Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Hollandsche Lelie. Jaargang 20 (1906-1907)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Hollandsche Lelie. Jaargang 20
Afbeelding van De Hollandsche Lelie. Jaargang 20Toon afbeelding van titelpagina van De Hollandsche Lelie. Jaargang 20

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (10.81 MB)

Scans (92.88 MB)

ebook (8.08 MB)

XML (3.97 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Hollandsche Lelie. Jaargang 20

(1906-1907)– [tijdschrift] Hollandsche Lelie, De–rechtenstatus Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende


illustratie

Hoofdartikel
Over ‘aanstellerij’.

Ik wil van Rembrandt niets dan goeds zeggen natuurlijk, maar misschien kan het tòch geen kwaad, juist in deze dagen, nu we allemaal doen aan Rembrandt-feesten en Rembrandt-vereering en Rembrandt-aanstellerij, te herinneren aan 'n wàre opmerking uit Le Matin, het bekende fransche dagblad; waarin ik dezer dagen las:

Allerlei menschen die tranen storten omdat die arme Rembrandt zijn prachtige schilderijen haast niet kon verkoopen, toen hij nog leefde, hebben nooit een cent over om een in hun hedendaagschen tijd bekenden schilder op zijn beurt wat af te koopen. 't Komt er niet op aan, of zoo'n levenden man talent heeft, en soms zelfs héél véél talent, - hij lééft nog, en dat is zijn nadeel! Als je maar eerst dóód bent, - en hoe langer dood hoe beter -, dan wordt je een mode-artikel, voor wiens werk men hooge prijzen besteedt.!

Zoo ongeveer luidde de redeneering van den Matin-auteur, naar aanleiding van de zoo dwaze afgoderij met alles wat ‘antiek’ is, enz. - Inderdaad ‘aanstellerij’, modezucht, beheerschen zooveel menschen in dergelijke dingen, dat het wel der moeite waard is hun eens te laten zien, hoe gek ze zich aanstellen. Meenen ze werkelijk, als ze hier 'n oud spinnewiel te pronk zetten, daar 'n koperen beddepan, op 'n verkooping opgedaan, in het oog laten vallen, als ze hun gang opsieren met 'n antieken frieschen klok, of bij de boeren opkoopen 'n ouderwetsche kast, dat ze, door 't gewild uitstallen van al die quasi ‘deftigheid’, ook maar iets lijken op de solide, niet met 'n franschen slag er op te plakken voornaamheid van wezenlijk-deftige inboedels, waarvan de familie-stukken zijn overgeërfd van vader op kind?

Ik voor mij ken niets dat ik stemmender-

[pagina 50]
[p. 50]

voornaam, maar tegelijk óók somberder vind, dan zoo'n hollandsche inboedel uit vroeger eeuwen. Alle ‘stijl-volle’ moderne meubelen, vazen, etc., etc., geef ik U gráág cadeau daarvoor, wat ‘mooiheid’ betreft. Daarentegen, bij ons toch al zoo somber en duister klimaat, zit ik-voor-mij persoonlijk veel liever tusschen wit-gelakte Engelsche meubeltjes, dan tusschen al die zware, donkere, massieve kasten en stoelen en tafels, onzer zelf óók, als hun huisraad, zoo streng- en somber-uitziendevoorzaten...

Maar dat is een questie van smaak! - Als men eenmaal zoo'n ouderwetschen inboedel hééft, kan ik me begrijpen, dat men er voor voelt, dat anderen óók er voor voelen hem te zien. 't Gaat mij altijd aan 't hart, als ik er weer een door sterfgeval of geldverlies uit elkaar zie spatten. Gauw genoeg zullen er gene meer over zijn, om nog te herinneren aan verleden grootheid! - Iets geheel anders echter is het zich aanstellen, alsof men ouderwetsche meubels erfde, terwijl men in waarheid ze kocht op 'n verkooping, is het zijn moderne poppenhuisje volproppen met dingen uit 'n verleden, die er veel te groot en te zwaar voor zijn, die er bij vloeken inplaats van bij passen, en dat niet omdat het erfstukken zijn, maar uit modezucht!

