|
| |
| |
| |
Omroeper.
Gendarmerie. - Aerschot krijgt een nieuw gendarmeriegebouw. 't Is al onder dak; in den voorgevel prijkt een groote arduinsteen waarin gekapt staat in vergulde letters:
Nationale
Gendarmerie
Nationale.
Vlaamsche Almanak voor Fransch Vlaanderen. Te Hazebroek is een vlaamsche almanak verschenen voor 1902: Tisje Tasje's Almanak, 1902, met verzen, verhalen, liedjes waaronder éen met muziek, een sprookje naar Grimm, de portretten van 't Russisch vorstenpaar, enz.
Bewijs dat 't Vlaamsch in Fransch Vlaanderen nog niet dood is. Te verkrijgen bij Boerhave-De Bruyne, Watou (W. Vl.), 0,15 fr.
In De Eendragt 3e jaargang, nr 26 kondigde David De Simpel (geboren te Moorslede 1778, gestorven te Staden 1851) de uitgaaf aan van Het leven der H. Godelieve naar een middeleeuwsch handschrift (uit de XIII eeuw, naar hij zegt). Kort daarop is D. De Simpel gestorven en van het handschrift is verder niets terecht gekomen. Is er misschien verband tusschen dit onuitgevoerd ontwerp van uitgave, en Mevrouw Van Ackere's dichtwerk Ste Godelieve (1849)? Kon iemand inlichtingen verschaffen, deze zouden in dank ontvangen worden door E. van Fraechem, Wollemarkt, Mechelen.
In het Duitsch tijdschrift die Grenzboten vat A. Weis-Ulmenried de uitkomsten samen der onderzoekingen over het beroemd Finsch epos Kalewala. Naar aanleiding der vertaling in het Duitsch van Domenico's Comparetti's studie over dit volksepos schreef indertijd Max Rooses, in 't Aprilnummer van De Gids, 1894, eene uitgebreide ontleding; ze werd overgedrukt in Rooses' Bundel Letterkundige Studiën. Het schijnt nu dat de geleerde onderzoekingen allerlei nogal bevreemdende zaken aan het licht hebben gebracht. Wat de hoofdhandeling van het gedicht, en geheel den gang der tafereelen betreft, niet aan het Finsche volk heeft men ze te danken, maar aan Elias Lönnrot zelf, den eersten uitgever; de Kalewala is dus niet een volksepos. Zijn ouderdom is die van het jaar dat het gedrukt werd. De plaats waar het ontstond is - Lönnrots' schrijftafel.
Men begrijpt dat het standpunt vanwaar dit dichtwerk moet beschouwd en beoordeeld worden, voortaan een geheel ander wezen zal. Tot hiertoe heeft men het aangezien als een goudmijn waaruit men de kennis van godsdienst, zeden en gebruiken der oude Finnen kon aan het daglicht brengen. Men heeft zich het hoofd gebroken om een verklaring te vinden van de verschillige mythologische personages die in
| |
| |
dit epos optreden. Allemaal vergeefsche arbeid. Wij hebben hier te doen met de schepping, niet van een volk, maar van een man. Het is zoogoed als bewezen dat Lönnrot, daartoe aangezet door R. von Becker, in 1835 een verzameling Finsche runen (volksliederen) als materiaal heeft genomen, en die heeft aaneengesnoerd door een hoofdhandeling van eigen vinding, en bestempeld met een naam, ‘Land van Kalewa’, eveneens van eigen vinding. Al wat de geschiedvorschers nog doen kunnen, is, ouderdom en bakermat opsporen van de bewuste volkszangen. Doch reeds nu kan men zeggen dat ze betrekkelijk jong zijn en ontstonden op Estnischen bodem. vanwaar ze later noordwaarts klommen
En de letterkundige waarde van dit heldendicht? Aan de ééne zijde, bladzijden overborrelend van dichterlijke schoonheid; aan de andere, langdradige schilderingen die de handeling verlammen. Ofschoon Lönnrot evenals Macpherson, zijn volk wat op de mauw heeft gespeld - hij was overigens eerlijk genoeg om zijn klad niet te vernietigen - toch heeft hij recht op eeuwige dankbaarheid. ‘Door hem werd bij het Finsche volk het natonaal zelfbewijstzijn opnieuw wakker geschud. Door hem werd dit volk aangezet tot beoefening van eigen taal en eigen oud-Finsche poëzie. Dank zij hem veroverde de Finsche dichtkunst een eervolle plaats in de wereldliteratuur’.
Kunst. - Van 30 December 1901 tot 12 Januari 1902 zal in den Kunstkring (Cercle artistique) van Biussel eene tentoonstelling gehouden worden van werken van den betreurden beeldhouwer Paul De Vigne.
Buiten de monumentale stukken zullen er meestal zijne gewrochten verzameld zijn, zelfs studiën, ontwerpen en onuitgegeven proeven.
Artevelde. Dezer dagen verscheen in de drukkerij der Vlaamsche Kunstbode, Filips van Artevelde, dichtverhaal in 10 zangen door Jan Boucherij, met een tal van ‘Geschiedkundige Aanmerkingen.’ Slotregels:
‘Vlaanderen moet den Vlaming toebehooren!
Opnieuw ten strijd voor volksbestaan en recht.’
Davidsfonds. De afdeeling Hasselt had dezen winter reed verschillende voordrachten: Fra Angelico da Fiesole door prof. Swennen Twee krijgshelden van het land van Loon door Ridder de Corswarem, Tolstoï door Jan Maes. Er werd er ook besloten te ijveren voor het wetsvoorstel-Coremans.
- Den 11 November voerde de afdeeling van Thienen het drama op: Gwijde van Dampierre.
- De afdeeling Antwerpen heeft een toon- en letterkundig feest gegeven tot dankbare en vereerende herinnering aan wijlen Hilda Ram. Liederen door haar gedicht en getoonzet door Tinel, Wambach, Mathieu, Crouwels en Stordiau, werden gezongen, en de eerw. heer F. Stoops, bestuurder van St. Norbertus en voorzitter van het Davidsfonds, hield eene voordracht over de betreurde dichteres.
- Den 18 December houdt de afdeeling Leuven te zamen met ‘Met Tijd en Vlijt’ een concert waarin optreden de vermaarde
| |
| |
zangers Mevr. Feltesse Oscombre, M. Orelio van Amsterdam en de vioolvirtuoos Karl van Stevoort.
† M.F. Soupart, gewezen leeraar en rector der Hoogeschool van Gent, beroemde heelkundige, vermaard om zijn monographiën over bijzondere heelkundige punten en om het uitvinden van heelkundige tuigen die zijnen naam dragen. Van 1884 tot 1894 vertegenwoordigde hij in den Senaat de katholieken van het arrondissement Gent. Hij was 90 jaren oud. - W. Tiberghien, gewezen leeraar en rector der Hoogeschool van Brussel. Hij gaf verscheidene werken van wijsbegeerte uit, een mengsel van spiritualisme en pantheïsme. Hij heeft zijne eigene stelsels overleefd en telt geene volgelingen meer. Hij was 82 jaar oud. - Kanunnik Toussaint van Namen, schrijver van De la philosophie de Böece, Etudes sur la vie et sur les hymnes de Synésins. - Graaf de Nédonchel van Doornik, schrijver van zeer gewaardeerde bijdragen over oudheidkunde en penningkunde. Hij was tevens de ziel en de spil van meest al de katholieke werken zijner stad. Hij was de eigenaar van het kasteel en het park van Lourdes met zijne vermaarde grot te Oostakker bij Gent. - Edouard Grenier te Parijs, dichter van Petits Poèmes, La mort du président Lincoln, Francine, Poèmes épars, enz. - Francisco Pi y Margall, gewezen voorzitter der Spaansche republiek in 1873 na den troonsatstand van koning Amedée. Hij schreef werken getiteld De republiek van 1873, De nationaliteiten enz. Hij was geboren in 1824. - Sir William Mac Cormac, groote Amerikaansche heelmeester, schrijver van Notes and recollections of an ambulance surgeon in verschillende talen overgezet. Hij was naar Zuid-Afrika de Amerikaansche ambulance gaan inrichten, waar hij eene ziekte opdeed, die hem heden ten
grave voert.
| |
| |
INHOUDSTAFEL VAN HET 2de HALFJAAR 1901.
I.
Verhandelingen en verhalen.
| Hendrik Hansjakob, door Heinrick Bischoff |
5 en 176 |
| Edgar Tinel, door Alb. Vander Elst |
36 en 148 |
| De Opvoeding en de Toekomst van den Godsdienst, door Mgr John Lancaster Spalding |
66 en 204 |
| Menschen en boeken van Dr Schaepman, door J. Persyn |
79 en 224 |
| Het landleven in de letterkunde, door M.E. Belpaire |
115 en 437 |
| † Hilda Ram, door S. Daems, kan |
260 |
| Edith, door † Hilda Ram |
303 |
| ‘Godelieve’ als letterkundig gewrocht, door Fr. Dryvers |
321 |
| De christene Vrouw, door A. Verheyen |
343 |
| Ter gedachtenis: Mgr Doutreloux, door Dr Ch. Lucas, kan |
350 |
| Congiestypen, door Fl. Heuvelmans |
364 |
| Een blik op de algemeene uitzet te Antwerpen, door De Ticheleer |
376 |
| Naar aanleiding van het internationaal Congres van het Staats-Middelbaar Onderwijs, door Dr. Leo Goemans |
389 |
| Drumsheugh's liefdegeschiedenis, door Anna Germonprez |
455 en 584 |
| Onze schilders in Antwerpen's drijjaarlijksche toogzaal, door E. De Grave |
478 |
| De slag bij Elandslaagte, door Mimosa |
491 |
| Twee Limburgsche dichtwerken, door Aug. Cuppens |
514 |
| De jaarlijksche bedevaarten naar Mekka uit de Nederlandsch-Indische Koloniën, door Van der Veur, kapitein |
563 |
| ‘Electra’ van Perez Galdós, door J. Persyn |
597 |
| Hedendaagsche zielkundige stelsels, door Dr Leemans |
611 |
| |
| Gedichten. |
| |
| Lucis ante Terminum, door Caesar Gezelle |
64 |
| Sambucus Nigra L., door † Guido Gezelle |
221 |
| En is er een tijd van komen - Mijn Ziel - Mijn Woonst, door † Hilda Ram |
297 |
| Zonnezuchtig, door Caesar Gezelle |
363 |
| Heimkeer, door Lambrecht Lambrechts |
637 |
| Een engel Gods, door A.-V. Bultynck |
642 |
| |
| Kronieken. |
| |
| Uit Noord-Nederland, door Jan Kalf |
381 |
| |
| |
II.
Naamlijst der schrijvers die in het tweede halfjaar 1901 medegewerkt hebben.
| Alberdingk Thym (boekennieuws) |
91, 398, 409, 531 |
| |
| Belpaire M.-E. (Landleven) |
115, 437 |
| Bischoff H. (Hansjacob) |
5, 176 |
| Bultynck A.V. (Een engel Gods) |
642 |
| |
| Claes D. (boekennieuws) |
649, 652 |
| Cuppens A. (boekennieuws) |
242 |
| |
(Twee Limburgsche dichtwerken) |
514 |
| |
| Daems Kan. S. (Hilda Ram) |
260 |
| De Bruyne-Klinkenberg (boekennieuws) |
651 |
| De Ceuleneer A. (boekennieuws) |
409, 539 |
| De Cock J (boekennieuws) |
655 |
| De Grave E (Schilders Antwerpen's toogzial |
478 |
| De Jaegher A (boekennieuws) |
524 |
| Dequidt S. (boekennieuws) |
406 |
| Dryver F. (Godelieve) 321 (boekennieuws). |
244 |
| Dupont Dr A. (boekennieuws) |
92, 404, 522 |
| |
| Germonprez A. (Drumsheugh) |
455 |
| Gezelle C. (ged.) 64, 363 (boekennieuws) |
653 |
| † Gezelle Guido (ged.) |
221 |
| Goemans Dr L. (Congres Middelbaar Onderwijs) |
389 |
| Habets Dr A. (boekennieuws) |
540 |
| Heidebrand Th. (boekennieuws) |
530 |
| Heuvelmans Fl. (Congrestypen) |
364 |
| † Hilda Ram (gedichten) |
297 |
| |
(Edith) |
303 |
| |
| Jacobs J. (boekennieuws) |
89 |
| |
| Kalf J. (Uit Noord-Nederland) |
381 |
| |
| Lambrechts L (gedicht) |
637 |
| Leemans Dr (Zielkundige stelsels) |
611 |
| Lucas Kan. Dr Ch. (Mgr Doutreloux) |
356 |
| |
| Meeus Dr Fr. (boekennieuws) |
96 |
| Mimosa (Slag Elandslaagte) |
491 |
| Muyldermans Kan. J. (boekennieuws) |
648 |
| |
| Persyn J (Menschen en Boeken) |
79, 224 |
| |
(Electra) |
597 |
| |
| Spalding Mgr (Opvoeding) |
66, 204 |
| |
| Van der Elst (Tinel) |
36, 148 |
| Van der Lans J.R. (boekennieuws) |
525 |
| Van der Veur (Bedevaart Mekka) |
563 |
| Verheyen (Christene Vrouw) |
343 |
| Vliebergh (boekennieuws) |
237, 238, 239, 406 |
III.
Boekennieuws.
Lijst der werken in het tweede halfjaar 1901 besproken.
| Almanak voor den Belgischen soldaat voor 1902 |
646 |
| J.B. Bakker en F. Dulstra, Op reis door Nederland |
654 |
| |
| |
| Battaglim Fr. Card., Institutiones philosophicae (Dr A. Dupont) |
92 |
| Baumgartner A. Geschichte der Weltliteratur IV. Die lateinische und griechische Literatur der christlichen Volker (P. Alberdingk Thijm) |
398 |
| Bellefroid Paul, Belgische wetboek van burgerlijke rechtspleging (Dr A. Habets) |
540 |
| R. Bos, Flora (A.D J.) |
524 |
| Uit de Dierenwereld. Schetsen en Beelden voor de volkschool (J.v.O) |
535 |
| Voorlooper van ‘Onze Provinciën’. Eerste Leerboekje der Aardrijkskunde van Nederland (J.v.O) |
535 |
| J.C. Bouwmeester en J.V. Berendsen, Eerste, tweede, derde en vierde Leesboekje, behoorende tot het aanvankelijk spreek- en leesonderwijs (J.v.O.) |
646 |
| V. Brants Les grandes lignes de l'Économie politique (E. Vl.) |
237 |
| J.W. Brouwers. In Memoriam (A. De Ceuleneer) |
409 |
| C. Busken Huet, Het land van Rembrand (J. Jacobs) |
89 |
| Dr. Ch. Caeymaex, Katholieke kanselredenaars der Nederlanden (A.T.) |
409, 653 |
| A. De Jaegher, Hulpboekje voor jonge kruidenlezer (J.K.) |
91 |
| J. De Groof-Mast, De Zorg, vijf-en-twintig liedjes (J.K.) |
238 |
| J.V. De Groot, Levenswijding (Fr. Drijvers) |
244 |
| Baron de Maere d'Aertrycke, In Memoriam |
408 |
| L. De Vries, (Zie H. Sasburg) |
647 |
| H.J Garvelinck, Twee aan Twee. Leesboek met samenspraken voor de lagere klassen der scholen voor lager onderwijs (J.v.O.) |
535 |
| J. Geurts, Nederlandsche Metriek (J. Muyldermans) |
648 |
| † Guido Gezelle, Laatste Verzen |
538 |
| G. Gietmann, S.J., Poetik und Mimik (P. Alberdingk Thijm) |
531 |
| Godfried Hermans, Gedichten (S. Dequidt) |
406 |
| H. Heukels, schoolflora voor Nederland (A.D.J.) |
524 |
| Dr. Huizingen, Onze gezondheid (J.v.O.) |
535 |
| R.A. Hugenholtz, A short English Grammar for the use of Dutch Schools (V V) |
90 |
| Ad. Hütteman, Katholische Dichter des neunzehnten Jahr hunderts |
403 |
| Les Industries à domicile en Belgique (E. Vl.) |
406 |
| Jaarboek der Gilde van Sint-Lucas en St.-Jozef te Gent voor de jaren O.H 1896-1901 (Ad. De Ceuleneer) |
539 |
| B.H. Klönne, Het wapen van Amsterdam (A.T.) |
91 |
| J. Kramer, Vivat's geillustreerde Encyclopedie (J.V.) |
536 |
| Kralik, Dr. Rich. von, Kulturstudien |
236 |
| Lamb. Lambrechts, Rond het klavier (Ad. Cuppens) |
246 |
| L.W.J. Leenaerts, Oda en Ylfken (Aug. Cuppens) |
514 |
| Th. Meyer, Institutiones Juris Naturalis (Dr. A. Dupont) |
404 |
| J. Mulder, Onze kleine Dorpswereld (J.v.O.) |
531 |
| J. Muyldermans, Kan. De heerlijkheid der kerke van Joost Van den Vondel (D Claes) |
652 |
| R.P. Nauta, Parijs (J.V.) |
536 |
| C. Nieuwbarn, Fra Angelico (J.R. Van der Lans) |
525 |
| J. Fr. Pallemaerts, Vlaanderens Grootheid rond 1300 |
408 |
| Dr. Ludw. Pastor, Geschichte der Päbste |
536 |
| |
| |
| W. Pelsma, 't Beslist - noodige van het handwerkonderwijs in de lagere School (P.C. de Bruyne-Klinkenberg) |
651 |
| T. Pluim, Leerboek der Aardrijkskunde voor Nederland (J.V.) |
654 |
| A. Pottier, De Jure et Justitia (Dr A. Dupont) |
|
| Segher Rabauw, Georges Eekhoud's Bernard Vital |
655 |
| W. Sanders, Die moderne Arbeiterbewegung in England (Th. Heidebrand) |
530 |
| H. Sasburg en C. De Vries, Steloefeningen voor de lagere school (J.v.O.) |
647 |
| Dr Schaepman, Menschen en boeken (J. Persyn) |
79 en 224 |
| Carel Scharten, Voorhal (J.D.C.) |
655 |
| P. Sancto Schiffini, Tractatus de Gratia divina (Dr A. Dupont) |
522 |
| Fr. Schoutens, I. Geschiedenis van het voormalig Minderbroederklooster van Antwerpen. - II. Geschiedenis van het voormalig klooster der arme Claren te Antwerpen. - III. De verwoesting van Thienen in 1635. - IV. China, Geschiedkundige schets van den arbeid der Minderbroeders, inzonderheid der Belgische Minderbroeders in China. - V. Vier jaren in Turkije of Reizen en Lotgevallen van P. Pacificus Smit (D. Claes) |
649 |
| Dr. M.C. Schuyten, Paedologisch Jaarboek der stad Antwerpen (Dr Fr. Meeus) |
644 |
| Dr J. Schwering, Friedrich Wilhelm Weber |
403 |
| V.A. Seket, I. Cours de langue française d'après la méthode intuitive. II. Leçons de lecture, d'après la méthode intuitive (J.v.O.) |
529 |
| Alb. Soenens, La Mutualité en Belgique (E. Vl.) |
237 |
| Dr P.V. Sormani en Dr P. Versmeeten, I. Grieksche Oefeningen. II. Regels. Vocabularium en Alphabetische Woordenlijst bij de ‘Grieksche Oefeningen (J.v.O.) |
647 |
| Th.C.A. Stam, Te wapen tegen het modern Ongeloof. Naar het Duitsch von P. Nilkes S.J. (J.V.) |
654 |
| Prof. Albert Tottmann, Führer durch der Violin - Unterricht |
403 |
| Dr Jul. Valcke, La Peau (Dr Fr. Meeus) |
96 |
| Pr. Van Caeneghem, La Guerre des Paysans 3e édit. (J.v.O.) |
646 |
| J. Vander Breggen, Leerboek der Mechanica (Fr. S.) |
407 |
| Fl. Van Duyse, Het oude Nederlandsche lied |
537 |
| W. Van Neylen, Beknopte geschiedenis der Nederlandsche Letterkunde, 2e deel (A.T.) |
656 |
| Hugo Verriest, Regenboog uit andere Kleuren en Twintig Vlaamsche Koppen |
240 |
| Dr P. Versmeeten, (Zie Dr P.V. Sormoni) |
647 |
| Clara Viebig, Das tägliche Brot (H. Bischoff) |
237 |
| Guill. Voisin, L'apollinarisme. Etude historique, littéraire et dogmatique sur le début des controverses christologiques au IVe siècle (Dr A. Dupont) |
658 |
| E Vossen, l'Assurance mutuelle contre le Chomage involontaire au sein des unions professionnelles (J.V.C.) |
652 |
| O. Wattez, Van twee Koningskinderen (E. Vl.) |
238 |
| J.M. Winters, Lelie der dellingen en Bloemen des Velds (Aug. Cuppens) |
517 |
| |
| |
IV.
Tijdschriften waarvan in 't tweede halfjaar 1901 critisch overzicht gemaakt werd.
| Annalen des hist. Ver. für d. Niederrhein |
553 |
| Arbeid (De) |
101, 249, 421 |
| Archief (Nederlandsch voor kerkgeschiedenis) |
547 |
| |
| Biekorf (De) |
543, 662 |
| Boer (De) |
247 |
| Bulletijn der Maatsch. van Geschieden Oudheidkunde te Gent |
98 |
| |
| Caecilia |
252, 547 |
| Cassianusblad (St.) |
662 |
| Chronica over Staatkunde en Letteren |
101, 417 |
| Civilta cattolica |
106, 671 |
| Cosmos |
551 |
| |
| Dietschland (Jong) |
412 |
| Dompertje (Het Nieuwe) |
665 |
| Dublin Review |
104, 255, 555 |
| Durendal |
99, 248, 413, 545, 663 |
| |
| Echo (Das litterarische) |
104, 253, 422, 552, 667 |
| Etudes des P.J. |
104, 255, 424, 553, 669 |
| |
| Fédération artistique |
100, 414, 544 |
| |
| Germania |
98, 103, 247, 410, 549, 664 |
| Gids (De) |
183, 251, 418, 549, 664 |
| Gids (De Katholieke) |
101, 249, 416, 549, 666 |
| Guide musical |
544 |
| |
| Handelingen det Maatschap. van Geschied- en Oudheidkunde te Gent |
413 |
| Holland (Jong) |
420 |
| |
| Katholiek (De) |
101, 253, 418, 547 |
| Katholik (Der) |
254, 551, 668 |
| Kunstbode (De Vlaamsche) |
98, 246, 410, 542, 692 |
| |
| Lectura (La) |
107, 257, 428, 556, 670 |
| Limburgsch Jaarboek |
551 |
| Musica Sacra |
99, 544 |
| |
| Neerlandia |
249, 415, 550 |
| Noord en Zuid |
101, 420, 547 |
| |
| Onderwijs (Het Katholiek) |
98, 412 |
| |
| Quinzaine (La) |
104, 554, 668 |
| |
| Razon y Fe |
670 |
| Revue de l'art chrétien |
99, 44 |
| Revue des deux Mondes |
254, 546 |
| Revue d'histoire ecclésiastique |
249 |
| Revue générale |
545, 663 |
| Revue (De Hollandsche) |
102, 417, 665 |
| Revue neo-scolastique |
544 |
| Revue sociale catholique |
100, 248, 415, 545 |
| Rivista internazionale di Scienze sociale |
109, 256, 427, 555, 669 |
| |
| School (Christene) |
97, 411 |
| School (De Vlaamsche) |
413 |
| Spectator (De Nederlandsche) |
101, 252, 416, 547 |
| Stimmen aus Maria-Laach |
253, 424 |
| Studiën op gods.- wetensch.- en letterk. gebied |
251, 548, 664 |
| |
| Taalstrijd (De... hier en elders) |
412 |
| Tijdschrift (Ons) |
250, 422, 551, 666 |
| Tijdschrift van het koninkl. genootschap voor Munt- en Penningkunde |
253, 547 |
| |
| Van Onzen Tijd |
420, 666 |
| Volkskunde |
97, 411, 543 |
| Vragen van den Dag |
102, 250, 421, 550, 667 |
| |
| Willemsfonds (Tijdschrift van het) |
97, 247, 412, 543 |
| |
| Zanten (Vlaamsche) |
411, 542 |
| Zeitschrift für Christliche Kunst |
423 |
| |
| |
V.
Platen.
| Hendrik Hansjakob |
5 |
| Edgard Tinel |
36 |
| H. Feltesse-Ocsombre |
172 |
| Tilly Koenen |
172 |
| J.M. Orelio |
172 |
| A. Noordewier-Reddingius |
172 |
| L. Bicquet |
172 |
| Alb. De Jonghe |
172 |
| † Mathilda Ramboux |
261 |
| † Monseigneur Doutreloux |
356 |
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd