Erts. Letterkundige almanak. Jaargang 2

[p. 1]

[Erts 1927]

Voorwoord

Wanneer men weet, dat de twee drukken van Erts 1926 binnen enkele maanden uitverkocht waren, zal het wel niemand verwonderen, dat zoowel uitgever als samenstellers geen oogenblik geaarzeld hebben om de proefneming, die deze uitgaaf was, te bestendigen tot een jaarlijks terugkeerende verschijning.

Intusschen is het om verschillende redenen noodig of wenschelijk gebleken - vooral der critiek hiervoor onzen dank! - om enkele beperkingen, die wij bij de samenstelling van Erts 1926 in acht namen, te laten varen. Het was ons doel, door een zekere bewuste keuze den ondeskundigen lezer te toonen wat in Nederland èn litterair èn voor het oogenblik van belang was. Ten aanzien van deze laatste eigenschap hebben wij ons op vrijer standpunt gesteld: en meer dan de eerste jaargang zal Erts 1927 dus niet anders willen zijn dan de spiegel der litteraire bloei (of malaise), de documentatie van wat in 1926 ‘in de werkplaatsen’ tot stand kwam.

In verband hiermede werden met name eenige prozaschrijvers meer uitgenoodigd dan verleden jaar. Voorts hebben wij een paar zoogenaamd ‘socialistische’ schrijvers om medewerking verzocht, welke zij - ondanks de critiek, die zij over hunne afwezigheid in den vorigen almanak tegen ons, die geen specifiek ‘socialistische’ kunst kennen, meenden te moeten maken - ons hebben onthouden. Het ideaal is blijkbaar niet krachtig genoeg om elke - dus ook deze - gelegenheid tot getuigen aan te grijpen! Den inhoud trachtten wij veelzijdiger te maken door de opname van enkele essay's over ruimere gebieden der kunst. Wat de beeldende kunst betreft, besloten wij tot het reproduceeren van eenige moderne werken, welk experiment wij het volgend jaar - wellicht op ruimer schaal - hopen te herhalen.

[p. 2]

Door een minder systematische volgorde der bijdragen en het zooveel mogelijk illustreeren met voor dit doel geteekende of geschilderde portretten der medewerkers, dunkt ons de levendigheid van het boek, dat voorts om praktische redenen weinig gelegenheid biedt tot experimenten in typografie en bindwerk, in sterke mate verhoogd. Het register werd zakelijker en daardoor, naar wij hopen, duidelijker geformuleerd.

Met bizonderen eerbied plaatsen wij ditmaaleenbijdrage van Gerard Bruning, die 8 October j.l. door den dood werd weggerukt. Twee dagen eerder stierf de Vlaamsche schrijver Karel van den Oever, dien wij eveneens hadden uitgenoodigd. In verband hiermee krijgt de (niet als In Memoriam geschreven) bijdrage van Bernard Verhoeven bizonder relief.

Wat het ontbreken van enkele representatieve namen betreft, meenen wij met de volgende verantwoording te mogen volstaan. Buiten onzen schuld ontbreken dit jaar de volgende genoodigden: Albert Besnard, Mr. J.C. Bloem, Henri Bruning, Dr. P.N. van Eyck, Ben van Eysselsteyn, D. Th. Jaarsma, A.M. de Jong, Pierre Kemp, G.A. van Klinkenberg, Herman de Man, Wies Moens, Top Naeff, Jan Prins, Jhr. W.F.A. Roëll, R. van Genderen Stort en Margot Vos. De meesten dezer gaven beloften voor het volgend jaar. H. van Elro heeft zich geïdentificeerd met Mr. Roel Houwink.

Uitteraard is het peil der inzendingen als zoodanig niet te forceeren: slechts door de keuze der medewerkenden kon eenigszins invloed geoefend en eenigszins richting gegeven worden. Het oordeel over den huidigen stand der Nederlandsche literatuur zij dan ook overgelaten aan hen, die zich hiertoe meer geroepen voelen dan wij, die slechts de taak der samenstelling op ons namen.

Amsterdam, Dec. 1926.