Biekorf. Jaargang 3

Mingelmaren

PHILIP de Stoute, Hertog van Burgonjen en Grave van Vlanderen, deed te zijnen tijde, door Christine de Pisan (1263-1430) een werk opstellen, dat onlangs in Sint Augustijns drukkerije te Brugge heruitgegeven wierd, en dat heet Le livre des faits et bonnes moeurs du sage roi Charles V. In dat werk, bladzijde 247, staat het volgende:

‘Charlemagne ainsi que le témoigne Sigebert dans ses chroniques, savait plusieurs langages étrangers. Il traduisit le Siége de Grammaire en tudesque, il donna aux douze mois de l'année un nom en ce dit langage; il appela les douze vents par leurs noms propres, selon ledit langage, car auparavant ils n'avaient point de noms, excepté les

[p. 367]

quatre vents principaux; il savait les batailles et gestes des princes et des preux passés et même quelquefois il les chantait.’

De geleerde heruitgever teekent aan dat er in het bovengemelde werk, insteê van tudesque, thiois stond, hij heeft dat veranderd, zegt hij, immers ‘le Thiois était un mélange de langue tudesque et de langue romane, en usage sous la seconde race.’

Onder la seconde race dat is onder de Karlingers, of van Karel den Groote tot Hugo Capet (768-987).

Het is immers buiten twijfel dat er onder het eerste vorstenhuis of onder de Merowingers, zuiver Germaansch gesproken wierd in Galliën: wel te verstaan, in afzonderlijke streken van Galliën, te weten, bij sommige Gallo-Germaansche stammen, die woonden tusschen de Zuidermark van Belgenland aan de eene zijde en de Loire aan de andere, namelijk te Parijs.

Trouwens, nadat hij Galliën veroverd had, heeft Hlodwig te Parijs, zijne nieuwe hoofdstad, zijne Germaansche sprake natuurlijk ingevoerd, hij en zijn gevolg. En zoo deden ook de Germaansche volkszettingen die de krijgers van Hlodwig, waar hier, waar daar, al deze zijde van de Loire gevestigd hadden.

TE Beverloo vereeren de kinders hunnen Sente Niklaais, onder andere met het volgende vermaan:

Sinterklaas

beste baas,

rij-der mich nichs,

dan dien ich uch ni,

dan zij-der men Sinterklaasken ni!

Rij-der mich nichs: bring-de mij niets; dien ich uch ni: dien ik u niet; zij-der: zij-de, zijt gij.

GEHOORD te Wachtebeke:

Mietje-petietje zat op 't casteel,

met twee bellekens aan zijn been',

en die bellekens gingen van klinkedeklank,

dat Mietje-petietje in 't waterke sprank.

Bemerkt 1^o het rijmen (op zijn spaansch) van casteel: been; 2^o het tusschenvoegen van - de - in 't woord klinkklank; 3^o de oude verleden tijd sprang voor 't hedendaagsche sprong; 4^o de rechte en alleen goede uitsprake van sprang rijmende met klank.

[p. 368]

IN de laatste afleveringe van den woordenboek der nederlandsche taal worden wij verwittigd dat het woord onvrede ‘thans zoo goed als verouderd’ is. Wie is er in Vlanderen die dit woord geen honderdmaal of meer gehoord en heeft? Het woord onvrede is bij ons nog mondsgemeene en van alledaagsch gebruik, met duizend andere oude, maar niet verouderde, echt nederlandsche woorden.

_**_*

De woorden velocipedist bicyclist schijnen moeielijk om vertalen. De Americaansche dagbladschrijvers en vinden daar geen been in. The Weekly Chronicle van San Francisco, California, donderdag 20 october 1892, vertelt dat er een van New-York naar Chicago gereden is, zonder eenen enkelen cent van 't zijne te verteren. 't Was eene weddinge, zegt hij, van H. Villard Wyllie tegen F.P. Prail, den aangestelden Zegsman van de gilde of American Wheelmen, dat is de gilde der Americaansche Wielmans of Wiellieden.

De woorden Wielman, Wiellieden, Wielgilde, Wielloop, enz. zouden hier zoo wel verstaan zijn als in San Francisco California.

TEGEN iemand die bekommerd en vernesteld rondliep hoorde ik zeggen:

‘Ge loopt daar lijk 'n betooverde kobbe!’

Wat gemeens is er tusschen tooverije en de kobben, in de wanwetendheid des volks? Dat September de Kobbemaand heet, dat verstaat alleman, maar betooverde kobben?

P.L.S.

_**_*

‘Daar is veel uyt het Vlaamsch te leeren en een groot deel der domheden onzer Hollandsche opgeworpen taalleeraren zou deze nooyt in de hersens gekomen zijn indien zij zich mede op de Vlaamsche dialect toegelegd hadden.’

Aldus de vermaarde W. Bilderdijk, in zijne Nieuwe Taal en Dichtkundige Verscheydenheden, tweede deel.

OVER eenige jaren bouwde de weledele bewoner van 't Hooghe bij Iper eene rotse in zijnen hof; en de steenen die hij daartoe gebruikte waren ijzersteenen, die hij had doen komen van den Kemmelberg. Onder die steenen is er een versteende, verijzerde, of verkeide schakel of wervel uit de ruggrate van 't een of 't ander zeegedrochte van vroeger tijden. Ware 't de moeite niet weerd om te doen zoeken, in die ijzersteengroeve en op den Kemmelberg, naar de andere schakels of wervels van die ruggrate? Wie weet er wat men daar nog zou tegenkomen!