Handboek van den soldaat (KAJ Brussel)
(ca. 1930)–Anoniem Handboek van den soldaat– Auteursrecht onbekend
[pagina 9]
| |||||||||||||||||||||||
Hoofdstuk I
| |||||||||||||||||||||||
1. Normaal verloop van den legerdienst.
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 10]
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
2. De wervingsreserve.Deze instelling heeft voor doel de jongelingen van drie nog-niet-binnengroepen klassen beschikbaar te stellen voor het land in oorlogstijd, om hun een militaire voorbereiding te kunnen geven voldoende om hen bij het veldleger in te lijven als het nood doet. De wervingsreserve kan enkel in geval van oorlog of wanneer het grondgebied bedreigd is, onder de wapens geroepen worden.
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 11]
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
3. Verblijf in den vreemde.Wie ingeschreven is in de wervingsreserve moet, zoo hij zich voor minstens één maand in het buitenland wil begeven, den burgemeester en den bevelhebber van het wervingsbureel van die afwezig- | |||||||||||||||||||||||
[pagina 12]
| |||||||||||||||||||||||
heid verwittigen en aan die beide overheden daarbij meedeelen:
| |||||||||||||||||||||||
4. Vervroeging van den dienst.Voor sommige jongens kan het voordeelig zijn, om beroeps- of familieaangelegenheden, hun dienst één of twee jaar (hoogstens) te vervroegen.
De gemeentebesturen hebben bepaalde onderrichtingen gekregen die hen verbieden aanvragen aan te nemen na den 20 Januari. Na dien datum, tot 15 dagen vóóraleer de wervingsbureelen hunne werking sluiten, kan eene aanvraag nog geldig gedaan worden per aangetee- | |||||||||||||||||||||||
[pagina 13]
| |||||||||||||||||||||||
kenden brief aan den Minister van Binnenlandsche Zaken. C) Afzien van de vervroeging: Zoo de dienstplichtige, na aanvraag tot vervroeging, daarvan geen gebruik wenscht te maken, kan hij dat doen zonder eenige formaliteit, zoolang hij niet op het wervingsbureel is voorgekomen. Het volstaat als hij opgeroepen wordt, niet te komen. Dat achterblijven wordt aanzien als een verzaken aan 't voorrecht der vervroeging. Daarentegen, als op het wervingsbureel de belanghebbende niet goedgekeurd wordt voor den dienst, zal men zijn aanvraag aanzien als niet binnengekomen en zal hij zich bij de jongelingen van zijn klas moeten vervoegen. | |||||||||||||||||||||||
5. Uitstel.Uitstel is eene ontheffing van den dienst in vredestijd. In oorlogstijd mogen al de uitgestelden onder de wapens geroepen worden; zij worden dan bij de wervingsreserve ingelijfd. 5 soorten van uitstel moet men onderscheiden:
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 14]
| |||||||||||||||||||||||
Wat moet er gedaan worden?
| |||||||||||||||||||||||
a) Uitstel voor bepaalden tijd.De gewone uitstellen kunnen, zonder andere formaliteit worden verleend door een beslissing, in gemeen overleg, getroffen door den Minister van Binnenlandsche Zaken en den Minister van Landsverdediging. Zooniet worden ze door den militieraad toegestaan aan de militianen, in volgende rangorde:
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 15]
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 16]
| |||||||||||||||||||||||
b) Uitzonderingsuitstel.We hebben gezien dat uitstel voor bepaalden tijd vijfmaal kan verleend worden, t.t.z. zoolang de dienstplichtigen in ouderdom tot eene der vijf laatste lichtingen behooren. Zij kunnen opnieuw driemaal uitstel bekomen, namelijk uitzonderlijk uitstel, in de volgende gevallen:
| |||||||||||||||||||||||
c) Speciaal uitzonderings-uitstel.
