Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Belgische Illustratie. Jaargang 13 (1880-1881)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 13
Afbeelding van De Belgische Illustratie. Jaargang 13Toon afbeelding van titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 13

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (38.24 MB)

Scans (1396.84 MB)

ebook (31.83 MB)

XML (3.01 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Belgische Illustratie. Jaargang 13

(1880-1881)– [tijdschrift] Belgische Illustratie, De–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Merkwaardigheden op het gebied van wetenschap, nijverheid en kunst.

INHOUD: - Schoeisel voor vriezend weêr. - Dito voor dooiweêr.- Vergiftvrije sigaren. - Vergiftige lucifers. - Levend of dood.

Ten gevolge der strenge vorst, welke wij in de laatste dagen hebben beleefd, heeft zich hier en daar weêr het geval voorgedaan, dat bij personen, die lange marschen door de sneeuw hadden te maken, de teenen geheel of gedeeltelijk

[pagina 164]
[p. 164]

afvrozen. Het kan daarom zijn nut hebben hier te wijzen op een eigenaardige soort van schoeisel, waardoor dergelijke ongevallen bijna zeker ver meden kunnen worden. De mannen althans, die Nordenskjöld naar het verre Noorden vergezelden, hebben het waarschijnlijk aan dit schoeisel te danken, dat geen hunner gedurende hun verblijf aan de baai van Koloesjin, dat toch van 27 september tot 1 april, derhalve zes maanden, duurde, last van bevrozen voeten gehad heeft. En wanneer het middel afdoende is onder eene koude van dikwijls 46º C. beneden nul, dan zal het stellig in minder barre streken, zoo als in ons land, goede diensten bewijzen.

Het ongerief van gewone leeren laarzen voor lieden, die verre tochten door de sneeuw te maken hebben, ligt voornamelijk hierin, dat het leer de vochtigheid opzuigt, de laarzen daardoor zwaar worden en slechts zeer langzaam droogen. Heeft men dus dagelijks in de zelfde laarzen te loopen, dan leveren zij weldra geen voldoend voorbehoedmiddel tegen de koude meer op, terwijl zij daarenboven, door hare bijna waterdichtheid, de uitwaseming van den voet belemmeren en derhalve op den duur voor de gezondheid nadeelig zijn.



illustratie
het nieuwe stadhuis te dixmuiden.


Al deze ongemakken worden uit den weg geruimd door het gebruik van het eenvoudig schoeisel, dat wij bedoelen. De laarzen, waarvan de leden der Vega-expeditie zich bedienden, waren van sterk zeildoek gemaakt; op de zool werd eene laag droog zeegras gelegd, en de voet werd, alvorens men de laars aantrok, in wollen kousen gestoken en vervolgens in een stuk dik, zacht vilt gewikkeld. Ziedaar de geheele inrichting van de eenvoudige voetbekleeding, die al degenen, welke er de proef van genomen hebben, niet genoeg kunnen roemen.

Het ligt voor de hand, dat het zeildoek en het zeegras, wanneer het eens vochtig geworden is, zeer snel droogt; dat beide stoffen, al worden ze ook nog zoo nat, nooit zoo zwaar en hard worden als leer, en dat ten slotte de uitwaseming veel beter zal zijn, dan zulks bij leder het geval kan wezen.

 

Deden wij boven den belanghebbenden een schoeisel aan de hand - aan den voet, was misschien juister gezegd -, dat bij felle vorst van groot nut kan zijn, thans willen wij een ander schoeisel bespreken, dat bij dooiweêr goed op

[pagina 165]
[p. 165]

zijne plaats zou wezen. Het is te vinden bij de Japaneezen, en deze omstandigheid voorspelt reeds, dat het hier geene zaak geldt, die wij ter navolging aanprijzen.

Japan heeft op vele plaatsen een vochtigen kleibodem, welks voornaamste eigenschap hierin bestaat, dat hij bij droog weêr ontzettend stoffig, en bij nat weêr alleronaangenaamst slijkerige is. Tegen dit laatste uiterste nu weten de Japaneezen zich uitstekend te wapenen. Zij dragen namelijk in plaats van schoenen horizontale plankjes, door twee opstaande plankjes ondersteund, geheel op de manier eener zitbank in miniatuur.



illustratie
schapenjacht in het rotsgebergte.


Dit schoeisel - wanneer het dien naam verdient - is hun bij slijkerig weêr van grooten dienst, maar heeft het ongemak, zeer lomp te zijn, zoodat men er al heel moeielijk op voort zou kunnen, wanneer het niet van zeer licht hout gemaakt was. Dat hout, kiri genoemd, weegt niet veel meer dan kurk, en is voor het vervaardigen van guetta's dan ook zeer geschikt. Eene andere houtsoort, door de Japaneezen met den naam van ho bestempeld, dient tot het vervaardigen van staatsie-guetta's; want men moet niet meenen dat het houten schoeisel in rang zou gelijk staan met onze nederige klompen. De twee steunstukjes worden echter steeds van harder hout gemaakt, daar zij bij het gaan het meest te lijden hebben.

[pagina 166]
[p. 166]

Men kan zich voorstellen hoe een Japansche kleiweg er bij slijkerig weêr en drukke passage uitziet. Lieden, die het gezien hebben, vertellen ons dat de grond het voorkomen heeft, als had men hem met kapmessen bewerkt.

 

Ieder kent den onverzoenlijken oorlog, dien sommige geneesheeren nog altijd de tabak, ons aller vriendin, blijven aandoen. Tabak en derhalve ook sigaren zijn voor hen een geest- en lichaamdoodend vergif; anderen daarentegen zien er zooveel kwaad niet in en denken eene sigaar na het diner zelfs aanbevelenswaardig voor de spijsvertering. Waar zelfs dokters het niet eens zijn, kunnen leeken natuurlijk moeielijk beslissen; het zal er wel meê zijn, als met vele andere dingen: il y a de grandes raisons pour et de grandee raisons contre. Wie echter bang mocht zijn dat in dit geval het contre zwaarder woog dan het pour, ziet zich thans het middel verschaft om het genot zijner sigaar te mogen blijven smaken, zonder door de wroeging van zijn hygiënisch geweten verontrust te worden. De scheikundige Dr. Kiszling te Bremen is er in geslaagd, sigaren te maken, die geheel vrij zijn van nicotine, zoo als men weet de giftstof, die de tabak gevaarlijk zou maken. Deskundigen hebben de sigaren van Kiszling onderzocht en er geen spoor van nicotine in ontdekt. Ze moeten zeer aangenaam van smaak, maar natuurlijk zeer licht zijn, en daarenboven voor maaglijders en herstellende zieken aanbevelenswaardige eigenschappen bezitten.

 

Maar terwijl van den eenen kant het gevaar voor vergiftiging weggenomen wordt, komt het ons weêr van den anderen kant bedreigen. Wie had het ooit gedacht? De zweedsche lucifers, die de ‘roodkoppen’ als giftige, gevaarlijke wezens verdrongen hebben, en die zich met haar utan svafvel och fosfor altijd zoo onschuldig aan ons voordeden, die zweedsche lucifers zijn per slot van rekening op hare beurt vergiftig! Wel werd sedert lang niemand meer door het zweedsche opschrift omtrent hare afkomst misleid, maar dat zij ons ook betreffende hare bestanddeelen zouden bedriegen, dat had waarschijnlijk niemand gedacht.

En toch is het zoo. Zekere zweedsche Dr. Edeling, lid van de vereeniging der zweedsche geneesheeren, werd onlangs bij een jong meisje geroepen, dat gepoogd had zich te vergeven door water te drinken, waarin zij koppen van zweedsche lucifers gekookt had, in de meening dat zij zoo goed phosphorus bevatten als de ‘roodkoppen.’ Kort nadat zij het vocht had ingezwolgen, werd zij door hevige ingewandspijnen aangetast, en werd haar toestand zelfs zoo ernstig, dat men voor haar behoud vreesde. Het meisje herstelde en bereikte dus haar doel niet, maar Dr. Edeling deed ongezocht eene merkwaardige ontdekking.

Bij het scheikundig onderzoek der zweedsche lucifers bevond hij dat zij eene aanzienlijke hoeveelheid protoxyde van potasch, eene buitengewoon purgatieve zelfstandigheid, bevatten. Maar dat is nog niet alles: de oppervlakte, waarop de lucifers alleen aangestreken kunnen worden, bevat eene zeer sterke dosis arsenicum, dat op het oogenblik der ontvlamming in de lucht vervliegt en met deze ingeademd wordt.

Deze beschuldigingen tegen de als zoo onschadelijk geroemde zweedsche lucifers ingebracht, komen ons ernstig genoeg voor, om ze hier meê te deelen; en al gelooven wij nu niet, dat het aanstrijken van lucifers ons dooden zal, zoo waarschuwen wij toch voor een al te lichtvaardigen omgang met zweedsche lucifers.

 

Daar alles in dit leven met den dood eindigt, willen wij hier besluiten met de mededeeling eener ontdekking, die een zeker middel aan de hand doet, om in geval van twijfel den dood of het leven te constateeren. Degenen, die bevreesd mochten zijn, dat men hen levend begraven zal, en die in hun testament voorzorgen tegen zulk een ongeval nemen, kunnen thans moed scheppen; want de wetenschap heeft ons een onfeilbaar middel bezorgd, om uit te maken of de levensvonk wel degelijk uit het sterfelijk lichaam geweken is: de electriciteit stelt ons in staat met wiskunstige zekerheid dood en leven van elkander te onderscheiden; twee of drie uren toch nadat het hart heeft opgehouden te kloppen, heeft het geheele spierstelsel des lichaams zijne gevoeligheid (excitabiliteit) verloren. Wanneer in dat geval de spieren door een electrischen stroom aangedaan worden, trekken zij zich niet meer samen. Zoodra dus bij voorbeeld de spieren van eenig lichaamsdeel, vijf of zes uren na den vermoedelijk en dood, aan galvanische werking blootgesteld, geene samentrekking meer toonen, kan men met zekerheid zeggen, dat de dood ze verstijfd heeft; want geene bezwijming, onmacht of toeval, hoe sterk zij ook mogen zijn, kunnen de samentrekking der spieren onder electrischen invloed beletten.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken