Veelderhande schrifturelijke leysenen ende gheestelijcke liedekens alle menschen tot devotie verweckende
                  
            
                GEBRUIKT EXEMPLAAR
                exemplaar Koninklijke Bibliotheek Brussel, signatuur: II 26144 A LP
                
                ALGEMENE OPMERKINGEN
                Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een
                    diplomatische weergave van Veelderhande schrifturelijke leysenen ende gheestelijcke liedekens alle menschen tot devotie verweckende uit ca. 1587.
                
                REDACTIONELE INGREPEN
                Het werk bevat geen paginanummering, deze is toegevoegd.
                Zetfouten zijn in het bestand stilzwijgend verbeterd, ook weggevallen letters zijn verbeterd.
                p. 2: ‘straere’ → ‘staerre’: ‘De staere scheen soo wel by daghen als by nacht’.
                p. 16: ‘bereyn’ → ‘bereyt’: ‘Ick ben daer toe bereyt’.
                p. 23: ‘goent’ → ‘gront’: ‘Wt zijnder herten gront’.
                p. 24: ‘Uonnen’ → ‘Sonnen’: ‘Die metter Sonnen is ghecleyt’.
                p. 30: ‘nam’ → ‘man’: ‘Sonder den wreeden man’.
                p. 33: ‘doort’ → ‘voort’: ‘Zijn sy ghevaren voort’.
                p. 34: ‘Verschricke’ → ‘Verschrickt’: ‘Verschrickt in haren moet’.
                p. 38: ‘bevelen’ → ‘beleven’: ‘Wilt hem aencleven / om zijn woort te beleven’.
                p. 44: de laatste drie zinnen van deze pagina niet compleet: aangevuld vanuit Dierick Coelde van Munster, Dit is een suverlijc boecxken in welcke staen scone leysen ende veel scone gheestelike liedekens. Noch een liedeken van devocien ghemaect bi broeder Dirck van munster (Antwerpen, 1508) fd1r, te vinden op www.liederenbank.nl. De aangevulde woorden zijn tussen vierkante haken gezet: ‘Om vanghen met [groter smerten], O Jesus Bruydeg[om fijn], Mijn herteken ick u [gheve]’.
                p. 45: ‘gheweyphert’ → ‘gheweyghert’: ‘Ende my wert gheweyghert daar’
                p. 50: ‘k’ → ‘U’: ‘tot U ick my nu keere’.
                p. 53: ‘vijfthtien’ → ‘vijfthien’: ‘De Maen oudt vijfthien daghen’.
                p. 59: ‘du se’ → ‘duvelse’: ‘Met duvelse sinnen / ontfinghen sy hem’.
                p. 60: ‘salle’ → ‘salse’: ‘Godt salse u vergheven valt hem te voet’.
                p. 70: ‘soaden’ → ‘sonden’: ‘En wilt de sonden laten’.
                p. 79:‘ w der’ → ‘weder’: ‘Wil ick weder tot mijnen Vader gaen’.
                p. 82: ‘spaen’ → ‘spoen’: ‘Dus wilt u neerstelijcken spoen’.
                p. 87: ‘hou en’ → ‘houwen’: ‘Daer hy een maeltijdt ghinck houwen’.
                p. 89: ‘is’ → ‘in’: ‘Eer hy in eens anders gaet’.
                p. 93: ‘Cruya’ → ‘Cruys’: ‘HEft op mijn Cruys wel soete Bruyt’.
                p. 102: ‘me’ → ‘men’: ‘Wanneer men daer op merckt sonder respijt’.  p. 102: ‘wtverc on’ ‘wtvercoren’: ‘Want veel gheroepen, weynich wtvercoren’.  p. 102: ‘liest’ ‘list’: ‘Dese werelt met haren list’.
                p. 108: twee woorden zijn niet helemaal leesbaar, aangevuld en met vierkante haken aangegeven: ‘ontda[en] en ‘heyd[en]
                p. 112: ‘ghemaeckt’ → ‘ghesmaeckt’: ‘En heb die goetheyt Godts ghesmaeckt’.
                p. 118: ‘ym’ → ‘my’: ‘Mijn eyghen vleesch verbeydt my’.  
                p. 120: ‘a legader’ → ‘allegader’: ‘Houdt u ghenoot allegader’.
                
                Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. 
                
                [pagina 1]
                VEELDERHANDE Schrifturelijcke Leysenen ende Gheestelijcke Liedekens alle Menschen tot devotie verweckende.
                T'HANTWERPEN, by Martinus Verhulst, op den hoeck vande ou Coremerckt, inde Croon.
                
                [pagina 120]
                Dese Liedekens ende Leyssenen sijn gevisiteert door H. Hendrick van Dungen Canonick vvt bevel van mijn Heere den bisschop van Antvverpen den 17. November Anno 1587.
                 
            
            
                
                    2010 dbnl
                    
                
                _vee005veel01_01
            
            
                DSOLmetadata:yes
            
            
                Veelderhande schrifturelijke leysenen ende gheestelijcke liedekens alle menschen tot devotie verweckende. Martinus Verhulst, Antwerpen z.j. (ca. 1587) 
                
            
        
        
            DBNL-TEI 1
        
        
            
                2010-03-24
                
                    CB
                
                colofon toegevoegd
            
        
    
    
Verantwoording 

Dit tekstbestand is gebaseerd op een bestand van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (https://www.dbnl.org)

Bron: Veelderhande schrifturelijke leysenen ende gheestelijcke liedekens alle menschen tot devotie verweckende. Martinus Verhulst, Antwerpen z.j. (ca. 1587) 
 
Zie: https://www.dbnl.org/tekst/ques002lauw01_01/colofon.php

In dit bestand zijn twee typen markeringen opgenomen: paginanummering en illustraties met onderschriften. Deze zijn te onderscheiden van de rest van de tekst door middel van accolades: {==13==} {>>pagina-aanduiding<<} {==Figuur. 1: Onderschrift van de afbeelding.==} {>>afbeelding<<} 
 
        
            
                  
 
{==2==} {>>pagina-aanduiding<<}

            Hier beginnen de nieu Schrifturelijcke Leyssemen.

Een nieu Leyssem-liedt  Op de wijse: Alsoo't beghint.

NAer derthien droeven nachten noyt soo blijden dagh, 
Dan alsmen de dry Coninghen te Bethleem sagh', 
Gheleyt van verr', 
Door eene sterr', 
Tot aenden stal 
Willecom willecom willecom al 
Willecom willecom in desen stal. 
 
Sy quamen aen met Kemels en met groote pracht, 
De staerre scheen soo wel by daghen als by nacht, 
Sy knielen neer, 
Voor haren Heer, 
Den Godt van al 
Willecom willecom willecom al, 
Willecom willecom in desen stal. 
 
Wat seght ghy nu o Bethleem ondanckbaer stadt, 
Die laestmael voor dit kindeken geen plaets en hadt, 
Als ghy d'eer siet, 
Die hem geschiet, 
In desen stal, 
Willecom willecom willecom al, 
Willecom willecom in desen stal. 



   

{==3==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Een nieu Iaer-liedeken, Op de wijse: alsoo 't beghint. 

ICk wil my selven gaen verblijden 
Met Christus wt vercoren 
Den Vader heeft sijns soon wt gesonden 
En hy heeft aen ghenomen 
En hy heeft aen ghenomen 
De fiere maghet claer, 
Looft Godt tot sijnder vromen 
In dit salich nieuwe Jaer. 
 
Op eenen Kersnacht wiert Jesus gheboren 
Heer Jesus wou hy heeten 
Dit schrijven ons die Propheten te voren 
Op dat wyt souden weten 
Die doodt heeft hy verslonden 
Soo ons die schrift tuycht claer 
Looft Godt tot allen stonden 
In dit salich nieuwe Jaer. 
 
Den achtsten dagh wiert Christus besneden 
Om ons lie te verblijden 
In sijn ghebenedijde leden 
t'Besnijden wou hy lijden 
t'Besnijden wou hy lijden 
Voor ons lie allegaer 
Looft Godt tot allen tijden 
In dit salich nieuwe Jaer. 
 
Die Herderkens al op het velt 
By hare schaepkens datse laghen, 
Sy waren verschrickt soo ons Lucas vertelt 
Van het licht dat sy daer saghen 
Sy hoorden daer den sanghen 
Van de soete Enghels claer. 
Looft Godt al met verlanghen 
In dit salich nieuwe Jaer. 
 

{==4==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daer quamen dry Coninghen ghereden 
Wt alsoo verre landen, 
Tot binnen Betlehem der steden 
Om Godt te doen offeranden 
Sy quamen van soo verre 
Tot Godt ons Middelaer. 
Deur het lichten vande sterre 
In dit salich nieuwe Jaer. 
 
Maria die droomden eenen droom 
Dat Herodes soude comen 
En dat hy al die kinderkens sou dooden 
Die in Betlehem waren gheboren 
En datse soude wijcken 
Eenen anderen wech aldaer 
Tot in haer Coninckrijcke 
In dit salich nieuwe Jaer. 
 
Vriendekens bidt noch vroech en laet 
Dat ons Jesus wil verleenen 
Dat ons behoet tot onsen baet 
en looft oock sijn moeder reene 
Jesus van Nasareenen 
Bidt voor ons uwen vaer 
Dat hy ons toch verleene 
Een goet salich nieuwe Jaer. 



   
Een schoon Liedeken, op de wijse: Herderkens hy is gheboren.

LAet ons t'samen beginnen 
Een airken uyt den gheest, 
Onsen Bruydegom minnen 
Op dese blijde Feest, 
Die nu verlaten heeft 
Al wat Mammona gheeft: 
Sijn gaven oft playsier, 
En acht hy niet een zier. 
 
Hy sagh 's werelts ghenuchten 
In Princen van het Hof 
Die naer vele versuchten 

{==5==} {>>pagina-aanduiding<<}

Verandert zijn in stof 
Den wijsen Salomon 
En soeten Absalon 
Met hun schoon gout geel hooft 
Zijn van de doodt berooft. 
 
Waer zijn alle de Jonghen 
Van gh'heel het Roomsche rijck 
Die de wereldt bedwonghen, 
Zijn al vergaen in slijck, 
De kloecke Cesares, 
En Aristoteles 
Met hun vernuft verstandt 
Zijn asschen, stof en sant. 
 
Ick wil Iesus beminnen, 
Hem vieren dagh en nacht, 
In hem stellen mijn sinnen, 
Versoenen Babels pracht: 
Daer uwen toren stondt 
Ghemetst diep inden grondt, 
Soo kostelijck, soo moy 
Is nu gheen hut van stroy. 
 
Christus is mijnen thoren 
Hy is den vasten steen: 
Iesut heb ick verkoren, 
Op hem steun ick alleen: 
Daer ick mijn hop'op bouw 
Mijn leven gans betrouw: 
In hem ick rusten gaen /, 
Om vast te blijven staen. 
 
Adieu dan valsche Croonen, 
Adieu mijn vleesch en bloedt, 
Adieu wereldtsche soonen 
Die namaels weenen doet: 
Met eenen kloecken moet 
Gaen ick naar Iesus soet, 
Die vast ghenaghelt hanght: 
Naer hem mijn ziel verlanght. 



   

{==6==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een nieu Iaers liedeken. Op de wijse: Den tijt is hier datmen sal vrolijck vvesen:

IN 't nieuwe Jaer 
Wilt in den gheest verjeughden: 
Want hy comt ons naer, 
Die ons vertroosten sal, 
Hy comt voorwaer, 
Verciert met alle deughden, 
In armoede swaer, 
Gheboren inden stal, 
Willecom met vreughden, 
Is hy in d'aertsche dal 
Die als nu besneden is 
Ten achtsten dach die heden is, 
Betert u allegaer,, met desen nieuvven Iaer. 
 
Comt al ghemeyn, 
Wie ghy zijt arm en rijcke, 
Groot ende cleyn, 
Tot Jesum onsen Heer 
Want hy sal certeyn, 
Ons allen blijdelijcke 
Van ons ghemeyn, 
Verlossen t'elcken keer, 
Deur sijn bloet alleyn 
Dat hy stort alsoo teer 
Ghy moghet tot hem vluchten // wel 
Ist dat ghy nu met vruchten // snel. 
Betert u allegaer,, met desen nieuvven Iaer. 
 
Naer schrifts vermaen 
Den ouden mensch wilt laten 
En treckt vast aen, 
Den nieuwen metter daet, 
In deught voortaen, 
Wilt wassen t'uwer vaten, 
Inde enghe baen, 
Haest u eert wort te laet. 

{==7==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mint Godt boven maeten, 
En wilt hem niet af gaen, 
Op hem u betrouwen // stelt 
Soo sult ghy oock behouwen // 'tvelt 
Betert u allegaer,, met desen nieuvven Iaer. 
 
Al ist dat wy / nu zijn van alle sijden, 
In dit ghety / omringhelt met verdriet, 
Hy is naer by // die ons van al dit lijden 
Sal maecken vry / als hy't gheraden siet 
Sonder vermijden, 
Doch sijnen wil gheschiedt 
Want wat sulcken Vader // doet 
't Comt uyt een goede ader // soet. 
Betert u allegaer,, met desen nieuvven Iaer. 
 
Glorie zy hem, 
Den Coninck hoogh verheven, 
Van Betlehem / Die ons gheboren is 
Elck naer sijn stem, 
Wilt hooren en beleven, 
Elck sijn vleesch tem 
En vliet des werelts bis, 
Om voort aan te leven 
In peys en vre ghewis, 
Wilt naer mijn sententie 
Deur rechte penitentie, 
V Beteren allegaer, met desen nieuvven Iaer. 



   
Een ander Liedeken, Op de wijse: O salich heylich Betlehem.

IErusalem ghy schoone stadt 
Hoe staet ghy bruyt in mijn behaghen, 
Mijn ooghen maeckt ghy dick soo nat, 
Mijn hert doet ghy naer u iaeghen. 
 
Want boven alle schoonheyt schoon 
Zijt ghy van buyten en van binnen, 

{==8==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo dat tot uwen lof idoon 
Noch menschen zijn, noch Seraphinnen. 
 
O gulde Soon, o silver Maen, 
O sterr'kens blinckend' als Robijnen, 
Maer die daer binnen eens mocht gaen, 
Vuyft Sonnen soud' hy vinden schijnen. 
 
Schoon Vader-lant schoon Vaderlant 
Godts alle triumphantsten throone: 
In u is rijckdom abondant, 
O salich die u krijcht ten loone. 
 
U mueren zijn van goude fijn, 
Bestroeyt mit peerlen zijn u straten, 
In u en is gheen Sonne schijn, 
Want ghy schijnt selver boven maten. 
 
Hoe schoon blinckt daer den Diamant, 
Hoe soetkens lagghen de Saphieren 
Oock den Karbonckel triumphant 
Gheeft licht in duysentich manieren. 
 
Tapijtsery en isser niet, 
Dit zijn Hierusalems tapijten: 
De motten doense gheen verdriet, 
Den tijdt en kanse oock niet slijten. 
 
Och schoon Sion mijn liefste lief: 
Ghy hebt berooft alle mijn sinnen 
Maer desen roof doet my gherief, 
Nu sal ick u alleen beminnen. 
 
Dus roept mijn ziel, o Heere wanneer, 
O wanneer sal ick van hier scheyden: 
Naer u soo haeck ick even seer, 
U wilt het vleesch my neer waerts leyden. 
 
Ick ben hier in het tranen dal, 
Den hooghen Thabor is daer boven: 
Och laet my met u vrienden al 
U majesteyt eens salich loven. 



   

{==9==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hier na volghen de Gheestelijcke nieu Jaer Liedekens.

MEt desen nieuwen Jare,  
Soo wordt ons openbare 
Hoe haer een Maghet vruchtbare, 
De werelt heefe verblijdt, 
Ghelovet moet zijn dat soete kindekijn, 
Gheeert moet zijn, dat soete maechdekijn, 
Nu eeuwelijck ende in alder tijt. 
 
Hoe was haer te moede 
Doen sy in vleesch ende bloede 
Aen sach haers herten hoede 
Den Heere der werelt wijt 
Ghelovet moet zijn dat soete kindekijn, 
Gheeert moet zijn, dat soete maechdekijn, 
Nu eeuwelijck ende in alder tijt. 
 
Sy Baerde sonder pijne 
Ende bleef een maget fijne 
Des sondaers medecijne, 
Des hebben de Joden nijt 
Ghelovet moet zijn dat soete kindekijn, 
Gheeert moet zijn, dat soete maechdekijn, 
Nu eeuwelijck ende in alder tijt. 
 
Die Enghelen songhen schoone 
Gloria in den Throone 
Ter eeren ende ten love 
Het kindeken ghebenedijt. 
Ghelovet moet zijn dat soete kindekijn, 
Gheeert moet zijn dat soete maechdekijn, 
Nu eeuwelijck ende in alder tijt. 
 
Als acht daghen waren gheleden 
Doen wiert Jesus besneden 
Al naer der Jodscher zeden 
    D'welck ons sonden vrijt.Ghelovet. 
 

{==10==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wt Orienten lande 
Quamen ten offerhande 
Dry Coinghen onbekande 
    Tot Godt ghebenedijt.Ghelovet. 
 
Des Derthiendaechs zijt vroeder 
Vonden sy hem by zijn moeder 
Joseph was haer behoeder 
    Soo ons die Schrifture belijt.Ghelovet. 
 
Als die ses weken omme quamen, 
Soo ghinck sy naer betamen 
En bevleckt van alder blamen 
    D'welck was voor ons profijt.Ghelovet. 
 
Aldus ghinck die maghet simpel 
Ende droegh haer kint ten Tempel 
Alle vrouwen tot een exempel 
    Dies haer niet en verwijt.Ghelovet. 



            
   
                [Een kindeken is ons gheboren]
EEn kindeken is ons gheboren 
In Bethlehem 
Des hadde Herodes thoren 
Dat scheen aen hem. 
 
Dry Coninghen uyt vercoren 
Quamen te Jerusalem 
Sy vraechden waer hy was gheboren, 
Den Coninck der Joden 
Wy saghen in Orienten die sterre zijn 
Wy comen om te aenbidden. 
    Dat cleyne kindkijn.Een kindeken is ons gheboren. etc. 
 
Doen Herodes dat vernam 
Dat het kint gheboren was 
Hy wert toornich ende gram 
Ende hy ontsach hem das 
Dat hy verliesen soude 
Zijn Rijck was groot 
Hy dacht hoe hy mocht brenghen 
    Dat kindeken ter doot.Een kindeken. 
 

{==11==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy vraechde met haestichede 
Waer dat kint gheboren was 
Te Bethleem inder stede 
Soo was dat men daer las 
Daer is gheboren den Heere groot, 
Die ons sal verlossen 
    Van de eeuwighe doot.Een kindeken. 
 
Herodes sprack tot den Vroeden 
Gaet henen ende soeckt dat kint 
Met alsoo grooten hoeden, 
Men seydt hy is Coninck 
Coninck boven alle Coninghen 
Soo is hy fijn 
Men seyt hy sal besitten 
    Dat Rijcke mijn.Een kindeken. 
 
Als ghy dat kindt hebt vonden 
Soo keert weder tot my 
In alsoo corten stonden 
En seght my waer dat zy 
Ick sout soo gheerne aenbeden 
Dat cleyne kindekijn 
Het heeft soo seere doorsneden 
    Het herte mijn.Een kindeken. 
 
Maer als die Coninghen quamen 
Buyten Jersusalem 
Met vreuchden sy vernamen 
De sterre staen voor hen 
Al tot dat sy vonden dat kindekijn 
In doecxken ghewonden 
    By de Moeder zijn.Een kindeken. 
 
Dry Coninghen aenbaden 
Het kindt van derthien daghen out 
Sy offerden wel beraden 
Myrre, Wieroock, ende Gout 
Dat deden sy daeromme 
Dat daer scheen groot noot 

{==12==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy saghen al omme, ende omme 
    Van haven bloot:Een kindeken: 
 
Des nachts als sy slapen wouden 
Quam den Enghel Godts tot hen 
Dat sy niet keeren en souden 
Al over Jerusalem 
Maer eenen anderen weghe 
Zijn sy ghekeert 
Tot in hun Rijck ter deghe 
    Alsoo men ons leert.Een kindeken. 
 
Wy bidden nu en singhen 
Dat Jesus is bekant 
Dat hy ons wilt brenghen 
In sijns Vaders Landt 
Daer hem die Enghelen eeren 
Tot alder tijt 
Dat gunne ons Godt den Heere 
    Ghebenedijt.Een kindeken. 



   
Een schoon Liedeken, Op de Wijse: Doen Iesus gheboren vvas.

HEt is heden den dach van vrolijckhey 
Al in des Conincx hove 
Want aldaer ontfanghen heeft 
Een maecht van grooten love, 
Een kint ghebaert al wonderlijck 
Ende altemael ghenoechelijck 
Na de menschelijckhede 
Boven alle seer vriendelijck 
Stierf voor ons sonden ootmoedelijck 
Want hy Godt is ende mensche mede. 
 
De Moeder is Dochter wonderlijck 
Haers Soons, Want hy is haer Vader 
Waer hoorde oyt man diesghelijck 
Hy is Godt, ende mensche te gader 
Hy is een knecht ende een Heer 

{==13==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy is over al dat is meer 
Onbegrijpelijck te vinden 
Teghenwoordich ende veer 
Waer hoorde oyt man dies wonder meer, 
Ten can gheen man versinnen. 
 
Hy wert gheboren inden nacht 
Der Sonnen verlichtere 
Ende hy werdt inden stal gheleydt 
Der werelt stichtere 
Men vont hem inden wendel lanck 
In Bethleem by der Enghelen sanck, 
Hy was ghehoorsaem Godt, Vader, en moeder 
Hy hevet al gheschapen als onsen behoeder, 
Wilt hem loven en dancken in alle stonden 
Want hy ons bemint uyt s'hertsen gronden. 
 
Ghelijck dat niet en quetste het glas 
Daer de Sonne schijnt doore 
Gheloove ick dat Maria was 
Reyne maghet naer ende voore 
De moeder is ghebenedijt 
In wiens lichaem besloten leyt 
Den Sone Godts, wert mensche gheboren 
Weet dat die borsten heylich waeren 
Die Godt in sijnen ionghen iaeren 
Te suyghen hadde vercoren 
 
Godt de herderkens ontboot 
Des nachts by haren beesten 
Met de Enghelen blijschap groot 
Al van des Coninckx Feesten 
Dien ghewonnen heeft een maecht 
Ende inder Cribben ghelaecht 
In doeckskens ghewonden, 
Hy is alder werelt Heer 
Ende vande ghedaente schoonder meer 
Dan iemant is ghevonden. 
 
Doen men de wereldt al beschreef 

{==14==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghinck een maecht met kinde 
Te Bethleem daer sy doen bleef 
Ende volbrocht het kint ten inde 
Daer men af schrijft inden hove 
Ende glorie singht met grooten love 
Van grooter weerdichede 
Godt hier boven van Hemelrijck 
Van goeden wille en vrede. 
    AMEN. 



            
   
                [Laet ons met hertsen reyne]
LAet ons met hertsen reyne  
Loven dat soete kindeken cleyne 
Het brenght ons uyt den peyne 
 
Ons is een kint gheboren, 
Een Sone ghepresenteert 
Hy comt de helle verstrooren 
Als mensche ghefigureert 
Hy comt ons alle ghemeyne 
Verlossen uyt de pijne 
    Met sijnen bloede alleyne.Laet ons 
 
Des moghen wy wel eeren 
De maghet die hem droech 
Den grooten Heer der Heeren 
Die haer niet en verwoech 
Weest vrolijck groot en cleyne 
Dat soete Kindekijn 
    Vrijt ons van alder pijne.Laet ons. 
 
Den Vader van hier boven 
Sprack zijnen Enghel aen 
Wy willen die helle verstooren 
Verlossen Wijf en Man 
Gaet tot die schoone Fonteyne 
Maria claer van aenschijne 
    Ende seght haer wat ick meyne.Laet ons. 
 
Groetse my vriendelijcke 
De schoone suyver ieucht, 

{==15==} {>>pagina-aanduiding<<}

En seght haer blijdelijcke 
Sy mach wel zijn verheucht, 
Want sy en anders gheene 
Die sal Godts moeder zijn. 
    Ick ben met haer ghemeene.Laet ons. 
 
Al binnen Nazarette 
Quam den Enghel Gabriel 
Ende sprack tot de Fiolette 
Met schoon woorden snel 
Godt groet u maghet reyne 
Vol gracien is u aenschijne 
    Godt is met u ghemeyne.Laet ons. 
 
By u sal noch beclijven 
Dat Adam heeft ontvrijt 
Want boven alle wijven 
Soo zijt ghy ghebenedijt 
Ghij sult ontfanghen een greyne, 
In uwer herten scheyne 
    Des Vaders Sone alleyne.Laet ons. 
 
Sy sprack ootmoedelijcke, 
Hoe soude dat comen by, 
Ick en kenne sekerlijcke 
Noyt man dus verwondert my 
Dat ick ende anders gheene 
Godts Moeder soude zijn 
    Mijn hert wert cout als steene.Laet ons. 
 
Den Enghel sprack tot hare 
O weerde suyver maecht 
En weest in gheenen vare 
T'is wonder dat ghy claecht 
Want ghy sult sonder pijne 
Baren een kindekijn cleyne. 
 
Die Maghet haer conforteerde 
In dat haer den Enghel seyt 
Ende sy respondeerde 

{==16==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick ben daer toe bereyt 
In uwe woorden alleyne 
Sette ick den wille mijne 
    Siet hier Godts deerne cleyne.Laet ons. 
 
Den Enghel scheide van hare 
De maghet bleef bevrucht 
Al sonder pijne oft bare 
Oft sonder herten sucht 
Baerde die suyver greyne 
Die hemelsche Doctrijne 
    Des Vaders Soon ghemeyne.Laet ons. 
 
Ghelooft soo moet sy wesen 
Nu ende tot alder tijt 
Door haer zijn wy ghenesen 
Sy brocht ons groot iolijt 
O weerdighe Fonteyne 
Des sondaers medecijne, 
    Bidt voor ons alle ghemeyne.Laet ons. 



   
Een schoon Leysen. Op de wijse: Alsoo 't beghint.

WAer is de Dochter van Syon 
Ick soudese soo blijde maken 
Ick soude haer eene bootschap doen 
Van alsoo grooten saken. 
 
Doen men al die werelt beschreef 
Doen ghinck die maghet sware 
Te Bethleem daer sy doen bleef 
Ende ontfinck haer kint al dare. 
 
Een ghelas al schijnt daer door 
Ten breeckt niet vander Sonnen 
Dus heeft sy maghet naer en voor 
Een salich kindt ghewonnen. 
 
Een duysternis is ons verclaert 
Een licht is ons verresen 
Een maghet heeft een kint ghebaert 
Dat dunckt my wonder wesen. 
 
Nu is hy teerder ende cranck 
Een maghet sal hem voeden. 

{==17==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wy moghen hem alle wel weten danck 
Van zijnder grooter armoeden. 
 
Hy toont zijn goedertierentheyt 
Wijlen was hy verbolghen: 
Hy drijft soo grooten ootmoedicheyt 
Wy en connen hem niet vervolghen. 
 
Maria nam hem op haren schoot 
Sy custen aen sijnen monde. 
De minne: hadde sy alsoo groot 
Tot hem in alle stonden. 
 
O Heere lof moet u altoos zijn, 
Wilt ons dan gheleyden 
Met de weerde Moeder dijn 
Als wy van hier scheyden. 



            
   
                [O Suyver maecht van Israel]
O Suyver maecht van Israel,  
Wilt u verblijden nu 
Om der schoonder bootschap 
Die ick u brenghe nu. 
Benedicta tu in mulieribus 
Vala sus, Vala sus, 
Aue gratia plena tecum Dominus, 
Benedicta tu in mulieribus. 
 
Al metter bootschap schoone 
Die d'Enghel heeft ghedaen 
Hebt ghy van s'Hemels throone 
    Door den heylighen Geest ontfaen.Benedicta. 
 
Als Joseph dat verstonde 
Dat Maria was bevrucht 
Hy peysde in sijnen gronde 
    Hem waert beter ghevlucht.Benedicta. 
 
Dies hem den Enghel schoone 
Toe sprack ende riet 
Joseph Davids Sone 
    En wilt begheven niet.Benedicta. 
 
Noch en ontsietse niet te nemen 
De moeder Godts Marijen. 

{==18==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat van haer wert gheboren 
    Sal ons van sonden vrijen.Benedicta. 
 
Maria en Joseph mede 
Voeren beyde te samen 
Tot Bethleem inde stede snoot 
    Daer sy haer herberghe namen.Benedicta. 
 
In een arm huysekijn 
Al sonder weghen oft deuren 
Om dat sy waren van haven bloot 
    Moest hem alsoo ghebeuren.Benedicta. 
 
Alst quam ter rechter middernacht 
Soo heeft die maecht ghebaert, 
Een kindeken van grooter macht 
    Als ons den Enghel verclaert.Benedicta. 
 
Doen baerde die suyverlijcke, 
Den Heere ghebenedijdt 
Van Hemel en Aertrijcke 
    Lof sy haer tot alder tijdt.Benedicta. 
 
Doen sanck met blijden gheschalle 
Joseph Alelluya  ende die Enghelen alle 
In excelsis gloria, 
Et in terra pax hominibus 
Vala su vala sus 
Swijghet soete Jesus 
Ghy sijt ons Dominus 
Et in terra pax Ominibus. 
 
De herderkens op den velde 
By hare Schapen laghen 
Met eender claerheyt snelle 
    Die Enghelen dat sy saghen.Et in terra. 
 
Met grooter benautheden 
Wierden sy bevaen 
Den Enghel tot hen seyde 
    Laet u ghedachten staen.Et in terra. 
 
En gaet tot Bethleem binnen 
Daer sult ghy nu terstonden. 

{==19==} {>>pagina-aanduiding<<}

Jesus Christu gheboren vinden, 
    In doecxkens ghewonden.Et in terra. 
 
Daer vonden sy dat kindekijn 
Gheleydt in eender Cribben 
Van hoy was zijn beddeken 
    Hy en wout anders niet hebben.Et in terra. 
 
Tkindeken was na Moyses Wet 
Ten achtsten daghe besneden 
Over midts zijn groote oodtmoedicheyt 
    In zijn ionghe leden.Et in terra. 
 
Den naem die hem den Enghel gaf, 
Eer dat kindt gheboren was, 
Die werdt hem daer ghegheven 
    Jesus men seker las.Et in terra. 
 
Nu laet ons loven desen heere 
Die ghenaemt is Jesus 
Sullen wy hem, hij wient soo seere 
    Ende sy singhen aldus.Et in terra. 
 
Te Deum Laudamus vala sus 
Vala sus swijghet Jesus, 
    Ghy zijt ons Dominus.Te Deum Laudamus. 
                

            
            
   
                [Het quamen dry Coninghen ghereden]
HEt quamen dry Coninghen ghereden  
Wel verre uyt Orienten Landt, 
Tot Bethleem de Stede, 
Haers ghelijcke men noyt en vant. 
 
Te Jerusalem soo wy hooren, 
Al daer sy wilden zijn, 
Sy vraechden waer is gheboren 
Der Joden Coninck fijn. 
 
Wy comen hem aenbeden, 
Wy hebben zijn sterre ghesien, 
Het is seer corts gheleden 
Het moet wonder bedien. 
 
Als Herodes dat verhoorde, 
Wel seer ontsach hy hem, 
Van binnen hy hem verstoorde. 

{==20==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ende alle Jerusalem. 
 
Hy beval hen te gaene, 
Hy sprack gaet soeckt dat kint, 
Ick wilt oock beden aene 
Comt seght my als ghy't vint. 
 
Als sy buyten Jerusalem quamen 
Op dien selven tijt, 
Haer Sterre sy wederom vernamen 
Dies waren sy seer verblijdt. 
 
De Sterre was hen voorgaende, 
Tot daer dat kindeken was, 
Ende daer bleef sy staende 
Sy buychden neder naert gras. 
 
Een huyskens sonder doren 
Dat vonden sy daer by 
Ende dat kindeken gheboren, 
Van Maria de maghet vry. 
 
Sy vielen op der aerden 
Voort kindeken jonck en niet oudt 
Sy offerden hem met weerden 
Wieroock, myrre ende goudt. 
 
Snachts als sy slapen wouden, 
Heeft hem Godts Enghel gheopenbaert 
Eenen anderen wech dat sy trecken souden 
Tot haren lande waert. 
 
Nu loven wy alleene, 
Dat kinderen weerdelijck 
Dat hy ons wil verleenen 
Hier nae zijn eeuwich Rijck. Amen. 
                

            
   
                [Ons is gheboren een kindekijn]
ONs is gheboren een kindekijn  
Daerom soo willen wy vrolijck zijn 
Laet ons hem dienen met herten fijn 
Want sijnen naeme is Jesus 
Vala sus, vala, sus. Sprack Maria tot Jesus. 
 
Doen baerde de maghet Mary 
Soo en was daer niemandt by 

{==21==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dan Joseph den behoeder vry, 
    Haer have hadden sy gelaten thuys.Vala sus. 
 
Als onsen Heer gheboren was 
Ende Maria daer af ghelach 
Soomen inder Schriften las 
    Van geenen man en had sy confuys.Vala sus. 
 
Men leyden Heer inder Cribben 
Van beyde zijden quetsten hy sijn ribben 
Aen beyde sijden quetsten hy zijn ribben. 
    Nochans bleef hy Dominus.Vala sus. 
 
Een Osse ende een Ezelkijn 
Verwermden die leden zijn 
Van coud weende dat kindekijn, 
    Nochtans bleef hy Dominus.Vala sus. 
 
De Herderkens op den velde laghen 
Sy begonsten haer te versaghen 
Van een claerheyt die sy saghen, 
    Sy hadden gewilt wel wesen thuys.Vala sus. 
 
Den Enghel sprack en weest niet vervaert 
Ons is gheboren eenen nieuwen standaert 
Hy sal den vijant maken confuys 
De herderkens songhen ha, ha, ha, 
Ons is gheboren soo wij versta. 
Et in terra pax hominibus 
In excelsis gloria. 
                

            
   
                [Het was een Maghet uytvercoren]
HEt was een Maghet uytvercoren  
Daer Jesus af wilde zijn gheboren 
Dus ben ick vro, 
O, o, o, o,. benedicamus domino. 
 
Al totter stadt van Nazareth 
Daer is een maghet onbesmet. 
    Des ben ick vro.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Groetse my met den name mijn 
Seght dat ick haer kint wil zijn 
    Des ben ick vro.O, o, o, benedicamus. 
 
Den Enghel was een Bode goet 

{==22==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy voer derwaerts metter spoet, 
    Des ben ick vo.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Hy seyt Godt groet u suyver maecht 
Ghy zijt die Godt seer wel behaecht 
    Des ben ick vo.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Hy wil van u gheboren sijn 
Jesus die lieve Meester mijn, 
    Des ben ick vro.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Maria sprack hoe mocht ick hem ghewinnen, 
Want ick noyt man begheerden om minnen 
    Des ben ick vro.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Den heylighen Gheest sal in u comen 
Soo den dauw valt op der bloemen, 
    Des ben ick vro.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Maria weest onversaecht 
T'is den Sone Godts die ghy draecht 
    Des ben ick vo.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Hy heeft u daer toe vercoren 
Hy wil verlossen dat was verloren 
    Des ben ick vro.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Van alle sorghen ben ick ontslaghen 
Die deerne Godts wil ick wesen 
    Des ben ick vro.O, o, o, o, benedicamus. 
 
Maria viel neder op haer knien 
Den wille Godts moet gheschien. 
    Des ben ick vro.O, o, o, o, benedicamus. 
                

            
   
                [Het sanck een Nachtegale]
HEt sanck een Nachtegale  
Door desen soeten sanck 
Dat het herte van binnen 
Met grooter minnen ontspranck 
Hy quam hier neder springhen 
Al uyt zijns Vader hof 
Al op den Boom des Cruycen. 
Die men moet gheven lof. 
 
Nu vlieghet, nu vlieghet varinck 
Wel verre in't hemels landt, 

{==23==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nu vliecht den hoochsten Coninck 
Hier boven in zijn handt 
Nu vlieghet op zijnen armen 
Nu vlieghet op zijnen schoot, 
Ende u op hem ontfermen 
U minne heeft hem ghedoodt. 
 
Zijt willecom Heer ionghelinck sterck 
Hier en is niemandt diet verdriet. 
Wilt ghy den Coninck nemen merck 
Ghy moet hem singhen een nieu liet, 
Een nieu liet is den danck ende eere, 
Die daer is alsoo groot 
Die daer ten eten wil blijven 
Men gheeft hem hemels Broot. 
 
Den Coninck wil hem schencken, 
En zijnen naem doen cont 
Der levender Fonteynen 
Wt zijnder herten gront 
Daer is hy Coninck 
Hy sidt daer boven al 
Die moet ons allen helpen, 
Als hy (soo ick hope) sal. 
                

            
   
                [Doen Maria ghehouwet was]
DOen Maria ghehouwet was  
En men de Schrifture las 
Wat seyde haren man 
Ick salt u openbaren, soo ick can. 
 
Joseph op onser Vrouwen sach 
Ende was seer vervaert 
Ende hy en seyde niet, 
Hy peysde lieve Heere 
Wat is my gheschiet. 
 
Joseph dacht in zijnen moet 
Dede hy haer schande ten waer niet goet 
Hy peysde dat, 
Hy haer ontgaen woude 
In een ander stadt. 
 

{==24==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daer Joseph lach en sliep 
Den Heylighen Gheest hem aen riep 
Dat was alsoo 
Staet op Davids Sone 
Ende weest vo. 
 
Joseph weest niet versaecht 
Dat kindt dat Maria draecht 
Dat is Godts kint 
Den Heylighen Gheest is in haer comen 
En twijfelt niet. 
 
En waer dat kindt noyt gheboren 
Onse siele waer verloren 
Dat was alsoo, 
Staet op Davids Sone 
Ende weest vro. 



   
Een schoon Liedeken van Maria. 

GOdt groet u Roose van Jerico 
Maria 
Ontpluckt moeten wy wel wesen 
Ave Maria tu es plena gratia. 
 
Die metter Sonnen is ghecleyt 
    De mane tusschen haer voeten spreyt.Ave Maria 
 
De Sonne is den heylighen Gheest 
    Daer ghy op rust alder meest.Ave Maria. 
 
De mane is dat kersten geloove 
    Daer opt sult ghy rusten hooghe.Ave Maria. 
 
Ghy hebt ghestilt des Vaders thoren 
    Dat Eva hadde verloren.Ave Maria. 
 
Want ghy hebt ghebracht dat Godes Lam 
    Dat onse sonden af nam.Ave Maria. 
 
Godt groet u paerlijck der Princen Heere, 
    Daer en is niemant in dan Godt alleene.Ave Maria. 
 
Ghy sijt een Arcke Godts groot, 
    Daer op rust dat hemels broot:Ave Maria. 
 
Ick bidde u Coninghinne Vrouwe 

{==25==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Ick bidde u Maria wt rechte trouwe.Ave Maria. 
 
Dat ghy onsen Heere 
    Bidden wilt dat hy ons van sonden keere.Ave Maria. 
 
Het sy vrouwe oft man 
    Die dese woorden wel geseggen can.Ave Maria. 
 
Dat hem Godt sijn hemelrijck wilt gheven 
Met dat kindeken dat eeuwich leven. 
Ave Maria tu es plena gratia. 


            
   
                [Had ick vloghelen als een Arent grijs]
HAd ick vloghelen als een Arent grijs  
Ick soude soo hooghe vlieghen, 
Daer boven in dat Paradijs 
Tot mijnen soeten lieve. 
 
Dan soude ick segghen: Vader mijn 
Wanneer sult ghy my halen 
Wt dese allende van aertrijck 
In uwer hoochster Salen. 
 
Waer is de dochter van Syon 
Ick wilse vrolijck maken 
Ick wil haer eene bootschap doen 
Van alsoo blijder saken. 
 
Den hoochsten inder minnen 
Dat is Jesus Marien Sone 
Godt laet ons hem ghewinnen 
Hier boven inden throone. 
 
Dat hemel en aertrijck 
Noyt en ontluycken 
Dat sal een suyver maghet reyn 
In haren lichaem sluyten. 
 
De duysternisse is ons verclaert 
Het licht is opgheresen 
Een maghet heeft een kint ghebaert 
Dat mach wel wonder wesen. 
 
Dat kint was teerder ende cranck 
Een maghet moestet voeden 
T'is recht dat wy hem weten danck 

{==26==} {>>pagina-aanduiding<<}

Van zijnder grooter ootmoeden. 
 
Heer Jesus Christ wat hebt ghy ghemeent 
Wy souden u soo gheerne vraghen 
Dat ghy hier dus light en weent, 
Ghy zijt soo ionck van daghen. 
 
Dat dus viel, ende dat was ongereet, 
Dat moghen wy nu ghebruycken 
Dat Adam inden Appel beet 
Dat dede den hemel sluyten. 
 
O Moeder Godts van hemelrijck, 
Des Coninckx inden throone 
Bidt voor ons allen innichlijck 
Jesum uwen Sone. 
 
Dat wy daer boven moeten 
Daer die Enghelen vrolijck singhen 
U ende uwen kinde groeten, 
Dat wilt ons Godt ghehinghen. 



   
Een schoon Leysen, Op de Wijse: Alsoo't beghint. 

HEt viel eens hemels dauwe 
Al in een cleyn maechdekijn 
Ten was noyt beter Vrouwe 
Dat dede haer cleyn kindekijn 
Dat van haer was gheboren 
Ende sy bleef Maghet fijn 
O Maghet uytvercoren 
Lof moet u altoos zijn. 
 
Die maghet ghinck met kinde 
Gheen swaerheydt ghinck haer aen 
Als Joseph dat versinde, 
Den goeden rechtveerdighen man 
Hy docht ick wilse laten 
Den Vader en ben ick niet 
Ende trecken mijnder straten, 
Eer my meer schanden gheschiet. 
 
Al van des hemels throone 

{==27==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sprack hem den Enghel aen 
Joseph Davids Sone 
O weerde salighen man 
Blijft alle beyde te gader 
Het is boven natueren cracht 
Dat Godt Almachtich Vader 
In haer dus heeft ghewracht. 
 
Corts daer naer is ghecomen 
Een Keyserlijck ghebodt, 
Dat niemant uyt ghenomen 
Hy en quame sonder spot 
Van daer hy was gheboren 
En brenghen zijn tribuyt, 
Dat dede men daer hooren 
Ende roepen over luyt. 
 
Mariam Joseph mede 
Quamen te Bethleem waert 
Want daer was Josephs Stede 
Als ons de Schrifture verclaert 
Maer sy mocht nerghens inne 
Men wijsdese altijdt voort 
De hemelsche Coninghinne 
En was daer niet verhoort. 
 
Int velt hebben sy ghevonden 
Een huys seer dunne ghedaeckt 
Binnen soo corter stonden 
Hebben sy daer logijs ghemaeckt 
Daer wert die maghet Moeder 
Al sonder wee, oft sonder pijn 
Van 's menschen Soon een Broeder, 
Hoe mocht hy ons naerder zijn. 
 
Wt Moederlijcke minnen 
Leyde sy hem op haren schoot 
Haer herte verblijde van binnen 
Dat dede zijn mondeken root 
Sy custe hem aen zijn wanghen 

{==28==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy custen hem menich fout 
Dat hy quam sijn ghevanghen 
Verlossen jonck en out. 
 
Maria suyver Fonteyne 
Daer Godt sijn ruste in nam 
Bidt voor ons al ghemeyne 
Versoent dat Goddelijck Lam 
Soo dat wy moghen gheraken 
Met hem in't soete dal 
Daer vreucht is boven maten 
Die eeuwelijck dueren sal. 


            
   
                [Heer Jesus Christi van Nazareene]

    HEer Jesus Christi van Nazareene  
Ghy zijt gheboren van een Maghet reene, 
Daerom sijt ghebenedijt. 
 
Herodes hadde vernomen, 
Daer is eenen nieuwen Coninck ghecomen, 
    Die rijcker soude sijn dan hy.Heer Jesus etc. 
 
Herodes hevet ghesworen 
Hy sal alle kinderen doen dooden in thoren 
    Die onder twee jaren sijn.Heer Jesus Christ. 
 
Doen Maria dat verhoorde 
Dat men alle Kinderen vermoorde 
    Joseph laet ons varen t'is meer dan tijt.Heer Jesus Christ. 
 
Maria quam al daer ghevaren 
Daer een man sijn coren saeyde 
    Sy groette den man, sy reet voorby.Heer Jesus Christ. 
 
Godt groet u man die daer saeyt 
Comt hier iemandt die nae my vraecht 
    Wijst hem voor by.Heer Jesus Christ. 
 
Herodes quam aldaer ghevaren 
Daer een man sijn coren maeyde 
    Hy sprack hy reet voor by.Heer Jesus Christ. 
 
Seght my man daer ghy maeyt 

{==29==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hebt ghy hier niet een vrouwe sien varen 
    Met witten habijt.Heer Jesus Christ. 
 
Doen ick saeyde dat ick nu maeyde 
Doen quaem hier een vrouwe ghevaren 
    Met witte habijt.Heer Jesus Christ. 
 
Herodes sprack tot zijn Heeren 
Wy willen wederom: huyswaert keeren 
    Sy mach wel uyt den lande zijn.Heer Jesus. 
 
Herodes sprack tot zijn luden 
Hoort wat ick u sal ghebieden 
    Gaet ende soecket kindekijn.Heer Jesus, etc. 
 
Sy ghinghen van lande te lande varen 
Die onder twee iaren waren 
    Die dooden zy.Heer Jesus Christ. 
 
Doen meynden sy t'kindeken te dooden 
Maer het was in Egypten ghevloden, 
    Ende en wilde niet gedoot zijn.Heer Jesus, etc. 
 
Duysent ende veerthien duysent 
Waren ghedoot kinderkens 
    Sy wilden al Godts Enghelen zijn.Heer Jesus. 
 
Nu bidden wy desen kinde 
Dat hy ons wilt brenghen 
    In zijn eeuwich rijck.Heer Jesus Christ. 



   
Een schoon Leysen. Op de wijse: Alsoo't beghint 

MEt vreuchden willen wy singhen, 
In desen blijden tijdt 
Heer Jesus wilt ons brenghen 
Al in zijn eeuwich rijck. 
Daer toe is hy gheboren 
Van eender maghet fijn 
Hy stelpt des Vaders thoren 
Dat soete kindekijn. 
 
Wt Jesse is ghesproten 
Daer is ons uyt-ghevloten 
Een bloem des Godlijckx Lam 

{==30==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy brocht ons offerande 
Dat dede dat leven zijn 
    Hy brack der hellen bande,dat soete kindekijn 
 
De Oude Vaders alle 
Sy laghen inden noot, 
Met soo grooten gheschalle, 
Ende met versuchten groot, 
Terstont dat sy begheerden 
Dat soude gheboren zijn 
    al van die suyver haerde,dat soete kindekijn 
 
Maria die suyver gaerde 
Die men noyt ghenoemt en vant 
Eer sy noyt en quam op d'aerde, 
Was sy met Godt bekant, 
Van minnen om ons te troosten 
Dat dede sijn bly aenschijn 
    Lof hebt ghy die ons verloste,dat soete kindekijn. 
 
Den Enghel vanden throone 
En die noyt leven ghewan, 
Bekende Marien Sone 
Sonder den wreeden man, 
Herodes valschen Heere 
Dat dede sijn bly aenschijn. 
    Want hij benijde seere,dat soete kindekijn. 
 
Herodes wat baet u sorghen 
Ghy sijt van herten blindt 
Gheen dinck en is verborghen, 
Al voor dat ionghe kindt 
Hy en mindt gheen aertsche dingen 
Sijn Rijck is sonder termijn 
    Wat wildy dan verdringen,dat soete kindekijn. 
 
Sal ick nu moeten verliesen 
Mijn eer, mijn goet, mijn landt, 
Het sal daerom verkiesen 
De doodt van mijnder handt, 
Ende kinderen van veel wijven, 

{==31==} {>>pagina-aanduiding<<}

Al inden landen mijn, 
    Het salder oock mede blijven,dat soete kindekijn. 
 
Herodes heeft voorwaer, 
Sijn sinnen wel ghemist 
Dat kint is hem ontvaren 
Met goddelijcker list, 
Daer moesten zijt besueren, 
Veel kinderen dat fel aenschijn, 
    Om dat hy wilde bederven,dat soete kindekijn. 
 
Dry Coninghen uyt Orienten 
Sy hadden des kints verwout, 
Sy brochten hem in presenten 
Myrrhe, Wieroock ende Gout, 
Daer mede sy bewesen 
Sijn macht, zijn Rijck, sijn pijn, 
Daer mede heeft hy ons ghenesen 
Dat soete kindekijn. 
 
Een Enghel quam ter spraken 
Joseph den ouden man, 
Ghy  mocht u wel henen maken 
Ende varen nu hier van, 
Herodes wilt doen dooden 
den soeten Schepper dijn 
    Behoet hem van alle nooden,dat soete kindekijn. 
 
Een ezel ghinck hy bereyden, 
Hy en lietet niet een twint 
Daer op sette hyse beyde, 
De Moeder en dat soete kint 
T'Egypten voeren sy henen 
Al door die wilde woestijn 
Sijn macht heeft daer verschenen 
Dat soete kindekijn. 
 
Sy quamen in corten stonden 
Daer stont eenen Palmboom 
Met vruchten dat sy hem vonden 
Maria nam des goom 

{==32==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hier onder moet ick rusten 
Sprack sy dat maechdekijn 
Met vreuchden ende met lusten 
Met mijn lief kindekijn. 
 
Doen sy was gheseten 
Maria die suyver maecht 
Wijn druyven moet ick eten 
Van dees Palmbooms draecht 
Mijn herte heeft ghequolen 
Herodes vals fenijn 
Dat ick nu dus moet dolen 
Ende mijn lievekijn. 
 
Daer af moocht ghy wel swijghen 
Sprack hy den ouden man, 
Ghy en contse niet ghecrijghen 
Want ick niet climmen en can 
Veel badt tot onsen stede 
Waer beter broot en wijn 
Die moet ick u voeren mede 
Voor ons en ons kindekijn. 
 
Doen Jesus was gheseten 
Op zijnder liever moeders schoot 
Hy en haddes niet vergheten 
Want hy den Boom gheboot 
Dat hy hem booch op d'aerde 
Al voor die lieve moeder zijn 
Van haer des herten begeerde, 
Ende haer lief kindekijn. 
 
Den boom van suyver vruchten 
Neychde neder sijnen cop 
Al voor Marien voeten 
Daer stonden wijn druyven op 
Sy pluckten alle beyde 
Al door des hongher pijn 
Des moghen wij ons wel neyghen 
Voor dat soete kindekijn. 
 

{==33==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een suyver claer Fonteyne 
Al uyter aerden spranck, 
Om Jesus wille alleyne, 
Maria daer uyt dranck, 
Ende Joseph oock die oude 
Dat docht hem wonder zijn 
    Hy loofde menich foude,dat soete kindekijn. 
 
In dese suyver feesten, 
Zijn sy ghevaren voort 
Al door de wilde foreesten 
Sy deden haer confoort, 
Sy quamen daer visiteren 
Al sonder fel ghepijn 
    Den Heere alder Heeren,dat soete kindekijn. 
 
Doen sy quamen met allen 
Al in Egypten Landt 
Daer zijn die Afgoden ghevallen 
Allen diemen daer vant 
Sy en conden niet verdraghen 
Dat Goddelijck aenschijn 
    Dat sy daer comen saghendat soete kindekijn. 


            
   
                [Met desen nieuwen Jaere]
MEt desen nieuwen Jaere  
Soo willen wy vrolijck zijn 
Ons heeft een maghet clare 
Ghebaert een kindekijn 
In Bethleem uyt vercoren 
Soo ons de Schriftuere verclaert 
Ons is een kindt gheboren 
De maghet bleef onbeswaert. 
 
Hier boven inden throone 
Wert Gabriel ghesant 
Al totter maghet schoone 
Al in dat Jodtsche Landt 
In Nazareth der Steden 
Vant hy die maghet alleyn 
Hy sprack: Godt gheve u vrede 

{==34==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghy zijt boven alle vrouwen 
Van Godt ghebenedijt 
By u wort noch onthouwen 
Dat Adam heeft ontvrijt 
Ghy sult in uwen lichaeme, 
Een edel vrucht ontfaen 
Ende blijven sonder blame, 
En twijfelt daer niet aen. 
 
De maecht wiert seer van binnen 
Verschrickt in haren moet, 
Sy dacht in haren sinnen 
Hoe comen mocht die groet 
Die haer den Enghel brochte 
Sy en hadde noyt man gesien 
In haer sinnen en sy dochte 
Och hoe sal dit gheschien? 
 
Den Enghel sprack o reyne 
Waerom zijt ghy versaecht 
Ghy sult ontfanghen een greyn 
En blijven suyver maecht 
En baren sonder pijne 
Dat licht der Enghelen broodt  
Der Werelt medecijne 
Ende sult zijn zijns ghenoot. 
 
Hoe soude ick kindt ghedraghen 
Ick en kende noyt gheenen man 
Noch en hebbe in mijn behaghen 
Hoe soude dat wesen dan 
Het is boven natueren crachten 
Te zijn moeder en maecht 
Hierom treuren mijn ghedachten 
Hierom ben ick versaecht. 
 
O hooghe maecht van prijse 
Waerom zijt ghy versaecht 
Den heylighen Gheest sal rijsen 
In u wel suyver maecht 

{==35==} {>>pagina-aanduiding<<}

Godts crachten uytverkoren 
Die sullen u ontvaen 
Dat van u wert gheboren 
Sal Adams sonden dwaen. 
 
Elizabeth heeft nu ontfaen 
In haeren ouden tijdt 
Haer daghen zijn vergaen, 
O maghet ghebenedijdt 
Het is in Godts vermoghen, 
Dat is ende wesen sal 
Nu blijft in goeden hooghen 
Vertroost dit iammer dal. 
 
Den Sone des alder-hoochsten 
Soo sal hy zijn ghenaemt 
Hy sal de werelt vertroosten 
En ghy blijft onbeschaemt, 
Sijn Rijck al altoos dueren 
En nimmermeer vergaen 
Hierom en wilt niet treuren 
De vrucht sult ghy ontfaen: 
 
Die ootmoedighe Pellicaen reyne 
Viel neder op haer knien 
Siet hier Godts deerne cleyne 
Nae uwen woorde moet my geschien 
Al totter selve ure 
Ontfinck die maghet fijn 
Sy droech hem sonder treuren 
Sy baerde hem sonder pijn. 
 
In Bethleem vercoren 
Als ons de Schrifuer verclaert 
Is ons dit kint gheboren 
Het is wel eeren waert 
Die moeder is een maecht eerbaer 
Dies willen wy vrolijck zijn 
Hy is Godt ende mensche te gaer 
Hy en mocht niet beter zijn. 



   

{==36==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een nieu Liedeken Vanden nieuwen Iaere. 

DAt soete nieuwe Jaer, ende Jaer 
Is ons nu inghecomen 
Jae comen, ende iae comen 
Ons Heer Godt laet ons 
Ten besten en ten goeden vergaen. 
 
Ende ick hope het sal 
Ons allegader vromen 
Ja vromen, ende ia vromen 
Ick sie dat wout, ende ick sien dat wout 
Soo schoon ghebloeyet staen. 
 
Ende ick hoore den Nachtegale 
Soo schoon ende vrolijck singhen, 
Ja singhen, ende ia singhen 
Al inden bosch, ende ia bosch 
Staet soo na en vast hier by. 
 
Ende een schoon Jonck vrouwe 
Heeft mijn hert nu bevanghen, 
Ja vanghen, ende iae vanghen, 
Soo vaste ick en can haer, ende ick en can haer 
Ontrijden noch niet ontgaen. 
 
Ende soo wie, zijn lief 
Spreeckt alle Jaersdaghen 
Jae daghen, ende ia daghen 
Met recht mach hy, ende met recht mach hy, 
Wel vroolijck ende blijde soo mach hy zijn. 
 
Dies mach ick my 
Wel alsoo seer beclaghen 
Ja beclaghen, ende ia beclaghen, 
Ick en sach mijn lief, ick en sach mijn lief 
Van allen desen iare niet. 
 
Ende dese nijders tonghen 
Moet Godt ende Maria verdoemen, 
Ja verdoemen, ende ia verdoemen, 
Sy wachten ons 't wee 
Waer dat wy henen gaen. 
 

{==37==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ende wy hebben hier soo langhe ghestaen 
Ja staen, ende jae staen, 
Ick sien den lichten dagh 
Al inden Oosten op gaen. 



   
Een ander nieuwe Iaers Liedt. 

ONtwaeckt nu Israel, doet op u ooren, 
Wilt hooren naer der Propheten stem 
Die ons langhen tijdt was belooft te voren, 
Is nu gheboren in Bethleem 
Soo ons de Schrifture tuycht van hem 
Soo sal hy wesen ons middelaer 
Wilt vreucht bedrijven // gy mannen ende wijven 
Al in dat soete nieuwe Jaer. 
 
Een sterre op Jacob is op gheresen 
Soo ons Balaam heeft ghepropheteert 
Abrahams belofte is gheschiet door desen 
Onsen Salichmaker is ghedescendeert 
Den dagh die Symeon heeft begheert 
Is nu ghecomen noyt blijder maer 
Wilt vreuchde rapen // ghy Christenschapen 
Al in dat soete nieuwe jaer. 
 
Dan bandt van Adam is nu ghebroken 
Vrede wordt vercondicht over al aertrijck 
Daer ons Joannes af heeft ghesproken, 
Is nu ghecomen in s'wereldts wijck, 
Wt liefden gheworden menich ons ghelijck, 
Om ons te verlossen allegaer 
Wilt hem aencleven // om zijn woort te beleven 
Al in dat soete nieuwe jaer. 
 
Jerusalem wilt u verblijden 
Ghy dochter van Syon laet droefheyt staen 
Onsen Salichmaker is nu ten tijden, 
Gheboren na der Schrifturen vermaen, 
De Herderkens, hebben de bootschap ontfaen 
Dat licht schijnt inde wereldt claer 

{==38==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wilt hem aenbeden // met vroolijckheden 
Al in dat soete nieuwe Jaer. 
 
Ghy Heydenen wilt nu ontwaecken 
Want dat woort is vleesch geworden recht voort 
Ende wilt den ouden Adam versaecken 
Want dat woort is Godt, en Godt is dat woort 
Door hem gheheel comt ons confoort 
Door niemandt anders alsoo voorwaer 
Wilt hem aencleven / om zijn woort te beleven 
Al in dat soete nieuwe Jaer. 
 
    PRINCE. 
Prince der Accoleyn dit is u gheschoncken 
Al van die Broeders liefde is t'fondament 
Nu laet Godts Woordt in u herte voncken 
T'welck vanden Vader is neder ghesent 
Ghecomen uyt der hemelen Tent 
Om ons te verlossen allegaer, 
Dus wilt hem loven / die daer comt van boven 
Al in dat soete nieuwe Jaer. 



   
Een ander: Op de wijse T'is heden den dach van vrolijckheydt. 

DOen Jesus gheboren wert 
Tot Bethleem inder Stede 
Doen rees daer al metter vaert 
Een schoon sterre daer mede 
Dry Coninghen werden dat ghewaer 
Dat die sterre scheen soo claer, 
Sy seyden oock alle ghelijcke 
Der Joden is een Coninck gheboren 
Ons bidden en is niet al verloren 
Wy soecken hem alle in dat Jodsche Rijcke. 
 
Die Coninghen scheyden doen van daer, 
Sy en wouden niet langher beyden 
Die Sterre scheen voor haer soo claer 
Sy woude hen recht leyden 
Sy was lichter dan een dach, 

{==39==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy hielden altijt den rechten padt, 
Haeren ghanck was by der aerden 
Haer weghen waren menichfout 
Onse Godt hadde die sterre bout 
Tot die Joden dat sy keerden. 
 
Tot Hierusalem dat sy quamen, 
Die sterre bleef verloren 
Sy vraechden weet daer niemant van 
Waer is dat Kint gheboren 
Een teecken hebben wy vernomen, 
Wy hebben een sterre ghesien 
Alsoo verre in Oostenrijcke 
Het en can ons al niet ontgaen 
Wy willen hem beden aen, 
Wy dry oock alle ghelijcke. 
 
Doen Herodes dat vernam 
Zijnen ancxt en was daer niet cleyne 
Hy wert in zijnen sinne gram 
Ende alle die stadt ghemeyne 
Hy liet halen die audste Meesteren 
Ende daer toe wijse Priesteren 
Die waren wt vercoren 
Ghy Heeren een dinck heb ick gehoort 
Dat sult ghy my maken vroet 
Waer is dat kindt gheboren. 
 
Sy seyden alle dat is waer 
Te Bethleem ist gheboren 
Dat sprack eenen Prophete claer 
Soo menich Jaer te voren 
Doen Herodes hadde vernomen, 
De dry Coninghen liet hy voor hem comen, 
Hy vraechde hen heymelijcke 
Ghy heeren hoe sal ick dat verstaen 
Waer sacht ghy die sterre op gaen 
In uwen Coninckrijcke. 
 
De Heeren dochten daer in gheen quaet 

{==40==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy deden hem openbaeren 
Herodes sprack ick gheve u raet, 
Te Bethleem sult ghy varen 
Dat kint sult ghy vinden daer 
Dat segh ick u al openbaer 
Dat heb ick soo vernomen 
Als ghy weet waer dat kint is, 
Soo maecket my des dinghen wijs 
Als ghy weder sult comen. 
 
Soo willen wy comen al soo seere 
Ende doen hem groote eere. 
Dat kint willen wy bidden aen, 
Voor eenen rechten Lants heere 
Die Coninghen scheyden doen van daer, 
De sterre scheen voor haer soo claer, 
Ende die sterre woudense recht leyden, 
Want sy scheen soo claer voor haer 
Alsoo langhe als sy bleef staen 
Daer Maria ende Joseph waren. 
 
Sy treden in dat huys alle dry 
Daer toe en was niemandt leede 
Sy vonden dat kint schoon, edel en claer 
Maria ende Joseph mede 
Ende sy vielen op beyde knien haer, 
Sy baden dat kindeken alle dry, 
Met hertelijcke minnen, 
Sy deden op haren schat was bout 
Sy offerden Myrre, Wieroock ende Gout 
Met alsoo goeder tieren sinnen. 
 
Des nachts ontrent der middernacht 
Doen quamen in haer droomen 
Sy en souden tot Jerusalem niet keeren 
Ofte tot Herodes niet comen 
Ende sy waren doen alsoo wel ghetroost 
Sy waren al van Herodes verlost, 
Sy en wilden niet weder tot hem comen, 

{==41==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy waren doen alsoo wel ghemoet, 
Sy kosen eenen anderen wech was goet 
Al naer haer Coninckrijcke. 
    Amen. 



   
Een Gheestelijck Liedeken, ghemaeckt van Broeder Dierick van Munster. Op de wijse: Met vreuchden vvillen vvy singhen end loven, &c. 

OCh edel siele wilt mercken 
Ende hertelijck bekinnen 
Dijns soete Bruydegoms wercken, 
Zijn onghemeten minne, 
Hoe veel hy heeft gheleden 
Al om die minne dijn 
Dit soude u wel by reden 
Doen doen den wille zijn. 
 
    Den Bruydegom seyt. 
Hemel Locht, ende Aerde 
Heb ick ghemaeckt om dy 
Des hemels Borghers weerde 
Zijn alle mijn dienaers vry 
Die beesten op aertrijcke 
Die voghelen inder lucht 
Die bloemkens diesghelijcke 
Die boomen ende vrucht. 
 
Den Middelaer seyt. 
O siele uytvercoren 
Nu keert u herte tot hem 
Ontsluyt des herten ooren 
En hoort des Bruydegoms stem 
Hy spreckt tot u van binnen 
O uyt vercoren Bruyt 
De wereldt laet u minnen 
Ende gaet u selven uyt. 
 
Den Bruydegom seyt. 
Ick wil dat ghy sult haten 
Alle blijschap ende ghemack, 
Der Creaturen aflaten 

{==42==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ende vlien der werelt brack, 
Ende hebt my lief alleyne 
Ick wil u Bruydegom zijn 
Der Menschen trou is cleyne 
Int leste niet dan pijn. 
 
't Hert tot my waerts draghet 
Ick ben van formen schoon 
Mijn moeder is een suyver maghet 
Ick ben eens Coninckx Soon 
Dan meuchdy eeuwelijck leven 
Al in dijns Bruydegoms rijck, 
Met Godt zijn verheven 
Den Enghelen ghelijck. 
 
Wildy der werelt volghen 
Ende soecken aersche jolijs, 
Soo maeckty my verborghen 
En verliest t'schoon Paradijs 
Den wech die is seer enghe 
Die tot den leven leyt 
Die strijt in deuchden strenghe 
Die croone is u bereyt. 
 
Voor u mijn wt vercoren 
Heb ick scherpe weghen ghegaen 
Door dijstelen en doornen, 
Moet ghy my volghen saen 
Wilt ghy u niet vermijden 
Wellusten in deser tijt 
Soo siet op s'Bruydegoms lijden 
Oft ghy hem ghelijck zijt. 
 
Om u ben ick neder ghedaelt 
Wt mijnder moghentheyt 
Ick heb u schult betaelt 
Met seer groote bitterheyt 
Weest my ghetrou alleyne 
Ede gaet u selven uyt 
Ghy hebt mijn herte reyne 

{==43==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghewont mijn suster ende Bruyt. 
 
Ick ben uyt grooter eeren 
Ghecomen in schanden groot 
Om u vreucht te verweeren 
Gaf ick mijn leven ter doodt, 
Ick was der Coninghen Coninck, 
Ende wierdt der menschen knecht 
Al duyster ick aent Cruyce hinck 
Al was ick des hemels licht. 
 
Ick ben Pelgrim gheworden 
Ghecomen uyt mijn Rijck 
Sy wouden my vermoorden 
O lief seer nijdelijck 
Hoe veel heb ick gheleden 
Hoe bitter en oock hoe swaer 
Om u heb ick ghestreden 
O bruyt wel dryendertich Jaer. 
 
Ick was soo seer onblijde 
Doen ick den strijdt bestont 
Dat ick tot dien tijde 
Sweette water ende bloet 
Oock alleene was den man 
Doen ick ten strijde waert ginck 
Minne dede my die wapenen an 
Daer ick mede aent cruyce hinck. 
 
O Siele o seer beminde 
Mijn Bruyt mijn uytvercoren 
Nu volcht my tot int eynde 
Soo ick u gaen te voren, 
Ende laet u niet duncken 
Dat ghy te weeckelijck zijt 
Mijn kelck uyt minnen gedroncken 
En smaeckt u niet soo bitterlijck. 
 
En staet na gheender rusten 
Ten is gheen rustens tijt 
My mocht oock rustens lusten 

{==44==} {>>pagina-aanduiding<<}

Doen ick ghinck inden strijdt 
Om u allendicheden 
Daer toe was ick bereet 
De Persse heb ick ghetreden 
Met arbeydt swaer en wreet. 
 
Uwen staf laet zijn mijn lijden 
Als ghy vermoeyt zijt 
Merckt doch tot allen tijden 
Met pijn diep ende wijt 
Heb ick om uwe minne 
U swaer cruyce ontfaen 
Als een Lammeken soet van sinne 
Ben ick ter doodt ghegaen. 
 
Om u ben ick gheclommen 
Al op des Cruycen boom 
Daer toe ben ick ghecomen 
O siele o suyver blom 
Om u te gheven te drincken, 
Ende Enghelsche spijse daer by, 
Mijn passie sult ghy ghedincken 
Stelt allen troost op my. 
 
Den middelaer seyt tot de Bruyt. 
O Bruyt wilt met hem treuren 
Met hem te lijden kiest 
Als doet tot allen uren 
Die zijn liefste verliest 
Vliecht op dat Cruys met sinnen, 
Daer hy leyt in grooter noot 
O Bruyt om uwer minnen 
Is nu u Bruydegom doot. 
 
De minnende siele seyt tot den Bruydegom. 
Ick wil met gantscher herten 
Al met de armen mijn 
Om vanghen met [groter smerten] 
O Jesus Bruydeg[om fijn] 
Mijn herteken ick u [gheve] 

{==45==} {>>pagina-aanduiding<<}

O Jesu u liefste aenschijn 
Oft ick sterve oft leve, 
Laet nimmermeer scheyden van my 
 
    Den Middelaer seyt tot de siele. 
Nu vliecht opt Cruys oot moedich, 
Daer ick aen sterf de doot 
Daer bloeyen de bloemkens vloedich, 
Als vijf schoon Roosen root, 
Doet ghy ghelijck de Bien fijn 
Die suyghen der blommen saet 
Daer sy uyt treckende zijn 
Dat aldersoetste honich-graet. 
 
Hy heeft u meer beminnet 
Dan eenighe moeder haer kindt, 
Zijn bloedt is uyt gherinnet, 
Daer mede hy u suyver kint, 
Als ghy zijt vol misdaden 
Hy en wilt u niet versmaden 
Als ghy begheert ghenade, 
Hy wilt u minnelijck ontfaen. 
 
Den bruydegom seyt. 
Ick ben van u vergheten 
Och laes gheheel by na 
Voor u herten deur gheseten, 
Daer ick dick cloppe en slae 
Ende my wert gheweyghert daar 
O alderliefste mijn, 
Te rusten in uwer herten stadt 
Want dat al mijn weelden zijn. 
 
O Siele nu hoort mijn kermen 
Waerom vliet ghy van my 
Laet u doch mijns ontfermen 
Want ick dijn Schepper zy 
Mijn armen zijn ontloken 
Mijn hooft gheneycht tot u 
Mijn leden zijn om u ghebroken 

{==46==} {>>pagina-aanduiding<<}

Comt hier mijn Bruyt en cust my nu. 



   
Een gheestlijck Liedeken: Op de wijse. Meysken vvat heeft u den rocken ghedaen. 

O Menschen wat heeft u Christus ghedaen, 
Dat ghy hem niet en wilt kennen 
Hy wil u alsoo vriendelijck ontfaen 
Wt broederlijcker minnen 
Hy wilt u schencken zijn Rijck certeyn, 
Ende maken u alle sijn goet ghemeyn 
O menschen wilt hier op sinnen. 
 
Dat Rijck en is van deser werelt niet, 
Dat ons die Heere wilt gheven 
Al lijdt dat vleesch druck, lijden, verdriet 
Die siele comt daer door int leven, 
Ja wie druck lijden can wel verstaen, 
Hy sal door lijden in vruchden gaen, 
Als Paulus heeft beschreven. 
 
Pharao had vercreghen die macht 
Dat onnoosel bloede te drincken 
Om dat zijt Babilonische Rijck niet en acht 
Dat cortelijck moest versincken, 
Wie volstandich blijven tot inder doot 
Die sal zijn des Bruydegoms ghenoot 
O Menschen wilt hier op dincken. 
 
Alle die Christum volghen naer 
De werelt sal hem haten 
Men vint int Evangelie claer, 
O Menschen wilt die werelt verlaten 
Nu siet ghy mannen wat ghy doet 
Dat ghy niet en stort d'waerachtich bloet 
Ten soude u siele niet baten. 
 
Die ons dit Liedeken eerst werf sanck 
Hy hevet wel ghesonghen 
Hy hevet ghesonghen uyt liefden bedwanck 
In spijt der verraders tonghen, 
Hy bid dat elck zijn beste doet 

{==47==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo macht hy comen aen dat eeuwich goedt 
Dat ons is toe ghedronghen. 
 
Dient Godt vier uren alle daghe 
Dry uren neemt: voetsel t'uwer behaghe, 
Slaept seven uren oft cont ghy min 
Dan sorcht acht uren om u ghewin, 
Twee uren mooght ghy verscherpen den sin 
Wilt dus den tijdt smadelijck kiesen 
Soo en sult ghy siele noch tijdt verliesen. 



   
Een nieu Liedeken: Op de wijse. Vant Liedeken van Munster. 

Adam was een verloren man 
Groot leet heeft hy ons gheven an, 
Dat claghe ick boven maten, 
Verloren heeft hy zijn edelheydt 
Daer hy was in gheschapen. 
 
Met Adams vleesch ben ick ghequelt, 
Alle mijn natuere is my ontstelt 
Adam ghy doet my sterven 
Ghy quelt mijnen gheest al totter doodt 
Mijn siele wilt ghy bedreven. 
 
De werelt comt met groot ghedranck 
Mijn boose natuere raedt my soo lanck 
Den vijandt wacht op ramen 
Oft hy die ure gheroken condt 
Dat hy my mocht beschamen. 
 
Keert weder, keert weder, o edel siel 
Ghy hebt verloren dat schoonste prieel 
Den hemel met alle zijn lusten 
Ghy en comter waerlijck nimmermeer 
Het sal u moeten costen. 
 
Het sal u costen vleesch ende bloet, 
Al waer de werelt sijn van goude root 
Ghy sout moeten bederven 
Ende slaen den sondighen Adam doodt 
Oft ghy moet ymmers sterven. 
 

{==48==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daer voor is Christus leven goet 
T'gheeft die Siele eenen goeden moet, 
Hy is voor ons gestorven 
De eeuwige doodt maeckt hy te niet, 
De helle heeft hy bedorven. 
 
Door Godt worden wy ghetroost 
Van alle onse vijanden sijn wy verlost, 
Men vindet claer beschreven 
Wie gans van herten in Godt gelooft 
Die heeft dat eeuwich leven. 
 
Sijt ghy dan een Kersten man 
Soo neemt een Kersten leven an 
Weest vroom en onverslaghen 
Zijn iock is soet, zijn last is licht 
Hy wil ons helpen draghen. 
 
Weest vrolijck in wederspoet 
Daer toe doet al uwe vijanden goet 
Doet vruchten in uwen daghen 
Ende staet uwen armen broeder by 
Soo sult ghy Gode behaghen. 
 
Aldus heeft Christus ghedaen 
Cont ghy de Schrifture wel verstaen 
In woorden ende oock in leven, 
Doorsiet Christus lustich exempel aen 
Het sal u wel beweghen. 
 
Gheeft God den Heer prijs en danck 
Die de waerheyt ons maeckt bekant 
Door sijnen Gheest van boven 
Verleent oock zijn kinderen soet 
Dat sy u eeuwich loven. 
 
Prince wilt Godt dienen soot behoort. 
En blijft altijt aen Christus woort, 
En wilt u daer toe keeren, 
Wat ghy uwen even mensche doet 
Dat doet ghy onsen Heere. 
    AMEN. 



   

{==49==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een nieu Leysen vanden blijden vvillecom vanden Heere Iesus onsen Salichmaker. Op de wijse: Van seven Dochters saen, &c. 

JErusalem onspringht 
Een nieuwe lof-sangh singht, 
Siet uwen Coninck machtich, 
Ontfanght hem met ootmoet, 
Valt uwen Prins te voet, 
Eert u Verlosser crachtich. 
 
O Cherubijn ontdoet 
Het Lust hof metter spoet, 
Houdt ons niet meer daer buyten: 
Op dat wy sonder schroom 
Vinden des Levens boom 
De poorten wilt ontsluyten. 
 
Godts Enghel uyt den throon 
Hoochweerdich, edel schoon 
Heeft een nieuw maer doen hooren: 
Hoe dat Godts Majesteyt 
In een cleyn Cribbe leyt 
Als een arm kindt gheboren. 
 
Een hemelsch soet ghesanck 
Gheeft dit kindt prijs en danck, 
En singht tot sijnder eeren: 
Loff zy Godt boven al: 
Vrede in het aerdtsche dal 
Den mensch met goedt begheeren. 
 
Een Steer wt Jacob rijst, 
Die haren Schepper prijst, 
En treckt wt vremde Landen 
Dry wijsen hooch gheacht, 
Dry Princen groot van macht, 
Elck met haer offerhanden. 
 
Dit edel Kint aenschout 
Myrrh' Wieroock ende Gout 
Is sterffelijck Godt en Heere: 

{==50==} {>>pagina-aanduiding<<}

Maer ghy o Moeder puer 
O wonder van natuer, 
tot U ick my nu keere. 
 
Gheeft u dienaer een deel 
Van Myrrha, dat ick heel 
Den wellust leere versterven: 
Gheeft Wieroock van ghebedt, 
Gheeft Goudt van liefde net, 
Laet my dees deuchden erven. 
 
Nu wil ick gaen verblijdt 
Deur al de wereldt wijdt, 
En ieder mensch verkonden, 
Hoe dat den grooten Godt 
Ghedaelt uyt s'hemels slodt 
In Bethleem wordt ghevonden. 
 
Sa gaet naer Bethleem al, 
En soeckt Godt in den stal 
Hy sal u druck versoeten: 
Sa sa naer Bethleem 
Daer suldy vinden hem, 
Wilt hem met vreuchden groeten 
 
Welcom rijck Godt en groot, 
Welcom cleyn kint en bloot, 
Welcom ons' aller wensche, 
Welcom ons' hoochste goet, 
Welcom ons' hulper soet, 
Welcom o Godt en mensche. 



   
Den loff van het hoogh vermaert Bethleem eerste woon-plaetse IESV. Op de wijse Hierusalem die schoone stadt. 

O Salich Heylich Bethleem, 
Onder duysent uyt verkoren: 
Vereert boven Hierusalem, 
    Want Jesus is in u gheboren.Vereert, etc. 
 
O Bethleem cleyn groote stadt, 
Kleyn van begrijp, maer groot van weerden: 

{==51==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghy zijt dat alder-eelste vat, 
    En d'alder rijckste stadt der eerden.Gy zijt, etc. 
 
Verheught u dan o Israel, 
Hoe mochtmen u blijder bootschap bringhen, 
Tot u soo komt Emanuel, 
    Wilt uyt der sonden slaep ontspringen,tot u, etc. 
 
O Koninck Christe Prince groot, 
Hoe wort ghy hier aldus ghebonden, 
In hoy, in stroo in sulcker noot, 
    In arme doecxkens teer ghewonden.In hoy, etc. 
 
Ghy hebt het firmament gemaeckt, 
Al waer u loven s'hemels gheesten: 
Maer nu gheheel bloot ende naeckt 
    Light ghy in't midden vande beesten.Maer, etc. 
 
Ghy wordt gheboren in een stal, 
Niemant bekent inden nacht stille: 
Maer d'Enghels singhen over al, 
    Peys zy den mensch van goeden wille.Maer, etc. 
 
O machtich Godt, o Jesu soet, 
Wat liefd' heeft u daer ghetrocken: 
Dat ghy aenneemt ons vleesch en bloet. 
    Om ons tot u alsoo te locken.Dat, etc. 
 
Komt tot dit kint ghy Adams kint, 
Hoe kont ghy noch de werelt minnen, 
Siet hoe Jesus hem met u bint, 
    Offert hem heel u hert en sinnen.Siet /etc. 



   
Een nieu Leysen Liedeken, Op de wijse: O mensch, o edel mensch. 

O Blijden lieven nacht, 
O nacht des levens dagh, 
Groot wordt den mensch gheacht, 
Die heel in droefheydt lach, 
Met reden hy nu mach 
Roepen sonder gheclach, 
O lieven blijden nacht 
O nacht des levens dach. 
 

{==52==} {>>pagina-aanduiding<<}

O mensch gheluckich mensch 
Hier op u ooghen staet 
Om uwe sonden boos 
Comt Godt hier soo versmaet 
Des hemels hooghen staet 
En d'Engelen hy verlaet, 
Die hem met blijden moet 
Dienden vroech ende laet. 
 
Comt dan o sondich mensch 
Neemt hier exempel aen, 
Ghy die in alle vreught 
Passeert des wereldts baen 
Blijft hier een weynich staen, 
Wilt u des niet misgaen, 
Beraet u sondich mensch, 
Wilt hier een oogh op slaen. 
 
Desen verworpen stal 
Leert u oodtmoedicheyt. 
Dit teer kleyn kindeken 
Thoont u ghehoorsaemheydt, 
De Cribbe lijdtsaemheyt, 
De doecxkens reynicheyt, 
Den Esel en den Os 
Leeren u dankbaerheydt. 
 
Dit is het huys der deucht 
Vol van godtvruchtigheyt, 
Hier sal ick u o Heer 
Loven met vlijticheydt: 
Want hier beghint den strijdt 
Van mijn salicheydt, 
Daerom soo moet u zijn, 
Lof Jesus t'alder tijdt. 



   
Een nieu Leysen Liedeken Op de wijse: Alsoo't beghint. 

HEden is ons een kindeken gheboren 
Wt verkoren 

{==53==} {>>pagina-aanduiding<<}

Van Maria Maghet seer bequaem 
En waer hy niet gheboren 
Wy waren al verloren 
Iesus is sijnen naem 
 
Gloria in excelsis schoone 
Wt den throone 
Songhen d'Enghelkens met groot iolijt 
Die Herderkens die songhen 
Die lammerkens die spronghen 
Vreught inde werelt wijt. 
 
Op den achtsten dach wert 'tkindeken besneden 
In sijn teere leden 
Naer die oude wet, t'is openbaer 
Dus wilt hem altijt eeren 
En sijnen lof vermeeren 
Met desen nieuwen jaer. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken van de Heilighe Moeder Godts Maria. Op de wijse: Het vvas een rijck borghers kint, &c. 

HEt was een maghet suyver en net, 
Wt Davidts stadt gheboren, 
Het staet gheschreven inde Wet 
Van Godt was sy verkoren 
Sy was tot allen stonden: 
Suyver van alle sonden: 
Sy is voor waer, en spieghel claer 
Voor u maeghden eerbaer. 
 
Den vijfentwintichsten van Meert 
De Maen oudt vijfthien daghen, 
Den Enghel quam met eeren weert 
Tot haer, naer Godts behaghen, 
Doen was verwondert seere 
De edel Maghet teere, 
Als sy daer sagh // het claer ghewagh 
Godts Enghel door den dagh. 
 
Hy sprack haer aen met groot ootmoet 

{==54==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ave gratia plena. 
Van waer soo comt my dese groet, 
Sprack die Maghet Maria, 
Hy sprack met claer vermonden: 
Ghy hebt gratie gevonden, 
Weest niet vervaert // noch oock beswaert 
Ghy zijt van Godt bewaert. 
 
Ghy sult ontfanghen eenen Soon 
Die ghy sult Iesum noemen; 
Hy sal besitten Davids throon, 
Eeuwelijck sonder roemen. 
Sy sprack; wilt dit bedieden, 
Hoe can't in my gheschieden? 
Gheen man en kent // oft staet gheprent 
In mijn hert ongheschent. 
 
O Maghet en verschrickt u niet, 
Godts cracht sal u bewaeren 
Elisabeth u Nichte siet 
Die is boven haer jaren, 
Sy heeft nu met verlanghen, 
Nochtans een Soon ontfanghen, 
Ghy sult certeyn // zijn Maghet reyn 
En Godts Moeder alleyn. 
 
Als sy dees woorden hadde ghehoort 
Sprack sy met ootmoet seere: 
Laet my gheschieden naer u woort. 
Siet de Dienstmaeght des Heere 
Terstont quam daer seer crachtich 
De Sone Godts waerachtich 
In de fonteyn // suyver en reyn 
Voor ons alle ghemeyn. 



   
Een nieu Liedeken om terstont op te staen van sonden  ende ons leven te beteren, Op de wijse: Bereydt u huys terstont, &c. 

BEtert, o Sondaer quaet, 
U leven, ende seden: 

{==55==} {>>pagina-aanduiding<<}

Terstont, terstondt, op staet; 
Niet morghen; maer nu heden 
Beyt niet van daegh tot daegh 
De doodt naeckt alle uren: 
Godts gramschap komt niet traegh 
Wee! die se moet besueren. 
 
Laet niet ontgaen den tijdt, 
Den tijdt niet om we'er-halen, 
Maeckt u de sonden quijt, 
Uw' schulden wilt betalen: 
Want als het is te laet, 
Dan baet suchten noch kermen; 
De doodt recht henen gaet, 
En weet van gheen ontfermen. 
 
Houdt voor uw' siele wacht: 
Wat rekent ghy veel iaeren, 
O dwaes: van desen nacht, 
Mach s'uyt u lichaem varen: 
Houdt op, houdt op, niet meer, 
Wilt sond' op sonden tassen: 
als een' dief komt den Heer, 
Wilt op sijn' komste passen. 
 
Waerom wilt ghy op't eynt 
Uw's levens, eerst wel leven 
En voldoen, soo ghy meynt, 
Voor al u quaedt bedreven, 
De sieckt u dan belet, 
Die't lichaem gheeft gheen' rusten: 
Meynt ghy dat u t'ghebedt 
Oft goedt doen, dan sal lusten. 
 
Houdt sekerlijck, en weet, 
(Godts oordeel is rechtveerdich) 
Die Godt soo langh' vergheet 
Is oock verghetensweerdich 
Dus hebt ghy niet aenveert 
Het goede als t'kost gheschieden. 

{==56==} {>>pagina-aanduiding<<}

Als ghy't daer naer begheert, 
Mocht het wel van u vlieden. 
 
Siet, Jesus staet en clopt, 
Wilt in ghelaten werden; 
U ooren niet en stopt, 
U hert' laet niet verherden: 
Doet op, hy sal in gaen, 
En t'savonts met u eten: 
Laet hem niet langher staen: 
Maer comt hem will'com heeten. 
 
Seght: willecom soete gast: 
Comt, Jesus Heer der Heeren: 
Ick neme voor my vast 
Mijn leven te bekeeren: 
Laet heden, laet nu zijn 
Den laetsten stondt der sonden: 
Laet my van schuldt en pijn 
Ten laetsten zijn ontbonden: 



   
Een nieu Iaers Liedeken voor den minnelijcken, Heere Iesus Op de wijse: Also 't begint. 

IN Jesus name 
Broeders eersame 
Stelt u eenpaer: 
Nu te beghinnen, 
Hem te beminnen, 
    Al in dit soete nieuwe jaer. Nu etc. 
 
Hy heeft gheleden 
En is besneden, 
Dat's openbaer 
Wilt u besnijden, 
Sonder vermijden, 
    Al in dit soete, etc. wilt, etc. 
 
Een herte reene 
En anders gheene 
Dat sal voorwaer 
Winnen alleene 
T'kindeken cleene, 
    Al in dit soete, etc. winnen, etc.  
 
Sinnelijck sterven 
Ghenoechte derven, 
Al valt het swaer 
Het doet verwerven 
D'hemelsche erven, 
    Al in dit soete, etc. Het doet, etc. 

FINIS
            
   
{==57==} {>>pagina-aanduiding<<}

          [Waeckt op, waeckt op sonder verbeyden]


WAeckt op, waeckt op sonder verbeyden  
En wilt beschreyen / u sonden al, 
Christus en wilt niet langher beyden 
Met groot-armeyen / hy comen sal, 
Om sententie te gheven / sal die in sonden leven 
De hooverdige moghen wel wesen verschroomt 
Teghen dat den dagh van rekeninghe comt. 
 
Want al de ghene die zijn hooveerdich 
Spreect God sijn weerdich // de verdoemenis snel 
Daerom Christus die is rechtveerdich 
Hy straft volherdich // die hooveerdighe fel, 
De gierige desgelijcxe // moeten derven Gods rijcke 
Hier toe stockt ons den vijant vol spijt 
Want hy s'Menschen salicheyt seer benijt. 
 
Als eenen Leeuw vliecht hy ten inden 
Om ons te verslinden // tot allen ty 
S'Menschen herte can hy verblinden 
En lichtelijck winden // tot hooverdy 
Dat sy van haren goeden Gods armen niet en voeden 
Dus heeft den vijant den rijcken verblindt, 
Dat hy den armen niet meer en kint. 
 
Hoe Christus roept aen allen plecken 
Om ons te wecken // wt de sonden boos, 
Maer Sathan door zijn valsche trecken, 
Leert elck bedecken // zijn ghiericheydt loos, 
Waer wort tot dese stonde // trou of liefde bevonden 
Een ghelooft een Doop leert ons Christus fijn 
Daer moghen nu twintich ghelooven zijn. 
 
Wy volghen al Sathan vol practijcken, 
Ende wy beswijcken // de rechte Leer 
Elck gaet na hoocheyt gapen en kijcken 
Hooveerdich strijcken // na s'werelts eer. 
Met costelijcke habijten // gelijck de Sodomijten 
Nacht en dach sy drincken wijn 
Sy mesten haer al waert een Swijn. 
 

{==58==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat Sodoma en Gomorra versoncken, 
Met vierighe voncken // dat was daerom, 
Dat sy van hooverdije stoncken, 
Sy brasten, sy droncken / als beesten stom, 
Doen Wierp Godt met vergrammen / wt den hemel vierighe vlammen 
En lietse vergaen om hare sont, 
Vijf Steden versoncken tot inden gront. 
 
Wat sietmen nu Steden en Dorpen dalen 
Met wreede talen // soo plaecht ons Godt, 
'T volck gaet nu proncken en pralen, 
'T sy Duytschen oft Walen / al even Sot, 
So wel de arme als de rijcke draget nu al gelijcke 
Alsoo wast oock by Noes tijden gheringe, 
Daerom dat de goede met de quade verghingh'. 
 
T'waer voor den hooveerdigen lustich sterven 
Moesten sy met swerven // afgrijselijck, 
Die met giericheyt ghelt en goedt verwerven 
Sullen naemaels derven // Godts eeuwich Rijck. 
Ghelijk Heydenen op geblasen / altijt na hoocheyt rasen 
Soo zijn sy op d'aertsche goedt versodt 
Haer goudt en silver is haren Godt. 
 
De hooveerdige sotten moghen wel schroomen 
Den dagh sal comen / dat Christus sal, 
De Goddeloose roepen en noemen 
Om te verdoemen // die sondaers al, 
Dan sal den vijant rapen / de Boecken wt de Schapen 
En worpense in de eeuwighe pijn 
Daer niet dan huylen en weenen sal zijn. 
 
Laet varen des Vijants hooverdijen 
Wilt ghiericheydt mijen / soo Christus leert, 
Want de Siele salder om lijen, 
Dat Lichaem met verblijen // aldus brageert, 
Die hem verheft sal ick verneeren, 
Seyt Christus den Heer der Heeren. 
Salich zijnse die arme van gheesten vroe, 
Want 't Rijck der Hemelen hoort hen toe 
 

{==59==} {>>pagina-aanduiding<<}

Denckt hoe Christus op t' Veulen d' Ezelinnen 
Quam rijden binnen / Jerusalem 
De Joden als fenijnighe spinnen, 
Met duvelse sinnen / ontfinghen sy hem 
Hy had geen schoone peerde // behangen tot de eerden 
By den rijcken en was hy niet ghelogeert, 
Met schamele sondaers hy verkeert. 
 
Als Christus ter Tafelen was gheseten 
Tot Symons gheren / de Melaetsche vroet 
Magdalena heeft haer sonden becreten, 
Ootmoedich ghebeden // den Heere te voet 
Al wast een swaer sondaresse / sy creech vergiffenisse 
Magdalena wert van haer sonden verlost 
Dits voor den sondaer eenen schoonen troost. 
 
Als Petrus stondt by den viere gloedich 
Sach Jesum bloedich // hy versaeckte den Heer 
Hy beschreyde zijn sonden over-vloedich, 
Christus ootmoedich // vergafse hem weer 
Centurius een Hooftmanne / en t' Vrouwen van Canane 
Sy aenbaden den Heere sonder discoort, 
Heeftse Christus niet al ghetroost en verhoort. 
 
Ghy sondaers wilt al tot Christus loopen 
Wilt niet wanhopen // u salicheyt spoort 
Zijn ghenade staet altijt voor ons open 
Die hem aenroepen sal worden verhoort, 
Ic en ben niet gecomen om de sondaers te verdomen 
(Spreeckt Christus) maer te soecken ras, 
Het Schaepken dat verloren was. 
 
Den Princelijcken Godt vercoren. 
Laet niemant verloren / die aen hem ghelooft 
Dronckaerts, hoereerders schout sulck orbooren, 
Sy stoppen haer ooren / blijven verdooft 
Sy seggen even smadich / de Heere is genadich 
En op dat woordt sondighen sy 
Den wech des levens gaen sy voorby 
 
Daerom wilt met David u sonden af wasschen 

{==60==} {>>pagina-aanduiding<<}

U selven spoeyen tot soberheyt 
En wilt niet gulsich suypen oft brassen 
Uwen noodtdruft passen / tot salicheyt 
d' Overschoot sult ghy besteden / aen Christus arme leden 
Al waren u sonden soo root als bloet 
Godt salse u vergheven valt hem te voet. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken: Op de wijse: Het vvas een Ioden Dochter. 

BRoeders al zijn u goeden cleene, 
Zijt daerom niet vervaert 
Troost u in Godt alleene 
Want daer en is anders gheene, 
Die siele ende lijf bewaert 
 
Die haer tot giericheyt keeren 
Sy doen afgodery 
Niemant en mach twee Heeren 
(Seyt Christus) dienen noch eeren, 
Die malcanderen zijn party. 
 
Worpt in Godt al u sorghen 
Hy sal u (seyt David) voorsien 
Soeckt heden niet voor morghen, 
Wilt ons den Heer niet borghen. 
Wy en zijn niet versekert van dien. 
 
