Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 140

[p. 432]

Peter Verhelst s.j.
Zelfportret onder kersenlucht

Op een dag pleegde God zelfmoord.

Op het zelfde moment kwam ik ter wereld.

De aardbeien lagen spierwit op een kroon van groene bladeren en zogen lui hun bloedkleur uit de grond. Ik zat voor de spiegel en zou mijn haren knippen, maar kwam niet verder dan wat snijbewegingen in de lucht; lucht die zo stroperig heet was dat zelfs het knipgeluid mij niet meer bereikte.

Ik ging achteroverliggen in het gras, legde de open schaar op mijn buik en sliep in.

Toen de dalende zon de boomkruin in vuur en vlam zette, werd ik wakker.

Ik merkte het maar toen ik opstond en mezelf in de spiegel bekeek, onderaan mijn roodverbrande buik omklemden de twee witte, uitgespaarde benen van de schaar mijn geslacht als een snavel.

Na de douche liet ik het Meisje-met-de-gouden-vingers halen.

Voor haar was het de eerste keer.

Op dertienjarige leeftijd werd ze, zoals de traditie het wil, uit haar dorp weggeplukt in ruil voor het gewicht van haar handen in goud.

Ik heb haar aan de beste chirurgen toevertrouwd.

Naar het schijnt is de operatie precisiewerk en heeft één verkeerde beweging een volledige verlamming tot gevolg. Maar niet bij haar. Gisteren stond ze glimlachend op het dakterras in zichzelf te wiegen. Ze bewoog haar hoofd alsof ze door een onzichtbare hand werd gestreeld.

Ze zag er volmaakt gelukkig uit.

Het blijft me verbazen hoe vlug kinderen herstellen. Amper één week na de operatie begon ze al met de revalidatie. Ik stond in de

[p. 433]

ziekenhuisgang achter het glas toe te kijken hoe ze haar ingepakte hoofd betastte. Twee weken later was ze al in staat om haar eigen naam met haar vingers te lezen.

Ik wierf de beste leraressen aan. Vrouwen die aan het geritsel in het struikgewas kunnen horen welk dier zich daar verbergt. Vrouwen die uit planten, organen en afscheidingen geheime geuren kunnen distilleren. Vrouwen die het mannelijk lichaam beter kennen dan de mannen zelf. Vrouwen die hun handen als vlinders kunnen laten dansen. Vrouwen die met hun stem alle bekende en onbekende geluiden kunnen oproepen.

Als men het gezichtsvermogen wegneemt, dan kunnen door oefeningen het gehoor, de reukzin en vooral de tastzin aangescherpt worden.

Het meisje was de volmaakte leerlinge. Haar vingertoppen bleken gevoeliger te zijn dan haar ogen, ze kon alleen al aan iemands stem horen hoe het met zijn gezondheid was gesteld en ze rook aan de wind welke bloemen klaar waren om geperst te worden. Eigenhandig vermengde ze de essences met de oliën en zalfjes en daarbij was haar neus een feilloze maatbeker.

Na vier jaar was zij het die de leraressen nieuwe inzichten bijbracht en wendde ze haar zintuiglijke kennis van de wereld aan om tot onvermoede combinaties te komen; zo was ze erin geslaagd om op bepaalde punten van het lichaam bepaalde zalfjes te smeren waardoor andere lichaamsdelen of organen werden geactiveerd en er werd beweerd dat haar oliën alle bekende demonen konden bezweren en allerlei onbekende konden oproepen. Maar haar absolute kunststukje bestond erin dat ze zowel een man als een vrouw met haar stem en enkel met haar stem tot een orgasme kon brengen.

Ik was benieuwd.

Ze was bleker dan ik me herinnerde. Ik hou van bleekheid, omdat die als poeder op de huid ligt en bij de minste aanraking opstuift, of minstens afgeeft. Het blijft me overigens fascineren hoe elke streling op een bleke huid een rozige inwendige streling tot gevolg heeft, roze dat zich blijft bevoorraden aan het hart dat steeds sneller gaat kloppen en er steeds meer van zijn paarse passie aan toevoegt.

Ik hou van een bleke huid omdat het een bruidskleed is waarin iemand zich aan mij overgeeft.

Ik hou van macht.

En van de sporen die dat op een lichaam achterlaat.

Daaraan dacht ik toen het meisje binnenkwam.

[p. 434]

Ze hield haar ogen gesloten. Op haar oogleden had ze blauwe irissen getekend met gouden spatten rond de pupillen.

Haar haren had ze geolied en opgebonden.

Ze begon met mijn handpalmen die ze met behulp van haar wijsvinger millimeter na millimeter in haar hoofd reconstrueerde. Aan mijn pols stopte ze; toen richtte ze zich op en keek me met haar opgeschilderde ogen aan.

‘Hoe kan iemand die geen begin en geen einde kent toch een gemis hebben?’ vroeg ze.

‘Een gemis?’ vroeg ik.

Ze volgde met haar vingernagel twee diagonale lijnen in mijn handpalm. ‘X’, zei ze, ‘X en nog een X.’

‘Misschien ligt het antwoord op je vraag in de vraag zelf,’ zei ik.

Ze knikte, kruiste haar armen in een X en trok haar vliesdunne jurk in een vloeiende beweging boven haar hoofd uit.

Ik verloor mijn adem en keek. In roestkleurige letters stond een gedicht op haar geschreven, beginnend onder de lijn van haar meisjesborsten en driehoekig aflopend tot net boven het schaamhaar.

Met een roerende beweging draaide ze de jurk tot een touw en bond die over mijn voorhoofd en ogen.

Als een kroon.

Ze had aan alles gedacht. Ik voelde nauwelijks de lichaamswarme vloeistof die ze in mijn navel en op mijn borstbeen goot, tot mijn vel aan het tintelen ging, alsof ze me met cocaïne instreek en zo de kleine haartjes en zenuwen overeind liet komen zoals ijzervijlsel onder een magneet.

Mijn hele lichaam ademde.

Toen kwam ze op me neerliggen en veranderde haar buik in een wrijvende, wrijvende handpalm. En terwijl ze de vloeistof mijn vel inmasseerde, smeerde ze ook het gedicht over me uit, waarna het onderhuids de woorden omzette in daden.

Mijn lichaam deed niets anders dan het gedicht voltooien.

Het meisje hoefde niet eens te zingen.

Had het meisje krachten die mij te boven gingen? Nee, ze maakte mij enkel bereid om haar met mijn krachten te laten jongleren.

In de ogen van stervelingen bezat zij paranormale gaven. Telekinese, de gave om voorwerpen zonder aanraking te laten bewegen? De enige vorm van telekinese bestond erin dat ze één

[p. 435]

bepaald lichaamsdeel kon laten groeien, gewoon door er met haar opgeschilderde ogen, dus met haar geest, naar te kijken.

Levitatie? Hoogstens veroorzaakte ze levitatie, toen ze me met haar gezang boven mezelf liet uitstijgen en ik haar gehurkt zag zitten wiegen boven mijn eigen geblinddoekte lichaam.

Het meisje was mijn zonde, omdat elke zonde een vorm van zelfliefde is.

Ze was enkel het medium van mijn eigen wil.

Jaren verliepen, jaren waarin het meisje en ik het genot leerden verdiepen. Zo merkten we dat dezelfde strelingen 's ochtends een andere uitwerking hadden dan 's middags, dat bepaalde oliën ook voor andere doeleinden konden worden gebruikt dan voor die waarvoor ze oorspronkelijk waren bedoeld. Ik leerde haar met andere woorden dat conflicten gevoelens versterken; bepaalde vormen van pijn (schoonheid, intelligentie) krijgen, in combinatie met bepaalde vormen van tederheid (lelijkheid, domheid), een rijkdom die nog het best te vergelijken is met die van wijn; tegengestelden vullen elkaar niet alleen aan, maar versterken tevens de specifieke kenmerken van de respectieve componenten. Ze leerde dat een subtiel onevenwicht meer invloed heeft dan volmaaktheid.

Ik leerde dat onthouding het beste afrodisiacum is.

Elke maand bloedde ze.

Ze vroeg zich af waarom ze alleen maar bloeide als ze onvruchtbaar was.

Wat kon ik zeggen?

Moest ik haar vertellen over de papaverbloem die maar één maal bloeit, de tijd tussen twee ademhalen in, en dan de vliesdunne kroonblaadjes aan de wind prijsgeeft?

Over zonnen die als lucifers opvlammen en zichzelf opbranden?

Ik moest niets zeggen. Ik betrapte haar die avond terwijl ze buiten in de avondkilte een wiegeliedje zong.

Ik keek op toen ze de kamer binnenkwam. Ze had haar haren in henna gedoopt en op haar oogleden had ze twee irissen uit bladgoud gelegd. Ik herkende onmiddellijk de vliesdunne jurk.

Ook zij glimlachte.

Toen toonde ze me haar beschreven buik.

Nadat ze me geblinddoekt had, ontkleedde ze me en nam mijn polsen beet. Ik volgde de lijnen van haar handpalmen, maar zweeg over wat ik las.

[p. 436]

Op mijn beurt nam ik haar polsen en legde die op mijn borst.

Het duurde een tijdje voor ze wijsraakte uit het kluwen en de opgeschilderde boa in haar hoofd had gereconstrueerd, een boa met de staart ter hoogte van mijn hart en de spuwende muil ter hoogte van mijn geslacht.

Toen veranderden we in wrijvende handen en smeerden we elkaar met onze lichamen, met onze woorden en onze verlangens in. En het waren dezelfde handen die onze huid openden en ons bij elkaar naar binnen trokken.

In de maanden die daarop volgden zat ze in zichzelf gekeerd te luisteren naar het zwellen van haar buik.

Het was op een middag dat ze midden in een zin stokte en een hand tussen haar benen stak.

Er bestaan vormen van pijn die verder gaan dan genot. De pijn trok als een gekarteld mes door haar heen, terwijl ze op bed lag en mijn naam bleef herhalen tot ze uiteindelijk uitgeput zweeg.

Het duurde tot de ochtend. Ik zag het kind bewegen onder het vel van haar buik.

Het ging gepaard met bloed.

Op het moment dat het kind zijn longen als twee sponsjes leegkneep, bloedde de moeder uit.

Ze glimlachte zoals een dode nu eenmaal glimlacht.

Ik droeg haar naar een bed van takken en strooide bloemen over haar uit. Toen haar jurk smolt en de vlammen haar gezicht hadden bereikt, ging ik terug naar huis.

Mijn zoon legde ik in een mandje en gaf hem aan de rivier.

Soms zie ik hem.

Haar bloed zingt onmiskenbaar in zijn aders. Hij kan verhalen vertellen en de mensen hangen aan zijn lippen. Zolang het duurt. Soms trekt hij zich terug en voedt zich met sprinkhanen en honing, spreekt met de dieren. Hij oefent er zijn stem. De mensen zeggen dat hij hen met zijn gezang betovert. Maar ze luisteren niet naar wat hij zingt; ze bedrinken zich aan zijn stem en aan zijn lichaam. Hij lijkt op zijn moeder.

Ik denk niet dat hij me mist.

Soms vraag ik me af of hij weet, als hij als een rattenvanger door het land trekt, dat het zijn eigen dood is die hij achter zich aan sleept?

[p. 437]

Weet hij dat een kind dat sterft zijn ouders vermoordt?

Zou hij weten dat hij een man is?

Ja. Ja. Nee.

Dagelijks denk ik aan haar. Ik zit in mijn prieel dat omkranst is met rozen; om me heen zuigen de bomen zich vol rode kersen en knijpen die 's avonds open in de lucht.

En die lucht die zich over mij heen spant als huid, wacht, wacht, wacht.

De stem zal wel komen en daarmee de herinnering. Doeltreffend als een scalpel. Dun en verraderlijk als een stiletto zal die stem in mij verdwijnen en naarmate de muziek in mij openwolkt, vloei ik op mijn beurt in die zingende mond uit.

Ik wacht.

Ik weet dat ze op een dag genoeg zullen hebben van hem. Elke spijker die ze in hem kloppen zal zich tegelijkertijd door mijn hart boren.

Ik denk dat drie spijkers volstaan.

Dan zal ik eindelijk kunnen slapen.

In afwachting daarvan neurie ik met mijn zoon mee, maar mijn stem klinkt als een wrijvend mes over leer.

Als hij zwijgt, zit ik rokend in de zwartgelakte tuin te kijken naar de sterren, en vooral naar de zwarte vlekken waar de sterren uit verdwenen zijn. En bij elke nieuwe ster die valt, teken ik met mijn wijsvinger het tuimelende teken van de boa in de lucht, doof mijn sigaret en denk aan een gedicht dat ik ooit ergens, op een andere buik, heb gelezen:

Nadat de boa alles heeft verzwolgen
zuigt hij zichzelf bij zichzelf naar binnen,
legt zich in zijn eigen ingewanden te slapen
waarna het verteren begint.

Waarom de boa zichzelf bij zichzelf naar binnen zuigt?
Het is alles wat de eenzame boa nog zin geeft.