Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Belgische Illustratie. Jaargang 8 (1875-1876)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 8
Afbeelding van De Belgische Illustratie. Jaargang 8Toon afbeelding van titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 8

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (26.80 MB)

Scans (1267.55 MB)

ebook (26.64 MB)

XML (3.06 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Belgische Illustratie. Jaargang 8

(1875-1876)– [tijdschrift] Belgische Illustratie, De–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 329]
[p. 329]

[Nummer 42]

Vrijheer von Schorlemer-Alst.

Het centrum in den duitschen Rijksdag zoowel als in den pruisischen Landdag bestaat uit eene groep mannen, welke door moed, onverbreekbare vastheid van beginselen en eene ware en degelijke welsprekendheid vergoeden, wat zij in getalsterkte te kort komen.



illustratie
VRIJHEER VON SCHORLEMER-ALST.


In den strijd tegen den Culturkampf staat het weinig talrijke centrum alleen tegenover het geheele Huis van Afgevaardigden; maar sterk door zijn goed recht, gaat het niet voor den reuzenstrijd tegen eene regeering en Kamer achteruit, die met het recht den spot drijven.

Geen duimbreed is het centrum van zijn standpunt afgeweken: het houdt den strijd met moed en vastberadenheid vol, en kan het al niet op groote overwinningen roemen, toch knakt elke aanval min of meer de regeering.

Een der aanvoerders dezer keurbende, sterk in hare eenheid van geloof en van wil, is de vrijheer von Schorlemer-Alst.

En hij heeft er recht op, de geniale redenaar, de gemoedelijke, maar vurige katholiek. Waar het de belangen van de bedreigde godsdienst, de belangen van zijn bedreigd vaderland geldt, staat de beroemde afgevaardigde vast als eene rots

Het redenaarstalent van den aanvoerder is onbetwistbaar, zelfs zijne politieke vijanden doen hem daarin recht, en waar hij aanvalt gaat hij steeds recht op zijn doel af; sterk door zijne overtuiging en door de kracht van zijn woord, versmaadt hij alle zijwegen en politieke kunstgrepen, waarvan de regeeringsmannen zich in den pruisischen Landdag maar al te veel bedienen.

Wie zijne redevoeringen gelezen heeft, zal moeten toestemmen, dat hij èn zijn stof èn de taal geheel meester is, dat zijne snijdende, soms humoristische, maar altijd degelijke aanvallen hem tot een gevreesd tegenstander maken.

Met een Windthorst, de gebroeders Reichensperger en andere voor treffelijke redenaars van het centrum valt hij onverschrokken den Culturkampf aan, legt het heilloos streven der regeering in al zijn naaktheid bloot, en treedt altijd weêr op voor de vertrapte rechten der katholieke bevolking.

Zijne redevoeringen tintelen van geest en humor; het zijn meer dan speldesteken welke hij zijnen politieken tegenstanders geeft - het zijn dikwijls bloedige geeselslagen, die de getroffenen wel met haat jegens den grooten redenaar vervullen, maar die zij niet weten af te weren.

Als men zijne redevoeringen leest, denkt men onwillekeurig aan den diep betreurden Mallinckrodt, die voor ruim twee jaren aan de katholieke wereld ontviel.

Het schijnt dat Mallinckrodt's geest in Schorlemer-Alst gevaren is, dat deze grooter en welsprekender is geworden sedert de eerste het stoffelijk omhulsel afgelegd heeft. Hij is een tweede Mallinckrodt en diens waardige opvolger.

Burghard Franz vrijheer von Schorlemer-Alst werd den 20 october 1825 op het voorouderlijk slot Herringhausen in Westphalen geboren. Hij was de jongste van vier broeders en acht zusters.

De familie Schorlemer is eene der oudste en aanzienlijkste van Westphalen, daar zij reeds meer dan vijf eeuwen in het voortdurend bezit van de oude heerlijkheid Friedharzkirchen in het distrikt Lippstadt is.

Zijn vader leidde grootendeels de opvoeding van den jeugdigen en veelbelovenden knaap; hij was zelf een man van groote kennis en zeld-

[pagina 330]
[p. 330]

zame gaven naar geest en hart; met de meest ontwikkelde mannen van de kristelijk-conservatieve richting van zijn tijd, zooals Stein, Vinke, generaal Müffling, enz., stond hij in nauwe betrekking.

Liefde voor de godsdienst, voor het vaderland en de ware vrijheid waren de hoofdtrekken van zijn karakter; het is dus niet te verwonderen dat ook de zoon, door den vader geleid, reeds vroegtijdig die karaktertrekken en eigenschappen in zich opnam, welke hem geheel zijn leven bijgebleven zijn.

De jongeling voltooide zijne opvoeding op de koninklijke saksische kadettenschool te Dresden, welke inrichting toen ter tijd in Duitschland een bijzondere vermaardheid bezat.

Toen hij zijne militaire studiën geëindigd had, trad hij in dienst van het achtste pruisische ulanen-regiment, waarmeê hij als adjudant den veldtocht in Baden, ter onderdrukking der revolutionaire bewegingen meêmaakte.

Als belooning voor zijne dapperheid ontving hij van den koning van Pruisen de orde van den Rooden Adelaar. Vroegtijdig verdedigde hij dus reeds op het slagveld de kristelijkconservatieve grondbeginsels, een strijd welken hij later met andere wapenen en op een ander terrein niet minder roemrijk zou voortzetten.

In 1852 nam Schorlemer-Alst zijn ontslag uit de dienst en trad nog in hetzelfde jaar in het huwelijk met de gravin von Droste-Vischering. Door haar kwam hij in het bezit van het kasteel Alst in Munsterland, waar hij zijne woonplaats vestigde en zijne rustelooze werkzaamheid begon.

Daar hij zich hier op den praktischen landbouw toelegde en aldus meer van nabij den landbouwer leerde kennen, vatte hij het plan op den landbouwer zooveel mogelijk te verheffen door de oprichting van een Bauernverein (Boeren-Vereeniging).

Zijn plan onmiddellijk willende verwezenlijken, richtte hij in de omstreken verscheidene vereenigingen van landbouwers op, wat echter door de regeering tegengewerkt werd.

Om de leden echter meer vastheid en steun te geven, riep hij alle verspreide vereenigingen tot eene algemeene vergadering te Munster bijeen, waar, door zijn invloed en voorlichting, de Algemeene Westphaalsche Boeren-Vereeniging tot stand kwam, welke, door duizende en duizende leden versterkt, een veelzijdig nut gesticht heeft.

De naam van Schorlemer-Alst begon reeds een goeden klank te krijgen; hem werd het presidentschap of lidmaatschap van verschillende genootschappen en vereenigingen aangeboden.

Ook zijn eigen stand zocht hij te verheffen, en hij was een der eerste leden van de kortelings weder opgerichte adellijke Johanniter-Malteser-Vereeniging voor de Rijnprovincie en Westphalen, welke de verdediging van het kristelijk geloof en de beoefening der kristelijke liefdadigheid ten doel had.

Hier was Schorlemer-Alst geheel op zijne plaats; bij den fransch-duitschen oorlog van 1870 en 1871 wist hij zich dan ook als lid dier vereeniging zoo verdienstelijk te maken, dat hem door de regeering de Kroonorde derde klasse geschonken werd.

Later werd in Westphalen de Vereeniging van katholieke Edelen gesticht, waarvan Schorlemer-Alst onmiddellijk lid, en na den dood van den vrijheer Wilderick von Ketteler met algemeene stemmen tot het voorzitterschap dier schoone instelling benoemd werd.

Het is onder zijne leiding dat die vereeniging zich over geheel Duitschland uitgebreid heeft en een krachtige steunpilaar van den adel is geworden tegen de meer en meer veld winnende revolutionaire denkbeelden.

De parlementaire loopbaan betrad Schorlemer-Alst in 1870 als lid van den Rijksdag voor Koerfeld en als afgevaardigde van den pruisischen Landdag voor dezelfde plaats.

Op dit oogenblik is hij afgevaardigde in de beide Huizen voor Steinfurt-Ahaus. Dat hij het hoofd van de centrum-partij in den pruisischen Landdag en daar geheel en al in zijn element is, hebben wij reeds gezien. Ook in den duitschen Rijksdag is hij eene schitterende verschijning en staat hij den aanvoerder van het een trum, den heer von Frankenstein, moedig terzijde.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken