==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dy naeckt my nu op die termijn, 
Moet ick v dan abandoneren? 
Het is my wel soo groote pijn, 
Och eeuwelijck van v te zijn, 
Daer wy plochten te domineren. 
Het is, etc. 
    De VVerelt. 
Ten is maer droom, en achtet niet, 
Wilt toch aenhoren mijn bediet, 
Sa, Sa, laet ons gaen vreucht hanteren: 
En met musijck singhen een liet, 
Dat phantasie van ons vliet, 
Dan soo sullen wy triompheren. 
En met, etc. 
    De Doodt. 
De klocke slaet, tis meer dan tijdt, 
Dat ghy verlaet die werelt wijt, 
Den pijl is inden booch ghesteken: 
Gh’en sult niet langh’ meer zijn verblijt, 
Nu moet ghy laten al iolijt 
V schoon ooghen die moeten breken. 
Gh’en, etc. 
    Den Sondaer. 
‘Tis al ghedaen, o werelt schoon, 
Wat gheefdy nu voor mijnen loon? 
Voor mijnen dienst van soo veel iaren? 
In hooverdy spand’ ick de kroon: 
De doodt die steeckt my uyt den trhroon, 
Adieu werelt, ick moet gaen varen. 
In, etc. 
    De VVerelt. 
Adieus, Adieu ghy grooten dwaes, 
Ghy moet nu zijn der wormen aes, 
In d’aerde moet ghy nu gaen rotten: 

{==157==} {>>pagina-aanduiding<<}

Van my te volghen, ‘tis al raes, 
‘Tmoet al van hier hoe ionck, eylaes: 
V schoon kleren eten de motten. 
Van my, etc. 
    De Doodt. 
Wat helpt hem nu sijn dansen wel? 
En soo fraey spelen alle spel? 
Sijn oordeel is hem al ghegheuen, 
Eeuwich te branden inde hel, 
Ghepijnicht van  den boosen fel, 
En te deruen dat eeuwich leuen. 
Eeuwich, etc. 
    Den Dichter. 
Maer die dit liedt eerst heeft ghedicht. 
Godt gheue hem dat eeuwich licht: 
Altijdt bidt hy Godt van hier bouen, 
Om niet te steruen sonder biecht, 
En af te legghen ‘tquaet ghewicht, 
Soo sal hy eeuwelijck Godt louen. 
Om, etc. 


    			L. de Q. Peyyst om d’ure.



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==158==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    OCh wilt aenmercken, ghy weelde herten, 
V lichaem kranck dat steruelijck is: 
En doet ghy ‘t niet ’t sal v naermaels smerten, 

{==159==} {>>pagina-aanduiding<<}

Als de doodt komt, die vreeselijck is: 
Hierom soo wilt v spoeyen 
Die wereldt te verfoeyen: 
Ick leert v als den Wijse man doet. 
Wat baetet al, als ick steruen moet. 
Wat baetet. Etc. 
Wy moeten steruen arm ende rijcke, 
Wat willen wy ons vermeten dan?  
Die pijn’ der hellen duert eeuwelijcke, 
Wijs is hy die’t wel bevroeden kan: 
Want dansen ende springhen 
En zijn maer ijdel dinghen. 
Die doot beneemt ons het leuen soet. 
Wat baetet, etc. 
Bereyt v huys in soo korten stonden, 
En wilt altijdts in Godts vreese staen: 
Och wee hun die steruen in haer sonden, 
Sy sullen loon naer wercken ontfaen, 
Als d’ooghen sullen keeren, 
En ‘therte sal failleren: 
Waer blijft ‘tgeselschap en d’aertsche goet? 
Wat baetet, etc. 
Adieu snoo werelt met v wellusten, 
Bedrieghelijck is al v solaes: 
Ick wil in Godt gaen soecken mijn rusten, 
Ick moet eens worden der wormen aes: 
Wat salt dan profiteren 
Leckerlijck bancqueteren: 
Die bitter doodt grijpt elck onuerhoet. 
Wat baetet, etc? 
Waer zijn die pleghen te triompheren. 
Sy zijn verdwenen, men sietse niet: 
Wat willen wy dan ghenucht hanteren, 
Als d’eynde niet en is dan verdriet? 

{==160==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dus laet ons gaen beghinnen 
Ons seluen te verwinnen: 
De doodt komt (siet) op de staende voet. 
Wat baetet, etc. 
Laet ons nu gheestelijck leeren steruen, 
Ende beweenen al ons misdaet: 
Willen wy naermaels Godts rijck’ be-eruen, 
Elck moet Godt dienen naer sijnen staet: 
Want waer dat wy ons keeren, 
Schrifture sal ons leeren, 
Teghen de doodt en is schilt noch boet. 
Wat baetet, etc. 



   
Van d’Oordeel Godts.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==161==} {>>pagina-aanduiding<<}


ALs Iesus in sijn Maiesteyt 
Sal kommen, soo hy heeft voorseyt, 
Gheuen rechtveerdich oordeel 
Ouer elck, sonder voordeel. 
Gheuen, etc. 
Den reken-boeck sal open gaen, 
Elck sal daer loon naer werck ontfaen, 
En rekeninghs gheuen 
Van sijn voorgaende leuen: 
En, etc. 
Mijn rekeningh’ is onghereet: 
Mijn bloedt verandert al in sweet, 
Als ick aensie de sonden  
Die mijn siele doorwonden. 
Als, etc. 
Ick vinde my in grooten noot, 
Als ick denck’ op de tweede doot: 
‘Twaer’ beter noyt gheboren, 
Dan eeuwich zijn verloren. 
‘Twaer’, etc. 
Hoe heb’ ick soo den tijdt verquist! 
Och! hoe heb’ ick aldus ghemist! 
Dat ick die schoone straeten 
Der deuchden heb’ verlaten. 
Dat, etc. 
Van sinnen was ick wel berooft, 
Dat ick den vijandt heb’ ghelooft: 
Het vleesch heeft my bedroghen, 
En de werelt gheloghen. 
Het, etc. 
Maer ick wil volghen goeden raet, 
Voort-aen beweenen mijn misdaet, 
En my in tijdts bereyden, 
Om wel van hier te scheyden. 
    En my, etc. 

{==162==} {>>pagina-aanduiding<<}

Weest my ghenadich Iesu soet, 
Door v sweet ende dierbaer bloet: 
En wilt my niet verdommen, 
Als ick voor v sal kommen. 
En wilt, etc. 

				Les pleurs suiuent les Ris.


   
☞ Vande helle, ende van’t Vaghevier,


    Op de wijse. Aue der maechden kroone.


    O Heer’ ick mach wel klaghen 
En schreyen dach en nacht, 
Dat ick soo all’ mijn daghen 
O Heer’ v heb veracht: 
Och hadd’ ick dit wel bedacht, 
En van sonden my ghewacht: 
Want groot is uwe macht. 
Och, etc. 
V dienaer wilt ontfermen, 
Die hem soo heeft ontgaen, 
Aenhoort sijn bitter kermen, 
Hy roept v Vader aen: 
Met den armen Publicaen 
Voor sijn borst soo komt hy slaen, 
Wilt hem als kindt ontfaen. 
Met, etc. 
O Heere van hier bouen 
Wilt mijns ghenadich zijn, 

{==163==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick sal v altijts louen, 
Weert my dat helsch fenijn: 
Daer en is gheen meerder pijn, 
Dan te deruen v aenschijn, 
O hemelsch’ Medecijn. 
Daer, etc. 
O Heer’ als ick sal steruen, 
En zijn in grooten noot, 
En wilt my niet bederuen, 
Al zijn mijn sonden groot: 
Laet my doch door v bloet root 
(Al ben ick van deuchden bloot) 
Ontgaen de tweede doot. 
Laet, etc. 
Wilt my v graci’ gheuen, 
En maeckt my dus ydoon 
T’ontfanghen in mijn leuen 
Al die Pardoenen schoon: 
Om te krijghen goeden loon, 
En hooren den schoonen thoon, 
Komt bruyt ontfanght de kroon 
Om te, etc. 
O Iesu hooch gheboren, 
Ghy zijt ghebenedijt, 
En laetse niet verloren, 
Noch heel vermaledijt, 
Die in’t Vagheviers ghekrijt 
Suyueren nu haer habijt, 
Om’t eeuwich schoon iolijt. 
Die, etc. 
Ick wil my gaen begheuen 
Tot alle deucht voorwaer, 
Eer ick worde verdreuen: 

{==164==} {>>pagina-aanduiding<<}

Paulus leert openbaer, 
Datter een vier is hier naer 
Het welck maeckt de siele klaer, 
En lost de sonden swaer. 
Datter, etc. 
Caluin die macht hem stooren, 
Want hy was loos en fel, 
Maer hy en sal’t niet hooren, 
Hy is nu inde hel: 
Daer is hy door Godts beuel, 
Blijuen sal daer in’t ghequel, 
‘Tgheloof leert my dat wel. 
Daer, etc. 

Peyst om d’ure, L. De Q.



   
☞ Van de glorie des Hemels.


Op de vvijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==165==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

AL die in Sion zijt 
Verblijdt v al ghelijcke: 
Schoon is den tijdt, 
Die ter fonteyne gaet: 
Met soet’ en schoon musijcke 
Prijst Godt in hemelrijcke, 
Seer wijt ontdaen, 
Naer Ioannes vermaen: 
Daer wert ontfaen 
Een peyselijck accoort, 
Troost en consolatie, 
Eewich tot aller spatie: 
Twist noch discoort 
    En wort daer niet ghehoort.Twist, etc. 

{==166==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hoe lustich macht daer zijn, 
Men hoort daer niemant klaghen, 
Druck noch ghepijn 
Men daer niemant aen-doet: 
Die voor Godt ‘tleuen waghen 
Voor een parkere draghen 
Een stole soet 
Ghewasschen in’t Lams bloet: 
Noyt reynder vloet: 
Noch stroom soo precieus, 
Als uyt sijne wonden spruyt: 
Ick derft v wel oorkonden uyt, 
Seer couragieus, 
    Wt liefden amoureusSeer, etc. 
Daer is toch allen lust, 
Niemant mach daer iet grieuen: 
Want twist daer sust, 
En ‘tisser seer plaisant: 
Niet sal daer misrieuen, 
Tzijn al t’Lammekens lieven, 
Seer triomphant 
Neemt hijse bijder handt, 
Neffens den kant 
Die ter fonteyne sidt: 
Daer hy (wel mijn vermaenen vaet) 
Haer aenschijn vande tranen dwaet: 
Suyuer en wit 
    Maeckt hy haer alle lidt.Suyuer, etc. 
Wel hem die is ghenoot 
In die bruyloft vol eeren: 
Want, door ‘sLams doot, 
Is daer volmaeckte vreucht: 
Die Heylighe des Heeren, 
Sonder vrees’ van te keeren, 

{==167==} {>>pagina-aanduiding<<}

Elck in sijn ieucht 
Is daer seer hooch verheucht: 
Perfecte deucht 
Regneert daer dach en nacht: 
Om dat wy t’allen tijden bloot 
Hem louen souden kleyn en groot: 
Want uyt sijn kracht 
Spruyt alle eer’ en macht. 
Want, etc. 
Die poorten vander stadt 
Sijn van fijnen Crystale: 
Dierbare schadt 
En wordt daer niet ghespaert: 
In die hemelsche Sale 
Ghebreeckt gheen licht te male: 
Want onbeswaert 
‘sLams aenschijn elck verklaert: 
Van soeten aert 
Loopt daer die Vloet seer reyn, 
Waer uyt die bloemkens spruyten koen, 
Met blaeders van virtuyten groen, 
Dat zijn certeyn 
    Godts Heylighen ghemeyn.Dat, etc. 




   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==168==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

O Schepper fier, 
Hoe lustich ist om wesen, 
Daer ghy zijt ghepresen 
Van d’Enghels inden throon: 
Wilt ons toch hier 
Van allen druck ghenesen, 
Heere uyt-ghelesen 
Gheeft naermaels sulcken loon: 
Dat ick v aenschijn mach aenschauwen, 
En v gheboden onder-hauwen. 
Heere iesus soet 
Gheeft ons dat eeuwich goet. 
Dat, etc. 

{==169==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wie soud’ die vreucht 
En blijdschap konnen schrijuen, 
Die sy daer bedrijuen 
In Sions schoone pleyn: 
Sy zijn verheucht, 
Om dat sy moghen blijven 
En altijdts beklijuen 
By d’Lam Godts suyuer greyn: 
d’Lammeken doet open ten thoone 
Den boeck met seuen seghels schoone. 
Heere, etc. 
Dees stadt eerbaer 
Is schoone bouen maten, 
(Aenmerckt) want haer straten 
Sijn van fijn gout planteyt: 
d’Enghels aldaer 
Met gulde wieroock-vaten, 
Louen sonder laten 
Tot inder eeuwicheyt, 
En prijsen Godt van hemelrijcke, 
Met soete lof-sanck en musijcke. 
Heere, etc. 
Die duyster nacht 
Sietmen daer niet regneren: 
Altijdt triompheren 
Godts vrienden kler en schoon: 
Met groote kracht 
Sietmense iubileren, 
En sonder cesseren 
Singhen met soeten toon: 
Daer en ghebreeckt noch sonne’ noch mane, 
Noch ander licht by haer te stane. 
Heere, etc. 

{==170==} {>>pagina-aanduiding<<}

Prince minioot, 
Wilt v met vlijt op maken, 
Bidden ende waken, 
Op dese vreucht doch let: 
Kleyn ende groot 
Naer desen staet wilt haken, 
Die daer in gheraken 
Moeten zijn onbesmet: 
Sy zijn bekleedt met witte zijde, 
Louen den Heer’ met herten blijde. 
Heere, etc. 



   
☞ Van het hemelsche Ierusalem.


Op de vvijse: O salich Heylich Betlehem.


    IErusalem ghy schoone stadt 
Hoe staet ghy bruyt in mijn behaghen! 
Mijn ooghen maeckt ghy die soo nat, 
Mijn herte doet ghy naer v iaghen. 
Mijn, etc. 
Want bouen alle schoonheydt schoon 
Sijt ghy van buyten en van binnen, 
Soo dat tot uwen lof idoon 
Noch menschen zijn, noch Seraphinnen. 
Soo, etc. 
O gulde Son, o siluer Maen! 
O sterr’kens blinckend’ als Robijnen! 
Maer die daer binnen eens kost gaen, 
Duyst Sonnen soud’hy vinden schijnen. 
Maer, etc. 

{==171==} {>>pagina-aanduiding<<}

Schoon Vader-landt, schoon Vader-landt 
Godts aller-triumphansten throone: 
In v is rijckdom abondant, 
O salich die v krijcht ten loone. 
In v, etc. 
V mueren zijn van goude fijn, 
Bestroyt met peerlen, zijn u straten, 
In v en is gheen Sonne-schijn, 
Want ghy schijnt seluer bouen maten. 
In v, etc. 
Hoe schoon blinckt daer den diamant, 
Hoe soetkens lachen de Saphieren! 
Oock den Karbonckel triumphant 
Gheeft licht in duysentich manieren. 
Oock den, etc. 
Tapijtsery en isser niet, 
Dit zijn Hierusalems tapijten: 
De motten doense gheen verdriet, 
Den tijdt en kanse oock niet slijten. 
De motten, etc. 
Och schoon Sion mijn liefste lief! 
Ghy hebt berooft alle mijn sinnen: 
Maer desen roof doet my gherief, 
Nu sal ick v alleen beminnen. 
Maer, etc. 
Dus roept mijn siel’ o Heer’ wanneer, 
O wanneer sal ick van hier scheyden! 
Naer v soo haeck ick euen seer, 
Al wilt het vleesch my neerwaerts leyden. 
Naer v, etc. 
Ick ben hier in het tranen dal, 
Den hooghen Thabor is daer bouen: 
Och laet my met v vrienden al 
V Maiesteyt eens salich louen. 
Och, etc. 


    P. B.



   

{==172==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Hier naer volghen Liedekens, die op allen tijdt des Iaer ghesonghen moghe worden:

    Op de wijse. Puer natus in Betlehem.


    Iesu corona virginum. 
O Iesu soet der Maechden kroon, 
Gheboren van een maghet schoon, 
Die Godt ghebaert heeft wonderlijck, 
Hoort ons ghebedt ghenadelijck. 
Die Godt, etc. 
Qui pascis inter lilia. 
Ghy weyt onder de lelikens, 
Al om betuynt met maechdekens, 
V Bruyts met glor’ cierende, 
En hun kroonen bestierende, 
V Bruyts, etc. 
Quocunque pergis virgines. 
Soo waer ghy gaet, de maechden wijs 
Die schrijuen v toe hunnen prijs: 
Sy volghen v met soeten sanck, 
Sy louen v, en weten danck. 
Sy volgen, etc. 
Te deprecamur largius. 
Wy bidden v uyt herten gront, 
Versterckt ons doch in aller stont: 
Op dat wy sonder vlecken reen, 
V minnen Bruydegom alleen. 
Op dat, etc. 
Laus, honor, virtus gloria. 
Lof eere, prijs, en glorie, 
Die ons verleent victorie, 

{==173==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den Vader, Soon, en Heylich Gheest, 
Die d’Enghels louen al om meest. 
Den Vader, etc. 


    P. I. S.


   
    ☞ Hoe een Godtvruchtighe siele tot Iesum is suchtende:

    Op de wijse, Nu vveest ghegroet Maria.


    Ghelijck den Hert naer’t water snaeckt 
Der suyuer klaer fonteyne: 
Aldus mijn siele dorst en haeckt 
Naer Iesus minne reyne. 
Aldus, etc. 
Het deruen van v klaer aenschijn 
(O Iesu) doet my smerte: 
O wesen schoon! o trooster mijn 
Daelt neder in mijn herte. 
O wesen, etc. 
In allen noot wilt my bystaen, 
In druck wilt my troost wesen, 
In d’armen dijns ghenaed’ ontfaen, 
O Iesu hooch ghepresen. 
In d’armen, etc. 
O Iesu alder-liefste lief, 
In als wilt my gheleyden: 
Bevrijt my vanden helschen dief, 
Als ick van hier sal scheyden. 
Bevrijt, etc. 

{==174==} {>>pagina-aanduiding<<}

O Iesu door v minne soet 
Wilt my doch gracy’ gheuen 
Om te be-eruen ‘shemels goet 
Naer dit allendich leven. 
Om te, etc. 
Op dat ick inder eeuwicheyt 
Met v Heer’ mach verblijden: 
En loven uwe Maiesteyt, 
Nu en tot allen tijden. 
En louen, etc. 

Les pleurs suyuent les Ris.


   
    ☞ Hoe dat die ruste des herten alleen in Iesu te vinden is,

    Op de wijse: Ons Vader Godt ghepresen, oft rijck’ Moeder Godts Marie.


    SOo diep’ in die groen heyden 
Van ‘swerelts wilt foreest, 
Meynd’ ick my te vermeyden, 
En vlieden druckx tempeest. 
Meynd’, etc. 
Maer noyt tot gheender stonden 
(Al heb ick wel ghesocht) 
En heb ick troost ghevonden 
Die my versaden mocht. 
En heb, etc. 
In mensch oft creatuere 
En vind’ ick gheen gherief, 
‘Ten zy dat my ghebuere 
Iesus mijn soete lief. 
    Ten zy, etc. 

{==175==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dus wil ick my begheuen 
Met gantscher herten goet, 
Om Iesus vast t’aenkleven, 
Spijt nijders quaden moet. 
Om, etc. 
Hy is een Heer’ der Heeren, 
Goet ionstich bouen al: 
Ick wil my tot hem keeren, 
In dit traen-vloedich dal. 
Ick, etc. 
Hy is een Koninck machtich, 
In sijnen hoochsten throon, 
Godt ende mensch waerachtich, 
Den alderliefsten schoon. 
    Godt, etc. 
Met sijnen strael der minnen 
Ben ick gheheel deur-wont, 
Van buyten en van binnen, 
O Heer’ maeckt my ghesont. 
Van, etc. 
Wanneer sal ick aenschauwen 
V ouerklaer aenschijn? 
Och mocht ick v behauwen! 
Al in dat herte mijn. 
Och, etc. 
Iesu lief uytuerkoren, 
Mijn troost, mijn toeuerlaet, 
En laet my niet verloren, 
Mijn hert’ heel op v staet. 
En laet, etc. 
Reyn Princelief ghepresen! 
Mijn herten liefste deel, 
Laet my doch met v wesen, 
In‘s hemels soet prieel. Laet, etc. 


    Les Pleurs suyuent les Ris.


   

{==176==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Hoe dat men in teghen-spoet sy seluen draghen sal.


Op de vvijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

VVEest al verheucht, 
Schept moet en vreucht, 
Wilt inden Heer’ verblijden: 
Soo ghy best meucht, 
Wt goeder deucht, 
    Looft hem tot allen tijden.Soo, etc. 
Al ist v pijn, 
Op dit termijn, 
V cruysken hier te draghen: 
Vertroost v fijn, 
‘Tsal beter zijn, 
    Naer luttel korte daghen.Vertroost, etc. 
Gaet tot den vloet 
Van Christus bloet, 

{==177==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo mildelijck vergoten: 
Komt met ootmoet, 
Godt biedt v soet 
    Sijn armen wijt ontsloten.Komt, etc. 
Teghen ‘tghequel 
Des vijants fel 
Weest vroom, en wilt niet duchten: 
Doet altijdts wel 
Nae Godts beuel, 
    Waeckt ende bidt met suchten.Doet, etc. 
De werelt draeyt, 
Soo den wint waeyt: 
Maer die sonder verflauwen 
Met tranen saeyt, 
In blijschap maeyt, 
Deur Godts eeuwich aenschouwen. 
Met, etc. 

Les pleurs suyuent le Ris.



   
    ☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==178==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

VVAer’ v liefde alsoo puere 
Valsche werelt als ghy thoont, 
Soo waer ick seer wel gheloont 
Van al mijnen arbeyt suere: 
Maer ick vinds metter daet 
Dat v liefde haest vergaet. 
 
Ghy bemint maer naer den schijne 
Al v minnaers sot en dwaes, 
‘tSchijnt sy voelen groot solaes: 
Maer eylaes in kort termijne 
Ghy verlaet hem desolaet, 
Want v liefde haest vergaet. 
 
V liefde wort wel gheleken 
By den beker schoon van gout, 
Die ghy schenckt met boosheyt stout: 
Hoort Schriftuere daer af spreken: 
Ghy den dorst niet en verslaet, 
Want v liefde haest vergaet. 
 
Die daer uyt heeft derren drincken 
Meynt het sal hem helpen fijn: 
Maer’t en is niet dan fenijn, 
Al schijnt hy soo schoon’ te blincken: 
Salich is hy diet verstaet. 
Dat v liefde haest vergaet. 
 
V wellust (‘tis goet om mercken) 

{==179==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die en is oock niet soo soet, 
Maer ghemenght met bitter roet: 
Als den loon komt naer v wercken 
Dan maeckt sy ons desperaet: 
Want v liefde haest vergaet. 
 
Ghy verheft tot grooter eere 
Die v willen volghen naer: 
Maer ‘tis komt en openbaer 
Dat die kans hem wel sal keeren, 
En doet vallen vanden graet: 
Want v liefde haest vergaet. 
 
Ghy loecht my soo lustich aene, 
Doen ick v te dienen plach: 
Ick en hadde gheen verdrach, 
Doen ick plach op v te staene: 
Nu merck’ ick aen v ghelaet 
Dat v liefde haest vergaet. 
 
Waer zijn v beloften schoone 
Die ghy deedt met woorden ient? 
Och hadd’ ick v noyt ghekent! 
Noch ghehoort naer uwen thoone, 
‘Twaer’ tot mijnder sielen baet: 
Want v liefde haest vergaet. 
 
Wie beminnen wilt den Heer 
’sWerelts liefde moet af gaen: 
Oft Godts vijandt worde hy saen: 
En bedroghen alsoo seere: 
Dus ontfanght nu mijnen raedt: 
‘sWerelts liefde haest vergaet. 




   

{==180==} {>>pagina-aanduiding<<}

Voor de Maechden:

    Op de wijse: Een  Seraphinsche tonghe.


    AEnhoort wat ick v singhe 
O Maechdelijck iuweel, 
Die schoonheyt sonderlinghe 
Van ‘themelsche prieel: 
Om mede te verwecken, 
V hert’ en uwen moet, 
V sinnekens te trecken 
Naer Iesus liefde soet. 
Om, etc. 
Wat zijn doch v klaer ooghen 
In d’aensicht schoon gheprent, 
En ‘tgracieus vertooghen 
Van al v leden ient: 
Och niet dan stof der aerden, 
Verlaet v daer op niet:

V lichaem kleyn van weerden 
Sal drooghen als een riet. 
Och, etc. 
Spieghelt v aen die Roose, 
Als sy ontloken staet, 
Sy staet een kleyne poose, 
Haer schoonheyt haest vergaet: 
Soo sullen oock verdwijnen 
Dijn wancxkens door de doot, 
Die ghy hebt met veel pijnen 
Ghehouden klaer en root. 
Soo, etc. 
Maer is v siel van binnen 
Ende dijns herten gront 

{==181==} {>>pagina-aanduiding<<}

Met hemelsch vierich minnen 
Seer lieffelijck deur-wont: 
Ghy sult hier dus verweruen 
Godts graci’ met ootmoet, 
Hier naermaels oock be-eruen 
Godts rijck’ en d’eeuwich goet. 
Ghy, etc. 
Gheeft gheensins v ghedachten 
Tot een liedt heretijck, 
Oft een vol ydel klachten, 
‘Twerelts ianckers ghelijck: 
Maer singht een liedt met v vreuchden, 
En lieffelijck accoort, 
Beweghende tot deuchden, 
Volghende Christus woort, 
Maer, etc. 
Christus sluyt uyt zijn percken 
De dwase, die hier meest 
En eerst te toyen mercken 
Haer lichaem, maer den gheest 
In veel ydel behaghen 
Laten van deuchden bloot, 
Sy sullen ’t noch beklaghen 
Och inden laetsten noot. 
In, etc. 
Die hier mint een verblijden 
In leuen heylichlick, 
En in zijn ionghe tijden 
Maeckt daer van oock sijn stick, 
Om Godt eeren en louen 
Met een herte verdult, 
Die sal krijghen hier bouen 
Een kroone schoon’ vergult. 
Om, etc. 

{==182==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo dan ghy maechden reene 
Sluyt dit in’t herte vast, 
Waer dat ghy zijt alleene 
(Ten is toch gheen swaer last) 
Verciert soo v lichame, 
Brenght uwen tijdt soo uyt, 
Dat ghy meucht zijn bequaeme 
Om te zijn Iesus bruyt. 
Verciert, etc.  



   
☞ Vande liefde Godts,

    Op de wijse: Puer natus in Betlehem.


    ISt lief, ist leet, ist soet oft suer’, 
In pijne, droefheyt, ongheval, 
Och ‘tis alleens is’t liefde puer, 
Dat heete vier verteeret al. 
Och, etc. 
Die Liefde rust op een puer niet, 
Die Liefde groeyt deur alle leet, 
Het cruys is haer een soet verdriet, 
De Liefde staet tot al bereet. 
Het, etc. 
De liefde wint dat sy verliest, 
Die Liefde blijft al euen rijck, 
De liefde laet dat sy verkiest, 
De Liefde staet in als ghelijck. 
De, etc. 
Het lijden is haer soeten dranck, 
Soo soet als honich inden mont: 
Still’ swijghen is haer soeten sanck, 

{==183==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo suyuer is der liefden gront. 
Still’, etc. 
Die Liefde die voldoet die wet, 
En sy verwermt dat herte kout: 
Die Liefde scheurt des vijants net, 
Die was te bloot die maeckt sy stout. 
Die, etc. 
Naer loon en staet die Liefde niet, 
Veel stercker is sy dan de doot: 
Wat aerbeyt dat men haer ghebiet, 
Met lust doet zijt en niet uyt noot. 
Wat, etc. 




   
Van de patientie.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==184==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
PAcienci’ is soo goeden kruyt, 
Het staet nu in saysoene, 
Want hare kracht en haer virtuyt 
Heeft ieghelijck van doene: 
Spoeyt v tot plucken koene 
Dat edel kruyken soet: 
Sluytet in het herte dijn, 
Denckt het sal eens beter zijn, 
Sterckt in Godt uwen moet. 
        Sluytet, etc. 
        Nu dan, die lijdtsaemheyt behoeft, 
Aldus suldijse saeyen, 
Vertroost den mensch die is bedroeft, 
Godt sal u oock wel paeyen, 
En helpen uyt den quaeyen 
Als ghy in lijden zijt: 
Want soo ghy een ander doet 
Suldy vinden, quaet oft goet, 
Van Godt ghebenedijt. 
        Want, etc. 
        Die lijdtsaemheyt wilt krijghen saen, 
In’t korte sal hy’t leeren, 
Moet daghelijcks die plucken gaen 
In’t groot lijden des Heeren: 
Wilt v doch daer toe keeren, 
Met traenkens wel aensiet 
Hoe dat hy in’t cruyce staet, 
En van’t cruyce niet en gaet 
Om pijne noch verdriet 
        Hoe dat, etc. 
        Al die onpatientich zijn 
In dese droeue tijden, 
Sy doen haer seluen dobbel pijn, 
Want elck die moet hiet lijden: 

{==185==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wildy naermaels verblijden 
Veracht des werelts lust: 
Schout voort-aen de sonden quaet, 
Volcht de deucht, en metter daet 
Houdt v in Godt gherust. 
        Schout, etc. 
        



   
    
        
    
☞ Een ander,

    op de wijse: VVilt tot ons neder dalen.


    AEnhoort ghy Maeghden reene, 
Want op v is ghesint 
Iesus, die oock alleene 
Van u wilt zijn bemint: 
Met strijden soo verwint 
V kranckheyt en natuere, 
Op dat ghy naemaels vint 
Der Maechden kroone pure. 
 
Bemint met een goet herte 
Iesum den Heere soet, 
Die in soo bitter smerte, 
En met soo diep’ ootmoet 
Voor ons sijn dierbaer bloet 
Wt liefden heeft vergoten: 
Wt hem komt alle goet 
En salicheydt ghevloten. 
 
Daerom set v ghedachten 
In hem tot aller tijdt 
Vol-herdich wilt verwachten, 

{==186==} {>>pagina-aanduiding<<}

Weest doch sterck inden strijdt: 
Als wijse Maechden zijt, 
V lampen wilt bereyden, 
V lief ghebenedijt 
Sal v in vreuchden leyden. 
 
Edel wilt v toch maken 
Met deuchden excellent! 
Dat bouen is wilt smaken, 
Daer woont v lief seer ient: 
Tot hem v herte sendt, 
Daer hy nu is gheseten, 
Op dat hy in v prent 
Sijn liefde onghemeten. 
 
Fier en reyn wilt v houwen, 
Bemint die suyuerheyt, 
Soo sult ghy Godt aenschouwen, 
Ghelijck hy selue seyt: 
Voor v heeft hy bereyt 
Een plaetse om te rusten, 
Sijn hooghe Maiesteyt 
Sult ghy daer sien met lusten. 
 
Ghy Maechden wilt toch wesen 
Eerbaer in uwen mont, 
Int bidden, en in lesen 
Deuotich inden gront: 
Maeckt hier een vast verbont 
Den bruydegom te eeren, 
Inwendich wilt terstont 
V herte tot hem keeren. 
 
In als zijt niet hooueerdich, 
Verheft v nimmermeer: 

{==187==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den Bruydegom is weerdich 
Lof, prijs, hoocheyt, end’ eer’ 
Hy is v Godt en Heer’, 
Voor hem wilt v verneren, 
Hy sal v naermaels seer 
Hooghelijck exalteren. 
 
Keert d’ooghen uwer sielen 
Tot die hemelsche vreucht, 
Ootmoedelijck wilt knielen 
Voor hem diet al verheucht: 
V teere ionghe ieucht 
Wilt doch suyuer bewaren, 
Op dat ghy naermaels meucht 
V met de maechden paren. 
 
De werelt wilt verlaten, 
En haeten als fenijn, 
Soo sult ghy t’uwer baten 
Verlost van druck en pijn, 
Den ouer-soeten wijn 
Der vrolijckheden drincken 
Aen Iesus tafel fijn, 
En suyuer met hem blincken. 
 
Princessen wilt aenkleuen 
Desen Bruydegom schoon, 
Hy sal v certeyn gheuen 
Een excellente kroon: 
In zijnen hooghen throon 
Sal hy v seer vercieren: 
Met nieuwen sanck ydoon 
Sult ghy hem altijts vieren. 



   
    
        
    

{==188==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander,

    Op de wijse: Een Seraphinsche tonghe.


    GOdt die neemt sijn behaghen 
In sulcke kinders kleyn, 
Die hen als Enghels draghen, 
Verciert met deuchden reyn: 
Want dese ionckheyt teere 
Die gaet van deucht in deucht, 
Sal in deuchden en eere 
Haer Ouders gheuen vreucht. 
Want, etc. 
Ghelijck de roos’ in’t bloeyen 
Als sy ontloken staet, 
Ander blommen die groeyen, 
In reuck te bouen gaet: 
Soo oock die ionghe leden 
Die gaen van deucht in deucht 
Sullen d’Ouders wijsheden 
Te bouen gaen in vreucht. 
Soo, etc. 
Soo ons de morghen-sterre 
Aen-brenght de Sonnen klaer, 
Ons lichtende van verre, 
Om te sien hier en daer: 
Soo sal die ionckheyt verdich, 
Die gaet van deucht in deucht, 
En blijft altijdt vol-herdich, 
Aenbrenghen paeys en vreucht. 
Soo, etc. 
Ghelijck de schoone Maene 
Deur haer schijnen verlicht 

{==189==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den nacht, om elck te gaene 
Daer’t hem belieft, ghesticht: 
Soo is een kindt behendich 
Dat gaet van deucht in deucht, 
‘tDuyster verstant inwendich, 
Verlichtende met vreucht. 
Soo, etc. 
‘tKint dat hier niet wilt eeren 
Vader noch Moeder oock, 
‘Tsal hem tot quaet al keeren, 
Ende vergaen als roock: 
‘tKint dat men siet mis-achten 
‘tLeeren als’t leeren moet, 
Derf anders niet verwachten 
Daer voor bot zijn ghegroet. 
‘tKint, etc. 
Die deucht en kan niet wesen 
In’t leughenachtich kindt, 
Dat d’Ouerste ghepresen 
Niet en eert, noch bemint: 
Maer ‘tkint dat t’allen tijden	 
Gaet voort van deucht in deucht, 
Sal eeuwelijck verblijden 
In ‘shemels soete vreucht. 
    Maer, etc. 


    Leght Tolle naer recht.


   
☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==190==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

OPent mijn lippen Heere, 
Hier in dit aertsche dal, 
V lof hoocheyt end’ eere 
Ick vrolijck singhen sal: 
Mijn tonghe maeckt bequame, 
Suyuert dat herte mijn: 
Ghy sijt mijn lief eersame, 
Lof moet v altoos zijn. 
 
O Sone Godts gheboren, 
Ghy zijt ghebenedijt, 
V heb ick uytuerkoren, 
Want ghy mijn liefste zijt, 
Die ick begheer te minnen, 
Nu en t’allen termijn: 
O soeten gast van binnen 
Lof moet v eeuwich zijn. 
 
Ghy zijt mijn vreucht inwendich, 
Een troost in mijnen noot: 
Want doen ick was allendich, 
Benaut al totter doot, 
Soo quaemt ghy my cureren, 
Verlossen uyt de pijn: 
Och lief sonder cesseren 
Lof moet v eeuwich zijn. 

{==191==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wel dry-en-dertich iaren, 
Met pijn en arbeyt swaer, 
Soo socht ghy de Sondaren 
Tot salicheyde voor-waer: 
Daer toe zijt ghy ghestoruen, 
Al door den wille dijn, 
Voor ons pardien verworuen: 
Lof moet v altijdts zijn. 
 
Hierom zijt ghy verheuen 
Van v Vader eerbaer, 
Een naem is v ghegheuen 
Die heylich is voor waer 
Groot bouen alle namen, 
Naer Paulus klaer doctrijn: 
Dus segghen wy te samen, 
Lof moet v altoos zijn. 
 
V moghen wy wel eeren, 
En louen t’allertijdt: 
Ghy zijt een Heer’ der Heeren, 
Eeuwich ghebenedijt: 
Die altoos moeten louen 
D’hemelsche gheesten fijn: 
Ghy die daer woont hier bouen, 
Lof moet v altoos zijn. 
 
De salighe seer blije 
Hebben soo groote vreucht, 
Met groote meldij 
Sijn sy altoos verheucht: 
Om dat sy reyn aen-schauwen 
V lieflijck klaer aenschijn: 
Sij zijn bevrijt van rauwen: 
Lof moet v eeuwich zijn. 

{==192==} {>>pagina-aanduiding<<}

O Prince groot van weerden 
Die woont in’t hemels hof, 
Wilt my op deser eerden 
Vervullen met u lof: 
Wilt my van’t quaet bedwinghen, 
O Hemels Medecijn, 
Dat ick altoos mach singhen, 
Lof moet v altoos zijn. 



   
☞ Van Godts weldaden,

    Op de wijse: Al lijd’ ick druck, &c.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    O Vader Godt van hemelrijck 
Men vont noyt Vaders ws ghelijck 
Al hier op deser eerden: 

{==193==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wy zijn ghemaeckt van eerd’ en slijck, 
En stof van kleynder weerden. 
 
Ick danck’ v Vader bouen al, 
Want v weldaden in’t ghetal 
Sijn groot en seer verheuen: 
V eeuwelick ick louen sal, 
Hier en in d’eeuwich leuen. 
 
Een redelijck dier ben ick hier, 
Mijn Siel’ is op een schoon manier 
Al naer v beelt gheschapen: 
Och dat my tot het eeuwich vier 
De Mooren niet en rapen. 
 
Ick ben oock door het doopsel soet 
Een erfghenaem van d’eewich goet, 
D’welck Adam had’ verloren: 
Daer wiert ick vry van Adams boet, 
Om dat ick wiert herboren. 
 
Ick swoer daer af den duyuel quaet, 
En alle sijnen boosen raet: 
Voorts soo heb ick ontfanghen 
Den naem van een Christen soldaet, 
Dat is al mijn verlanghen. 
 
Ghy zijt hier bouen maten milt, 
Ick hebb’ ontfanghen eenen schilt 
Al teghen mijn vyanden: 
Want door v graci’ als ghy wilt 
Breeck’ ick des vijants tanden. 
 
Daer is een ander Sacrament 
Den Christen menschen wel bekent, 

{==194==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een Sacrament ghepresen, 
‘Tis v lichaem seer excellent, 
Om mijn Siel te ghenesen. 
 
Oock gheeft ghy my v dierbaer bloet, 
Als eenen precieusen vloet, 
Om mijn schult te betalen: 
‘Tis al uyt liefde dat ghy doet, 
Om my by v te halen. 
 
Ghy hebt ghesmaeckt die bitter doot, 
Met alsoo veel tormenten groot, 
En veel versmaede dinghen: 
Aent cruys daer hinckt ghy naect en bloot 
Om my by v te bringhen. 
 
Ghy zijt verresen triomphant, 
In glorie seer abondant 
En ten hemel ghevaren, 
Al tot dat soete Vader-landt, 
O Heer’ oft wy daer waren. 


    Peyst om d’ure. L. De G.


   
☞ Een ander,

    Op de voorgaende wijse.


    AL lijd’ ick druck en swaer ghequel, 
Al is mijn lijden noch soo fel, 
Rebel wil ick niet wesen: 
Want Godt is goet, 
Sijn oordeel moet 
Altijdt worden gepresen. 

{==195==} {>>pagina-aanduiding<<}

Al wordt ghy nu bespot, versmaet, 
Begheckt, beklapt, verdruckt, behaet, 
Hoet gaet weest wel te vreden: 
Maeckt gheen ghekrijt, 
Verduldich zijt, 
‘Twert al tot salicheden. 
 
Al slaet v Godt in ghelt, in goet, 
In naem, in faem, in vleesch, in bloet, 
Houdt moet in v vijf sinnen: 
Den Heer’ verbeydt, 
Lief volcht naer leydt, 
‘tKomt al uyt rechter minnen. 
 
Behoudt inwendich stercken moet, 
In lief, in leet, in suer, in soet, 
In hebben, en te deruen: 
Houdt dese leer, 
In sucht, in seer, 
In leuen, en in steruen. 
 
Gheen quader dinck als eyghen wil, 
‘Tmaeckt tusschen ons, en Godt geschil, 
‘Tbelet sijn soet invloeyen! 
Den will’ versaeckt, 
En Godt ghesmaeckt, 
Dat doet de deuchden groeyen. 



   

{==196==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een Gheestelijck Liedt, ter eeren van den salighen P. Ignativs fondateur vande Societeyt Iesv.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==197==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    KOmt al tot my die’t Katholijck gheloof bemint, 
Wilt v tot blijschap keeren, 
En wilt met my vereeren 
Den Salighen Ignatius Godts heylich vrient: 
En siet gy niet rontsom sijn hooft die sonnen blincken? 
Soo blinckten hy in’t leuen, 
En was in deucht verheuen, 
Wel aen laet onse stemmen klaer tot sijn lof klincken. 
 
Lof, prijs, en eer den vveerdighen Ignatius, 
Hy heeft ghesticht de Societeyt van Iesvs. 
 
Maer bouen al soo zy v Iesu Christe lof, 
Dat ghy in onse tijden, 
En in ons meeste lijden 
Ons hebt ghesonden hulpe van het hemelsche hof: 
Och wat al boose secten daer, uyt duyuels nesten 
Quamen in alle lande! 
De werelt stont in brande, 
Te Noorden en te Zuydewaert, in’t Oost en westen. 

{==198==} {>>pagina-aanduiding<<}

Lof, prijs, en eer den vveerdighen Ignatius, 
Hy heeft ghesticht de Societeyt van Iesvs. 
 
Luther een Apostaet seer quaet die quam voor al 
Hy de de werelt danssen, 
En kroonen haer met kranssen, 
Door ’svleisch ghenuchte brocht hy menich mensch te val: 
Caluijn den loosen, boosen vos, die quam oock kroken 
Die oude suyuer leere: 
Maer siet den Hoochsten Heere 
Die heeftse door Ignatius den neck ghebroken. 
 
Lof, prijs, en eer den vveerdighen Ignatius, 
Hy heeft ghesticht de Societeyt van Iesvs. 
 
Hy heeft verweckt Ignatius een Capiteyn 
Om sathan te beuechten, 
En alle sathans knechten: 
Komt valeureusen Capiteyn, komt kloeck te pleyn: 
Te Roomen ghy een oorden hebt gemaect bequame 
Die alle gheusen haten 
Bouen all’ ander Staten, 
Het is een Compagnie goet van Iesus name. 
 
Lof, prijs, en eer den vveerdighen Ignatius, 
Hy heeft ghesticht de Societeyt van Iesvs. 
 
O Salighen Ignatius, o Heylich man! 
Konst ick v van deechs prijsen 
Ick soude laten rijsen 
En doen mijn stemm’ hooren, van hier tot in Iapan: 
Ommers doch ons ghedachtich zijt, wilt voor ons bidden, 
Wilt ons graci’ verweruen 
Goet, Katholijck te steruen, 
Want rontsom ons de boosen zijn, wy zijn int midden. 
 
Lof, prijs, en eer den vveerdighen Ignatius, 
Hy heeft ghesticht de Societeyt van Iesvs. 




   

{==199==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Van een ieghelijcks Heylich Patroon oft Patronersse:

    Op de wijse, Beata immaculata.


    LAet ons al t’samen louen, 
Met sanck en snaren spel, 
De Borghers van hier bouen, 
Want sij’t verdienen wel: 
Weest al verblijt, 
Singht met iolijt, 
Maer eerst maeckt v de sonden quijt. 
Weest, etc. 
Maer onder veel diuersse 
Soo wil ick mijn Patroon 
En mijne Patronersse 
Singhen een lof ydoon. 
Weest, etc. 
O soet Patroon verheven, 
O Patronersse goet, 
Wat soud’ ick v best gheuen, 
Dat v sou wesen soet? 
Weest, etc. 
Wilt ghy ons wel vereeren, 
Die onsen name draecht, 
Voor allen, wilt dit leeren, 
V wel van sonden vaecht. 
Weest, etc. 
Daer naer soo moet ghy talen 
Naer onse deuchden schoon, 
Kondt ghy die achter-halen, 
Weest seker ‘shemels kroon. 
Weest, etc. 



   

{==200==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Vanden pilgrem.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    ICk ben een arme Pilgrem hier, 
Ick moet gaen doen mijn pilgrimage: 
In druck, in lijden, vol dangier 
Soo leyt al mijn passage. 
In, etc. 
Pilgrems habijt en hooghe schoen 
Om reysen worden my ghegheuen: 
Om pilgrimagie soo te doen, 
Al naer het eeuwich leuen. 
Om, etc. 
Versleten heb ick mijn habijt, 
Aen’t nieu en kan ick niet gheraken, 
Dat is soo veel bequamen tijdt, 
O Heer’ wat sal ick maken? 
Dat is, etc. 
D’ander zijn voor, en ick moet naer, 
Ick soude gheerne noch wat beyden: 
De doodt maeckt my den wech soo swaer 
Dat my verdriet te scheyden. 
De doodt, etc. 

{==201==} {>>pagina-aanduiding<<}

Met swaeren arbeyt en verdriet 
Ick moet de reyse gaen aenveerden: 
Al mijn gheklach en baet my niet, 
Och wat sal my ghewerden. 
Al, etc. 
De doodt die moet mijn leyts-man zijn 
Sy doet my aen soo groot verseeren:

Met haer te reysen doet my pijn, 
Niemant kan weder keeren. 
Met, etc. 
De wech is nauw’ aen elcken kant, 
Die ick alleene moet passeren: 
Och in dat onbekende landt 
Waer sal ick gaen logeren? 
Och, etc. 
Den eersten nacht als ick dan sal 
Van deser werelt moeten scheyden, 
Maria met Godts vrienden al 
Willen my wel gheleyden. 
Maria, etc. 
Met ‘tHeylich weerdich Sacrament, 
Met ‘tbroot des hemels wilt my spijsen: 
Op dat ick in den lesten ent 
In blijschap mach verrijsen. 
Op dat, etc. 
Mocht ick een soo gheluckich zijn, 
Dat my Godts Enghelen gheleyden, 
Deur desen wech voor Godts aenschijn, 
Ick sou te lieuer scheyden. 
Deur, etc. 
Och Heere Godt wilt my doch nu 
Aensien met d’ooghen dijns ghenaden: 
Al mijn betrouwen staet op v, 
En wilt my niet versmaden. 
Al, etc. 




   

{==202==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Van’t beelt onser Lieuer Vrouwen tot Scherpen-heuuel,

    Op de wijse: Fortune helas pourquoy.


    HOort al naer mijnen sanck 
Die danckbaerheyt bemint, 
En maeckt met my gheklanck 
Die vreucht in deuchden vint: 
Want Godts ghewercken groot 
Vereysschen grooten lof: 
Hy helpt ons uyt den noot, 
Daer wy min zijn dan stof, 
 
O Godt bermhertich Godt 
Hoe machtich is v handt, 
Hoe weet ghy’t beste lot, 
Te gheuen goeden stant: 
Hoe helpt ghy ons ter tijdt 
Door uwe Moeder fijn, 
Alst anders in den strijt 
Schijnt al ghedaen te zijn. 
 
Godt heeft den grooten haet 
Der ketters aen-ghesien, 
Met wat inborstich quaet 
Mariam sy benien: 
Hy heeft sijn Moeder reyn 
Willen ter trau voor-staen, 
Dat sy op d’aertsche pleyn 
Meer glori’ soud’ ontfaen 
 
Dies aen haer beelde schoon 

{==203==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die t’Scherpen-heuuel staet, 
Heeft hy verleent die kroon 
Van wonderbare daet: 
Miraklen daer gheschien, 
Tot ‘smenschen grooten troost, 
Soo elckerlijck mach sien, 
Van Westen en van Oost. 
 
Siecken van menich iaer 
Beproeft en wel bekent, 
Sietmen vergaren daer 
Van verr’, en daer ontrent: 
De boet, en den by-stant 
Die menich mensche krijcht, 
Blijckt klaer aen elcken kant: 
Niemant sulcks en verswijcht. 
 
‘Ten is door gheen pracktijck, 
Noch door gheen swerte konst, 
Want soo wel arm als rijck 
Krijghen daer de Maghets ionst: 
Maer ‘tis des Heeren handt 
Die door sijn Moeder soet, 
Ghenadich ouer t’landt 
Dese miraklen doet. 
 
Lof zy dan Godt den Heer’ 
Die ons soo spoedich helpt, 
Sijn naem zy prijs end’ eer’, 
Die onsen rouwe stelpt: 
Lof zy Maria Maecht, 
Midts hare deuchden groot, 
Die Godt soo wel behaecht, 
En ons helpt uyt den noot. 



   

{==204==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Van’t bedroch des Werelts:


Op de wijse alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==205==} {>>pagina-aanduiding<<}


O Valsche wereldt vol bedroch, 
Ghy hebter veel van Godt ghetoghen, 
En alle die v dienen noch 
Och! worden iammerlijck bedroghen: 
Om dat ghy v schoon’ ende lieffelijck thoont, 
V dienaers met weelden en blijdschappen kroont, 
Maer lacen int eynde met bitterheyt loont. 
Wat loon ist dat ghy d’uwe gheeft, 
Die v soo hertelijck beminnen, 
En t’uwen dienst hebben gheleeft, 
Wat kroon’ sullen sy naemaels winnen! 
Voor all’ v rijckdommen, armoede seer bloot, 
Voor korte ghenoechte, lang lijden en groot, 
Voor t’kort weeldich leuen, een eeuwighe doot. 
 
Hierom zijn sy wel sot en dwaes 
Die hun tot de werelt begheuen, 
Voor kleyn ghenoecht, vreucht en solaes 
Verliesen sy het eeuwich leuen: 
Aensiet doch hoe dat v de wereldt bedriecht 
Met schoone beloften, en valschelijck liecht, 
Als roock ‘swerelts glorie haestich wech-vliecht. 
 
Men noemtse seer gheluckich hier, 
Die naer de wereldt triumpheren, 
In voorspoet, weelden rijckdom fier, 
Hooueerdich sietmen domineren: 
Van siluer en goude blinckt al hun ghewaet, 
Wtwendich en kostelijck bouen den staet, 
De wereldt die kroontse met sulcken cieraet. 
 
Wereldt hier-om wort ghy bemint, 
Hier-om de menschen v aen-hanghen, 

{==206==} {>>pagina-aanduiding<<}

Want ghy hun ooghen sou verblint 
Met err’ die sy van v ontfanghen: 
Maer kenden sy wel hoe valsch is uwen schijn, 
Hoe bitter dat ghy oock hier naemaels sult zijn, 
Sy souden v haten veel meer dan fenijn. 
 
Ghy schijnt te zijn een schoon paleys, 
Verciert met kostelijcke mueren, 
V dienaers leuen hier in peys, 
Het schijnt haer vreucht sal eeuwich dueren: 
Sy worden subijt van de doot hier verrast, 
De wrake des Heeren haer leuen door-tast, 
En blijuen versmoort in haer sonden soo vast. 
 
 
Hoe bitter is’t scheyden voor-waer, 
Als sy de wereldt moeten deruen, 
Met alle weeld’ en vreuchden klaer, 
De bitter doot moeten sy steruen: 
Dan laetse de werelt alleen inden noot, 
Sy vinden waerachtich dees woordekens bloot, 
Hoe weeldigher leuen, hoe bitterder doot. 
 
Prince hier neerstelijck op let, 
Wilt v doch van de werelt keeren, 
Volght Godts ghebodt, volbrenght sijn wet, 
Hy is den goeden Heer der Heeren, 
Die voor sijn dienaren heeft lustich bereyt 
Een plaetse vol weelden en vol vrolickheyt, 
Om eeuwich t’aenschouwen daer sijn maiesteyt. 




   

{==207==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Een beklaghingh van ons Moeder de H. Catholijcke Roomsche kercke, ouer haer verloren schaepken ghevallen in ketterije,

    Op de wijse: Ierusalem vvilt opstaen, &c.


O Vader Godt van hemel-rijck 
Wilt mijns ghenadich wesen, 
Men vant noyt vader ons ghelijck, 
Eeuwich zijt ghy ghepresen, 
Dry-vuldich zijdy nochtans een, 
Persoonen dry een Godt alleen, 
Almachtich soo wy lesen, 
Ghy zijt een Godt en anders gheen, 
V liefde toochdy in’t ghemeen, 
Wilt my van druck ghenesen. 
Almachtich, etc. 
Ick roep tot v o Vader soet, 
Wilt my toch eens aen-hooren, 
Van v soo komt het eewich goet 
Voor alle d’uytuerkooren: 
Ick moet v klaeghen bouen al, 
Een schaepken is van mijn ghetal 
Dat nu wilt gaen verlooren, 
Want t’is ghekomen tot den val, 
Gheloopen uyt den Roomschen stal, 
Den wolf wilt het vermooren. 
Dat nu, etc. 
O Heer ick leef in groot verdriet, 
Wilt mijns toch eens ontfermen, 
Een schaepken is dat van my vliet, 
Aen-hoort mijn bitter kermen, 
Ick ben benout en dat is waer, 

{==208==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den helschen wolf die loopet naer: 
Doet open Heer v ermen, 
En wilt mijn schaepkens alle-gaer 
Aen-sien met v schoon ooghen klaer, 
Wilt die toch al beschermen. 
Doet, etc. 
Den helschen wolf seer boos en quaet 
Mijn schaepken wilt veriaghen, 
Hy maeckt mijn schaepken obstinaet, 
Ten wilt nae my niet vraghen: 
Hy houwet vast al by den poot, 
Mijn schaepken is in grooten noot, 
Hy drijuet in sijn laeghen, 
Hy heeft het oock gheschoren bloot, 
En seer ghewont, ia totter doodt, 
O Heer ick moet v klaeghen. 
Hy drijuet, etc. 
Ick bidt v, voor mijn schaepken kleen, 
O Heer wilt dat ontbinden, 
‘tLicht vast ghebonden by den been, 
Den wolf wilt het verslinden: 
Hy willet drijuen uyt v huys, 
En trecken in die helsche sluys, 
Daer gheen troost is te vinden: 
Ick bid al door v heylich Cruys, 
Verdrijft van ons dat helsch ghespuys, 
Dat ons soeckt te verblinden. 
Daer, etc. 
Ick kom’ tot v met groote spoet, 
O Heere wilt my verblijden, 
Ick bid al door v roode bloet, 
Mijn schaepken wilt bevrijden, 
Bewaert het van dat groot dangier, 
Van ‘swolfs ghehuyl, van’t helsch ghetier, 

{==209==} {>>pagina-aanduiding<<}

‘tWelck zijn de ketterijen: 
Maer gheeft het Heer’ v graci’ hier, 
Bevrijt het oock van d’eeuwich vier, 
Willet ghebenedijen. 
‘tWelck, etc. 
Maer die dit Lieken heeft ghedicht, 
(O Heer ‘tis t’uwer eeren) 
Hy bidt v om dat eeuwich licht, 
Wilt hem o Heer toch leeren: 
Hy komt oock met den Publicaen 
Al voor sijn borst soo komt hy slaen, 
Hy roept v, Heer der Heeren, 
In v ghenaey wilt hem ontfaen, 
Als hy al naeckt en bloot sal staen, 
Wilt v van hem niet keeren. 


    Peynst om d’ure, L. de G.


   
    ☞ Een schoon nieu gheestelijck Liedeken van eenen bekeerden sondaer,


    ’tgaet op de wijse: O Heylich eeuvvich Godt.


    ICk mach wel klaghen Heer’ 
En schreyen langhs te meer, 
Dat ick v all’ mijn daghen 
Vergramt heb alsoo seer: 
In ‘swerelts lof en eer’ 
Hadd’ ick al mijn behaghen. 
Vergramt, etc. 

{==210==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den Mammon triumphant 
Met weelden abondant, 
Heeft my (o Heer) bedroghen: 
Het vleesch aen d’ander kant, 
De wereldt inconstant, 
Sy hebben al gheloghen. 
Het, etc. 
Door haeren boosen raet, 
Wierd’ ick seer onstinaet, 
En in mijn quaet ghepresen: 
Tot allen ouerdaet, 
Tot alle sonden quaet 
Wild ick altijdt een wesen. 
Tot, etc. 
Ick heb de werelt wijt 
Ghedient soo langhen tijdt: 
Noyt was mijn hert’ te vreden, 
Maer vol van haet en nijt, 
Met eenen swaren strijt, 
Vervult met bitterheden. 
Maer, etc. 
Ick wil my keeren af: 
Want ‘tis al stof en kaf, 
Om mijn siel te verliesen: 
Het is al verkensdraf, 
Vol stancks ghelijck een graf, 
De deucht die wil ick kiesen. 
Het is, etc. 
Ick bid’ v vader mijn, 
Wilt mijns ghenadich zijn, 
Door v vijf roode wonden: 
Weert my het helsch fenijn 
Weest mijnen Medecijn: 
Ick ben een vat vol sonden. 
    Weert, etc. 

{==211==} {>>pagina-aanduiding<<}

O Vader eeuwich Godt, 
O Godt van Sabaoth, 
Wilt my o Heer toch leeren, 
Want ick ben slecht en bot, 
Ghy zijt het beste lot, 
Tot v wil ick my keeren. 
Want, etc. 
Ick roep u Vader aen, 
Als eenen Publicaen. 
Wilt my o Heer ontfermen: 
Van ‘tquaet wil ick af-staen, 
Soo Dauidt heeft ghedaen: 
Aenhoort mijn bitter kermen. 
Van, etc. 
Al zijn mijn sonden groot, 
En weghen swaer als loot, 
Wilt my (o Heer) ontladen: 
Wilt door v bitter doot, 
My helpen uyt den noot, 
Want groot zijn v ghenaden. 
Wilt, etc. 
Ick bid/, v Iesu soet, 
Al door v dierbaer bloet, 
Wilt my v graci’ gheven: 
Helpt my uyt ‘swerelts boet, 
Schinckt my dat hemels goet, 
‘twelck is het eeuwich leuen. 
Helpt, etc. 
Oorlof mijn broeders al, 
Al komdy tot den val, 
Keert v tot Godt hier bouen: 
Want hy v maecken sal 
Een kint van sijn ghetal, 
Om hem al-tijts te louen. 
    Want, etc. 

Peynst om d’ure, L. de G.



   

{==212==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Van iemandt die eenen af-keer van de wereldt ghkreghen heeft.


Op de vvijse: Aenhoort ghy Maechden reene.

VVIlt v met my bekeeren 
Wereltsche dienaers koen, 
Tot Godt den Heer der Heeren, 
Soo ick begheer te doen: 
Al ben ick ionck en groen, 
Met veel sonden beladen, 
Nochtans wil ick my spoen 
De wereldt te versmaden. 
 
Als ick socht ‘swerelts weelde, 
En haer ghenoechten kleyn, 
Ick dansten en ick speelde 
In ydelheyt onreyn: 
Ick wandelde ghemeyn 
Al in haer breede paden, 
Maer nu wil ick certeyn 
De wereldt gansch versmaden. 
 
Hooueerdich ick vercierde 
Mijn lichaem delicaet, 
Mer all’ onghemanierde 
Daer was ick vroech en laet: 
Tot alle sonden quaet 
Werd’ ick als dan gheraden: 
Nu will’ ick metter daet 
De werelt gansch versmaden: 
 
Als ick soo triumpheerde 
In alle ydelheyt, 

{==213==} {>>pagina-aanduiding<<}

De werelt my laudeerde, 
Mijn eere werdt verbreyt: 
Aldus werd’ ick verleyt, 
Door haer soete succaden: 
Maer nu ben ick bereydt 
De werelt te versmaden. 
 
Ghedient heb ick mijn daghen 
De werelt seer onvroet: 
Dat mach ick wel beklaghen, 
Beweenen met ootmoet: 
En penitency goet 
Doen voor al mijn misdaden, 
En deur Godts graci’ soet 
De wereldt gansch versmaden. 
 
Ick will’ my gaen begheuen 
Tot alle deuchden klaer, 
Veranderen mijn leuen, 
Ghestichtich en eerbaer: 
Heer wilt my helpen daer, 
Al tot der deuchden graden, 
Want ick wil nu voorwaer  
De werelt gansch versmaden. 
 
Den Prins’ ick wil versaken 
Van deser werelt ront, 
Want hy moet eeuwich blaken 
In der hellen af-gront: 
Met Godt maeck’ ick verbont 
(Die mijn siel’ kan versaden) 
Als dat ick nu terstont 
De werelt sal versmaden. 




   

{==214==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een ander,

    Op de wijse: Alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

O Menschen vroet 
Vvilt nu toch eens ontslapen, 
Aenmercken ‘tgoet 
Daer toe ghy zijt gheschapen, 
Op dat ghy meucht 
(Verlost van druck en pijn) 
Des hemels vreucht 
Naemaels deelachtich zijn. 
Op dat, etc. 

{==215==} {>>pagina-aanduiding<<}

Smaeckt nu den keest 
Van liefde, trauw’, en waerheyt: 
Want naer den gheest 
Sult ghy al sonder swaerheydt 
Krijghen verstant, 
Om kommen met iolijt 
In’t Heylich landt, 
Daermen eeuwich verblijt. 
Krijghen, etc. 
‘Smenschen af-val 
Is wel seer te beklaghen: 
In sonden al 
Volbrenght elck meest sijn daghen: 
Elck volcht nu naer 
Quade begheerten bloot, 
Door sonden swaer 
Verdient d’eeuwighe doot. 
Elck, etc. 
Der minnen aert 
Moet ick te kennen gheuen: 
Wijsheyt vermaert 
Vloeydt daer int eeuwich leuen: 
Wilt gade slaen 
Den aert der liefden ient, 
En wilt voortgaen 
In haer deucht excellent. 
Wilt, etc 
Bermhertich goet 
Is liefde goedertieren, 
Goet-hertich soet, 
En sebaer van manieren: 
Sy biedt de handt, 
Sy is die lijdtsaemheydt, 
Liefd’ is den bandt 

{==216==} {>>pagina-aanduiding<<}

Van die volkomentheydt. 
Sy biedt, etc. 
Princelijck Godt, 
O Heere der heyr-krachten, 
Gheeft voor ons lot 
Dat wy al door v machten 
Doch weder-staen 
Des vyandts pijlen ras: 
Soo sal’t dan gaen 
Soo’t int beghinne was. 
Doch, etc. 



   
☞ De Benedictie des Tafels. 


    Op de wijse. Het viel eens hemels dauvve.


    WIlt Heere ghebenedijden 
Met uwen seghen schoon 
Ons spijse t’allen tijden, 
En onsen dranck ydoon, 
Die wy hier nutten sullen 
Met danckbaerheyt voorwaer: 
En wilt ons oock vervullen 
Met uwen gheest seer klaer. 
Die, etc. 
O Godt Vader vol weerden 
Weest doch ghenadich soet 
Ons menschen op der eerden, 
Bermherticheyt ons doet: 
Gheeft ons v graci’ reyne, 
Bidden wy Heere Godt, 

{==217==} {>>pagina-aanduiding<<}

Om leven groot en kleyne 
O Heer’ naer v ghebodt. 
Gheeft, etc. 
Want ghy uyt liefden ader 
Ons alle voedt en spijst: 
Dus hier nu al te gader 
Godt danckbaerheydt bewijst: 
Wilt hem prijsen en louen 
Al dat ter werelt leeft, 
Deur sijn goetheydt van bouen 
Hy ons spijs’ en dranck gheeft. 
Wilt, etc. 
Godts benedicti’ pure 
Die moet ouer ons zijn, 
Die ons tot aller ure 
Voor het sondich ghepijn 
Al heeft willen bevrijden: 
Want hy aent cruyce bloot 
Voor ons heeft willen lijden, 
Steruen de bitter doot. 
Al heeft, etc. 
Dus weest nu al gheneghen 
Tot Christus cruyce soet, 
Teeckent v met den seghen 
Van’t cruyce, met ootmoet: 
Eet, drinckt, als wijs beraders, 
Te samen minst en meest, 
Inden naeme des Vaders, 
Des Soons, des Heylichs Gheest. 

Selden tijdt sonder strijdt.



   

{==218==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ De Gratie,

    Op de wijse: Hierusalem ghy schoone stadt.

LAet ons den Heere danckbaer zijn, 
Wilt hem hier louen ende prijsen, 
Die ons al spijst op elck termijn, 
‘Tis recht, dat wy hem lof bewijsen. 
Die, etc. 
Wilt louen sijnen name soet, 
Die ons deur sijn macht kan versaden: 
Elck hem met lof-sanck prijsen moet, 
Dat hy ons spijst deur sijn ghenaden. 
Elck, etc. 
Vervult zijn wy met spijs en dranck, 
Deur sijn goetheyt tot ons weldadich: 
Dus moeten wy hem spreken danck, 
Aen-roepen sijnen naem ghestadich. 
Dus, etc. 
Dus v met herten tot hem keert, 
En leght v handen all’ te gader: 
En bidt soo Godt ons heeft gheleert, 
Segghende t’samen onsen Vader. 
	Onsen Vader, &c.	En bidt, etc. 
O Heer’ wy segghen nu voort slot 
Wilt doch oock spijsen onse sielen, 
Op dat wy Heer’ naer v ghebodt 
Leuen, wy die in sonden krielen. 
Op dat, etc. 
Princelijck Godt ghenade doet, 
Op dat wy door Christum verweruen 
Ghenade, deur sijn dierbaer bloet, 
Salich te leuen en te steruen. 
Ghenade, etc. 


    Selden tijdt sonder strijdt.


   

{==219==} {>>pagina-aanduiding<<}

Vande onruste der rijcken vrecken:


Op de wijse alsoo’t beghint.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

HEt werelts goet// onruste doet 
Des rijcken gheest verheuen, 
Want sin en moet// met ‘thert’ onvroet 
Alder-meest daer aen kleuen:

der armer Gheest beseuen 

{==220==} {>>pagina-aanduiding<<}

En is daer mede niet ghequelt: 
Dies sijnen gheest eerbaer 
Altijdts blijd’is voor-waer, 
Daer dien des Rijcken is ontstelt. 
Dies, etc. 
Den Rijcken siet// kan slapen niet, 
‘Thooft is vol fantasijen, 
Hoe hy toch iet// hoe dat gheschiet, 
Meer soud’ moghen bedijen, 
Met sorghen t’allen tijen, 
Sijn hert’ is in benautheyt groot: 
Der armer gheest seer snel, 
Met t’sijn’ te vreden wel, 
Is wel gherust, al is hy bloot. 
Der, etc. 
Der armen gheest// te vreden meest 
Met dat Godt wilt verleenen, 
Vry niet en vreest// in dit foreest 
Voor tijdelijck verkleenen: 
Vrolijcker, naer mijnen meenen, 
Dan dese rijcken ouer al, 
Met herten vry ghemeyn 
Looft hy den Heere reyn 
Van al sijn gauen breedt en smal. 
Met, etc. 
In’t aensichts sweet// wint hy Godt weet, 
Sijn broot met neersticheden: 
Deur goet bescheet// draecht hy sijn leet, 
En is seer wel te vreden, 
Vrolijck met goede seden, 
Al is den Rijcken ongherust: 
Want ghiericheyt is hier 
Een onuersadich vier, 
Dat ‘werelts goet al niet en blust.	Want, etc. 

{==221==} {>>pagina-aanduiding<<}

Prince vermaert// den gheest ontswaert// 
Der armer hier ghepresen, 
Meer vreuchts verklaert// dan onghespaert// 
Des rijcken uyt ghelesen, 
Sijn herte wilt al wesen 
By sijnen schadt, d’eyghen profijt: 
Keert v van sulcken sin, 
En soeckt het goet ghewin, 
Dat ’s d’eeuwich leuen en iolijt. 
By sijnen, etc. 

Minnelijck accoort.



   
☞ Van de ruste der armen.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==222==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

LOoft en danckt Godt ghebenedijdt, 
Wie dat ghy zijt, 
In dit bevrijt, 
Sijn naeme groot wilt nu groot maken: 
Al ist nu eenen droeuen tijdt, 
Sy zijn verblijt 
Die om’t profijt 
Der sielen meer dan rijckdom haken: 
Want die staen naer dees aertsche saken 
Konnen Godts goetheyt qualijck smaken: 

{==223==} {>>pagina-aanduiding<<}

Maer d’arme die in Godts vreese staen 
Sullen saen// onbelaen 
In danck ontfaen, 
Van Godts handt al, 
Vreucht en misual, 
In goet oft leden: 
Hierom is meest 
Der armen gheest 
In vrolijckheden. 
	Hierom, etc. 
Den rijcken die is vreck en vroet 
Om garen t’goet, 
En seyt: hy moet 
Sijn kinders gheuen groote sommen: 
D’welck den armen doch niet en doet, 
Maer acht voorspoet, 
Als vleesch en bloet 
Eerlijck aen den kost moghen kommen, 
Veel kinders dat zijn sijn rijckdommen, 
Daer af de rijck’ henlien verschrommen: 
Den armen alsoo hem Godt gheboot, 
Inden noot// wint sijn broot, 
Met liefden groot, 
Al schijnet druck, 
‘Tdunckt hem gheluck, 
Hy is te vreden: 
	Hierom, etc. 
Hoe kan der rijcken gheest ghesijn 
Vrolijck en fijn: 
Want ‘tdunckt hem pijn 
Dat iemant roept om karitaten: 
Al heeft hy spijs op elck termijn, 
Planteyt van wijn, 
Gout, Cristallijn, 

{==224==} {>>pagina-aanduiding<<}

Macht hem niet al twee dobbel baten, 
Sijn blijschap sietmen hem verlaten: 
Want hy soeckt altijdt hooghe staten: 
Den armen die wel smaeckt Godts bediet, 
En acht niet// op’t verdriet, 
Als hy aensiet 
Sijn vruchten ient, 
Seer patient, 
Den Heer’ aenbeden: 
	Hierom, etc. 
Der armer gheest is onverlast, 
Hoe hem Godt tast, 
Hy houwet vast 
Wat hy toesendt voor goede gauen, 
En telt hem voor een weerdich gast, 
Dat wel ghepast 
Den wijngaert wast 
Inden wijn-stock, die’t al kan lauen: 
Den Rijcken sietmen altoos slauen, 
Daer naer de dieuen gheerne grauen, 
Dies zijn de sinnen mistroost, ontstelt, 
En ghequelt, met ghewelt, 
Om haerlier ghelt 
Der armer sin 
Is hier af min 
Soo’t blijckt bestreden. 
	Hierom, etc. 
Al’ singh ick van den Rijcken hier 
In mijn Liedt fier, 
Edel Princier, 
Mijn meenen is, naert recht ontfouwen, 
Tot die hier zijn in elck quartier, 
In haer bestier, 
Wreet en ongier, 

{==225==} {>>pagina-aanduiding<<}

Waer deur den arbeyt wert onthouwen, 
En meer op’t goet dan Godt betrouwen: 
Der armer gheest wilt oock aenschouwen 
Die met den gheest Godts hier is beraeyt, 
En door-laeyt// wel ghepaeyt, 
Altoos verfraeyt, 
En wacht al naer 
Dit leuen swaer 
D’hemelsche steden.	Hierom, etc. 



   
☞ Christelijcke leeringhe in rhijme.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==226==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


Het schep-
sel, ende het
eynde der
menschen.I. O Edel Creature, 
Van Godt naer Godt ghemaeckt, 
O mensche Godts figure, 
Maeckt dat ghy eens gheraect 
Bouen in’t eewich leuen, 
Met neerste daer nae loopt, 
De dry
Goddelijc-
ke deuchdenGheloof, Hoop’ Liefde gheuen, 
Den peys, daerment me koopt. 
Mint Godt, 
Hout sijn ghebodt, 
Hoopt loon, vreest d’eeuwich vier, 
En weest Godtvruchtich hier. 
Mint Godt, etc. 
De H. Dry-
vuldicheyt.II. Een Godt, dry in persoone, 
Ghelooft, en oock hem vreest, 
Godt Vader, Godt den Soone 
Godt den Heylighen gheest, 
Euen out, wijs, en machtich, 
De mensch
vvordinghe
Christi IesuSijn sy, en euen goet, 
Den Soon voor ons waerachtich 
Heeft uytghestort sijn bloet. 
Mint Godt, etc. 
De artike-
len des ge-
loofs.III. Een Maghet was sijn moeder, 
Hy stirf aen’t Cruys de doot, 
De Vaders als behoeder 
Track hy uyt ‘shellen noot, 
Van daer is hy verresen, 
Hy klam tot ‘shemels troon, 
Ten ioncksten dach sal wesen 

{==227==} {>>pagina-aanduiding<<}

Rechter, en gheuen loon. 
Mint Godt, etc. 
IV. Ghelooft een Kercke pure, 
Haer teeckenen zijn goet, 
Miraklen, de schrifture, 
Der Martelaren bloet, 
Hier vloeden uyt de wonden 
Van Christus klaer fonteyn, 
Verghiffeniss’ der sonden, 
Verdiensten in’t ghemeyn. 
Mint Godt, etc. 
V. V lichaem sal verrijsen ׀ 
En van de doot op-staen, 
En naer des deuchts uyt-wijsen, 
Int eeuwich leuen gaen: 
Oft sal om sonde dalen 
In’t vier dat eeuwich brandt: 
Dient dan Godt, soeckt te halen 
Der Heylighen bystant. 
Mint Godt, etc. 
De X. ghe-
boden.VI. Bemint Godt goedertieren, 
En sweert niet ydelijck, 
Den sondach suldy vieren, 
Met leuen heylichlijck, 
V ouders eert met reden, 
En slaet oock niemant doot, 
Schout all’ onkuysche seden, 
Steelt niet al zijdy bloot. 
Mint Godt, etc 
VII. En gheeft gheen valsch ghetuyghen, 
Soeckt niemants bedd’ ghenoot, 
Wacht v van ‘thert te buyghen 
Tot vremt goet, kleyn oft groot: 
Dus soeckt ghy’ shemelsch vrede, 

{==228==} {>>pagina-aanduiding<<}

De tvvee
gheboden
der liefde.Bemint den Heer v Godt, 
Bemint v naesten mede, 
Dit’s der gheboden ‘tslot. 
Mint Godt, etc. 
De vijf ge-
boden der
H Kercke.VIII. Hout oock’t ghebodt der kercken, 
En werckt des Feest-daechs niet, 
Hoort Misse met aen-mercken, 
Vast, als sij’t v ghebiet, 
Eens s’iaers biecht al v sonden, 
Te Paesschen hoochtijdt hout, 
En wilt tot gheender stonden 
Dese versmaden stout. 
Mint Godt, etc. 
De seuen
H. Sacra-
menten.IX. Het doopsel doot d’erf-sonde, 
‘tVormsel sterckt ons den moet, 
De Biecht gheneest de wonde, 
Godts lichaem de siel’ boet, 
Het Heylich Olijs’ krachtich 
In d’uyterste verlicht 
Het Priesterdom hooch-machtich 
Den staet der Kercken sticht. 
Mint Godt, etc. 
X. Het houwelijck met kinders 
De Christen kerck vermeert, 
Om te zijn Godts beminders, 
Dus moet het zijn ghe-eert. 
De seuen
HoofdsondenSchout de hooft-sonden seuen, 
Schoutse als quaet venijn: 
De deuchden wilt aen-kleuen, 
Die haer contrari’ zijn. 
Mint Godt, etc. 
XI. Door vreckheydt, hoouerdije, 
Onkuysheyt, Gulsich-mont, 
Nijt, Gramschap, Luyaerdije, 

{==229==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo wordt de siel ghewont: 
Maer weest met liefd’ ootmoedich, 
De seuen
contrarie
deuchden.Sijt maetich, end’ eerbaer, 
Neerstich, milt, en saechtmoedich 
Dit zijn deuchden voor-waer. 
Mint Godt, etc. 
De seuen
lichamelic-
ke ende
geestelijcke
vvercken
van berm-
herticheyt.XII. Wilt kleeden, spisen, lauen, 
Besoeckt, en oock verlost, 
De dooden wilt begrauen, 
De Pelgrims gheeft de kost, 
Wilt straffen, onder-wijsen 
Bidt Godt, troost, en gheeft raet, 
(Dees’ wercken zijn te prijsen) 
Verdraeght, vergheeft misdaet. 
Mint Godt, etc. 
De vier
Cardinale
deuchden.XIII. De Cardinale deuchden, 
Sijn vroomheyt, maticheyt, 
Rechtveerdicheydt met vreuchden, 
Wijse voorsichticheydt 
Maer wilt ghy volmaeckt wesen 
De dry E-
uangelische
raden.Arm, en ghehoorzaem zijt, 
Hout suyuerheyt ghepresen, 
Dit is den vromen strijt. 
Mint Godt, etc. 
XIIII. Smorgens danckt Godt den Heere, 
Oeffeninge
voor smor-
ghens.Propoost van deuchden maeckt, 
Des daechs werckt tot Godts eere, 
Schout leecheydt, bidt en waeckt: 
Inden dachLooft t’sauonts Godts weldaden, 
Op all’ v wercken let, 
T’sauonts.Bidt hem om sijn ghenaden, 
En maeckt een goet opset. 
Mint Godt, etc. 
XV. Blijft in d’heylighe kercke, 

{==230==} {>>pagina-aanduiding<<}

Als Christi Bruyt die eert, 
Leght haer ghebodt te wercke, 
Somma,
blijft kindt
der Heyli-
ger kercke.Ghelooft al dat s’v leert. 
Wilt ghy Christum ontfanghen 
Om vvel
onsen Heer
t’ontfanghen.Gaet nuchter, wel bereet, 
Ootmoedich, met verlanghen, 
Met vast gheloof bekleet. 
Mint Godt, etc. 
Om vvel te
biechten.XVI. Maer voor al biecht v sonden, 
Bedenckt wel v misdaet, 
Weest droef uyt ‘sherten gronden, 
Neemt voor te laten ‘tquaet: 
Want die daer leeft in sonden, 
Dickwils in sonden sterft, 
En die soo woort bevonden, 
Godts Rijcke niet en erft. 
Mint Godt, etc. 


    AMEN
P. B.


   
☞ Van den Catechismus:


    Op de wijse: Een Seraphinsche tonghe,


    HOort toe wat ick v leere 
Kinders van goeden aert: 
Dient voor al Godt den Heere, 
Met gheen sond’ v beswaert: 
Ghy zijt toch al herboren 
In Christo Ieus fijn: 
Gaet ghy nu weer verloren, 
Ten sal maer v schult zijn.	Ghy, etc. 

{==231==} {>>pagina-aanduiding<<}

Maer wilt ghy wel  v leuen 
Aenstellen naer behoor, 
Hoort niet naer ‘tquaet ingheuen 
Al van den helschen Moor: 
Oock vande quade leckers 
Die vuyl-manierich zijn, 
Wacht v, ‘tzijn kleyne neckers, 
Sy stroyen quaet fenijn. 
		Oock, etc. 
Maer noch wil ick v bringhen 
Al voorder tot de deucht: 
En wilt my niet ontspringhen, 
Komt me ghy ionghe ieucht, 
Komt hoort catechiseren, 
En komter met iolijt, 
En wilt toch niet failleren, 
‘Tis toch al v profijt. 
		Komt, etc. 
Daer suldy wonder leeren, 
En veel dinghen onklaer 
Sullen door lichts vermeeren 
V worden openbaer: 
Oock salt ghy hooren spreken 
Seer fraey en excellent, 
Sy staen al op haer reken, 
Met oorden pertinent. 
Oock, etc. 
Noch sult ghy hooren singhen 
Een liedt met soeten toon, 
Van gheestelijcke dinghen, 
Tot deuchden seer ydoon: 
Leert dese oock van buyten, 
En laet de vuyle staen, 

{==232==} {>>pagina-aanduiding<<}

Laet de vuyle schavuyten 
Maer die naer d’helle gaen. 
Leert, etc. 
Maer als ghy nu te gader 
Den Catechismus hoort, 
Ick ben v een goet rader, 
Den Pater niet en stoort: 
Want anders sout ghy deruen 
Alle die prijsen schoon, 
Die de stille verweruen, 
En krijghen voor haer loon. 
Want, etc. 
Dus handekens te samen, 
En wilt de ooghen slaen 
Op Pater naer betamen, 
En hoort sijn goet vermaen: 
Dus doende suldy wassen 
In Godts graci diuijn,  
En groote wijsheydt tassen, 
Op seer korten termijn: 
Dus, etc. 




   
☞ Tot de vierighe Catholijcken.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==233==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

KOmt nu ten strijdt 
Ghy Christenen verheuen, 
Al die daer zijt, 
Van Christus op-gheschreven, 
Als ghy ‘tDoopsel dierbaer 
Ontfanght seer groot van weerden: 
‘Tis nu den tijdt voor-waer 
Wilt kloeck den strijdt aen-veerden. 
 
Den vijant quaet 
Heeft hem als nu vermeten, 
Deur ’t nijdich saet 
Van sijn valsche Propheten, 
Het Roomsch gheloof oprecht 

{==234==} {>>pagina-aanduiding<<}

Gheheel t’onder te bringhen: 
Maer Godt die voor ons vecht 
Sal hem hoop’ ick wel dwinghen. 
 
Al is ghescheurt 
Godts Legher in veel steden, 
Doch niet en treurt: 
Maer met vierighe beden 
Bidt Godt van Hemelrijck, 
Hy sal ghenade tooghen, 
Strijdt vroom, blijft Katholijck, 
Hout Godts ghebodt voor ooghen, 
 
Den loon aen-siet 
Die wy met strijden winnen, 
Die Godt ons biet, 
Wt Vaderlicker minnen, 
Als hy seght, die den slach 
Tot den eynde sal draghen, 
Sal inden ioncksten dach 
Mijn Vader wel behaghen. 
 
Och menschen kranck 
Laet v doch wel regieren 
In’t soet bedwanck 
Onder Christus banieren: 
Aen siet sijn wonden root, 
Sijn doorne Croone bloedich, 
En oock die bitter doodt 
Die hy leedt seer ootmoedich. 
 
‘Tcruys excellent, 
Sal v velt-teecken wesen, 

{==235==} {>>pagina-aanduiding<<}

D’welck van torment 
V lieden heeft ghenesen, 
Door Christus dierbaer bloet 
Ghestort t’ulieder baten, 
Die daer sijn rijcke soet 
Om ons heeft willen laten. 
 
Aen’t Cruycen hout 
V salicheyt hy wrochte, 
Den vijant stout 
Hy daer deur t’onder brochte: 
De doot moest oock seer saen 
Door sijn doot t’onder blijuen: 
Schrifture doet vermaen: 
Dus wilt stantvastich blijuen. 
 
Weest niet benaut, 
Strijdt vromelijck te samen, 
Op Godt betraut, 
‘Twoort, Roomsch, wilt v niet schamen: 
Soo sal den hoochsten Godt 
V blijdelijck ontfanghen: 
Doet goet, volght sijn ghebodt, 
Wilt sijn woort vast aen-hanghen. 
     
    Prince. 
Christus is thooft, 
Wandelt in sijne weghen: 
‘Toude ghelooft: 
Soo hebt ghy peys verkreghen, 
Deur Iesus klaer aenschijn, 
Die de deucht wel sal loonen, 
En die stant vastich zijn 
Int eeuwich leuen kroonen. 



   

{==236==} {>>pagina-aanduiding<<}

☞ Een nieu konstich Liedeken

    ghemaeckt op een snede, Van het versmaden des Werelts.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==237==} {>>pagina-aanduiding<<}


HOort toe ghy ydel mensch die na de werelt staet, 
Want al de glorie des werelts haest vergaet, 
Hoe grooten Potentaet, 
Hoe wijs hoe rijp van raet, 
‘Tmoet toch al eens van hier, ‘tmoet wech, t’zy vroech oft laet, 
Hoort toe ghy ydel mensch die nae de vverelt staet. 
 
Waer zijn nu d’Orateurs met al haer schoonen praet, 
Waer is nu Cicero, een mont seer delicaet? 
‘Ten is haer al gheen baet, 
Sy ligghen inden haet 
Van all’ Godts Heylighen, en in d’eewich verwaet 
Hoort toe ghy ydel mensch die nae de vverelt staet. 
 
Waer is’tVrouwen geslacht, dat Asmodeus saet, 
Dat haer soo net pareert, en soo die sielen schaet? 
Met al haer Muskeliaet, 
En kleeren ouer-daet? 
Ter hellen zijn sy al ghegaen, recht als een draet, 
Hoort toe ghy ydel mensch die nae de vverelt staet. 
 
Waer is den Oorlochsman die’t al ter eerden slaet? 
Waer is Pompeius macht, en Cesars wreeden daet? 
Die fel en onuersaet 
Klam tot den hoochsten graet: 
Och sy zijn al gepaert, met d’helsche mooren quaet: 
Hoort toe ghy ydel mensch die nae de vverelt staet. 
 
Waer is de wijsheyt nu, wijsheyt van grooten blaet 
Van Aristoteles, Plato en Xenocraet? 
Haer Siel’ in d’helle braet 

{==238==} {>>pagina-aanduiding<<}

Op een gloeyende plaet, 
Daer Lucifer haer schinckt het peck al sonder maet 
Hoort toe ghy ydel mensch die nae de vverelt staet. 
 
Prince al haddy ‘tgoet van Cresus, dit wel vaet, 
Den heelen Rijn vol gouts, vol peerlen den Euphraet: 
Noch peerle, noch Achaet, 
Noch kleet van gouden naet 
En sal v volghen naer, de doot dit al versmaet: 
Hoort toe ghy ydel mensch die nae de vverelt staet. 


    P. B.
FINIS.


   

{==239==} {>>pagina-aanduiding<<}

Chansons Spiritvelles en François.

Paraphrase du Pater Noster:

& de l’ Ave Maria.
    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

NOstre Pere, qui des cieux 
Habités au grand domaine, 
Ton sainct nom soit glorieux: 
Ton royaume nous aduienne. 
Ton sainct, &c. 
Ta diuine volonté 
Comme au ciel, soit saincte en terre; 

{==240==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nostre pain par ta bonté 
Ce iour nous donne ordinaire. 
	Nostre, &c. 
Et les maux qu’auons commis 
Ta misericorde efface, 
Comme à tous noz ennemis 
Vn chacun de nous faict grace, 
	Comme, &c. 
En tentation n’endui 
De nous tes enfans personne: 
Mais du mal nous garanti: 
Qu’ainsi soit, ò Pere donne. 
	Mais, &c. 



 
Ave Maria.

IOye te soit & Bonheur, 
Pleine de grace MARIE, 
Auec toy est le Seigneur, 
Sur toute femme benie. 
	Auec, &c, 
IESVS est aussi benit, 
D’vne nonpareille sorte, 
De ton ventre le sainct fruict, 
Qui le salut nous apporte. 
	De ton, &c. 
Orsus donc Mere de Dieu, 
Tressaincte vierge MARIE, 
En tout temps & en tout lieu, 
Pour nous pauures pecheurs prie. 
	En tout, &c. 



   

{==241==} {>>pagina-aanduiding<<}

Pour le iour de l’Epiphanie:


Sur le chant: Hierusalem ghy schoone stadt.


    LOuons l’enfant grand Roy des Roys, 
Roy tout puissant, enfant tout sage, 
Aux piedz duquel tout à la fois 
Trios Roys estrangers font homage. 
Aux, &c. 
Tous trois luy donnent tois presens, 
L’or, l’encens, & la myrrhe amere; 
Roy, Dieu, homme le confessans: 
Puis l’adorent auec sa Mere. 
Roy, &c. 
Ce pendant le petit Roy boit 
Ce laict plus doux que l’ambrosie; 
Pressotant de son petit doigt 
Le chaste tetin de Marie. 
Pressotant, &c. 
Puissions nous quelque iour au ciel 
Boire de cest eau nectarée, 
Qui coule de laict & de miel, 
Par ceste terre bienheurée. 
Qui, &c. 




   
    Qu’il faut mettre son esperance en Dieu, mesprisant les vanitez de ce monde.


 Sur le chant: O nuict heureuse nuict.


    HEureux, trios fois heureux, qui met son Esperance 
En Dieu seul, qui ne veut, & qui ne peut tromper: 

{==242==} {>>pagina-aanduiding<<}

Non au monde trompeur constant en inconstance, 
Plus traistre millefois que le vent, & la mer. 
	Plus, &c. 
Malheureux est celuy, qui fonde sur l’arene 
De l’Ocean mondain, des chasteaux ruineux: 
Pour le solide corps, porsuyuant l’ombre vaine 
D’vn douloreux plaisir, & d’vn heur malheureux. 
	D’vn, &c. 
Ce grand oeil lumineux de la voute azurée 
Dans le val des mortels ne voit rien d’immortel; 
Tout va, tout court, tout fuit, mais la flesche asseurée 
De la mort tout asséne en fin d’vn coup mortel. 
	De la, &c. 
Tout le suit, & se fuit, tournant comme vne roüe, 
Tout disparoit soudain, comme fumée en l’air. 
Comme vne boule d’eau, d’ont l’Aquilon se ioüe. 
Et la creue plustost quand plus la faict enfler. 
	Et la, &c. 
La labeur, le repos, la ioye, la tristesse 
Commandent par cartiers, & chascun à son tour: 
Mais le scepter bien tost la courte ioye laisse, 
Et faict chez la tristesse vn obstiné seiour. 
	Et faict, &c. 
Quelque douce que soit la mondaine liesse, 
Si a elle tousiours plus de fiel que de miel: 
Et quelque amer que soir le fiel de la tristesse, 
Elle reçoit par fois quelque douçeur du ciel. 
	Elle, &c. 
L’homme deuant sa mort viuant en seruitude, 
Peut ressentir en soy, s’il a du sentiment, 
Cest accord discordant de la vicissitude: 
Mais l’arrest de la mort change ce changement. 
	Mais, &c. 
Elle trenchant le fil d’vne vie muable, 

{==243==} {>>pagina-aanduiding<<}

D’vn mesme coup de main ourdist en mesme instant 
Vne seconde vie à iamais immuable, 
Sur vn ouuroir d’airain, d’vne trame d’aymant. 
	Sur vn, &c. 
Elle change pour lors, d’vn change irreuocable, 
Les tristes pleurs aux ris, les ioyeux ris aux pleurs. 
Heureux pleurs consolez de ioye perdurable, 
Malheureux ris punis d’eternelles douleurs. 
	Malheureux, &c. 
Seigneur Dieu, mon Sauueur, Dieu de misericorde, 
Changeant le court trauail en eternel repos: 
Ie veux qu’auec ma voix tout l’vniuers s’accorde, 
Pour te remercier, & chanter ton sainct los. 
	Pour, &c. 




   
    Pour demander à Dieu la grace de garder ses commandemens.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==244==} {>>pagina-aanduiding<<}


MOn Dieu donné moy vostre grace, 
Pour accomplir voz sainctes loix: 
I’ay à promettre assez de voix;  
Mais à tenir peu d’efficace. 
I’ay, &c. 
Voyez ô Seigneur ma foiblesse, 
Prenez pitie de ma langueur: 
Creez en moy vn nouueau coeur, 
Pleyn de vostre amour & liesse. 
Creez, &c. 
Ayez pitie de ma misere, 
Et pardonnez à mes delictz: 
Voicy vostre prodigue filz, 
Soyez moy doux & bening Pere, 
Voicy, &c. 
Si quelquefois aux creatures 
I’ay recerché quelque confort: 
Cela me contristoit plus fort: 
Et toutes choses m’estoient dures. 
Cela, &c. 
Vous aymer mon Dieu, & vous craindre, 
He combien est cela grand heur! 
Mais combien est ce grand malheur, 
Si l’home vient voz loix enfraindre. 
Mais, &c. 
Faictes moy donc en fin la grace 
De faire ce que commandez: 
Et commandez ce que voulez, 
Il n’y à rien que ie ne face. 
Et, &c. 



   

{==245==} {>>pagina-aanduiding<<}

De l’amour Diuin.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

BIenheureuse est vn’ame, 
Où nul vice n’a lieu, 
Qui iamais ne s’enflame, 
Que de l’amour de Dieu: 
    Et d’vn desdain 
    Reiette l’artifice, 
    De la caute malice 
    De tout homme mondain. 
    Et d’vn, &c. 
L’ame qui sur Dieu sonde 
Le bien de son espoir, 
Ne craint pas que le monde 
La puisse decevoir: 
    Le seul desir 
    De l’immortelle grace, 

{==246==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Le soing en elle efface 
    De tout autre plaisir. 
    Le seul, &c. 
Vn’ ame est bien heureuse 
Qui fuit la vanité  
De la flamme amoureuse, 
Gardant sa liberté: 
La passion 
De l’amour folle & vaine, 
L’ ame à la fin ameine 
A sa damnation. 
La passion, &c. 
Toute ame qui s’arrache 
De la mondanité, 
Et qui à Dieu s’attache 
Pere de verité: 
Acquiert aux cieux 
Vne place asseurée, 
    D’vn repos de durée; 
    Que peut on auoir mieux? 
    Acquiert, &c. 
Que doncques noz pensees 
Soyent tousiours desormais 
A Dieu seul addressees, 
Pour l’aymer à iamais: 
    Tout autre appuy 
    N’est que vaine esperance, 
    Mais la vray asseurance 
    N’a fondement qu’en luy. 
    Tout, &c. 




   

{==247==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ode à l’honneur de nostre Dame.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

SVs Muse, d’vn bien humble vers 
Le sinct los de Marie entonne: 
Et toy Royne de l’vniuers 
Entendz ma Lyre qui te sonne. 
    				Et toy, &c. 
Il faict beau veoir dans vn iardin 
Au premier resueil de l’Aurore, 
La Rose fille du matin 
Peu à peu son beau sein esclore. 
    				La Rose. 
Il faict beau veoir aussi le Lis 
Ouurir ses leures blanchissantes; 
Et les retordre en diuers plis, 
Pour mostrer ses fleurs iaunissantes. 
    				Et les, &c. 
Mais nostre Virginale Fleur 
Marie gracieuse & belle, 

{==248==} {>>pagina-aanduiding<<}

En teinct, odeur plein de douceur, 
Passe toute beauté mortelle. 
    				En teint, &c. 
Au jardin clos de toute part 
De la diuine prescience, 
Fut plantée seule à l’escart 
Veste belle fleur d’excellence. 
    Fut plantée, &c. 
Ce Iardinier tres-souuerain, 
Qui de rien ce grand tout fit naistre, 
La planta de sa proper main: 
Digne chef d’oevre d’vn tel Maitre 
    				La plants, &c. 
Nostre printemps n’estoit pas né, 
Ceste fleur estoit desia née: 
Desia Dieu luy auoit donné 
Sa grace, à  null’ autre donnée. 
    				Desia. 
Ie te salue saincte fleur, 
Fleur plus vermeille que la Rose, 
Fleur plus sincere en ta candeur 
Que le Lis & toute autre chose. 
Fleur, &c. 
Fleur plus doucette que tout miel, 
Fleur plus que tout musq doux-flairante, 
Plus haute que le plus haut ciel, 
Fleur des fleurs touiours fleurissantes: 
Plus, &c. 
Accorde moy ceste faueur, 
Fleur, l’heur & l’honneur de ta race, 
Que tousiours fleurisse en mon coeur 
Quelque reiecton de ta grace. 
Que, &c. 



   

{==249==} {>>pagina-aanduiding<<}

 De la vanité de ce monde.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

ADieu monde, adieu le bon temps, 
Adieu les plaisirs de ieunesse; 
Auec vous i’ay fait mon printemps: 
Ie m’en voy render à la viellesse. 
Tel auiourd’huy cuide estre sain, 
Qui porte la mort en son sein. 
C’est bien s’abuser follement 
Que passer bien sa vie en delices: 
Il n’y a nul contentement 
A sucçer le sucre des vices. 
Tel auiourdhuy, &c. 

{==250==} {>>pagina-aanduiding<<}

Que sert il de viure mill’ ans, 
Riche, noble, puissant & sage; 
Si l’ame, au partir de ceans, 
N’a que malheur pour son partage. 
 Tel auiourd’huy, &c. 
La chair n’est que pasture aux vers, 
Que puanteur & pourriture: 
Quoy que les homes soient diuers, 
Tout s’esgale àla sepulture. 
Tel auiourd’huy, &c. 
Les vertus sont nostre main, 
Dieu sa grace y met, nous la peine: 
Faut il perdre vn bien souuerain, 
Pour vne vanité mondaine? 
Tel auiourd’huy, &c. 
Les rosiers sont bien espineux, 
Mais ils portent des belles roses:  
Et soubs l’exercise peneux 
Les belles vertus sont enclose. 
Tel auiourd’huy, &c.  
L’amour du monde est plein d’ennuy, 
Traistre, meutrier, feinct & volage: 
Hors du sens est qui auec luy 
Veut finir son pelerinage. 
Tel auiourd’huy, &c.  
Puis que’il nous faut tout viure icy 
A la sueur de nostre face; 
Employons tout nostre soucy 
Pour auoir au ciel bonnen place. 
Tel auiourd’huy, &c.  
    



   

{==251==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Regretz des amateurs de ce monde à l’heure de la mort.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    VOus qui courez tousiours 
Aux vanitez du monde perissable: 
Vous qui tousiours batissez sur le sable 
De voz folles amours; 
    De, &c. 
Pensez vous pour iamais 
Faire seiour en ceste terre basse; 
Et que pour vous, la mort palle, se face 
Benigne desormais? 
    Benigne, &c. 
Vous vous abusez fort: 
Il faut mourir; la verité l’asseure: 
Vous ne scauez le mois, le iour, ny l’heure, 
Qu’eschoira vostre sort. 
    Qu’eschoira, &c. 

{==252==} {>>pagina-aanduiding<<}

D’un fuzeau aymantin 
Les soeurs ont soing de filer nostre vie: 
Mais ô malheur, ains qu’elle soit ourdie, 
Atropos y met fin. 
    Atropos, &c. 
Las! le voy de cent tours 
Voller sur moy ceste Parque cruelle; 
Pour m’assener de la flesche mortelle, 
Sans espoir de secours. 
    Sans, &c. 
Ha cruell’ Atropos! 
Veux tu si tost de ma chair te repaistre? 
Ne me veux tu vn quart d’heure permettre 
Iouyr de mon repos? 
    Iouyr, &c. 
Helas coeur inhumain! 
Que dis-ie coeur, ains plutost vne roche, 
Ie fremis tot, quand de moy tu t’approche; 
Retire vn peu ta main. 
    Retire, &c. 
Non tu n’en feras rien; 
Tu as iuré ma ruine totale: 
Tu veux en fin dans l’vmbre sepulchrale 
Me priuer de mon bien. 
    Me, &c. 
Ie n’ay autre confort, 
Sinon les pleurs, les souspirs & les larmes, 
L’effroy, la peur, les frequentes alarmes 
Des abbois de la mort. 
    Des, &c. 
Quoy! fault-il qu’au tombeau 
Mes os moelleux de leur chair se despouillent? 
Et que les vers, & pourriture, soüillent 
Tot ce que i’ay de beau?	Tout, &c. 

{==253==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ie tremble en y pensant; 
D’horreur, le poil dessus mon chef se dresse: 
Et si ne puy (tant la douleur me presse) 
Trouuer rien de plaisant. 
    Trouuer, &c. 
Mais de quoy m’ont seruy 
Les ieux mignards, les plaisirs, les delices, 
Les voluptez, & les douces blandices? 
Tot s’est euanouy. 
    Tout, &c. 
O miserable chair! 
Ie t’ay seruy d’vn esprit trop folastre: 
Ie t’adorois ainsi qu’vn idolatre; 
Mais tu le me vendz cher. 
    Mais, &c. 
He qu’ay-ie raporté! 
Te caressant, si non la fie bure grosse, 
Qui peu à peu creuze & mine la fosse, 
Où ie feray ietté.	 
    Où ie, &c. 
Adieu donc, Monde, Adieu, 
Tu m’as trompé en te faissant seruice: 
Tu m’as plongé au gouffreux precipice 
Des iugemens de Dieu. 
    Des, etc. 



   
Chanson en forme de dialogue.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==254==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    La Fille. 
MAlheureux Monde, ie vous ay 
Seruy seize ans ou d’auantage; 
Et toutesfois recue ie n’ay 
De vous aucun salaire ou gage: 
Lors que i’estoy bien ieune d’aage, 
Employant pour vous corps & bien, 
Vous me promistes rouge rage; 
Et ie suis encor’ auec rien. 
    Le Monde. 
MA Fille, attendez vous à moy; 
Ie vous seray gratieux maistre: 
Pour mes seruans i’ay bien dequoy 
Les payer, quand ie m’y veux mestres. 

{==255==} {>>pagina-aanduiding<<}

Quant il me plaist ie puis promestre 
Or, argent, puissance & honneur; 
Dont, si ie veux, vous pourrez estre 
Femme d’vn Roy, ou grand Seigneur. 
    La Fille. 
Monde ik me semble, ou ie le crains, 
Que vous trafficquez de finesse; 
Et que voz propos sont tous plains 
De faintise, & vaine promesse: 
Puis que i’ay si tres peu d’adresse, 
Et tant de peine à vous seruir; 
Pour certain Monde ie vous laisse,  
Aussi bien me fault il mourir. 
    Le Monde. 
Quoy, mourir! pensez vour desia 
A desloger? c’est fantasie; 
Vous pourrez penser à cela 
En la viellesse; ie vous prie 
De chasser loing melancolie: 
Suyuez mes passetemps plaisans: 
Menez tousiours vie iolie; 
Au moins durant voz ieunes ans.  
    La Fille. 
Soit tost ou tard, Monde, il me faut 
Mourir, & à Dieu compte render: 
Puis qu’ainsi est, peu certes vaut 
Le plaisir qu’en vous on peut prendre: 
Car vous ne me pourrez deffendre 
A la mort, ny en iugement: 
Desormais donc ie veux entendre 
A seruir Dieu deuotement. 
    Le Monde. 
Ha poure Fille, j’apperçoy 

{==256==} {>>pagina-aanduiding<<}

Que tu es folle & insensée, 
De te mettre en si grande esmoy; 
Pour ie ne sçay quelle pensée; 
Ca, ça, sans plus estre empeschée, 
Reçois le temps comme il viendra: 
Mais quand tu feras trespassée, 
Aduienne alors comme il pourra. 
    La fille. 
Monde, tu me veux deceuoir; 
Tu ne tiens compte de mon ame: 
Toutefois il m’y faut pouruoir, 
Craindant d’enfer l’horrible flame: 
Helas, ie seroy bien infame, 
Si pour tes plaisirs imparfaictz, 
I’estoy soubz la funeste lame 
De l’enfer, bruslant à jamais. 
    Le monde. 
Va donc là où tu peux aller; 
Si tu me laisses, ie te laisse: 
De toy ne me veux plus mesler; 
Par tes raisons plus ne me presse: 
Ie te bannis de mon adresse, 
De mes plaisirs & de mes biens; 
Et te dis, que peine & detresse 
Auras, tant de moy, que des miens. 
    La fille. 
Monde mechant, je n’ay soucy, 
Ny de toy, ny de ton affaire, 
A Dieu m’en voy prier mercy, 
Rendre en quelque lieu solitaire, 
Et là de mon coeur volontaire 
Ie seruiray le Roy Iesvs, 
Par penitence salutaire 

{==257==} {>>pagina-aanduiding<<}

Satisfaisant pour mes mesus. 
 
Adieu parens, adieu amys: 
Adieu l’affection mondaine: 
Adieu celles, pour qui iadis 
I’ay suiuy la vanité vaine: 
Ie suyuray le chemin qui meine 
Au lieu où sont les vrays esbats: 
Aymant mieux pour Dieu estre en peine, 
Que pour le monde estre en solas. 



   
Mespris du Monde.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

O Faux Monde, tes promesses 
Et tes pariurez sermens, 
Tes feintises, tes caresses, 

{==258==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ne pourront charmer mes sens: 
La puissance, 
La constance, 
L’esperance de mon cœr, 
Est fondée, 
Est ancrée 
En Iesvs moy vray Sauueur, 
Monde va: retire toy; 
Car tu n’auras rien sur moy. 
Monde, &c. 
Tu me promais des montaignes 
Toutes d’or, tu me promais 
De tous biens plaines campaignes 
Des plaisirs à tout-iamais: 
Tu abuses, 
Tu amuses 
Tes amans, à les flater; 
Mais ta peine 
Sera vaine, 
Si tu penses atraper 
Ceux qui te voudront fuir, 
Pour pouuoir du ciel ioüir, 
Ceux, &c. 
Tu me dis, que les années 
D’vn vieux croaillant corbeau 
Du ciel me seront données, 
Auant que i’entre au tombeau: 
Qui t’asseure, 
Que mon heure 
Doibt tarder si longuement: 
Que la vie 
Soit rauie 
A mon corps heureusement? 
Le corbeau chantant son cras, 

{==259==} {>>pagina-aanduiding<<}

M’aduertit de mon trepas. 
Le corbeau. &c. 
Tu me monstres les couronnes, 
Et les thrones esleuez, 
Les honneurs, qu’icy tu donnes 
Aux mignons, tes plus aymez; 
Mes la pompe, 
Qui les trompe, 
Les enflant de vanité, 
N’est qu’ombrage, 
Et nuage, 
A ceux qui ont tout quitté. 
Monde donc, quant à ma part 
I’ay quitté ton estandart. 
Monde, &c. 



   
    Ode de la Natiuité de nostre Seigneur.


Sur le chant: Pleurez ores mes yeux.

QVand le temps fut venu en sa perfection, 
Le grand Dieu eternel ayant compassion 
De l’humaine nature, 
Enuoya son cher filz, & tout esgal à soy, 
Naistre d’vne pucelle, & faict dessoubs la loy, 
Pour sauuer sa facture. 
 
C’est le Prince de paix, qui resiouyt les coeurs, 
Sortant comme vn espoux, embaumé des odeurs 
De sa royalle couche, 

{==260==} {>>pagina-aanduiding<<}

Pour venire deliurer ceux qui estoien couchez 
Aux tenebres de mort, longuement attachez 
Par l’ennemy farouche. 
 
O nuict, heureuse nuict, n’enuie point le iour, 
Reluisant plus que toy, lors qu’il vient à son tour; 
Tu es plus excellente: 
En ton obscure repos, esloingné de toyt bruict, 
Nous voyons rayonner le soleil qui produict 
La clarté permanente. 
 
Celuy qui d’vn clin d’oeil fait esmouuoir les cieux, 
Qui a fait & formé ce monde spacieux 
Pour la race mortelle, 
A monstré la grandeur de sa benignité, 
Prenant le pesant faix de nostre humanité, 
D’vne amour eternelle, 
 
Le bon Dieu a monstré ses liberalitez, 
Quand si benignement il nous a visitez 
Par ce diuin mystere: 
C’est le Verbe faict chair, & doux enfantelet, 
Qui est ores venu sucçant le chaste laict 
De la vierge sa mere. 
 
Et comme il est venu, non pour nous condemner, 
Mais par sa charité noz fautes pardonner, 
    Et les render appaisées; 
Il a mandé du ciel la iustice & pitié, 
Qui d’vne commun accord, de parfaicte amitié, 
    Se sont entrebaisées. 
 
Qui ne s’esbahira de voir le ciel vouté, 

{==261==} {>>pagina-aanduiding<<}

Les astres lumineux rengez de tout costé, 
    Et la machine ronde, 
Ouvrage non-pareil de ce Dieu triumphant: 
Mais qui n’admirera de le voir vn enfant, 
    Pour rachapter le monde. 
 
Voicy l’aigneau de Dieu, humble, doux & courtois, 
Qui semond les pecheurs de sa piteuse voix,	 
De courir à la crèche, 
L’adorer humblement auecque les Pasteurs, 
Recevoir de sa main au milieu de noz coeurs 
Vne amoureuse flesche. 
 
Vous peuples rachetez flechissez les genoux, 
Esueillez voz esprits, voicy venir l’espoux: 
Chantez auec les Anges, 
Gloire au Deu tout puissant en ses lieux souuerains; 
Et sa diuine paix soit les bons humains 
Qui ayment ses louanges. 




   
    A l’honneur de la Nativité de nostre Seigneur.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==262==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    GRaces au bon petit Iesvs, 
Qui de là sus 
A bien daigné venir ça bas 
Rendre la vie, 
A nous rauie 
Par son trespas. 
Noel, Noel, Noel troisfois, 
Resiouyssance 
Pour la naissance 
Du Roy des Roys. 
    Noel, Noel, &c. 
Les messagers du Roy des cieux, 
A qui mieux, mieux, 
Chantans vn doux hymne de paix, 
Portent la grace 
A nostre race 
De ses mesfaictz. 
    Noel, Noel, &c. 
Que n’ay-ie d’aisles pour voler 
Comme eux par l’air; 
Pour porter par terres & mers 
Cestes nouuelle, 
Qui renouuelle 
Tout l’vnivers. 
    Noel, Noel, &c. 

{==263==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ie voudroy racconter par tout, 
De bout en bout, 
L’histoire de l’heureux malheur 
De nostre perte, 
Mieux recouuerte 
Par ce Sauueur. 
Noel, Noel, &c. 
Bonnes nouuelles gens de bien 
Ne craignez rien; 
Vostre bon Roy meu par vos pleurs, 
Ores se charge, 
Et vous descharge, 
De voz douleurs. 
Noel, Noel, &c. 




   
    Estrénes au petit Iesvs & à la Vierge Marie.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

    
{==264==} {>>pagina-aanduiding<<}


L’Estréne d’icy bas 
Est chose basse, 
Qui tot se passes; 
Et ne merite pas 
Qu’on s’en soucie: 
L’estréne de là sus 
C’est Marie & Iesus, 
    Iesus Marie.Bis. 
 
    Mon petit Roy des roys, 
I’estois en peine, 
Pour ton estréne, 
Où ie la trouuerois 
Bien accomplie: 
Ie ne veux chercher plus; 
I’ay trouué mon Iesus 
    Pour toy Marie.Bis. 
 
    Mais qu’auras tu de moy 
Pour tes estrénes, 
Royne des Roynes, 
Qui soit chery de toy, 
Vierge cherie: 
Ie ne veux chercher plus; 
I’ay trouué mon Iesus 
    Pour toy Marie.Bis. 
 
    Prenez auec mes voeus 
Ma double estréne, 
Couple seraine; 
Puis rendez moy tous deux, 
La mesme vnie: 
Car ie ne veux rien de plus, 
Que Marie & Iesus, 
    Iesus Marie.Bis. 




   

{==265==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Complaincte sur la passion de nostre Seigneur Iesus Christ.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    PLeurez ores mes yeux, & vous mon triste coeur; 
Contemplez les tourmens de vostre Redempteur, 
Dont l’amour eternelle 

{==266==} {>>pagina-aanduiding<<}

Auz despens de son sang a contracté l’accord, 
Q’il a voulo seeller luy mesme par sa mort 
Violente & cruelle. 
 
Ayant de mes pechez viue contrition, 
Ie desire chanter sa mort & passion, 
Ma seule confiance: 
Car le pauure pecheur voudroit parler tousiours 
Du remede excellent, qui luy donne secours 
A sa mortelle offence. 
 
Ie prie, Seigneur, ne me mets en oubly; 
Iay le corps tout pesant, & le coeur affoibly, 
Pour monter la montagne: 
Tu la montes pour moy douloureux & sanglant, 
De playes deschiré, don’t le sang ruisselant 
Tout la terre bagne. 
 
Tout chargé de douleur ie veux fuyure tes pas; 
Car mon ame se veut trouuer à ton trespas, 
Pres de la vierge saincte: 
Où des yeux de la foy ie te verray mourir, 
Faisant de mes sanglotz & larmes retentir 
Vne triste complaincte. 
 
Ie voy sur le bois dur tes membres estendus, 
Le corps ensanglanté, les mains & pieds fendus: 
Le couronne d’espines 
Te perce le cerueau iusqu’au profond des os: 
Voy-là, mon Redempteur, le lict de ton repos 
Garni de ces cortines. 
 
I’aurois le coeur taillé d’vn froid & dur rocher, 

{==267==} {>>pagina-aanduiding<<}

Si auecque les cloux ie ne sens attacher 
Mon amitie captiue, 
(Que le monde trompeur desire d’oublier) 
Pour à ta saincte Croix tous mes desires lier, 
De l’amour vnitiue. 
 
Ce fut ton infinie & douce charité, 
Qui embrassa la mort en toute humilité, 
Pour sauuer le coulpable: 
O Pere liberal, espoir des affligez, 
De quels liens d’amour sommes nous obligez 
A ta grace ineffable! 
 
Au pied de ceste croix ie feray mon logis. 
Ie veux estre le fer du glaiue de Longis. 
Pour soulager ma peine: 
Ie plongeray mon coeur sans ce precieux sang, 
Qui, pour nous racheter, ruissela de ton flanc, 
Comme d’vne fonteine. 
 
Ce sont quatre torrens sortans de Paradis, 
Qui peuuent embraser les coeurs plus refroidis 
Dans le sang, qui boüillonne: 
Le feu de ton amour consomme noz pechez; 
Et le pourpre honoré sortant des cloux fichez, 
Nostre ame enuermillonne. 
 
O lumiere du ciel, ô flamboyant Soleil, 
Qui as executé l’arrest de ton conseil, 
Illumine noz ames: 
A fin que nous puissions contempler nuict & iour 
L’immense charité de ton diuin amour, 
Qui descouure ses flames 

{==268==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mais voyez, s’il vous plait, ô grand Dieu immortel; 
Vueillez ietter voz yeux d’vn amour paternal 
Sur ce sainct sacrifice: 
Acceptez la valeur de ceste oblation; 
Regardez l’innocent, qui s’est fait caution, 
Payant vostre iustice. 
 
C’est l’abysme d’amour de cest vnique enfant, 
Lequels s’est abbaissé du throne triumphant, 
Pour appaiser son Pere: 
Au temps praedestiné il nasquit soubs les loix, 
Et fut sacrifié sur l’arbre de la croix, 
Au sommet de Caluaire. 
 
A sa piteuse mort l’vniuers se trouble, 
Le Soleil s’obscurcit, & la terre trembla, 
Les rochers se fendirent: 
Mais les Iuifs obstinez, ingratz, sans amitie, 
Cruels, fiers, enuieux, & sans auoir pitie, 
Felonnement l’occirent. 
 
L’heure de None vient, le Soleil s’abbaissant 
Auoisine la mort du Sauueur tout-puissant, 
Qui est en agonie: 
Il donne son esprit à son Pere eternal, 
Mourant sacrifié sur le sanglant autel, 
D’vne’ amour infinie. 
 
Sur la pierre d’aymant, par vn poinçon de fer, 
Dieu graua le peché, qui fit ouurier l’enfer 
Pour la premiere offence: 
Mais tout bruslant d’amour le Sauueur Iesus Christ 
De l’eau de son costé a rayé cest escrit 
Par le fer d’vne lance. 

{==269==} {>>pagina-aanduiding<<}

Si ie ne puis sentir ses forts eslancemens 
Qui donnerent l’effroy à tous les elemens, 
Voyans mourir leur maistre: 
Aux moins ie te supply, que ie soy vn des morts, 
Qui à ce grand pardon se reueste du corps, 
Pour du tombeau renaistre. 
 
A deux genoux flechis ie salüe la croix, 
Et le fruict precieux attaché à ce bois, 
I’adore ces mysteres: 
Ie baise les pertuis des espines & cloux; 
Ce sont medicaments salutaires & doux 
A mes playes ameres. 
 
Goustez vn peu mon coeur les assaux doloureux 
Que la Vierge sentit, voyant deuant ses yeux 
Tous obscurcis de larmes 
L’amere passion de son fils trespassé, 
Ayant les yeux ternis, & le costé percé 
Du glaiue des gendarmes. 
 
Quand la cruelle mort, enflée du butin, 
Eut monstré son effort, sur le Verbe diuin, 
Pensant estre vengée:  
Les amis esplorez, ayans veu son trespas, 
Descendent ce sainct corps entre les foibles bras 
De la mere affligée. 
 
Mon ame suy de pres ce funebre apparail; 
Et lors que tu seras pres du marbre vermeil, 
Iette toy dans la tombe; 
Laissant ce noir manteau, qui te couure le coeur, 
Suyuant le fils de Dieu, triomphant & vainqueur, 
En habit de colombe. 




   

{==270==} {>>pagina-aanduiding<<}

De la gloire de Paradis.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    AV clair ruisseau de l’immortalité 
Souuent mon ame a eu de boire enuie: 
Et a cerché de ceste humanité  
Rompre le las qui la tient asseruie. 
    Rompre, &. 
    Mesme si tot que quelque ennuy facheux 
La vient saisir, elle entre en doleance, 
Dequoy ne peut soudain voler aux cieux, 
D’où elle a prins sa premiere renaissance. 
    D’où elle, &. 
    Où sont bastis tant de riches palais, 
Si bien ornez & en tel equipage: 
Qu’il ny à c’il qui ne les iugeast faicts 
D’or, ou d’azur, ou d’vn plus riche ouurage. 
    D’or, &c. 

{==271==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Dans ces beaux lieux y flaire si bon; 
Du chaud d’esté l’on ne craint point l’iniure, 
Ny de l’hyuer la facheuse saison 
Ne faict sentir sa cuisante froidure. 
    Ne faict, &c. 
    Tousiours y rit le verdoyant printemps, 
Tousiours y est la rose espanissante, 
Le Lis y croist, le doux baume en tout temps, 
Et le saffran de couleur iaunissante. 
    Et le, &c, 
    Les prez y sont à iamais verdoyans, 
Incessament les belles fleurs boutonnent: 
On voit de miel les ruisseaux ondoyans; 
Bref en tout temps tous les biens y soisonnent. 
    Bref en, &c. 
    Le clair Soleil espand mesme clairté; 
La Lune aussi rend son cours immuable. 
O bien heureux celuy qui la cité 
Peut contempler d’vn Dieu si admirable. 
    Peut, &c. 
    Qui ne prend garde à l’vn & l’autre temps; 
Qui n’a soucy si la nuict est obscure: 
Et ne s’astreint aux heures & momens 
Luy duquel part vn iour qui sans fin dure. 
    Luy, &c. 
    En ces saincts lieux les élues reluisans, 
(Qui ont icy souffert peine & detresse) 
De ce grand bien dont ils sont iouissans, 
Incessament menent ioye & liesse, 
    Incessament, &c. 
    Mon Dieu, qui es la gloire du vainceur, 
Ie te supply, si tost que ceste vie 
I’auray quicté, fai moy ceste faueur 
Que soy admis en celle compagnie. 
    Que, &c. 




   

{==272==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hymni Sacri 

    Ex S. Bernardo de dulcissimo Iesv.


    IESV dulcis memoria, 
Dans vera cordis gaudia; 
Sed super mel & omnia 
Eius dulcis praesentia. 
 
Nec lingua valet dicere, 
Nec littera exprimere, 
Expertus potest credere 
Quid sit Iesum diligere. 
 
Nil canitur suauius, 
Auditur nil iucundius, 
Nil cogitatur dulcius, 
Quam Iesvs Dei filius. 
 
Iesv spes poenitentibus. 
Quàm pius es petentibus, 
Quàm bonus te quaerentibus! 
Sed quid inuenientibus? 
 
Iesv decus Angelicum 
In aure dulce canticum, 
In ore mel mirificum, 
In corde nectat caelicum. 
 
Tu mentis delectatio, 
Amoris consummatio, 
Tu mea gloriatio, 
Iesv mundi saluatio. 

{==273==} {>>pagina-aanduiding<<}

Iam quod quaesiui video, 
Quod concupiui teneo; 
Amore Iesv langueo, 
Et corde totus ardeo. 
 
Qui te gustant, esuriunt; 
Qui bibunt, adhuc sitiunt: 
Desiderare nesciunt, 
Nisi Iesum quem diligunt. 
 
Quocunque loco fuero, 
Semper Iesum desidero; 
Quàm laetus cum inuenero, 
Quàm foelix cùm tenuero. 
 
Coeli ciues ocurrite, 
Portas vestras attolite: 
Triumphatori dicite, 
Iesu salue rex inclyte. 



   
De Eodem.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==274==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    O Quàm amabilis 
Es bone Iesu, 
O dulcis Iesu: 
Quàm delectabilis 
Es pie Iesu: 
O cordis iubilum, 
Mentis solatium, 
O bone Iesu. 
 
O Quàm admirabilis 
Es bone Iesu, 
O dulcis Iesu: 
Quàm honorabilis 
Es pie Iesu: 
O cordis, &c. 
O Quàm venerabilis 
Es bone Iesu, 
O dulcis Iesu: 
Semper laudabilis 
Es pie Iesu: 
O cordis, &c. 
Gregi fidelium. 
Da, bone Iesu, 
O dulcis Iesu, 

{==275==} {>>pagina-aanduiding<<}

Salutis exitum: 
Da, pie Iesu, 
Post vitae terminum, 
Perenne gaudium: 
O bone Iesu. 



   
    De Passione Christi ex Sancto Bernardo.


    SAlue, Salue Iesu pie, 
Fili Dei & Mariae, 
Qui de Patre sine matre  
Et de matre sine Patre 
Natus es mirabiliter. 
 
Salue cuius dulcis vultus 
Immutatus & incultus 
Immutauit suum florem, 
Totus versus in pallorem: 
Quem caeli tremit curia. 
 
O quàm largè te exponis, 
Promens malis atque bonis, 
Trahis pigros, pios vocas, 
Et in tuis vlnis locas, 
Paratus gratis omnibus. 

{==276==} {>>pagina-aanduiding<<}

O quàm pauper & quàm nudus, 
Qualis es in cruce ludus, 
Derisorum iocus factus, 
Sponte tamen, non coactus 
Attritus membris omnibus. 
 
O mors illa quàm amara! 
Quam immitis, quàm auara! 
Quae per Cellam introiuit, 
In qua mundi vita viuit, 
Te mordens cor dulcissimum. 
 
Amor tuus, amor fortis, 
Quem non vincunt iura mortis: 
O quàm piè me sub cura 
Tua foues in pressura: 
Ne mortis morsu vulnerer. 
 
Quo amore vincebaris! 
Quo dolore torquebaris! 
Cum te totus exhaurires, 
Vt te nobis impertires; 
Et nos à morte tolleres. 
 
Quid sum tibi responsurus? 
Actu vilis, corde durus! 
Quid rependam amatori? 
Qui pro me elegit mori, 
Ne dupla morte morerer. 

{==277==} {>>pagina-aanduiding<<}

In hac cruce extensus, 
In te meos trahe sensus: 
Meum posse, velle, scire, 
Tuae cruci fac seruire; 
Me tuis apta brachijs. 
 
Tuae sanctae passioni 
Me gauderem interponi, 
In hac cruces tecum mori, 
Praesta crucis amatori, 
Sub tua cruce moriar. 
 
Da cor cordi sociari, 
Tecum Iesu vulnerari: 
Nam cor cordi similatur, 
Si cor meum perforatur 
Sagittis improperij. 
 
O Maiestas infinita! 
O egestas inaudita! 
Quis pro tanta charitate 
Quaerit te in veritate, 
Dans sanguinem pro sanguine? 
    



   

{==278==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Ad Dominum nostrum Iesvm Christum & Dominam N. Mariam.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    PIE Iesu Redemptor hominum, 
Nomen tuum effusum oleum, 
In quo genu curuatur omnium, 

{==279==} {>>pagina-aanduiding<<}

Infernorum, atque terrestrium, 
Et coelorum. 
    O quam dulcia nomina 
    Iesus & Maria! 
    O Maria Regina Virginum, 
Nomen virgo est tibi melleum. 
Peccatorum dulce solatium, 
Et in coelis perenne iubilum 
Angelorum. 
    O quàm, &c. 
    Pie Iesu, ô Pastor optime, 
Piam manum labenti porrige, 
Et de luto me faecis  erigere; 
Et in viam tuorum dirige 
Mandatorum. 
    O quàm, &c. 
    O Maria, tu Mater optima, 
Pio corde de me recogita; 
Coram Iesu benigno clamita, 
Vt meorum remittat debita 
Peccatorum. 
    O quàm, &c. 



   
Ad S. Nicolaum.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==280==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    NIcolai solemnia 
Canit praesens familia: 
Ille puer amabilis, 
In omnibus laudabilis 
Gaude, gaude, gaude, gaude, 
Gaude Pater Nicolae. 
 
    Quarta & sexta Feria 
Semel sugebat vbera: 
Iam in aetate tenera, 
Vsus est abstinentia. 
    Gaude, &c. 
    Qui vagitus infantiæ  
Decorauit mirificè, 
Dans virtutis primordia, 
Inter ortus crepundia. 
    Gaude, &c. 
    Exultet aula coelica, 
Laetetur mundi machina, 
Dum refert solis orbita 
Nicolai solemnia. 

{==281==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Benedicamus Domino, 
Qui regnat in altissimo: 
Deo dicamus gratias. 
Qui finis est & charitas. 
    Gaude, &. 




   
De SS. Virginibus.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    

IESV corona virginum, 
Quem mater illa concipit, 
Quae sola virgo parturit, 
Haec vota clemens accipe. 
    Quae, &c. 
Qui pascis inter lilia, 

{==282==} {>>pagina-aanduiding<<}

Septus choreis virginum, 
Sponsas decorans gloria, 
Sponsisque reddens praemia. 
    Sponsas, &c. 
Quocumque pergis, virgines 
Sequuntur, atque laudibus 
Post te canentes cursitant, 
Hymnosque dulces personant. 
    Post, &c. 
Te deprecamur largiùs, 
Nostris adauge sensibus, 
Nescire prorsus omnia 
Corruptionis vulnera. 
    Nescire, &c. 
Laus, honor, virtus, gloria, 
Deo Patri, & Filio, 
Sancto simul Paraclito, 
In seculorum secula. 
    Sancto, &c. 



   
    De Vanitate Mundi: Hymnus Doctoris Melliflui.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


{==283==} {>>pagina-aanduiding<<}

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


    CVR mundus militat sub vana gloria? 
Cuius prosperitas est transitoria: 
Tum citò labitur eius potentia, 
Quàm vasa figuli, quae sunt fragilia. 
    Tam, &c. 
Plus fido literis scriptis in glacie, 
Quàm mundi fragilis vanae fallaciae; 
Fallax in praemiis virtutis specie, 
Quae nunquam habuit tempus fiduciae. 
    Fallax, &c. 
Magis credendum est viris fallacibus, 

{==284==} {>>pagina-aanduiding<<}

Quàm mundi miseris prosperitatibus 
Falsus in somniis, & volupatibus; 
Falsus in studijs, & vanitatibus. 
    Falsus, &c. 
Dic vbi Salamon olim tam nobilis? 
Dic vbi Sampson nunc dux invincibilis? 
Vel pulcher Absalon vultu mirabilis? 
Vel dulcis Ionathas multum amabilis? 
    Vel pulcher, &c. 
Quò Caesar abijt celsus imperio? 
Vel Diues splendidus totus in prandio? 
Dic, vbi Tullius clarus eloquio? 
Vel Aristoteles summus ingenio? 
    Dic, vbi. &c. 
Tot clari Principes, tot rerum spatia, 
Tot regna Praesulum, tot ora fortia, 
Tot mundi Principes tanta potentia? 
In ictu oculi clauduntur omnia. 
    Tot mundi, &c. 
Quàm breue festum est haec mundi gloria! 
Vt vmbra volucris, sic eius gaudia, 
Quae semper subtrahunt aeterna praemia, 
Et ducunt hominem ad dura deuia. 
    Quae, &c. 
O esca vermium! ô massa pulueris! 
O ros, ô vanitas, cur sic extolleris? 
Ignoras penitus vtrum cras vixeris; 
Fac bonum omnibus tam diu quàm poteris. 
    Ignoras, &c. 

{==285==} {>>pagina-aanduiding<<}

Haec mundi gloria, quae  magni penditur. 
Sacris in literis flos foeni dicitur, 
Et leue folium, quod vento rapitur, 
Sic vita hominum hac vita tollitur. 
    Et leue, &c. 
Nil tuum dixeris, quod potes perdere: 
Quod mundus tribuit, intendit rapere: 
Superna cogita, cor sit in aethere, 
Felix qui potuit mundum contemnere. 
    Superna, &c. 




   

{==286==} {>>pagina-aanduiding<<}

    ☞ Christelijcke leeringhe int Rijm op eene andere maniere.

    
{== afbeelding 
        	
    ==} {>>afbeelding<<}
    


Het eynde
vvaer toe
de mensch
is ghescha-
pen.GOdt heeft v mensch gheschapen 
En die werelt van niet, 
Om dat ghy soudt geraecken 
Tot ‘themelsche ioliet. 
V siel sal altijt leuen, 
Maer ‘tlichaem eens vergaet: 
Gheloof, Hoop’ Liefde gheuen, 
Hulpt teghen alle quaet. 

{==287==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mint Godt, hout sijn ghebodt, 
Hop’t loon, vreest s’hellen brant 
Och eeuwich is soo lanck. 
Artike-
len des ge-
loofs.Een Godt, in dry persoonen,  
Ghelooft, en oock hem vreest, 
Godt Vader, Godt den Sone 
En Godt de Heylich Gheest, 
Belijdinge
der H. Dry-
vuldicheyt,Euen out, wijs, en machtich, 
Sijn sy en euen goet, 
De Soon voor ons waerachtich 
Heeft uytghestort sijn bloet. 
Mint Godt, etc. 
Mensch
vvordinghe
Christi.Een Maghet was sijn moeder, 
Hy stierf aen’t Cruys de doot, 
De Vaders als behoeder 
Track hy uyt ‘shellen noot, 
Van daer is hy verresen, 
Hy klam tot ‘shemels troon, 
Ten ioncksten dach sal wesen 
Rechter, en gheuen loon. 
Mint Godt, etc. 
Die H.
Kercke.Ghelooft de Roomsche Kercke, 
Die door belijders bloedt, 
Schriftuer, en wonder wercken 
Staet vast en blijft behoedt 
Hier vloeden uyt de wonden 
Van Christus klaer fonteyn, 
Verghiffeniss’ der sonden, 
Verdiensten in’t ghemeyn, 
Mint Godt, etc. 
V Lichaem sal verrijsen 
En van de doot op-staen, 
En naer des deuchts uytwijsen 
In’t eeuwich leuen gaen: 

{==288==} {>>pagina-aanduiding<<}

Oft sal om sonde daelen 
In’t vier dat altijt brandt, 
Dient dan Godt, soeckt te haelen 
Der Heylighen bystandt. 
Mindt Godt, etc. 
Die thien
Gheboden.1 Voor al mindt Godt den Heere 
2 En sweert niet ijdelijck 
3 Den sondach suldy eeren 
Met deuchden heylichlijck 
4 V ouders mindt en eert 
5 En slaet oock niemandt doodt 
6 V van oncuysheyt keert 
7 Steelt niet al zydy bloodt 
Mindt Godt, hout zijn ghebodt 
Hop’t loon, vreest s’hellen brant 
Och eeuwich is soo lanck! 
8 En gheeft gheen valsch ghetuyghen 
9 Soeckt niemandts bedde ghenoodt 
10 Wacht v van’t herte te buyghen 
Tot vremt goedt cleyn oft groot. 
Dus soeckt ghy s’hemelsch vrede 
Bemint den Heer u Godt, 
Bemint v naesten mede 
Dits der gheboden slot. 
Mindt Godt, etc. 
Die ghebo-
den der H.
Kercken.Houdt oock ‘tghebodt der Kercken 
1 En werckt des Feest-daechs niet 
2 Hoort Misse met goedt aenmercken 
3 Vast als zijt u ghebiedt. 
4 Eens s’iaers biecht al v sonden 
5 Te Paesschen hoochtijdt houdt, 
En hoort naer mijn verconden 
Elcx Sacraments inhoudt. 
Mint Godt, etc. 

{==289==} {>>pagina-aanduiding<<}

De seuen
H. Sacra-
menten.1	t’Doopsel vergheeft d’erf-sonde, 
2 t’Vormsel sterckt onsen moedt, 
3 De Biechte gheneest de wonde, 
4 Godts lichaem de siel’ voedt, 
5 Het Heylich Oly krachtich 
Int uyterste verlicht, 
6 Het Priesterdom hooch-machtich 
Den staet der Kercken sticht. 
Mint Godt, etc. 
7 Het houwelijck met kinders 
Der Christen kerck vermeert, 
Om te zijn Godts-beminders, 
Dus moet het zijn ghe-eert. 
Schout de hooft-sonden seuen, 
Meer als quaet venijn: 
De deuchden wilt aen-kleuen, 
Die haer contrarie zijn. 
Mint Godt, etc. 
Die seuen
hooftsonden1 Vreckheydt, 2. en hooverdije, 
3 Onkuysheyt, 4. gulsich-mont, 
5 Nijt, 6. Gramschap, 7. Luyaerdije, 
Hoort nu der deuchden vondt. 
De seuen
contrarie
deuchden.1 Hebt liefd’, 2. weest ootmoedich, 
3 Sijt maetich, 4. end’ eerbaer, 
5 Neerstich 6. milt, 7. en saechtmoedich 
‘Twelck deuchden zijn voor-waer. 
Mindt Godt, houdt zijn ghebodt 
Hop’t loon, vreest ‘shellen brant 
Och eeuwich is soo lanck? 
Dry Eu-
angelische
raden.1 Maer wilt ghy volmaeckt wesen 
Arm, 2. en ghehoorsaem zijt, 
3 En suyuer want door desen 
Den rechten wech v leydt. 

{==290==} {>>pagina-aanduiding<<}

3 Oeffeninge
voor smor-
ghens op
te staen.1 Smorgens danckt Godt den Heere, 
2 Propoost van deuchden maeckt, 
3 En Godt met wercken t’eeren, 
Dus bidt en altijt waeckt. 
Mint Godt, etc. 
Oeffeninge
door den
dach.By dach denckt alle uren 
Godt siet my, die doot naeckt, 
De siel sal eeuwich dueren 
Dus v boos leuen staeckt. 
3. Oeffe-
ninge om
tsauonts
slapen te
gaen.1 Looft t’sauonts Godts weldaden 
2 Op alle v wercken let, 
3 Bidt hem om sijn ghenaden, 
En maeckts een goet opset. 
Mint Godt, etc. 
Maniere
om te-
biechten.Ist dat ghy biecht v sonden 
1 Bedenckt wel v misdaet 
2 Hebt leet uyt ‘sherten gronden, 
 Neempt voor te schouwen ‘tquaet: 
Maniere
om het H.
Sacrament
t’ontfangen.Wilt ghy Christum ontfanghen? 
Gaet nuchter wel bereedt, 
Ootmoedich, met verlanghen, 
Sterck met gheloof becleedt. 
Mint Godt, etc. 
Wel aen dan Catholijcken 
Leeft nu naer Godts ghenot. 
Wilt vande deucht niet wijcken 
Door s’werelts goedt versot. 
Al die daer leeft in sonden, 
Och vreest des hellen brandt 
Christus thoont sijn vijf wonden, 
Druckt die in v verstandt. 
Mint Godt, etc. 


    
    
{==291==} {>>pagina-aanduiding<<}


 
    De Tafel Van desen Liedekens-boeck.

    
        A.

        A Dieu monde, adieu le bon temps.	249
Adonai ghenadigh Heere,	4
Aenhoort ghy maechden reene	185
Aenhoort wat ick v singhe	180
Aenhoort toch mijn gheklach	141
Al die in Sion zijt	165
Al lijd’ ick druck en swaer ghequel	194
Alle die peys-dorstich zijt	80
Alleluya den blijden toon	116
Als Iesus in sijn Maiesteyt	161
Au clair ruisseau de l’immortalité.	270
Aue der Maechden croone.	17

        
B.

            BEata immaculata	60
Bepeynst v edel mensche	146
Bereyt v huys terstont	153
Bienheureuse est vn’ame.	245

        
        
        C.

CHristus is ons verresen	111
Christe waerachtich Pellicaen	94
Cur mundus militat sub vana gloria	283

        
        
            D.

            DEvote herten wilt vreuchden rapen	122
Dies est laetitae in ortu regali	  42
Dies est laetitiae, Nam processit hodie	51
Dit is een uytverkoren vat	21
Dulce Iesu, dulce nomen	58

        
        
            E.

ECce tandem sempiternus	55
Een Enghel wert ghesonden	131

    
{==292==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een ionghe maecht	125
Een kindeken is ons gheboren	85
Een strijt is smenschen leuen	138
Een Seraphinsche tonghe	73
Eens ick aensach des hemels throon	120
Exulta parua Betlehem	48

        
        
            F.

Fit porta Christi peruia.49

        
        
            G.

GHehgroet soo moet ghy zijn	  31
Ghelijck den hert naer ‘twater snaeckt	173
Ghy dochter van Syon reyn	  90
Ghy gheestelijcke Maechden soet	24
Glorieuse violette Koningin’ van hemelrijck	36
Godt die neemt zijn behaghen	188
Godt heeft v mensch gheschapen	286
Graces au bon petit Iesus	262

        
        
            H.

HEer Iesus heeft een hofken	118
Hemelsche Koninghinne, verblijt v nu	35
Het stont een moeder reene	105
Het viel eens hemels dauwe	70
Het was een maghet uytuerkoren	75
Het werelts goet// onruste doet	219
Heureux, trois fois heureux	241
Homo postquam Domini verbum violauit	93
Hoort al naer mijnen sanck	202
Hoort toe ghy ydel mensch	237
Hoort toe wat ick v leere.	230

        
        
            I.

ICk ben een arme pilgrem hier	200
Ick groet v sterre klaer	33
Ick heb een eselken seer traech	134
Ick mach wel klaghen Heer	209

    
{==293==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ierusalem ghy schoone stadt	170
Ierusalem wilt op-staen	67
Iesu corona Virginum	281
Iesu dulcis memoria	272
Iesu ons liefd’, ons wenschen	101
Iesus soete memorie	7
In Iesus name	82
Ioye te soit & bon heur		248
Ist lief, ist leet, ist soet oft suer	182
Iure plaudunt omnia	47

        
        
            K.

KOmt nu ten strijde	233
Komt al tot my	197
Komt en laet ons gaen	116
Komt Schepper Heylich Gheest	9

        
        
            L.

LAet ons al t’samen louen	899
Laet ons al t’samen vrolijck leuen	101
Laet ons den Heere danckbaer zijn	218
Laet ons met herten reyne	88
Laet ons met lof en sanghen	13
L’estréne d’icy bas	264
Lof Maria seer reyn	22
Looft al Maria die reyn suyuer ieucht	92
Looft en danckt Godt ghebenedijt	222
Louons l’enfant grand Roy des roys	241

        
        
            M.

            MAghet reen’ eerbaer van seden	136
Magnum nomen Domini Emanuel	53
Malheureux Monde, ie vous ay	254
Menschen ghierich van aerde	150
Met desen nieuwen iare	84
Met gheestelijcke vreucht melodieus	114
Mon Dieu donné moy vostre grace	244

    
{==294==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mijn herte niet en traecht maer iaecht	96
Mijn herte wilt nu vluchten	130

        
        
            N.

NIcolai solemnia	280
Nostre pere qui des cieux		239
Noyt sulcken liefde op aertrijck was gevonden	62
Nu weest ghegroet Maria soet	28

        
        
            O.

OCh Iesus liefde was soo groot	102
Och wilt aenmercken	158
O edel Creature	256
O eeuwich Godt almachtich	19
O faux Monde tes promesses	257
O felle doot die sult verslaen	148
O Godt ick moet v klaghen	137
O Heer’ ick mach wel klaghen	162
O Heylich eeuwich Godt	1
O Iesu soet der maechden kroon	172
O Coninghinne vroet	29
O menschen vroet	214
Ons Vader Godt ghepresen	5
Opent mijn lippen Heere		190
O quam amabilis	274
O salich Heylich Betleheem	  64
O Schepper fier	168
O Vader Godt van hemelrijck, Men	192
O Vader Godt van hemelrijck, Wilt	207
O valsche werelt ydel schijn	142
O valsche werelt vol bedroch	205

        
        
            P.

PAtiency is soo goet een cruyt	184
Pie Iesu Redemptor hominum	278
Pleurez ores mes yeux & vous mon triste coeur	265
Puer natus in Betlehem	46

    
{==295==} {>>pagina-aanduiding<<}
Puer nobis nascitur	45

        
        
            Q.

QVand le temps fut venu en sa perfection.	259

        
        
            R.

RIjck Moeder Godts Marie	27

        
        
            S.

SAlue, Salue Iesu pie		275
Soo diep’ in die groen heyden	174
Sus muse, d’une bien humble vers	247

        
        
            T.

TEr fonteyn van d’eeuwich leuen	38

        
        
            V.

VErblijt v nu ghy Abrahams saet	78
V Heer verheuen sonder sneuen	127
Virgo Dei filium hilariter	57
Vous qui courez touiours	251

        
        
            W.

VVAer blijfdy nu, o sondaer groot	155
Waer is die dochter van Syon	  66
Waer v liefde alsoo puer		178
Wat sal ick gaen beghinnen	139
Weest al verheucht	176
Weest ghegroet Maghet Maria verheuen	25
Wilt Heer’ ghebenedijden	216
Wilt nu al veriolijsen	76
Wilt ontspringhen, lof sanck singhen	97
Wilt tot ons nederdalen	11
Wilt v met my bekeeren	212
Wij louen v kleyn ende groot	108

FINIS
            
        
        
    
 
    
{==296==} {>>pagina-aanduiding<<}

APPROBATIO.

CVm Hymni in hoc contenti Libello nihil contineant orthodoxae, & auitae fidei contrarium , aut quod castes aures offendere possit, Quinimmo ad pietatem & deuotionem in Deum excitandam sint futuri vtilissimi; Omnino iudico eosdem praelo commiti & in praxim deduci debere. Actum hac 6. Ianuarij M. DC. IX.

Car. Ph. de Rodovan
Episcopus Brugensis.

Imprimatur.

L. Beyerlinck S. T. L. & Censor
Librorum Antuerpiæ.


Extract der Priuilegien.

ALbertvs ende Isabella Aertshertoghen van Oostenrijck, Hertoghen van Bourgondien, van Brabant, &c. Grauen van Vlaenderen, &c. hebben gheconsenteert Hieronymus Verdussen ghesvvoren Boeck-drucker, te moghen drucken dit Liedekens Boeck, Het Prieel der gheestelijcker Melodije, gevisiteert by S. Eervv. Mijn Heere den Bisschop van Brugge: Verbiedende allen anderen Boeck-druckeren de selue na te drucken, in gheheel noch deel, binnen den tijdt van sesse naer-volgende Iaren, oft elders ghedruckt in dese landen te verkoopen, op de verbeurte vande selue boecken, ende de pene van dry Carolus guldens voor elck exemplaer, alst breeder blijckt by de brieuen, Ghegeuen tot Brussel in Februarius, An. 1614.

Onderteeckent

De VVitte.