Tua Forsström
Gedichten
Vertaald en ingeleid door Lisette Keustermans
Finland heeft officieel twee talen - het Fins en het Zweeds -, en daarmee ook twee literaturen, een Fins- en een Zweedstalige. Het Zweeds is de taal van een kleine minderheid, maar heeft een bijzondere status omdat het eeuwenlang de enige officiële taal is geweest. Het Fins was, zoals het Vlaams bij ons, gedegradeerd tot een uitdrukkingsmiddel voor de zogenaamd lagere klassen. De elite gebruikte het Zweeds, de taal van het land waar Finland sinds de middeleeuwen een deel van was. In de romantiek veranderde die situatie. Net als elders in Europa (onder andere in Vlaanderen en Noorwegen) namen letterkundigen en taalgeleerden het op voor de oorspronkelijke taal van de bevolking. Daarin zou immers de volksziel tot uiting komen. De produkten van die volksziel, de mondeling overgeleverde sprookjes, volksliederen en epische gezangen, werden opgetekend en uitgegeven. In Finland leidde die filologisch-literaire speurtocht tot de ontdekking van mythologische gezangen, die als samenhangende cyclus uitgegeven werden: de Kalevala. Dat machtige epos, spoedig beroemd in heel Europa, versterkte het nationale gevoel van de Finnen.
In 1863 werd het Fins naast het Zweeds als officiële taal erkend. Het Zweeds zag zijn positie stilaan verzwakken, maar handhaafde zich, omdat het niet enkel de taal van de gedeeltelijk verzweedste stadsbevolking is, maar ook van de van oudsher Zweedstalige Finnen langs de kust. Tot die groep behoort de dichteres Tua Forsström.
Tua Forsström (1947) wordt tot de ‘Zweedstalige literatuur’ in Finland gerekend, en niet gewoon tot de ‘Zweedse’ literatuur, zoals dat in vroeger tijden het geval zou geweest zijn. De literatuur van Finland was immers eeuwenlang gewoon een deel van de Zweedse literatuur. Dat bleef zo, ook nadat Finland van Zweedse in Russische handen was overgaan (1809) en toen Finland zelfstandig werd (1917). De eerste modernist in de Zweedse
Auteursrechtelijk beschermd