Nieuwsbrief
18 december 2019
Nieuws van de DBNL - december 2019
Verslag DBNL-dag
Op 8 november 2019 vond de allereerste DBNL-dag plaats bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Zo'n vijftig enthousiaste DBNL-gebruikers kregen een kijkje achter de schermen, konden al hun vragen stellen en gingen aan de slag met schatgraven in de DBNL. Het was een geslaagde middag met mooie gesprekken, positieve reacties en vijftig DBNL-minitompoucen! Bekijk ook het filmverslag van deze DBNL-dag.
Oproep: wat is uw schat uit de DBNL?
De afgelopen maanden vertelden DBNL-gebruikers in deze nieuwsbrief en in dit filmpje over hun schat uit de DBNL. Dat leidde tot veel enthousiaste reacties. De rubriek ‘De schatkamer van…’ zal komend jaar worden voortgezet. Wilt u ook in de nieuwsbrief vertellen over uw leukste, bijzonderste, opvallendste, mooiste schat uit de DBNL? Stuur dan een e-mail aan nieuwsbriefdbnl@kb.nl.
Nieuwe titels van december
In 1909 verscheen de satirische roman Hofstad van Johan W. Broedelet (1877-1946), de opa van schrijver Remco Campert. In de roman werden veel bekende inwoners van Den Haag op de hak genomen, onder wie Louis Couperus en schilder Mesdag. Schrijfster Anna de Savornin Lohman werd er destijds verdrietig van 'dat de literatuur tot zulk een laag peil zinkt' en vond het werk geen volwaardige bespreking waard. Een paar maanden later schreef ze alsnog een volledige recensie waarin ze vrijwel geen goed woord over had voor het chaotische werk. In 2013 werd het werk heruitgegeven, maar om de roman toegankelijker te maken werd toen wel twee derde van de tekst weggelaten. De DBNL brengt deze maand de eerste druk van het oorspronkelijke werk online, bestaande uit twee delen.
Het boekenweekgeschenk van 1959 werd geschreven door Hella S. Haasse en kreeg als titel Dat weet ik zelf niet. Het thema dat jaar was ‘Jonge mensen in boek en verhaal’, een onderwerp waarover Haasse het jaar ervoor al enkele lezingen gehouden had. Op verzoek van de commissie voor de collectieve propaganda van het Nederlandse boek werkte zij haar lezingen uit tot een essay over de veranderde plaats van de jeugd in de maatschappij. Dit boekenweekgeschenk in essayvorm staat nu online in de DBNL.
In 1855 werd in Vlaanderen het tijdschrift De Vlaamsche School opgericht, met als doel de verfransing tegen te gaan en de Vlaamse zelfontwikkeling te bevorderen. In 1902 ging het tijdschrift over in Onze Kunst en waar De Vlaamsche School ook nog de letteren behandelde, richtte Onze Kunst zich exclusief op de kunsten, zonder aan een beweging gebonden te zijn: het tijdschrift wenste ‘zich te plaatsen op geheel onzijdig terrein, en verklaart zich van de meet af vijandig aan blinde ophemelarij zoowel als aan stelselmatige beknibbeling’. Aan het tijdschrift, dat ook in Nederland verscheen en dat liep tot 1929, werkten bekende schrijvers mee als Maurits Sabbe en Louis Couperus. De eerste vier jaargangen van dit tijdschrift staan nu online.
Verder nieuw online deze maand jaargangen van de tijdschriften Over Multatuli en OSO over Surinaamse taalkunde, beide delen van de roman De boerenkrijg van Hendrik Conscience, het toneelstuk Twee Tudors van H.J. Schimmel over de Britse koninginnen Elizabeth en Maria Tudor en nog veel, veel meer titels.
De schatkamer van… Nele Hendrickx
Wat is uw schat in de DBNL en waarom?
‘Mijn schatten in de DBNL zijn de toevalstreffers, het feit dat ik er al googelend en surfend van alles ontdek wat ik niet zoek, van weetjes tot hele oeuvres. Een beetje zoals ik me mijn jeugdbezoeken aan de bibliotheek herinner: vrij spel, beginnen bij Jo Govaerts’ Hanne Ton en Anna Achmatova ontdekken, Ed Franck inruilen voor Marguerite Duras. Nu, zoveel levens- en professionele werkjaren later, blijft dat zoekplezier mede dankzij de DBNL intact. De DBNL betekent voor mij tijdreizen, vlotjes klikkend door de eeuwen en tijden heen, kennismaken met vaak onvindbaar gevonden werken: een spotdicht van de Vlaamse dichter Victor Alexis dela Montagne en ontdekken dat Emmanuel de Bom de inleiding schreef op één van zijn bundels; de gedichten van Maria van Ackere -Doolaeghe online lezen en dan voor de Letterenhuiscollectie 116 brieven aankopen die ze tussen 1834-1848 schreef aan Prudens van Duyse. Niet één ‘’schat’’ dus, maar de schattenjacht op zich is voor mij het grootste plezier.’
Wat zou u graag willen toevoegen aan de DBNL?
‘Meer Vlaamse teksten. Hiervoor zijn bijkomende structurele middelen nodig voor de coördinatie van de DBNL in Vlaanderen door de vzw Vlaamse Erfgoedbibliotheken en het nodige lobbywerk. We doen ons best.’
En omdat het feest is: wat wenst u de DBNL toe?
‘Grotere bekendheid bij een groter publiek, en dus ook bij mensen die niet professioneel met de letteren bezig zijn. De lat even hoog, maar de drempel wat lager? De homepage wat vlotter, aantrekkelijker?’
Nele Hendrickx is directeur van het Letterenhuis in Antwerpen.
Foto: Tom Cornille