De onmisbare steun van een of meer broeders of zusters die weezen zijn en jonger dan 16 jaar; Al deze dienstplichtigen zijn van den dienst in vredestijd ontslagen zoohaast ze ophouden te behooren tot eene der zes laatste lichtingen. Maar als uitdrukkelijke voorwaarde tot het bekomen dier gunst legt de wet op, dat het uitstel de drie laatste | |||||||||||||||||||||||
[pagina 17]
| |||||||||||||||||||||||
malen verleend werd door den militieraad om eene der redenen opgegeven onder 1o, 2o en 3o. De belanghebbenden moeten beroep doen op het recht van die schikking zoohaast ze hun uitstel vragen. In geen enkel geval mogen twee leden van eenzelfde huisgezin tegelijkertijd van 'n uitzonderingsuitstel gebruik maken. Een gezin, dat ten volle het voordeel genoten heeft van een uitzonderings-uitstel, kan geen aanspraak meer maken op een tweede uitstel van denzelfden aard, ten voordeele van een tweede lid, tenzij de eerste gestorven of gehuwd is. | |||||||||||||||||||||||
d) Onbepaald uitstel.Een uitstel van onbepaalden duur wordt verleend aan den eerstbinnengeroepene van een familie van minstens zes kinderen in leven die zulks vraagt; nochtans mag, het dagloon van den dienstplichtige terzij gelaten, het gezamenlijk inkomen der leden van zijn familie die onder hetzelfde dak wonen en één enkel huishouden uitmaken, niet meer beloopen dan het dubbel van de minimuminkomsten, dewelke ontslagen zijn van supertaks. Om dat uitstel te bekomen moet de dienstplichtige het vragen: hij dient eene aanvraag in bij het College van burgemeester en schepenen, tusschen 1 en 20 Januari van het jaar waarin de aanvrager volle 19 jaar oud wordt. Het verleenen van onbepaald uitstel ontslaat voor goed van dienst in vredestijd, maar de belanghebbende blijft in de wervingsreserve ingeschreven totdat de klas, waartoe hij had moeten behooren zoo hij geen uitstel had bekomen, wordt afgedankt. | |||||||||||||||||||||||
[pagina 18]
| |||||||||||||||||||||||
In geval van mobilisatie wordt hij dus gevoegd bij dat deel van het leger waar zich de jongelingen van zijn ouderdom bevinden (werkelijk leger, reserve of landweer). Er dient op gewezen dat in het getal der levende kinderen zijn begrepen de militairen die het leven verloren hebben of verdwenen zijn in den oorlog 1914-1918. Tenslotte moet, om onbepaald uitstel te verkrijgen, een derde voorwaarde verwezenlijkt zijn, namelijk, in de familie mag vroeger geen lid genoten hebben noch van een dergelijk onbepaald uitstel, noch van een volledige vrijstelling. | |||||||||||||||||||||||
e) Uitstel na aanduiding voor den dienst of na inlijving.Iemand voor den dienst aangewezen (zelfs als hij reeds ingelijfd werd), kan nog uitgesteld en terug bij de wervingsreserve gevoegd worden door eene beslissing van den militieraad. Daarvoor is noodig dat bij hem de voorwaarden verwezenlijkt worden welke hem tot een familiesteun maken, ofwel dat hij weduwenaar wordt met minstens één kind. De militieraad vergadert hiervoor (zelfs buiten zijn normalen zittijd) in de laatste veertien dagen van den loopenden trimester. Werd de dienstplichtige reeds ingelijfd, dan kan hij, in afwachting eener beslissing, in verlof zonder soldij gezonden worden. Om voldoening te bekomen moet hij liefst per aanbevolen brief eene aanvraag richtien tot den gouverneur der provincie. Beslist de militieraad ten zijnen voordeele, dan wordt de belanghebbende afgedankt en maakt hij geen deel meer uit van het leger. | |||||||||||||||||||||||
[pagina 19]
| |||||||||||||||||||||||
Wordt de vernieuwing van uitstel niet aangenomen, dan wordt hij bij de loopende lichting ingelijfd; maar er wordt rekening gehouden van den tijd dat hij reeds onder de wapens is geweest. | |||||||||||||||||||||||
6. Het wervingsbureel.Het wervingsbureel is gedurende een tijdperk van drie maanden ongeveer werkzaam; datum van begin en einde worden jaarlijks vastgesteld. De ingeschrevenen worden op bepaalden dag en uur opgeroepen. Er dient op gewezen dat een gebrek of ziekelijkheid van welken aard ook, geen reden is om niet ingeschreven te worden of om niet naar het wervingsbureel te komen. De dienstplichtige die opgeroepen wordt voor het wervingsbureel en om eene of andere reden onmogelijk op den aangeduiden dag kan komen, zou hiervan onmiddellijk het gemeentebestuur moeten verwittigen. Degenen die na de voorgeschreven oproeping niet naar het wervingsbureel komen, mogen als dienstweigeraars aanzien worden en voor drie jaar bij 't leger worden ingelijfd. Hetzelfde geldt voor degenen die aangeduid zijn om nagegaan te worden in een gasthuis, zooals we verder zullen zien, en er op den aangeduiden dag niet binnenkomen. De dienstplichtigen mogen volgende bewijsstukken meebrengen:
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 20]
| |||||||||||||||||||||||
Dit onderzoek moet degenen die ervoor verschijnen bij volgende indeelingen rangschikken:
In geval van twijfel of meeningsverschil omtrent de geschiktheid, wordt de belanghebbende gedurende, ten hoogste 15 dagen, in een hospitaal ter voorloopige waarneming geplaatst; tegen de beslissing van den deskundigen geneesheer van het hospitaal kan niet in beroep gegaan worden. Anders is het gesteld met de beslissingen der geneesheeren van het wervingsbureel: hiertegen kan beroep aangeteekend worden, door den ingeschrevene persoonlijk (en niet door de ouders of den voogd) en ook door het Ministerie van Landsverdediging. Zoo een ingeschrevene dus meent dat hij niet aangeduid is overeenkomstig de lichamelijke geschiktheid die hij denkt te hebben of zoo hij een meerwaardige reden kan doen gelden om 'n andere beslissing te bekomen, moet hij volgenderwijze tegen die beslissing in beroep gaan: binnen de veertien dagen per aanbevolen brief, een beroep met de redenen erbij naar den Gouverneur der provincie zenden. Deze akte van beroep moet vermelden: naam, | |||||||||||||||||||||||
[pagina 21]
| |||||||||||||||||||||||
voornamen en verblijfplaats van dengene die beroep aanteekent, alsook den datum der beslissing tegen dewelke hij zich verzet. Het handteeken van den beroeper (dengene die beroep aanteekent) of de stempel die het vervangt moet wettelijk bekrachtigd worden door een lid van het schepencollege, die dit niet mag weigeren. (Weigert hij, dan moet deze inbreuk op de wet aangeklaagd worden onder op de akte van beroep.) Het is van belang hierbij op te merken dat al de akten, opgemaakt in toepassing van de wet en de voorschriften op het leger en de aanwerving, vrij zijn van zegel. Na afloop van het lichamelijk onderzoek komt de ingeschrevene op het eigenlijke wervingsbureel, waar hij ondervraagd wordt over de studies die hij gedaan heeft, de talen die hij leest en schrijft, het beroep dat hij uitoefent, het beroep en de loopbaan waar hij zich toe bestemt, zijne bijzondere geschiktheden: snelschrift (stenographie), machienschrift (dactylographie), paardrijden, fietsen, moto- of autorijden, duivensport, fotographie; of hij een diploma heeft van vliegenier-stuurman, welk wapen hij verkiest en welk garnizoen. Het is dus van belang dat elke dienstplichtige, in zijn eigen voordeel, alvorens hij naar het wervingsbureel gaat, voorbereid zij om duidelijk die onderscheidene vragen te beantwoorden. Al heeft de dienstplichtige ook aangeduid welk wapen hij verkiest, toch zal daarom niet volstrekt gehoor worden gegeven aan zijn aanvraag; doch heeft hij daarentegen zijn voorkeur niet te kennen gegeven als hij op het wervingsbureel is geweest, dan is het later onmogelijk nog eene aanvraag te doen. | |||||||||||||||||||||||
[pagina 22]
| |||||||||||||||||||||||
7. Verdaging.De dienstplichtigen, die om hun overzwak gestel, om gebrekkigheden of ziekten tijdelijk ongeschikt bevonden worden voor den legerdienst, worden een jaar uitgesteld. Deze verdaging mag niet meer dan driemaal vernieuwd worden. De verdaagde blijft in de wervingsreserve ingeschreven en wordt tot den dienst met die reserve binnengeroepen. De verdaagde mag in beroep gaan tegen de beslissing die over hem genomen is op de wijze en binnen den tijd die in het vorige paragraaf zijn aangeduid, waar het gaat over de beslissing der geneesheeren van het wervingsbureel. De verdaagde wordt bij de volgende lichting gevoegd en komt opnieuw voor het geneeskundig onderzoek met de ingeschrevenen voor die lichting. | |||||||||||||||||||||||
8. Ontheffing van dienst.Als de geneesheeren van het wervingsbureel vaststellen dat de ingeschrevene zwak is of aan een ongeneesbare ziekte lijdt, welke vrijstelling meebrengt, verklaren zij hem voorgoed ongeschikt; hetzelfde geldt indien zijn gestel in 't algemeen deze belsissing rechtvaardigt. De vrijgestelde wordt ontslagen van elken dienst, in vredestijd, doch ook in oorlogstijd; hij wordt uit de wervingsreserve geschrapt. | |||||||||||||||||||||||
9. Vrijstelling van den werkelijken dienst.Zoo het getal, der voor den dienst aangewezen militianen, hooger is dan 44.000 vermeerderd met | |||||||||||||||||||||||
[pagina 23]
| |||||||||||||||||||||||
het totaal der verschillende getalsverminderingen op het contingent van de voorgaande klasse, dan worden er vrijstellingen van aktieven dienst verleend. Deze vrijstelling is geene ontheffing, maar alleen vergunning geen dienst te moeten doen in vredestijd; zoodoende moeten de vrijgestelden wel onder de wapens komen ingeval van oorlog of van geheele of gedeeltelijke mobilisatie. Wie kunnen nu van 't voorrecht van die vrijstelling genieten en in welke volgorde?
Om een scheidingsliljn te trekken tusschen de gezinnen die evenveel zonen aan het leger geleverd hebben, wordt de voorkeur in de volgende orde vastgesteld:
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 24]
| |||||||||||||||||||||||
De reeksen jongelingen welke jaarlijks van die vrijstelling kunnen genieten, worden jaarlijks in Staatsblad en in de pers bekend gemaakt. De vrijstellingen worden verleend door een bestuurlijke commissie (een beambte van het Ministerie van Binnenlandsche Zaken, een beambte van het Ministerie van Landsverdediging en een officier). De vrijgestelde dienstplichtigen worden hiervan verwittigd door het wervingsbureel. In de kennisgeving wordt de reden der vrijstelling vermeld. De op vertoon van onjuiste documenten verleende vrijstellingen worden nietig verklaard, zoo de onregelmatigheid wordt vastgesteld binnen de 5 jaar. Het is van belang hierbij te wijzen op het belang van het juist invullen van het formulier (voor de samenstelling van het gezin) dat den dienstplichtige voorgelegd wordt op het wervingsbureel. Wanneer de reden van vrijstelling, die op de bekendmaking voorkomt niet overeenstemt met het onderteekend bewijs, of zoo het onderteekend bewijs niet overeenstemt met de werkelijkheid, moet de dienstplichtige zijn vrijstelling weigeren. Zooniet, loopt hij gedurende 5 jaar het gevaar onverwachts binnengeroepen te worden. De dienstplichtigen mogen deze vrijstelling weigeren binnen een termijn van 15 dagen, te rekenen van den datum van het ontvangen der bekendmaking. Die weigering wordt gedaan door middel van een aangeteekenden brief aan den Minister van Landsverdediging. | |||||||||||||||||||||||
[pagina 25]
| |||||||||||||||||||||||
10. Keuze van het wapen en van het garnizoen.Sommige dienstplichtigen mogen hun wapen kiezen onder zekere voorwaarden:
De dienstplichtige die zijn wapen mag kiezen, moet op het wervingsbureel zijn aanvraag als volgt uitdrukken: voor het voetvolk, de ruiterij, het geschut of de genie, en niet: het 1e grenadiers, het 1e gidsen, het 1e geschut of het 3e genie: de keus wordt beperkt tot het wapen en niet tot het regiment. Met deze voorkeur wordt rekening gehouden in de volgende orde:
De keuze van het garnizoen wordt toegestaan op dezelfde voorwaarden en wijze. Voor degenen die niet mogen kiezen wordt zooveel mogelijk rekening gehouden met hun verlangen; doch vermits sommige garnizoenen bij voorkeur aangevraagd worden, is het onmogelijk eenieders wenschen in te willigen. | |||||||||||||||||||||||
[pagina 26]
| |||||||||||||||||||||||
11. Speciale wapeneenheden.Wanneer de dienstplichtigen ingedeeld worden tusschen de verschillende wapen- en diensteenheden, houdt men rekening met den beroepsaanleg der belanghebbenden en met hun aanvraag om van een bepaald korps, dienst of gespecialiseerde inrichting deel uit te maken; ook sommige lichamelijke hoedanigheden (gestalte, gezichts- en gehoorsscherpte, gespierdheid enz.) kunnen daarvoor in aanmerking komenGa naar voetnoot(1). a) Lijst der korpsen en diensteenheden waarvoor rekening wordt gehouden met den beroepsaanleg: Regiment voor spoorwegen (Antwerpen). Regiment der verbindingstroepen (Vilvoorde). Geschut van het Ruiterijkorps (Leuven). Luchtvaart. Ruiterij (Brasschaat, Beverloo, Brussel, Spa). Reperage-dienst van het geschut (Brasschaat). Leger-automobiel-vervoerdienst (Brussel en Antwerpen). Regiment cyclisten (Brussel, Eupen-Malmedy). Genie-cyclisten (Tervuren). Genie (Antwerpen, Tervuren, Namen, Luik). Vestingsregimenten (Luik, Namen). Regiment Legergeschut (Antwerpen). Regiment van grondverweer tegen vliegtuigen. Intendantie-inrichtingen (Antwerpen, Luik, Namen, Brussel). | |||||||||||||||||||||||
[pagina 27]
| |||||||||||||||||||||||
Krijgsgasthuizen (Antwerpen, Brussel, Brugge, Beverloo, Luik, Namen).
b) Voorwaarden: De dienstplichtige, die tot een der hoogervermelde inrichtingen is toegelaten, mag zijn beroep blijven uitoefenen gedurende zijn aanwezigheid onder de wapens; maar om toegelaten te worden moet hij de volgende voorwaarden vervullen:
Het wervingsbureel bezorgt aan de dienstplichtigen die zulks vragen de noodige inlichtingen betreffende 1o en 2o der voorwaarden. Het is van belang er op te wijzen dat de dienstplichtigen, welke in rechte hun garnizoenplaats niet mogen kiezen (zie de voorgaande paragraaf), toch het garnizoen dat ze verlangen kunnen bekomen, zoo ze lukken in de proef voor een korps of technischen dienst van dit garnizoen, volgens de hoogervermelde lijst. | |||||||||||||||||||||||
[pagina 28]
| |||||||||||||||||||||||
12. Verandering van korps.Enkel in het belang van den dienst mogen veranderingen van korps toegestaan worden. Alleen de Minister heeft hierover te beslissen, en wanneer het belang van den dienst niet in de zaak betrokken is, mogen hem zelfs voor die zaak geen aanvragen toegezonden worden. Deze regel kent slechts één enkele uitzondering: veronderstellen we een dienstplichtige die zonder betwisting recht had op de keuze van het wapen (zie voorgaande paragraaf) en die ten gevolge eener vergissing uit onwetendheid of vergetelheid vanwege de militaire overheid de aangevraagde wapeneenheid niet verkregen heeft; dan kan hij verandering van korps bekomen op de volgende voorwaarden:
| |||||||||||||||||||||||
13. Duur van den legerdienst.De duur van werkelijken dienst is op 12 maand bepaald. Nochtans zullen, gedurende het | |||||||||||||||||||||||
[pagina 29]
| |||||||||||||||||||||||
tijdperk dat zich uitstrekt van de klas 1937 tot en met de klas 1941, volgende militianen tot 17 maand dienst gehouden worden:
Worden geroepen om de eenheden uit te maken waarvan sprake in 2o, 3o en 4o:
Indien een militiaan wegens lichamelijke of beroeps-eigenschappen, niet bij één der voormelde korpsen kan worden ingedeeld of gehandhaafd, wordt hij overgeplaatst naar de kategorie militianen tot 12 maand dienst aangewezen. In dit geval wordt de verplichting, tot dienst bij een der voormelde eenheden, overgedragen op den volgenden zoon, die voor den dienst is aangeworven. Zoo het aantal militianen, die een verlengden dienst te vervullen hebben, de behoefte overtreft, | |||||||||||||||||||||||
[pagina 30]
| |||||||||||||||||||||||
dan wordt de rest die slechts tot 12 maand geroepen is, geschift met inachtneming van de samenstelling van het gezin. Bij gelijk aantal kinderen wordt er rekening gehouden met:
Indien verscheidene gezinnen gelijke aanspraken doen gelden, dan wordt de orde van voorrang bepaald op dezelfde wijze als voor de vrijstellingen van werkelijken dienst. (Zie no 9, blz. 22.) | |||||||||||||||||||||||
Vergoeding.
De vorm en het termijn waarin de aanvragen moeten ingediend worden, alsmede de betalingswijze worden bij Koninklijk Besluit bepaald. In de volgende gevallen kan de aktieve diensttijd verlengd worden:
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 31]
| |||||||||||||||||||||||
In alle geval mogen ze in toepassing van 1o, 2o, 3o en 4o, in 't geheel slechts 100 dagen hoogstens onder de wapens gehouden worden. | |||||||||||||||||||||||
14. Ontslag der militairen.De ingelijfden, wier dienst- of kamptermijn eindigt op een Zondag, een Maandag of een der dagen waarop de dienst voor heel den dag als 's Zondags geregeld is, worden volgens de volgende regeling naar huis gezonden:
| |||||||||||||||||||||||
[pagina 32]
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
15. Heroproeping in vredestijd.Terwijl zij deel uitmaken van het aktieve leger, of dezes reserve, worden de militianen van de verschillende wapens en van de vervoerkorpsen onderworpen aan verschillende wederoproepingen onder de wapens voor een totalen duur van ten hoogste 42 dagen. Gedurende dezelfde periode worden de militianen van de infanterie, de legerkorps-artillerie, de infanterie-divisies, de artillerie van het ruiterijkorps, het grondverweer tegen luchtvaartuigen, de regimenten wielrijders, de genie-troepen, de ruiterij-regimenten en de gemengde regimenten, onderworpen aan één of meer aanvullende wederoproepingen welke, samen met die volbracht bij toepassing van vorige alinea, den maximum duur van de wederoproepingen op 58 dagen kunnen brengen. Al de militianen aangeduid voor de reservekaders en de onderofficieren militianen van de genie worden onderworpen aan wederoproepingen | |||||||||||||||||||||||
[pagina 33]
| |||||||||||||||||||||||
welke in het geheel 74 dagen niet mogen overtreffen. Tijdens den duur der wederoproepingen ontvangen de gehuwde militianen, die zulks aanvragen, een dagelijksche vergoeding van 14 frank verhoogd met den wettelijken kindertoeslag. De vergoeding wordt echter niet verleend indien de samengestelde inkomsten van den militiaan en zijn echtgenoote meer bedragen dan het dubbel van de minimum-inkomsten (welke ontslagen zijn van supertaks). | |||||||||||||||||||||||
16. Verandering van adres. Verblijf in den vreemde.Ieder soldaat, die zijn ontslag heeft bekomen, moet onmiddellijk zijn korpsoverste op de hoogte stellen van elke verandering van adres zoolang hij behoort tot de reserve-troepen, namelijk tot zijn 45ste jaar. Eene nalatigheid kan u doen veroordeelen als deserteur door het krijgsgerecht en een jaar gevangenisstraf voor gevolg hebben. Om zich naar het buitenland te begeven, moeten de soldaten in werkelijken dienst eene aanvraag indienen bij hun korpsoversten. Zijn zij niet meer onder de wapens, dan moeten zij die aanvraag doen bij den bevelhebber der rijkswacht van hun kanton; doch dit geldt enkel wanneer zij meer dan 28 dagen afwezig zijn. |
|