Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 11

[Karel de Langhe]

LANGHE (Karel de) of Carolus Langius, volgens Sanderus, Sweertius en Valerius Andreas te Gend, doch volgens Lipsius, Miraeus en Paquot te Brussel geboren. Zijn vader, Jan de Langhe, heer van Beaulieu, was achtereenvolgende secretaris van Karel V en Philip II. Zijne moeder, Antoinette de la Sale, stierf den 30 December 1563 te Brussel. De jonge Langhe legde zich, op begeerte van zijn vader, op de regten toe, en werd, na te Leuven gestudeerd te hebben, in Italië tot doctor in de beide regten gepromoveerd. Den kerkelijken staat omhelsd hebbende, vestigde hij zich te Luik, waar hij kanunnik bij de hoofdkerk was. Hij knoopte vriendschaps-betrekkingen aan met de voornaamste geleerden van dien tijd, zoo als met Torrentius en Justus Lipsius, dien hij menigen goeden raad gaf, en wien hij tot het schrijven van zijne verhandeling de Constantia opwekte. Hij stierf in niet vergevorderden leeftijd, den 29sten Julij 1573. Zijn ligchaam rust in het oude koor der kerk van St. Lambertus. Op zijn grafzerk leest men:

Carolus Langius, J.C. Vir, ut scripta ejus testantur doctissimus. Cui Laevinus Torrentius, et Joannes Doverinus, Collega. monumentum poss., obiit ciƆ. iƆ. LXXIII. IV. kale, augusti.

Janus Lernutius schreef deze regels op zijn overlijden:

Langhe had eene rijke boekverzameling, bijna geheel zamengesteld uit Grieksche en Latijnsche handschriften, die Torrentius van zijne erfgenamen kocht, en aan de Jezuiten te Leuven vermaakte.

Hij had eene buitengemeene lust in het aankweeken van bloemen, die hij met andere planten uit de Indiën en van elders

liet komen. Lipsius, die zelf smaak in bloemen had, bewonderde zijnen hof. Hij was zeer ervaren in het Grieksch en Latijn; een goed dichter en een der uitnemendste oordeelkundigen van zijne eeuw. Schott aarzelt niet hem boven Lambinus en alle de overigen, die de werken van Cicero uitgelegd en verbeterd hebben, te stellen. Lipsius noemt hem den geleerdsten en vroomsten man. Ook Benedictus Arias Montanus geeft hem die namen. Lateren hebben op dien lof afgedongen.

Hij schreef:

Marci Tullii Ciceronis Officia, de Amicitia ac de Senectute, le membranis Belgicis emendata, Notisque illustrata, Antv. Guil. Silvius, 1563. 12^o. Ibid. 1573. 12^o. Achter de Observationes humanae van Andreas Scottus, Ibid. Gaspar Bellerus, 1615. 4^o.

Carmina lectiora: de Laudibus urbis Leodicensis. In navaem Christianorum de Turcis victoriam, duce Joanne Austriaco. Hymnus in natalem Domini. Paraphrasis in Orationem Dominicam etc. Deze gedichten vindt men achter de bovengemelde Observationes, en de Hymnus in Natalem Domini ook in de uitgaaf van 1594 der gedichten van Laevinus Torrentius.

Variantes Lectiones in Plauti Comoedias, collectore Carolo Langio, in de uitgaaf van Plautus, Antv. Christoph Plantinus, 1566. 16^o., met de noten van Turnebius en anderen. It. Basileae, offic. Hervagiana, 1568. 12^o. (Eruditorum aliguot virorum de Comoediâ et comicis versibus Commentationes; itemque in Plautum Annotationes, et alia quibus totus ferè Plautus explicatur; videlicit Lilius Gregorius Gyraldus, de Comoediâ ejusque apparatu: Julii Caesaris Scaligeri, de Comcediae origine, et de comicis versibus, Liber: Andreae Alciati, de Plautinorum carminum ratione, Liber, item, de Plautinis vocabulis, Lexicon: Joachimi Camerarii, de versibus comicis, et in Plauti comoedias Annoatationes: Caroli Langii Variae Plauti Lectiones: item Adriani Turnebi, et Adriani Junii in Plautum Observationes: et Coelii Secundi Curionis Plautinae Lectiones.)

Weleer bezat de baron de Crassier te Luik, in zijne bibliotheek Collectio variorum Diplomatum et Actorum Ecclesiae et Patriae Leodiensis, ex archivis Ecclesiae Cathedralis, Collegiatarum, ac Monasteriorum, operâ Caroli Langii in handschrift.

Ook vervaardigde Langius aanteekeningen op Seneca, Solinus, Plinius, Theophrastus en Dioscorides, die verloren zijn geraakt.

Zijne beeldtenis vindt men bij Foppens.

Zie Miraei, Elogia Belg. p. 161-163; Sauderius, de Gand. p. 37; Sweertius, Ath. Belg. p. 168, 169; Val. Andreas, Bibl. Belg. p. 121, 122; Foppens, Bibl. Belg. p. 235; Paquot,

Mém. pour servir à l'Hist. Litt. des Pays-bas, T. II. p. 488. Hoeufft, Parn. Lat. Belg. p. 58. Peerlkamp, de Poët. Lat. Belg. p. 109. J. Lipsius, de Constantia Lib. I. CI. Epist. qq. Lib. IV. Ep. 17. Gruteri, Delic. poetic. T. III. p. 54-59. Coupé, Soir. Litt. T. XV. p. 146. Saxe, Onom. Part. III. p. 406.