Biekorf. Jaargang 94

[p. 319]

Vraagwinkel

Broden

Bij een overeenkomst tussen de St.-Niklaasabdij en vrouw Aelidis Cornlose en haar erfgenamen in 1237 werd overeengekomen dat de abdij haar jaarlijks 14 panes conventuales en 28 panes hospitales zou geven (Chronicon et cartularium abbatiae Sancti Nicolai Furnensis, p. 141). Welke broden worden hier precies bedoeld?

J.V.A.

Utrechtse witte plakken

In de stadsrekening 1460-1461 van Veurne wordt de betaling vermeld van een messagier van de Raad van Vlaanderen, die verbodsbrieven vanden witten placken uutrechtsche bracht (Stadsarchief Veurne, Stadsrekeningen, nr. 20, f^o 10).

Volgens het Middelnederlands Woordenboek zijn plakken een soort munten. Betreft het hier inderdaad Utrechtste munten, en welke steden kregen nog dergelijke verbodsbrieven en waarom?

J.J.

Wingarsoen

Wingarsoen, zo luidde het beroep dat opgegeven werd door Joos de Clerc van Kurtricke (Kortrijk) in 1492 bij zijn aanvaarding als poorter van de stad Brugge (R.A. Parmentier, Indices, t.a.p.).

Welk beroep mag dat geweest zijn?

L.R.

De Westvlanders

Bij de bespreking in Biekorf 1898 (blz. 176) van het boek van Lod. Allaeys, Het Westland in den franschen tijd, wordt gezegd dat dit boek ‘door de Westvlanders met groot genot zal gelezen worden’.

Met Westvlanders worden bedoeld de inwoners van het oude West-Vlaendre, la Flandre Rétrocédée, het zogeheten Westland dat na 1713 door Frankrijk terug werd afgestaan aan de Zuidelijke Nederlanden en sindsdien een afzonderlijke bestuurlijke entiteit vormde. Grosso modo de kasselrijen Veurne en Ieper.

Is Westvlanders een eenmalige en kunstmatige schepping van de naamloze recensent uit Biekorf in 1898 of verschijnt deze benaming ook nog elders in die betekenis?

L.V.A.

Kroniek uit Wervik

Onder de bronnen voor zijn geschiedenis van de Franse overheersing in België citeert P. Verhaegen de ‘Aanteekeningen der geschiedenissen in 1791 en 1792’ door August Van Damme, ‘borger van Wervicq’.

Dit handschrift wordt later nergens meer vermeld. Het werd bij voorbeeld niet aangewend door R. Defrancq in zijn vier boeken over de Bijdragen tot de geschiedenis van Wervik. Waar mag dat handschrift nu zijn? Werd er ooit ergens iets uit gepubliceerd?

A.B.

[p. 320]

Getikketakt

Hij is getikketakt (var.: betikketakt) om iets te doen. Deze uitdrukking is heel West-Vlaanderen door bekend in de eerder pejoratieve betekenis: hij is gedreven om dit of dat te doen, hij kan het niet laten en wil het toch doen.

Niet bij De Bo of Loquela. Wat is de oorsprong van deze uitdrukking?

B. Willaert

Sint-Denijs en de officialiteit van Doornik, 1662

Joachim de Beuckelaere, promotor van de Doornikse officialiteit en ‘eiser’, ter oorzake van zijn ambt, spant een proces in tegen Jan en François Vanneste, beide uit Sint-Denijs. Jan Vanneste is opgesloten in de gevangenis van genoemde officialiteit.

In een herberg (waarschijnlijk te Sint-Denijs) zou Jan zijn ‘membre viril’ verkocht hebben aan François van Neste, tegen de som van 50 patacons.

Deze laatste zou achteraf een evaluatie gevraagd hebben van het gekochte object langs de Doornikse officiaal. Op dat ogenblik had Alexander Tanghe, een ‘rapporteur’ van de officialiteit, en die in de herberg aanwezig was, de namen van beide Vannestes geciteerd. (C. Vleeschouwers - M. Van Melkebeek, Inventaire du fonds ‘officialité de Tournai’, Archief en Bibliotheekwezen in België, 47 (1976), p. 283, nr. 199). Wat mag dit geweest zijn?

R. Witdouck

Jan Wallot, beeldhouwer te Brugge

‘Maître Jean Wallot, sculpteur à Bruges’ werkte in 1537 aan een tabernakel in de kerk van Sint-Jan-Baptist te Burburg. Misschien wel aan een sacramentshuis of -toren zoals er in die tijd nog meer werden opgericht in de kerken.

Eerst had men een beroep gedaan op streekgenoten uit Sint-Winoksbergen en uit Sint-Omaars om het ontwerp uit te tekenen, maar uiteindelijk vroeg men deze Brugse kunstenaar om de uitvoering voor zijn rekening te nemen. De totale kostprijs beliep 1224 pond (Bull. Com. Flam, de France, t. V, 1871, blz. 478).

Wie was deze Brugse kunstenaar?

L.R.

Bedevaartplaats in Hooglede

Het testament van Gerard de Biscop, kapelaan in het Onze-Lieve-Vrouwkapittel te Kortrijk († 1564) bevat een bepaling waarbij een pelgrimagie wordt gevraagd te doen ‘te Hooghele’ (G. Caullet, Testaments d'une centaine de membres du chapitre de Notre-Dame à Courtrai, blz. 161).

Hooghele zal Hooglede zijn, maar naar welke heilige werd er daar toen gebedevaart?

L.V.A.

[binnenkant achterplat]

Mengelmaren
Microfilms aanwezig in het historisch fonds van de Brugse stadsbibliotheek (V. Logghe)	271
Juwelen uit de O.L. Vrouwkerk Brugge 1466-1480 (A. Dewitte)	283
Bacchus in Brugge 1660 (A.B.)	293
Bevloyde lande (A. Dewitte)	314
Paarderemedies uit Sint-Denijs (R. Witdouck)	314
Vrauwestove ende eester 1491 (A. Dewitte)	315
Beproefd middel tegen wratten (R. Witdouck)	316
Pater Smet en de Westvlaamse boekhandelaars (L. Van Acker)	316
Verboden wapens in Diksmuide, 1483 en 1501 (J. Van Acker)	317
Boekbesprekingen
P. d'Ydewalle, De Memoires 1912-1940 (V. Arickx)	274-276
Koninklijke Bibliotheek Albert I; 25 Jaar aanwinsten 1969-1994; 25 Jaar Mecenaat van de Vrienden (A. Dewitte)	315.
Taal, humor,	278
Bouwstoffen 7 (A. Dewitte)
Ghelt in Betleem	314
Beantwoorde vragen
Identificatie van drie late Brugse rederijkers (A. Van den Abeele, J. Huyghebaert)	310-313
Mormeberd en hoeselemmer (F. Debrabandere)	317
Spreekwoord over Torhoutfeeste (L.R.)	318
Bedevaart naar Bredene (A.B.)	318
Prenten
Chronologische aenteekeningen raekende Cortryk	231
Jaerboek van Kortryk	234
Chronicon Aegidii li Muisis	240
Liefdesbrief van Maarten aan Tanneke	258
Gezicht op Oostende in 1706 (buiten tekst)
Aanplakbiljet rederijkers Kassel 1872	272
Vraagwinkel	319