De Voghels wilt dit aenmercken 
Van de locht minst ende meest, 
Sy en saeyen, maeyen, of wercken 
Godt voetse en salse stercken, 
Waer voor zijt ghy dan bevreest, 
 
Ghy Christelijcke sinnen 
Merckt aen de Lelien reyn 
Sy en weven noch en spinnen 
In Salomons throon binnen 
En was noyt haers ghelijcke certeyn. 
 
Och menschen ghy moet dit weten 
Als zijt ghy heden schoon ende ranck 

{==61==} {>>pagina-aanduiding<<}

De doot heeft u haest verbeten 
En onder de voeten ghesmeten 
Want den mensch is broosch en cranck. 
 
O menschen broosch als scherven 
Wat mach u baten dat 
Ghy krijcht al s' werelts erven 
Als ghy laet u Siele bederven 
Ende verliest des Hemels schat. 
 
Int Euangelie puere 
Staet van eenen rijcken Baroen 
Die had sulcken avonture 
Dat hy meerderde zijn schuere, 
Soude hy sijn vruchten in doen. 
 
Aensiende al sijn Tresooren 
Savonts als hy te bedde lach 
Hy sprack: O Siele vercoren, 
Wilt nu vreucht oorboren, 
Want ghy hebt al datmen hebben mach. 
 
Godts stede en heeft hy niet ghepresen 
De Heere sprack: Och armen dwaes 
U Siele sal in desen 
Nacht van u ghenomen wesen 
Voor dit tijdelijck solaes. 
 
De doodt die is ghecomen, 
En inden selven nacht, 
En heeft sijn Siele wech ghenomen, 
Wat baet hem sijn rijckdommen, 
Och menschen en sijt soo niet onbedacht. 
 
Oorlof ghy broosche vaten 
Ghy menschen arm' ende rijck 
Wy moetent hier al laten 
Hoe hooghe wy sijn van staten 
Verlaet toch alle valsche practijck. 



   
Een nieu Liedeken, Op de wijse: Ick vvilde dat ik vvaer   een vvilde vvitte Svvaen. 

    
{==62==} {>>pagina-aanduiding<<}

WAeckt ende bidt, broeders al ghemeyne 
Rijst wt den slaep der sonden groot en cleyn 
Den dagh des Heeren naeckt 
Laet varen de boose sonden onreyne 
Eer u de doodt gheraekt. 
 
Wilt u bereyden, t' is meer dan tijt 
Den Sone des menschen sal comen seer subijt 
Als een dief inder nacht 
Dan en is daer (eylacen) gheen respijt, 
Dus zijt nu wel bedacht. 
 
Bereyt uwe Lampen met Olie saen, 
Om Christum uwen bruydegom te gemoet te gaen 
Als reyne Maeghden, vroet, 
Hy sal uwe wonden met sijnen bloede dwaen 
Want hy is alsoo goet. 
 
Wy en weten noch ure noch termijn 
Wanneer de toe comst des Menschen soen sal sijn 
Hierom bidt en waeckt. 
Hy sal u ontfanghen met blijden aenschijn 
Want hy in liefden blaeckt. 
 
Welsalich is hy die waeckt ende bidt 
En d'oordeel des Heeren nimmermeer en vergidt 
Daer wy al moeten staen 
Och lacen hoe weynich over peystmen dit 
Om loon van werck t'ontfaen. 
 
Ter middernacht wordt eenen roep ghehoort 
Comt doodt en levende ten oordel al voort 
Een vreesselijck Trompet 
O menschen die in sonden versmoort 
Ghy weynich hier op let. 
 
Den Sone des Menschen dan comen sal 
En eerlijck verschijnen op dat aertsche dal 
Om te loonen goet en quaet, 
Dan sullen de roofe hebben haren val 
Alle leetschap is dan te laet. 
 
Jeghelijck neem des Heren Gheboden waer, 

{==63==} {>>pagina-aanduiding<<}

Op dat hy ten ioncxsten daghe sonder vaer 
Als een vroom Campioen 
Mach blijven staen voor d'aensicht claer 
Laet ons dit wel bevroen. 
 
Daerom laet ons Christus loven al 
Om een te wesen van sijn liefste ghetal 
Ons roepen aen hoort 
Bewaert ons voor dat helsche gheschal 
Met u edel woort. 
 
Want menschen leven is swacker dan een Riet 
En sonder u (O Heer) en moghen wy niet 
Wy zijn teer ende broos, 
Den vijant soeckt ons te brenghen in 't verdriet, 
Met zijn valsche vonden loos. 
 
Laet ons dan wesen wijsselijck bedacht 
En nemen in tijts op s'Heeren woorden acht, 
Ende en sondighen niet meer 
Och Heere plant in ons cracht 
Dat bid ick u mijn Godt mijn Heer. 
 
Neemt in danck mijn cleyn vermaen 
D'welck ick wt liefden nu heb ghedaen 
Treckt aen u Bruyloft cleydt 
Oft anders salt u grootelijcks schaen 
Aen uwe salicheydt. 



   
Dit Liedeken gaet Op de wijse: Den fiere Nachtegale. 

OCh light ghy nu en slaept 
O levenden Godt Sone 
Och light ghy nu en slaept, 
Hier boven inden Throone 
Staet op en weest bereyt, 
En wilt doch tot my comen 
Thoont ons u Goddelijckheyt 
U Godtheydt is soo schoone. 
 
Wie cloopt daer aen den muer 
Om mijn ghenadichede 

{==64==} {>>pagina-aanduiding<<}

De doodt wordt my soo suer 
Eer ick mocht maken vrede 
Den thoren was soo groot 
Hy dede den Hemel sluyten 
Leert lijden totter doot 
Oft ghy moet blijven buyten. 
 
O Jesus lieve Heer 
Hoe sal ick by u gheraken 
Dat leven lust my soo seer 
Ick en can gheen lijden smaken 
Het dunckt my swaer arbeyt 
    Om troost ben ick ghecomen.Thoont. 
 
Ghy meynt dat ick ben slapen 
Ende dat ick u niet en dinne 
Ghy moet u selven laten 
Ende lijden door de minne 
Ick moeste soo veel lijden 
Soud ick hemelrijck ontsluyten 
    In lijden moet ghy verblijden.Oft ghy 
 
Jesus beminden Heere 
Hoe moecht u sterven lusten, 
Dat cruys woech u soo seere 
En ghy en mocht niet rusten, 
Om onser salicheydt schoon, 
    Droecht ghy een doorne Croone.Thoont. 
 
Al stont ghy daer tot morghen 
Soo en mocht ghy niet versinnen 
Want t'is voor u verborghen 
Hoe dat my dwanck de minne, 
Dat ghy soudt zijn ontlast 
Ende Hemelrijck ontsluyten 
    Dus moet ghy lijden vast.Oft ghy. 
 
Ick sien den lichten dach 
Al door die wolcken dringhen 
Ick sie dat niemant en mach 
Den wille Godts volbringhen 

{==65==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy en hebbe verduldicheyt 
    En lijde hoe dat come.Thoont. 
 
Ghy meynt met alder lost 
Des vleeschs tot my te gheraken, 
Het heeft my meer ghecost, 
Dat Hemelrijck te smaken, 
Druck lijden ende seer 
    Doet dat Hemelrijck ontsluyten.Oft ghy. 
 
Och liefste die ick weet, 
Die woont in Hemelrijcke, 
Ick ben nu bereet 
Om te lijden blijdelijcke 
Pijne, druck, ende leet 
    Op dat ick heb ten loone.Thoont. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken. Op de wijse: Een Ridder en een Meysken ionck. 

EEn goedt Man hadde een dochterken, 
Die had hy wtvercoren 
Sy en wou hem niet ghehoorsaem zijn 
Des hadde hy grooten thoren. 
 
Dat was Godt den Vader wijs 
En s'menschen Siele seer schoone 
Die setten hy in 't Paradijs 
Den Coninck vanden throone. 
 
Maar den boosen vijandt quaet 
Die hadde dit herde noode 
En gaf de Siele dien raet 
Dat sy brack t'Ghebodt van Gode. 
 
Als Godt den Heere dat vernam 
Dat alsoo was ghevaren 
Gheen mensch ten hemel in en quam 
Wel in vijf duysent Jaren. 
 
Den Sone Godts sprack: O Vader mijn, 
Ick heb soo grooten verlanghen, 
Al om de Siele van mijn Susterkijn 
Die den vijant heeft ghevanghen. 
 

{==66==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den Vader sprack: O Sone fijn, 
Wilt ghy daer na gaen talen: 
Soo sult ghy lijden druck en pijn 
In alsoo grooter qualen. 
 
O Vader ick ben daer toe bereyt 
Sprack hy wt rechter minnen 
Ick wil gaen lijden druck en leyt 
Mach ickse weder winnen. 
 
Te Nazareth hy eerst binnen quam, 
Daer woonden een Maghet ghepresen 
Zijn herberch hy eerst by haer nam 
Lof moet haer altijt wesen. 
 
Van daer trock hy te Bethleem claer 
En in Egypten mede 
Hy sochtse dry en dertich Jaer 
Ontrent Jerusalem de stede. 
 
Maer hy en vont de Siele niet 
Des was hy seer in d'ooghen 
Hy sochtse in soo grooten verdriet, 
Met seer weenende ooghen. 
 
Hy was soo seer met druck bevaen, 
Hy dacht wt rechter trouwen, 
Ick wil op den Berch van Calvarien gaen 
Oft ickse daer mocht aenschouwen. 
 
Als hy op den Berch van Calvarien quam 
Ende heeftse daer niet vonden 
Des Cruycen Boom dat hy op clam 
Tot dien selven stonden. 
 
Doen riep hy met luyder stemmen overluyt 
Oft sy hem kennen mochte 
Sijn Suster en zijn lieve Bruyt, 
Die hy soo droevich sochte. 
 
Och Suster, lieve Susterkijn 
Mijn wtvercoren Vriendinne 
Hoe mach dat comen, hoe macht zijn, 
Dat ick u niet en vinde. 
 

{==67==} {>>pagina-aanduiding<<}

Als hy aldus luyde riep, 
Dus overluyde seere 
Ontspronck zij daer sy lach en sliep 
Ende sprack: O Broeder, och Heere. 
 
Wat soo is den wille van dy 
Beminde Broeder vercoren 
Niemandt en mach dogh helpen my 
Ick moet blijven verloren. 
 
Doen sprack hy: Lieve Susterkijn 
Wilt toch met vreuchden leven 
Hemel en aerde die sijn mijn 
die wil ick voor u gheven. 
 
O lieve Broeder ick segghe dy 
Ick ben in sulck ghetoghen 
Al gaeft ghy hemel en aerde voor my 
Ghy en soudt my niet helpen moghen. 
 
Och Broeder alsoo ben ick beswaert, 
Men mach het niet beschrijven 
Treckt weder tot uwen Vader waert 
Ick moet verloren blijven. 
 
Hy sprack: Suster dat doet my wee 
Maer hoort na mijn verclaren 
Al soud' ick voor u sterven mee 
Soo moet ghy doch met my varen. 
 
Och Broeder ick ben in sulcken noot 
Ende oock in sulcken lijden 
Ten sy dat ghy voor my sterft de doot 
Soo en mach ick niet verblijden. 
 
Och suster soo wil ick 't dan bestaen 
Sprack hy met stemme schoon, 
O Vader het is nu al voldaen, 
Ontfanght ons inden Throone. 
 
Aldus soo is de siele verlost, 
Van Christum onsen Heere, 
T'heeft hem sijn heylich bloedt ghekost 
Lof sy hem immermeere. 



   

{==68==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een nieu stichtelijck ende exemplaerlick Liedeken vande verganckelijckheyt des Werelte vreucht. 

AEnhoort gheclaech o bloeyende jeucht, 
Die u vermaeckt in ydele vreucht, 
En spieghelt u vry 
Neemt exempel aen my 
Ter wijlen dat ghy meucht. 
 
Ick heb wel eer ghetriumpheert, 
Wellust des vleesch altijdt begheert 
Met een vrolijck jolijt 
Na des wereldts tijt 
d'Welck haest verkeert. 
 
Danssen ende spelen heb ick ghesocht, 
Mijnen tijt met ydelheydt over-ghebrocht 
Het is my nu leet 
Godt is diet weet 
Waer ick om docht. 
 
Bancketteren en vrolijck te zijn 
Lieflijck t'aenschouwen mijns liefs aenschijn, 
Dat was voorwaer, 
Mijn vreucht eerbaer, 
Mijn Medecijn. 
 
Maer t'is eylacen nu seer verkeert 
Ick die de wereldt dus hebbe gheeert 
Vinde my nu in noodt 
Door de wreede doodt 
Die my turbeert. 
 
In mijnen fleur word ick ghepluckt, 
Ghelijk een Roose die ontluckt, 
De wijl sy staet, 
En bloeyt seer delicaet 
Wordt af gheruckt. 
 
Wat ick aenschouwe t'is my pijn 
Dat my wel eer vreucht plach te sijn, 
Dus ben ick ontrieft 
Maer alst Godt belieft 

{==69==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dan salt anders zijn. 
 
Het is een quaet fondament daer hy op bout 
Die hem op aertsche vreuchden betrout, 
Want die felle doot, 
Spaert cleyn noch groot 
Jonck noch out. 
 
Hercules soo seer vermaert, 
Sloech slanghen en draecken metter vaert 
Door zijn groote cracht 
Te niet ghebracht 
En is niet ghespaert. 
 
Origenes den rijcken dees werelts wijt 
Salomon in wijsheyt onbevrijt 
Sy zijn alle gheveldt 
Door des doodts gheweldt 
In corter tijt. 
 
Hector van Troyen seer vailliant 
Achiles den vroomsten van Griecken lant 
Sy zijn alle vergaen 
Met Helena schoon ghedaen 
en Paris seer playsant. 
 
Die niet beweecht en is als een steen 
Ick sie een exempel al in't ghemeen 
Wantmen niemant en vant, 
Die de doodt verwant, 
Dan Godt alleen. 
 
O doodt, o doodt, breckt u propost 
Dat ick van druck mach worden verlost 
Tot Godt den Heer 
Neem ick mijnen keer 
Hy is mijnen troost 
 
Adieu, Adieu, druck en fantasy 
O Princelijcke ieucht ghedenckt dit vry 
Want een Roose die bloeyt 
Wort haest ghesnoeyt 
Als ghy siet aen my. 



   

{==70==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een nieu Gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Och Menschen aenmerckt dat leven dijne . 

OCh wilt aenmercken ghy weeldiche herten 
U crancke nature die sterffelijck is, 
En doet ghy niet het sal u smerten 
Als comt de doodt die vreesselijck is 
Hierom soo wilt u spoeyen 
Die werelt te verfoeyen 
Ick leert u als den wijse Man doet 
Wat bat al // als ick sterven moet. 
 
Sterven moeten wy arm en rijcke, 
Wat willen wy ons vermeten dan 
De pijn der hellen sal dueren eeuwelijcke, 
Hy is wijs die dit bevroeden can 
Want danssen ende springhen 
Het zijn al vergaende dinghen, 
De doodt neemt doch ons leven soet 
Wat batet al // als ick sterven moet, 
 
Bereydt u huys in corter stonden 
Oft de doodt sal u den wech onder gaen 
Och weerde menschen die sterven in sonden 
Die sullen dan loon na werck ontfaen 
Als de ooghen sullen verkeeren, 
En t'hert u sal faelgeeren, 
Waer blijft dan t'gheselschap en d'aertsche goet 
Wat batet al // als ick sterven moet, 
 
Al zijt ghy beswaert met fantasijen 
Al zijt ghy nu bevreest al voor de doot 
Wilt ghy voordaen gaen vrolijck strijen, 
Godt sal u helpen wt alder noot 
Aldus leert de werelt haten 
En wilt de sonden laten 
De Doodt cost ons doch vleesch en bloet 
Wat batet al // als ick sterven moet, 
 
Adrieu prieel van wellusten, 
Bedrieghelijcke werelt en cort solaes 

{==71==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick wil in Godt gaen soecken mijn rusten, 
Ick moet doch eens worden der wormen aes, 
Wat sal my profiteren 
Hoveren ende bancketeren 
Als de doodt comt snel ende onbehoet 
Wat batet al // als ick sterven moet: 
 
Waer zijnse die pleghen te triumpheren, 
Sy zijn ghepasseert, men sietse nu niet 
Wat willen wy dan ghenuchte hanteren 
In 't eynde en ist anders niet dan vedriet.  
Dus laet ons gaen beghinnen 
Ons selven te verwinnen 
Want de doodt comt ras / op den staenden voet, 
Wat batet al // als ick sterven moet: 
 
Laet ons nu Princelijck leeren sterven 
Beschreyende met tranen ons misdaet 
En vreesen den Heer, wy en sullen niet bederven 
En dienen Godt elck in sijnen staet 
Want waer wy ons toe keeren 
Schrifture salt ons leeren 
Dat teghen de doode en is schilt noch boet 
Wat batet al // als ick sterven moet. 



   
Een nieu Liedeken, Op de wijse: Alle mijn ionck leven. 

VErblijt u wtvercoren 
Een kint is ons gheboren, 
Een Sone is ons (wilt hooren) 
Ghegeven wt s'Hemels tent 
Jolijt wilt nu besporen 
Ons misdaet hy gaet smooren 
Want hy sal verstooren 
Dat oude helsche Serpent 
Dat ons door't bedroch heeft gheschent 
En bracht ons gaer / in torment swaer. 
Looft Godt in't nieuwe Jaer. 
 
Adam en Eva eerst in't leven 

{==72==} {>>pagina-aanduiding<<}

Braken Godts Ghebodt verheven 
Door den boosen raet 
Van d'oude Slanghe quaet, 
Doen leerden sy in sneven 
Wt den Paradijs ghedreven 
Alsoo gheschreven staet 
De schrifture wel aenvaet 
Maer nu comt ons troost, ons Advocate 
By zijnen Vader ons toe-verlaet aldaer, 
Looft Godt in't nieuwe Jaer. 
 
t'Beloofde saet wilt niet versmaden 
Maer bidt hem om ghenade 
Al eer het valt te spade 
Dus doet doch zijn bevel, 
Hy heeft al ons misdaden, 
Op zijn schouderen gheladen 
Verlost ons vanden quaden, 
Hy heet Emanuel, 
Hy sal verstooren duyvel, doodt, en hel 
Hy sal ons verlossen wel voorwaer 
Looft Godt in 't nieuwe Jaer. 
 
Tot Bethleem hooch ghespresen 
Moest Jesus gheboren wesen, 
Alsoo wy claerlijck lesen 
In de Propheten vroet, 
Bethleem en wilt niet vreesen, 
Minst en zijt ghy niet in desen 
Landen Juda hooch gheresen. 
Quam daer / in't openbaer / metter spoet 
Vergoot zijn bloet / voor ons seer claer, 
Looft Godt in't nieuwe Jaer. 
 
    PRINCE 
Prince bemint willet kindt aenbeden, 
Het is voor ons besneden 
Jesus gheheeten mede 

{==73==} {>>pagina-aanduiding<<}

Op den achtsten dagh minioot 
Al naer der Jodtsche zeden 
Dat sy die Wet voldeden 
Om ons te brenghen in vreden, 
Die waren totter doot 
Verwesen bloot / door 't Serpent snoot 
Dat Kindt seer groot // salveert ons alle gaer 
Looft Godt in 't nieuwe Jaer. 



   
Dit Liedeke is vanden soeten Naem van de vveerdige heylige maghet Maria. Ende gaet op de vvijse: Met vreuchden vvillen vvy singhen. 

GHy Mannen ende Vrouwen 
Die in de werelt zijt 
Wilt ghy u siele behouwen 
Ende beteren uwen tijdt. 
Wilt ghy den vijandt mincken 
Die ons altijdt volcht na 
Hebt altijdt in u ghedincken 
Den Naem van Maria. 
 
Maria is soo soete 
Ende soo wel ghenaemt 
Datse die Enghelen groeten 
Alsoo haer wel betaemt 
Het is een Coninghinne 
Die Godt zijn boodtschap sont 
Vol gratien ende vol minnen 
Maria is sy ghenoemt. 
 
Des Heylighen Kersnachte 
Wilde hy gheboren zijn 
Van haer die op brachte 
Den Hemelschen Doctrijn, 
Sonder wee of smerte 
In Maechdelijcker vreucht 
Nu loven wy met herten 
Maria die suyver jeucht. 
 

{==74==} {>>pagina-aanduiding<<}

By des Enghels salute 
Datse Jesus ontfinck 
Werdt den vijandt te bute 
Van ons die bevinck, 
Met sont hem Godt den Vader 
Al in Marien lijf 
Wij dancken allegader, 
Marien dat reyne Wijf: 
 
De neghen Enghelen Chooren 
De salighe Serafijn 
Altoos sonder verstooren 
Loven met herten fijn, 
Den soeten suyver name, 
Die elck met herten dient 
Die Godt wel is bequame 
Maria des menschen vrient. 
 
Maria is de vlamme 
Diet Paradijs verlicht, 
Maria sonder blame, 
Vol gratien is ghesticht 
Sy is seer goedertieren 
Van gratien dat is certeyn 
Met lof willen wy vercieren 
Maria al ghemeyn. 
 
Soo wie in dit leven 
Marien eere doet 
Sy en sal hem  niet begheven 
Al ist dat hy misdoet 
Gratie sal hy vercrijghen 
Als dede Theopheus 
Hy en wil den Lof niet swijghen 
Marien de moeder Jesus. 
 
Die can Marien eeren 
En dienen met herten gheheel, 
Sy sal hem impetreren 
Van gratien sulck ghedeel 

{==75==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat hy niet en sou moghen 
Verdoemt zijn na sijn doot 
Nu laet ons allen loven 
Maria wy hebben noot. 
 
Maria draecht de Croone, 
Naest Jesus haer liefste kindt 
Sy salt hem waerlijck loonen 
Diese met herten mindt, 
Nu bidden wy alle ghemeene 
Maria die suyver ieucht, 
Dat sy ons verleene 
Haer gratie ende haer deucht. 



   
Gloria in Excelsis Deo & in terra pax hominibus, &c. 

GLorie sy Godt inden hoochsten 
Ende inder aerden vrede den menschen 
Die van goeden wille zijn 
Wy loven u wy ghebenedijen u, 
Wy aen bidden u, ende wy prijsen u, 
Wy dancken u om u groote glorien, 
Heere Godt Coninc der hemelen Godt des vaders 
Ghy zijt almachtich. 
 
Heere ghy sijt een eenich geboren sone Jesu Christe 
Heere Godt, dat Lam Gods Sone des Vaders, 
Die af neemt de sonden des werelts 
Ontfermt u onser 
Die af neemt de sonden des werelts 
Ontfanght al ons bidden, 
Die daer sidt aen de recht handt des Vaders, 
Ontfermt u onser. 
 
Want ghy sijt alleen Heylich 
Ghy sijt alleen Heylich, 
Ghy sijt alleen den alderhoochsten Jesu Christe 
Met den heylighen Gheest inde glorie Godts des Vaders waerachtig. Amen. 



   

{==76==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een Lof-sanck op den Heylighen Paeschdach. 

CHristus is op-gheresen 
Van alle Martelien ghepresen 
Dus willen wy allegader vrolijck sijn 
    Christus sal onsen trooster zijn.Kyrie eleyson. 
 
Al sijn wy Godts ghevangen 
Na Christus is ons verlanghen 
Dat Cruys dat moeten wy draghen, 
    Willen wy Christus behaghen.Kyrie eleyson. 
 
Christus heeft gheleden 
Hy heeft voor ons ghestreden 
Den vijandt is verwonnen 
    De doodt heeft hy verslonnen.Kyrie eleyson. 
 
Christus neder ghesteghen 
Hy heeft de victory vercreghen 
Hy is ons allen Medecijn 
    Christus is onsen versoender fijn.Kyrie eleyson. 
 
Christus is nu verresen 
Daerom willen wy vrolijck wesen 
De doodt heeft verloren haren naem 
Christus is ons verlosser saen.Kyrie eleyson. 



   
Een nieu Gheestelijck Mey-liedeken. 

DEn lieffelijcken Mey Christus playsant, 
Vol alre deuchden groene 
Is door den heylighen Gheest als nu gheplant 
In alle gheloovighe tonghen 
Die tot desen Meyboom schrijt 
Wort van alle sonden quijt. 
Sijn deucht ende alle sijn leven 
Wilt hem Christus minnelijck gheven. 
 
Het vriesen, het sneeuwen is nu al ghedaen 
Den winter en can ons niet dwinghen 
De Wet des ouden Testaments is als nu vergaen 
De liefde moetet al volbringhen 
Die vast aen Christus cleeft 
Ende lief sijnen Broeder heeft 

{==77==} {>>pagina-aanduiding<<}

Als sy-selven, naer Paulus leeren 
Die volbrenght de Wet des Heeren. 
 
De Voghelkens singhen op dat groene hout, 
Soo vrolijck onbedwonghen, 
Dat sijn die Enghelkens menich fout 
Ende alle gheloovighe Tonghen 
Dese singhen glorie fijn 
Moet Christus inde Hemelen sijn 
Peys Mannen ende Vrouwen 
Die op sijn Woordt betrouwen. 
 
Den Meyboom Christus ieuchdelijck bloeyt 
Met deuchden menigherhande, 
Hy heeft ons met den dauwe besproeyt, 
Sijn bloedt tot eenen onderpande 
Comt alle die belast sijt ende slaeft 
Tot my seyt hy, ghy wort gelaeft 
Ick sal u ontladen van sonden, 
Mijn iock is licht bevonden. 
 
Sijn Goddelijck Woort is een ghebloeyet Rijs 
Daer wy naer moeten heeten, 
D'welck is beseghelt naer Godts advijs 
Met Christus bloedich sweeten 
Hy heeft den Helschen vijant groot 
Die sonde en d'eeuwighe doodt 
Verwonnen t'allen daghen 
Ende allen onsen last ghedraghen. 
 
Comt ter Fontyenen die soo overvloedich staet 
Wilt vanden water drincken, 
Het welck tot in dat eeuwich leven gaet 
Christus wilt ons minnelijck schincken, 
Want daer vloeyt wt Christus buyck 
Levende water tot onsen ghebruyck 
Den Heylighen Gheest eersame, 
Schenckt hy ons om niet, t'onser vrame. 
 
Ghelooft sy den Meyboom victorieus 
Die ons Godt schanck wt minnen. 

{==78==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wt den gheslachte Juda coragieus, 
Een Leeuw niet om verwinnen 
Christus den eeuwighen Mey, 
Die maeckt alle herten bly, 
Met sijnen Gheest ieuchdich 
Die hem soecken vreuchdich. 
 
    PRINCE 
O Prince Jesus, Meyboom ghebenedijt 
Ghy sijt seer soet van roken 
Omfanght ons in u armen wijt 
Aen't Cruyce voor ons ontploken, 
Ghy sijt onsen troosten allen ons vreucht, 
Alleenelijcken by uwer deucht 
Soo worden wy deelachtich 
In uws Vaders Rijcke waerachtich. 



   
Een nieu Gheestelijck liedeken. 

EEn goedt nieu Liedt al van beghin 
Dat sal ick gaen verclaren 
Van eenen Vader des Huysghesin 
Soo ons Lucas doet openbaren, 
Twee Sonen heeft hy behouwen 
Den oudtsten diende hem van passe wel 
Den ioncksten viel hem seer rebel, 
Alsoo men mocht aenschouwen 
 
Hy sprack o Vader weest dies wel vroet 
Wilt my nu over gheven 
Dats alle mijn Patrimoni goet 
Van dat my is ghebleven, 
Gheeft my dat sonder claghen 
T'welck den Vader heeft ghedaen, 
Om dat hy soude Pelgrimagie gaen 
Ende sy selven wijsselijck draghen. 
 
Doen hy dit ghelt oock had ontfaen, 
Alsoomen mocht aenschouwen 
Heeft hy dat gelt terstond verdaen 
Al met die schoone Vrouwen, 

{==79==} {>>pagina-aanduiding<<}

Doen hy sijn ghelt was quijte 
Doen trocken sy hem sijn cleeren uyt 
En lieten hem loopen als een schavuyt 
Seer pover van habijte. 
 
Daer na quam eenen dieren tijdt 
Dat hy met grooter pijnen 
Moeste gaen eten des seker sijt 
Den draf al met de Swijnen, 
Hy sprack met weenende ooghen. 
Wil ick weder tot mijnen Vader gaen 
Oft hy my wilt in ghenaden ontfaen 
Oodtmoedicheydt betooghen. 
 
Seer haestelijck daer na met dien, 
Ghinck hy die reyse aenveerden 
Voor sijnen Vader sijn sonden belien 
Ende viel voor hem ter aerden, 
Hy sprack: O Vader ghepresen, 
Ick heb teghen Godt en u soo veel misdaen 
Wilt my als een Huerlinck ontfaen 
Ick en ben niet weert uwen Sone te wesen. 
 
Doen den Vader dat verstont, 
Ghinck hy sijnen Sone ontfermen 
Hy custe hem daer voor sijnen mont, 
Ende nam hem in beyde sijnen armen 
Hy riep ten selven tijden 
Mijn Sone die langhe verloren was 
Is nu ghevonden op dit pas, 
Wilt u met my verblijden. 
 
Langht mijnen Sone dat beste habijt 
Mijn vrienden wil ick doen nooden 
Haelt sijn broeder met jolijt, 
Men beste Calf wil ick doen dooden 
Hy sprack ten selven stonden 
Mijn verloren Sone heb ick ghewacht 
D'welck was dat Menschelijck gheslacht 
Dat Christus heeft ghevonden. 
 

{==80==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den oudsten Sone hoort mijn vermaen 
Ghinck tot sijnen Vader ghewaghen 
Voor my ick ben u onderdaen 
En hebt ghy noyt Boeck gheslaghen 
Doen sprack den Vader ghepresen 
Van mijnen goede en hebt ghy gheen noot 
Maer uwen Broeder die was doot, 
Die is nu verresen. 
 
Al die met sonden sijt belaen 
En wilt doch niet wanhopen, 
Wilt tot Godt den Vader gaen 
Sijn gratie staet altijdt open 
En wilt u sonden bekermen, 
Ende laet u sonde wesen leet, 
Want Godt is altijt bereet 
Om den sondaer te ontfermen. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken. Op de wijse: Te Bruynsvvijck staet een hooch huys. 

HOort al te samen bidt ende waeckt 
Want wy nae Godts beelde sijn ghemaeckt 
En wilt op heffen u ooghen 
Want nu den dagh des Heeren naeckt 
Dien druck moeten wy ghedooghen. 
 
Het volck sal teghen malcanderen op staen, 
Den Vader sal sijn kindt af gaen 
En t'kint den Vader versteken 
Ghelijck voor de Diluvie elck was belaen 
Vol boosheydt en vol ghebreken. 
 
Als de boosheydt menich fout 
(Seyde Christus) sal hebben in ionck ende out 
De overhandt ghenomen, 
De liefde wordt in veel herten cout, 
Merckt oft dit nu is volcomen. 
 
Wat doen wy al om d'aertsche goet, 
Dat in de wereldt verrotten moet 

{==81==} {>>pagina-aanduiding<<}

Oft dat die Motten sullen eten 
Dat ons een dief mach stelen metter spoet 
Daer wy Godts liefde mede vergheten 
 
Christus ghinck voor ons tot in die doodt 
Waer helpen wy malcanderen ter noot, 
Al hooren wy Christus leden kermen, 
Daer en is compassie in cleyn noch groot, 
Elck sluyt sijn borse voor den armen. 
 
Noch seyt hy vanden hoochsten snel 
Tot de minste toe ist al rebel, 
Om deucht doen en wil hem niemant booghen, 
Ja Godt seyt, daer en doet niet een wel, 
Sy worden al van my ghebooghen. 
 
Wat dobbelen, tuysschen wat overdaet 
Wat hooverdy is nu in elcken staet 
In spijs, en dranck, en oock in cleeren 
Soo wtwendich dat het volck nu gaet, 
Men kendt nau schamel lieden uyt Heeren: 
 
Hoe moghen wy dus zijn verblint 
Dat wy Godts liefde soo excellent 
Om d'aertsche saken laten varen 
Die ons niet en brenghen dan torment 
En met die eeuwighe doodt beswaren. 
 
Wat mach den mensche baten dat 
Hy crijcht (seyt Christus) al swerelts schat 
Als hy zijn Siele laet bederven, 
Al waert dat ghy duysent werelden hadt 
Ten helpt al niet als ghy moet sterven. 
 
Waer is Antiochus, waer mach hy sijn 
Holofernes en Aelxander fijn: 
Die eens de werelt al verwonnen, 
Wat hebben sy daer af op dit termijn 
Vercreghen, dan een handt vol Sonnen. 
 
Dies nu de werelt soo Sint Jan raet, 
Ende alle wereldtlijcke saecken haet 
Daer en leydt niet in dan hooverdije 

{==82==} {>>pagina-aanduiding<<}

Haet en nijt, en ghiericheyt versmaet, 
En alle oncuysche boeverije. 
 
Dus wilt u neerstelijcken spoen, 
De leden Christus bijstandt te doen, 
Wt liefden die handt toe steken, 
Van spijse en dranck, van cleeren en schoen 
Waer af dat sy sijn in ghebreken. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken Op de wijse: Vanden Leeraer op den Tinnen. 

HOe luyde riep de Siele 
Tot Godt van binnen 
O Heer almachtich Vader goet 
Wat sal ick gaen beghinnen, 
Dat Lichaem beswaert dat herte mijn, 
O Heere wilt mijns ghenadich zijn 
Dat vleesch wilt my verwinnen. 
 
Als het lichaem, 
De Siele dus hoorde claghen, 
Sy sprack: O edel Siele mijn 
Waerom wilt ghy u versaghen 
Schout des boosen vijandts raet, 
Ende laet dese valsche werelt quaet, 
Ghy sult Gode wel behaghen. 
 
Die siele sprack / 
Ick soudt gheerne volbrenghen 
Maer ghy: O valsch lichaem mijn 
En willes niet ghehinghen 
Natuere en ghy doet my pijn 
Nochtans soo moet ghestreden zijn, 
Ick en can u niet bedwinghen. 
 
Dat Lichaem sprack 
O Siele den Heere der Heeren 
Heeft u gheven Siel en Lijf 
Om dat ghy my soude leeren 
Godt heeft u ghegheven reden en sin, 
Om my die tot quaedt gheneghen bin, 

{==83==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat ghy my sout regeeren. 
 
Die Siele sprack: 
Wilt ghy my eeuwelijck dueren 
Moet ghy met my de handt aenslaen 
En soo leven wy sonder treuren, 
Anders als Godt ten Oordeel sal staen 
Een iegelijck na sijn wercken loon ontfaen 
Soo souden't wy't beyde besueren. 
 
Dat Lichaem sprack: 
Als ghy dat weet te voren, 
Soo wie sy-selven al willens wont 
Oft treet in eenen doren, 
Wie sal hem beclaghen dat vraegh ick dy 
Want ghy moet oock sorghen voor my 
Oft wy blijven beyde verloren. 
 
Die Siele sprack:/ 
Lichaem ghy moet wel sorghen 
Want als aencomt de bitter doot 
Wie sal die dan verborghen, 
Wat sal den helpen u sweelde groot 
Dus moet ick sorgen het is noot, 
Ghy en hebt doch gheenen morghen. 
 
Dat Lichaem sprack: 
Moet ick oock sterven leeren 
Ende ick en weet doch gheenen tijt, 
Waer toe sal ick my keeren 
De wereldt thoont my vrolijckheydt, 
Nature is daer toe bereydt 
Hoe sal ickse mogen verheeren. 
 
De Siele sprack: 
O Lichaem snoode van weerden 
Waer op soo verlaet ghy u 
Wat wilt ghy hier aen veerden, 
Hoe derft ghy bedrijven eenich solaes, 
Arm stinckende vleesch der wormen aes 
Ghy moet doch inder aerden. 
 

{==84==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat Lichaem sprack 
Moet ick inder aerden glijden 
O Heere Godt van Hemelrijck, 
Hoe mach ick my verblijden 
My rout soo seer mijn leven quaedt, 
O edel Siele gheeft my raedt, 
Ick wil my leeren lijden. 
 
De Siele sprack / 
Wilt u tot deuchden gheven, 
Soo sullen wy comen ick en ghy 
Al in dat eeuwich leven 
Daer blijdschap sal wesen immermeer 
En sijn verlost van't eeuwich seer 
Daer men eeuwelijck sal leven. 
 
De Siele sprack / 
Ontfermt Godt onser beyden 
My ende dat edel Lichaem mijn 
Ende wilt ons doch gheleyden 
Wilt doch bewaren de Siele mijn 
Maeckt dat ons leven u behaeclijck sy, 
Wanneer wy moeten scheyden. 



   
Een schoon Liedeken vanden Pater noster. Op de wijse: O Radt van auonture. 

HEere Godt leert ons beden 
Wt vierigher herten grondt 
Neemt af ons quade zeden 
Die wy hebben in onsen mondt, 
Een Liedeken willen wy singhen, 
Soo ghy ons hebt gheleert, 
Doet my mijn hert ontspringhen, 
Dat ick my leer bedwinghen. 
Soo wort mijn vreucht vermeert. 
 
O Heere Godt onsen Vader, 
Die daer inden Hemel sijt, 
Nu helpt ons allegader 

{==85==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wt desen bedroefden tijdt, 
Soo en worden wy niet bedroghen 
Al van des duyvels Serpent 
Wy worden soo dickwils beloghen 
Dus bidden wy Godt van hier boven 
Die alle herten kent. 
 
Gheheylicht sy uwen name 
Toecomende sy ons u rijck 
Nu wilt ons toch maken bequame 
Ons Christenen, alle ghelijck 
Dat wy u woorden bewaren 
Dagh avondt ende nacht, 
en laet ons niet vervaren, 
Al van die helsche scharen 
Ghy hebbet die meeste macht. 
 
Uwen wille gheschiede op aerden, 
Als hy inden Hemel doet, 
dat nemen wy al in weerden 
Al ist al teghen spoet 
Gheeft ons verduldich lijden 
Wat teghen uwen wille staet, 
O Heere wilt ons verblijden, 
Stelt uwen thoren besijden, 
Ons arme doch niet en versmaet. 
 
Noch bid ick u Heer wilt ons gheven 
Dats heden ons daghelijcks broot, 
Daer de Siele by moet leven 
Dat hebben wy meest van noot, 
Ghy hebbet selve ghesproken, 
Dat sal ons best versaen, 
Diet lesen wil mach dat soecken, 
Het staet gheschreven in Boecken 
En laet ons daer niet af gaen. 
 
Wilt onse schult vergheven, 
Als wy onse schuldenaers doen, 
Op dat wy niet en sneven 

{==86==} {>>pagina-aanduiding<<}

Al in dat helsche gloen, 
Dat wy souden moeten lijden 
Ende eeuwich sterven de doodt 
O Heere wilt ons verblijden 
In u toecomende tijden, 
U bermherticheyt is soo groot. 
 
En laet ons niet becoren, 
Maer verlost ons van alle quaet. 
Ons vleesch is soo cranck gheboren 
Ten can niet wederstaen, 
De werelt, doet ons bedrieghen, 
Soo menichmael op eenen dagh, 
Godts Woordt en mach niet lieghen 
Laet s'werelts ghenuchte vlieghen 
Die u niet helpen en mach. 
 
O Heere wilt ontfanghen 
Van ons dit schoon Ghebedt, 
Wy hebben soo grooten verlanghen 
Wy worden soo haest beledt 
Wy worden soo haest verwonnen, 
Van alsoo cleynen saeck, 
Dus sijn wy oudt oft ionghe 
Elck wacht hem van quade tonghen 
Soo crijcht ghy in Godts Woort smaeck. 
 
Die ons dit Liedeken dichte, 
Die was vol fantasijen 
Ons Heere Godt wil hem verlichten, 
Inder eeuwigheydt verblijden 
Ende dat hy mach verwinnen, 
Alle zijn lijden groot, 
Elck wilt hem versinnen 
Laet ons Godt met herten beminnen, 
Die voor ons stierf de doot. 



   
Een nieu Liedeken, Op de wijse: Den lustelijcken Mey is nu inden tijt. 

    
{==87==} {>>pagina-aanduiding<<}

HOort ghy Sondaers al ghemeyn 
Wilt niet mistroostich wesen 
Gaet al tot Christum dat edel greyn 
Die can ons al ghenesen 
So die Schrifture wt leyt / is Godt, altijt bereyt 
Te vergheven onse misdaden 
Christus spreeckt comt alle die sijt beladen. 
 
Godt heeft ons soo lief, dat hy ons bemint 
Esaias doet ons dat weten, 
Al waert dat een moeder haer eyghen kint 
Soude moghen vergheten 
Hy en vergheet ons nimmermeer 
Sprack Christus den almoghenden Heer 
Want wy zijn alle sijn graden 
Christus spreeckt comt alle die zijt beladen. 
 
Magdalena die men de Sondersse heet 
Machmen hier wel aenschouwen 
Ende van Zacheus niet en vergheet 
Daer hy een maeltijdt ghinck houwen 
Noyt sondaer en quam daer soo groot 
Die hy zijn ionste niet en boot 
Hy thoonde haer zijn ghenade 
Christus spreeckt comt alle die sijt beladen. 
 
Hy is den wech als daer staet gheschreven 
Een Heere boven alle Heeren 
De waerheydt is hy en oock dat leven 
Waer wilt ghy anders keeren 
Hy is de deure die open staet, 
Daermen tot den Vader gaet 
Niemandt en wil hy versmaden 
Christus spreeckt comt al die sijt beladen. 
 
Dus wilt betrouwen in Godt te vreesen 
Wilt sijnen gheboden houwen 
Ende en wilt buyten den wech niet wesen, 
Soo sult ghy sijn Rijck aenschouwen 
Ende houdt altijdt accoort 

{==88==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ende zijn Goddelijck Woorde 
Wilt treden nae zijn paden 
Christus spreckt comt alle die zijn beladen. 
 
Godt wiert voor ons aen't Cruyce ghereckt 
Met sijn ghebenedijde leden, 
De Joden hebben hem soo seer begheckt 
Den Moordenaer heeft hem ghebeden 
Met woorden soetelijck 
Beloofde hy hem sijn Rijck 
Noch en quam hy niet te spade 
Christus spreeckt comt al die zijt beladen. 
 
    PRINCE. 
Princelijck Godt inder eeuwicheydt 
Roept Heere comt ons ter baten 
Sijn armen heeft hy wt gespreyt 
Hy en wilt ons niet verlaten 
Peyst dit, dat ghy zijt 
Ende wilt wijslijcken beraden 
Christus spreeckt comt alle die zijt beladen. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken. Op de wijse: O Radt van Avontueren. 

HOort toe ghy Christen sinnen 
En wilt niet sijn beswaert 
Alle die Godts Woordt beminnen 
Soo ons Joannes verclaert, 
Int sevenste Capittel beschreven 
Hoe Jesus smorghens vroech 
Ghecomen is inden Tempel 
Leerende t'volck menich goede exempel 
De Pharizeen hadden spijts ghenoech. 
 
Die Pharizeen quaede van ghedachten 
Quamen voor Jesum op dat pas 
Een Vrouken dat sij brachten 
Die in overspel bevonden was. 

{==89==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy seyden: Meester dese Vrou is bevonden 
In overspel met boos gheschal 
Dus wilt hier vonnis over gheven 
In Moyses Wet staet gheschreven; 
Datmen dusdanighe steenen sal. 
 
Om Jesus t'achterhalen 
Hebben sy desen list geleyt 
Want hy met soeter talen 
Altijt sprack van bermherticheyt, 
Om Jesus t'ondersoecken, 
Oft hy sou hebben gheseyt 
Datmense soude steenen 
Dat was haerlieder meenen 
Dat en waer gheen bermherticheyt. 
 
Christus de Heere vol weerden, 
Die booch hem neder seer saen 
Ende schreef daer inder eerden, 
Wat sy selve hadden misdaen 
Sy saghen daer int ronde 
Op malcanderen al ghemeen 
Hoort wat hen Christus oorconde 
Die van u is sonder sonde 
Die worpe den eersten steen: 
 
Hier by moghen wy bedieden, 
Dat een ieghelijck wel verstaet 
Sijn Hofken suyver sal wieden, 
Eer hy in eens anders gaet 
En wilt gheen vonnissen gheven 
Daer ghy selver in beschuldicht zijt 
Want sy saghen daer gheschreven 
Haer misdaet dat sy hadden bedreven 
d'Welck ons d'Evangelie belijt. 
 
De Pharizeen ghemeene, 
Sijn al te samen wech ghegaen, 
En lieten daer alleene, 
Het Vrouken voor Christum staen, 

{==90==} {>>pagina-aanduiding<<}

Christus al sonder sparen 
Hy vraechde t'Vrouwen saen 
Waer dat sy waren ghevaren 
Al die haer quamen beswaren, 
Ende haer beschuldicht haen. 
 
Heeft u iemandt verdoemt van desen, 
Heeft Christus t'Vrouwen ghevraecht, 
Och niemandt Heere ghepresen 
Sprack dat Vrouwen seer versacht 
Soo en wil ick u niet verdoemen 
Sprack tot haer Christus de Heer, 
En dient gheen vremde Afgoden, 
Gaet leeft na mijn Gheboden 
Ende en sondicht voordaen niet meer. 
 
De bermherticheyt ons Heeren 
Moghen wy hier by verstaen 
Elck die hem wil bekeeren 
Al is hy met sonden belaen, 
Wil hy voort deuchdelijck leven, 
Hy wordt door Christum bevrijt, 
Maer en wilt gheen oordeel gheven, 
Daer een ander om soude sneven, 
Op dat ghy oock niet gheoordeelt en zijt. 



   
Een nieu gheestelijck Liedeken. Op de wijse: O Raedt van avonturen. 

HOort hoe Jesus nae Galileen, 
Trock wt dat Jodtsche Lant 
Omdat hem de Pharizeen 
Benijden aen elcken cant 
Door Samarien moeste hy wesen, 
Daer hy by een Fonteyne quam, 
Die Jacob alsoo wy lesen 
Gaf Joseph sijnen Sone ghepresen 
Daer Jesus zijn ruste nam. 
 
Sijn Discipelen ghetrouwe, 

{==91==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghinghen spijse coopen tot Sicha, 
Een Samaritaensche Vrouwe 
Quam om water te putten daer, 
Want Jesus bleef daer alleene, 
Ende hy sprack dat Vrouken toe 
Gheeft my wt ionsten reene, 
Een droncxken waters cleene, 
Want hy was van gaen soo moe. 
 
Hoe begheert ghy van my dus Heere, 
Te drincken sprack t'Vrouken ient. 
Want de Joden in gheenen keere 
Samaritanen en comen ontrent, 
U Vrouken sprack Christus verheven 
Kende ghy Godts ghiften soet 
Ghy sout hem om water aen cleven 
Ende hy soude u water gheven 
T'welck eeuwich leven doet. 
 
Wat water mach dat wesen, 
Sprack t'Vrouken goedertier, 
Zijt ghy boven Jacob ghepresen 
Want hy haelde sijn water hier 
Christus sprack: hem sal noch dorsten 
Die van dit water drinckt 
Maer in wien mijn water mach rusten 
Hem en sal nimmermeer drincken lusten 
T'welck in dat eeuwich leven springht. 
 
Wilt my van dit water schencken 
Sprack t'Vrouwen tot Christus saen 
Christus sprack: wilt u bedencken 
En roept my uwen man 
T'Vrouken sprack: na Joannes beschrijven 
Gheen man en heb ick soo ghy siet, 
Christus sprack: o deucht te verstijven 
Ghy hebter ghehadt tot vijven 
En die ghy noch hebt en is uwe niet. 
 
Heer ghy zijt een Prophete, 

{==92==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sprack t'Vrouken hoort dit vermaen 
Ghy seght my dat ick int secrete 
Binnen mijn leven hebbe misdaen 
Waer moetmen Godt aenbeden, 
Op den Berch oft te Jerusalem, 
Seght my Heere vol wijsheden, 
Want hierom de Joden t'ontvreden 
Op die Samaritanen zijn. 
 
Ghy en weet niet sprack den Heere 
Wie ghy aenbidt oft vreest 
Soo wie  hem bidden wil t'zijnder eere, 
Moet hem bidden inden Gheest 
Doen sprack die Vrouwe vol vramen, 
Ick gheloove dat ghy Messias zijt 
Met dien sijn Discipelen quamen, 
Meester eet seyden sy al te samen, 
Maer Christus had anderen appetijt. 
 
Het Vrouken sonder sparen 
Is ras nae de stadt Sichar ghegaen, 
Sy liep alomme openbaren 
Ende haar Cruycke liet sy staen 
Wat haer gheschiedt was ginck sy ontknoopen 
Als t'volck dit hadde ghehoort 
Het quam met groote hoopen 
Neerstich tot die stede gheloopen 
En gheloofden aen Chrstum voort. 
 
Ghy Christenen in alle hoecken 
Betrout in Christus Woorde naeckt 
Wilt in hem u salicheydt soecken 
Dats de spijse daer hy na haeckt 
Den Oogst is nu voor ooghen, 
Die vruchten staen al wit, 
Wilt Christo liefde tooghen 
En uwen naesten te helpen pooghen, 
Op dat ghy zijn eeuwich Rijck besit. 


   
            
   
{==93==} {>>pagina-aanduiding<<}

                [Christus ghy zijt dagh ende licht]

            
CHristus ghy zijt dagh ende licht  
Voor u en is verborghen nicht 
Des Vaders licht, lichtet ons als ghelans 
Leert ons den wech der waerheyt gans. 
 
Wy bidden lieve Heere dy 
In desen nacht behoedet my 
In u staghet die ruste mijn 
Laet ons desen nacht in vreden sijn. 
 
Verdrijft Heere waer ick slapende bist 
Dat my niet en bedrieght des werelts list 
Dat vleesch soo kuysch, soo reyne sy 
Soo staen wy van allen sonden vry. 
 
Nu slaept ooghen al sonder leydt 
Maket hert van Goddelijckheydt 
Beschermt ons Godts rechte hant 
Behoet ons voor des Sondaers bant. 
 
Beschermt ons Heere alle Christenheydt 
U hulpe is ons soo sterck, sy is ons bereydt 
Helpt ons Godt wt alder noot 
Door u heylighe vijf wonden root. 
 
Ghedenckt Heere den swaren gheest 
Die siele ende lijf bevanghen heeft 
Die sielen die ghy hebt verlost 
Gheeftse Heere uwen heylighen troost. 
 
Des Vaders cracht, des Soons const 
Des Heylighen Gheest goede ionst 
Hebt Lof, eere ende weerdicheyt. 
Door uwe heylighe Dryvuldicheyt. 



            
   
                Jesus seyt.

                
HEft op mijn Cruys wel soete Bruyt 
Volcht my na, en gaet u selven uyt 
Want ick ghedraghen heb voor dy 
Hebt ghy my lief soo gaet nae my. 
 
Dat Vrouken seyt. 
O Jesus mijn alderliefste Heere 
Ick ben ionck ende daer toe teer. 

{==94==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick heb u lief dats immers waer 
Maer dit Cruys is my te swaer. 
 
Jesus seyt. 
Ick was ionck doen ick dat droech 
En claeght niet ghy zijt sterck ghenoech 
Wanneer ghy zijt van minnen cout 
Soo en hebt ghy in des Cruycen gheen ghewout. 
 
Dat Vrouken seyt 
Hoe mocht ick lijden dit bedwank 
De daghen zijn veel, dat jaer is lanck 
Ick ben des Cruycen onghewoon 
Och schoone, mijn alder liefste schoon. 
 
Jesus seyt. 
Hoe zijt ghy lief dus seer beswaert, 
Dus moet ghy noch strijden onvervaert 
Ick wil castijen dijn ionghe lijf 
Ghy wordt my anders al te stijf 
 
Dat vrouken seyt. 
Heere dat ghy wilt dat moet wesen 
Maer des Cruycen en mach ick niet ghenesen 
Moetet zijn ende moet ickt draghen 
Soo en mach ick my niet versaghen. 
 
Jesus seyt. 
Meynt ghy in de Roosen te baeyen 
Ghy moet noch eerst in de doornen waeyen 
Siet aen u Cruyce ende het mijn 
Hoe onghelijck swaer dat sy sijn. 
 
Dat Vrouken seyt. 
Wy lesen al inde heylighe Schrift 
U iock is soet uwen last is licht 
Hoe zijt ghy my dus ancxtelijcken hert 
Mijn alderliefste Bruydegom wert. 
 
Jesus seyt. 
Onghewoon beswaert den moet 
Heft op het wordt noch wel goet 
Mijn Cruys is soo dierbaren pant 

{==95==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die ick niemandt dan vrienden en sant. 
 
Dat Vrouken seyt. 
U Vrienden gheeft ghy menighen rast 
My grouwelt voor den swaren last 
O Lieve Heere wat sal my ghewerden, 
Ick sorghe ick en sals niet moghen herden. 
 
Jesus seyt. 
Dat Hemelrijck begheert met ghewout 
Maer ghy zijt van binnen cout 
Hebt ghy my lief, het wort noch wel goet 
Want minne maeckt arbeydt soet. 
 
Dat Vrouwen seyt. 
O Heer gheeft my der minnen brant 
Mijn cranckheyt is u wel bekant 
Liet ghy op my selven staen 
Soo weet ick wel ick moest vergaen. 
 
Jesus seyt. 
Ick ben swert, maer seer suyverlijck 
Ick ben suer ende seer minnelijck 
Ick gheve arbeyt ende cracht 
Betrout op my soo staet ghy vast. 
 
Dat Vrouken seyt. 
O Heere oft immers wesen mach 
Des Cruycen name ick wel verdracht, 
Maer wilt ghyt hebben en moet het zijn 
Uwen wille gheschiede en niet de mijn. 
 
Jesus seyt: 
Tot hemelrijck en leyt maer eenen wech, 
Dat is alleen des Cruycen wech, 
Alle dijn weldaet ende eeuwich heylt 
Staet aenden Cruyce nu kiest oft deylt. 
 
Dat Vrouken seyt. 
Soude ick u hulpe ende rijck verliesen 
Hondert Cruycen woude ick eer kiesen 
Heer gheeft my macht ende lijdtsaemheyt 
Ende Cruyst my wel, 't zy my lief of leydt. 
 

{==96==} {>>pagina-aanduiding<<}

Jesus seyt. 
Als u dat Cruys ter herten geet 
Soo denckt dat ick u hebbe bereet 
My selven gheve ick u ten loone 
Ende met die Enghelen die eeuwighe Croonen. 
 
Dat Vrouken seyt. 
O mijn alderliefste Siele verheven, 
Mint Godt ende wilt de werelt begheven, 
Siet aen hoe soet dat Christus is 
Dat Hemelrijck bist u seker wis. 



   
Een nieu Geestelijck Liedeken, Op de wijse: Hoe lustelijcken is ons den coelen Mey ghedaen. 

O Crancheyt des vleesch wilt u treuren laten, 
Ende wilt u ooghen na den Hemel slaen 
U menschelijcke crancheyt regheren al by maten, 
Want ghy moet door Christum totten Vader gaen. 
 
O Christelijcke broeders hout Gods woort in werden 
Die de crancheyt des vleesch gevoelende sijt 
Om uwent wil soo daelde den Heere ter eerden, 
Ende heeft voor u ghegaen inden bitteren strijt. 
 
Van een cleyn maechdeken wilde hy sijn geboren 
Den Heere die niemant en can wederstaen 
O crancheyt des vleesch ghy hadt ooc moeten smoren 
En die eeuwighe doot hadt ghy moeten ontfaen. 
 
Macht onse cranckheyt iet hebben verworven, 
Ende daer door ons quam eenighe salicheyt, 
Soo waer den Heere te vergeefs voor ons ghestorven 
Hy heeft ons sijne eeuwicheyt bereyt. 
 
Godt kent sijn Schapen en sy hooren na sijn stem 
Niemant en machse trecken wt sijnder handt, 
Sijn woort aenhoort want het tuycht van hem, 
Want hy heeft ons verlost van des duyvels bant. 
 
O cranckheyt des vleesch en weest niet soo bloot 
Al ghevoelt ghy u inder hellen pijn 
Wat dinck waer Christus de Heere van noot 

{==97==} {>>pagina-aanduiding<<}

Als ghy meynde selve perfeckt te sijn 
 
Door een mensche waren wy al verwesen 
Ende moesten die eeuwighe doodt ontfaen 
Door eenen mensche zijn wy al verresen 
Ende sullen door hem in dat leven gaen. 
 
Alle die door Christum salich willen wesen 
Die moet vervolghinge lijden, zijt des wel vroet 
Al begint dat vleesch daer voor te beven 
Deur lijden comt ons dat eeuwich goet. 
 
Wie soude ons van zijnder liefde mogen trecken 
Die hy vander eeuwicheyt tot ons draecht 
Want den Heere gheneest al onse sondige vlecken, 
Dit heeft sijn goedtheyt alsoo behaecht. 
 
O edel menschen wilt toch hier op achten 
Ende wilt Christum altijdt volghen naer 
By Godt den Vader sal hy u verwachten 
Ontslaet u alle sorghen ende anderen vaer 
 
Den Prince hout in u memorie 
Want sonder hem vermeuchdy niet 
Door de gratie comen wy in sijn glorie 
Want alle vleesch is cranck alsoo men siet. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken Op de wijse: Die Voghelkens inder muyten. 

COmt al van Zuyden van Oosten 
Die met sonden zijt belaen 
Ick sal u selfs vertroosten 
Met mijn vleesch sal ick u versaen, 
Ick ben die Fonteyne verheven 
Die dorst heeft, die come naer 
Die daer wt drinckt sal eeuwich leven 
Spreeckt Christus int openbaer. 
 
Ick en ben hier niet ghecomen 
O menschen zijt dies wel vroet 
Dat ick u soude verdoemen 

{==98==} {>>pagina-aanduiding<<}

Maer verlossen met mijn bloet 
Ick begheere wel in u hert te gaen 
En ter salicheydt brenghen in 
Soo moet ghy op my vast staen 
Oft ghy en comt niet daer ick ben.  
 
Ick ben den wijnstock wtgheschoten 
Dat spreeckt Christus verstaet mijn woort 
Blijft vast by my ghesloten 
Ghy sult brenghen goede vruchten voort 
Maer laet ghy u verblyden 
Dat ghy des werelts troost aensiet, 
Soo sult gy vanden wijnstock worden gescheyden 
Al u vruchten en dooghen niet. 
 
Hebt lief en wt vercoren 
Die u ter werelt doet quaet 
Die u boosheydt legghen te voren 
Bidt daer voor t'is Christus raedt 
Want Godt heeft selver ghesproken 
Aent Cruyce met luyder stem 
Óch Vader en laets niet zijn ghewroken 
Ick bidde verghevet hen. 
 
Wilt niet vreesen al te samen 
Mijn woorden voor de werelt belijt 
Oft ick sal u beschamen, 
Voor mijnen Vader ghebenedijt, 
Aldus en willet niet vreesen 
Maer strijt met herten vro 
Laet den knecht ghelijck des Meester wesen 
Het belieft den Vader alsoo. 
 
Ick ben een goedt Herder wter maten 
Ick gaen mijne Schapen veur 
Ick begheer mijn leven daer voor te laten, 
Ick ben die rechte deur, 
En laet u niet verleyden 
Dat buyten der deuren passeert, 
Het zijn dieven en moordenaars beyde 

{==99==} {>>pagina-aanduiding<<}

Spreeckt Christus, soo hy ons leert. 
 
Niemandt en comt tot den Vader 
Dan door den Sone Godts verheven 
Hy bidt voor ons allegader 
Om ons te brenghen in't eeuwich leven 
Wilt dan op hem betrouwen 
Hy is den verworpen steen 
Doet ghy't niet t'sal u rouwen 
Als ghy van hier sult scheen. 
 
Prince Godt siet ons allenden 
Hier in dit aertsche dal 
Wilt uwen gheest neder senden 
Die ons vertroosten sal 
Dat wy eere moghen bewijsen 
Godt en onsen mede broer 
Soo moghen wy mede verrijsen 
Met Godt en zijn lieve Moer. 



   
Een nieu Liedeken, vant Auontmael Christi, Op de wijse: Het voer een Ruyterken vyt Bosschagien. 

HOort al te samen die met Christus willen leven 
Hoe dat Christus ghebenedijt 
Ons tot verlossinghe soo daer staet gheschreven 
Ghegaen is inden bitteren strijdt 
Als ons die Schriftuere belijdt 
Judas waren dertich penninghen ghegheven 
Dat hy Christus soude leveren des seker zijt. 
 
De discipelen seyden tot Christus laet ons weten 
Waer dat ghy wilt dat wy sullen gaen 
Het Paeschlam bereyden, op dat ghy meucht eten 
Om dat al te samen souden sijn voldaen 
Twee Discipelen hoort mijn vermaen 
Ghinghen inde stadt t'Paeschlam bereyden 
Alsoo sy van Christo hadden verstaen 
 
Des avonts als sy waren aen Tafel geseten, 

{==100==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo dede Christus daer een vermaen 
Voorwaer seg ick, laet u weten 
Een van u allen sal my verraen 
Een ieghelijck was met druck bevaen 
Elck seyde: ben ick Heere, laet my dat weten 
Ende waren seer daer in belaen. 
 
Jesus antwoorde wilt my hooren spreken, 
Hy is hier mede int ghetal 
Die  met my zijn handt inde schotel sal steken 
Die ist die my verraden sal 
Ghelijck van hem gheschreven is voor al 
Maer wee den mensch die comt in sulck gebreken 
Die den Sone des menschen leveren sal. 
 
Ben ickt meester heeft Judas oock ghesproken 
Christus sprack: ghy hebbet gheseyt 
Jesus nam dat broot, ende hevet daer ghebroken 
Dat hy sijnen Discipelen heeft bereyt 
Neemt eet dat is mijn Lichaem voor u besproken 
Danckende Godt schoon ontloken 
Des nieuwen Testaments in mijn bloet. 
 
Christus ghinck wt na den Berch van Oliveten 
Om dat al te samen soude zijn volbracht 
Hy sprack tot zijn Apostelen met woorden in secreten 
Ghy sult my versaken in deser nacht 
Petrus sprack een woordt seer groot 
Al waert dat sy altemael verlieten 
Soo en sal ick u niet afgaen tot in mijn doodt: 
 
Jesus sprack, voorwaer o vrint wilt dit wel smaken 
Ten is niet in u eyghen cracht 
Voorwaer seg ick u, ghy sult my versaken 
Eer den Haen craeyt, drymael van deser nacht 
Dry Discipelen heeft hy met hem bracht 
Segghende: wilt nu een luttel met my waken 
De ure comt daer ick na hebbe ghewacht. 
 
Een luttel voort is Christus daer ghetreden 
Van ancxte sweete hy water en bloet. 

{==101==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daer heeft hy sijnen hemelschen Vader aengebeden 
Gestreckt op d'aerde met grooter ootmoet, 
Abba mijnen hemelschen Vader goet 
Van my neemt desen Kelck der bitterheden 
Maer Vader uwen wille hier met doet. 
 
Dit was de ure die Christus sou naken 
Sijn Apostelen hy slapende vant 
Meuchdy nu niet een ure met my waken, 
Den gheest is gewillich, maer t'vleesch is cranck 
Slaept ende rust nu vry en vranck 
Het is ghenoech, die ure is ghecomen 
Dat ick ghelevert sal worden eer iet lanck. 
 
Aldus is Christus inden strijt ghecomen, 
Die persse heeft hy alleene ghetreden 
En heeft alder werelt sonden op sijnen hals genomen 
En sijnen Vader ghestelt te vreden 
Door die bitter doot die hy heeft gheleden, 
Laet ons hier op betrouwen, 't sal ons alle vromen 
En betoonen dat wy een zijn van Christus leden. 



   
Een nieu Ghestelijck Liedeken. Op de wijse: Den Lustelijcken Mey Christus playsant. 

GHelijck een Tortel duyfken hem versucht 
En in een ander wout gaet vlieghen 
Mijn Siele is droevich al sonder vrucht 
T'gesichte wilt my bedrieghen 
Mijn herte dat schept verdriet, 
Alst ghy te rechte voorsiet 
Dus wilt mijn druck verhooren, 
Want veel gheroepen, weynich wtvercoren. 
 
Ghedenckt wat daer af gheschreven staet 
Dat hy den wech is ghevallen 
Die Voghelen des hemels aten t'saet 
T'bediet ons t'hert vol gallen 
Wanneer ons den vijant quelt 

{==102==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo ist haest ontstelt 
En t'saet blijft verloren 
Want veel gheroepen, weynich wtvercoren. 
 
Hoe soet vallet saet in deser tijt 
Ende wordt soo wel ontfanghen 
Wanneer men daer op merckt sonder respijt 
Soo en hevet gheen voorganghen, 
Want het saedt dat blijft alleen, 
Als het valt op eenen herden steen 
Ende de sonde gaget versmooren 
Want veel gheroepen, weynich wtvercoren: 
 
Noch valt dat saet, ende valt oock wel, 
In doornen en in bramen 
Want eermen oogst soo vergaghet snel 
Want het en dient niet te samen, 
Dese werelt met haren list, 
Noyt salighe die heeft ghemist 
Ten is niet dan dijstel en doren, 
Want veel gheroepen, weynich wtvercoren. 
 
Ghelijck ons de Schrifture seyt 
Soo en sijn wy niet dan asschen 
Wel hem Heere die ghy hebt bevrijt 
Daer sal dit saet in wassen, 
Dus bidt hem groot en cleyn, 
Dat hy ons bouwe alleyn, 
Soo brenght het vruchten te voren, 
Want veel gheroepen, weynich wtvercoren. 
 
Prince diemen niet af en sach gaen 
Maria vol alder vrouwen 
Die u sach onder den Cruyce staen 
Ende stierf voor ons vol trouwen, 
Wt liefden die ons bewijst, 
Ende daer na in glorien verrijst, 
Bidt hem hy en sal hem niet storen 
Want veel gheroepen, weynich wtvercoren. 



   

{==103==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een nieu gheestelijck Liedeken, Op de Wijse: Alsoo't beghint. 

VAn de liefde comt groot lijden 
En onder wijlen groot verdriet 
Het minde die maghet Maria 
Den Sone Godts wel ghemiet 
Sy minde hem seer sy had hem lief 
Als sy hem sach in lijden 
Sy en conde gherusten niet. 
 
Maria was in lijden, 
Sy ghinck eenen droeven ganck 
Tot Jerusalem voor die poorte 
Die sy ghesloten vant 
Daer sach sy comen haers hertsen lief, 
Met eenen Cruyce gheladen 
Als eenen verbannen dief. 
 
Met weenentlijcker ooghen 
Dat sy hem aensach 
Ay my, sprack sy doen eylacen 
Is dit den droeven dach 
Die van my is gheprofiteert, 
Dat mijn herte sou doorsnijden 
Dat wreede bitter sweert. 
 
Jesus sprack: O Moeder, 
Ghegroet soo moet ghy zijn 
Dit Cruys dat moet ick draghen 
Ende lijden voor hem die pijn 
Dat Adam mijnen knecht heeft verdient 
Voor hem soo wil ick sterven 
Het was mijnen besten vrient. 
 
Nu ben ick hier alleyne 
Een Moeder onghetroost, 
Ick sie hem in groot lijden 
Den Sone Godts alderhoochst, 
Ick min hem seer, ick heb hem lief 

{==104==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mocht ick hem helpen draghen 
Soo en waer mijn lijden niet. 
 
Ghy en sijt daer niet alleene 
Sprack den Enghel wten throon 
Ick ben een Bode tot u ghesonden, 
Wel edel Maghet schoon 
Mijn Heere heeft my tot u ghesant 
Dat ick u soude troosten, 
Ick en weet oft ghy hem wel kant. 
 
En soude ick hem niet kennen 
Ick kenne hem beter dan ghy, 
Ick sach hem in sijn lijden, 
Dies lijt mijn herte pijn 
Sijn vleesch heeft hy van my ontfaen, 
Sijn armen sach ick wercken 
Ende aenden Cruyce slaen. 
 
Ick heb hem hooren roepen, 
Tot sijnen Vader inden throon 
Och willet hen vergheven 
Sy en weten niet wat sy doen 
Ontfermt u over de menschen schoone, 
Daer ick den doodt om sterven moet 
Al aenden Cruycen hout. 
 
Die Enghelen songhen schoone 
Al inden hooghen throone 
De alder bedroefste Moeder 
Stont onder den Cruycen Boom 
Den Moordenaer riep ontfermelijk 
O Heere wilt mijnder ghedencken, 
Als ghy comt in u rijck. 
 
Jesus verblijden hem seere 
Al in des Moordenaers roep, 
Hy keerde hem wederomme 
Met eenen saechtmoedighen moet 
Hy sprack o vrient sijt dies wijs 
Ghy sult heden wesen 

{==105==} {>>pagina-aanduiding<<}

Met my int Paradijs. 
 
Hy sprack tot zijnder moeder 
Daer hy aenden Cruyce hinck 
Met weenelijcker stemmen 
Och Vrouwe siet hier u kint 
Joannes lieve Discipel mijn 
Siet de Bedroefde Moeder 
Want die bevele ick dy. 
 
Sijn lieden begonnen te beven 
Hy was seer onghedaen, 
Die doot steckt teghen dat leven 
Sy begonste zijn herte t'ontgaen 
Hy riep Helio Vader mijn 
Waerom hebt ghy my ghelaten 
In desen allendighen schijn. 
 
Och alle Creatueren 
Die Godt gheschapen heeft 
Comt nu tot deser uren, 
Met eenen bedroefden gheest 
Helpt ons beclaghen den grooten noot 
Die Hemel en Aerde gheschapen heeft 
Die hanght hier naeckt en bloot. 
 
Den grooten Prins der Heeren 
Ja mede den hemelschen Vorst, 
Met alsoo heesscher stemme 
Sprack hy: O my dorst 
De soete Fonteyne diet al versaet, 
Met Edick ende met Galle, 
Wert hy terstont ghelaeft. 
 
