Print Algemeen letterkundig lexicon(2012-....)–anoniem Algemeen letterkundig lexicon Vorige Volgende Retorische procedés en stijlfiguren: de klassieke traditie aanroeping zie invocatio aanschouwelijkheid zie evidentia, plastiek aanspraak zie apostrofe abusio accumulatio adiectio adiunctio adynaton allegorie allocutio zie apostrofe allusie allusio zie allusie amplificatio-2 anacephaleosis zie recapitulatio anaclasis-2 zie antanaclasis anadiplosis anafoor-1 anafora zie anafoor-1 anakoinosis analogie-1 anastrofe annominatio antanaclasis anthorisme anthypofora zie hypofoor/anthypofora en anticipatie-1 anticipatio zie prolepsis-1, prolepsis-2, prolepsis-3 antifrase antilogie zie oxymoron antimetabole antiparastasis antistrofe-2 antithese antitheton zie antithese antonomasia-1 antonomasia-2 aphodos apodioxis apodosis apofasis apoplanèsis zie aversio aposiopese apostrofe appositio aprosdoketon argument asteismus asyndeton-1 attenuatio zie minutio auxesis zie amplificatio-1, amplificatio-2 aversio aversio ab auditoribus zie apostrofe bescheidenheidsformule beschrijving-1 brachylogie brevitas brevitas-formule captatio benevolentiae catachrese zie abusio certum chleuasme circumlocutio zie perifrase clausula climax-1 coacervatio colon comma comminatio commoratio zie parafrase communicatio zie percontatio communio-1 communio-2 zie symploce commutatio comparatio complexio zie symploce compositie compositio comprobatio zie confirmatio concatenatio concessio conciliatio conduplicatio conexio zie concatenatio confirmatio congeries constructio ad sensum constructio ad sententiam zie constructio ad sensum contentio contradictie zie contradictio in terminis, oxymoron contradictio in terminis contrapositum zie antithese conversio zie epifoor correctio deel voor het geheel zie pars pro toto, synecdoche deletio zie detractio demonstratio denominatio zie metonymie deprecatio derivatio zie figura etymologica descriptio zie beschrijving-1 en beschrijving-2 detractio diacope diaeresis-3 diastole diatyposis zie evidentia digressie zie digressio digressio dinumeratio zie enumeratio disiunctio zie hyperbaton disjunctie zie hyperbaton dislocatie dissimulatio dissolutio zie asyndeton-1 distinctio distributio-1 zie isocolon distributio-2 dittologie zie synoniem dubitatio duplicatio zie epanalepsis ekfonesis zie exclamatio ekfrasis ellips emfase enargia zie evidentia enumeratie zie enumeratio enumeratio epanadiplosis zie anadiplosis epanafoor zie anafoor-1 epanalepsis epanodos epanorthosis epifonema epifonesis zie exclamatio epifoor epifora zie epifoor epifrasis epimerismos zie enumeratio epimonè zie parafrase epiploce zie gradatio epistrofe zie epifoor epitheton epizeuxis zie epanalepsis ethopoeia evidentia exaggeratio zie amplificatio-1, amplificatio-2 exclamatio excursus zie digressio exempel zie exemplum exquisitio zie percontatio extenuatio zie litotes figura etymologica figurae elocutionis zie woord- en zinfiguren figurae sententiae zie gedachtefiguren figurae verborum zie woord- en zinfiguren gedachtefiguren geheel voor het deel zie synecdoche, totum pro parte geminatio genus pro specie gradatio hendiadys herhaling zie repetitio homoioptoton homoioteleuton hypallage hyperbaton hyperbool hypofoor/anthypofora hypotyposis zie evidentia hysterologia zie hysteron proteron hysteron proteron impossibile zie adynaton inconexio zie asyndeton-1 incrementum inquit-formule interpositio zie parenthese interrogatio-1 zie pusma interrogatio-2 zie retorische vraag invocatio ironie isocolon iteratio zie palillogie komma litotes meiosis zie minutio membrum zie colon metabasis zie aversio metafoor metafrase metaleps(is) metanoia metastasis-1 metoniem zie metonymie metonymie minimalisering zie minutio minutio nadruk zie emfase nadrukformule numerus obscuritas obsecratio-1 obtestatio zie obsecratio-1 occupatio omschrijving zie perifrase ontkenning oppositie zie antithese opsomming zie enumeratio ordo artificialis ordo naturalis overdrijving zie hyperbool oxymoron palillogie paradox parafrase parale(i)psis zie praeteritio parègmenon zie figura etymologica parenthese paronomasia pars pro toto percontatio percursio perifrase periode-2 periodus-1 ploce pluralis pro singulari polyptoton polysyndeton praemunitio praeteritio pragmatografie prolepsis-2 prolepsis-3 prosapodosis protasis-2 proteron hysteron zie hysteron proteron prothysteron zie hysteron proteron purgatio pusma recapitulatio redditio reduplicatio zie anadiplosis reflexio regressio remotio zie metastasis-1 repetitio res certa zie certum reticentia zie aposiopese retorische figuur retorische vraag reversio zie anastrofe sarcasme schijnvraag zie retorische vraag schildering zie evidentia sermocinatio significatio simile similitudo simulatio singularis pro plurali species pro genere subiectio subiunctio subnexio zie subiunctio syllepsis-1 symploce synchorèsis zie concessio synecdoche synoniem tangconstructie zie hyperbaton tapeinosis zie understatement tegenstelling zie antithese tertium comparationis tmesis toespeling zie allusie totum pro parte traductio trajectio verborum zie hyperbaton translatio troop-1 trope zie troop-1 en troop-2 uitroep zie exclamatio uitweiding zie digressio understatement variatio verkorting zie abbreviatio, apocope woord- en zinfiguren woordspeling zeugma zinspeling zie allusie Thematische clusters: Gedachtefiguren: betrokkenheidaanroeping zie invocatioaanspraak zie apostrofeallocutio zie apostrofeanakoinosisanthypofora zie hypofoor/anthypofora en anticipatie-1antiparastasisapoplanèsis zie aversioapostrofeaversioaversio ab auditoribus zie apostrofechleuasmecomminatiocommunicatio zie percontatiocommunio-1dubitatioekfonesis zie exclamatioepifonemaepifonesis zie exclamatioethopoeiaexclamatioexquisitio zie percontatiohypofoor/anthypoforainterrogatio-1 zie pusmainterrogatio-2 zie retorische vraaginvocatiometabasis zie aversioobsecratio-1obtestatio zie obsecratio-1percontatiopusmaretorische vraagschijnvraag zie retorische vraagsermocinatiosubiectiouitroep zie exclamatioGedachtefiguren: contrastanthorismeantilogie zie oxymoronantitheseantitheton zie antitheseapodosisaprosdoketoncommunicatio zie percontatiocommutatiocontentiocontradictie zie contradictio in terminis, oxymoroncontradictio in terminiscontrapositum zie antitheseepanorthosisexquisitio zie percontatiofigurae sententiae zie gedachtefigurengedachtefigurenontkenningoppositie zie antitheseoxymoronparadoxpercontatiotegenstelling zie antitheseGedachtefiguren: nadruk/verduidelijkingaanschouwelijkheid zie evidentia, plastiekamplificatio-2apofasisargumentbeschrijving-1certumcommoratio zie parafrasecomprobatio zie confirmatioconfirmatiocorrectiodemonstratiodescriptio zie beschrijving-1 en beschrijving-2diatyposis zie evidentiadigressie zie digressiodigressiodistinctioekfrasisemfaseenargia zie evidentiaepanorthosisepifrasisepimonè zie parafraseevidentiaexcursus zie digressiohyperboolhypotyposis zie evidentianadruk zie emfasenadrukformuleoverdrijving zie hyperboolparafraseploceres certa zie certumschildering zie evidentiauitweiding zie digressioGedachtefiguren: ordeninganticipatio zie prolepsis-1, prolepsis-2, prolepsis-3aphodosdistributio-2hysterologia zie hysteron proteronhysteron proteroninterpositio zie parentheseordo artificialisordo naturalisparentheseprolepsis-2proteron hysteron zie hysteron proteronprothysteron zie hysteron proteronGedachtefiguren: verzachting/verkleininganticipatio zie prolepsis-1, prolepsis-2, prolepsis-3apodioxisaposiopeseattenuatio zie minutiobescheidenheidsformuleconcessioconciliatiodeprecatioextenuatio zie litotesironielitotesmeiosis zie minutiometanoiametastasis-1minimalisering zie minutiominutioparale(i)psis zie praeteritiopercursiopraeteritioprolepsis-3purgatioremotio zie metastasis-1reticentia zie aposiopesesynchorèsis zie concessiotapeinosis zie understatementunderstatementGedachtefiguren: weglatingaposiopesebrachylogiebrevitasbrevitas-formuleobscuritasoccupatioparale(i)psis zie praeteritiopercursiopraeteritioreticentia zie aposiopeseOverdrachtelijk taalgebruik: metafoorallegorieallusieallusio zie allusieanalogie-1antifraseantonomasia-1asteismusdissimulatioepithetonexempel zie exemplumironiemetafoorsarcasmesignificatiosimilesimilitudosimulatiotertium comparationistoespeling zie allusietranslatiozinspeling zie allusieOverdrachtelijk taalgebruik: metonymieantonomasia-2deel voor het geheel zie pars pro toto, synecdochedenominatio zie metonymiegeheel voor het deel zie synecdoche, totum pro partegenus pro speciehypallagemetaleps(is)metoniem zie metonymiemetonymiepars pro totopluralis pro singularisingularis pro pluralispecies pro generesynecdochetotum pro parteOverdrachtelijk taalgebruik: omschrijvingabusioadynatoncatachrese zie abusiocircumlocutio zie perifrasedittologie zie synoniemimpossibile zie adynatonmetafraseomschrijving zie perifraseperifrasesynoniemtroop-1Woord- en zinfiguren: herhalinganaclasis-2 zie antanaclasisanadiplosisanafoor-1anafora zie anafoor-1annominatioantanaclasisconcatenatioconduplicatioconexio zie concatenatiocongeriesconversio zie epifoorderivatio zie figura etymologicadistributio-1 zie isocolonduplicatio zie epanalepsisepanadiplosis zie anadiplosisepanafoor zie anafoor-1epanalepsisepanodosepifoorepifora zie epifoorepistrofe zie epifoorepizeuxis zie epanalepsisfigura etymologicafigurae elocutionis zie woord- en zinfigurenfigurae verborum zie woord- en zinfigurengeminatioherhaling zie repetitiohomoioptotonhomoioteleutonisocoloniteratio zie palillogiepalillogieparègmenon zie figura etymologicaparonomasiaplocepolyptotonpolysyndetonprosapodosisredditioreduplicatio zie anadiplosisreflexioregressiorepetitiowoord- en zinfigurenWoord- en zinfiguren: toevoegingaccumulatioadiectioadiunctioamplificatio-2anacephaleosis zie recapitulatioappositioauxesis zie amplificatio-1, amplificatio-2climax-1coacervatiocomparatiodiaeresis-3diastoledinumeratio zie enumeratioenumeratie zie enumeratioenumeratioepimerismos zie enumeratioepiploce zie gradatioexaggeratio zie amplificatio-1, amplificatio-2gradatiohendiadysinquit-formuleopsomming zie enumeratioprosapodosisrecapitulatiosubiunctiosubnexio zie subiunctioWoord- en zinfiguren: verplaatsinganastrofediacopedisiunctio zie hyperbatondisjunctie zie hyperbatondislocatiehyperbatonreversio zie anastrofetangconstructie zie hyperbatontmesistrajectio verborum zie hyperbatonWoord- en zinfiguren: weglatingasyndeton-1deletio zie detractiodetractiodissolutio zie asyndeton-1ellipsinconexio zie asyndeton-1syllepsis-1verkorting zie abbreviatio, apocopezeugmaWoord- en zinfiguren: woordspelingannominatioantanaclasisderivatio zie figura etymologicadistinctiofigura etymologicaparègmenon zie figura etymologicaparonomasiapolyptotonreflexiotraductiovariatiowoordspelingWoord- en zinfiguren: zinsbouwadiunctioantimetaboleantistrofe-2antitheseantitheton zie antitheseclausulacoloncommacommunio-2 zie symplocecomplexio zie symplocecompositiecompositioconstructio ad sensumconstructio ad sententiam zie constructio ad sensumcontentiocontrapositum zie antithesemembrum zie colonnumerusoppositie zie antitheseopsomming zie enumeratioperiode-2periodus-1protasis-2symplocetegenstelling zie antithese Vorige Volgende