Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gard Sivik. Jaargang 6 (1962)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gard Sivik. Jaargang 6
Afbeelding van Gard Sivik. Jaargang 6Toon afbeelding van titelpagina van Gard Sivik. Jaargang 6

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.18 MB)

ebook (5.72 MB)

XML (1.30 MB)

tekstbestand






Genre

proza
sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gard Sivik. Jaargang 6

(1962)– [tijdschrift] Gard Sivik–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 1]
[p. 1]

[Nummer 30]

[cornelis bastiaan vaandrager
van het een komt het ander]

Hij heeft zich gevestigd te Amsterdam. Aan de deur van een oud huis, niet ver van de Dam, prijkt sinds een dag of wat zijn naamkaartje.
Het Vrije Volk, 5 juli 1958

‘Eigenlijk is de kamer voor twee personen bestemd.’

Ik weet haar ervan te overtuigen dat de ruimte daar wel een beetje te klein voor is.

Ik weet de prijs zelfs iets te drukken. Ik ga met haar de woonkamer in. In alle hoeken gaan kanaries te keer. De kamer barst van het meubilair. Bij het raam een televisietoestel (grootbeeld). Enkele meters ervoor, op de grond, twee kinderen. Een en al aandacht voor Pipo de Clown die moeizaam uit een echoput tevoorschijn klautert. Ik betaal haar zes nieuwe briefjes van tien. Weer een weduwe, ouder dan die aan de Leidsegracht.

Zonder make-up; grijs; kunstgebit. En vriendelijk, vriendelijk.

 

Eigenlijk zijn het twee kamers, weer tegen het dak aan, in het midden gescheiden door een poortje. Een raam ziet uit op een ruime binnenplaats. Er wordt gewerkt aan een bijgebouw van het Algemeen Handelsblad. Van een aantal huizen die hun voordeur in de Spuistraat hebben, springt de keuken uit de rij. De ruimte wordt verstikt door net zo'n ameublement als in de woonkamer. Alleen is het veel ouder, veel gammeler. Aan de andere kant van de nauwe gang bevinden zich nog twee deuren. Een ervan is op slot. Er ligt een kamertje achter dat alleen gebruikt wordt als haar zoon ‘over’ is. De andere deur is niet op slot. Er ligt een goor stuk zolder achter dat als kolenhok gebruikt wordt, en voor het opslaan van allerlei rotzooi. Ik noem: een kinderstoel, een zwaar verouderde hanglamp, een berg donkere-kamerattributen (verroest, uitgebeten, dik onder het stof) en een manshoge vergroting van een mensenmenigte, op hardboard geplakt. Met veel moeite verhuis ik een groot deel van het meubilair naar de overkant van de gang.

Twee gewone stoelen laat ik staan. Vergeleken met het hokje aan de Leidsegracht bezit ik nu een zaal. De volgende morgen houdt ze mij al aan op de gang. De zolderruimte is van de buren. Maar voorlopig mag ik de stoelen laten staan. Zolang ze er niks van zeggen.

 

Zij heeft alleen een bustehouder aan die duidelijk (wit) afsteekt tegen het gebruinde bovenlichaam. Zij is in de keuken bezig met het avondeten. Af en toe fluit ze. Of ze zingt in slecht engels een gedeelte mee van The Lady is a tramp, dat door een radio of grammofoon in een aangrenzende kamer gespeeld wordt. Ze kent de woorden maar half.

Het moet voor alle omwonenden en tot vrij ver in de omtrek te horen zijn. Maar niemand schijnt zich er iets van aan te trekken. Geen vorm van protest. Af en toe roept ze (schel, ordinair) wat naar binnen, of omlaag tegen een kind dat niet boven de aanrecht uitkomt. Ik schat haar 26.

Er komt een man naast haar staan. Twee koppen groter dan zij. Ook hij is opvallend bruin. Een wit overhemd (visnet-) over een bodybuildersborstkas. Hij begint zich in te zepen. Het keukentje biedt nauwelijks plaats aan twee personen. Zij heeft alle ruimte nodig om het eten klaar te maken. Zij maakt hem dit duidelijk. Hij trekt zich van haar geschreeuw niets aan en begint zich fluitend (The Lady is a tramp) te scheren. Als hij met één wang klaar is, legt hij het scheermes op de aanrecht. Hij verdwijnt uit het gezicht en komt even later terug met twee drumsticks. De radio of grammofoon speelt nu een modern, instrumentaal jazznummer. John Coltrane met het Miles Davis quintet? Ik ken het stuk, de titel wil me niet te binnen schieten. Het is een nummer in medium-tempo. Hij slaat mee op de aanrecht en een vergiet. Wonderlijk goed in de maat.

Nu zijn ze alle twee weg uit de keuken. Het licht is nog aan. De muziek wordt afgezet.

Ik open beide ramen zo ver mogelijk naar binnen en schuif een stoel bij de vensterbank. Ik neem een boek voor me. Om de drie regels werp ik een blik op de overkant.

Wat zit ik eigenlijk te lezen?

[pagina 2]
[p. 2]

Ik bekijk mezelf in de spiegel. Alles behalve bruin. Ik draai mijn hoofd heen en weer, span de huid tussen twee vingers. Hier en daar beschadigd door puistjes. Ik ga me scheren. En tanden poetsen. Ik pis in de fontein. Ik was mijn hele bovenlichaam. Vooral de oksels geef ik een goede beurt. Een schoon overhemd aan.

 

Zij loopt af en aan met de vuile vaat. Een vluchtige blik deze kant op. Zij - knijpt zij even de ogen samen om beter te kunnen zien? De voorwerpen in de keuken zijn duidelijk te onderscheiden. Van daaruit moet ook het interieur hier goed zichtbaar zijn.

In ieder geval het voorste gedeelte. Of ze moet kippig zijn. Wat valt er zo al in haar gezichtsveld? Foto's van Marilyn Monroe, ze moeten te zien zijn vanuit de keuken. Zeker die daar: een meer dan levensgroot hoofd, over twee pagina's. Nach einem anstrengenden Drehtag: zu müde um die wallende Perücke abzulegen.

Wacht, de bandrecorder. Waar is het stopkontakt? In het poortje, halverwege de kamer. Dat zal niet meevallen. Zie je wel: het snoer is te kort. Ik krijg de bandrecorder niet vlak bij het raam. Dan moet de muziek maar zo hard mogelijk aan. Wat zullen we opzetten? Ik heb iets van Coltrane: het eerste Kurhaus-concert. Bijna iedereen knapte er aanvankelijk op af. De inleiding van Norman Granz, zij reageert niet. Toch moet ze het horen.

Het is verder stil in de omgeving. Een duif wipt klapwiekend een til binnen. Op de eerste verdieping wordt het licht in de keuken aangedaan. Ook een vrouw van een jaar of 26. Maar lang niet zo tof als haar bovenbuurvrouw. Zij kijkt even omhoog (dit raam, deze jongen, de lucht) en trekt de gordijnen dicht. Ook op de tweede verdieping gaat het keukenlicht aan. Ze kijkt (dit raam, deze jongen) en slaat onmiddellijk de ogen weer neer. Kan zij mijn gelaatsuitdrukking - ik lachte even - wel onderscheiden? Ik had eerder voor een lichte achtergrond moeten zorgen. Nu is het te laat. Ze heeft een gordijn voor het raam geschoven. Een silhouet blijft over.

 

Verrek, rechts van het raam is een plat dak. Er ligt fijn grint op. Eronder ligt natuurlijk de keuken van de hospita. Op de rechterhoek een schoorsteen met twee pijpen.

Op de rechterpijp een duif. Zou het een mensengewicht kunnen dragen? Proberen: één been over de vensterbank. Het geeft niet mee, helemaal niet. Ik waag me verder.

Met enig klim- en springwerk moet het huis aan de overkant te bereiken zijn.

Via een omweg.

 

Ik moet me wel heel sterk vergissen als ze nu niet lacht. Het is nog klaarlichte dag en ik heb mijn bril op. Ze lacht wel degelijk. En ongegeneerd. Het komt zo onverwacht dat ik gewoon vergeet terug te lachen. En als ik het doe, is ze al weer verdwenen. Ik voel dat ik er een kleur van gekregen heb.

 

Nou opletten. Het lijkt wel of ze op mijn komst gewacht heeft. Een paar tellen maar en ze kijkt omhoog. Ik steek mijn hand op. En voel me zwaar genomen: ze zwaait niet terug. Zelfs geen glimlach kan er af. Zou ik me toch vergist hebben? Nee nee, het komt door de heer des huizes. Ik had hem helemaal niet in de gaten. Hij zit in zijn onderhemd (zie boven) gehurkt op het duivenplatje en voert de vogels. Heeft hij me zien zwaaien? Hij kijkt voortdurend deze kant op. En niet bepaald vriendelijk. Uitsmijter? Amateurbokser?

 

Het is gebeurd voor ik het weet. Daar is ze - er schuiven - ‘dag!’ - mensen tussen ons door - weg is ze. Het was toch een kleine moeite geweest. Haar even staande houden. op luchtige toon: ‘Leuk je eindelijk eens van dichtbij te zien. Mag ik me even voorstellen?’ Van het een komt het ander. Ze is kleiner dan ik dacht. Ze komt niet eens tot mijn schouder. Maar ze heeft een behoorlijk lichaam.

[pagina 3]
[p. 3]

Ze heeft een heel laag uitgesneden truitje aan. Ik denk even dat ze 't er om doet.

‘Drink je (ik heb een glas van tafel genomen en hou dat voor het open raam) een glaasje mee?’ Wat klinkt dat lullig. ‘Er zit nog genoeg in’ (ik heb de Bokmafles van tafel genomen en hou die voor het open raam). Ze lacht en gaat af. Ik zet de fles aan mijn mond.

Onder het drinken staar ik onafgebroken naar de lege keuken. Ik buk om het op te rapen (het glas, ik heb het glas van tafel gestoten) en stoot mijn hoofd tegen de tafel.

Ik struikel over het snoer van de bandrecorder. Ik blijf liggen waar ik gestruikeld ben. Het bandje loopt af. De rechterspoel komt vrij en begint als een gek in het rond te slierten.

 

Ik sla een boek open. Ik sla het boek dicht. Ik pak een krant op. Ik leg de krant neer. Ik steek een sigaret op. Het gordijn is half dichtgeschoven. Ze komt achter het gordijn vandaan. Ze kijkt. Ze lacht Ze blijft kijken. Ze blijft lachen. Ik lach terug. Ik - (Ik knap af. Ik had het net zo goed ineens kunnen zeggen: het is niks geworden. Ander verhaal.)

Dit verhaal maakt deel uit van
‘De avonturen van Cornelis Bastiaan Vaandrager’ (I)

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over dit hoofdstuk/artikel

titels

  • De avonturen van Cornelis Bastiaan Vaandrager I


auteurs

  • C.B. Vaandrager