Den eenighen Soon des Vaders 
Ja mede den hooghen Godt 
Daer de Enghelsche scharen voor knielden 
Is nu der Joden spot 
Sy riepen: Cruyst hem sy maeckten jolijt 
Coninck van Israel 
Ghy zijt vermaledijt. 
 

{==106==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy begonsten te weynen 
Dat sy bewees haer cracht 
O Vader daer ghy my om hebt ghesonden 
Dat heb ick nu volbracht 
Sijn Stemme was luyde ende heesch, 
Met eenen gheneychden hoofde 
Gaf hy zijnen gheest. 



   
Een nieu Liedeken, Op de Wijse: van Pauien.

DEn geest is gewilich maer t'vleesch is cranck 
Dat mach ick wel beclaghen 
Want ick heb alle mijn leven lanck 
Aen de wereldt ionst ghedraghen 
Ick en weet niet wat ick sal bestaen 
Ick vinde my vol ghebreken 
Ick heb haer soo menighen dienst ghedaen 
Door haer wellustighe treken. 
 
Vande werelt en can ick my niet besnijden 
Natuere en wilt dat niet ghedooghen 
Vreucht en solaes doet my verblijden 
D'aenschouwen met mijn ooghen 
Venus kinderen houden my in bedwanck, 
Om dat ick ben onghebonden 
Gheen vreucht en dunckt my wesen lanck 
Jonckheydt treckt my altijdts tot sonden. 
 
De kennisse die ick hadde ontfaen 
Heb ick inder aerden begraven 
Ghelijck den quaden knecht heeft ghedaen, 
Ende ben gheworden der sonden slaven 
Ick diende de wereldt om haer eer, 
Dat wordt my nu mispresen 
O Vader ick en ben niet weerdich meer 
Dat ick u Sone sal wesen. 
 
De werelt hebt ghy in u ghewelt 
Haer macht hebt ghy ghenomen 

{==107==} {>>pagina-aanduiding<<}

Met haer ben ick so seer ghequelt 
Ick en can van haer niet comen 
Sy is in my ende ick in haer 
Alleen hebt ghyse verwonnen 
O Heere den strijdt valt my swaer 
Want ick en hebs noyt begonnen. 
 
O Heere mijn gheest een wapen begheert 
Al om die wereldt te bestrijden, 
U Goddelijck woort tot een vierich sweert, 
Scherp wesende aen alle sijden, 
Een vast gheloove tot eenen Schilt 
Ende haer verwonnen als ghy wilt 
Soo waer ick gans ghenesen. 
 
Prince der Princen, nu staet my by 
Dat ick victorie mach verwerven 
Dese dry vijanden bestormen my, 
Mijn Siele willen sy bederven 
De werelt, den duyvel onbevreest 
Ende mijn eyghen lichaem mede 
Sijn altijdt rebel teghen den gheest, 
Dus is mijn Siele t'onvreden. 
 
Die dit Liekeken heeft gheordieneert 
Sijn hert dat was bedwonghen 
Sijn sinnekens zijn ghecorumpeert 
Wt fantazijen heeft hy ghesonghen 
De werelt en can hy niet wederstaen 
Bidt voor hem t'allen tijden 
Dat hy die rechte kennis mach ontfaen 
Al soude hy daer om lijden. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Christe qui lux es & dies. 

HEt gheviel op eenen donderdach 
Daer Christus hoorde ons gheclach 
In Schrifturen was ghesloten 
Dat hy een nieu Testament versach 
Het oude heeft hy ghebroken 
 

{==108==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hy heeft dat waer is ende openbaer, 
Die wt den hemel was ghecomen daer 
Gheboren van eender Maghet 
Ende heeftse dry-en-dertich Jaer 
De Siele gesocht, verstaghet. 
 
Hem selven ghelaten al in dat schijn 
Vanden Broode, ende vanden Wijn 
Gaf hy met sijnen handen 
Sijn lichaem gelevert, T'bloet moest ghestort sijn 
Dat waren twee diere panden. 
 
Hy gaf hem selven in een preent 
In spijse in dranck, seer excelent 
De Sielen om te schencken 
Ontspringht en singht lof Sacrament, 
Wy willen uws ghedencken. 
 
Aenschout dat broot der Enghelen soet 
Het sal u Siele stercken, 
Bewaeren in allen teghenspoet 
Ende leeren u deuchden wercken. 



   
 Een nieu Liedeken, ende gaet Op de wijse: Hoe lustelijck is ons den coelen Mey ghedaen.

HOe minlijc is ons des Cruycen boom ontda[en] 
Het spruyten geluwe bloemkens ander heyd[en] 
Soo wie met druck, met lijden is bevaen 
In Jesus wonden sal hy hem vermeyden. 
 
Den Mey die is al by den wech gheset 
Op eenen berch, ende die staet alsoo hooghe, 
Om dat een ieghelijck soude sonder let 
Des Cruycen Mey aenschouwen moghen. 
 
Nu staen des Meys tacken wt ghespreyt, 
En bloeyen schoon ghelijck de roode Roosen 
Soo wie sijn sonden hier beschreyt 
Onder desen boom sal hy hem verpoosen. 
 
Recht by ghewasschen is dat edel greyn, 
Ende is gheplant in alsoo diepen dale 

{==109==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daer is Maria die suyver Maghet reyn 
Van minne soo stierf de fiere Nachtegale 
 
De fiere Nachtegale des cruyce boom op-clam 
Hy heeft zijn vederen soo wijt ontloken 
Hy sanck soo luyde die seven noten met hooge stam 
Soo dat zijn edel herteken is ghebroken. 
 
Nu is den Nachtegale bleven doot 
Tot salicheyt van alle mans en vrouwen 
Hy quam soo hooghe al wt zijns Vaders schoot 
Wie hoorde ieghelijck deser trouwen. 
 
Soo wie zijn sinnen onghestadich zijn 
Ende d'leven op aertsche creaturen 
Die merckt aen desen Nachtegale fijn 
Hoe hy de doodt om ons wilde besuren. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken. Op de wijse: Vanden Timmerman. 

HEt quamen Dry Coninghen ghereden 
Wel verre wt Orienten lant 
Tot Bethleem der Steden 
Haers ghelijcke men noyt en vant. 
 
Te Jerusalem soo wy hooren 
Al daer soo wilden sy zijn, 
Sy vraechden waer is hy gheboren 
Der Joden Coninck fijn. 
 
Wy comen hem aenbeden 
Wy hebben zijn sterre ghesien, 
Het is seer corts gheleden 
Het moet wonder bedien. 
 
Als Herodes dat verhoorde 
Wel seer ontsach hy hem 
Van binnen hy hem verstoorde 
Ende alle Jerusalem. 
 
Hy beval hen te gaene 
Hy sprack: gaet soeckt dat kint 
Ick wilt oock bidden aene, 
Comt seght my als ghy vint. 
 

{==110==} {>>pagina-aanduiding<<}

Als sy buyten Jerusalem quamen, 
Op dien selven tijdt 
Haer Sterre sy weder vernamen 
Dies waren sy weder verblijdt 
 
De Sterre was hen voor gaende 
Tot daer dat Kindeken was 
Ende daer bleef sy staende, 
Sy buychde neder int gras. 
 
Een huysken sonder doren 
Dat vonden sy daer by 
Ende dat Kindeken gheboren 
Van Maria die maghet vry. 
 
Sy vilen op der aerden 
Voor t'Kindeken derthien daghen out 
Sy offerden hem met werden 
Myrri, Wieroock ende Gout. 
 
Snachts als sy slapen wouden 
Heeft hen Godts Enghel gheopenbaert 
Eenen anderen wech dat sy trecken souden, 
Tot haren Lande waert. 
 
Nu loven wij alleene Dat kindeken weerdelijk 
Dat hy ons wil verleenen. Hier na sijn eeuwich rijc. 



   
Een nieu Gheestelijck Liedeken. Op de wijse: Ick ligghe op die Steenpoorte ghevaen. 

ALs ick peyse om die doot 
Die Jesus stierf aent Cruycehout 
En zijn bloedighe wonden root, 
Ontfanght om onse schout 
Sijn lijden swaer, gaet my soo naer 
Sijn drucx, lyden ende pijn 
Nochtans ist ons een medecijn 
Hoe soude ick bly connen zijn. 
 
Wy willen gaen hopen en duchten, 
En seynden een vriendelijck suchten, 
Den Heere die alle dinck weet, 
Bidden voor zijn druck en leet. 

{==111==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat hy voor ons heeft gheleden 
Als een Ridder en Baroen stout 
Als hy voldede aen't Cruycen hout 
Voor alder menschen schout. 
 
Een Siele is my bevolen 
Dat ick die bewaren souwe 
Dat sy my niet en werdt ghestolen 
Daer voor lijdt ick grooten rouwe 
En wilt doch niet betrouwen 
Want den vijandt denckt nacht en dach 
Hoe hy die Siele verwinnen mach 
Ende brenghen int eeuwich ghelach. 
 
O Jesu ghy zijt schoone, 
Gheboren van eender Maecht, 
Hy mach wel spannen de Croone 
Die u in zijn herte draecht 
Uwen soeten naem / is ons bequaem, 
Dat bloet dat wt uwer zijden ran, 
Ghy zijt die liefste boven al, 
Die oyt was oft wesen sal. 
 
Quade tonghen zijn schoon voor oogen, 
Maer achter rugghe clappen sy quaet 
Bloeyende rijsen doen sy verdrooghen 
Quade tonghen zijn alsoo quaet 
Een duyfken puer / volcht zijn natuer 
Ick en keere daer niet om mijn hant. 
Hoe diere kocht hy den lieven pant, 
Om te brenghen in s'Hemels Lant. 
 
Die dit Liet te dichten begonde, 
Godt gheve hem goeden spoet. 
Dat hy alle zijn sonden 
Mach af wasschen in Jesus bloet, 
Want hy is cranck van minnen 
Ende tracht tot alder deucht, 
O heylighen Gheest van binnen 
Weest doch mijns hertsen vreucht. 



   

{==112==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den iij. Psalm. Domine quod multiplicati sunt. Op de wijse: Het regende seeren ick vverdt nat.

O Heer hoe zijnse soo menichfout 
Mijn vijanden seer fel en stout 
Staen teghen my 
Veel segghen tot mijnder Sielen 
Dat ick van Godt verlaten zy. 
 
Maer Heer ghy zijt mijn hulper altijt 
Die my verlost ende oock verblijt 
Mijn glorie alleyn, 
Ghy hebt mijn hooft verheven 
Maeckt my van alle sonden reyn. 
 
Ick heb gheroepen tot mijnen Heer 
En by mijn stem verhoorde seer, 
In mijnen noot 
Van sijnen heylighen berghe, 
Al een door zijn ghenade groot. 
 
Ick lach en sliep ick ben ontwaeckt, 
En heb die goetheyt Godts ghesmaeckt, 
Dy my ontfing / Dus wil ick my verblijden, 
als ick van u ghenade sing. 
 
Al waer ick van hondert duysent man 
Becinghelt die my quamen an 
Ick en vreesde niet 
Mijn Heer, mijn Godt, mijn Schepper, 
Staet op verlost my, wt verdriet. 
 
Want ghy gheslaghen hebt mijn party 
Die sonder saeck vervolghen my, 
Haer tanden fel 
Hebt ghy in stucken ghebroken, 
O grooten Godt van Israel. 
 
Van Godt comt alle salicheyt 
Die ghy alle mijn hebt bereyt 
Die tot u loopt 
Ghy wilt ghebenedijden, 
U volck Heere dat in u hoopt. 



   

{==113==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den xiiij. Psalm. Domine quis habitat. Op de wijse: Een Ridder en een Meysken ionck. 

O Heere wie sal in uwen Tent 
Woonen en blijven daer met lusten 
In uwen berch seer excellent, 
Wie sal doch daer in rusten. 
 
Die onbevleckt houdt sijnen tredt 
En hem tot deuchden hier wilt keeren 
Sijn betrouwen op den Heere sedt 
En wilt gherechticheyt hanteren. 
 
Die spreeckt de naeckte waerheyt bloot 
Altijdt in alle zijn ghedachten, 
Die van bedroch int cleyn oft groot 
Sijn tonghe seer wel can wachten. 
 
Die sijnen naesten hoort mijn verman 
Gheen quaet en heeft al hier bewesen, 
Noch hem gheen schade en heeft ghedaen, 
Te recht wordt die ghepresen. 
 
De boose zijn te niet ghebracht 
Door hem, maer die den Heer der Heeren, 
Vreesen hier wt al haer cracht 
Die sal hy exalteren. 
 
Die houdt dat hy sijnen naesten sweert 
Ende die zijn ghelt tot gheenen stonden 
Op woecker sedt, noch oock begheert 
Ghiften die hem worden ghesonden. 
 
Al die dit doet verstaghet wel 
Altijt sal hy seer wel beclijven 
Heel onberoert hy wesen sal 
Volstandich sal hy blijven. 



   
Den xxvij. Psalm. Beati omnes quitiment. Een liet inden hooghen, Op de wijse: Den Nachtegael die sanck een liet, 

SAlich zijn die hier op aerden levende, 
Die de vreese Godts hier zijn aenclevende 

{==114==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die gaen in alle zijn weghen / ter deghen 
Al nae zijn woort / soo dat behoort 
Dat sy hier hebben verkreghen: 
 
Den arbeyt uwer handen ghy hier eten sult 
Alsulcken gave daer den Heere u mede vervult, 
En ghy zijt dan mits desen // ghepresen 
Salich altijdt // u dies verblijdt, 
Seer wel sal u dan wesen. 
 
U wijf gelijc een wijngaert ranc vol druyven soet 
Die overvloedich brengt haer vruchten metter spoet 
Is sy: ghy moghet weten // gheseten 
Aen uwen want // seer vast gheplant 
Dit heeft den Heere gheheeten. 
 
U kinderen die Godt u is toe voeghende 
Daer in ghy meucht u wesen wel ghenoeghende, 
Als Planten van Olijven // beclijven 
Aen uwen disch // sy staen ghewis, 
Dus wilt u Godt gherijven. 
 
Dus siet hoe dat de mensch hier wordt ghebenedijt 
Hoe dat den Heer hier boven hem altijt verblijt 
Die can den Heer der Heeren // soo eeren 
Dat hy altoos // hoort sijne voys, 
Sijn vreese wil hanteren. 
 
U moet ghebenedijen, Godt met zijnder stem 
Dat ghy meucht sien de goeden van Jerusalem 
Wt Sion wtvercoren // wilt hooren 
Den Heer gheeft // soo langhe hy leeft 
Dees gratie u te vooren. 
 
En ghy met uwen ooghen weest beschouwende 
De kinderen uwer kinderen menichfouwende 
Dat sy al hier by namen // versamen 
In Israel // verstaghet wel. 
Altijdt met vreden Amen. 



   
Een nieu Liedeken van het nieuvve Iaer, ende gaet Op de wijse: Die de vverelt iet, nu vvel doorsiet, hy vindt verdriet, &c. 

    
{==115==} {>>pagina-aanduiding<<}

PRince weest verblijdt 
Wilt vreucht bedrijven 
Ghy Christenen Princen over al 
Het is nu inden tijdt 
Datmen siet verstijven 
Des werelts boosheydt sonder ghetal 
Dus schout haer gheschal 
Leeft sonder vaer, 
Ghelooft Godts woorden claer 
En belijdtse openbaer 
Ontfanght Christum voor uwen nieuwen Jaer. 
 
Godt Vader heeft midts desen 
Sijnen Soon ghesonden, 
Hier beneden in d'aertsche dal, 
Om dat hy sou ghenesen 
Ons doodelijcke wonden 
Die wy door Adam crijghen al 
Wy waren inden val 
Ghelooft Godts woorden claer 
En belijdtse openbaer 
Ontfanght Christum voor, etc. 
 
In s'vijants handen 
Lahgen wy ghebonden 
Verworpen van Godts aenschijn playsant 
Christus als den valianden 
Heeft ons den Peys ghesonden 
En ons ghebrocht in zijns Vaders Lant 
Want hy is seer abondant 
Onsen Middelaer 
Ghelooft Godts woorden claer 
En belijdtse openbaer 
Ontfanght Christum voor /etc. 
 
    PRINCE 
Christus seer excellent 
Als Prince verheven 

{==116==} {>>pagina-aanduiding<<}

Heeft ons van sonden vry ghemaeckt, 
Hy scheurde diligent 
T'handt schrieft gheschreven, 
Dat Satan met Adam had ghemaeckt, 
Hier door soo is ghestaeckt, 
Godts gramschap swaer 
Ghelooft Godts woorden claer 
En belijdtse openbaer 
Ontfanght Christum voor uwen nieuwen Jaer: 



   
Een nieu Iaer Liedeken Op de wijse: alle mijn ionck leven. 

WIlt u nu verblijden 
Alle ghy Christenen Natie 
Schouwet desperatie 
Want s'Vaders grammen moet 
Is tot desen tijden 
Versoent al door zijn gratie, 
Christus tot deser spatie 
Is nu gheboren soet, 
Te Bethleem int openbaer 
Al van een Maghet claer 
Danckt hem dit nieuwe Jaer. 
 
Esaias woordt bloot 
Dat ick nu al waerachtich 
Dus aen bidt hem eendrachtich, 
Jesus is sijnen naem 
Vijandt, doodt, ende Hel 
Heeft hy verwonnen machtich 
Door liefde voordachtich 
Onse sonden heeft hy een paer 
    Gedragen op zijn schouderen swaer.Denckt, etc. 
 
Op den achtsten dach 
Soo wert hy besneden 
Het waren al de zeden 
    Alna de Jodtsche Wet // Daer na quamen vragen 
Dry Coninghen vol vreden 

{==117==} {>>pagina-aanduiding<<}

Om hem te aen beden, 
Ende brochten ghiften net 
(Gout Myrre Wierroock) sonder vaer 
    Sy aenbaden t'Goddelijck Pilaer.Denckt, etc. 
 
Prince goedertieren, 
Salicheyt wy u ionnen, 
Al ist Liedt slecht begonnen, 
Aensiet ons fauten niet, 
Wy Tacxkens der Laurieren 
Sijn wt liefden verwonnen, 
Niet badt dan wy en connen, 
En spreken wy naet bediet, 
Wie ons benijt t'zy hier oft daer 
    En seght ons gheen blamatie naer.Danckt, etc. 



   
Een geestelijck Liedeken. Op de wijse: O Heere Godt ghenade my, Wat arme lieden maken vvy. 

WEl hem die in Godts vreese staet 
En die op sijn weghe gaet, 
Hy mach hem wel verblijden 
Nu ende tot allen tijden. 
 
De wijde werelt raset seer, 
Sy houden haer aende valsche Leer 
Godts woordt en willen sy niet ghelooven, 
Daer mede worden sy bedrooghen. 
 
Haer ooghen sijn soo seer verblent, 
De waerheydt is haer onbekent 
Sy rasen ende beuren 
Godts woordt willen sy verscheuren. 
 
O lieve Heere siet daer in, 
Ontfermt ons arme Schaepkens bin, 
Wilt doch onsen trooster wesen 
Onser cranckheyt wilt ghenesen. 
 
Wy waren al verloren Schaepkens saen, 
De welcke gheenen Herder en haen 
De wereldt is schoon voor ooghen, 
Sy hadden ons allen bedroghen. 
 

{==118==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mijn eyghen vleesch verbeydt my 
Mijn boose sonden antwoorden my 
Alle mijn ghepeys waeren sonden 
Den vijandt hadde my ghebonden. 
 
De waerheyt heeft haer vleughelen ontdaen 
Die vroom wilt strijden wilt sy ontfaen 
Die voor u strijt, sal worden ghegheven 
De Croone des eeuwighen leven. 
 
Ghelijck alsser gheschreven staet 
Dat water ende vier voor ooghen staet 
Kiest nu, u sal worden ghegheven 
De doodt of het eeuwich leven. 
 
Nu wacht u voor dit valsch verleyt 
Ghelijck als Christus claerlijck seyt, 
Ende en laet u niet verleyden 
Vande heylighe Kerck en wilt niet scheyden. 
 
Christus heeft selve gheseyt 
Het zijn dieven en moordenaers beyt, 
Die vremde weghen soecken 
En sluyten Godts Woordt in hoecken. 
 
Hebt een hert en eenen sin ghemeyn 
Als een vierighe Suster reyn 
Als Petrus heeft gheschreven 
Soo moghen wy eeuwich leven. 
 
Weest vrolijck in wederspoet 
Daer toe doet alle u vijanden goet 
Zijt vroom ende onverslaghen 
Soo mooght ghy Godt behaghen. 
 
Gheeft onsen Heer prijs, eer ende danck 
Hy wilt ons stercken, al zijn wy cranck 
Ghelovet moet hy wesen 
Hy troost ons arme weesen. 
 
Hy is een seer bermhertich Heer, 
Daerom verblijde ick my soo seer 
Van u en wil ick niet scheyden 
De werelt soude my verleyden. 



   

{==119==} {>>pagina-aanduiding<<}

Een nieu Gheestelijck Liedeken. Op de wijse: Comt al van Zuyden en Oosten.

WIlt al ter Bruyloft comen 
Die van Christus vrienden zijt 
De vreucht en is niet om sommen 
Noyt blijdelijcker iolijt, 
Om comen wilt u bereeden 
Te doen alsoo't behoort 
Wilt u met deuchden cleeden, 
Den Bruydegom roept comt voort. 
 
Comt al tot s'Hemels Stede 
Daer wordt wat ghy begheert 
En brenght malcanderen mede, 
Noyt blijdelijcker weert, 
Noyt ooren en mochtent hooren 
Noyt ooghen en mochtent sien 
Hoe Christus zijn wtvercoren 
Ter Bruyloft sal ontbien. 
 
Noyt Bruyloft diesghelijcke 
Noyt sulcken schoonen ontfanck 
Noyt sulcken Coninckrijcke 
Noyt sulcken spijse oft dranck 
Van schoonheyt dierghelijcke 
Men daer ter Tafelen drinckt 
Van cierheydt autentijcke 
Die daer een paerlijck blinckt. 
 
Comt ten rechten weghe 
En spaert noch dagh noch nacht, 
De Beesten sijn ghesleghen 
Den Bruydegom u verwacht 
De weghen zijn vertorden 
De poorten staen open breet 
Wilt u met deuchden gorden 
En u met liefden cleet. 
 
Daer en sal gheen licht ghebreken 
Want Christus over al: 

{==120==} {>>pagina-aanduiding<<}

De schoone hemelsche reken 
Als Godt verlichten sal, 
Int huys van sijnen Vader, 
Daer veel woonsteden zijn 
Houdt u ghenoot allegader 
Tot Christus Bruyloft sijn. 
 
O edel Christenen Engienen 
Hoe worden wy verblijt 
Daer Christus selve sal dienen 
Ter Bruyloft ghebenedijdt 
Salich sijnse (soo wy lesen) 
Die ter Bruyloft zijn ghenoot 
Om nutten vant Lam ghepresen 
En Christus dat Hemels broot. 
 
Daerom wilt neerstich waken 
Om gaen ter Buyloft soet, 
En in u Lampen maken, 
Olie, dats Liefde goet 
Hy sal hooren met ghetreure, 
Die hem daer niet en versiet, 
Als hy cloppen sal voor de deure 
Voorwaer ick en kenne u niet. 
 
Reyn Princelijck int leven, 
Comt stoutelijc onghedraelt 
Men en salder niet gheven 
Christus hevet al betaelt, 
Met zijn bloedighe wonden 
Hoe hijt soo minnelijck ian, 
Comt al ontcleet van sonden 
Met Bruyloft cleet aen. 

FINIS.