Het Brabandts nachtegaelken, met zijn driederley gesangh, te weten minne-liedekens, herders-sanghen, ende boertigheden
                Jan Mommaert
            
            
                
                    Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Het Brabandts nachtegaelken, met zijn driederley gesangh, te weten minne-liedekens, herders-sanghen, ende boertigheden van Jan Mommaert in de tiende druk uit 1650. De datum van uitgave van de eerste druk is onbekend.
                
                
                    
                        Evidente zetfouten zijn stilzwijgend verbeterd.
                        p. 88: fouten in de strofennummering verbeterd: 5, 6 en 7 worden 4, 5 en 6.
                        p. 115: ‘aandeeldt’ → ‘aendeedt’: ‘Dat yemandt oyt een sterffelijck mensch aen-deedt’.     
                        p. 122: de spreker twee keer verbeterd: ‘Tbt.’ → ‘Tyt.’    
                        p. 137. ‘niemandt’ → ‘niemands’: ‘Daer ons niemands oogh en speur’.      
                        p. 150: ‘me’ → ‘men’: ‘k Sweer u dat men op der aerden’.   
                        p. 163: ‘d’ → ‘de’: ‘Klaes die riep, doet wegh de Kaert’.    
                        p. 163: ‘gehoo r’ → ‘gehoor’: ‘Teunis gaf Klaes oock gehoor’.  
                        p. 180: ‘vre[...]’ → ‘vreden’: ‘Lieve dochter zijt te vreden’.      
                        p. 183: ‘Ssa’ → ‘Tsa’: ‘Tsa brenght ons uyt het vat’.   
                        p. 197: ‘'t wonder’ → ‘'t is wonder’: ‘Ick peysde, ’t is wonder wat doch al den dranck doet’.    
                        p. 199: onleesbare tekst aangevuld: ‘Sulcx gants[ch] door onwetenheyt’.
                        p. 199: onleesbare tekst aangevuld: ‘Haer ten m[onde] uyt komt vliegen’.  
de paginanummers 219-224 zijn toegevoegd.       
                        p. 221: ‘130’ → ‘129’: ‘Sylvia die mijn zieltje pijnt. 129’.     
                        p. 222: ‘127’ → ‘126’: ‘Waer henen Rosemondt. 126’.                            
                    
                
            
            
            
                
                    
                    2
                    
                    
                
            
            
                momm004brab02_01
                DBNL-TEI 1
                
                    2011 dbnl
                
            
            
                DSOLmetadata:yes
            
            
                
                    
                    exemplaar Koninklijke Bibliotheek Brussel, signatuur: II 25971 A LP
                
                Jan Mommaert, Het Brabandts nachtegaelken, met zijn driederley gesangh, te weten minne-liedekens, herders-sanghen, ende boertigheden. Jan Mommaert, Brussel 1650 (10de druk)
                
            
        
        
            
                Wijze van coderen: standaard
                
            
        
        
            
                Nederlands
            
        
        
            
                Het Brabandts nachtegaelken, met zijn driederley gesangh, te weten minne-liedekens, herders-sanghen, ende boertigheden
                Jan Mommaert
                
                
                    
                    
                
            
            
            
                
                
            
            
            
            
        
        
            
                Het Brabandts nachtegaelken, met zijn driederley gesangh, te weten minne-liedekens, herders-sanghen, ende boertigheden
                Jan Mommaert
                
                
                    
                    
                
            
            
            
                
                
            
            
            
            
        
        
            
                2010-11-23
                
                    CB
                
                colofon toegevoegd
            
        
    

Verantwoording 

Dit tekstbestand is gebaseerd op een bestand van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (https://www.dbnl.org)

Bron: Jan Mommaert, Het Brabandts nachtegaelken, met zijn driederley gesangh, te weten minne-liedekens, herders-sanghen, ende boertigheden. Jan Mommaert, Brussel 1650 (10de druk)
 
Zie: https://www.dbnl.org/tekst/momm004brab02_01/colofon.php

In dit bestand zijn twee typen markeringen opgenomen: paginanummering en illustraties met onderschriften. Deze zijn te onderscheiden van de rest van de tekst door middel van accolades: {==13==} {>>pagina-aanduiding<<} {==Figuur. 1: Onderschrift van de afbeelding.==} {>>afbeelding<<} 


    


{==1==} {>>pagina-aanduiding<<}

HET BRABANDTS NACHTEGAELKEN,
    Met zijn Driederley Gesangh,
Te weten, Minne-liedekens, Herders-sangen,
ende Boertigheden.
    Vyt der muyten in ’t licht gebracht tot lust der Iuffrouwen, ende in
desen thiensten Druck vermeerdert door J. M.
TOT BRUSSEL,
By Jan Mommaert, in de Druckerye. M. D C. L.
Met gratie ende Privilegie voor negen Jaren.
        



{==3==} {>>pagina-aanduiding<<}

Tot de Brabandtsche jongh-vrouwen.

GHy Brabandts soet geslacht, ô heusschelijcke dieren, 
Die onder Venus dienst u gheeft voor Camenieren, 
Door uwen sachten aerd ick nu bedwongen ben, 
Om tot genucht en vreugt te stieren mijne pen, 
Jongh-vrouwen aerdigh volck, die door verborgen perten 
Een Minnaer leven doet in blijdschap en in smerten; 

{==4==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die door u soet gelaet, en lodderlijck gesicht 
Een droeve ziel’ geneest, een treurigh hert verlicht: 
Aen u seynd’ ick dit Boeck vol dichten, vol gesangen, 
Naer ’t welck u blijden geest gehaeckt heeft met verlangen, 
Aen u komt dit geschenck van desen Nachtegael, 
Die nu gevlogen komt uyt Venus gulde sael, 
Aen u, ô teere Waer! Cupîdos Meê-gespelen, 
Die u, door soete dieft, een jeughdigh hert leert stelen; 
Aen u komt dit geschenck, waer in u Venus Soon, 
Door ’s Nachtegaelkens stem leert driederleyen thoon. 
Hy thoont in ’t Eerste Deel de wenschen en de klachten, 
Die eenen Minnaer moet van zijne Nymph verwachten, 
Hy thoont de vrees’, de hoop’, de pijn’, het droef gesucht, 
Die eenen Minnaer lijdt, gemengelt met genucht: 
Hy thoont u hoe bedacht een jongh-man moet versinnen, 
En hoe hy leven moet in herten te verwinnen, 

{==5==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hoe hy sijn Liefste prijst, hoe hy haer valt te voet, 
Hoe hy sich selven voegt naer d’oogh’ van haer gemoedt. 
Hoe hy verbittert is op valsche nijders tongen, 
Waer door een Magets hert tot af-keer wordt gedwongen; 
Hy noemt sich selven Slaef, sijn Lief noemt hy Godinn’: 
Nu leeft hy heel door-wont, nu sterft hy door haer minn’. 
Het Tweede Deel bewijst, door soete Herders-sangen, 
Hoe Galathêas hert’ door Tyter wordt bevangen, 
Hoe Coridon in ’t groen met zijn Clorinde spreckt, 
Hoe Lisidas tot minn’ sijn Niciaen verweckt; 
Hoe Sylvia veracht een Jonckers minne-klachten, 
En haren Herder mindt met al haer sinne-krachten; 
Waer in ghy siet de rust van ’t Herders rondt-gevry, 
De lustigheydt van ’t veldt, de vreughden van den Mey. 
Maer in het Derde Deel sal ’t Nachtegaelken fluyten 
Niet dan een mal-gesangh, vol boerten ende kluyten, 

{==6==} {>>pagina-aanduiding<<}

Om somtijds door gelach,, te korten uwen teydt, 
Om somtijds door den dach,, te toonen vrolijckheyd. 
Soo verr’ dat hier oft daer,, ô Nederlandtsche Maeghden, 
Wat geyls te vinden waer,, ’t welck u niet wel-behaegden; 
Volgt hier in ’t Bieken naer,, ’t welck in het vinnig kruyt 
Laet de venijnen; maer,, suyght daer den honigh uyt. 
Kipt dan, ô teere Jeught,, uyt dese Minne-dichten 
Alleen het welck tot deught,, kan uwe sinnen stichten: 
En neemt dees kleyne gaef,, met een soo goeden hert, 
Als ’t selve van u Slaef,, u toe-ge-eygent wert. 

Den geheelen uwen
JOAN MOMMAERT.
Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.




{==7==} {>>pagina-aanduiding<<}

Het eerste deel van het Brabandts nachtegaelken, bestaende in minne-liedekens.

    
{==8==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klinck-dicht.


MYn Nachtegaelkens stemm’ begint met soet geluyt 
Te klincken door den bosch, te fluyten op de hagen, 
Hoe dat een Minnaer hem in Venus-school sal dragen, 
En hoe hy naer sijn wensch een Lief sal kippen uyt; 
Het thoont, door sijn gesangh, hoe dat een jongen guyt, 
Soo saen hy is gebroeyt, met Venus-kindt wilt spelen, 
Het welck hem d’oogen stracx verblindt, en ’t hert doet quelen 
Door minne-sucht, tot dat hy krijght een nieuwen Bruydt. 
Komt hier ghy Iongh-mans dan, spijt Hoeren geyle-streken; 
Komt hier ghy Maeghden oock, spijt Koppel-draeyers treken, 
En luystert naer ’t gesangh’ van mijnen Nachtegael: 
Hy leert u, door sijn plicht, hoe ghy den krijgh der Minnen 
Met heuscheydt van gemoedt gestadigh sult beginnen, 
En hoe ghy stieren sult u herte, sin, en tael. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.


  

{==9==} {>>pagina-aanduiding<<}

Vruchten van den peys.


Stemme: Gallas; il n’est plus à propos.

Lange jaren moet hy leven,, eeuwigh blijve sijn gedacht, 
Die den Peys ons heeft gegeven,, die ons uyt de Oorloch bracht. 

O Peys-Godinne, die soo langh 
Verjaecht uyt onse palen, 
Hebt elders moeten dwalen, 
Van ons geweecken door bedwangh; 
Voorwaer ghy zijt // die ons bevrijdt // en verblijdt 

{==10==} {>>pagina-aanduiding<<}

In de droefste tijden; 
    Die ’t quaedt in goedt,Bis. 
    En ’t suer in soetBis. 
    Verkeeren doet.Bis. 
2. Ghy komt beweeght door ons beklagh, 
Geroepen door de wenschen, 
Van soo veel duysent menschen, 
En brenght den Vrede voor den dagh. 
Voorwaer ghy zijt, &c. 
3. Den Boer die Mars verdreven heeft 
En sijn verwoeste velden, 
Ghy weder stelt in weelden, 
En hem met rust zijn vruchten gheeft. 
Voorwaer ghy zijt, &c. 
4. Den Borgher, die noch in sijn stee, 
Noch buyten op sijn erven 

{==11==} {>>pagina-aanduiding<<}

Gherustheydt kost verwerven, 
Ghy stelt in vrydom en in vree. 
Voorwaer ghy zijt, &c. 
5. Den Koopman komt ghy oock te baet, 
Die met sijn rijcke Waeren 
Al-om kan gaen en vaeren: 
Want ’t Landt en Zee hem open staet. 
Voorwaer ghy zijt, &c. 
6. Den Joncker, die sijn geldt en goet, 
Sijn landen ende gronden 
In d’oorlogh heeft verslonden, 
Ghy stelt op eenen verschen voet. 
Voorwaer ghy zijt, &c. 
7. Vw’ deught Apollo singhen moet, 
Want ’t soet gheluyt der Wetten 
Door Trommels en Trompetten 

{==12==} {>>pagina-aanduiding<<}

Verdooft, ghy weder hooren doet. 
Voorwaer ghy zijt // die ons bevrijdt // en verblijdt 
In de droefste tijden, 
Die ’t quaet in goet // en ‘t suer in soet // verkeeren doet. 

Wees verblijdt, 
Nu ghy Zijt, 
In den tijdt, 
Die ons vrijdt 
Van den strijdt, 
t’Sijnder spijt, 
En verwijt, 
Die ’t benijdt. 




  
[Godinne van mijn ziel’]


Stemme: Merveille de nos jours.

GOdinne van mijn ziel’, 
Voor wie ick neder kniel’, 
Wilt achten // mijn klachten, en smerte; 
Wilt ghy dat mijn droevigh herte 

{==13==} {>>pagina-aanduiding<<}

Om u sou loopen in ’t verniel, 
Om u sou loopen in ‘t verniel. 
2. Ghy hebt doch menich-mael 
Door een bedroefde tael 
Mijn minne // Vriendinne, door-keecken, 
Ey! laet uw’ lieve tongh nu spreecken 
Een woordt, waer uyt ick ’t leven hael, 
Een woordt, waer uyt ick ’t leven hael. 
3. Oft vindt ghy u verheught 
Te sien mijn jonghe jeught 
In pijnen // verdwijnen, en sterven? 
Om u soo wil ick gheerne derven 
Al wat men achten kan voor vreught, 
Al wat men achten kan voor vreught. 
4. Maer sal u maeghden-hert 
Mijn doodelijcke smert 

{==14==} {>>pagina-aanduiding<<}

Onvoeligh // soo koeligh beloncken: 
Laet doch het minne-vier ontvoncken; 
Op dat ick her-levend’ werdt, 
Op dat ick her-levend’ werdt. 
5. Soo ghy wilt dat ick sterf, 
En ’t jeughdigh leven derf, 
Siet billich // en willigh my buyghen, 
Ick neem u Engel tot getuyghen, 
Dat ick om u de doodt be-erf, 
Dat ick om u de doodt be-erf. 

Niet te bont.



  

{==15==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nieuw liedeken.


Stemme: L’Avignone.

O Cierelijck cieraet! 
Wt-muntend’ in deught en schoonheyt van gelaet, 
Die ick bemin // met hert en sin, 
En die ick houd’ voor mijn Goddin, 
Princesse // Vooghdesse, die meest // mijn geest 
Wondt en geneest, 
Door ’t lieve licht // van u gesicht, 
Ontfermt u eens, voldoet u plicht. 
2. Hoe lange sal ick doch 
(Dit vraegh’ ick) soo wreed gemartelt worden noch? 
V strafheydt wendt // o Lief, en endt 
In blijde vreught mijn droef ellend’: 

{==16==} {>>pagina-aanduiding<<}

Met reden // doch heden aensiet // ’t verdriet 
Dat my geschiet, 
Daer ick soo seer // u schoonheydt eer, 
Jae vier’ de selve langhs hoe meer. 
3. Sal ick dan stadich leydt 
Genieten, tot loon van al de dienstbaerheydt, 
Die ick met lust // noyt uyt-geblust, 
Aen u betoont hebb’ sonder rust? 
O schoone // persoone, laet af // de straf, 
Eer ghy in ’t graf 
Vervoert de geen’ // daer ghy alleen 
Met yver wordt van aen-ghebeen. 
4. Mijn Liefste, soo ghy maer 
Vyt liefde my aen-neemt tot uw’ trouw dienaer, 
Ick soud’ u staegh // by nacht, by daegh, 
Gedienstigh zijn met herten graegh: 

{==17==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wat lusten // wat rusten, wat vreught, uw’ jeught 
Tot haer geneught 
Bedencken mocht // oft oyt versocht, 
Dat soud’ gheschieden soo ghy ’t docht. 
5. Ick wedd’ mijn Enghel dan 
Soud’ seggen, dat noyt op aerden eenigh man 
Sijn liefste vrouw // was oyt soo trouw, 
Als ick u stadigh wesen sou; 
Dus eenigh // alleenigh te zijn // is pijn 
Voor u en mijn: 
Dus laet ons beyd’ // o soete Meydt, 
Versamen eens in vrolijckheydt. 
6. Wy sullen dan voor al 
Soo leven, dat d’een wenscht d’ander wenschen sal, 
Wat d’een bemindt // oft goedt bevindt, 
Daer toe sal d’ander zijn ghesindt. 

{==18==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wat droomt ghy? beraedt ghy doch snel // ’t uyt-stel 
Komt selden wel: 
Segh; laet voort-aen // u droefheyt staen, 
Ick neem u tot mijne dienaer aen. 




  
    
        
    
Eer-gesangh. Op den saligen staet des houwelijcx.


Stemme: Robin & Margo.

GHeen volmaeckte vreught 
Is hier by de jeught, 
Dan dat in 
Den Echt vereenight en vergaert 
Hert en sin, 

{==19==} {>>pagina-aanduiding<<}

Als Lief met Lief in liefde paert, 
Door de minn’ 
Natuer gheen meerder vreught en baert. 
2. Nieuwen levens lust 
Werckt dees soete rust: 
Want sy kan 
Verbreyden het gheslacht, en naem, 
Ende dan 
In suer en soet vernoeghen t’saem 
Vrouw en man; 
Twee zielen zijn ’t in een lichaem. 
3. Siet maer op ’t ghepaert 
Tortel-duyfkens aert, 
Hoe dat sy 
Steedts korren en treck-becken soet, 
En by ty 

{==20==} {>>pagina-aanduiding<<}

Haer sachte pluymkens ruyven vroedt, 
Waer in bly 
Haer jonghskens worden op-gevoedt. 
4. Rijckdom, over-vloedt, 
Rust, vreed’, en voor-spoedt, 
Saligh Paer, 
Wensch’ ick u dan, en dat ghy meught 
Alle jaer 
Voort-teelen uw’ gheslacht in deught, 
En hier naer 
Mooght hebben d’eeuwelijcke vreught. 
5. Jonghe Maeghden, zijt 
Oock verheught, verblijdt, 
Oft schoon al 
Vw’ herte door ’t langh-toeven wroeght, 
Het gheval, 

{==21==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat alle dinghen schickt en voeght, 
(Hoop’ ick) sal 
V maecken oock eer langh vernoeght. 

J. Ysermans.
Al het kleyn en groote Vee, 
Al de Visschen van de Zee, 
Al de vogels van het Wout, 
Wenschen om te Zijn ghetrouwt, 
VVenschen om te Zijn ghepaert; 
VVaerom mijne jeught gespaert? 
Dringht Liefde door het quistigh hout, 
Is ’t slijm der Visschen niet te koudt, 
Zijn wilde Vogels niet te snel. 
Zijn wreede dieren niet te fel, 
Om elck te paren naer hun aerdt; 
VVat doet den mensch dan on-gepaert? 

J. Cats.



  
    
        
    

{==22==} {>>pagina-aanduiding<<}

Eer-liedt, tot lof van de maeghdelijcke ende on-gebonden vryighheydt.


Stemme: Meysken wildy trotsenteren.

NYmphen wilt ghy vreughdigh leven, 
Wacht u van 
’t Minnen, en wilt deught aen-kleven 
Sonder man: 
Minne-lust // vol on-rust 
Is oorsaeck van ’t verdriet, 
Als men ’t wel besiet. 

{==23==} {>>pagina-aanduiding<<}

2. Daer de minn’ in ’t hert kan dringhen, 
Maeckt sy ’t suer: 
Dus hoort ieder te bedwinghen 
Haer natuer; 
Want den strijdt // die men lijdt, 
En brenght ons tot geen quaet, 
Als men hem weer-staet. 
3. Ghelijck ’t Blixem-licht, dat sterck en 
Heerlijck schijnt, 
Dat, eer men ‘t wel kan bemercken, 
Weer verdwijnt; 
Soo en zijn // recht maer schijn 
De minne-lusten oock 
t’Achten min als roock. 
4. Die de suyverheydt om-lommert, 
Leeft in vree, 

{==24==} {>>pagina-aanduiding<<}

Haer ghedachten zijn bekommert 
Niewers mee: 
Maer die mindt // die en vindt 
Niet anders tot het end’, 
Dan bedroeft ellend’. 
5. Van all’ die door minn’ hen voeghen 
Tot den Echt, 
Hoe veel vinden haer vernoeghen? 
Gheen te recht: 
Haest ghetrouwt // langh berouwt, 
Is den ghemeynen loop, 
Vraeght den meesten hoop. 
6. Nymphen dan ick soud’ u raden, 
Wilt den strick 
Van de dwase minn’ versmaden, 
Ghelijck ick: 

{==25==} {>>pagina-aanduiding<<}

Reynigheydt // soo men seydt, 
Die onder-houdt de jeught, 
Ende voedt de deught. 

J. Ysermans.



  
[Schoone nymph, die door u soete reden]


Stemme: Madame fist son entrée.

SChoone Nymph, die door u soete reden, 
Door ’t korael van uwen rooden mondt, 
Door uw’ deught, door uw’ gestichte zeden 
Mijn jongh’ hert hebt t’eenemael door-wondt; 
Seght waerom dat ghy 
Af-keert van my 
Vw’ ghelaet vol van melody? 

{==26==} {>>pagina-aanduiding<<}

2. Seght my, hoe dat in een borst soo teere 
Soo versteenden herte woonen kan, 
Daer ghy weet dat ick voor uwe eere 
Sweer te sterven, ’t zy nu ofte dan; 
Maer ghy veynst Juffrouw, 
Om te sien hoe trouw 
Ick in druck u wesen sou. 
3. Maer, eylaes! soeckt ghy mijn minn’ te snoeyen, 
Ghy verquist on-nuttigh uwen tijdt: 
Want hier door mijn trouw noch meer sal groeyen, 
Ghelijck als den Wijngaert die men snijdt; 
Daerom Lief laet af 
V ghesichten straf, 
Daer ich u noyt reen toe gaf. 
4. Even als den Pallem-boom groeyt jeughd’lijck 
Al-hoe-wel hy swaerlijck wordt belast, 

{==27==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo sal mijnen yver groeyen deughd’lijck, 
Hoe seer Momus op mijn liefde bast: 
Hier om Liefste thoont 
’t Hert dat in u woont, 
En mijn minn’ met weder-minn’ beloont. 
5. Laet voort-aen u lieffelijcke stralen, 
Tot een loon van mijn standtvastigh hert, 
Op u dienaer seer vrywilligh dalen, 
En verlost hem van zijn droeve smert: 
Soo sal onse jeught 
Met oprechte vreught 
Zijn vervult, en blijdelijck verheught. 
6. Nu mijn Lief, mijn uyt-verkooren mondeken, 
Kluchtigh Diefken van mijn vryigheydt, 
Staeckt u veynsen, opent my het grondeken 
Van u hert, soo blijven wy verblijdt: 

{==28==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daerom soete Maeght, 
Daer mijn ziel naer jaeght, 
Maeckt dat Neen in Jae verdaeght. 

Naer duyster hoop’ ick ’t licht.
Priesters spreken van Godts saken, 
Koningen van peys te maken. 
De Koop-lieden van profijt, 
De Soldaten van den strijdt. 
Herders kouten van hun Schapen, 
Acker-mans van Oogst te rapen, 
Schippers praten van het VVeêr, 
Maer ick van mijn Liefken teêr. 




  
    
        
    

{==29==} {>>pagina-aanduiding<<}

[Als ick was in ’t bloeyen van mijn tijd, in ’t groeyen van mijn jaren]


Stemme: Baletti d’Alckmaer.

ALs ick was in ’t bloeyen van mijn tijd, in ’t groeyen van mijn jaren, 
In ’t groenste, in ’t soetste, in ’t sotste van mijn jeught, 
Docht ick noyt my selven met een vrouw, oft vrouwsgelijck te paren, 
Maer te leven vry on-gebonden in de vreught: 
Och ick wirp ’t soo veer, 
Ende dacht altijdt weer, 
Die een vrou heeft, heeft in ’t gemeyn een Heer. 
2. Al ’t gheloop, ghevley, ghekus, gesoen, dat ander Vryers deden, 
Schilt-wacht staen by nacht voor des Dochters doove poort, 
Dochten my uyt-druckelijck te sijn de meeste sotticheden, 
Die men oyt ter werelt ghesien hadd’, oft ghehoort: 

{==30==} {>>pagina-aanduiding<<}

d’Edel vryigheydt, 
Heb ick oyt gheseydt, 
Gaet verr’ boven de gunste van de Meydt. 
3. Hoe verciert, hoe prachtigh op-ghetooyt met stricken, kant, en boorden 
Of ’t d’aller-schoonste Maeght was, ‘k en achten ’t niet een hayr, 
Ick en vond’ noyt Juffrouw die soo schoon was, datse my bekoorde 
Tot d’alder minste minn’ door haer trots ghebaer: 
Want ick docht altijdt, 
Hy is geck die vrijdt, 
En sijn jeught in haer groenigheydt verslijt. 
4. Maer, eylaes! ’t is wel met my verkeert, een blixem uyt de oogen 
Van een nimmer hoogh-genoegh-gepresen Maeght, 

{==31==} {>>pagina-aanduiding<<}

Is onlanghs op mijn ys-koude borst met sulcken brandt gevlogen, 
Dat my niet ter werelt dan haer persoon behaeght: 
Nu en doe ick niet, 
Als bedencken yet, 
Waer door ick hare weder-min gheniet. 
5. Even als de Persianen sterc de gulde Son aen-baden, 
Bidd’ ick aen den glans van haer hemelsche gesicht: 
Want haer deught, haer eerbaerheydt, haer gheest, haer aerdige cieraden 
Hebben alder-meest desen brandt in my gesticht; 
Ach! haer kloeck beleydt, 
Haer groot-achtbaerheydt, 
Is een hemel vol alle lieflijckheydt. 
6. Dus Goddin, soo verr’ ghy eenichsins wilt hooren naer mijn klagen, 

{==32==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo sal al mijn gemoedt met blijdschap zijn vervult, 
En ghelooft dat noyt des wereldts rond’ heeft trouwer vriendt gedragen, 
Als ghy my, in als wat ghy wenscht, bevinden sult; 
Daerom, Lief, gunt my, 
Dat ick vrolijck vry, 
En u seer ghedienstigh vly. 

Gunst baert nijdt.
Soo ick gesloten blijf, soo ben ick inden noodt; 
Soo ick ontsloten word’, soo gae ick in de doodt. 
VVat sal ick maken dan? hoe sal ick dit ontgaen? 
Soo ick mijn vryheydt soeck’, soo word’ ick doch gevaen. 




  

{==33==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klaegh-liedeken, over een on-danckbare vryster.


Stemme: Kits Alemande.

O Eenigh voedsel van mijn jeught, 
Fonteyn van mijn gheluck en vreught, 
Vrouw’ van mijn vryen will’, Goddinne, 
Die ick meer als my selfs beminne; 
Lief, op wie dat ick staegh, oft ick sit, oft ick stae, 
Oft ick drinck, oft ick eet, oft ick slaep, oft ick gae, 
Oft ick reys, oft ick rijd’, oft ick vaer, 
Oft ick spreeck, oft ick swijg, oft ick dicht, oft ick schrijf, 
Oft ick rust, oft ick woel, oft ick loop, oft ick blijf, 
Denck altijdt voor ende naer: 

{==34==} {>>pagina-aanduiding<<}

Seght waerom ghy my versmaedt, 
En niet ghenieten en laet 
Vwe jonste, daer ick soo naer trachte 
By daghe en by nachte? 
2. Hebt ghy niet langh ghenoech ’t beleydt 
Ghesien van mijn standtvastigheydt, 
Vooghdesse van al mijn ghedachten, 
Waerom wildy my dan verachten? 
Ben ick slim? ben ic scheef? ben ick lam? ben ick manck? 
Oft te kort? oft te langh? oft te vet? oft te ranck? 
Ben ick oudt? ben ick koudt? ben ick stijf? 
Oft te wijs? oft te mal? oft te ruym? oft te nauw? 
Ben ick geel? ben ick scheel? ben ick grijs? ben ick grauw? 
Wat let my doch aen ’t lijf? 
Ben ick oock mis-maeckt van le’en? 
Te plomp oft boers van ze’en? 

{==35==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wat belet doch, o Goddinne, uwe sinnen, 
Dat ghy my niet weer wilt minnen? 
3. Oft is ’t om dat der Heeren Heer 
Wt jonst u Ouders heeft wat meer 
Met sijnen gulden dauw bereghent, 
En met schat meer als mijn gheseghent? 
O Goddin, die ick min, die ick eer, die ick acht, 
Die ick vier, die ick dien, die ick volgh, die ick wacht, 
Die ick kies, die ick keur, die ick vry, 
Die ick lock, die ick lonck, die ick bid, die ick smeeck, 
Die ick kus, die ick streel, die ick groet, die ick spreeck, 
Die ick troost, die ick voegh, die ick vly, 
Seght, sal dan het aerdsche goedt, 
’t Welck meest de menschen doet 
In ghenuchten leven, en in rusten, 
Nu beletten onse lusten? 

{==36==} {>>pagina-aanduiding<<}

4. O Lief, dat’s teghen alle re’en: 
Dus seght u slaef niet langher Neen, 
Op dat wy moghen met ons beyden 
Een volkomen leven leyden; 
Soo vol weeld’, vol gemack, vol geluck, vol geneucht, 
Soo vol lust, soo vol rust, soo vol lof, soo vol deught, 
Soo vol staet, soo vol baet, soo beleeft, 
Dat noyt vrouw met haer man, dat noyt man met sijn vrou, 
Soo vol vreught en vermaeck, so veel heyl door de trouw 
Op d’aerd’ ghenoten heeft: 
Dus schoone, maeckt een end’ 
Van mijn bedroeft ellend’; 
En op dat wy moghen in vreughden leven, 
Wilt my eens het Jae-woordt gheven. 
5. Ick sweer u dat ghy dan met rust 
Ghenieten sult uws herten lust: 

{==37==} {>>pagina-aanduiding<<}

Want wat mijn Engel kan vermaken, 
Daer sal ick met vlijt naer haken; 
Wat ghy prijst, wat ghy acht, wat ghy drijft, wat ghy mint, 
Wat ghy wilt, wat ghy wenscht, wat u lust, wat u dient, 
Sal ick oock wenschen staegh; 
En weerom wat ghy doemt, wat ghy haet, wat ghy schelt, 
Wat ghy vliet, wat ghy laeckt, wat u moeyt, wat u quelt, 
Oock schouwen als de plaegh: 
Vw’ rust sal zijn mijn rust, 
En uw’ blijdschap al mijn lust, 
En om u met lijf en ziel’ te vieren, 
Sal ick al mijn krachten bestieren. 

Gunst baert nijdt.



  

{==38==} {>>pagina-aanduiding<<}

Minne-liedeken.


Stemme: Si je souspire.

HEt kleyn kindt Venus-wicht 
Doet my verdwijnen, 
Door mijn liefs klaer gesicht 
Leef ick in pijnen: 
Dus ick om onder-standt 
Bidd’ t’aller ure, 
Eer ick van langer handt 
De doodt besure. 
2. O schoonste Lief minjoot, 
Weest doch in-dachtigh 
Alle mijn smerten groot, 
En woorden klachtigh, 
Die ick uyt goeden wil 
Om uw’ soet wesen, 
Lijde sonder geschil, 
Wilt my genesen. 
3. Boven Minerva schoon, 
O mijn Vriendinne, 
Spant ghy in ’t hert de kroon, 
Door uwe minne, 
En boven Thisbe soet 
Die schoon figure, 
Eer’ ick u met ootmoedt, 
Vyt liefde pure. 
4. Want uwen rooden mondt 
Doet my verdwijnen, 
Die mijn hert heeft gewondt 
Met duysent pijnen, 

{==39==} {>>pagina-aanduiding<<}

En stadigh treuren doet 
In angst en kermen: 
Dus wilt, o Liefste soet, 
Mijn eens ontfermen. 
5. Toont my van nu voortaen 
Vw’ vrolijck herte, 
En wilt my heel ontslaen 
Van druck en smerte: 
Op dat al mijn getreur 
Wat magh genesen, 
En mijnen geest hier deur 
Verlicht magh wesen. 
6. Een kroon van Lauwerier 
Tot danckbaerhede, 
Sal ick u Venus-dier, 
Met eerbaerhede 
Schencken voor de weldaedt 
Sonder verstrangen, 
Die ick met bly gelaet 
Dan sal ontfangen. 
7. Princesse blijft gesondt, 
Wilt droefheydt schouwen. 
Vyt liefde my doch jont 
V klaer aenschouwen, 
En wilt met koelen sin 
Doch over-dencken, 
’t Welck ick hier door de min 
V soeck te schencken. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  

{==40==} {>>pagina-aanduiding<<}

[Gelijck hy die de sonn’ te langh besiet]


Stemme: Chere Phyllis pourquoy témoignez vous.

GElijck hy die de Sonn’ te langh besiet, 
Voelt op sijn wangen vlucks een lauw gevliet; 
Soo voel’ ick in mijn oogh’ een brack getraen 
Door u, o Wicht, 
Die uyt mijn Liefs gesicht 
My doet veel smerte aen. 
2. Waerom doch Godtjen wondt ghy soo mijn hert, 
En laet my woelen eenigh in dees smert? 
Houdt op van schieten eer ick heel verdwijn, 
Of wilt ghy dat 
Ick eeuwigh blijv’ om-vat 

{==41==} {>>pagina-aanduiding<<}

Van liefdens wreede pijn. 
3. Heb ick uw’ plichten, my te last geleydt, 
Niet wel be-oeffent? oft heb ick ontseydt 
Vw’ jock te draghen, schoon ’t my lastigh viel? 
Ey! lieven Godt, 
En houdt niet meer den spot 
Met mijn door-schooten ziel. 
4. Maeckt dat u dienaer, die voor u Autaer 
Light neer-gebogen, wordt u hulp’ gewaer, 
Wilt haer oock wonden die mijn quael aen-siet, 
En treft haer hert 
Soo diep met minne-smert, 
Dat sy weer-liefde biedt. 

Niet te bont.



  

{==42==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klagende vryster.


Stemme: Phyllis souspiroit sans cesse.

‘k HOorde dees voorleden dagen 
Phyllis laten menigh sucht, 
Dies ick haer gingh d’oorsaeck vragen, 
Waer dat suchtjen nam de vlucht; 
Maer sy met een innigh klagen 
Sprack my soetjens aldus aen: 
Dat ick ’t u maer derfde klagen, 
Mijn gesucht waer haest gedaen. 
2. ‘k Vrees oft yemandt quam te krijgen 
Kennis van mijn stille pijn: 
‘k Soeck mijn qualen self te swijgen, 
Wie sou dan mijn helper zijn? 
Maer ick hope dat dees plagen 
Sullen door de doodt vergaen: 
Ha! dat ick ’t u derfde klagen, 
Mijn gesucht waer haest gedaen. 
3. Laet my, Liefste, doch verwerven, 
Dat ick weet uws herten grondt, 
Alwaer ’t dat ick moeste sterven: 
‘k Kan wel dwingen mijnen mont: 
Maer op al mijn stadigh vragen, 
Heb ick anders niet verstaen: 
Lacen! dat ick ’t derfde klagen, 
Mijn ghesucht waer haest ghedaen. 

{==43==} {>>pagina-aanduiding<<}

4. Door dees smerte niet om stelpen 
Wort mijn ziel gedruckt te neer; 
Geenen dranck en kan my helpen, 
Midts ick geene hulp’ begeer, 
Al sou my het hert door-knagen, 
En my in het graf doen gaen: 
Ach! dat ick ’t u derfde klagen, 
Mijn gesucht waer haest gedaen. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  
Lof-sangh der vogelen.


Stemme: Almande d’amour.

ONlanghs gingh ick spanceren, 
Met mijn schoon Lief brageren, 
Een luttel triumpheren, 
Daer wilde Vogels songen, 
Met vreughden ons generen, 
Het was wel haer begeren, 
Wy gingen banquetteren 
Vyt liefden on-bedwongen: 
Daer songh in elck quartier 
Menigh gevlogelt dier, 
Den Sweem en den Brouwier 
Die songen lustigh hier; 
Haeghteyten, en Roebaerden, 
Reygers ende Roetaerden, 
Quackels en Oyevaerden, 
Het Nachtegaelken kleyn 
Songh sijnen sangh alleyn. 

{==44==} {>>pagina-aanduiding<<}

2. Den sangh was so vol minnen, 
Dat gheen mensch kost versinnen, 
Noch oock gheen hert bekinnen, 
Die sy daer lieten hooren: 
Kalkoenen ende Hinnen, 
Pauwen ende Pauwinnen, 
Quamen daer oock beginnen, 
Quekers ende Putooren, 
Den Kneuter ende Sijs 
Die songhen daer om prijs, 
De Sneppen en Patrijs 
Die namen een advijs, 
Oock Duyven ende Krayen, 
Fasant en Papegaeyen 
Die quamen daer staen draeyen, 
Het Koninghsken loyael 
Songh als den fieren Nachtegael. 
3. De Gansen ende Swanen, 
Kievitten en Meerl-hanen, 
Steen-bijters en Sperwanen 
Songhen, elcx hert moght lusten, 
De Exters en Berganen 
Quamen ons oock vermanen 
Met ander Voghels t’samen, 
Daer wy laghen in rusten: 
Wy hoorden naer den sanck 
Van dat Voghels gheklanck; 
Maer ick lagh in bedwanck 
Van mijn Liefs armkens blanck: 
De Vincxkens ende Meeuwen, 
Oock Musschen ende Spreeuwen 
Quamen daer sitten schreeuwen, 
Het Koninghsken loyael 
Songh als de fieren Nachtegael. 
4. De Canaren verheven, 
En Grunsels daer beneven 
Quamen daer aen-ghedreven, 
En songhe elck hun partye, 
De Meesen sonder sneven 
Moest men daer oock prijs geven, 
‘k En hoorde van mijn leven 
Gheen meerder melodye: 

{==45==} {>>pagina-aanduiding<<}

De Swaluw en Leeuwerck, 
Kauwen en Ulen sterck, 
De Vleer-muys met ghemerck 
Sagh ick daer oock in ’t perck, 
Spechten, Hoppen, en Roecken, 
Duyckers ende Koeckoecken 
Quamen ons daer besoecken: 
Het Koninghsken loyael 
Songh als den fieren Nachtegael. 
5. Oorlof Princen en Heeren, 
Laet ons nu vreught vermeeren, 
Want ’t is tot uwer eeren, 
En alle Vogh’laers Vrouwen, 
Ghy brenghtse in verseeren 
Met hun ghepluymde kleeren, 
Laet druck van u verkeeren, 
En alle vreught ontvouwen, 
In uwe jonghe jeucht 
Sticht liefde ende vreught: 
Terwijl ghy kont oft meught 
Doet dat uyt goeder deught, 
Gaet met u lief vermeyen, 
Spijt Klappers en Klappeyen, 
En wilt van hier niet scheyen, 
Maer valtse altijdt te voet, 
Peyst aen-sien ghedencken doet. 




  

{==46==} {>>pagina-aanduiding<<}

[Ghy jongh-mans die uyt vrijen gaet]


Stemme: Onlangs soud’ ick uyt wand’len gaen. (Oft) Vive l’amour.

GHy Jongh-mans die uyt vrijen gaet, 
Wilt u eerst wel versinnen, 
En siet naer goedt, oft hooghen staet, 
Wilt uws ghelijck beminnen: 
Maer neemt ghemerck // op al haer werck, 
En op haer deughdigh leven, 
Is sy ghesondt // en recht van grondt, 
Wilt haer u trouw dan gheven. 
2. Want siet ghy naer een rijcke Maeght, 
En mindt haer om haer schyven, 
Soo wordy eeuwighlijck gheplaeght 
Met knorren ende kijven: 

{==47==} {>>pagina-aanduiding<<}

Trouwe ghy den sot // alleen om ’t kot, 
Ghy zijt qualijck beraden, 
Ghy mist het kot // en houdt den sot, 
En blijft met hem beladen. 
3. Trouwt ghy een Jouffrouw e’el van staet, 
Oft een van Calis benden, 
’t Is van nood’ dat ghy vroegh en laet 
V winst hanght aen haer lenden: 
Want al ’t gheroem // van Edeldom, 
Sonder de deught te minnen, 
Is als een vat // van buyten wat 
Vergult, maer yl van binnen. 
4. Hebt ghy een dierken schoon en pril 
Wt Venus hof ghelesen, 
Ghy moet toe-sien (spijt uwen wil) 
Om haer Schildt-wacht te wesen: 

{==48==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daerom versint // eer ghy begint, 
Wilt Godt uw’ saeck op-geven, 
Want een schoon vrouw // al is sy trouw, 
Verkort een man zijn leven. 
5. Oorlof dan Jongh-mans, als ghy zijt 
Met minne-lust bevanghen, 
Siet dat ghy uws ghelijcke vrijdt 
Ghestadigh met verlanghen: 
Siet oft haer jeught // is schoon van deught, 
En volherdigh in trouwe: 
Want al ’t cieraedt // van den huys-raedt 
Is een deughtrijcke vrouwe. 
6. Oorlof ghy Dochters rijck van goedt, 
E’el van stam, schoon van leden, 
Die stoft op rijckdom, vleesch, oft bloedt, 
En spot met Jongh-mans beden. 

{==49==} {>>pagina-aanduiding<<}

Gaept als ghy siet // dat men u biedt 
Den lepel: want ’t is konste 
Te seggen Jae // in tijdts, daer nae 
Beklaeght ghy d’oude jonste. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.
VVie Paerdt oft VVijf soeckt sonder gebreecken, 
Die mach het werck wel laten steecken, 
En dencken dat hy bedd’ en stal 
Voor eeuwigh ledigh houden sal. 




  
    
        
    

{==50==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klaegh-liedt, op de fenijnige tongen der achter-klappers.


Stemme: Twee cellebreurkens.

O Ghy valsche tongen, 
Die by-na door u fenijn 
Mijn Lief hebt bedwongen, 
Om mijn tyranners te zijn, 
Wat benijdt ghy doch het goet, 
Dat men aen sijn Liefste doet? 
2. En ghy Hypocriten, 
Die door uwen valschen raedt 
My soeckt te door-schieten 
Met den pijl van u verraedt, 
Voor my schijnt ghy honigh-soet, 
Achter my teert ghy mijn bloedt. 
3. Ick plach eens by tijden 
Met mijn Nymphe in het groen, 
My wat te vermeyen, 
Als ick haer gaf eenen soen, 
Maer door achter-klappers fout 
Is die vryheydt nu verflout. 
4. Soud’ ick haer vereeren 
Met een bloem op haren dagh, 
Oft met spel, ter eeren 
Van den Mey, alsoo men plach, 
Terstondt isser eenen Uyl, 
Die daer in-dringht sijnen muyl. 
5. Komter dan een ander, 
Die verstaet door een klappey, 

{==51==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat wy met malkander 
Staen en kouten wat te vry, 
Stracx soo seyt hy: Och! ick wou 
Dat den ezel schoot een grou. 
6. ’t Spijt my meest van allen 
Dat door dese snapperny 
Mijn Nymph schijnt te vallen 
In grammoedigheyt op my: 
Daerom dient my goeden raedt 
Om te vlieden dit gepraet. 
7. Men siet alle dagen, 
Als een hondt een deftigh peert 
Met gebas oft knagen 
Soeckt te grijpen na den steert, 
Dat het peert gaet sijnen ganck, 
En den hont weer-keert met stanc. 
8. Soo ghy Zoilisten, 
Die van dese soete min 
Door uw’ tongh vol listen 
Soeckt te trecken mijnen sin, 
Hoe ghy kort oft hoe ghy bast, 
Hoe mijn liefde beter wast. 
9. Oorlof voor het leste, 
Oorlof Maget souvereyn, 
Schout als eene peste 
Achter-klappers vol fenijn: 
Want noch beir noch tygers jongh 
Zijn soo wreet als een quae tongh. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.
Dat ick sweegh is noyt geschreven, 
Maer het isser by gebleven; 
Dan ick heb wel yet gesproken, 
Dat my suer is op-gebroken: 
’t Is dan beter stil te swijgen, 
Als van spreken rouw te krijgen. 

J. Cats.



  

{==52==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klaegh-liedt.


Stemme: Gheluckigh is den mensch.

SYlvia reyne Maeght, 
Die mijn hert hebt ontsteken, 
O bloem die my behaeght, 
Van wie ick altijdt spreke, 
Door wiens klaer aenschijn 
Ick lijde groote pijn, 
En heel oy-naer verdwijn. 
2. Noyt liefde was soo groot 
Van Troïlus volherdigh, 
Noch Pyramus in noodt, 
Om Thysbe sijn Lief weerdigh, 
Die met sijn eygen handt 
Heeft in sijn hert geplant 
Het sweert door minnen-brant. 
3. Gelijck de Swane singht, 
Soo moet ick ’t oock besuren, 
Als haer de doodt bespringht; 
Dus volgh’ ick haer nature: 
Ick klaegh vroegh ende laet, 
Maer sy blijft obstinaet, 
En doodt my metter daedt. 
4. Ach! u soet wesen doet 
Mijn ziel soo dickwils suchten, 
Meest als ick wel-gemoet 
Te zijn denck in genuchten: 
Soo ick in vreught verkeer, 
Soo doet my ’t herte seer, 
En treur’ dan noch veel meer. 

{==53==} {>>pagina-aanduiding<<}

5. Dus komt my doch te baet, 
O Liefste, eer ick sterve: 
Haest u, ey! ’t wordt te laet, 
’t En zy ick troost verwerve: 
Doet my dan onder-standt, 
En bluscht nu mijnen brandt, 
Oft breeckt der liefden bandt. 
6. ’t Is waer, ick ken den sin 
Van alle u gedachten, 
Ghy houdt u stille min 
Ghesloten in sijn krachten, 
En siet met wijsen raedt 
Oft al mijn droef ghepraet, 
Ghevoeght is by de daet. 
7. Princesse blijft ghesondt, 
Ontfanght u dienaers herte, 
Op dat door uwen mondt 
Ghenesen magh sijn smerte, 
En dat wy moghen beyd’ 
Voorts leven zijd’ aen zijd’, 
Tot dat de doodt ons scheyd’. 

Zyt Baes van uwen Aerdt.
Ick vond onlanghs myn lief in ’t groene sitten slapen, 
Ick sagh haer roode mondt, ick bleef’ er op staen gapen: 
Dies kreegh ick stelens lust: ô seldsaem dievery! 
Ick stal van haer een kus, sy stal een hert van my. 

J. Cats.



  

{==54==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klaegh-liedt, van een seker iuffrouw over d’ontrouwigheyt van haren minnaer.


Stemme: O schoon goddinn’ moght my gebeuren.

HElaes! nu magh ick wel verlanghen 
Met pijne, ende betraende wanghen, 
En zwaer gesucht, 
Vol on-ghenucht, 
Naer u, die mijn hert houdt bevanghen, 
En van my vlucht. 
2. Doen ick mijn liefd’ u eerst vertelde, 
V hert ghy doen gantsch op my stelde, 

{==55==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ghelijck het scheen 
Aen u gheween; 
Nu laet ghy my als de ghequelde 
Bedroeft alleen. 
3. Ghy zwoert my gheensints te verlaten, 
Nu vliedt ghy als den obstinaten 
Theseus ontrouw, 
Die meed’ in rouw 
Broght Ariadne door sijn praten, 
Die schoon Karsouw. 
4. Maer Iupiter heeft haer verheven, 
En een blinckende kroon ghegheven 
Aen ’t firmament, 
Voor haer ellend’, 
Sulcx wacht ick oock, als mijn droef leven 
Sal zijn ghe-endt. 

{==56==} {>>pagina-aanduiding<<}

5. Als uw’ conscientie u sal knaghen, 
Van ’t lijden dat ghy hebt doen draghen 
Vw’ trouw’ slavin, 
Voor hare min, 
Die ghy hebt gaen van u verjaghen, 
Met wreeden sin. 
6. Ontsteeckt nu Cupido, uw’ brander, 
En brenght daer door eenigh verander 
In mijnen vrindt, 
Dat hy my mindt, 
Alleen door een, want tot gheen ander 
Ben ick ghesindt. 

Alleen door een.



  

{==57==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nieuw liedeken.


Stemme: Contesse de Corsol, la ut re mi fa sol.

O Soetste Nymphe schoon, 
Aen wie dat weerdt de kroon 
Der Goden waer gegeven, 
Siet ick met groot ootmoedt 
Val u als nu te voet, 
En bidd’ u om mijn leven. 
2. Komt Liefste metter spoedt, 
Ontdeckt uw’ wesen soet, 
En doet doch assistenci’ 
Als een die trouw’lijck slaeft, 
En wenscht te zijn gelaeft 
Door uwe bly presenci’. 
3. Want geene tongh voorwaer 
En soud’ op duysent jaer 
(Al hadd’ sy eloquenci’) 
Vertellen ’t swaer ellend’, 
’t Welck ick met groot torment 
Verdraegh door uw’ absenci’. 
4. My dunckt, alwaer ghy zijt, 
Dat daer by is altijdt 
Mijn stemm’ vol desolaci’, 
Die op uw’ woorden soet, 
Gelijck den Echo doet, 
Antwoordt met lamentaci’. 
5. Oorlof, o wreede Maeght, 
Nu wordt van my geklaeght, 
Dat ghy kort mijn jongh leven, 
’t Welck ghy door ’t lieve licht 
Van uw’ seer soet gesicht 
Wel kont verlengen geven. 




  

{==58==} {>>pagina-aanduiding<<}

Droom-liedeken.

LEstmael lagh ick in fantasy, 
Met mijn schoon lief, ’t was in den Mey, 
Venus quam daer in een groen dal 
Met haer Kamenierkens all’. 
2. Ick sagh Juno en Pallas jent, 
Orpheus met sijn instrument, 
En Paris den Jonghelinck jonck, 
Die Venus den gulden appel schonck. 
3. Apollo maeckte groot gheklangh 
Met alsoo lieffelijcken sangh; 
De Musen songhen daer om prijs: 
My docht ick lagh in ’t Paradijs. 

{==59==} {>>pagina-aanduiding<<}

4. Bacchus die werd’ daer seer vereert, 
Want hy hadd’ bier in wijn verkeert; 
Ceres quam daer oock met haer Fruyt 
Seer soet van smaeck, en vol virtuyt. 
5. Rhetorica quam daer seer fier, 
Lieffelijck op-rechtende haer bannier: 
Men sprack daer niet dan Rhetorijck, 
‘k En hoorde mijn leven noyt diesghelijck. 
6. Daer werdt ghestelt een schoon tonneel, 
Terwijl ick lagh in dit prieel; 
Thalia speelde daer seer idoon; 
Iupiter sagh uyt sijnen throon. 
7. Mercurius quam door de locht, 
En heeft daer een nieuw tijdingh gebrocht, 
Dat men verjaghen soud’ met kracht, 
Al die Rhetoricam veracht. 

{==60==} {>>pagina-aanduiding<<}

8. Als die Comedy was ghedaen, 
Venus die is ras op-ghestaen, 
Met Cupido haer kindt soo wreedt, 
Die schoot daer al zijn pijlen heet. 
9. Van al dees’ vreught was ick seer bly, 
Om dat Aurora quam by my 
Met haren lichten dagh seer ras, 
Ick sagh dat ’t maer al dromen was. 
10. Als ick op-stondt met mijn Princers, 
Doen rees den koelen dauw heel vers, 
Ick heb haer vry, sonder geschil, 
Noch eens ghesoent Om beters wil. 



  

{==61==} {>>pagina-aanduiding<<}

[Vlucht niet, vlucht Laura niet]


Stemme: Que je suis travaillé.

VLucht niet, vlucht Laura niet: 
Hoe langh sal mijn verdriet 
V nortsheydt noch behagen? 
’t Schijnt dat ghy niet en siet 
Hoe door ’t geduerigh klagen 
Mijn stemm’ begeeft, 
Mijn tongh die kleeft, 
Mijn stemm’ begeeft/ 
Mijn tongh die kleeft 
Aen ‘t gehemelt dat gheen nat meer heeft. 
2. Siet ghy niet hoe ick hijgh, 
En schier ter aerden zijgh 
Van u steedts na te sweven, 
Soo ick geen troost en krijgh, 
Verlooren is mijn leven; 
Och keert Goddin 
Den stueren sin, 
Och keert Goddin 
Den stueren sin 
Eens naer de langh-ghewenschte min. 
3. Hoe kan doch wesen dat 
Soo Goddelijcken schat, 
Gepronckt met ’s Hemels zegen, 
Een Marmer ziel’ om-vat, 
Die niemandt kan bewegen, 
Noch door de straf, 
Die sy hem gaf, 
Noch door de straf, 
Die sy hem gaf, 
Noch selve door het droevigh graf. 

{==62==} {>>pagina-aanduiding<<}

4. Och hoe kan het ghesicht 
Dat in mijn ziele sticht 
Onblusschelijcke qualen, 
Hoe kan soo brandigh licht 
Sijn voedsel doch ghehalen 
Van ’t ysigh hert, 
Dat noyt en werdt, 
Van ’t ysigh hert, 
Dat noyt en werdt 
Ontvrosen door mijn heete smert? 
5. Is ’t soo dan dat de pijn, 
Waer door ick steedts verdwijn, 
V sinnen kan verblijden, 
‘k Wil u gheen droefheydt zijn, 
Maer sal ghewilligh lijden, 
Soo langh als ghy 
Met vreught tot my, 
Soo langh als ghy 
Met vreught tot my 
Ghebruyckt u soete tyranny. 




  
    
        
    
[Sint dat ghy mijn ghedachten]


Stemme: O liefste lief verheven. (Oft) Jean de Nivelle.

SInt dat ghy mijn ghedachten 
Seer vriendelijck verkrachten, 
Soo liet ick sucht op sucht, 
Een ongewoone smerte 
Door-snijdt altijdt mijn herte, 
Terwijl’ ick hoop’ en ducht. 
2. Ick hoop’ u hemelsch wesen 
De wonden sal ghenesen, 

{==63==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die het self heeft ghemaeckt, 
Door u beleefde zeden, 
En minnelijcken reden, 
Daer ghy mee zijt bespraeckt. 
3. Ick ducht ter ander sijden, 
Dat mijn ellendich lijden 
V niet beweghen sal: 
Daerom soeck ick te decken 
’t Gheen’ dat ick doe verwecken 
In allerley gheval. 
4. ’t Is buyten mijn vermogen: 
Want mijn verliefde ooghen 
Sien altijdt naer uw’ deur, 
Daer mijn ziel’ is begraven, 
Dit’s mijn behouden haven, 
Hier leyt mijn ancker veur. 
5. Seght eens, en segt Goddinne, 
Oft by geval uw minne 
Op yemandt waer geleydt, 
Woudt ghy niet insgelijcken 
Dat hy sijn minn’ liet blijcken 
Tot ware danckbaerheydt? 
6. Indien ghy soudt begeeren, 
Laet u mijn suchten deeren, 
En draeght my weder-liefd’, 
Soo wordt mijn pijn genesen, 
En ick sou saligh wesen, 
Om dat ghy my verhieft. 

’t Kan verkeeren.

    
    

        
            
        
        [Daer den schat is, is het hert]

Daer den schat is, is het hert, 
En de handt is by de smert, 
En d’ooge swiert altijdt, 
Daer een jeughdigh herte vrijdt. 

J. Cats.


  
    
        
    

{==64==} {>>pagina-aanduiding<<}

[Blinckende schat-kist op-ghevult]

Stemme: Cher amy quand je te voy.

BLinckende Schat-kist op-ghevult 
Met Goddelijcke gaven, 
Hoe langh sal mijn verslaeft ghedult 
Vw’ moghentheydt naer-draven? 
Laet uw’ zeghen-stralen 
Jonstigh op my dalen, 
Dat ick uyt de qualen // ende pijn gheraeck, 
En ’t beginne // van de weder-minne smaeck. 
2. Waerom leeft doch den eenen mensch 
Voorspoedigh en gheluckigh, 
En dat den and’ren mist sijn wensch 
Swaer-moedigh ende druckigh? 
’t Zijn verdraeyde plaghen, 
En verkeerde slaghen, 

{==65==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die Fortuyn doet draghen // al de gheen’ die mint, 
Tot dat hy door strijden // het verblijden wint. 
3. Siet doch eens op ’t verloopen’ glas 
Van mijn ontsoncken suchten, 
Maeckt ghy my weder die ick was, 
Soo blijf ick in ’t beduchten, 
Oft my u besturen 
Meet met dobbel uren, 
Oft dat in ’t verduren // mijn verwinningh leydt, 
Waer van mijn ellende // naer het ende beydt. 
4. Ick ben als sneeuw, ghy zijt de Son, 
Door wiens hittigh gloeyen, 
Vyt mijn ghesicht een lauwe bron 
Van tranen komt te vloeyen: 
Want door uwe krachten 
Smelten mijn ghedachten, 

{==66==} {>>pagina-aanduiding<<}

Is het wonder t’achten // dat de ziel verdwijnt, 
Waer op het vermoghen // van uw’ ooghen schijnt. 
5. Terwijl den bol in ’t rollen drijft, 
Wie weet waer hy sal enden? 
Hope gheeft troost, soo langh sy blijft, 
Wil ick my t’uwaerts wenden, 
En met vaste sinnen 
V oprecht beminnen, 
Tot dat het beginnen // van u jonst vereyscht, 
En mijn trouw betooningh // met belooningh spijst. 
6. Heeft oyt den Sonnen-loop om-ringht 
Den middel-kloot der aerde? 
Al ’t gheen’ dat in u soo eerlijck blinckt, 
Is van de selfste waerde: 
Wilt my dan verwermen 
In u lieve ermen; 

{==67==} {>>pagina-aanduiding<<}

Want naer dat ghy ’t kermen // van uw’ dienaer acht, 
Is sijn doodt en leven // even in uw’ macht. 

Levende sterf ick.


  
[Ghy amoureuse geesten]


Stemme: Soo ’t begint.

GHy amoureuse geesten, 
Verquist den tijdt als beesten, 
En versmacht // dagh en nacht, 
Onbedacht // door de kracht 
Van Venus soeten brandt, 
Als Cupido ter handt 
Sijnen gulden boghe spant, 
En komt u hert door-wonden, 
Hoewel hy heeft gebonden 
Sijn ooghen toe, 
Wie weet hoe // al is ’t moe; 
Nochtans kan hy geraken 
V gesicht // door sijn schicht, 
Want dit wicht // vlieght seer licht, 
Die ’t al in ’t vyer doet blaken. 
2. Al waert ghy duysent mijlen 
Van hem, nochtans sijn pijlen 
Sullen ’t hert // wonder pert 
Met een smert // wonden hert, 
Niemandt hy en vergeeft; 

{==68==} {>>pagina-aanduiding<<}

Wie heeft ‘er oyt geleeft, 
Die hy niet door-schoten en heeft? 
Daerom draeght hy de vlogels: 
Want hy schiet sonder kogels: 
Maer het gepeys, 
Zydy ’t wijs // houdt den peys, 
Waer door hy wordt verwonnen, 
Schout verdriet // en gaet niet 
Dat ghy siet // dat van ’t riet 
Kleyn garen wordt gesponnen. 
3. Die haestigh zijn verbolgen, 
En hunnen kop dul volgen, 
Hoort doch wel // wat een spel 
Door ’t gequel // ick vertel, 
Wat den mensch dickmaels naeckt, 
Als hy somtijdts aen die raeckt, 
Hoe inwendigh hy dan blaeckt, 
Aen-siende dan geen reden 
Door ongeruste zeden, 
En mallen raedt, 
Doet veel quaedt // ende schaedt: 
Ick wil te kennen geven, 
Neerstigh hoort // ongestoort, 
Hier komt voort // hoe vermoort 
Elivia liet haer leven. 
4. Onkuysheydt doet bederven, 
En menigh mensch vroegh sterven 
Wel gesondt // ’t hert gewondt: 
Schouwt die sond’ // t’aller stondt; 
Op dat ghy niet en vaert, 
Gelijck u hier wordt verklaert, 
Van den onkuyschen aert, 
En wilt hier uyt wel leeren, 
Hoe de Romeynsche Heeren 
Zijn wel soo saen 
Al vergaen // in de baen, 
Die Venus spel hanteren. 
Desen sanck // neemt in danck, 
Al is ’t lanck // sonder dwanck, 
Swijght stil, laet ons geberen. 




  
    
        
    

{==69==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klaegh-liedeken. Van een eerbaer man, over het droevigh verdrincken van sijn huys-vrouwe.


Stemme: So daer yemant vraeght,, wie hier leyt begraven.

BLijdschap van my vliedt // laet ick my bereyen, 
Om mijns ziels verdriet // droevigh te beschreyen: 
Want ick in mijn jeught // heb mijn uyt-verkooren, 
Al mijn hooghste vreught // en vermaeck verlooren: 
Berst uyt bracke dauw // ach! ick smelt in rouw, 
Als ick over-denck met smert, 
Dat de schoone Vrouw // die den hemel wouw 
My te plaetsen in mijn hert, 

{==70==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daer ick op had geslagen // ’t opperst van mijn behagen; 
Die ick hiel voor al mijn lust, 
Is in haer jonghe daghen // my van de doodt ontdraghen 
Naer d’on-eyndelijcke rust. 
2. Ach! als ick haer deugt // haer roem-weerde zeden, 
Eerbare gheneught // wel-ghestelde leden, 
Vriendelijck onthael // lieffelijcke woorden, 
Daer met menighmael // sy mijn ziel bekoorden, 
By my selfs betracht // en op alles acht 
Dat my is van haer gheschiedt, 
Klaegh’ ick klacht op klacht // ja swem dagh en nacht 
In een borne van verdriet, 
Ach! dat de doodt soo spoede // en eer wy ’t beyd’ vermoeden, 
V van my heeft af-gheruckt! 
Waerom, o wreede roede // hebt ghy niet in het woeden 
My met een in ’t graf ghedruckt? 

{==71==} {>>pagina-aanduiding<<}

3. Wat ic doe oft laet // ‘k voed’ noch steeds mijn klachten, 
Mijn beminde gaet // noyt uyt mijn gedachten, 
Sit ick aen den dis // (naer mijn oude wijse) 
Dad’lijck ick haer mis // wegh dan met de spijse, 
Wil ick daer van daen // naer mijn kamer gaen, 
Spreken mijn gedachten weer: 
Hier sagh ick haer aen // daer plagh sy te staen, 
Ginder sat sy by my neer, 
En mijn Lief, mijn waerde // mijn deugdelijck vermaerde 
Troostertje, leydt nu, helaes! 
In de swarte aerde // by die haer eerst baerde, 
En is daer den wormen aes. 
4. Dan ist oft mijn hert // berst in duysent stucken, 
Dan vernieuwt mijn smert // met mijn ongelucken; 
Gae ick tot mijn rust // dan op ’t bedde leggen, 
Mijn verloopen lust // port my stracx te seggen: 

{==72==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hier genoodt ick vaeck // eerbaer mijn vermaeck, 
Soete-lam, in d’Echt, met u, 
En (o droeve saeck!) Lief, mijns levens baeck, 
Waer berust uw’ lichaem nu? 
Gingh d’Echt ons niet bereyden // doen ’t ons te samen leyden, 
Een geluck, en een gevaer? 
Waerom, in ’t verscheyden // hadden wy niet beyden 
Insgelijcx oock eene baer? 
5. Doch, bedacht ick recht // ick en moest niet klagen, 
d’Aerd’ was doch te slecht // om dat beeldt te dragen, 
Sy was al te vroom // deughdigh en Godvruchtigh, 
Loffelijck van roem // heusch, beleeft en tuchtigh, 
Dies heeft haer den Heer // op-getogen t’eer 
In sijn hemelsche gebouw, 
Daer sy haer veel meer // sal vermaken weer, 
Als sy hier op d’aerde sou, 

{==73==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy leeft in genuchten // daer ick hier in duchten, 
Wachtend’ t’samen naer de uer, 
Die niet is t’ontvluchten // ’t eynde van mijn suchten, 
Tot dat God ons t’samen vuer. 

Gunst baert nijdt.


 

     
         
          
[Als van twee gepaerde schelpen]

Als van twee gepaerde schelpen 
d’Eene breeckt oft wel verliest, 
Niemandt sal u konnen helpen, 
(Hoe gy soeckt, oft hoe gy kiest) 
Aen een die met effen randen 
Iuyst op d’ander passen sou, 
d’Eerste Zijn de beste panden, 
Niet en gaet voor d’eerste trou. 

J. Cats.


  

{==74==} {>>pagina-aanduiding<<}

[Edel artisten koen]


Stemme: Flora komt nu ten dans.

EDel Artisten koen, 
Ghy jonge-dom van sinnen, 
Komt met u lief in ’t groen, 
Wy sullen gaen beginnen 
Rethoricam t’hantieren, 
Maken solaes en vreught: 
Met Venus Kamenieren: 
Want onsen geest verheught. 
2. Den tijdt is komen hier 
Dat men sal vreught beginnen, 
Lustigh ghy Jongheydt fier, 
Wilt met genuchten singen, 
Heft op met soete talen 
Rethoricam delicaet: 
Op dat wy prijs behalen 
Van alle Nijders quaet. 
3. Dan sullen wy zijn vry, 
En met rust’ mogen praten: 
Komt met u liefken by, 
Neemtse tot uwer baten, 
Schenckt uyt Mercurius schalen, 
En drinckt Vrouw Venus dranck; 
Op dat op ons mach dalen 
d’Eer van den Wijngaert-ranck. 
4. Ick sach de Nymphen reyn 
Den Roosen-krans bereyden, 
’t Was in de Mane-schijn, 
Daer ick my gingh vermeyden: 
Op eenen tack van dooren 
Het Nachtegaelken sangh; 
Het was my soet om hooren, 
Derwaerts nam ick den gangh. 

{==75==} {>>pagina-aanduiding<<}

5. Siende langhs eenen kant 
Een Maget komen treden 
Met bloemen in haer handt, 
Spelend’ met lustigheden: 
Ick docht in mijnen sinne 
Wie dat sou mogen zijn, 
Soo ickse wel gingh vinne, 
Was het de Liefste mijn. 
6. Doen ick mijn Lief aen-sagh 
Onder haer eerbaere oogen, 
Boodt ick haer goeden dagh 
Om reyne min te toogen, 
Schaem-roodt wert sy soo seere, 
Doen sy d’oogh op my sloegh, 
Ende uyt liefden teere 
Heuslijck sy op my loegh. 
7. Seer minnelijck voorwaer 
Gingen wy daer spanceren, 
Wy hadden geen gevaer 
Voor Klappers oft Comeren, 
’t Was uyt getrouwe minne, 
Ende met haren danck, 
Dat sy met hert en sinne 
Haer trouwken aen my schanck. 
8. Seght my maechdelijck greyn 
Ben ick niet uwen Beminden? 
Jae ghy, sprack sy certeyn, 
Geen liever kan ick vinden; 
Mijns herten melodye, 
Mijn troost, mijn toe-verlaet 
Schout alle vileynye, 
En alle Klappers quaet. 
9. Seer aerdigh van fatsoen, 
En moedigh van couragie 
Was ick in al mijn doen, 
Als eenen kloecken Pagie, 
Vyt enckel trouwigheden 
Gaf ick dees Maget siet, 
Mijn trouw en eerbaerheden, 
s’En refuseerdes niet. 

{==76==} {>>pagina-aanduiding<<}

10. Ick sagh Aurora klaer 
De duyster nacht verjagen, 
En Phoebus korts daer naer 
Met sijnen gulden wagen: 
Ick sagh aen d’een contrey, 
Door Ceres wijs verstandt, 
Over bergh en valley 
Veel vruchten schoon geplant. 
11. Paris seer excellent 
Deed’ my om scheyden dencken, 
Voor een eerlijck present 
Gingh ick de Liefste schencken 
Een Laurier-tacxken schoon 
Als eenen Roosen-hoedt, 
Dit was dees bloem te loon, 
Siet wat de liefde doet. 




  
Nieuw minne-liedeken.


Stemme: C’est mon Isabelle.

O Liefste verheven, 
Verlicht mijn droef leven 
Vyt alle getreur: 
Want niemandt en kan voorwaer 
Mijn hert eenigen troost geven 
Dan ghy alleen Lief eerbaer. 
2. Overdenckt met reden, 
Princesse vol zeden, 

{==77==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mijn getrouwigheydt, 
Die ick, o Lief, t’aller stondt 
Met peys, liefde ende vreden 
V tot noch toe heb gejont. 
3. Onder Venus Maeghden 
Alleen my behaeghden 
Vwe zeegbaerheydt, 
Daer mijn sinnen vol van pijn 
Yverigh altijdt naer jaeghden, 
Als een’ Hert naer de fonteyn. 
4. Nu dan schoon Figure, 
Vyt een liefde pure 
Verleent my bystandt; 
Soo sal alle swaer gesucht 
Van mijn jongh hert t’aller ure 
Nemen nu voortaen de vlucht. 
5. Niemandt soo vol-presen, 
Die my kan genesen 
Van mijn swarigheydt, 
Dan ghy, o Liefste minjoot: 
Komt dan, wilt mijn trooster wesen, 
Eer ick smaeck voor u de doodt. 
6. Oorlof dan Princesse, 
Oorlof mijn Meestersse, 
Ick neem mijn af-scheydt: 
In mijn’ druck en swaren rouw 
Weest voortaen mijn middelersse, 
En blijft my altijdt getrouw. 

Denckt op den Kerck-hove.
Een Minnaer die getrouw,, blijft in Zijn meeste lijden, 
Acht hy geen druck noch rouw,, hy sal in ’t eynd’ verblijden. 




  
    
        
    

{==78==} {>>pagina-aanduiding<<}

Minnelijcke toover-kracht.


Stemme: O heyligh, saligh Bethlehem.

De suster van de toovery, 
En Venus naeste bloedt-vriendinne, 
Vooghdess’ van ’s wereldts heerschappy, 
En aller herten Koninginne. 
2. Die onse zielen boeyt, en bindt 
Met stricxkens van ghevlochten hayren; 
Die met een loncxken over-wint 
’t Gheweldt van vele Oorloghs-scharen. 
3. Die ’t alles voor haer buyghen doet, 
Die door een stale-borst kan booren, 

{==79==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die d’aller-herdtste van ghemoedt, 
Met een soet lachsken kan bekooren; 
4. Die heeft my in haer hooghe macht, 
Die dwinght my tot een vyerigh minnen. 
Is ’t wonder! Neen: haer schoonheydts kracht 
Kan d’aller-kloeckste wel verwinnen. 
5. Wanneer ghy in de koelte rust, 
Soo drilt, en trilt het kruydt van vreughden, 
Oft ’t in uw’ by-zijn waer verlust, 
En in uw’ komste sich verheughden. 
6. De Lely is jalours van dy; 
De Goudt-bloem staet, vol spijt, ghedoocken; 
De Roos wijckt, schaem-roodt, aen d’een zy, 
Soo haest s’uw’ adem heeft gheroocken. 
7. Wanneer ghy dan uw’ stemme soet 
Menght onder ’t hell’ gheklanck der snaren, 

{==80==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ons op-ghelichte zielen, doet 
Ghy (door ’t gheluyt) ten hemel varen. 
8. Wel aen, mijn soete Tooverinn’, 
Ghy sluyt my in soo sachte banden, 
Bindt vast, mijn lieve Vyandinn’, 
Ay! bluscht niet uyt dit vrolijck branden. 

Levende sterf ick.



  
Liefde-lof.


Stemme: Gheluckigh is den mensch.

GOdlijck-vercierde // Vrouw, 
Die vierig in mijn sinnen // staet, 
Vw’ hoogh-gevierde // trouw 
Mee-doogend’, my gewinnen // laet, 
Op hem ’t beminnen // slaet, 
Die door dijn leven // leeft, 
En ’t sijn begeven // heeft. 
2. Dijn leven leeft // in my, 
En heeft het mijn gedreven // neer, 
Mijn leven sweeft // in dy, 

{==81==} {>>pagina-aanduiding<<}

En soeckt sijn s’levens leven // weer, 
Daer u verheven // eer 
Mijn trouwe deughden // loont, 
En ’t hert met vreughden // kroont. 
3. Verflaude krachten // rijst, 
En lof-sanght u verkoren // Bruyt, 
Die uw’ gedachten // spijst, 
Met vreugt, en haren toren // sluyt: 
O wel-geboren // spruyt! 
Dijn weerdt-gepresen // aert 
Mijn ziels genesen // baert. 
4. Den schoon gehulden // Krans 
V voor-hooft heeft om-dreven // wis, 
Die vol van gulden // glans 
Der Goden, selfs door-weven // is, 
Door u gegeven // is 
Den geur van Floras,, schat, 
Met ’t eel Pandoras,, vat. 
5. Den nijdt sijn herte // knaeght, 
Om dat uw’ deught victory // vecht, 
Daer sy haer smerte // klaeght, 
Ghy teeckens der gelory // recht, 
’t Welck in memory // hecht 
Des tijdts geweteniss’, 
Vry van vergeteniss’. 
6. Princes, die boven // all’ 
Wat aerts is, uwen throone // plant, 
Daer elck u loven // sal, 
Dat gy der maegden kroone // spant: 
Jont my uw’ schoone // handt 
Die my voor ’t sneven // hoet, 
En stervend’, leven,, doet. 

Levende sterf ick.



  
    
        
    

{==82==} {>>pagina-aanduiding<<}

Vrede-sucht. Tot bewijs wat de Nederduytse rijm-konst vermach.


Stemme: Phoebus die is langh over de zee.

GEbeden // seyndt heden // dijn reden // tot Godt, 
Om swijgen // van ’t hijgen // dat krijgen // verdwenen, 
Moordt, branden // ons’ landen // met schanden // bespot, 
Daer lusten // ons kusten // in rusten // voor-henen; 
Wilt spenen // o Heere! ’t vermeerende quaedt, 
Ons sonden // ontbonden // dijn wonden // tot smaedt, 
Maer behoedt ons // en doet ons ghenaed’. 
2. Wilt stercken // de wercken // met merckende reen 
Der staten // die ’t quaet en // het haten mach scheuren, 

{==83==} {>>pagina-aanduiding<<}

Verlichtse // en stichtse // ja vlechtse in een, 
Dat sy-lien // en wy-lien // ons vry sien // van treuren: 
De deuren // wilt sluyten // van buyt ende roof, 
Bevrijdt // voor den strijdt // en den nijdt // het Geloof, 
Maeckt voor stoorders // de hoorders doch doof. 
3. Wy stroomen // in droomen // door ’t schroomen // verblint, 
Noch soecken // noch boecken // verkloecken de sinnen, 
Ons machten // ons grachten // ons krachten // zijn windt, 
God stuert // en bemuert // ons gebuerten van binnen; 
Gewinnen // ons voeten // t’ontmoeten // der deught, 
Wy kleven // aen ’t leven // verheven in vreught, 
Dat altijdt // ons bevrijdt, en verheught. 
4. O hoogen // vermogen // mee-dogenden Al! 
Dijn handen // verpanden // de banden // van vreden, 
Worpt neder // ‘t onweder // dat seder // ’t geval 
On-spoedigh // verwoedigh // ons bloedigh vertreden: 

{==84==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dijn leden // beschermt // en om-ermt // uwe Bruydt, 
Die ’t smachten // heel nachten // in klachten // weent uyt, 
Laet doch broeyen // d’on-bloeyende Spruyt. 
5. De wolcken // vertolcken // de volcken // den Peys, 
’t Verhoopen // staet open // om koopen genade; 
’t Betrouwen // drijft rouw’ en // ’t benouwen op reys; 
’t Verschillen // der willen // sal stillen // ter stade; 
Te spade // ’t geluck // in den druck // noyt verscheen: 
Bidt krachtigh // eendrachtigh // ’t waerachtige Een 
Sal ons geven // te leven // in Vreen. 

Levende sterf ick.
De Reden weynigh voordeel,, heeft, 
Als on-verstandt hert oordeel,, geeft. 

Eynde des eersten Deels.





{==85==} {>>pagina-aanduiding<<}

Het tweede deel van het Brabandts nachtegaelken, bestaende in herders-dichten.

    
{==86==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klinck-dicht.


Soo ick dees daghen gingh om my wat te vermeyden, 
Langhs henen Etterbeck, soo vond’ ick op een veldt 
Een Herder jongh bejaert, met sijn kudd’ ongetelt, 
Die met een Herderinn’ spanceerde langhs de heyden. 
Ick sagh dat hun gehoor de soete stem verleyden 
Van eenen Nachtegael, die met een lief gewelt 
De sinnen van dit paer soodanigh heeft ontstelt, 
Dat hen noch yemants oogh, noch oock den nacht deed’ scheyden. 
Ick docht, siet wat een stem doet van een soo kleynen dier, 
Die niet alleen het vee door sijn heel aerdigh singen, 
Maer Herders oock van ’t veldt tot Venus krijgh kan dwingen. 
Komt hier ghy Nymphkens dan, komt Herders goedertier, 
Komt luystert naer ’t gheluyt van mijnen Nachtegale, 
Hy sal u leeren ’t recht van minnen door sijn tale. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.


  
    
        
    

{==87==} {>>pagina-aanduiding<<}

Herders vreede-sangh.


Stemme: Van Leopoldus.

Thyrsis. 
LIefste Philida 
Hoe toeft ghy doch soo spa 
Met u lievende gena? 
Laet u zegen // nu bewegen, 
Ende biedt my eens de handt: 
Want het is nu Vrede in het landt. 
Philida. 
2. Thyrsis, u gesucht, 
En quelende geducht 
Heeft mijn hertje gantsch bevrucht 
Met weer-minnen // om u sinnen 
Te verkoelen in den brandt: 
Want het is nu Vrede in het landt. 
Thyrsis. 
3. O! de Herders-schaer 
Sal singende te gaer 
In dit vrolijck Vrede-jaer 

{==88==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ons ontmoeten // en begroeten 
In den trouwen liefden bandt: 
Want het is nu Vrede in het landt. 
Philida. 
3. Siet hoe Coridon 
Sijn soete Florion 
Vindt daer schuylen voor de Son, 
In de lommer // buyten kommer: 
Mits sy is aen hem verpandt: 
Want het is nu Vrede in het landt. 
Thyrsis. 
4. Siet hoe vry, en los 
Vyt ’t blader-rijcke bosch 
Komt den gantschen Herder-tros, 
Met heel reyen // in de weyen 
Danssen aen den water-kant: 
Want het is nu Vrede in het landt. 
5. Laet ons derwaerts gaen 
Langhs dese koele baen, 
En de handen t’samen slaen; 
Jeugdig springen // vreugdig singen 
Hoe de min haer vruchten plant, 
Want het is nu Vrede in het landt. 
Philida. 
6. Nymphkens, weest gegroet, 
En willekom ontmoet; 
Laet ons vlechten eenen hoedt 
Van schoon rosen, versch in ’t blosen 
Voor die prijs wint met verstandt: 
Want het is nu Vrede in het landt. 

Levende sterf ick.
Den Vrede die de Steden bouwt, 
Bespreeckt den Echo in het Wout, 
En seynd den galm te land waert in, 
Dies queelt de Ieugt van soete min: 
Want vreugt met vrede t’saem gepaert. 
Rust, lust, en heyl, en veylheyt baert. 




  

{==89==} {>>pagina-aanduiding<<}

t’Samen-gesangh, tusschen Lisidas ende Niciaen.


Stemme: Weest nymph gegroet.

Lisidas. 
SChoon Herderin 
Mijn soete Veldt-goddin, 
Sult ghy ’t noch lange my maken suer, 
Moedigh, trotsigh, spijtigh, en altijdt even stuer? 
Niciaen. 
Des Herders min, 
En haren dommen sin 
Verandert als windt van uer tot uer. 
Wanckelbaer, lichtveerdigh zijn sy meest van natuer. 

{==90==} {>>pagina-aanduiding<<}

Lisidas. 
Mijn woorden // accoorden met wil en ghedacht, 
Siet Engel // ick mengel met tranen mijn klacht. 
Niciaen. 
Wy achten // de klachten der Minnaers geveynst, 
Vol treken // sy spreken dat ’t hert niet en peyst. 
Lisidas. 
2. Mijn trouw ter noodt 
Sal tuyghen haest de doodt, 
Soo ghy my u jonste niet en biet, 
Treusel soete becksken, mijn lijden doch aensiet: 
Niciaen. 
In ’t vrijen snoodt 
Is hun gheveynstheydt groot, 
Tot dat hunnen wil met ons gheschiedt, 
Dan en acht-men treusel noch soete becxken niet. 
Lisidas. 
Mijn ossen // mijn bossen, mijn wey, en mijn vee, 
Mijn leven // daer neven zijn voor u al ree. 
Niciaen. 
Mijn eere // is meere dan alle u goedt, 
Vw’ knapen // uw’ schapen, u vleesch, en u bloedt. 

{==91==} {>>pagina-aanduiding<<}

Lisidas. 
3. ’t Ghediert vergaert, 
’t Ghevoghelt kipt oft paert, 
Lief, laet ons gaen vermeyden langs ’t geboomt, 
Daer een klaer fonteynken, oft silver beecxken stroomt, 
Der dieren aerdt 
Gheen vrees in hen en baert, 
Dat door achter-dencken hen verschroomt, 
Houdt natuer en wille gheteughelt en ghetoomt: 
Wilt ramen // om t’samen te leven in vreught, 
’t Verdencken // sal krencken u leven en jeught. 
Niciaen. 
Neen Herder // niet verder, ‘k en ben niet soo dom, 
Ick blijve // oft drijve mijn schaepkens weerom. 
Lisidas. 
4. Schoon Niciaen, 
Ey! Liefste, blijft wat staen, 
Wilt hier neder-sitten in het groen, 
Jont my, soete Becxken, dat ick u geef een soen. 

{==92==} {>>pagina-aanduiding<<}

Niciaen. 
’t Waer on-geraen, 
Neen Herder, laet my gaen, 
Ick en heb uws soenkens niet van doen, 
Ic moet met dees kruyden mijn lammerkens gaen voen; 
Sy slijten // sy bijten het klaveren gras, 
Daer Rammen // en Lammen zijn wel af te pas: 
Mijn Koeyen // die loeyen, ick moet ‘er gaen by, 
Die t’elcken // om melcken soo bleeten naer my. 
Lisidas. 
5. Princes, met lust, 
Ick bidd’ u, eens gekust, 
Schoone Niciaen, Lief my doch jont 
Vwen rooden, roosen, robijnen, soeten mondt. 
Niciaen. 
Houdt u gerust: 
Nu komt, mijn Lief, komt kust, 
Kust Lisidas, Lief kust my terstondt, 
Eer gy gansch verbrandet, op dat gy blijft gesont. 

{==93==} {>>pagina-aanduiding<<}

Lisidas. 
Hoe jeughdigh // hoe vreughdigh u jonste beleeft: 
’t Aen-raken // sal maken dat Lisidas leeft. 
Niciaen. 
Leeft blye // leeft vrye van droefheyt en rouw: 
Volherdet // soo werdet vergolden u trouw. 




  
t’Samen-praetken, tusschen eenen edelman, en een herderinne.


Stemme: Dites moy simple pastorelle.

Edelman. 
SEght my, o soete Herderinne, 
Wat maeckt ghy hier in dees valley? 
Verlaet al u Schaepkens vry, 
‘k Sal u maken een Gravinne: 
Liefste gunt my u liefde geheel, 

{==94==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick sal u kleeden in ’t fluweel. 
Herderin. 
2. Monsieur ick danck u (wilt niet stooren) 
Ghy toont my veel te groot faveur, 
‘k Heb eenen and’ren serviteur, 
Die my voor al heeft verkooren: 
V Coridon mijnen Herder minjoot 
Sal ick beminnen totter doodt. 
Edelman. 
3. Laet desen Herder, o Bloem der Bloemen, 
Is ’t dat ghy mijn Vriendin wilt zijn: 
Want aen u maeck’ ick nu ghemeyn 
Al mijn goedt en mijn rijckdommen: 
Liefste gunt my, &c. 
Herderin. 
4. Señor, gelooft dat door u gifte 
Mijn herte niet verand’ren sal 
Van mijnen Herder sonder gal, 
Die my dient naer mijn gelifte: 

{==95==} {>>pagina-aanduiding<<}

V Coridon, mijnen Herder, &c. 
Edelman. 
5. O! Herderin, blijft niet soo doove, 
Verlaet doch desen slechten bloedt, 
Ick ben e’el en rijck van goedt, 
En manghel en is gheen roove: 
Liefste gunt my, &c. 
Herderin. 
6. Geen gierigh hert, oft lust van stammen 
En sal my trecken van dees min: 
Oock en weet ick niet den sin 
Van de hofs-geleerde Dammen: 
V Coridon, mijnen Herder, &c. 
Edelman. 
7. O! schoon’ Nymph, ghy doolt van reden, 
’t En zy ghy desen plompaert laet: 
Om te genieten metter daedt 
Een kasteel vol heerlijckheden, 
Liefste gunt my, &c. 

{==96==} {>>pagina-aanduiding<<}

Herderin. 
8. Liever heb ick gerust te slapen 
In een kleyn huysken arm en slecht, 
Met mijnen getrouwen knecht, 
Die vrolijck leeft met sijn Schapen: 
V Coridon mijnen Herder, &c. 
Edelman. 
9. Blijfdy aldus versteent van herte, 
Soo moet ick ’t koopen met de doodt: 
Komt dan, staet my by, ’t is noodt, 
In mijn droefheydt ende smerte: 
Liefste gunt my, &c. 
Herderin. 
10. Monsieur, ick ben oock wat geslepen, 
Ick merck uw’ woorden valsch te zijn; 
Ick en ben gheen Medecijn, 
Om te helpen uw’ gebreken: 
V Coridon mijnen Herder, &c. 
Edelman. 
11. Adieu dan, wreede Herderinne, 

{==97==} {>>pagina-aanduiding<<}

Adieu Courage vol van spijt, 
Adieu Bië sonder soetheydt, 
Adieu Maget sonder minne: 
Liefste gunt my u liefde geheel, 
Ick sal u kleeden in ’t fluweel. 
Herderin. 
12. Adieu Flatteerder vol van roemen, 
Adieu o Minnaer voor een reys, 
Adieu Stoffer van ’t Palleys, 
Adieu Plucker van ons bloemen: 
V Coridon mijnen Herder minjoot, 
Sal ick beminnen totter doodt. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  

{==98==} {>>pagina-aanduiding<<}

[’t Was eenen herder vroegh op-ghestaen]


Stemme: La pastorelle.

’t WAs eenen Herder vroegh op-ghestaen, 
En met sijn Schaepjens hoeden ghegaen, 
Soo verr’ aen gheenen groenen kant, 
Daer hy een Herderinnetjen vandt. 
2. Hy seyd’ tot haer: Weest Nymphe gegroet, 
Wat maeckt ghy soo vroegh op den voet, 
Met u Schaepjens al in het veldt, 
En veel Lammerkens on-ghetelt. 
3. God groet u Herder al van ghelijck, 
Vw’ kudde die is vet en rijck, 
Vw’ Geytjens, Lammers zijn seer pril, 
Vw’ Bockjens zijn seer weynigh stil. 
4. O Herderinne, hier’s goedt gherief, 
Laet ons ombijten mijn soete Lief, 

{==99==} {>>pagina-aanduiding<<}

Brenght vry u maelken by het mijn, 
Ons Fleschken moet ghedroncken zijn. 
5. Waerachtigh, Herder, ick ben te vree, 
Langht uw’ spijs uyt soo doe ick mee: 
Hier aen den kant van desen bosch 
Sal ick mijn maelken maken los. 
6. Ick brengh het u eens schoon Herderin, 
Op ’t goedt succes van onse min, 
En dat in alle eerbaerheydt: 
Een kusjen maeckt den gheest verblijdt. 
7. Herder leght vry u mondeken aen: 
Want u reden is wel verstaen; 
Is ’t dat ghy het meynt in eer en deught, 
My gheschiede noyt meerder vreught. 
8. Oorlof schoon Herderinne, mijn trouw 
Die schenck ick u als eyghen vrouw: 

{==100==} {>>pagina-aanduiding<<}

Want ick heb u schoon bloem ghepluckt, 
’t Is wonder wel met my gheluckt. 
9. Oorlof, o Herder, met u verkleer, 
Is ’t uw’ belieft, komt morghen weer, 
‘k Sal u verwachten onder dit loof: 
Dit Liedtjen Rust meest op den Schoof. 




  
Nieuw herders-sucht.


Stemme: Van ’t vrouwtjen met de vincken.

ONder eene groene linde, 
Soo ick met mijn honden liep, 
Vond’ ic onlangs dat Clorinde 
Mijn beminde lagh en sliep; 
Dus ick uyt verliefde lust 
Heb een weynigh neer-gerust. 
2. ‘k Sagh dat haer sneeuw-witte handen 
Lagen op haer borst gekruyst, 
En haer ooghskens sonder branden 
Waren in den slaep verhuyst, 
’t Hertjen door vermoeytheyt joeg, 

{==101==} {>>pagina-aanduiding<<}

En haer kraegjen opwaerts sloeg. 
3. Haer poesel-roode wangen 
Gingen sachtjens op en neer, 
Die eens, docht ick, derfde langen 
Eenen kus: neen peysd’ ick weer, 
Ick en wil, om eenen soen, 
Mijn gemoedt geen hinder doen. 
4. Vyt haer roode roose lippen 
Blies sy eenen Roosen-dauw: 
Die eens, docht ick, derfde stippen 
Dese lippen: och! hoe sou 
In het stelen van die vreught, 
Wesen zijne ziel verheught. 
5. d’Oorsaeck van dees soete pijnen, 
Maeckte Tyter eenen dief: 
Want ick docht ’t sou drollig schijnen 
Dat ick niet en nam ’t gerief, 
Daer ick met gedulde klacht 
Menigh jaer heb na gewacht. 
6. Nu gaet Tyter stadigh dolen, 
Treurigh, bleeck, en droef van sin, 
Recht om dat hy heeft gestolen 
Eenen kus van sijn Goddin: 
Tyter om een kleyn misdaedt 
Nu van rouw al treurend’ gaet. 
7. Voor een oogenblick genoegen 
Van soo kleyne dievery, 
Voel ick in my self een wroegen, 
Dat gedurigh seght tot my: 
Tyter, Tyter, kusjens dief, 
Geeft hem weder aen u Lief. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  
    
        
    

{==102==} {>>pagina-aanduiding<<}

Vlucht van Daphne voor Apollo.


Stemme: When Daphne dit from Phoebus fly.

DOen Daphne d’overschoone Maeght, 
Van Apollo haer vlucht nam ten boswaert in, 
En van hem snel wierdt na-gejaeght: 
Sy liep, en hy riep vast: O schoone Goddin! 
Toeft wat, toeft wat, weest niet verbolgen, 
Ey! waerom loopt ghy? u selven besint, 
Leeuwen, noch Beyren, noch Tygers u volgen; 
Maer ’t is Apollo die u soo bemindt: 
Wilt u ontfermen, yet // acht ghy mijn kermen, niet, 
Laet ghy mijn Godtheydt dan in de ly? 
Hebt deernis, ô Daphne! hebt deernis met my. 

{==103==} {>>pagina-aanduiding<<}

2. De gheen’ daer ghy soo schouw van vlucht, 
Is Herder, noch Kinckel, die ’t vee hoedt oft weydt: 
Maer ’t is een Godt, die door de lucht 
De gulde glans van sijne stralen uyt-spreydt; 
d’Opperste Jupiter is mijn Heer Vader, 
Claros, en Delphos, en Tenedos staen 
Tot mijn gebiedt, en bevel alle-gader; 
Ick ben de Sonn’, mijn suster de Maen; 
Kruyden en bloemen, die // ick nau te noemen, sie, 
Locken mijn stralen allen uyt d’aerd’: 
Magh dit u niet locken? o Schoon’ u bedaert. 
3. Noyt word’ ick oudt, staegh blijf ick jongh, 
Mijn hayr en vergrijst noyt, maer blijft even geel: 
En dat mijn stem, wanneer ick songh, 
By de negen Musen, oft ’t spel van mijn Veel 
V, o mijn Daphne! moght komen ter ooren, 

{==104==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat ghy soo langh u loopen wat liet, 
’t Sou sonder twijffel uw’ herte bekooren, 
Om my te helpen uyt mijn verdriet: 
Och! hoe gerustjens wou // ick dan met kusjens jou 
Liefken onthalen als een Goddin, 
Nu Daphne staet, Daphne hoort doch naer mijn min. 
4. Maer ’t was om niet wat Phoebus riep; 
Want Daphne vloot van hem soo snel als sy kon: 
Waerom hy oock soo schichtigh liep, 
Dat hy haer in ’t loopen op ’t leste verwon. 
Penëus! Penëus! Phoebus bestormt my, 
Helpt my, o Vader! riep Daphne versaeght; 
Kuyssche Diana, komt, bidd’ ick, vervormt ghy 
Stracx dese schoonheyt, verhoort doch uw’ Maeght: 
Want ick wil sterven, eer // hy sou verwerven // meer; 
O doodt! ghy zijt my seer wellekoom, 

{==105==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daer mede wierdt Daphne vervormt in een boom. 
5. Den droeven Phoebus bleeck van rouw, 
Omhelsde met tranen den lieven Laurier, 
En seyd’: o Boom! beeldt van mijn vrouw, 
Blijft altijdt groen, en een vyandt van ’t vyer, 
Spertelt en klatert wanneer men uw’ blaed’ren 
Werpt in het vyer, doet als Daphne deed’, 
Doen haer het vyer van mijn min wou naed’ren, 
Strijdt dan, soo Daphne my weder-streed’. 
Leert daer de maegden door // als men haer jaegt, het oor 
Nimmer te buygen naer geyle lust; 
En daer op heeft Phoebus den boom eens gekust. 

Gunst baert nijdt.



  

{==106==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nieuw herders-klacht.


Stemme: Herderinne, &c.

AMarillis, 
Mijn lieve Veldt-goddinne, 
Mijn soete pijn, 
Sal dan Phyllis 
Noch langher door u minne 
Ghemartelt zijn? 
Sult ghy my al levend’ in een lijck 
door loose treken 
Van min-ghebreken 
Noch langher steken? 
Ey! neen, o Lief, houdt op, 
Houdt op, houdt op, 
Ach! houdt op, eer ick beswijck. 
2. ’t Is gheleden 
Ontrent de seven jaren, 
O Amaril, 
Dat met beden, 
Ick aen u quam verklaren 
Mijns herten wil; 
Even wel ’t is alles te vergheef; 
Mijn stadigh suchten, 
En droevigh duchten 
Acht ghy voor kluchten: 
Nochtans ick in die pijn, 
Die pijn, die pijn, 
In die pijn u niet begheef. 

{==107==} {>>pagina-aanduiding<<}

3. Hoe veel keeren 
Heb ick u Amarillis 
Op ’t veldt ghewacht, 
Om te leeren 
Hoedanigh uwen wil is, 
En u ghedacht? 
Hoe menigh reys quam ick vermoeyt ghegaen 
Door sneeuw en regen 
Veel suere weghen, 
Al gingh ’t my teghen, 
Om u alleen een woordt, 
Een woordt, een woordt, 
Maer een woordt te spreken aen! 
4. Voor mijn lijden, 
En langh-besuurde minne, 
En spreeckt ghy niet 
Dan van scheyden, 
En als een Tygerinne 
Ghy van my vliedt. 
Tsa mijn hert, ’t is langh ghenoech ghedient, 
Kont ghy door ’t sterven 
Haer niet verwerven, 
Wilt droefheydt derven, 
En elders soeckt een Lief, 
Een Lief, een Lief, 
Maer een Lief die weder-mindt. 
5. Amarillis, 
Als Phyllis u quam groeten 
Met soet ghestreel 
Siet ghy Phyllis 
Ael-weerdigh met de voeten, 
Als een te veel; 
Daerom wil ick u, o wreede Maeght, 
Voortaen verlaten, 
En elders praten, 
Tot meerder baten: 

{==108==} {>>pagina-aanduiding<<}

Vaert wel, dan maer eer langh, 
Eer langh, eer langh, 
Maer eer langh ghy dat beklaeght. 

Een kloeck Soldaet,, die vroegh en laet,, Zijn leven waeght, 
En voor de eer,, van sijnen Heer,, goê sorge draeght; 
Is ’t dat sijn dienst,, met geene winst, versien en werdt, 
’t Is wonder, want,, hy in den standt,, van trouw volherdt? 
Soo oock een Maeght,, die wordt gevraeght,, in hare jeught, 
En langhen tijdt,, nu is ghevrijdt,, op eer en deught: 
Is ’t dat sy lacht,, en Minnaers klacht,, voor spijtigh houdt, 
Is ’t wonder dat,, sulck spijtigh vat,, blijft on-getrouwt? 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  

{==109==} {>>pagina-aanduiding<<}

Herders-sangh. Tusschen Phyllis ende Galathea.


Stemme: Van labberdaenken.

Phylis. 
O Galathea, mijn soete Goddinne, 
O schoonste Nymphe van dit wout, 
Waerom is ’t dat ghy u weder-minne 
Van my soo langh af-keerigh houdt? 
Daer ghy van binnen // uw’ sinnen wel siet 
Dat u van Phyllis,, noyt gril is geschiedt, 
Daer ick van landen // van panden, van wey, 
Ben on-gelijcker // en rijcker dan ghy. 
Galathê. 
2. Ey! rijcken Phyllis, wat sal hier af komen? 
Houdt vry uw’ Ossen en Schapen op stal, 

{==110==} {>>pagina-aanduiding<<}

Al komt ghy over u kudde te roemen, 
Daerom ick u niet minnen en sal. 
Hierom dan Herder // niet verder en denckt, 
Eer ghy mede // u reden verkrenckt: 
Want yeder Maget // bestaget soo vry 
Yemandt met sinnen // te minnen als dy. 
Phyllis. 
3. Stadigh ontfangh ick u trotsige reden, 
Wat ick u oyt heb voor-geleydt? 
Gelijck ghy over dry dagen geleden 
Een arrem kusjen my hebt ontseydt, 
Als Amarillis, naer Phyllis vertreck, 
Met uwen luste // u kuste uyt geck, 
Daer ick gave // als slave mij handt, 
Dat ick mijn leven // sou geven tot pandt. 
Galathé. 
4. Is dat, ô Phyllis! uw’ eerste ontmoeten, 
Dat ghy my voor belooningh thoont, 

{==111==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat Amarillis my selve quam groeten, 
Dan een soentjen my heeft gejont? 
Daer ick doch immer // hem nimmer en sagh, 
Hoe soud’ ick konnen // hem jonnen een lach? 
Daerom, ô Phyllis,, mijn wil is dat ghy 
Laet dees gepeysen // nu reysen op zijd. 
Phyllis. 
5. Heb ick u Galathea doen spreken, 
‘k Bidd’ u neemt dat niet qualijck af. 
Galathê. 
O neen, ô Phyllis! maer wildy u wreken, 
Omhelst my, dat is voor een straf. 
Phyllis. 
O Herderinne // uw’ minne beleeft 
Maeckt dat u Strijder // wat blijder nu leeft. 
Galathé. 
Herder volherdy // soo werdy bemindt, 
Want het verblijden // het strijden verwint. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  

{==112==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nieuw klaegh-liedeken.


Stemme: Amarillis, &c.

HErderinne, 
Roem-weerdigh Bloem der vrouwen, 
Pronck van ons tijdt, 
Veldt-goddinne, 
Hoe langh sult ghy my houwen 
In desen strijdt? 
Ach! wanneer sult ghy uw’ jonst my bien, 
Dat eens mijn klagen, 
En stadigh jagen 
V magh behagen, 
Beminnen, och wanneer, 
Wanneer, wanneer, 
Ach! wanneer sal ’t eens geschien? 
2. O Clorinde, 
Hoe langh is ’t wel geleden, 
Dat wy te saem 
In dees Linde 
Vyt goeder herten schreven 
Ons beyder naem? 
Dit’s de plaets, o Lief, daer wy wel eer 
Veel duysent lustjens, 
En soete kusjens, 
Geheel gerustjens 
Genooten: maer die vreught, 
Die vreught, die vreught, 
Ach! die vreught leydt nu ter neer. 
3. Kan mijn lijden, 

{==113==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mijn onverdiende plagen, 
Mijn swaer verdriet, 
V verblijden, 
Soo is mijn treurigh klagen 
Geheel om niet, 
Is mijn doot, mijn sterven, u gerief: 
Kan ick u sinnen 
Door stadich minnen 
Niet eens verwinnen, 
Soo segh ick u Adieu, 
Adieu, Adieu, 
Ach! Adieu mijn liefste Lief. 




  
Nieuw herders-praet, tusschen Tyter ende Galathea.


Stemme: Malesimen.

Tyt. 
WAer neemt ghy soo haestigh henen uwen gangh, 
Seght my Galathé door uwen soeten sangh? 
Bestiert u voetjens // en gaet wat soetjens, 
’k Groet u met gewenschte dagen langh. 

{==114==} {>>pagina-aanduiding<<}

Gal. 
Wel wie spreeckt my hier soo minnelijcken aen, 
Zijt ghy dat Tyter? 
Tyt. 
Waer henen wildy gaen? 
Gal. 
Ick gae om melcken // mijne Koeytjens, welcke 
Ick wedd’ sy my al loeyende wachten staen. 
Tyt. 
Galathé,, leydt my mee, moght het my gebeuren. 
Gal. 
Tyter maet // ’t waer geen raet // yemandt moght ons speuren. 
Tyt. 
Wie sal ons hier sien by een? 
Gal. 
’t Veldt heeft oogen in ’t gemeen. 
Tyt. 
’t Zijn al quae gedachten // maer. 
Gal. 
Maeghden moeten wachten // haer. 
Tyt. 
Laet my u geleyden 
Door de groene weyden, 
Op dat ick u mijn trouw en min verklaer. 
2. O Galathea, mijn schoone Herderin, 
V eerst aen-sien brocht my ’t minnen in den sin, 

{==115==} {>>pagina-aanduiding<<}

V schoon lichame // reyn en bequame, 
Heeft willigh my gebrocht tot uwe min. 
Gal. 
Jae Tyter, en let u anders niet? 
Ghy en soeckt my maer te brenghen in ’t verdriet, 
Sulcken kluchten // die sal ick wel vluchten, 
‘k En sal u Herder licht gelooven niet. 
Tyt. 
Schoon Jongh-vrouw // kreegh ick nou // troost tot mijnder wonden. 
Gal. 
Tyter siet // geen verdriet // is oyt aen u bevonden. 
Tyt. 
Ghy weet beter dan ghy praet. 
Gal. 
‘k Raed’ u Tyter dat ghy gaet. 
Tyt. 
Galathé, zijt niet soo wreedt, 
Ick en doe u doch geen leedt. 
Gal. 
Is dat geen leedt, 
’t Is ’t meeste dat ick weet, 
Dat yemandt oyt een sterffelijck mensch aen-deedt. 

