Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Belgische Illustratie. Jaargang 16 (1883-1884)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 16
Afbeelding van De Belgische Illustratie. Jaargang 16Toon afbeelding van titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 16

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (27.86 MB)

Scans (1514.96 MB)

ebook (27.08 MB)

XML (3.08 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Belgische Illustratie. Jaargang 16

(1883-1884)– [tijdschrift] Belgische Illustratie, De–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 297]
[p. 297]

[Nummer 38]

Onze gravures.

Hanengedachten.

Het hoendervolk trippelde, kakelde, pikte rustig op de binnenplaats, onder bescherming van sinjeur Haan, die door zijn stalen bek en zijne sterke klauwen wel geschikt was, om zijne bange dames tegen elk ongeval te behoeden.

Eensklaps, 't was in den herfst, viel er een appel op de pannen van het achterhuis, rolde en bonste op de binnenplaats neer. te midden van de kiekens, die klepperend met de vleugels en kakelend de vlucht namen, als was er een kanonkogel in hun paleis gevallen.



illustratie
hanengedachten, naar g. süs.


Toen zij meewarig rondzagen naar sinjeur Haan, die altijd als een zoo dapper en onversaagd kampioen bekend stond, om haar tegen dat rollende monster te beschermen, was hij even als zij op de vlucht gegaan en zat zelfs hoog op het dak naar dat rollend verschijnsel, beneden hem, te staren.

Eindelijk lag de rollende appel stil en zoo stil zelfs, dat ridder Haan den moed had van zijne hoogte te dalen en eene duchtige inspectie te gaan maken. Allengs naderde de held, evenals zijne kleine gezellen en overtuigde zich dat het monster wel degelijk onbeweeglijk bleef.

Nu neemt de Haan eene diep denkende houding aan als een rechter-crimineel, en vraagt zich af wat dat ding wel mag beteekenen, en of het een lekkere pik voor zijne dames zijn zou? Zijn Hane-verstand staat er nochtans op stil en de gespoorde ridder heeft voor geen halve duit vertrouwen in het ronde blozende ding, dat straks zoo holder-de-bolder, en zonder vleugels en pooten liep en nu zoo stil ligt alsof het de onschuld zelve was!

Het moeielijk vraagprnt zal zonder twijfel niet beslist worden, en om het eindbesluit van sinjeur Haan te kennen, zouden wij den kunstenaar Süs moeten verzoeken eene tweede teekening te maken, die even goed gelukt als deze.

Zoo meesterlijk als hier hebben wij nog geenen haan zien denken: hij zou een lid der belgische Akademie of een Hoogeschool-pofessor inderdaad beschaamd maken!

Op de Alpen geplukt.

Wie zoo gelukkig is, in den aanstaanden zomer den alpenstok te kunnen opnemen, en naar de prachtige bergen te gaan, zende mij een bloemtuil, daar geplukt, zoo schoon en sierlijk geschikt als die, welken wij hier den lezer aanbieden.

Wat al heerlijke bloemen van verschillenden

[pagina 298]
[p. 298]

vorm en kleur, naar gelang men hooger naar den top klimt, groeien op de hellingen van het reuzengebergte! Geen reiziger, die de Alpen bezoekt en geruimen tijd zijn oog heeft laten waren over de wit glimmende bergtoppen en gletchers, of hij zal ten slotte ook het bloemtapijt bewonderen dat op sommige plaatsen voor zijnen voet is uitgespreid.

Wie kent de prachtige Alpenroos niet! Doch buiten haar ontluiken daar eene menigte andere bloemen, die eene eigenaardige schoonheid ten toon spreiden. Over het algemeen hebben de alpenbloemen korte stengels; zij verheffen zich weinig boven de blaêren, die dicht op elkander gedrongen zijn als om den grond tegen de groote hitte of tegen koude te beschutten. De bloem hoeft er niet naar licht te reiken; immers schaduw is daar boven weinig of niet.

Een der sierlijkste en meest gezochte plantjes der Alpen is het edelweiss, dat zoo gezocht en bezongen wordt als ons vergeet-mij-niet, en meer dan dit laatste heeft het menschenlevens gekost.

Vertelt men niet eene roerende legende van ons klein ‘blauw-oogerke’ dat ons uit het gras zoo vriendelijk toepinkt? Twee verloofden wandelden op den boord van een moerassigen rivierrand, op welken de blauwe bloemekens met gouden puntjes, in milden overvloed bloeiden.

‘Ho,’ riep het bruidje, ‘wat lieve bloemekens! Mocht ik ze bezitten en ze, als het teeken der hoop, op mijn keurslijf dragen!’

Wat kon Herman aan zijne Dorothea weigeren! Hij liet den arm der geliefde los, daalde de helling af, waagde zich op den verraderlij ken grasbodem, plukte de bloemekens doch zonk met-éen in de diepte. Hij stak den geplukten ruikér nog in de hoogte en riep met smart tot zijne bruid: ‘vergeet mij niet!’

Die naam bleef het kleine bloemeke behouden.

Wij weten niet of edelweiss eene zoo roerende legende heeft als vergeet-mij-niet: maar slachtoffers heeft het kleine Alpensieraad gewis meer gemaakt dan het sterreke onzer weiden en hovingen. Hoevelen hebben het leven verloren om dat plantje, op de gevaarlijke hellingen, te bemachtigen. Ieder bezoeker der Alpen wil het plukken, om het zijne gezellinr e aan te bieden of het haar, verre van daar, te doen geworden.

Doch de touristen zijn over het algemeen nog voorzichtig; zij wagen zich niet al te veel om dien kleinen schat te bemachtigen; 't zijn vooral bergbewoners, die het slachtoffer van hunne roekeloosheid en hunne winzucht worden. Edelweiss wordt overal te koop aangeboden en levert alzoo eene niet geringe winst op.

Wil men ongeveer 6000 voet hoog het gebergte beklimmen, daar waar de grond met eene kalklaag bedekt ls, dan ontmoet men dit plantje zeer algemeen; doch 't is juist daar dat het plukken of uittrekken met den wortel zooveel gevaren oplevert. Beneden, waar het edelweiss weinig groeit, is het plantje dan ook schier uitgeroeid en heeft men, bij kantonaal reglement, uitgegeven door Bern, Grauwbunderland en Obwalden, verboden het bloemke in de spoorwegstaties en andere plaatsen te verkoopen

Kan het zoo gezochte edelweiss dan niet in onze hovingen overgebracht en geacclimateerd worden? Het schijnt van neen. Groeit het er, dan toch verliest het, na korten tijd, zijne oorspronkelijke pracht en schijnt te treuren dat het niet meer ginder ver en dicht bij de drijvende wolken, bloeien mag. Het vraagt zijne bergen, zijne Alpen terug, evenals de Zwitser die, in onze streken verplaatst, het heimath der bergen betreurt en zijn dahin, dahin frazelt.

De avondklok.

't Is in de lieve meimaand. In het adellijke slot wordt ze gevierd gelijk in de nederige landmanswoning, die ginds ver in de diepte van het dal ligt. Overal is het Mariabeeld met bloemen versierd, overal wordt 's avonds gebeden ter eere van haar, die de koninginne des Hemels wordt genoemd.

Hier, in het adellijk slot, onder het hooge gewelf des balkons, vanwaar men een zoo heerlijk gezicht heeft over het bergachtig landschap, vereenigt zich het huisgezin, wanneer ginder ver, in het nederig klokketorentje, het angelus klept.

Met reine stem zingt de jonge edelvrouw het Ave Maria, terwijl de tweede op de guitaar accompagneert. De anderen bidden het reine gebed mee, en vereeren de Moeder met haar goddelijk Kind.

In ons land is de vereering der Moeder Gods, tijdens de meimaand, algemeen in gebruik, niet alleen in de kerken, die gedurende deze maand gedurig in een frisschen bloemhof herschapen zijn; maar ook in de huizen, waar het beeld der Moeder-Maagd met bloemen en licht versierd wordt.

Een nieuwe weekwijzer.

Op dit instrument staat geschreven: ‘herhaald stijgen, vooral bij regenweer, voorspelt droog en koud weer,’ en verder: ‘herhaald dalen, vooral bij helder weer, voorspelt stijgende warmte en nederslag!’ De wijzer beweegt zich langs een verdeelden cirkelboog en wijst het te verwachten weer aan, naar gelang de getallen waarop hij stil staat. Ziehier volgens een neerlandsch tijdschrift, waarop de waarnemingen berusten.

‘Wanneer in warme, vochtige lucht, zonder vermindering der vochtigheid, koude lucht komt, dan heeft er, bij aanmerkelijk verschil van temperatuur, condensatie van waterdamp en neerslag plaats, en dit gebeurt eveneens, wanneer in koele vochtige lucht, zonder verhooging van temperatuur, eene voldoende dosis waterdamp komt. Warme droge lucht kan koude of vochtige lucht in zich opnemen, zonder dat er verdichting van waterdamp plaats heeft, daar de koude lucht geen waterdamp vindt om te verdichten, terwijl de toetredende vochtigheid door de warmte in dampvormigen toestand gehouden wordt.

‘Bij koele droge lucht kan zooveel warme lucht komen, als men maar wil, er kan toch geene verdichting plaats hebben, terwijl het van hare temperatuur afhangt hoeveel vochr er bij kan komen, zonder dat er condensatie volgt. Warme en daarbij vochtige lucht laat nederslag of regen verwachten, terwijl koude en daarbij droge lucht een helderen hemel voorspelt.

‘In den bedoelden weer wijzer nu werken verlaging van temperatuur en vermindering van vochtigheid in eene richting samen, terwijl de omgekeerde verschijnselen in tegenovergestelde richting samenwerken. In de meerdere of mindere mate, waarin de invloed van temperatuur of vochtigheid van den dampkring op den wijzer inwerken, ligt het wezenlijke der samenstelling van het instrument. Het is niet als de gewone barometers van eene woordelijke aanwijzing der voorspelde weersgesteldheid voorzien, maar er is eene aanwijzing bijgevoegd, waaruit men de beteekenis der cijfers, door den wijzer aangewezen, kan opmaken.’


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken