Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1947

[XXIV.]

XXIV. Bij de rondvraag neemt de heer Damsté het woord en wil de hulde, die de voorzitter in zijn openingswoord aan de nagedachtenis van dr J. Heinsius heeft gewijd, nog eens omlijnen, mede door erop te wijzen, dat deze figuur van grote wetenschappelijke betekenis ook lange jaren de Maatschappij als penningmeester heeft gediend.

Op een vraag van de heer Damsté over het Vaste Fonds, deelt de voorzitter mede, dat dit onaangetast is gebleven, doch dat ƒ 2000.- van de rente is gebruikt.

De heer Schotman brengt onder aandacht van het bestuur, dat vele belangrijke werken op cultureel gebied niet kunnen verschijnen door papierschaarste. Het meeste papier wordt gebruikt voor handelsdoeleinden, veel verdwijnt in de zwarte handel. Zou het mogelijk zijn, vraagt spreker, dat het bestuur bij de minister een motie indient om tot een herziening van de papierverdeling te komen. De voorzitter verzekert spreker, dat het bestuur aan deze belangrijke suggestie zijn volle aandacht zal schenken.

De heer Van der Does meent, dat er van de zijde van de Maatschappij effectiever belangstelling voor het Nederlandse toneel nodig is.

De heer Durmanse verklaart een tegenstander van de moderne spelling te zijn en vraagt zich af, of het gebruik van deze spelling in de officiële stukken van de Maatschappij wel in overeenstemming is met

[p. 198]

de gevoelens van de meerderheid der vergadering. De voorzitter antwoordt, dat het hier gaat om de beëindiging van de spellingsstrijd en niet om wat een kleine groep hierover denkt. De heer Durmanse repliceert, dat de minister inzake de spelling alleen iets te zeggen heeft over ambtenaren en scholen, maar niet over particuliere instellingen. Daarom zou hij een motie willen indienen met het voorstel om in de officiële geschriften de oude spelling te herstellen. De heer Drion verklaart zich hier tegen, immers dit punt staat niet op de agenda vermeld. Ook de heer Wiarda meent, dat het thans niet het geschikte moment is om inzake deze kwestie een beslissing te forceren. Aangezien de motie door niemand ondersteund wordt, geeft de voorzitter het woord aan de heer Kloeke, die er op wijst, dat een voorzitter twee belangrijke taken vervult, één taak, die men ziet zoals thans gedurende de vergadering en één taak, die men niet ziet, n.l. zijn voortdurende werkzaamheid in het jaar onder zijn leiding. Voor de wijze, waarop de heer Byvanck zich van deze beide taken heeft gekweten, wil hij hem thans gaarne namens de vergadering hartelijk dank zeggen. Een langdurig applaus getuigt van de waardering der leden voor het werk van de heer Byvanck, gedurende anderhalf jaar in het belang van de Maatschappij verricht.

Hierna brengt de voorzitter een brief ter sprake, die de heer Vict. E. van Vriesland, die door ziekte verhinderd is de vergadering bij te wonen, tot het bestuur heeft gericht en waaruit hij het volgende fragment voorleest: ‘... dan zou ik bij de Rondvraag de aandacht van uw Bestuur er op hebben gevestigd, dat het mij zeer ongewenscht voorkomt, dat het Bestuur pressie op de leden uitoefent om een bepaald aantal candidaten (in casu 75) tot lid te kiezen. Gezien het gehalte van velen der gestelde candidaten, kan zulks het peil van de nieuw gekozen leden alleen maar verlagen. Het spijt mij te moeten vaststellen, dat het Bestuur deze handelwijze heeft meenen te moeten volgen ondanks het feit, dat ik op een vorige jaarlijksche vergadering, vóór 1940 gehouden, reeds mijn stem tegen dit procédé, dat op geen wetsartikel berust, heb verheven. Ter vergadering is toen besloten, dat men niet opnieuw in dezelfde fout zou vervallen, daar deze inderdaad noodzakelijk zou moeten leiden tot een achteruitgang van de kwaliteit der nieuw benoemde leden van de Maatschappij, in aanmerking genomen de omstandigheid, dat de candidaatstellingen niet meer met die zorgvuldigheid geschieden, die vroeger werd in acht genomen met betrekking tot deze materie.

Het is hierom, dat ik de vrijheid neem, uw Bestuur beleefd te ver-

[p. 199]

zoeken, dezen brief wel ter vergadering te willen voorlezen en hiermede een bespreking van de door mij opgeworpen kwestie uit te lokken.’

De voorzitter ontkent, dat er pressie op de leden is uitgeoefend: het stemmen op een geringer aantal candidaten is mogelijk en wordt dan ook zeer vaak gedaan. De vermelding van het aantal te benoemen leden en het dringend verzoek op niet minder dan dit maximum aantal te stemmen, is traditie geworden. De heer Van Vriesland moet in het getal 75 niet een maximum maar een minimum gezien hebben. De heer Asselbergs is ook van deze mening, doch acht het om verdere misvattingen te voorkomen beter, dat de redactie op het stembiljet wordt gewijzigd. Hij wil zelfs het voorstel doen, aangaande het aantal te benoemen candidaten niets meer op het stembiljet te vermelden. De vergadering kan het daarmee niet geheel eens zijn: 1 stem zou te veel waarde krijgen. De voorzitter verzoekt het nieuwe bestuur deze kwestie aanstonds in ernstige overweging te nemen.

De heer Duyvendak, die reeds direct na de voordracht van de voorzitter, een vraag had willen stellen over een punt, dat in de lezing onbeantwoord is gebleven, doch die tot de rondvraag heeft moeten wachten, deelt mede, dat hij zijn dochter niet meer onder ogen durft komen, nu hij de heer Byvanck voortdurend over Julius Civilis inplaats van over Claudius Civilis heeft horen spreken. Heeft hij haar door over Claudius te spreken iets verkeerds geleerd en zo ja, hoe kan hij dat goedmaken? De voorzitter kan de heer Duyvendak geruststellen: bij Tacitus alleen heet de betrokkene Claudius Civilis, bij Plutarchus en anderen kan men de voornaam Julius aantreffen.

Aangezien na dit hachelijke punt niets meer aan de orde blijkt te zijn, sluit de voorzitter om ruim vijf uur de vergadering.

Door het late uur heeft de tentoonstelling, gewijd aan de dichter P.C. Hooft en door de heer Van Rijnbach speciaal voor deze gelegenheid in de Universiteitsbibliotheek ingericht, niet de belangstelling, die zij verdiende.

Na een goed bezochte en zeer geanimeerde maaltijd in Café-restaurant ‘Het Gulden Vlies’, die de deelnemers de gelegenheid bood te genieten van de zeer verscheiden, maar elk in zijn soort voortreffelijke redenaarstalenten van de heren Teirlinck en Asselbergs, werd de avond besloten met een gezellig samenzijn in de achtertuin van het restaurant, waar de geest van eenheid heerste tussen Noord en Zuid, die voor de heer Teirlinck onderwerp van zijn tafelspeech was geweest.