{==116==} {>>pagina-aanduiding<<}

Tyt. 
3. Hoe menigh-mael heb ick u verhaelt 
Vw’ deughden, en uw’ schoonheyt af-gemaelt? 
Hoe menigh-mael gepresen // u eerbaer wesen, 
Waer door ghy mijn hert ende vryheydt staelt? 
Hoe menigh-mael liet ick mijn schaepkens al 
Gaen dolen, oft gestolen in den stal, 
Om u te spreken? soudt ghy dat wreken 
Met een on-waerdigh weer-geschal? 
Gal. 
Tyter vliedt // ’t is om niet // ghy moet my verlaten. 
Tyt. 
Ey! waerom // liefken kom // laet ons noch wat praten, 
Gal. 
Ick moet by mijn Koeyen // gaen. 
Tyt. 
Laet die noch wat loeyen // staen. 
Gal. 
Neen Tyter, men wacht naer my. 
Tyt. 
Dies te beter acht men dy. 
Gal. 
Och! ick moet scheyden. 
Tyt. 
Neen, ghy moet wat beyden, 

{==117==} {>>pagina-aanduiding<<}

Den dagh die is noch vroegh genoegh van ty. 
4. En sult ghy dan noch nimmermeer 
V wreedt gemoedt tot my-waerts keeren weer? 
En sal ick u sinnen // niet eens verwinnen, 
Daer ick u bemin op deught en eer? 
Gal. 
Jae Tyter, soud’ ick soo jonge teere Maeght 
Soo licht gelooven de klachten die ghy klaeght: 
Wegh ware lusten // rouw dat waer mijn rusten; 
Want sulcken bedrogh de herders meest behaeght. 
Tyt. 
Schoon jongvrouw // eer ick sou // de geloften breken, 
Van mijn trouw // liever sou // ick mijn hert af-steken: 
Den Oliphant sou vlieghen eer, 
Eer ick mijn sinnen van u keer; 
Och mijn Lief, mijn troost, mijn al. 
Gal. 
Tyter, tiert u niet soo mal. 
Tyt. 
Ey! en wilt niet klagen, 

{==118==} {>>pagina-aanduiding<<}

Tot u behagen 
Ick noch een vrolijck Liedtjen singen sal. 
5. Alhier in dit genoeghelijcke dal, 
Vol bloemetjens schoon, by desen groenen wal, 
Daer dit klaer stroomken // langhs menig boomken 
In ’t midden wispelt met een soete val; 
Hier sagh ick eerst mijn schoone Galathé, 
Wiens glants scheen helder als de nieuw-gevallen snee, 
Wiens eerbaerheden // ende brave zeden 
Mijn hert met heete min ontsteken dee; 
Haer blont hayr // gaf sy daer // den wint mee te speelen, 
Haer gelaet // metter daet // mijn vry hert quam steelen, 
Haer ooghskens bloncken bruyn van verr’, 
Veel schoonder als de klaerste sterr’: 
Och! vrouw Venus, hoogh-geacht, 
Seyndt door Cupido uw’ kracht, 

{==119==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat mijn Galathea 
Nu eens segge mee Ja, 
Voor al mijn droevigh lijden voor en na. 
Gal. 
6. Ja Tyter, hoe zydy soo gewondt? 
O Schalck en Vos, hoe speeldy met den mondt! 
Gut, hoe kondy queelen // en de herten steelen 
Van de Maeghden met een lieffelijcken vondt! 
Tyt. 
Ja, mijn Galathea, ’t is al ’t oude liedt, 
Mijn singen, en mijn springen, dat daer door geschiet, 
Is om te vermeeren // uw’ lof, prijs, en eeren, 
Noch en wint de liefde uw’ jonste niet, 
Gal. 
Boefjen snoodt // ick word’ roodt // Gut hoe kan jy praten! 
Tyt. 
Ey! waerom // Liefjen kom // ‘k sal u niet verlaten. 
Gal. 
‘k Blijf te langh van huys, eylaes! 
Tyt. 
Galathé maeckt geen geraes. 

{==120==} {>>pagina-aanduiding<<}

Gal. 
Wel het schijnt of ’t dond’ren wil. 
Tyt. 
Neen, het weer is wonder stil; 
Och! mijn hoop’, mijn leven, 
Wilt my nu troost gheven, 
En maeckt doch eens een eynd’ van ons geschil. 
7. Bemindt doch, o mijn Galathea braef, 
Die u trouw dient als d’aller-meeste slaef, 
Ghy krijght in handen // alle mijn landen, 
Mijn Ossen, Geyten, Schapen, en mijn haef. 
Gal. 
O! Tyter, swijght, het is genoegh geklaeght, 
Ghy wint victori’ op my jonge Maeght, 
Ick ken de krachten // van mijn gedachten, 
Mijn Moeder moet eerst zijn om raedt gevraeght. 
Tyt. 
Neen, jongvrou // onse trou // knoopen wy hier t’samen. 
Gal. 
Tyter, wat // seght ghy dat // ghy hoort u te schamen. 
Tyt. 
Het wordt op eer en deught gebouwt. 

{==121==} {>>pagina-aanduiding<<}

Gal. 
Tyter, stil uw’ handen houdt. 
Tyt. 
O mijn Galathea soet. 
Gal. 
Ick sal roepen soo ghy ’t doet. 
Tyt. 
Roept soo ‘t u seer // doet, 
Swijght soo ick ’t meer // moet, 
Een kusjens en ontneemt u eer noch goedt. 
8. O! soete Galathea, mogen wy 
Eens gedurigh blijven zijd’ aen zy, 
En dat niemant scheyden // en mocht van ons beyden, 
’t Waer een hemelsch Paradijs voor my. 
Gal. 
Jae Tyter, hier mede soo gae ick deur, 
Ghy mooght my volgen: Adieu, dat gaet u veur; 
En al ons praten // wilt verborgen laten, 
Op dat wy niet en komen in ’t getreur. 
Tyt. 
Galathé,, op wat stee // komen wy te samen? 
Gal. 
Tyter vriendt // hier toe dient // dese wey bequame: 

{==122==} {>>pagina-aanduiding<<}

Adieu Tyter, goede rust. 
Tyt. 
Galathé, noch eens gekust. 
Gal. 
Mijn Moeder die sou kijven // och! 
Tyt. 
Wat sou sy meer bedrijven // doch? 
Och mijn Galathé, 
Liefjen ick gae mee, 
Ons liefde laet doch leven in peys en vree. 




  
[Sylvester jongh bejaert]


Stemme: O soetste nymphe schoon.

SYlvester jongh bejaert, 
Gewoon ten bossche-waert 
Sijn dertel vee te leyden, 
Plagh op een holle riet 
Te speelen menigh Liedt, 
Terwijl sijn Schaepjens weyden. 
2. Hy noch vry van de min 
Beloegh met dommen sin 
De soete vrouwe-lusten, 
En sijn genoegen was 
Alleen in ’t klaver-gras 
Met sijne kudd’ te rusten. 

{==123==} {>>pagina-aanduiding<<}

3. Tot dat hy eens bevondt 
De schoone Rosemondt 
In ’t groene ligghen slapen. 
Die heel vermoeyt van gaen, 
Ontrent Sylvesters baen 
Een slaepken quam te rapen. 
4. Den Herder heel ontrust 
Werdt innighlijck belust 
Om haer te gaen beloncken, 
En hy die in sijn hert 
Noyt voelde minne-smert, 
Begon oock me te voncken. 
5. Sylvester liet sijn oogh 
Ghedurigh van om-hoogh 
Op Rosemonde speelen, 
En lossende een sucht, 
Vol vrees en vol genucht, 
Meynd’ haer een kus te steelen. 
6. Maer soo Sylvesters handt 
Aen-raeckte maer den kant 
Van hare poesle wangen, 
Vloogh uyt haer roose-mondt 
Een adems-dauw terstondt, 
Waer door hy wierdt bevangen. 
7. Och, seyd’ hy, Herderin, 
Is dat de soete min, 
Die Pan my heeft bevolen? 
Door een onnoosel lust, 
Dat ick eens heb gekust, 
Wordt my mijn hert gestolen. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  

{==124==} {>>pagina-aanduiding<<}

Mey-liedeken.


Stemme: Deught-rijcke herderin,, die in.

DEn Mey die komt ons by // seer bly, 
Den Winter kout ons nu verlaten heeft, 
’t Geboomte dat komt uyt // en spruyt 
Door Phoebus, die ons nu sijn warmte geeft; 
Dianâs nachten langh // Boreas stuur en strangh 
Heeft ons verlaten, in vrolijckheydt leeft, 
Den Nachtegael singht // het Geytjen dat springht, 
Het Swaluwtjen sweeft. 
2. Godt Pan die sat in ’t veldt // en teld’ 
Sijn Schaepjens die daer weyden in het gras, 
Sijn Pijpjen hy doen nam // en klam 

{==125==} {>>pagina-aanduiding<<}

Op eenen bergh, daer ’t seer geneugh’lijck was, 
In d’oogh kreegh hy seer dra // sijn soete Sylvia, 
Die Coridon ontmoete seer ras, 
Sy wierden verstoort // hy leyde haer voort, 
En wierpse in ’t gras. 
3. Coridon seyd’, komt rust // met lust 
Mijn soete Sylvia, wat neffens my. 
Een suchtjen haer ontvloodt // seer groot; 
Nochtans lonckten haer ooghjens even bly. 
Coridon sprack haer toe // mijn soete Beckjen, hoe, 
‘k En bender niet verre, sucht ghy om my? 
Seght Herderinne // quelt u de minne? 
Komt klaget my vry. 
4. Och! neen, ’t en is dat niet // maer siet 
Mijn Schaepjens zijn verstrooyt hier in dit dal, 
Een Lammetjen ick hier mis // gewis 

{==126==} {>>pagina-aanduiding<<}

’t Is voor mijn herte een groot on-geval: 
Coridon laet ons gaen // Sylvia blijft wat staen; 
In ’t ruysschen der bosschen is geen geschal, 
Niet dan gewoel // van bladertjens koel, 
Ey! maeckt my niet mal. 
5. Ick schencke desen Mey // seer vry, 
Aen een Princesse die mijn hert door-wondt, 
Die soete Veldt-goddin // der min, 
Die haer Minnaers vermaeckt tot allen stondt: 
Maer siet doch eens met lust // hoe dat Coridon kust, 
Sijn Sylvia mint, sijn herteken toont, 
Maeghdetjen reyne // lost my van pijne // so leef ick gesont 




  
[Waer henen Rosemondt]


Toon: Guillot est mon amy.

Tyter. 
WAer henen Rosemondt, 
Soo driftich met u Schapen? 
Den vroegen morgen-stondt 
Is qualijck noch ontslapen: 
‘k Bidd’ u, laet mijnen hondt 

{==127==} {>>pagina-aanduiding<<}

Vw’ kudde bewaren, 
Wy sullen bey 
Gaen bloemetjens paren, 
En in geen’ groene wey 
Een Roose-krans vergaren. 
Rosemondt. 
2. Neen, Tyter, houdt u stil, 
Ick ken u loose treken, 
V wanckelbaren wil, 
Is onlanghs wel gebleken, 
Als ghy met Amaril 
Ginght klaveren plucken, 
Nu laet ghy haer 
In aller-ley drucken: 
Neen Tyter dit gevaer 
Sou my misschien oock lucken. 
Tyter. 
3. Ick sweer u Herderin, 
Dat ick noyt heb bedrogen, 
Oft door een geyle min 
Een maeght tot schand’ getogen. 
Stelt dan uyt uwen sin, 
Dees quade gepeynsen, 
Wilt langer niet 
V liefde geveynsen, 
Maer laet op mijn verdriet 
Een oogh van medelijd’ deysen. 
Rosemondt. 
4. O Tyter, uwe klacht 
Die waeyt met alle winden, 
V sweeren ick niet acht, 
Ghy sult wel ander vinden 
Die hooger zijn van pracht 
En schoonder van leden, 
Als Rosemondt: 
Van hier met u beden: 
Blijft Tyter, blijft gesondt, 
En laet my doch in vreden. 
Tyter. 
5. Vaert wel dan Rosemondt. 
Moordresse van mijn leven, 
Ghy hebt mijn ziel door-wondt, 

{==128==} {>>pagina-aanduiding<<}

En weygert hulp te geven: 
Ten minsten my doch jont 
Mijn leste begeeren, 
Dat ghy dit doet 
Op mijn serck graveeren: 
Hier onder leght den Bloedt, 
Die Rosemondt deed’ verteeren. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.
ROsemondt die lagh en sliep, 
Blies violen uyt haer lippen; 
Pan die sagh ‘t, en yligh liep 
Soetjens op haer borstje knippen, 
Met dat hy Zijn duym liet stippen, 
Viel een Meer-bees van het lof, 
Die ’t recht op haer boesem mickte; 
Dies hy riep, want hy verschrickte, 
Och, och, och de speen is of. 

CLare sou een kransjen maken, 
Mits sy hutselt om het kruyt, 
Hippelt daer een Vorschjen uyt, 
Sy bestierf als lijne laken, 
Eel-hert vlieghter by, en spruyt 
Snorrend’ sap uyt Wijngaert-besen 
In haer aensicht, en onthaeckt 
Al haer kraegh tot op het naeckt: 
Daer meê was sy stracks genesen. 




  
    
        
    

{==129==} {>>pagina-aanduiding<<}

Herders liefs verkiesinge.


Stemme: Janneton, mon petit coeur.

SYlvia, die mijn zieltje pijnt 
Met lieffelijcke smerten, 
En die soo Goddelijck verschijnt 
In ’t binnenst’ mijnder herten; 
Wat bate my al ’s Wereldts vreught? 
Als ick moest derven 
V by-zijn, ick sou sterven. 
2. Al waer ’t dat ick in Vranckerijck 
De volckeren beheerde, 
En dat my ’t machtigh Spaensche Rijck, 
Sijn Scepter presenteerde, 

{==130==} {>>pagina-aanduiding<<}

En dat ick sonder u, Me-vrouw, 
Moest leven, warelijck ick sou 
Setten besyen 
All’ ’s wereldts heerschappyen. 
3. Al jonden my de Goden hoogh 
Des hemels heyr te leyden, 
En dat ick van u soete oogh 
Sou moeten zijn verscheyden, 
Ick liet de Goden hun vermaeck, 
Ick liet den Nectar soet van smaeck, 
Om ondertussen 
Mijn Herderin te kussen. 
4. Want meerder vreught en acht ick niet 
Dat worden kan gevonden, 
Dan als ghy my een kusjen biedt, 
Vyt grondt des herts gesonden, 

{==131==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dan singht, en springht mijn bly gemoedt, 
Door ’t nutten van het soetste soet; 
’t Welck mijn gedachten 
Noch meerder doet verwachten. 
5. Ick hoop’ dat ghy sult zijn Princess’ 
Van mijn verliefde sinnen, 
En dat mijn eenighste Vooghdess’ 
My eeuwigh sal beminnen; 
Dit waer, Sylvi’, mijns herten lust, 
Dit waer mijn ziel een soete rust: 
Want moest ick derven 
Uw’ by-zijn, ick sou sterven. 

’t Is wonder wat een Minnaer schrijft, 
Als Venus-kindt sijn penne drijft. 

Levende sterf ick.



  

{==132==} {>>pagina-aanduiding<<}

Herders-sangh, tusschen Coridon ende Clorinde.


Stemme: Courante la reyne.

Cor. 
O Mijn beminde // Clorinde,, mijn wel-versinde // Veldt-goddin, 
In u hert een kleyn plaetsjen win: 
Stilt doch mijne pijn 
Door u soet aenschijn, 
Eer ick heel verdwijn. 
Clo. 
2. Coridon stil wat // ick wil dat // u droef geschil wat // zy gepaeyt: 
Des Herders liefde die draeyt, 

{==133==} {>>pagina-aanduiding<<}

Gelijck den windt on-seecker waeyt: 
Daerom rust u hooft, 
En u Lief verdooft, 
Die u meer gelooft. 
Cor. 
3. O Herderinne // ick minne // u met den sinne, tot bescheedt 
Sweer ick u op mijnen eedt, 
Dat ick geen ander Lief en weet: 
Ghy alleen, o Maeght! 
Daer mijn hert naer jaeght, 
Zijt die my behaeght. 
Clo. 
4. Stelt u te vreden // want heden // kenne ick met reden // te zijn vermant: 
Komt Herder, geeft my in pandt 
De trouw van uwe rechter-handt; 
Op dat onse jeught 

{==134==} {>>pagina-aanduiding<<}

Bloeyen magh in deught, 
En in reyne vreught. 
Cor. 
5. Laet dan uw’ Koeyen // wat loeyen // en laet ons spoeyen // naer geen’ wey, 
Daer in sullen wy heel vry 
Wesen van alle klapperny,  
En wy sullen daer 
Brengen by te gaer 
Al ons ete-waer. 
Clo. 
6. Herder ick mercke // de stercke // en trouwe wercke // van uw’ min, 
Tot teecken van ’t eerste begin 
Schenck ick u mijn vry hert en sin: 
Hier beneden ’t groen 
Sullen wy ons noen 
Houden met een soen. 

{==135==} {>>pagina-aanduiding<<}

Cor. 
7. Terwijl mijn Schapen // wat slapen // en weydingh rapen // in het veldt, 
Heb ick hunnen trouwen heldt 
Turck, mijnen hondt, tot wacht gestelt, 
Die sal met gebas 
Weyren uyt het gras 
Alle quaedt geraes. 
Clo. 
8. Ey! ’t wordt te spade // ick rade // eer ons verrade // yemandts oogh, 
Laet ons scheyden, het is genoegh. 
Cor. 
Adieu, o Lief, tot morgen vroegh, 
Clo. 
Adieu Coridon. 
Cor. 
Adieu liefste Blom, 
Ey! siet noch eens om. 

Naer ’t duyster hoop’ ick licht.



  

{==136==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nieuw herders-praetjen, tusschen Leander en Amaranthe.


Stemme: Dormez vous encore?

Lean. 
LIefste Amaranthe, 
Hoe komt dat u oogh 
Rond om alle kanten 
Gist’ren soo gedurigh vloog? 
Ama. 
Ja, Leander, ’t is wel tijdt, 
Seven Lammers ben ic quijt. 
Lean. 
2. Kom, kom Herderinne, 
En kijckt niet meer om: 
‘k Schenck u Lief uyt minne 
Seven schaepjens wederom, 
Geeft my slechts tot onderpant 
’t Troutjen van u rechter-handt. 
Ama. 
3. Soetjes wat Leander, 
Meynt ghy dat een Maeght 
Aen d’een ende d’ander 
So terstont haer liefde waegt? 
Een goet Jager ’t wildt niet acht, 
Dat hem ’t sweet niet aen en bracht. 
Lean. 
4. Segt my honigh-diefjen, 
Waerom soo geveyst? 
Komt doch soete Liefjen 
Eer de Sonn’ te rugge deyst, 
Laet ons kouten in geen’ wey 
Eenigh praetjen van gevry. 

{==137==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ama. 
5. Ey! ick bidd’ u Herder, 
Eer ons naeckt getreur, 
Gaen wy doch wat verder, 
Daer ons niemands oogh en speur; 
Maer siet Herder, onse veên 
Loopen, dunckt my, onder een. 
Lean. 
6. Laet ons schaepjens weyden 
t’Samen Amaranth’: 
Want sy alle-beyden 
Zijn aen eenen Heer verpand; 
Ondertusschen Herderin, 
Spreeckt Leander van de min. 
Ama. 
7. Herder, ick verander 
Door u soet gedicht. 
Lean. 
Lief, ghy doodt Leander 
Door u lodderlijck gesicht; 
Tot genesingh van ons smert 
Schenckt my Amarant’ u hert. 
Ama. 
8. Herder, ’t wordt te spade, 
‘k Laet u hier alleen, 
Doet my rechts genade 
Dat ghy scheyt ons Vee van een; 
Want ick vrees voor ongeval 
Eer sy raken in den stal. 
Lean. 
9. Toeft wat, lieve schapen, 
Terwijl ick wat vry, 
‘k Sal u laten rapen 
’t Beste kruydtjen van de wey. 
En ghy spade Sonne-schijn, 
Laet ons noch wat t’samen sijn 
Ama. 
10. ’t Schaepjen dat by nachten 
Soo spaed’ is op ’t veldt, 
Is niet te verwachten, 
Als der wolven wreet gewelt: 
Gaet dan Schaepjens naer u kooy, 
Eer gy wort der wolven prooy. 
Lean. 
11. Liefste, eer wy scheyden, 

{==138==} {>>pagina-aanduiding<<}

‘k Bidd’ u noch een woordt, 
‘k Sal u dan geleyden, 
En u schaepjens stieren voort. 
Ama. 
Neen, Leander, ’t is genoegh, 
‘k Segh Adieu tot morghen vroegh. 
Lean. 
12. Vaert wel Herderinne, 
Vaert wel Amaranth’, 
Voester van mijn minne, 
Oorsaec van mijn eerste brant. 
Ama. 
Adieu, Herder, goede rust. 
Lean. 
Amaranth’ noch eens gekust. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  
Mey-sangh.


Stemme: Van de thien brandekens.

KOmt Galathea, komt seer vaerdigh, 
Komt, en voeght u hier ontrent; 
Want uwe deughden zijn ’t wel waerdigh, 
Blijft my nu doch niet absent, 

{==139==} {>>pagina-aanduiding<<}

Want nu sult ghy // met my zijn bly 
Onder dit belommert groene; 
Mits den aenghenaemsten tijdt 
Van het jaer staet in ’t saisoene: 
Hierom weest doch metter vlijt 
In den groene Mey verblijdt. 
2. Aensiet Phoebi glans 
Met sijn lieffelijcke stralen, 
Beschijnt ’t aerd’rijck gans, 
Ende oock Vrouw Venus salen, 
Daer de soete jonghe jeughden 
Baren dickwils vreught, 
Daer sy somtijdts oock verheughden, 
Ende dat in deught; 
Den tijdt is komen // ick heb ’t vernomen, 
Dat men wel magh doen 

{==140==} {>>pagina-aanduiding<<}

Alle genuchten // sonder suchten; 
Want den Mey is groen. 
3. O alder-liefste verheven, 
Hier is den Mey bereydt, 
Die men u oock sal geven, 
Want hy’s u toe-geseydt, 
Van kruydekens uyt-gelesen, 
En bloemekens kleyn en groot; 
Och! Liefste, neemt doch desen, 
En ciert uw’ jeughdigh hooft, 
Wy sullen swieren // met manieren 
Jeughdigh // deughdigh, vol jolijt; 
Want ghy zijt // die t’aller tijdt 
Door u soet wesen mijn hert verblijdt. 
Wilt ontfangen // met verlangen 
Mijnen dienst in ’t groene wout: 

{==141==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ick ben benauwt // en heel verflauwt, 
Soo ghy my langer in pijnen houdt. 
4. Hoordy ghy niet de vogelen fluyten, 
Singen en klingen op hun manier? 
Flora die vlecht een krans van fruyten, 
Daphne een kroon van Lauwerier, 
Orphëus speelt oock op sijn Lier, 
Ende lockt alle dier // tot sijn spel goedertier; 
Maer ghy en acht my niet, 
Dat is my een verdriet, 
Want ghy veel liever een ander siet. 
5. Ghy weet, o suycker-soete mondt! 
Wat wy hebben gedaen, 
Ghy hebt aen my veel deught gejont, 
Seer wijsselijck beraen; 
Ende nu laet ghy my gaen, 

{==142==} {>>pagina-aanduiding<<}

Noch en spreeckt my niet eens aen: 
Soo dat ick schier // van minne-vyer 
Niet wete wat bestaen: 
Veel beloften tot vermaen 
Hebt ghy van my ontfaen, 
Soo dat ick siet // door geen verdriet 
Van u noyt sal af-gaen. 
6. Seer straffelijck my vallen de woorden, 
Die komen uyt uwen mondt, 
In ’t eerste was ick de uyt-verkooren, 
Nu soo kenne ick uwen grondt: 
Sagh ick eens uw’ borstjens rondt, 
Ick soud’ worden heel gesondt; 
Maer ghy bly en acht my niet, 
Siende dat het meer geschiedt. 
7. Zijt ghy my niet geheel getrouw 

{==143==} {>>pagina-aanduiding<<}

In desen rouw // ’t welck ick onthouw; 
Mijn adem jaeght // seer onvertsaeght: 
’t Werdt u gevraeght // doen ghy my saeght: 
Wildy ghy my dan, wildy ghy my dan niet helpen? 
’t Is in u macht, wilt ghy mijn droefheydt stelpen: 
O liefste Lief // die ick verhief, 
Voor ’t lest soo sende ick desen brief; 
Maer even wel // blijft ghy my fel, 
Dat is mijn lijden en gequel. 
8. Wat gaet my nu aen // wat gae ick bestaen 
Soo ongerust te leven? 
Waer gaen ick om raedt // ‘k en vinder geen baet, 
Mijn hert wil my begeven, 
Ick ben geheel in kermen // wout gy my eens ontfermen 
In u soete ermen // wy twee alsoo verwermen, 
Soo waer ick dan // den geluckstighsten man, 

{==144==} {>>pagina-aanduiding<<}

Die geraeckte tot sijn wenschen: 
Maer het is moeyt // die men verlooren doet, 
Want ghy my doet verstenschen. 
9. Krachtige Maeght, vol van boosheden, 
Ghy hebt my door-sneden, 
Ende de dagen zijn geleden, 
Dat ick u heb gebeden: 
Nu ben ick vol ellenden, 
Vol van smerte // is mijn herte; 
In ’t graf by d’onbekenden, 
Daer sult ghy my noch wenden: 
Want ick gevoel de wonden, 
Van uwe minne // Herderinne, 
Die ghy soo menigh stonden, 
Mijn ziel hebt doen door-gronden. 
10. Princes, en zijt doch niet soo stuur, 

{==145==} {>>pagina-aanduiding<<}

Noch en siet altijdt niet suur, 
En houdt u niet steegh als een muur: 
Want ’t mis-staet aen uw’ natuur. 
Wilt soo niet scheyden // set druck bezijden, 
Ende houdt de vaste min; 
Soo mooghdy by tijden // uw’ herte verblijden 
Seer playsant naer uwen sin: 
Want de jeught // die baert vreught, 
Liefde verscheyden wercken doet, 
En de deught // die verheught 
Ziel’ en sin, en ’t gantsch gemoedt. 




  

{==146==} {>>pagina-aanduiding<<}

[Coridon sucht nacht ende dagh]


Stemme: Soo ’t begint.

COridon sucht nacht ende dagh, 
En doet mistroostigh sijn beklagh 
Onder een groene linde, 
Roepende over-luydt, 
Roepende over-luydt: 
Waer is mijn Lief, mijn Bruydt 
Die ick beminde? 
2. Dan gaet hy achter ende veur, 
En is ghestadigh aen haer deur, 
Hy roept dat hy moet sterven: 
In wiens klaer ghesicht, 
In wiens klaer ghesicht, 
Die hem sijn hert verlicht 
Alsoo te derven. 
3. Wat doncker wolck van haet en nijdt 
Kander beletten t’mijnder spijt, 
De klare Son haer stralen? 
Daer ick als eene Maen, 
Daer ick als eene Maen, 
Het licht moet af ontfaen, 
En ’t leven halen. 
4. Dan gaet hy treurigh en mismoedt, 
Gelijck een Tortel-duyve doet, 
Die haer gaeyken heeft verlooren, 
Singend’ een droevigh liedt, 
Singende een droevigh liedt: 
Voorwaer ’t is groot verdriet 
Sonder verkooren. 
5. Die noyt amoureurs en was, 
En weet niet hoe hy is te pas, 
Die een Lief heeft in ’t minnen, 

{==147==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dan is hem sijn gemoedt, 
Dan is hem sijn gemoedt, 
’t Welck hem onrustigh doet 
Buyten sijn sinnen. 




  
t’Samen-gesangh, tusschen Coridon ende Sylvia.


Op tweeder-hande wijsen.

Cor. 
ICk koom u hier begroeten, 
Mijn soete Sylvia, 
En wensch u al // wat dat u wel beval, 
Magh strecken voor en na: 
Ick wensch dat ghy met vreughden 
V leven brenght ten end’, 
Dat ghy van leedt // noch rou, noch droefheyt weet, 

{==148==} {>>pagina-aanduiding<<}

Noch dier-gelijck en kendt. 
Sylvia. 
2. Wel wie is dat? wie magh het doch wesen, 
Die my daer soo begroet 
Met alle dese wenschen soet? 
Coridon, zijt ghy dat // soo komt hier by my wat? 
Want ick u bedancken moet. 
Corid. 
3. Al wat ick magh bedencken, 
Oft immers wat ick weet, 
Al wat ick magh // bekomen nacht en dagh, 
Staet al voor u gereedt, 
Mijn Vee en alle mijn Schapen 
Zijn u gepresenteert, 
Mijn herders-stock // mijn gordel, en mijn rock, 
En voorts wat ghy begeert. 
Sylvia. 
4. Wel ick en weet niet wat het magh wesen 
Coridon, dat ghy 

{==149==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dit aldus wenscht aen my? 
Oft soeckt ghy met vleyen // my soo te verleyen? 
Seght my wat uw’ meyningh zy. 
Corid. 
5. Vraeght ghy, o Herderinne! 
Wat dit doch al beduyt, 
Siet eens om hoogh // een weynigh na mijn oogh, 
Daer sult ghy ’t lesen uyt: 
Mijn gesicht, en al mijn wesen, 
En voorts mijn gantsch bedrijf, 
Thoont dat ick sou // mijn uyt-verkooren Vrouw, 
Dienen met ziel en lijf. 
Sylvia. 
6. Neen, Coridon, het gesicht kan dolen, 
Dus ick oock niet en acht 
Alle u geveynsde klacht, 
Daerom wil ick scheyden // en mijn vee t’huys leyden 
Coridon, adieu, ’t wordt nacht. 

{==150==} {>>pagina-aanduiding<<}

Corid. 
7. Een kusjen eer wy scheyden, 
Sylvia, noch een woordt, 
Oft ick beswijck // en stracx wordt ick een lijck, 
’t En zy ghy my aen-hoort. 
‘k Sweer u dat men op der aerden 
Geen wreeder dier en vindt, 
Dan een Juffrouw // die met geen weder-trouw 
Haer oprechten dienaer mindt. 
Sylvia. 
8. Neen Coridon, vermindert u klachten, 
’t En is mijn meyningh niet, 
Dat ghy komt in ’t verdriet: 
Want ick heb bevonden // dat ghy t’aller stonden 
My u ware jonste biedt. 

Eynde des tweeden Deels.





{==151==} {>>pagina-aanduiding<<}

Het derde deel van het Brabandts nachtegaelken, bestaende in boertigheden.

    
{==152==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klinck-dicht.


HA! ha! wat hoor ick daer, wat is dit voor een gril! 
Ick sie van tack op tack mijn Nachtegaeltjen springen, 
Het schettert, en het tiert gelijck als d’Exters singen, 
Het hippelt hier en daer, en selden is het stil. 
My dunckt aen sijne stem, dat het met malle vreught 
Vernieuwen komt ons Ziel’, en leert ons door sijn fluyten 
Met boerten en ghelach somwijlen ’t hert ontsluyten: 
VVant door een soet ghewoel wordt onsen gheest verheught. 
‘t Is prijs’lijck dat een man in feesten en maeltijden 
Bedrijf somwijl een kluyt, en somwijl seggh’ een klucht, 
En wijs is op sijn tydt, maer vrolijck by ghenucht. 
VVant een oudt spreeck-woort is, dat-men den sot by tijden 
Laet springhen uyt de mouw, om alle droef ghesucht 
Wt ons vermoede Ziel’ te drijven in de vlucht. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.


  

{==153==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klachte, van een nieuw-getroude.


Stemme: Van de fueillantinen.

HOort gespeelen, wie ghy zijt // siet in tijdt, 
Van wie dat gy wort gevrijdt; 
Op dat ghy naer ’t haestig trouwen 
Niet met my // niet met my 
V hooft moet krouwen. 
2. Eenen Eelman so het scheen // aen de leen, 
Quam my streelen met gebeen, 
Ick wist ’t netjen soo te hangen, 
Dat den Haes // dat den Haes 
Was haest gevangen. 
3. Maer nu leer ick, al te laet // uyt de daedt, 
Wat in ’t vryen omme-gaet: 
Ic greep, in den schijn, een Joncker, 
Maer ick kreegh // maer ick kreegh, 
Een schralen Proncker. 
4. Laes! sijn grootste heerlijckheydt // so men seydt, 
In de Lombaert aen-geleydt, 
Zijn maer obligaci-brieven, 
Die my vry // die my vry 
Al veel ont-rieven. 

{==154==} {>>pagina-aanduiding<<}

5. Kramers, Snijders, Juweliers // Pluymesiers, 
Roock-verkoopers, Herbergiers, 
Zijn sijn Vrienden ende Magen, 
Die my staegh // die my staegh 
Naer Kalis vragen. 
6. Siet, soo raeckt mijn weynigh goedt // onder voet, 
Door een al te hoogh gemoedt; 
Om dat ick voor mijns gelijcken 
Niet en wou // niet en wou 
Het zeyltjen strijcken. 

Niet te bondt.



  
[Lieve Lijsjen, mijn soet roosjen]


Stemme: Jaques, Jaques. (Oft) Nichtjen, nichtjen.

Heyntjen. 
LIeve Lijsjen, mijn soet Roosjen, 
Die ick als mijn hert bemin, 
Zijt ghy niet mijn Boter-doosjen, 
En den Blaes-balck van mijn min? 
Lijsjen, Lijsjen, soete lieve Meysjen, 
Lijsjen, ghy zijt mijn Goddin. 

{==155==} {>>pagina-aanduiding<<}

Lijsjen. 
2. Heyntjen, Veyntjen, mijn soet Baesjen, 
Waerom klaegh jy van u smert? 
‘k Minne u boven Thijs en Klaesjen, 
O! Treck-plaester van mijn hert; 
Heyntjen, Veyntjen, ‘k en ben geen Begijntjen, 
Mijn hert voel ick mee verwert. 
Heyntjen. 
3. Lijsjen, Lijsjen, die in ’t bloeyen 
Zijt van u voor-somers jeught, 
Laet u Heyntjen hem vermoeyen 
In het plucken van u vreught; 
Lijsjen, Lijsjen, soete lieve Meysjen, 
’t Roosjen baert al mijn geneught. 
Lijsjen. 
4. Heyntjen dat ick u liet plucken 
’t Roosjen dat op ’t steeltjen staet, 
’t Sou my lichtelijck mislucken; 
De gepluckte Roos vergaet. 

{==156==} {>>pagina-aanduiding<<}

Heyntjen, Veyntjen, ‘k en ben geen Begijntjen, 
Maer ick weet wel wat my schaedt. 
Heyntjen. 
5. Lijsjen, laet my doch behouwen 
d’Eer van uwen Maeghdom, 
‘k Sweer u dat ick u sal trouwen, 
Als ick uyt den Leger kom; 
Lijsjen, Lijsjen, soete lieve Meysjen, 
Gunt my slechts de eerste blom. 
Lijsjen. 
6. Heyntjen, al uw’ droevigh spreken 
Acht’ ick voor bedriegery; 
Kost hy my dat maer aen-preken, 
Heyntjen had den bras van my; 
Heyntjen, Veyntjen, dobbel loose Queyntjen 
Packt u voort met sulck gevry. 
Heyntjen. 
7. Wel hoe, Lijsjen, soudt ghy meynen 
Dat ick u dan soud’ af-gaen? 

{==157==} {>>pagina-aanduiding<<}

Lijsjen. 
Moet u dat soo wonder schijnen? 
Thijs deed’ Neel dat spel oock aen; 
Heyntjen, Veyntjen, loopt by u Pirijntjen, 
Die ghy ’t selfste hebt gedaen. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.
Tracht niet argh-listelijck een Maeght van ’t padt der eeren 
Te leyden door bedrogh, wilt ghy haer minn’ begeeren: 
De straffe volght de sond’: dus wilt de sonde vliên; 
Want die eens anders schand’ soeckt, sal zijn eygen sien. 




  

{==158==} {>>pagina-aanduiding<<}

Kluchtigh gesangh, gemengelt met verscheyden soorten van natien.


Stemme: Maeyken mijn lief, &c.

Spanjaerts 
BEso los manus, mijn soete Schelmpjen, 
Mijn lieve Liefjen, como lo va? 
Het is nu tijdt dat ick mijn helmpjen, 
Mijn kruydt, mijn loot weer halen ga. 
Alarm, alarm, tsa, Boeren, tsa, 
De kans is nu eens weer verkeert, 
Bevemos vino, laet druck verdwijnen, 
Los Españoles zijn weer begeert. 

{==159==} {>>pagina-aanduiding<<}

Italianen. 
O Bella Figlia, ô amor mia! 
Mijn hoop’, mijn troost, mijn Koningin, 
Wilt u met my, o Lief, verblijden, 
A poco, poco, recht naer mijn sin, 
Neemt nu den krijgh weer een begin: 
Beviamo bene de koele vocht, 
Laet ons bedrijven // by Boeren wijven 
De oude Italiaensche nocht. 
Francoysen. 
TIre le vin, tsa spoelt de glasen, 
Faites grand cher, laet droefheydt staen, 
En laet ons roepen, tieren, rasen, 
Vive la guerr’ den krijgh gaet aen, 
Tsa lustigh, tsa, laet ’t glas om-gaen, 
Ick moet nu pooyen, want ick sal weer 

{==160==} {>>pagina-aanduiding<<}

De Boeren plagen // ’t en kan nu niet dragen, 
Oft ick een daeldertjen meer verteer. 
Engelschen. 
EN ghy, ô nobel Englisch souldiers, 
Die geerne siet een pretti Wencg, 
ô Gentel-man! wiens stercke schouders 
Het Nederlandt dient voor een trench: 
Set nou your swiet hart uppon à bench, 
And kies her, kies her, vry dagh en nacht, 
Laet nu u pijcken // niet slap’lijck wijcken; 
Want den krijgh is weer op de jacht. 
Hooghduytsche. 
MYn liebste Schatzelein, last ons nicht trauren, 
Dan der krig fanght wieder ohn, 
Hal mich der Teuffel, die loose Bauren, 
Wil ich yetzunder fexieren thun. 

{==161==} {>>pagina-aanduiding<<}

Bis ich bekom ein guten lohn, 
Dan der Frid hadt yets ein loch, 
Nu last ons lauffen // fressen, und sauffen, 
Die Bauren mussens betzalen noch. 
Nederlanders. 
GHy Nederlandtsche Boots-gesellen, 
Gebooren Krijghs-lied’ ter zee, te landt, 
Wilt u met ploegen niet langer quellen, 
Maer neemt de wapen by der handt; 
Het vyer des Krijghs is in den brandt: 
Dus raed’ ick dat ghy lustigh laet 
De Fransche boelen // u handen voelen, 
En weert het heymelijck verraedt. 
Friesen. 
MYn leabe Bauckje, mijn zwiete Famke, 
Het bruyt ons ’t jylt as is fer in? 

{==162==} {>>pagina-aanduiding<<}

Het deale Gabbe barstu dus jamke? 
Is dy de holle heel op de rin? 
Bae Baucke Lief, ick sis, ick bin 
Soo bly, dat ick korts riucht op-sprongh/ 
Het tusin kroone // de krieg gaet oone, 
Dat mecket dat ick van freughde siong. 
Latinisten. 
VOs Studiosi, genaemt Studenten, 
Die al u geldt vast hebt verteert 
Met danssen, springen, met batamenten, 
En niet een kruym daer voor geleert, 
Qui per plateas des nachts grasseert, 
Verkoopt u boecken, koopt goedt geweer, 
En wilt met d’and’ren // naer d’oorlogh wandren, 
De Boeren quellen van boven neer. 




  

{==163==} {>>pagina-aanduiding<<}

Kluchtige t’samen-praet, tusschen een drolligh geselschap.


Stemme: Van ’t melck-meysken.

BVyten Brussel in de Kat 
Vondt ick over dry vier dagen, 
Dat een heel Gebuerte sat 
Met hun vrienden ende magen, 
En ’t geviel op ’t selve pas 
Dat ick daer te kermis was. 
2. Als dan yeder van ’t gelagh, 
Onder een begon te praten, 
’t Kaert-spel brocht men voor den dagh, 
’t Welck Pee Leunis scheen te haten; 
Neen, seyd’ hy, ‘k en spele niet, 
Die verliest die lijdt verdriet. 
3. Klaes die riep, doet wegh de Kaert, 
Ick en soeck oock niet te spelen, 
Want sy niet dan twist en baert; 
’t Is best lacchen, singen, quelen, 
Liever praten van een klucht, 
Sulcken kout die baert genucht. 
4. Teunis gaf Klaes oock gehoor 
Ende riep met luyder kelen, 
Laet ons elck op sijn teljoor 
Liever een Ticktacxken spelen, 
Ende lappen in ons gat 
Elck een snel vol Leuvens nat. 

{==164==} {>>pagina-aanduiding<<}

5. Doen seyd’ Melsen, lieve Maet, 
Willen wy de kaey gaen werpen 
In de weyd’, oft op de straet, 
Om den geest wat te verscherpen, 
Om een Hesp oft voor ’t playsier, 
Oft wel om een pintken bier? 
6. Schelen Aert, en lange Griet 
Saten in een groene lommer, 
Ende dichten eenigh Liedt 
Van Pirijnken ende Gommer: 
Maer hun dichten wiert verbrodt 
Door de komst van Joncker Pot. 
7. Mancke Floor en scheven Joos, 
Gingen naer den Kool-hof t’samen, 
Met een volle Toeback-doos, 
En twee pijpkens naer betamen, 
Met een kan vol Leuvens bier, 
Daer sy maeckten goede chier. 
8. Maer Jeron seyd’ tegen Faes, 
Laet ons een teljoor doen brengen, 
Met een beetken van den Haes, 
Ende doet daer onder mengen 
Wat gebraedt, gesoute-vlees, 
Met wat boter, en wat kees. 
9. Jonge Dries en Hansken-Oom 
Seyden met gelijcke stemmen, 
Laet ons in geen’ water-stroom 
Gaen een uerken t’samen swemmen; 
Op dat ons verlade maegh 
Over ons-lie niet en klaegh. 
10. Maer terwijl sy alle-bey 
Noch verwert int swemmen waren, 
Quam daer Meus die viese pry, 
Die sijn konst niet wilde sparen, 
Mits hy door een loose weet, 
Bey hun kaussens volle scheet. 
11. Ondertusschen viel den nacht, 
Soo dat yeder moest vertrecken; 
Want de klock sloeg t’Vckel acht: 
Hansken seyd’, laet ons niet gecken, 
Laet ons gaen, de Poort-klock luyt, 
Eer de Wacht ons buyten sluyt. 

{==165==} {>>pagina-aanduiding<<}

12. Ick besagh het spel al aen, 
Maer den Waert begon te kijven, 
En sijn Meyssen t’overgaen; 
Kost ghy aen de deur niet blijven 
Terwijl dat het noch was dagh, 
Om t’ontfangen hun gelagh? 
13. Doen borst ick van lachen uyt, 
En om hem te vreed’ te stellen, 
Gingh ick hem de gantsche kluyt 
Van het eerst tot ’t lest vertellen; 
Peyst, seyd’ ick, dat voor u geldt 
Een Comedi’ is gespelt. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  
Kluchtigh nieuw-liedt,


Stemme: Lest wasser een jager stout.

ONlanghs en wasser niet verr’ van hier, 
Een jongh Barbier // genaemt Passchier, 
Die sijnen rugh in een conduyt 
Gingh snutten uyt // sonder geluyt, 

{==166==} {>>pagina-aanduiding<<}

En juyst den winckel op dat pas 
Vol gasten was. 
2. Terwijl den Jongen met rappen moedt 
Sijn broeck ont-doet // en sich wat spoedt, 
Soo hingh sijn mouw, buyten sijn weet, 
Juyst in ’t secreet // die hy bescheet, 
En liep bezegelt met dit draf 
De trappen af. 
3. Soo saen hy in den winckel quam, 
Passchier die nam // scheer ende kam, 
En met dat hy my scheeren sou, 
Soo vloogh sijn mauw // rond’ om seer gauw, 
En swierde Claes met desen drol 
Sijn aensicht vol. 
4. Een yeder borst schier van gelach, 
Die op dien dagh, dit spel aen-sagh. 

{==167==} {>>pagina-aanduiding<<}

Passchier die droop gelijck een muys, 
Geheel confuys // al stil in huys, 
En wenschte sich, ‘k en weet niet waer, 
Een mijl van daer. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  
t’Samen-praet, tusschen Mopsus ende Truyken.


Stem: Iaques, Iaques, (oft) Nichtken, nichtken.

MOpsus quam eens by gevalle 
Op een Dans-feest daer hy vondt 
Lijn met Teeuw, en onder alle 
Truy sijn Liefste daer oock stondt, 
Die hy stil kreegh in den stalle, 
Om te seggen sijnen grondt. 
Mopsus. 
2. Lief, seyd’ hy, het is geleden 
Meer als ander-halven dagh, 
Dat ick voor u deur getreden, 
V eens, en niet meer en sagh; 

{==168==} {>>pagina-aanduiding<<}

’t Welck ick nu met goede reden 
Aen u wel beklagen magh. 
Truyken. 
3. Wel hoe Mopse! wat voor klachten 
Doet ghy doch om mijnen ’t wil? 
’t Waer my leet dat uw’ gedachten 
Door my quamen in geschil, 
‘k Heb noch liever wat te wachten, 
En te swieren op den dril. 
Mopsus. 
4. ‘k Sie, o Truyken, dat Cornelis 
Is gehouwt met onse Lijn, 
En dat gister-avondt Melis 
Is gesekert met vuyl Trijn, 
Die nochtans doof ende scheel is, 
Dus wil ick oock Bruygom zijn. 
Truyken. 
5. My dunckt Mopse, dat gy heden 
Scheeren komt met my den sot: 
Meynt ghy met u eerste reden 
My te sleypen op u kot? 
Joncker komt daer aen-getreden, 
En wilt houwen op den bot. 
Mopsus. 
6. Lief, wilt u noch wat beraden, 
‘k Geef u noch een dagh respijt, 
Over-morgen waer ’t te spade: 
Ick wil Stront oft Koningh zijn; 
Langh te wachten sou my schaden: 
Daerom helpt my uyt de pijn. 
Truyken. 
7. Mopse, ‘k heb my nu gequeten, 
En gemaeckt een vast verbondt. 
Mopsus. 
‘k Meynde dat gy ’t had vergeten: 
Wel, wat is u Ouders grondt? 
Truyken. 
Lieve Mopse, wildy ’t weten: 
’t Is gemist, gh’en zijt maer Stront. 

{==169==} {>>pagina-aanduiding<<}

8. Oorlof Venus vry Soldaten, 
Als ghy treckt ter minnen strijdt, 
Wilt u Liefste niet verlaten, 
Maer volherdt, en wacht den tijdt, 
Soo sult ghy tot uwer baten 
Worden op het lest verblijdt. 

Is ’t buyten Godt,, ’t is enckel spot.



  
Vryagie-liedt, tusschen een oudt manneken, ende een jonge dochter.


Stem: Janneman en Allemoer. (Oft) Pots hondert, &c.

Hans. 
NV Jenneken, mijn soete beck, 
Ick bidd’ u staet wat stil. 
Ienn. 
Wat let u, seght my ouden geck? 
Bediedt my uwen wil. 
Hans. 
Al ’t geldt dat ghy hier liggen siet 
Sal voor u sijn beset. 

{==170==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ienn. 
Neen, Kael-kop, ick en soeck u niet; 
Dat ghy soeckt, soeck ick met. 
Hans. 
2. Van landt, en zandt, en geldt, en goedt 
Soo ben ick machtigh rijck. 
Ienn. 
Dat acht ick niet, o slechten bloedt, 
Ick wacht naer mijns gelijck. 
Hans. 
Het goedt is daer men wel af vaert, 
Dus Meysken hier op let. 
Ienn. 
Ghy hebt my veel te grijsen baert; 
Dat ghy soeckt, soeck ick met. 
Hans. 
3. Nu Juffrouw, geeft my eenen soen, 
Ick schenck u al dit geldt. 
Ienn. 
Dat sal ick aen een jonger doen, 
Al had hy niet een spelt. 
Hans. 
Gelooft, Lief, dat ick u versoeck 
Op eer, en naer Godts wet. 

{==171==} {>>pagina-aanduiding<<}

Ienn. 
Wegh, wegh, wegh Hansken Hanghe-broeck; 
Dat ghy soeck, soeck ick met. 
Hans. 
4. Ick sal u koopen wat u lust, 
En doen dat ghy ghebiedt. 
Ienn. 
Neen Vaerken, houdt u doch gherust, 
Want ghy en dient my niet; 
Waert ghy maer twintigh jaren oudt, 
Soo waer ick haest besteedt: 
Maer nu soo zydy grijs en koudt; 
Dat ghy soeckt, soeck ik met. 
Hans. 
5. Laet Dochter desen Mellick-muyl, 
En neemt een deftigh man. 
Ienn. 
Och! nam ick sulcken ouden uyl, 
Ick waerder qualijck an: 
Want ick sou by u levend’ lijf, 
Behalven u gequet, 

{==172==} {>>pagina-aanduiding<<}

V Maeght zijn, en u Weef u Wijf; 
Dat ghy soeckt, soeck ick met. 
6. Vaert wel dan ouden Rochelaer, 
Ick sie naer mijns gelijck: 
En weet ghy niet, o Lammert-Vaer, 
Dat wie genoeght is rijck. 
Hans. 
Ey! staet doch stil, God segen’ ons, 
Verhoort doch mijn gebedt. 
Ienn. 
Neen Hansken Vaer, ghy soeckt wat jonghs; 
Dat ghy soeckt, soeck ick met. 

Die een verrimpelt wijf op hoope trouwt van sterven, 
Om soo naer hare doodt een jonger te verwerven, 
Die sterft veel reysen eer, oft wordt wel haester oudt, 
Al eer den armen sot een ander Vrijster trouwt. 




  

{==173==} {>>pagina-aanduiding<<}

Geneughelijck malle-praetken, tusschen een drolligh geselschap.


Stemme: Buyten Brussel in de Kat.

’t IS geleden eenigh tijdt 
Dat ick met dry vier gesellen 
Was geroepen ten ombijt: 
Maer om hen te vreed’ te stellen, 
Seyd’ ick, laet ons naer den noen 
Elders een brigade doen. 
2. Mijn requeste wiert verhoort, 
Mijnen raedt wiert aen-geslagen; 
Want wy trocken elders voort, 
Daer men lacht naer sijn behagen, 
Daer men uyt een open borst 
Vry magh lesschen sijnen dorst. 
3. Soo mijn noen-mael was gedaen, 
Liet ick my ter plaetsen vinden 
Daer wy moesten henen gaen; 
Maer ‘k en vond’ van ons gesinden 
Niemandt op het selve pas, 
Als het onder-sproken was. 
4. Maer ‘k en was noch nauw in huys, 
Oft ‘k en hoorde ons kalanten 
Komen met een groot gedruys, 
Met noch vijf ses ander quanten 

{==174==} {>>pagina-aanduiding<<}

t’Samen nobel, t’samen mal, 
Om te vullen ons getal. 
5. ’t Spel dat gingh doen eerst-mael aen, 
Yeder nam een verschen roomer, 
Vol van Moeselaerschen traen, 
‘k Brenght u eens ghy viesen droomer, 
Seyde Melis tot Robijn, 
’t Schijnt wy in een lijck-huys sijn. 
6. De gesontheyt gingh eens om, 
Claeschs tongh reed’ op platijnen, 
Maer ick hiel my aen den brom. 
Steven seyd’: laet druck verdwijnen, 
‘k Brenght u eens een teugken wijn, 
Op ’t wel-varen van de mijn. 
7. ’t Geeft my wonder, seyd’ Claes Stout, 
Dat Cornelis mijn Geswager, 
Blijft soo lange on-gehouwt, 
Daer hy loopt gelijck een Jager, 
Die by dage en by nacht, 
Is gedurigh op de jacht. 
8. ’t Is niet vremt, seyd’ ic daer op, 
Dat hy niet kan resolveren, 
Want hy is te viesen kop, 
Hy soud’ Claerken wel begeeren, 
Maer sy seght, ‘k en wil geen sot, 
Om de liefde van sijn kot. 
9. Wel Messieurs, seyd’ rijcken Aert, 
‘k Weet pardi een braef Basinne, 
Nobel, lustigh en bizaert, 
Wiens humeur ick seer beminne, 
Liever hondert pondt te min, 
En een Meysken naer mijn sin, 
10. ‘k Heb den droes daer af, seyd’ Jaeck, 
Kost ghy van haer schoonheyt eten, 
Soo waer dat een ander saeck, 
‘k Prijs een Koeyken, wildy ’t weten, 
Die soo vette boter geeft, 
Daer men met gemack by leeft. 

{==175==} {>>pagina-aanduiding<<}

11. Rommel maeckte goede chier, 
Nijs gaf een citroen ten besten, 
Seppen sat ontrent het vyer, 
Met sijn hooft vol muyse-nesten, 
Treurigh, somber, bleeck van rouw, 
Rechts om dat hy schoot een grau. 
12. Steven seyd’: gy slechten bloet 
Weet ghy ander geen finessen, 
Doet gelijck Cornelis doet, 
Die heeft broecken vol Meesterssen, 
Bolster, nobel, soet van tael, 
Lieve Meyskens al-te-mael. 
13. Naer ons lacchen en geraes, 
Ieder sprack van t’huys te trecken, 
Seppen vraeghde tegen Claes, 
Oft hy om ’t gelagh wou lecken: 
Daer meed’ gingen wy naer huys. 
Seppen droegh alleen het kruys. 
14. Oorlof Jong-mans al gelijck, 
Die aen een vrouw wilt geraken, 
Doet u self geen ongelijck; 
Wilt u bedd’ voor al wel maken: 
Want ’t is konst in desen tijdt, 
Dat men sonder op-spraeck vrijdt. 
15. Siet dat ghy voor al versiet 
Vwen boogh van dry vier pesen, 
Want ist dat gh’een grauwe schiet; 
Mooght ghy d’anders vrient weer wesen. 
Daerom peyst op dit gedicht: 
Naer het duyster hoop’ ick ’t licht. 




  

{==176==} {>>pagina-aanduiding<<}

t’Samen-praet, tusschen een oudt wijfken, ende een jongh-man.


Stemme: Ianneman en Allemoer. (Oft) Pots hondert tausent slapferment, &c.

Nelken. 
NV Hereman, nu Jongh-sel, 
Ick bidd’ u, blijft wat staen. 
Herman. 
Wat brilt my dit verrimpelt vel? 
Wat suft ghy? laet my gaen. 
Nelken. 
Hoe komt dat ghy u soo verhaest? 
Ey! lieve, houdt wat stee. 
Herman. 
Wegh oude Totebel, ghy raest; 
Dat ghy soeckt, soeck ick meê. 

{==177==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nelken. 
2. Hoe valt u dit soo spatigh in, 
Dat ghy my soo versmaedt? 
Herman. 
Wegh Quijlbab, met u scherpe kin, 
Wegh met u mallen praet. 
Nelken. 
Ey! Jongh-man, geeft my wat gehoor, 
Het is mijn eerste bee. 
Herman. 
En preutelt my niet meer in d’oor; 
Dat ghy soeckt, soeck ick meê. 
Nelken. 
3. Dit schenck ick u, ghy jongen heldt, 
Daer toe mijn lijf en goedt. 
Herman. 
Neen Nelken, laet my ongequelt, 
En soeckt een gierigh bloedt. 
Nelken. 
Ick maeck u Jongelingh soo rijck 
Als ’t water van de zee. 
Herman. 
Ghy zijt my veel te ongelijck; 
Dat ghy soeckt, soeck ick meê. 

{==178==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nelken. 
4. Ick sal u houden als een Graef 
In ’t goudt en silver stijf. 
Herman. 
Daer voor soud’ ick dan sijn een slaef 
Van een verrimpelt wijf. 
Nelken. 
Dat snicxken is u veel te jonck, 
Al is sy wit van lee. 
Herman. 
En ghy zijt my te suere monck; 
Dat ghy soeckt, soeck ick meê. 
5. Wegh tande-loose, zydy sot; 
Wegh dreup-neus, wegh roodt-oogh, 
Haelt kolen in u lolle-pot, 
En set hem vry wat hoogh, 
En raest, en blaest daer ’t leven in, 
En laet my in mijn vree, 
Dit is een Meysken naer mijn sin; 
Dat ghy soeckt, soeck ick meê. 

{==179==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nelken. 
6. Den ouderdom is wijs van raedt, 
Daer toe geset en vroedt. 
Herman. 
Gelijckheydt in den echten-staet 
Baert vriendtschap in ’t gemoedt: 
Wat vindt men lieffelijcker dingh, 
In dorpen oft in stee, 
Als goe oft geen vereeningingh; 
Dat ghy soeckt, soeck ick meê. 
7. Al waer den rijckdom van u schat 
Als all’ de werelt groot, 
En eer ick die met u besat 
Soo waer ick liever doodt: 
Wegh Babbel-toot, wegh viese Groens, 
Gaet wegh ghy oude Que, 
Neen Nelken Moer, ghy soeckt wat jonghs; 
Dat ghy soeckt, soeck ick meê. 




  

{==180==} {>>pagina-aanduiding<<}

Klagende Rosette.


Stemme: Lampons, lampons.

ONlans hoord’ ick een gheklagh Bis. 
Van Rosette, die ick sagh Bis. 
Door een spleetken van de deure 
Met haer Moeder sitten treuren, 
Ay my, ay my, 
Lieve Moeder staet my by. 
2. So het meysken liet een sucht, 
Seyd’ de moeder, maeckt genucht, 
Lieve dochter zijt te vreden, 
‘k Sal u tijds genoegh besteden, 
Toeft wat, toeft wat, 
Daer is noch genoech in stadt. 
3. ’t Is nu wel een jaer geleen, 
Dat ick staegh u heb gebeen, 
Dat ghy my met rijcken Bouwen 
Soudt in eeren laten trouwen, 
Ay my, ay my, &c. 
4. Maer de moeder heel ontstelt, 
Seyde: neemt een ander helt; 
Wilt ghy uwe groene jaren, 
Voor een Ambachts-man besparen. 
Toeft wat, toeft wat, &c. 
5. Roosken slaende traen op traen, 
Sprack de moer wel vinnigh aen: 
Wilt ghy mijn geluck ontstelen, 

{==181==} {>>pagina-aanduiding<<}

Soo sal ick van droefheyt quelen, 
Ay my, ay my, &c. 
6. Neen ick kindt, volgt mijnen raedt, 
Neemt een deftigh Advocaet, 
Oft wel yemandt van der pennen, 
Laet doch, bidd’ ick, desen Hennen, 
Toeft wat, toeft wat, &c. 
7. ‘k Prijs een geestig Ambachtsman, 
Die den schouw doen roocken kan, 
Die met alderlye waren 
Kan een pennincxken vergaren: 
Ay my, ay my, &c. 
8. Dochter ’t is een eeuwig kruys 
Staegh te sitten in het huys, 
Om den Koopman te verwachten: 
Wilt doch naer wat eelder trachten, 
Toeft wat, toeft wat, &c. 
9. Waert niet erger, als een vrou 
Geen ontfangh en hebben sou, 
Als sy van dees pennelingen 
Tot een oortjen af moet dringen, 
Ay my, ay my, &c. 
10. ’t Is al niet wat ick haer segh, 
En mijn dochters tijdt gaet wegh, 
Had ik haer met rijcke Bouwen, 
Als ’t hy meynde, laten trouwen, 
Toeft niet, toeft niet, 
Oft ghy brenght u in ’t verdriet. 
11. Oorlof moeders, die naer reen 
Soeckt u dochters te besteen, 
Wilt naar pen noch degen kijcken, 
Geeftse vry aen haers gelijcken, 
’t Is tijdt, ’t is tijdt, 
Oft ghy wort u dochter quijt. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  

{==182==} {>>pagina-aanduiding<<}

Drinck-liedeken.


Stemme: Van Leopoldus.

GEsellen van den wijn, 
Wy moeten dese mael eens vrolijck zijn; 
Laet ons singhen // laet ons springhen, 
Laet ons drincken in het rondt, 
Dat Leopoldus langh blijf ghesondt. 
2. Nu Mars den Leger-heldt, 
Wordt door den Peys ghedreven uyt het veldt; 
Laet ons singen, &c. 
3. De Waerdt, den Knecht, de Meydt, 
Die zijn tot onsen dienst al t’saem bereydt; 
Laet ons singen, &c. 

{==183==} {>>pagina-aanduiding<<}

4. Tsa brenght ons uyt het vat 
Het Fransch het Spaensch het over-Rijnsche nat; 
Laet ons singen, &c. 
5. Het gelt u lieven maet, 
Op dat de volle fluyt eens omme gaet; 
Laet ons singen, &c. 
6. Wie ’t minst suypt van ons al, 
Tot boet het heel gelagh betalen sal; 
Laet ons singen, &c. 
7. Laet sauffen weer van heer, 
Soo langh tot dat wy vallen van de keer; 
Laet ons singen // laet ons springen, 
Laet ons drincken in het rondt, 
Dat Leopoldus langh blijf gesondt. 

Niet te bondt.



  

{==184==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nieuw kluchtigh-gesangh, van dry boerinnen, die t’samen eenen boer vrijden.


Stemme: Van ’t vrouken met de vincken.

LEstmael wasser by ter Vuren 
Eenen Boer die Teunis hiet, 
Die op dry van sijn gebueren 
Sijne liefde vallen liet: 
Hoort eens hoe het daer vergingh 
Met dit Boeren-suygelingh. 
2. Teunis seyd’, wie van u dryen 
Kan de meeste konste doen, 
Die sal ick alleenlijck vryen, 
Ende gunnen eenen soen, 
Jae sy sal, geloovet my, 
t’Avondt liggen aen mijn zy. 
3. Swarte Maey die was te vreden, 
Lange Lijn die gaf haer woordt, 
Griet beviel oock wel dees reden, 
Maer sy seyde half gestoort, 
‘k Wil dat Teunis ’t vonnis wijs 
Wie van ons sal hebben prijs. 
4. Maey heeft een been opgeheven, 
En door d’ooge van een naeld’, 
(Sonder druppel aen te kleven) 
’s Boerkens schoenen vol gestraelt: 
’t Boerken riep: wat droes is dat: 
‘k Voel my tot de knoesels nat. 

{==185==} {>>pagina-aanduiding<<}

5. Doen seyd’ Maey: ‘k sal by gantsch wonden 
Slapen nu aen Teunis zy. 
Neen (seyd Lyn) ‘k heb wat ghevonden, 
Daer u konst maer geck is by: 
‘k Sal u thoonen metter daet, 
Dat my d’eer alleen toe-staet. 
6. Gy siet dees vijf Oly-saeykens, 
Op dien Teerlingh staen gheruyt, 
’t Middelste sal ick seer fraeykens 
Vysten van dees vijven uyt: 
’t Welck sy konstigh heeft ghedaen: 
Want de vier die bleven staen. 
7. Soo dat ’t saeyken noch heel drooghe 
Recht in Teunis ooghe vloogh: 
Dies hy riep: hebt doch me-doogen, 
Ruckt dit saeyken uyt mijn oogh. 
Doen seyd’ Lyn, nu sal certeyn 
Teunis mijn Lauwijcken zijn. 
8. Neen (seyd’ Griet) loopt in de boonen; 
Leght dees not op uwen teen, 
En ick sal die, om te thoonen 
Dat my komt den prijs alleen, 
Werpen recht gelijck een keers 
Over ’t hooft in mijnen eers. 
9. Dies sy in haer achter-wanghen 
Heeft de not seer gauw ghevat, 
En de selv’ soo vast ghepranghen, 
Datse kraeckte heel ghelat, 
En de keerne vloogh terstondt. 
Recht het Boerken in den mondt. 
10. Als dan van dees dry Boerinnen, 
Ieder hadd’ haer konst ghedaen, 
Elck een trachte prijs te winnen, 
En met Teun te bedd’ te gaen: 
Dies sy vraeghden heel ontsint. 
Wie ’t by-slapen hadd’ verdient. 

{==186==} {>>pagina-aanduiding<<}

11. ’t Boerken seyd’: geen van u dryen: 
Want d’een schende mijnen schoen; 
d’Ander deed’ mijn ooge lyen, 
En de keerne was nog groen, 
Die de derd’ in mijnen mondt 
Vyt haer semel-kiste sondt. 
12. Dees Boerinnen zijn hem t’samen 
Toe-geschoten met geweldt: 
Maeyken, sonder veel te ramen, 
Heeft den Boer ter aerd’ geveldt, 
d’Ander hebben hem het hooft 
Met den sleutel-riem geklooft. 
13. Als den Boer was mat gheslagen, 
’t Lijf in stucken, ’t hooft in twee, 
Riep hy; ‘k sal den Meyer klagen, 
Dat ghy my aen doet dit wee: 
Daer meed’ was het spelken uyt; 
Geen van dryen was de Bruyt. 
14. Oorlof, oorlof, gy Boerinnen, 
Die aen Jonghmans liefde draegt: 
Als ghy Vryers soeckt te winnen, 
Wacht tot dat ’t u wort gevraeght: 
Een goedt Jager niet en acht 
’t Wildt dat voor hem wordt ghebracht. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  
[Hoort eens den slimmen aert]


Stemme: Van den ouden hansop.

HOort eens den slimmen aert 
Van onse jongh-gesellen, Bis, 
Al zijn sy jongh en onbejaert, 
Hoe sy de meyskens quellen: 

{==187==} {>>pagina-aanduiding<<}

Het hert vol vyer 
Dat berst hun schier: 
’t Is weerdigh te vertellen. 
2. ’t Schijnt aen hun vyerigheyt 
Sy willen ’t meysken trouwen: 
Het woort en is noch nauws geseyt 
Het is hun weer berouwen: 
Dus licht gespuys 
Treckt naer u huys, 
Men magh op u niet bouwen. 
3. Meynt gy een soete Maeght 
Met woorden te verleyden? 
Sy heeft haer stuck al ondervraeght, 
Ghy moet noch wat verbeyden: 
Te deuren uyt, 
Ghy vuylen guyt, 
Ghy sult noch schande lijden. 




  
Nieuw drinck-liedeken.


Stemme: Una musica, &c.

TSa Vriendekens, weest altesaem verblijdt, 
Terwijl wy hebben tijdt: Bis. 
Dire lin, din, dire lin, 
Bore lom, bom bo lo bom, 

{==188==} {>>pagina-aanduiding<<}

Fa la, fa fa, la fa, 
Bore lom, bom bo lo bom, 
Ick heet u met een droncxken willekom. 
2. Zijt willekom Cosijn, zijt willekom al, 
Die hier zijt in ’t ghetal: Bis. 
Dire lin, dire lin, &c. 
Drinckt al-te-samen lustigh om en d’om. 
3. Weest vrolijck, weest vrolijck, maeckt goede chier, 
Drinckt wijn, en spaert het bier: Bis. 
Dire lin, din, dire lin, &c. 
Ey houdt u, Vrienden lustigh aen den brom. 
4. Laet sorghen die borghen, set druck op zy, 
En alle fantasy: Bis. 
Dire lin, din, dire lin, &c. 
Wel hoe ghebuerken, hoe sit ghy soo stom; 
5. Het gelt u, van herten dees versche sluyt 

{==189==} {>>pagina-aanduiding<<}

Al met een foncxken uyt: Bis. 
Dire lin, din, dire lin, &c. 
Op de ghesontheydt van den Bruydegom. 
6. Ick hebbe dat ghelas sijn recht ghedaen, 
En laet’ het omme-gaen: Bis. 
Dire lin, din, dire lin, &c. 
Godt zegen’ u, en brenghet soo rond’ om. 
7. Maer, hola! mijn Engelken, niet soo straf, 
Daer moet een soentjen af: Bis. 
Dire lin, din, dire lin, &c. 
Wel hoe smaeckt u dat kusken, soete blom. 
8. Wilt singhen, en springhen, danst op en ne’er, 
Wy komen niet licht we’er: Bis. 
Dire lin, din, dire lin, &c. 
Wie weet wanneer dat ick hier weder-kom’. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.



  

{==190==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nieuw liedeken.


Stemme: Van de vincken.

LEstmael gingh ick my vermeyden 
Buyten Brussel langs een wey, 
Daer ick bitter heb sien schreyden 
Negen meyskens op een rey, 
Die beklaeghden met verdriet 
Dat de min geen pijlen schiet. 
2. Truyken sprack: wat mach ‘er schuylen 
Dat de Jonghmans zijn so koudt? 
’t Schijnt sy op ons stadig muylen, 
Ach het maeckt my soo benoudt! 
My dunckt dat den Minnen-God 
Recht met onse quale spot. 
3. Tanne seyd’: dat ’t Minne-godtjen 
Was in een seer grooten noodt, 
Soo dat ’t naeckte Cupidootjen 
Lagh van kouw als over doodt, 
En ten waer hy kreegh een kleedt, 
Moest hy blijven in dat leedt. 
4. Nelle seyd’: wilt elck wat geven, 
Soo laet gaen met beurten om, 
Ja sprack Lijn, al waer ’t mijn leven, 
Oft mijn frissche maeghde-blom 
Sou ick geven voor het Wicht, 
Dat soo seer mijn hert verlicht. 
5. Lijsken gaf haer huyck van zijde, 
En ontbloot haer domme kruyn, 

{==191==} {>>pagina-aanduiding<<}

En seyd’: ick sal my wel lijden 
Met een Lamper oft Capruyn, 
Liever dan dat soete Kindt 
Sou verstijven van den windt. 
6. Peeternel gaf huyf en yser, 
Waer meed’ sy het hayr ontbindt, 
En laet, alst peert van den Keyser, 
’t Maentjen vliegen in den windt, 
Daer, seyd’ sy, dat is het mijn, 
Tot dat weer mijn beurt sal zijn. 
7. Jakemijn die schonck het doecxken, 
Waer meed’ sy haer borsten deckt, 
Soo dat die maer met een hoecxken 
Van haer hemdjen zijn bedeckt, 
En seyd’: ick gae liever bloot, 
Dan den God te sien in noodt. 
8. Antonet die gaf haer slayer, 
Die men recht een voor-schoot heet, 
En sy nam in stee een wayer, 
Om te koelen ’t Sonne-leedt; 
Want den winter hadd’ gedaen, 
En den somer die quam aen. 
9. Goeltjen greep haer onder-zieltjen, 
En trock al de banden af, 
Liever dan sy ’t aerdigh fieltjen 
Sou sien dragen naer het graf, 
Soo dat maer een enckel kant 
Bleef bedecken ’t rocxkens rant. 
10. Nelle packt het al-te-samen, 
En sy droeget naer d’ouw-mert, 
Daer terstont veel koopers quamen, 
Soo dat al vertommelt werdt 
Op een kleedt van pelsen bont, 
En heeft dat den Godt gejont. 




  

{==192==} {>>pagina-aanduiding<<}

Boertigh refereyn, op het edel en wijdt-vermaert Koeckel-berghs bier, onder-mengelt met verscheyden liedekens.

LEstmael wierd’ ick gesmeten, hoort na mijn vermaen, 
Van mijn droncken Wijveken, sy dede my seere, 
Om dat ick een Meysken hadde vriendtschap gedaen; 
Ick riep ‘t, en ’t was my leedt, ey mijn leven niet meere: 
Sy sloegh seer dapper; maer doen nam ick mijnen keere 
Recht naer Koeckel-bergh, daer ick wilde gaen drincken, 
Ja, ja, dacht ick, ick sal u liever ontsincken, 
En liep te poorten uyt, want sy wilde my krincken, 
Recht naer Koeckel-bergh, daer ik wilde zijn, 
Daer vond’ ick een hoop Boerkens, die op my wincken, 

{==193==} {>>pagina-aanduiding<<}

Om te singen een Liedeken, ick segh ’t u certeyn: 
Als alle de eeckelen rijpen, dan messet den Boer sijn swijn, 
Ick scheyde stracx van daer, en lietse sneven, 
Ick lietse alleen singen, al dede ’t my pijn; 
Daer is een boeyken komen int landt, het sou so geerne leven, 
De dochter tot de moeder sprac, wat sullen wy Hansken geven? 
Ick sagh daer een lustigh Boerinnetjen verheven, 
Die dit Liedeken songh seer lieffelijck en soet, 
Ick stondt daer seer scherp naer en luysterde beneven, 
En peysde, ’t is wonder wat doch al den dranck doet. 
2. Daer naer quam ick in een ander prieelken, 
Daer knechtjens speelden met menigh ladaetken, 
Sy kusten al oft sy waren in een bordeelken, 
En speelden een Liedeken, het gingh op een fluytjen: 
Mijn soete Lief en ick wy saten in een schuytjen. 
Sy songen, sy klongen, en sloegen uyt menigh kluytjen, 

{==194==} {>>pagina-aanduiding<<}

’t Was, swijght ghy rabaut, en laet varen den bras. 
Doen songh ‘er noch een, het gingh op een luytjen: 
Het was een oude moeder die langh verlooren was. 
Dat gingh seer wel, maer hy speelde te ras. 
Doen songh daer noch een ander klickoeyken naer mijnen sin: 
Want sy wist soo wel te houden haren pas: 
Ick stont op hooger bergen, ick sagh ter zee-waert in. 
Ja, docht ick, wat soeten thoon is dat, 
Om de knechtkens te trecken tot u gewin. 
Een Meysken op een rivierken sat, soo schoone sy was. 
Tsa, laet drincken en storten, en lichten het vat, 
Dat hoorde ick roepen van een jongh-bloedt, 
Hy brack potten en glasen, ick segge ’t u plat: 
Ick peysde, ’t is wonder wat doch al den dranck doet. 
3. Ick sockelde, ick tuymelde, en ick wou springen, 
Onder allen hoorde ick een lichte Commeer, 

{==195==} {>>pagina-aanduiding<<}

Sy begost daer een rantelinge te singen: 
t’Antwerpen over ’t Veer,, is al mijn begeer,, wat ic verteer. 
Loopt, dacht ick, en speelt met het kort geweer, 
Want danssen en springen is al u playsier. 
Noch hoorde ick daer singen een lichte Truy oft Kleer: 
Stout Ruyter, steket u paert met sporen, rijd al onder den Eglentier. 
Dat gaet seer fier, maer u gebreeckt eenen toom 
Om u backhuys te breydelen, dus naeckt u dangier: 
Het sat een Vercksken op eenen boom. 
Ick wilde wel dat gy waert in S. Peters kerck te Room’, 
Soo en soud’ ick u niet meer hooren dan. 
Doen hoorde ick noch een singhen, het docht my wesen droom: 
Mijn wijveken is mijn wijveken, en ick ben haren man. 
Maer word’ ick van haer gesmeten, soo kus ick als ick kan. 
Ja, dacht ick, dat gaet seer wel lieven Jan. 

{==196==} {>>pagina-aanduiding<<}

Doen song daer noch een ander, dat docht my wesen goet: 
Jan, Jan, wildy my niet kussen, waerom troudy my dan? 
Ick peysde, ‘t is wonder wat doch al den dranck doet. 
4. Daer na quam ick in een ander by retorijcke geesten, 
Sy songen een Liedeken het welck gingh seer soet: 
Verheught u nu ghy geestkens al metter spoedt. 
Dat gingh soo fraey, dat ick van blijdtschap vergat al mijn klagen. 
Doen hoorde ick noch een ander, hoort mijn gewagen: 
Onlanghs niet lange dagen,, quam my Diana vragen, 
Oft ick met haer wou jagen,, langhs henen de bosschagi. 
Hoe en sou my desen sangh niet wel behagen? 
Nu ben ick blijder dan doen ick wierd’ geslagen, 
Flus was ick vol beswaren, nu ben ick vol jolijt. 
Doen hoorde ic noch singen, ‘k en kan ’t my niet beklagen, 
Vrolijck verblijdt, looft Godt ghy aerdsche scharen. 

{==197==} {>>pagina-aanduiding<<}

Doen sagh men my eenighe kleyn vreughden baren 
Van refereynen ende rondeelen: ick ginger een wagen, 
Veel Lief-hebbers sagh men by een vergaren, 
Vyt ander prieeltjens van Koeckel-bergh wijdt, 
Elck moest loopen, ’t was op de klocks spoedt, 
Veel sliepender buyten, ’t was de Waerdts profijt; 
Ick peysde, ’t is wonder wat doch al den dranck doet. 

Griet op een aensicht verrimpelt en oudt 
Draeght een peruyck soo geel als goudt: 
En sweirt dat het is haer eyghen hair. 
Sy hevet ghekocht, is ’t dan niet waer; 



  

{==198==} {>>pagina-aanduiding<<}

Spot-liedeken, op de mismaecktheyt, ende fenijnige tonge van ons vuyl Griet de vvasschersse.


Stemme: Si c’est pour mon pucellage.

WIlt dan niemandt Rondom-leelijck 
Eens uyt-strijcken na waerdy, 
Soo moet ick ‘er aen: want sy 
Is oneerlijck, leelijck, smeelijck, 
Trots, begeerigh, smeerigh, vuyl, 
Grof en ongeschickt van muyl. 
2. Plomp en leelick sijn haer zeden, 
Leelijck is haer wreedt gelaet, 
Schrick’lijck leelijck is haer praet, 
Dick en leelijck zijn haer leden, 
Daerom op het korst geseydt, 
Rondom-leelijck heet de Meyt. 
3. Maer sy seght, sy is weer eerlijck, 
’t Welck sy in haer hert beklaeght: 
Want het is haer noyt gevraeght, 
Anders was sy wel begeerlijck, 
Hadse maer versoeck gehadt: 
Maer het hooft belet haer dat. 
4. Want ic seg u, ’t is wat sonders; 
’t Schijnt een monster oft gedrogh, 

{==199==} {>>pagina-aanduiding<<}

Op-gevoedt met Beyre-sogh: 
Men behoort haer voor wat wonders 
Op de merckten aen de lien 
In een kraem te laten sien. 
5. Want haer Moer hadd’ on-voorsichtigh 
Rondom-leelijck op de schoot, 
En doen trad s’een padde doodt, 
Daer ’t fenijn uyt schoot seer schichtigh, 
En bespatte gantsch haer borst: 
Juyst had Rondom-leelijck dorst. 
6. En sy heeft soo sterck gesogen 
Al ’t fenijn al was sy jongh, 
Dat noch op dees uur’ haer tongh 
Met fenijn is over-togen: 
Daerom magh oock geen fenijn 
By haer tongh geleken zijn. 
7. Sy is soo gewoon te liegen, 
Dat als sy de waerheyt seydt, 
Sulcx gants[ch] door onwetenheyt 
Haer ten m[onde] uyt komt vliegen: 
Want die eer noch goedt en heeft, 
Acht niet hoe Godd’loos sy leeft. 
8. Alle gasten te bekladden 
Achter rugh met logens sterck, 
In dees Wout-Aeps daegh’lijcks werck, 
O fenijn en schuym der padden, 
Marten Kael-gat Baviaen, 
Hoe sal u dit noch vergaen? 
9. Men sal u noch so af-malen, 
Dat de kinders openbaer 
V noch sullen roepen naer, 
En u schand’ elck een verhalen, 
Als u Meester wort beklaeght: 
Dien ghy sijn profijt ontjaeght. 

Gunst baert nijdt.





{==200==} {>>pagina-aanduiding<<}

Kluchtigh rondeel van eenen Hannen, die zijn klachte doet over zijn luye Griet.

EYlacy! armen bloedt, dat ick oyt ben gehouwt, 
Dat moet van my aen God geklaegt zijn t’allen tijden, 
My dunckt, soo ick bemerck, dat ick juyst ben getrouwt 
Op sinte Alpen dagh; ick sie aen alle zijden 
Dat ick met dese vrouw seer qualijck sal bedyen: 
Een ongeluckigh jaer brocht my in haer behoedt. 
Wat drommel heeft my doch dees luye Griet doen vryen! 
Want ’t is al te vergeefs het geene dat sy doet; 
Ick sorge, eer sy wordt een huys-wijf net en vroedt, 

{==201==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dat uyt den hemel sal noch menigh water loopen, 
t’Ontschicken sonder noodt, te schicken sonder spoedt, 
Te dragen alle waer te merckt met groote hoopen, 
Graen voort-doen voor de lien, en nimmermeer verkoopen: 
Dit’s eeuwig haer bedrijf, ’t welc my verweckt tot toren: 
Want sulcken arrebeydt is gantschelijck verlooren. 
2. Ons Hinnen tast sy rechts soo sy gestorven zijn, 
’s Nachts tiert sy op den Haen soo hy begint te kraeyen, 
Nu leest sy Kriecken af die gantsch bedorven zijn, 
Nu gaet sy in den Stal haer Tarw’ en Kooren saeyen; 
Van gramschap dunct mijn hooft van mijne neck te draeyen: 
Sy vraeght my na den droom die sy heeft ’s nachts ghehad; 
Als ’t Kooren is gepickt beveelt sy my te maeyen. 
Nu onlanghs liep sy uyt met een beroeste lat, 
En sloegh daer mede doodt een arm verdroncken Kat, 
Om dat sy eens de Pap van ’t Kindt hadd’ op-ge-eten. 

{==202==} {>>pagina-aanduiding<<}

Nu lestmael met een mes door-stack s’een doode rat, 
Die over dry vier maent had in het graen gescheten, 
Van sulcken vromen daedt wilt sy haer noch vermeten, 
Geen slechter Ale-wit en wasser oyt gebooren: 
Want sulcken arrebeydt is gantschelijck verlooren. 
3. Sy soeckt den heelen dach, en nimmermeer en vint, 
Het selve dat gebeurt wel negen-mael ter weken, 
Geen eynd’ en sie ick oyt van al dat sy begint, 
Dit zijn, wat dunckt u vrient? haer dagelijcksche treken. 
Nu doen, en nu her-doen, nu maken, nu weer breken, 
Nu water te vergeefs te putten in een mand’, 
Dit’s gister-avondt noch tot mijnen huys gebleken, 
Met sulck een lam bedrijf belebbert sy haer handt. 
Mijn herte breeckt in twee te hooren sulcken schand’. 
Nu gaet sy naer de kerck met eenen sack vol boecken, 
En als sy lesen sou en roert sy lip noch tandt, 

{==203==} {>>pagina-aanduiding<<}

’t Kint wieght sy als het slaept, en sou ick dan niet vloecken? 
Vijf reysen op den dagh her-stijftse hare doecken, 
So dat my dunckt dat ick in droefheyt moet versmooren: 
Want sulcken arrebeydt is gantschelijck verlooren. 
4. Sy draeyt de spit al eer het vyer is aen den haert, 
Het geen’ niet vuyl en is dat wilt sy stadigh schueren, 
Sy is in sulcken werck wel seven blancken waert, 
Kan sulcken huys-gesin noch langer blijven dueren? 
Als ick beschoncken ben met wijn van mijn gebueren, 
En somwijl ligh en slaep, verwijt sy al mijn leedt, 
En schreeut, en kijft op my: wat dunckt u van dees kuren? 
Sy maeckt haer asscheray al daegh thien reysen heet, 
En staet dan over ’t vyer, besmeurt, verslaeft, besweet, 
Om ’t yser van het vyer, pot-ysers, en grondt-haken 
Te schueren twee-mael daeghs: dan loopt sy ongekleedt 
Met water op de straet, om die heel nat te maken, 

{==204==} {>>pagina-aanduiding<<}

Al regent ‘et heel stijf: hadd’ ick geweest tot Aken, 
Als ick dees sotte sloor heb voor mijn Wijf verkooren: 
Want sulcken arrebeydt is gantschelijck verlooren. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.
Siet Hannen gingh een Sloor om haren ryckdom trouwen, 
En meent dat ’s houwelijcks rust in goudt en silver leydt; 
Neen Hannen, desen koop die sal u haest berouwen, 
Een hondert pondt dat is verteert in korten tijdt. 
Het jaer was qualijck om, het geldt was wegh gheloopen, 
En vindt alleen in huys een vuyl, en quistigh wyf. 
Hy gingh eylaes! om ’t kot alleen het sotjen koopen: 
Nu heeft hy in de plaets van vrouw, een tijdt verdrijf. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.


  

{==205==} {>>pagina-aanduiding<<}

Kluchtigh lach-liedeken.


Stemme: Maeyken is het niet een spijt?

LEstmael komend’ onbekent 
t’Huys-waert uyt de Maegt van Gendt, 
Vol van drincken, en van slempen, 
Vond’ ick eenen Vlaemschen quant, 
Met een huys-man uyt de Kempen, 
En een Wael uyt Luycker-landt. 
2. Die daer wedden onder hun, 
Wie sou kacken dick oft dun: 
’t Waren de vermaerste drollen 
Die men oyt op voeten sagh, 
Die het minste soude prollen, 
Sou betalen ’t heel gelagh. 
3. Lieven die was wel gesint, 
Want hy had den aers vol windt, 
Hy heeft sonder veel te rasen 
Stracx hem tot het werck bereyt, 
Eenen Bier-gast uyt-geblasen, 
In de sesthien stappen wijdt. 
4. Doen quam daer den Kempenaer, 
Vol van Bry, heel dick en swaer, 
Vyt sijn aers-gat op geswollen 
Heeft hy daer sijn pack gelost, 
In de breedte met sijn krollen 
Meer als een vrouw heffen kost. 
5. Maer den Wael seyd’ heel benauwt, 
‘k Ben hier voor ’t gelagh gekraut, 
Want hy noyt soo vrome stucken 

{==206==} {>>pagina-aanduiding<<}

Had gesien in ’t Landt van Luyck, 
Van benoutheydt wou het lucken, 
Dat hy dun wiert in den buyck. 
6. Dus ontschoot hem met gewelt 
Een pastey in ’t midden ’t velt, 
Sulck en wasser sonder gecken 
Op de wereldt noyt gesien: 
’t Was een tafel om te decken 
Wel voor twaelf of derthien lien. 
7. Seght my Peeter, Klaes oft Thijs. 
Wie heeft hier verdient den prijs? 
En ghy die hier zijt van feeste 
Tot wie zijt ghy ‘t meest gesint 
Van de Tafel houdt ghy ’t meeste? 
Dus heeft hem den Wael verdient. 




  
Nieuw drinck-liedeken.


Stemme: Bacchus il n’est plus a propos.

GOdt groet u Broeders van den wijn, 
Laet nu de droefheydt varen, 
En wilt den wijn niet sparen: 
Want wy willen hier vrolijck zijn. 
Het is den wijn, als hy ons raeckt // vrolijck maeckt; 

{==207==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daerom wilt hem eeren; 
De liefde soet // in ons gemoedt 
Deught groeyen doet. 
2. Den Roomer met dat edel nat 
Wilt nu eens omme-drincken, 
En soetjens laten sincken 
In ons verheven Bacchus vat. 
Het is den wijn, als hy ons raeckt // vrolijck maeckt: 
Daerom wilt hem eeren; 
De liefde soet // in ons gemoedt 
Deught groeyen doet. 
3. Sou hier wel yemandt van ons al 
Soo stout’lijck derven spreken, 
Dat druyven nat gebreken, 
Ick segh dat hy ons smaken sal. 
Het is den wijn, als hy ons raeckt // vrolijck maeckt: 

{==208==} {>>pagina-aanduiding<<}

Daerom wilt hem eeren; 
Dus drinckt met lust, met lust, met lust, Tot dat gy rust. 




  
[Waer toe dees sware suchtjens]


Stemme: Van den nieuwen hansop.

WAer toe dees sware suchtjens 
Verdoolde Herderin? 
Hervat eens u genuchtjens, 
En stelt uyt uwen sin 
Al dit treuren, al dit kermen, 
En wilt my u slaef ontfermen, 
Laet weerom, soete blom, eens wermen 
’t Hertcken door de min. 
2. V wel geschickte leden, 
En blondt gekroeset hayr, 
Naer yeder een aen-beden, 
Wensch ick voor een Autaer, 
Om tot offerhand’ te geven 
’t Voedsel van mijn jeughdig leven, 
Want ghy zijt // t’aller tijdt // hier verheven, 
Dat sweer ick u voorwaer. 
3. V blosende schoon wangskens 
Die stelen aen mijn ziel 
Veel duysent wreede pranghskens, 
En soecken haer verniel. 
Kan ick geenen troost verwerven, 
Soo sal ick gewilligh sterven, 
Willigh // noch billich // en kan ick niet derven 
’t Geen’ my soo wel beviel. 

Is ’t buyten Godt,, ’t is enckel spot.



  

{==209==} {>>pagina-aanduiding<<}

Kluchtigh rondeel, tot lof van het lecker Stallen-bier.

SOo ick onlanghs al fantaserende gingh 
Buyten Op-brussel om my wat te vermaken, 
Eer ick t’huys wat op mijn backhuys vingh, 
Want ’t ginger seer slecht van sulcke saken, 
Ick was bly dat ick soo kost wegh geraken: 
Dus ben ick recht door Vckel-bosch geloopen, 
Al waer ick heb veel lieden achter-haelt, 
Van allerhande soorten met hoopen, 
Die quamen daer al te Stalle in-gedaelt, 
Ende waren terstondt in de Kroon geseten; 
Doen hebben sy my om Liedekens gequelt, 
Maer ick hadd’ noch qualijck ombeten; 

{==210==} {>>pagina-aanduiding<<}

Dus moest ick singen met gewelt: 
Meyskens die willen haer tot houwen stellen, 
Al zijnse maer veerthien oft vijfthien jaer, 
Sy liggen haer ’s nachts met droomen en quellen, 
Och hadden wy eenen troetelaer! 
Ja peysden sy, dat is doch waer, 
Moet ons leedt ons soo haest zijn verweten? 
Noch hoorde ick elders singen, het scheen dat sy kreten, 
Sy rammelden potten, pannen, en maeckten groot getier: 
Ia dacht ick, wat doet allen ons lecker Stallen-bier? 
2. Daer waren noch in een ander prieelken geseten 
Dry oft vier knechtkens al met een vioolken, 
Sy en hadden de Liedekens oock niet vergeten, 
Op den sangh accordeerden sy met een mandoolken: 
O schoon Goddinn’, moght my gebeuren, 
Dat ick u voet-stappen moght speuren 

{==211==} {>>pagina-aanduiding<<}

Met uwen danck. 
Mijn hert verheughde door den soeten sanck. 
Noch begosten sy sonder treuren: 
Die mint die lijdt veel pijn, 
Hy die ongetroost van sijn herderinne is. 
Doen songen sy een, ende dat onthiel ick, 
Door dien dat het gingh seer soet en fris: 
Cupido ghy fellen tyrant, 
Hoe quelt my uwen brandt, 
Alle mijn verstandt, 
En sinnen zijn door u ontstelt. 
Dat wiert gesongen en gespelt, 
De dochters en vrouwen waren al bly van geeste, 
Sy dansten ende sprongen, en elck songh om ’t meeste: 
Alderhande Liedekens, ende maeckten goede chier: 
Ia dacht ick, wat doet allen ons lecker Stallen-bier? 

{==212==} {>>pagina-aanduiding<<}

3. Alle de vreught en gingh doen maer eerst aen, 
Sy gingen eenen dans in ’t ronde maken, 
En daer begost te singen eenen drolligen Haen: 
Niet meer Lincken droncken drincken, 
Noch al droncken Lincken drincken. 
Ey schijt in u broeck, al soudt ghy stincken, 
Dat wenschte ick den Vendt naer sijn bedrijf. 
Doen hoorde ick daer noch singen een oudt wijf: 
Och Jan, wildy my niet kussen, waerom troudy my dan? 
Schaemdy u niet, seyd’ den man, gy verrimpelt vel kout? 
Noch beklaegde hem daer eenen die versch was getrout: 
Alle mijn vreught is nu verdwenen, 
Ghy jonge gespeelen, ick ben gehouwt. 
Zijt ghy alreede (docht ick) soo verflouwt, 
’t Waer goedt, kost ghyse op d’oude merckt verkoopen, 
En kost ghy met dat geldt een ander vrouw gekoopen. 

{==213==} {>>pagina-aanduiding<<}

Hansjen den Moeselaer quam daer al spelende in-geloopen: 
Meysjen sluyt u deurtjen toe, den Biteba komt. 
Keert u eens om Reusken, Reusken, 
Keert u eens om, Reuseken. 
Sou men niet mogen vitsen picken, kooren saeyen, terwe maeyen met een groot plasier? 
Ia dacht ick, wat doet allen ons lecker Stallen-bier? 
4. Van allen dit danssen, spelen, en springen 
Begost ick te wesen heel wel gesint, 
Doen begosten sy my met half potten te bringen, 
En ick begost dit Liedeken onbekent: 
Onlanghs in het groene quam my in ’t gemoedt, 
Dat ick hadd’ van doene, ’t was een Meysken soet, 
Dat ick hadd’ van doene, ’t was een Meysken soet. 
Doen was daer haest den vollen vloedt, 
Maer naer dat wierdt een ander op-geheven 

{==214==} {>>pagina-aanduiding<<}

Van een jongh vrouken, die lustich haer keel deed’ beven: 
Ghy amoureuse geesten, 
Verquist den tijdt als beesten. 
Wy schenen te wesen op Venus feesten. 
Noch was daer eenen onder het getal, 
Die heeft hem al heymelijck versteken 
Met een jongh Meysken in den stal, 
Maer sy songh seer luyde met loose treken: 
Maer ghy sult heeten loen, 
Want ghy en sult niet op-doen. 
Van lacchen pisten wy schier in onsen schoen, 
Hy maeckte hem wegh, en liet alleen dat proper dier: 
Ia dacht ick, wat doet allen ons lecker Stallen-bier? 
5. Prince, wy zijn van daer gekomen ras, 
En vonden malkanderen al onder wegen, 
Wy hielen in ’t gaen eenen fraeyen pas, 

{==215==} {>>pagina-aanduiding<<}

En moesten ons spoeyen, want het meer als tijdt was: 
Wy quamen al d’ander Lief-hebbers tegen, 
Van uyt de Kat, Seroep-pot, ende daer ontrent, 
Doen wiert daer over-handt gesongen een Liedeken eloquent: 
Een aerdigh dier, een Bloemken fier, 
Fraey ende jent, 
Staet in mijn hert geprent, 
Allen desen Somer duert soo langh. 
Sy refereynden, rondeelden al met party: 
Doen hoorde ick een Meysken die stondt aen d’een zy: 
Och sal ick noch langer zijn,, in dees pijn, 
Al door het vyer der minnen, het brandt soo seer. 
Sy en songh ’t niet uyt, het was haer leedt. 
Doen songen wy te gader al met jolijt: 
Den lieffelijcken Mey is nu in sijnen tijdt, 
Met sijne groene blad’ren. 

{==216==} {>>pagina-aanduiding<<}

Door het langh dueren het viel ons te swaer, 
Wy scheyden met vreught en jeught seer goedertier: 
Ia dacht ick, wat doet allen ons lecker Stallen-bier? 



  
Klaegh-liedeken, van een seker iongh-man, over sijn nieuw-getrouwde vrouwe.


Stemme: Ondertusschen ruyse-muysen.

WEl hoe vrient, hoe staen u oogen 
Soo diep in den kop getogen? 
Waer af zydy soo ontstelt? 
Seght my doch wat dat u quelt: 
V gelaet dat plagh te blosen 
Schijnt van koud’ te zijn bevrosen, 
En u neusjen staet soo scherp, 
En soo spitsigh als een Herp. 
2. Segt my Joos wat u mach letten, 
Mislijck sal ick ’t wel versetten, 
Is het sieckte dat ghy draeght? 
Oft wel droefheyt die u plaeght? 

{==217==} {>>pagina-aanduiding<<}

Oft wel is u yet ontnomen? 
Oft wel yemandt over-komen 
Die u eenigh onrecht doet? 
My dunckt jae aen u gemoedt. 
3. Neen het vrient, ic sal ’t u klagen, 
Want ick daeg’lijcx moet verdragen 
Van mijn wel-gemaeckte Griet, 
Die my brenght in dit verdriet. 
’t Is nu twintigh maent geleden, 
Dat ick met haer ben getreden 
In den Houwelijcken staet, 
Tegen al mijn vrienden raedt. 
4. Al het geen’ haer Ouders gaven 
Van hun erffelijcke haven, 
Is vervlogen in den windt: 
God, wie heeft my soo verblindt? 
Mijnen winckel plagh te groeyen, 
Wel versien van alle goeyen, 
Maer mijn wijf die maket wel, 
Want sy hangt hem aen haer vel. 
5. Op de straet scheen sy wat wonders, 
In de Kercke wat besonders, 
Want sy naer de nieuwe sneed’ 
Was van boven tot beneed’. 
Maer, eylaes! ick vind’ ten lesten 
Niet een stuyver schier ten besten, 
En soo sy die krijgen moght, 
Wiert terstont aen ’t lijf gebrogt. 
6. Juffrouw plagh een Huyck te dragen, 
Nu soo heeft sy sonder vragen 
Een Capruyn gekocht van Taf, 
Huyck en Voorschoot moeten af. 
’s Avondts als ick sou gaen slapen, 
Gaet sy in den spiegel gapen, 
Bindt haer locken op den kop 
Wel met veertigh snoeren op. 
7. ’t Goude-kruys met Diamanten, 
d’Onder-rock met silv’re kanten, 
Hooft en borst vol Engels-lint, 
Maken mijne bors heel blindt. 
Vijf-en-twintigh peerle-bellen 

{==218==} {>>pagina-aanduiding<<}

Steken door haer oore-lellen, 
Ende swieren langhs den neck, 
Even als aen Jan de Geck. 
8. Gansche nachten blijft sy wrijven, 
Heel de weeck door over stijven, 
Om des Sondaeghs tegen noen 
Haren winckel voor te doen: 
In de plaets van dan te lesen, 
Soeckt sy in ’t gesicht te wesen 
Ievers van een Juffer-hoop, 
Dat sijn goedtjen stelt te koop. 
9. Haren rock van tarsenelle 
Kost my seven guldens d’elle, 
Item eenen van satijn, 
En den Tabbart armezijn. 
Maer so saen de Kremers kloppen, 
Gaet mijn sloor haer yevers stoppen; 
Want het isser slecht gestelt, 
Kas en bors zijn sonder gelt. 
10. Seght my vriendt, heb ick geen reden 
Dat ghy over al mijn leden 
Dees veranderinge siet, 
Die my door mijn wijf geschiet? 
Hondert mijlen soud’ ick loopen, 
Om haer yevers te verkoopen; 
Vrient, ick heb een Pop getrout, 
Oft my lief is, oft berouwt. 

Naer ’t duyster hoop’ ick ’t licht.
Eynde des derden Deels.





{==219==} {>>pagina-aanduiding<<}

Register der gesanghen ende refereynen, begrepen in J. M. Brabandts nachtegaelken.

Noteert dat dit † beteeckent de nieuw by-gevoeghde Liedekens.
    
Minne-liedekens.

        ALs ick was in ’t bloeyen van mijn tijdt.	29
Blinckende Schat-kist, op-gevult.	64
Blijdschap van my vliedt.	69
† De suster van de toovery.	78
Edel Artisten koen.	74
† Gebeden // seyndt heden // dijn reden // tot Godt.	82
Geen volmaeckte vreught.	18
† Gelijck hy die de Sonn’ te langh besiet.	40
Ghy amoureuse geesten.	67


{==220==} {>>pagina-aanduiding<<}
Ghy Jongh-mans die uyt vryen gaet.	46
† Goddinne van mijn ziel’.	12
† Godd’lijck vercierde // vrouw.	80
Helaes! nu magh ick wel verlangen.	54
Het kleyn kindt Venus wicht.	38
‘k Hoorde dees voor-leden dagen.	42
Lestmael lagh ick in fantasy.	58
Nymphen, wilt ghy vreughdigh leven.	22
O cierelijck cieraet!	15
O eenigh voedtsel van mijn jeught!	33
O ghy valsche tongen.	50
O liefste verheven!	76
Onlanghs gingh ick spaceeren.	43
† O Peys-Godinne, die soo langh.	9
O soetste Nymphe schoon!	57
Schoone Nymph die u door soete reden.	25
Sint dat ghy mijn gedachten.	62
Sylvia, reyne Maeght.	52
Vlucht niet, vlucht Laura niet.	61





{==221==} {>>pagina-aanduiding<<}

Herders-dichten.

AMarillis,	106
Coridon sucht nacht ende dagh.	146
Den Mey die komt ons by // seer bly.	124
Doen Daphne d’overschoone Maeght.	102
Herderinne.	112
Ick kom u hier begroeten.	147
Komt Galathea, komt seer veerdigh.	138
Liefste Amaranthe,	136
† Liefste Philida.	87
O Galathea, mijn schoone Goddinne.	109
O mijn beminde // Clorinde,, &c,	132
Onder eene groene linde.	100
Schoon Herderin.	89
Seght my, o soete Herderinne.	93
Sylvester jongh bejaert.	122
† Sylvia die mijn zieltje pijnt.	129

    
{==222==} {>>pagina-aanduiding<<}
Waer neemt ghy soo haestigh henen uwen gangh.	113
Waer henen Rosemondt.	126
’t Was eenen Herder vroegh op-gestaen.	98




Boertigheden.

BEso los manos, mijn soete Schelmpjen.	158
Buyten Brussel in de Kat.	163
Eylacen armen bloedt, dat ick oyt ben gehouwt.	200
† Gesellen van den Wijn.	182
Godt groet u Broeders van den Wijn.	206
† Hoort gespeelen, wie ghy zijt // siet in tijdt.	153
† Hoort eens den slimmen aert.	186
’t Is geleden eenigh tijdt.	173
Lestmael gingh ick my vermeyden.	190
Lestmael komend’ onbekent.	205
Lestmael wasser by ter Vuren.	184
Lestmael wierd’ ick gesmeten, hoort mijn vermaen.	192
Lieve Lijsjen, mijn soete Roosjen.	154

    
{==223==} {>>pagina-aanduiding<<}
Mopsus quam eens by gevalle.	167
Nu Heereman, nu Jongh-gesel.	176
Nu Jannetjen, mijn soete Beck.	169
Onlanghs en wasser niet verr’ van hier.	165
† Onlanghs hoorde ick een geklagh.	180
Tsa Vriendekens weest al te samen verblijdt.	187
Soo ick onlanghs al fantaserende gingh.	209
Waer toe dees sware suchtjens.	208
Wel hoe vriendt hoe staen u oogen.	216
Wilt dan niemandt Rondom-leelijck.	198

Eynde des Registers.


    
{==224==} {>>pagina-aanduiding<<}

    Approbatie.

    
    DIt Boeckjen, genaemt Het Brabandts Nachtegaelken, in-houdende veel schoone Liedekens, sal mogen gedruckt worden, tot eerlijcke vermakinge der Jonckheydt.
       A. L. L. C.
    
        Extract uyt de Privilegie.

    
    PHilippus by der gratien Godts, Koningh van Castilien, van Leon, van Arragon, van beyde de Sicilien, van Hierusalem, van Portugael, van Navarre, &c. heeft toe-ghelaten aen JAN MOMBAERT, alleen te mogen drucken dit Boeckjen, ghenaemt Het Brabandts Nachtegaelken, door den selven I. M. in 't licht ghebrocht, ende in desen Druck op een nieuw vermeerdert: Verbiedende aen alle andere Boeck-druckers ende Boeck-verkoopers, het selve in neghen toekomende Iaren naer te drucken in 't geheel oft in deel, oft elders ghedruckt in dese Landen te brengen, oft te verkoopen, op de verheurte vande selve Boecken, en daer-en-boven te vallen in d'amende begrepen in d'opene brieven daer van Zijnde. Gegeven in onse Stad van Brussel. den 11. septembris 1642. 
    Onderteeckent
    STEENHUYSE.