Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Belgische Illustratie. Jaargang 1 (1868-1869)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 1
Afbeelding van De Belgische Illustratie. Jaargang 1Toon afbeelding van titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 1

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (48.45 MB)

Scans (1610.58 MB)

ebook (42.73 MB)

XML (2.89 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Belgische Illustratie. Jaargang 1

(1868-1869)– [tijdschrift] Belgische Illustratie, De–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

[Nummer 6]

De Tijger.

Onder de verscheurende dieren bekleedt de tijger ongetwijfeld de eerste plaats. De treurige reputatie, die dit dier zich door zijne bloeddorst heeft bekomen, is sinds eeuwen het deel van den grootsten vijand der menschen geweest. Het kan echter niet ontkend worden dat men ook ten opzichte van den tijger den duivel zwarter gemaakt heeft dan hij is. De talrijke nazoekingen der reizigers zoowel als de waarnemingen, die men sinds eenige jaren in de dierentuinen heeft kunnen doen, bewijzen dat Buffon, in zijne schildering van den tijger, zich niet genoeg aan de waarheid gehouden heeft. Hij schildert hem als een afschuwelijken boosdoender en een ellendigen lafaard en vergenoegt zich niet met hem, wat goede eigenschappen betreft, op den laatsten trap te plaatsen maar acht ook zijne pooten te laag, zijn kop te dik, zijne lichaamsdeelen zonder eenige evenredigheid en wat niet al meer. Dat alles is zeer overdreven.

Zeker zal niemand, die den tijger heeft gezien - en daar bestaat tegenwoordig nog al gelegenheid voor - ontkennen dat hij een prachtig dier is. al heeft hij niet de indrukwekkende, statige en fiere houding, de sierlijke manen van den leeuw. Behalve dat de deelen zijns lichaams, wat Buffon ook zeggen moge, juist in evenredigheid zijn. doet hij in kracht voor den leeuw niet onder. Reizigers zijn er getuige van geweest, dat hij in vollen ren een das, een antiloop. zelfs een buffel aangreep en met zich voerde, zonder zijnen loop een oogenblik te vertragen of de snelheid er van te verminderen. Zijn prachtig geteekend vel eindelijk laat met de huid van geen enkel dier eene vergelijking toe.



illustratie
Een Kirghis door een tijger aangevallen


De neigingen, gewoonten en levenswijze van den tijger verschillen weinig van die van den leeuw. Ofschoon hij verlekkerd is op levend vleesch en warm bloed, versmaadt hij, wanneer de honger hem plaagt, een doode prooi niet, zelfs niet eene, die in staat van ontbinding verkeert. Als alle vleeschetende dieren drijft zijn instinkt hem aan om voor de toekomst te zorgen; van daar dat hij zoowel doodt als hij verzadigd is, als wanneer hij honger gevoelt. Buffon, die dit instinkt wellicht niet kende, noemde hem daarom misschien ‘nutteloos wreed.’

De tijger gaat gewoonlijk des nachts op jacht en brengt den dag in rust door. Slechts als de nacht hem niet voordeelig is geweest. zoekt hij bij het daglicht eene prooi machtig te worden. Hij houdt zich bij voorkeur aan de oevers van rivieren, meeren en vijvers op, niet alleen omdat daar de plantetende dieren komen om hunnen dorst te lesschen. maar ook omdat hij daar in de gelegenheid is visch te bekomen, waarvan hij een groot liefhebber is. en dien hij zeer goed weet te vangen.

[pagina 42]
[p. 42]

Een onvermoeid zwemmer zijnde, bedenkt hij zich geen oogenblik in het water te springen en visch of wild te vervolgen, wanneer deze zich vertoonen, en de wilde buffels, die zich dikwijls met den stroom laten medeslepen, vinden in hem een grooteren vijand dan in den krokodil.

Geen dier verdient minder dan hij de type van een lafaard genoemd te worden. Ofschoon gewoon den dag in zijn hol door te brengen, verlaat hij het, wanneer hij eetlust gevoelt, en niets kan hem van een poging terug houden om voedsel meester te worden en daarmeê zijnen honger te stillen, Het is waar, hij ontwijkt den mensch en zoekt te ontvluchten, wanneer jagers hem op de hielen zitten. Doch wanneer hij ontdekt dat groot gevaar hem dreigt of wanneer hij uitgehongerd is, kan hem niets tegenhouden, en hij ontziet den mensch evenmin als een stuk wild, als een ree of buffel. Hij dringt in afgelegen woningen, in dorpen en somtijds in de steden, zoekt de huisdieren op tot in hunne stallen, ook de menschen tot in hunne woningen en verslindt zijne prooi op de plaats, waar hij haar gegrepen heeft, of sleept haar naar zijn hol.

Te Goa vond men op zekeren dag een slapenden tijger in een slachterewinkel; hij had al het aanwezige vleesch verslonden; natuurlijk werd hij gedood. Men heeft niet verre van die stad een kruis opgericht op de plaats, waar een portugeesch officier, aan het hoofd eener afdeeling ruiterij rijdende, door een tijger van zijn paard gerukt, naar het bosch gesleept en verscheurd werd. De snelheid, waarmede het monster zijn aanslag volvoerde, had iedere poging tot redding onmogelijk gemaakt.

Ook op onze gravure kan men zien dat de tijger den mensch niet vreest. Een Kirghis, een bewoner der west-aziatische steppen, deed een rijtoertje in de woestijn in de nabijheid zijner woning. Gelukkig had hij, wat de Kirghizen meestal doen, een paard meêgenomen behalve dat hetwelk hij bereed. Nauwelijks was hij honderd schreden van zijne hut verwijderd, of plotseling sprong uit het hooge gras een tijger te voorschijn; deze had het oogenschijnlijk op de borst des ruiters gemunt, doch daar hij niet hoog genoeg gesprongen was, omklemde hij met beide pooten de borst van het paard en zette er zijne tanden in. De Kirghis haastte zich op het tweede paard te springen, en daar hij ongewapend was en zich overtuigde dat hij het arme dier niet redden kon, reed hij pijlsnel naar zijne woning, om zijne stamgenooten tot vervolging van den tijger te verzamelen.

Men vindt den tijger in Indië en China, in Indië voornamelijk op Sumatra en Borneo, in China, in de steppen van Mongolië. Ook ontmoet men tijgers in Siberië tot zelfs daar, waar de koude streijd genoemd kan worden, doch hun getal is niet aanzienlijk. De tijgers uit het Noorden hebben langer haar dan die uit de verzengde luchstreek en zijn lichter gekleurd; in bloeddorst evenaren zij hunne zuidelijke makkers. Overal, waar tijgers en menschen zijn, bestaat er tusschen beiden een strijd op leven en dood. Honderden menschen sterven er jaarlijks tusschen de tanden van dat verschrikkelijke dier, maar ook worden er jaarlijks honderden tijgers gedood, hetzij door landlieden, die zich zelven en hun vee te verdedigen hebben, hetzij door jagers, die de tijgers tot in hunne schuilhoeken vervolgen.

De Maleiers en de half wilde Indianen, die Chineesch Indië bewonen, maken jacht op den tijger zooals de Afrikanen het op den leeuw en den luipaard doen. Zij leggen aan den oever der rivier, waarin hij des nachts komt drinken en zwemmen, een lokaas neder en verbergen zich in het nabijgelegen kreupelhout, waarbij zij niet vergeten op de richting van den wind te letten. Zoodra de tijger het aas riekt, snelt hij er op toe, maar valt gewoonlijk doodelijk getroffen neder, alvorens hij het bereikt heeft.

In Hindostan gaat men op minder eenvoudige wijze te werk. Tot de tijgerjacht vormt zich daar eene expeditie, waarvan het opperhoofd een voornaam inlander of Europeaan is en ieder lid een vooraf bepaalde rol heeft te vervullen. De jagers rijden gewoonlijk op olifanten, op wier hoogen rug de tijger hen niet bereiken kan zonder met den muil des olifants of de wapenen des ruiters in aanraking te komen. Ieder ruiter is voorzien van drie of vier goede geweren en daarenboven van revolvers en messen. Vóór de hindousche rajahs met de europeesche vuurwapenen bekend waren, bedienden zij zich van pijlen en lansen.

De expeditie laat zich nooit door het toeval leiden. Zij is georganiseerd tegen een vijand, die van zijne tegenwoordigheid in de streek heeft kennis gegeven, en wiens hol ten naaste bij bekend is. Vroeg in den morgen begeeft men zich op weg om de kans te hebben van den tijger in den slaap te overvallen. Verschrikt ontwaakt, springt het ondier op, begint op eene verschrikkelijke wijze te brullen maar wordt tot zwijgen gebracht door eene algemeene losbranding, die gewoonlijk voldoende is. Somtijds evenwel komt hij gezond of licht gewond uit den slag te voorschijn; dan springt hij op den eersten olifant toe, dien hij ontmoet. Kan de jager hem niet spoedig genoeg een kogel in den kop of de borst jagen, dan is de toestand van den cornac zorgbarend genoeg, want deze heeft geen ander wapen dan de ijzeren piek, waarmede hij den olifant voortdrijft. Gewoonlgk echter verlossen de toesnellende jagers hem spoedig uit zijne moeilgke positie.

De gunstige streken voor de tijgerjacht zijn de distrikten van Goruckpour op de grenzen van Nepaul. Abbye-Lingh, een de oudste jagers van het land, verhaalt zeker schrijver, doodde er alleen 500. Hieruit kan men afleiden welk aantal tijgers er in die gewesten moet worden aangetroffen. In weerwil van hunne behendigheid en list zouden de jagers er nooit toe hebben kunnen komen het land van de gevreesde dieren te zuiveren; maar de beschaving en de daardoor ontstane ontginningen zijn hun de behulpzame hand komen bieden en hebben het gedierte naar de meer noordelijk gelegen wildernissen gedreven, waar thans de jager ze in menigte kan vinden.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken