Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Boekenwereld. Jaargang 11 (1994-1995)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Boekenwereld. Jaargang 11
Afbeelding van De Boekenwereld. Jaargang 11Toon afbeelding van titelpagina van De Boekenwereld. Jaargang 11

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave



Genre

proza
sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Boekenwereld. Jaargang 11

(1994-1995)– [tijdschrift] Boekenwereld, De–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 89]
[p. 89]

Veilingen

Burgersdijk & Niermans, 17 en 18 mei 1994

De eerste veiling van het jubileumjaar 1994 bood een gevarieerd aanbod zonder veel uitschieters. Bij de letterkunde waren dat er twee. Een wat sleets exemplaar van Louis Couperus' God en Goden met een zwierige opdracht van de auteur ging voor het terechte bedrag van f 1400,- naar een verzamelaar (schatting f 600,-/f 700,-). Een handtekening van Couperus, daar valt zonder veel moeite aan te komen, maar opdrachtexemplaren komen maar eens in de paar jaar voor.

Echt spannend werd het toen er een bijzonder opdrachtexemplaar van de eerste druk van Rilkes Duineser Elegien onder de hamer kwam. Dit exemplaar bevatte naast een opdracht aan de kunstverzamelaar Koenigs en zijn vrouw ook nog een ongepubliceerd kwatrijn. Kwatrijn en opdracht stonden als illustratie in de catalogus afgebeeld, wat de exclusiviteit ervan helaas weer teniet deed. Na een lange strijd mocht het boekje voor f 7500,- terug naar de familie Koenigs (f 800,-/ f1000,-).

Bij de afdeling oudere letterkunde waren de ogen gericht op Dapes inemptae, Of de Moufe-Schans, dat is De soeticheydt des buytenlevens, Vergheseischapt met de Boucken uit 1621 van Petrus Hondius. Hondius, auteur van slechts dit ene werk, was predikant in Terneuzen en woonde op het buitenverblijf van de burgemeester, de Moufe-Schans. In zijn omvangrijke, 16.000 versregels tellende dichtwerk, verhaalt hij uitgebreid over het geluk dat tuinieren en studie hem bieden. Voor f 4500,vond dit weinig bekende, maar bijzondere werk zijn weg naar een verzamelaar (f 3500,-/ f4000,-).

In de afdeling topografie waren wereldreizen te maken: de pas verhuisde firma Forum werd voor f 66oo,- eigenaar van een fors werk over het huidige Zuid-Afrika: Naaukeurige en uitvoerige beschiyving van de Kaap de Goede Hoop van Kolb uit 1727, geïllustreerd met 52 paginagrote gravures en kaarten (f 6000,-/ f 8000,-). Dichter bij huis en met minder geld viel er ook het een en ander te vinden: het driedelige verslag van Howard Carter over de vondst van de grafkamer van Toetanchamon ging, hoewel niet geheel in eerste druk, voor f 320,- naar een Amsterdamse verzamelaar (f 300,-lf 350,-). De Algemene inleyding tot de al-oude en middentydsche Belgische historie uit 1780 en gestoken in een verschrikkelijke ‘antique-style’-band bleef bij een inzet van

illustratie

Titelpagina van Petrus Hondius, Dapes inemptae, of De Moufe-Schans. Leyden, Daniël Roels, 1621.


f 100,- gelukkig onverkocht (f 125,-/f 150,-).

Een zeer zeldzaam werkje uit 1741 over het namaken van edelstenen, Korte onderrigting en leer, van zeer fraaye geheymen diverse edel-gesteentens daar men de natuur in de steenen vind of ziet, na te bootzen (...), aangetroffen in een convoluut met vier titels die verder volstrekt niets met elkaar te maken hadden, werd voor f 1300,- aan een commissie toegewezen (f 700-/ f 800,-).

Het aardigste lotnummer van de veiling vond ik een loterijaffiche uit 1712, ‘Voor alle Renders en Liefhebbers werd uitgeschreven een boven alle deftige capitale lotery, Ten behoeve van den armen der Stad Leiden’, waarbij de volledige opbrengst in prijzen werd uitgekeerd, minus 8 % voor de armen. Het werd voor f 440,- gekocht door een verzamelaar (f110,-/f130,-).

Fokas Holthuis

Bubb Kuyper, 1 en 2 juni 1994

Toen in 1580 het gebouwencomplex van de orde der bernardijnen, gelegen in het Groningse Aduard en gemodelleerd naar de abdij van Clairvaux, door de staatse troepen in brand was gestoken, ging daarmee niet alleen de specifieke architectuur, maar ook de kost-

[pagina 90]
[p. 90]

bare kloosterboekerij in de vlammen verloren. Deze bibliotheek had een eeuw eerder als pleisterplaats gediend voor eminente Nederlandse humanisten, zoals Rudolf Agricola, Wessel Gansfort en Alexander Hegius. Door hun invloed kreeg de kloosterschool meer het karakter van een academie. Slechts acht manuscripten wisten het verzengende vuur te doorstaan. Eén hiervan, een optekening van rechtstitels, bezittingen en zijlvesten, kwam in Haarlem bij Bubb Kuyper ter veiling. De twee paginagrote afbeeldingen en de uitvoerige beschrijving ten spijt, bleek de publieke belangstelling niet verder te reiken dan f 11.000,-, duizend gulden boven de laagste richtprijs.

Ook de eerste afzonderlijke boekuitgave van grafiek van Vassily Kandinsky, Stichi bjez slov (Gedichten zonder woorden), ging moeizaam in andere handen over. Weliswaar had dit kwetsbare werk wat averij opgelopen, maar van het in 1903 in Moskou gepubliceerde boek is een gering aantal exemplaren gedrukt. Een particulier kocht het voor f 7500,-, een kwart onder de taxatie.

In onberispelijke conditie daarentegen verkeerde een dertiental emblematische werken (met onder meer de Zeeusche nachtegael uit 1623 en eerste drukken van Jacob Cats en Constantijn Huygens), schitterend gebonden in zeven rijkelijk versierde en vergulde achttiende-eeuwse kalfsleren banden. Deze uit de Gispen-collectie (Beyers, 1974) afkomstige

illustratie

Een optekening van rechtstitels, bezittingen en zijlvesten. Gronings manuscript uit 1534


parel werd voor f 15.000,- door een telefonische bieder in de wacht gesleept.

Van Coenraad Jacob Temminck, één der grondleggers van het in Leiden gehuisveste Rijksmuseum van Natuurlijke Historie, kwam de Nouveau recueil de planches coloriées d'oiseaux (1820-1839) onder de hamer. Formeel in samenwerking met meiffren Laugier de Chartrouse tot stand gebracht, maar zoals Van der Aa opmerkt (zie Biographisch woordenboek der Nederlanden, deel achttien, pagina 56), ‘heeft (de baron de Chartrouse) geen deel hoegenaamd aan de wetenschappelijke bewerking van het boek gehad’. De vijf kloeke delen bestaan uit 600 gegraveerde en met de hand ingekleurde platen. Op het schriftelijke bod van f 28.000,- werd niet doorgeboden.

Een vreemde eend in de bijt vormde het miniatuurboekje met twaalf foto's van de roemruchte Engelse popgroep The Beatles. Wat het formaat betreft (2,8×2,6 cm) deed het zijn naam alle eer aan. Het bracht f 425,- op. Een allerbekoorlijkste verzameling van Latijnse spreekwoorden en citaten, met Nederlandse equivalenten en in 1727 te Brugge bij Ph.J. Vincent uitgekomen ‘ter wille van belangstellende jongeren’, begon en eindigde met f 500,-. Het ABC-boek uit 1836, dat 23 handgekleurde gelithografeerde platen als inhoud had en dat niet viel te traceren in de bestaande literatuur, verviervoudigde zijn laagste taxatie tot f 1600,-.

Voor de zeldzame eerste druk van De tien delicatessen des huwelyks: of de wederlegging

illustratie

[pagina 91]
[p. 91]

van de tien vermakelykheden des huwelyks en de bijgebonden Samen-spraak over de tien vermakelikheden ende tien delicatessen des huwelyks, beide uit 1678 en verschenen onder pseudoniem van de Amsterdamse dichteruitgever Hieronymus Sweerts, kruisten handelaren uit Zwolle en Utrecht met elkaar de degens. De antiquaar uit de Domstad kwam met f 1700,- als overwinnaar uit het duel tevoorschijn. De chirurgie, ende alle de opera (1636), het in het Nederlands vertaalde verzameld werk van de renaissance-arts Ambroise Paré (eertijds de autoriteit op het gebied van wondbehandeling) ging voor f 5600,- naar een commissiegever.

Van Willem Frederik Hermans' tweede gedichtenbundel, Horror Coeli en andere gedichten, bestaat een aantal door hemzelf vervaardigde typoscripten. Naast een ongepubliceerd gedicht en varianten was het hier aangeboden exemplaar bovendien voorzien van een gesigneerde opdracht. Wellicht aangemoedigd door een ingeplakt ex-libris met als opschrift ‘Sine papyris deëst beatitudo’ (Zonder papier ontbreekt gelukzaligheid), liet een verzamelaar het bedrag van f 3100,- noteren.

Slaakte de veilinghouder in het Boekblad van 1 april jl. nog een zucht over de schaarste van het oude boek in het algemeen en incunabelen in het bijzonder, zijn eigen catalogus bleek twee maanden later een drietal van deze wiegedrukken te herbergen. Een deel van Johannes de Verdenas populaire Sermones dormi secure vel dormi sine cura de tempore (1500), in een opvallende contemporaine band, kreeg f 1100,- toebedeeld. Het historisch epos over de burgeroorlog tussen Caesar en Pompeius, de Pharsalia van Marcus Annaeus Lucanus, in 1492 te Venetië gedrukt, haalde f 1600,-. De Fasciculus temporum (circa 1490), de veelvuldig herdrukte en bijgewerkte kroniek van de hand van de uit Noordrijn-Westfalen stammende kartuizer monnik Werner Rolewinck, werd voor f 2100,- afgeslagen. Ondanks hun spaarzame verschijning weken zij gemiddeld niet veel af van hun taxaties, respectievelijk f 1000,-, f 1000,- en f2000,-.

Jacob van Eesteren


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken