Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Alvoorder. Jaargang 1 (1900-1901)

Informatie terzijde

Titelpagina van Alvoorder. Jaargang 1
Afbeelding van Alvoorder. Jaargang 1Toon afbeelding van titelpagina van Alvoorder. Jaargang 1

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.63 MB)

Scans (240.90 MB)

ebook (5.24 MB)

XML (0.32 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie

Subgenre

verhalen
gedichten / dichtbundel
tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Alvoorder. Jaargang 1

(1900-1901)– [tijdschrift] Alvoorder–rechtenstatus Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Onze Doodsvijand.

Willst du alles vertilgen, was deiner Natur nicht gemäsz ist,
Nicolaï, zuerst schwöre dem Schõnen den Tod!
Goethe-Schiller.-Xenien.

Onze doodsvijand is een man dien wij de eer niet aandoen te noemen. Hij heeft een dezer weken, vol hoogmoed, in een ellendige Vlaamsche krant - die wij nooit zullen noemen - de jongeren aangevallen. Wat hij van ons weet te vertellen is zonder belang. Het is onbehendig bovendien! Achter iederen zin gaapt de leegte van zijn ziel gelijk eene zee die geen stranden kent. De man heeft het over rythmus en... hij verwart rythmus met kadens. Op deze kwestie, voor alle dichters sinds lang een uitgemaakte zaak, zullen wij hier niet terugkomen.

Maar is het werk van dien kerel dan belangrijk? Het geslacht dat ons onmiddellijk voorging heeft noch bewondering, noch achting voor zijn verzen, hoewel, naar hij zelf zegt, zij harmonieus zijn en daarbij kadens bezitten. Voor ons bestaat zijn werk niet; zijn verzen zijn niet van zelf, harmonisch

[pagina 204]
[p. 204]

uit zijn ziel opgeweld, zij zijn gemaakt. Hun maker heeft voor ons, literair gesproken, geene beteekenis. Nog een tiental jaren en al zijn gedoe - trots officieele en niet-officieele onderscheidingen - is voor goed vergeten. Dàt voor zijn werk!

Dit aan de ploert in eigen persoon: Kon hij bewust worden van muziek en gang in verzen - daarvoor is geen vrees, van muziek gevoelt hij geen zier! - zou hij inzien hoe verkeerd hij doet met ons aan te vallen vooraleer hij de hand op zijn kop heeft gelegd en gezien wie er onder staat! Immers hij is een man die, dag aan dag, door miserabele mengelwerken den smaak van ons ‘goede Vlaamsche volk’, waarvan hij steeds den mond vol heeft, hielp bederven! Zoo een man durft ons den vinger wijzen! Achteruit hond! waar dichters van hun kunst spreken als van iets heel heilig moet gij eerbiedig op afstand blijven.

Indien hij bij machte was dat laatste te begrijpen en te doen zou hij onmiddellijk ophouden een ploert te wezen! dàt zal noch kan gebeuren: een letterkundige ploert is altijd, iets of wat, kind van de lafheid en zich-zelven ontdekken is zijn allergrootste vrees. Daarin verschilt hij hoofdzakelijk van de krachtige individuën, die, van den beginne af, in overpeinzing, gestadig hun eigen zoeken en, zelfs in vreugd en lach, een deeltje van hun wezen veroveren.

De ploert heeft zich nooit gevormd. Op eens staat hij te midden van ons met een boek, proza of verzen, en, als journalist, schreeuwt hij ons dagelijks in de ooren wat hij denkt over dit en dat; over alles heeft hij een oordeel, spontaan weg... ‘l'homme médiocre, quoi!’ of beter ‘l'homme mitoyen.’ Alles is bij hem oppervlakkig... zijn leven eveneens. Diep doorgrondt hij niets... Hoe zou hij het kunnen? Zooals de natuur hem maakte heeft zijne omgeving van laag alloo en dubbelzinnigheid hem geëindigd!

Moreele schoonheid is aan zulk mensch onbekend. In hem geen leven met kleuren en schakeeringen waar alle echtheid, waarheid en geloof een echo kan vinden, een echo die de

[pagina 205]
[p. 205]

ontvangen tonen met meerder kracht en volheid kan opzenden. Zijne ziel is een graf!...

Sterke individuën staan tegenover hem met breed en groot gemoedsleven; volgens de complexiteit van hun gestel en de delicaatheid hunner organen dragen zij in zich een min of meer compleet snarenspel, zinderend bij de minste emotie, bij de kleinste uitgedrukte emotie van anderen.

De ploert kan niet zinderen! Hij draagt in zich eene leegte waar niets echo geeft. Hij bewondert - indien hij bewonderen kan - met oogen alleen en dan nog met oogen van vreemden, oogen die voor hem hebben gezien en gevoeld! Zien zijn eigen domme oogen dan herkent gij oogenblikkelijk zijn kalversmaak.

Spreek hem over een boek dat hij las, spreek hem over een schilderij dat hij zag, en wacht... Stilaan zal hij, een weinig hervormd - verkleind en verengd wil ik zeggen - u uw eigen denkbeelden, uw eigen woorden wedergeven.

't Is genoeg! De letterkundige ploert waarop wij doelen, mag ons, van nu af, in vrede uitschelden; wij antwoorden niet meer! Hij mag meeloopen in den triomf van den dag: het lage journalistenbedrijf. We benijden hem niet en nog minder zijn verzen waarachter geen greintje gemoedsleven verborgen ligt! De menigte mag hem groot dichter noemen, hij mag, voor eenige penningen, officiëele gedichten maken voor de feesten van Nieuw-Carthaga! Geluk hoor! Hij heeft nog eenige jaren tijd...

En als hij sterft dan gaan we - zooals Max Waller zou zeggen, indien hij nog leefde, - in groep, een kroon leggen op het graf van Victor Hugo.

 

Nemo.



illustratie


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken