Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 1901

[p. 258]

Omroeper.

Toonkunst. - In de Guide musical 29-30, vindt men een artikel van Fierens-Gevaert, over Bruneau's verslag betreffende de muziek in Frankrijk, van de 13^e tot de 20^e eeuw, waarin wordt gewezen op den invloed der buitenlandsche op de Fransche muziek. ‘L'art n'a point de patrie. Il est faux de prétendre qu'un artiste pour devenir grand doit se développer dans son milieu natal’, zoo schrijft althans Bruneau.

Zuid-Nederlandsche maatschappij voor taalkunde. - In de zitting van Juli hield de heer Verhees eene voordracht, waarin bewezen werd, dat de Germaansche invloed op de Sloweensche volkstaal veel grooter is dan de Romaansche. Een aantal voorbeelden duidde dit aan, waarvan wij alleen brustuken voor ontbijten (frühstücken), Ravchfenk, voor schouw (Rauchfang) willen noemen.

De belangrijke mededeelingen van den heer Verhees dienden om het beweren van prof. Kurth te wederleggen, die de omgekeerde meening heeft voorgedragen.

Toonkunst - Het nieuw tijdschrift Onze eeuw bevat een leerrijk artikel van den begaafden toonkunst-criticus Dr. J. de Jong over de geschiedenis der jongste toonwerken in Duitschland, Italië en Frankrijk.

De schrijver voorspelt aan de meeste dier werken geene lange toekomst; hij meent toch dat door de ‘verbetering en vermeerdering der instrumenten.... de muziek bijna alles kan uitdrukken.’ Dat ‘bijna’ moet (gelooven wij) zeer ruim genomen worden..... ‘Wie niet in Wagner's geest componeert is verloren’, meent de schrijver, en wie het wel doet, eigenlijk half’...‘Ergo (zoo luidt het slot), waar gaan wij heen?’

Maxim Gorki, de Russische novellist, is onder de vreemde schrijvers wel deze die nu in Duitschland het meest besproken wordt. In deze laatste maanden werden 9 zijner werken in 't Duitsch vertaald. In de tweede helft der maand Juli verschenen in de dagbladen niet min dan een half dozijn Gorki-Feuilletons.

Christoffel Columbus is langen tijd in zijn vaderland onbekend gebleven. In zijn werk Cristoforo Colombo nella poeisa epica italiana, verschenen in 1891, wijst Steiner er op hoe, in de oude Italiaansche poesie, niets of bijna niets over Columbus gevonden wordt. Tot hiertoe meende men zelf dat in de 16^e eeuw geen enkel lofdicht op Colombus was ontstaan. In de Nuova Antologia van 1 Juli ll. deelt Vittorio Cian een sonnet mede van den Bologneeschen prelaat Ludovico Beccadelli, den

[p. 259]

biograaf van Bembo en bekende verklarer van Petrarca. Cion meent dat het geschreven werd tusschen 1530 en 1550. Hij vond het in de bibliotheek van Parma met andere onuitgegeven gedichten, ter eere van bekende tijdgenooten van den dichter: Michel-Angelo, Tiziaan, Bembo, Vittoria Collonno, Contarini enz. Als gedicht staat het nu wel met zeer hoog.

Ledeganck. - De Stad Eecloo brengt andermaal, in hare nummers van 23ⁿ Juni, 14ⁿ Juli en 4ⁿ Oogst een drietal gedichtjes van Ledeganck; van twee dier stukjes wordt echter ten onrechte beweerd dat zij onuitgegeven zijn. Ware Liefde, naar het Fransch van Millevoye, en dagteekenend van 1830, is, behoudens eenige onbeduidende veranderingen, reeds gedrukt geworden in den Almanak voor Blijgeestigen van 1831; de H. Fr. de Potter nam het nogmaals op in zijne uiterst lezenswaarde Mededeeling over ‘Onuitgegeven en weinig bekende Gedichten van K.L. Ledeganck’ (Verslagen en Mededeelingen der K. Vl. Acad. 1897, bl. 606 en volg.), naar de Sluische uitgave der Maatschappij ‘Tot Nut van 't Algemeen’ van 1830. - Het hekelvers, Het verschilde slechts twee letters, met de zinspeling Barbier-Barbaar, op de kap van een Barbier-rederijker (Calmeyn, van Staden), Ledeganck's gelukkigen mededinger in een prijskamp te Thielt, naar Fr. de Potter mededeelt, werd door dezen insgelijks opgenomen, uit de Lettervruchten ingezameld van wege het Departement Sluis der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, 1830; ‘het verscheen ook’, naar de H. de Potter verzekert, ‘in een Belgisch Tijdschrift zonder dubbele vocaalspelling, en daar heette het: Het verschilde slechts één letter (barbaer, barbier), gelijk Ledeganck het oorspronkelijk schreef.’ Het komt insgelijks voor in den Almanak voor Blijgeestigen van 1831. - De woordspeling barbier-barbaar heeft later ook Van Duyse tot een rijmpje verleid, dat men in het tiende deel zijner nagelaten gedichten aantreft, op bl. 255, met de aanteekening dat ‘de verdienstelijke dichter Bellens’, zoo Snellaert in het Kunst- en Letterblad den man geheeten had, bedoeld is:

‘Hier sluimert een poeet-barbier,
Die altijd tastte naar de lier.’
- ‘Gij mist: 't was een poëet-barbaar,
Die altijd tastte naar het haar.’

Met betrekking tot het onuitgegeven versje ‘Aen mijne Schoonzuster’ leze men Ledeganck's brieven aan Blieck, een paar jaar geleden in den Vlaamschen Kunstbode door den H. Cosyn medegedeeld.

Uit den Almanak voor Blijgeestigen van 1830 deelt de H. de Potter een rijmpje mede ‘Aan Lize’; in hetzelfde bundeltje komt er nog een tweede voor, dat de H. de Potter in zijne ‘keuze’ van onuitgegeven en weinig bekende stukjes niet opnam:

de moeder.

ô jongen, 'k zal den hals u breken,

Wanneer gij nog zoo vloekt en zweert.

de jongen.

Gij, moeder, hebt het mij geleerd,

En 'k mag mijn moedertaal toch spreken.

[p. 260]

Koninklijke Vlaamsche Academie. - Zitting van 7 Augustus 1901. Lezing door dichter Lod. De Koninck van een brokstuk uit een uitgebreid werk over het H. Sacrament.

Verschenen: Verslagen Mei-Juni. Inhoud: Guido Gezelle door K. De Flou, Th.J.J. Arnold door D^r Willem de Vreese, Verslagen der Wedstrijden van 1901, De krijgsman en dichter Jacob Duym door E. van Even, Het Nederlandsch en de Wetenschap door J. Mac Leod, Bibliographische aanteekening door A. Prayon van Zuylen over Liefdelisten door Alfred De Smet en idem door J. Mac Leod over Paedologisch jaarboek door D^r Schuyten.

Jaarboek voor 1901 met de portretten en de levensberichten van Guido Gezelle en Th. Arnold, de Wetten der Academie, de verordeningen der prijskampen, de lijst der leden en de lijst der afgestorven leden. Dit jaar bevat het Jaarboek ook een kalender met gedenkdagen uit de geschiedenis der Nederlandsche letterkunde en den Vlaamschen taalstrijd, eene alphabetische lijst van Middelnederlandsche doopnamen, de lijst der bekroonde laureaten in de prijskampen der Academie sedert haar bestaan, die der bekroonden in den Driejaarlijkschen wedstrijd van tooneelletterkunde en in den vijfjaarlijkschen wedstrijd voor Nederlandsche letterkunde sedert de instelling dezer prijskampen.

† Dr. Jan Ten Brink, professor aan de Universiteit van Leiden, buitenlandsch eerelid der Koninklijke Vlaamsche Academie. Hij was een der vruchtbaarste schrijvers van Holland, deed aan critiek, schreef een aantal romans en gaf eene geschiedenis uit der Nederlandsche letterkunde. Veel verdienste bezat de aflijvige, doch was niet vrij te pleiten van een zekere oppervlakkigheid. Hij was een gewezen predikant die een paar jaren in Indië verbleven heeft. Hij was een trouwe bezoeker der Nederlandsche Congressen. - Paul Alexis, romancier van de school van Zola. - Mgr. Isoard, bisschop van Annecy, schrijver van verscheidene godsdienstige werken. - Henri d'Orléans, zoon van den hertog van Chartres. Hij deed verschillende ontdekkingsreizen in Azia en Abyssinië en schreef De Paris au Tonkin, A travers le Thibet inconnu, Six mois aux Indes Chasse au Tigre. Een zijner reizen deed hij met Bonvarlet en Pater Dedeken. Hij is overleden te Saïgon in den ouderdom van 34 jaar. - Nordenskiold, Zweedsche ontdekkingsreiziger en schrijver van merkwaardige studiën over de Poolstreken.