Het staat zoo ‘chic’, als je ‘voelt voor oudheden’. En ik moet altijd lachen, als ik bij mijn kennissen kom in hun dóór en dóór moderne omgevingen, met hun dóór en dóór moderne ideeën, en hun dóór en dóór moderne japonnen en ‘smokings’, en hun fietsen en hun auto's, en ze willen je dan wijsmaken, terwijl ze zoo echt kinderen zijn van hun eigen tijd, dat ze heusch zooveel ‘voelen’ voor dat verleden, zóóveel dat ze niet gelukkig kunnen zijn zonder 'n bij een antiquaar opgediept zoutvaatje, of 'n bokaal die ergens te pronk staat uit het jaar zooveel, of 'n kabinet waarin onze grootmoeders haar linnengoed vouwden, of eenigen anderen poespas van dien aard -, die misschien nooit ‘oud’ is geweest óók nog, handig is gefabriceerd door een van die fabrieken in antiquiteiten, waarvan de meeste antiquaars hun ‘oudheden’ betrekken. Geldbluf, niets dan geldbluf! Arme poenen, denk ik dan, zou je 't nu heusch zelf niet merken, dat je alleen dáárom je inbeeldt zoo met die oudheden, die dikwijls foei-leelijk zijn, te dweepen, omdat het mode is dat te doen, chic.!?

En wáárom is het dat?

Omdat het geld kost, véél geld. En geld regeert alles, óók de mode! Wie veel geld kan besteden voor zijn kleeren, zijn huis, zijn meubels, zijn genoegens, die is de gróótste aristocraat heden ten dage...

Is dat nu niet poenig, als je er goed over nadenkt, is het heusch niet der moeite waard er eens even bij stil te staan, hoe dwaas we ons aanstellen, als we zóó bukken voor Koning Geld!

Voor eenige jaren zag ik in den Haag bij 'n antiquaar een heele collectie familie-schilderijen uit een van onze oudste adelijke geslachten. Op mijn vraag wat hij daarmee ging aanvangen, (ik had ze enkele dagen vroeger gezien op de algeheele verkooping van alles), vertelde hij mij, dat ze reeds verkocht waren naar Amerika, waar ze bij den een of anderen petroleum-koning als sieraden ‘in zijn familie-galerij’ zouden komen te hangen.

Zoo iets is dégoutant en belachelijk tegelijk nietwaar, maar het komt voort uit niets anders dan uit dezelfde liefhebberij van ‘bluffen’ op 'n verleden, dat men niet heeft, waaraan onze met meer bescheiden beurzen tot meer bescheiden ‘protzigheden’ genoodzaakte hedendaagsche oudheidlief hebbers óók mank gaan! - 'N moderne inboedel kan iedereen zich aanschaffen, zelfs voor weinig geld, maar iets ‘antieks’ aan je inrichting bijzetten, drukt er 'n cachet op van ‘gedistingueerdheid’! - En dus gaan al de modedwazen rond op verkoopingen en bij antiquaars, en geven hun geld uit voor vooral héél dure en dikwijls heel leelijke dingen, die waarschijnlijk niet eens wezenlijk-oud zijn.

Ook dit komt er niet op aan, zooals het Matin-artikel elders zeer ad-rem opmerkt! De ‘amateur’ wil met genoegen worden bedrogen, als het maar lijkt voor de menschen dat z'n verzameling prullen heel ‘antiek’ is. Al weet hij-zelf dan ook, dat hij 't slachtoffer is van 'n grove oplichterij, op zijn beurt licht hij zijn gasten dan maar weer op, door met zijn quasi-oudheden te pronken, en deftig te doen. - Waarlijk, zoolang wij menschen niet komen tot wat meer nadenken over de tallooze sottises, blufferijen, aanstellerijen en geldverkwistingen, waarmee we onzen tijd, onze gezondheid, ons geluk soms, verspelen, alleen om het bedriegelijk najagen van schijn, zoolang zal het altijd met de meesten onzer, door eigen schuld, er maar treurig blijven uitzien wat onze zedelijke waarde betreft!

 

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken