|
| |
| |
| |
XVI. Hoe Mordret wilde den coninc sijn wijf nemen, ende hoe ontfloen es te Londres opten tor, daerse Mordret belegen heeft.
Hier comt die aventure inne,
7820[regelnummer]
Alse die coninc die coninginne
In Mordrets hant, sijns neven,
Ende ut sinen rike es getogen
Op Lancelote gaen orlogen,
7825[regelnummer]
Alsoe als gijt hier voren
In die aventure mocht horen,
Ende Mordret in die hande
Hadde di macht van alden lande,
Hi trac an [hem] die hoge liede
7830[regelnummer]
Vanden lande met sire miede,
Dat hi was in haren love.
Ende hi hilt dicke grote hove.
Ende hadde gedaen so hastelike,
Met dat hi hen gaf mildelike,
7835[regelnummer]
Dat hi die heren bejagede al
Vanden hogen lieden, groet ende smal.
Soe geheelllike alsoe saen
Wat hi geboet was gedaen,
Alse ofte Artur die coninc
7840[regelnummer]
Selve hadde geboden die dinc.
Ende Mordret wandelde embertoe
Soe vele metter coninginne doe,
Dat hi werd so sere, sonder waen,
Metter coninginne minne bevaen;
7845[regelnummer]
Te welker tiden dat hise sach
Waendi sterven opten dach
Van harre minnen, het ware
Dat hi hadde sinen wille van hare.
Hine dorst hare niet ontecken.
7850[regelnummer]
Doe begonste Mordret mecken,
Ende pensde te sire verdomenesse
Daermen sident af hilt vele spraken.
Hi dede doe letteren maken,
7855[regelnummer]
Die met enen valscen zegele waren
Gesegelt, ende sceen twaren
Des conincs Arturs zegel wesen;
Ende die letteren waren van desen
Der coninginne bracht, ende waren
7860[regelnummer]
Gelesen vor hare sonder sparen;
Een biscop, die was van Scollant,
Las die letteren, alsict vant,
Ende een van Yrlant des gelike.
Die letteren spraken dus namelike:
7865[regelnummer]
‘Ic Artur ontbiede der coninginne
Jenovren saluut ende minne,
Ende minen baronen gemeinlike,
Alse die gewont ben swaerlike,
Dat hevet mi gedaen Lanceloet,
7870[regelnummer]
Ende alle mine man geslegen doet.
Ic hebbe ontfermenesse op u
Meer dan uwe andere liede nu,
Om die trouwe die ic hebbe vonden
Ane u nu ende ter meneger stonden:
7875[regelnummer]
Nu biddic u met al minen sinne,
Om uwes selfs pais ende minne,
Dat gi Mordrette, dien ic hier te voren
Over neve hilt, als gi mocht horen,
Ende die min neve niet en es,
7880[regelnummer]
Nemet te sine coninc van Logres.
Gi moget wel seker sijn van dien,
Dat gi mi nembermer selt sien,
Bedie ic ben gewont toter doet;
Dat hevet mi gedaen Lanceloet,
7885[regelnummer]
Ende hi hevet verslegen Waleweine.
Noch biddic u allen gemeine
Biden ede dien gi mi hebt gedaen,
Dat gi Mordrette doet ontfaen
Tenen wive die coninginne,
7890[regelnummer]
Ende dat sine tenen man gewinne.
En doedijs niet, u sal van dien
Herde grote scade gescien;
Want vereschet Lanceloet niemare des,
Dattie coninginne ongehuwet es,
7895[regelnummer]
Hi sal op u comen, sonder waen,
Ende salse tenen wive ontfaen.
Dits die sake, opdat gevile,
Die meest quetsen soude min ziele.’
Dat hadden die valsce letteren inne,
7900[regelnummer]
Die gesint waren der coninginne.
Mordret, die al dit hadde gedaen
Bi sire verranessen, sonder waen,
Daer nieman af ne wiste mee
Dan hi entie knape, si twee.
7905[regelnummer]
Die de lettere brachte dare, -
Hi maecte gelike van droefheden,
Ende hi viel neder daer ter steden
Onder die barone, in dire gebare
7910[regelnummer]
Als oft hi in onmacht ware.
Maer die coninginne, die van desen
Waende dat waer mochte wesen,
Si viel in soe swaren rouwen,
Datse nieman mochte scouwen
7915[regelnummer]
Hem ne hadde ontfermt van hare.
Daer ward groet rouwe harentare
Alse dat volc horde niemare das,
Dattie coninc Artur verslegen was
Ende alle die doe met hem waren
7920[regelnummer]
Op min her Lancelote gevaren.
Si warens drove gemeinlike
Allegadere, arme ende rike;
Bedie en was prinse diemen vant
Die bat gemint was in sijn lant,
7925[regelnummer]
Bedie hi was in alle manire
Soete ende herde goedertiere.
Dese rouwe, al sonder sage,
Geduerde aldus wel acht dage.
Alse die rouwe was een deel vergaen
7930[regelnummer]
Mordret sprac an die barone saen
Die van meeste machte waren,
Ende vrachde hen al sonder sparen
Wat si souden doen metter dinc
Die hen hadde ontboden die coninc?
7935[regelnummer]
Si seiden dat si van dien saken
Onderlinge sprake souden maken;
Ende si worden te rade van desen
Dat Mordret haer coninc soude wesen,
Ende si die coninginne, sonder waen,
7940[regelnummer]
Hem te wive souden doen ontfaen,
Ende hem manscepe souden doen dan.
Sine wisten onder hen genen man,
Die also grote ere mochte
Werdech wesen, als hen Mordret dochte.
7945[regelnummer]
Si seiden te Mordrette gemeinlike,
Dat si souden doen endelike
Dat hi ane henlieden versochte.
Hi dankets hen al dat hi mochte,
Ende seide: ‘Nadien dat es alsoe,
7950[regelnummer]
Dat gi wilt datmen alsoe doe
Alse versocht hevet die coninc,
Daer nes toe te done ander dinc
Danmen die coninginne ontbiede
Dat si come vore die liede,
7955[regelnummer]
Ende datse te wive geve mi
Dese ertscebiscop die es hierbi.’
Si seiden, si soudense doen comen dare,
Ende sinden boden om hare.
Alse die barone hebben vernomen
7960[regelnummer]
Dattie coninginne es comen
| |
| |
Stonden op jegen hare die heren
Ende hebbense ontfaen met eren.
Ende een die spreken conste wale
Begonste jegen hare dese tale:
7965[regelnummer]
‘Vrowe coninginne, wi hebben u
God moet geven dat so te vromen
U ende ons! Ende ic sal u saen
7970[regelnummer]
Wat saken dat es doen verstaen.
Ene sake wetewi al bloet,
Dat onse here die coninc es doet,
Dat ons allen leet es gemeinlike;
Hi hilt ons wel ende paislike.
7975[regelnummer]
Ende om dat dit rike hanget an u,
Ende es sonder berechtere nu,
Hets wel noet dat vanget an
Te nemene enen weerden man,
Dies waerdech si ende daertoe doge
7980[regelnummer]
Dat hi trike berechten moge.
Ende den genen dien God der eren an
Het betaemt dat hi wese u man.
7985[regelnummer]
Ende wi sijn nu van al dien
In sulker maniren vorsien,
Om dat wi des noet hebben nu,
Dat wi u hebben gesocht nu
Enen riddere, enen goeden man,
7990[regelnummer]
Die dat rike wel berichten can;
Ende sijn geaccordeert van desen
Dat hi uwe man sal wesen;
Ende wi willen dien man al
Manscap doen, groet ende smal;
7995[regelnummer]
Ende wi willen weten van u
Wat gi van desen secget nu?’
Die coninginne, die sere was
Daer af tebarenteert, als ict las,
Si antwerde den goeden man
Dat si genen wille hadde daertoe
Dat si enen man wilde nemen doe.
‘Vrowe, en mach also niet wesen.
Dit rike niet bliven sonder here;
Want quame ons orloge tenegen tide,
Wi worden daeraf gequetst ende onblide.
Hier omme so moet van al dien
8010[regelnummer]
Onse wille met crachte gescien.’
Die coninginne antwerde hem doe
Van deser dinc, ende sprac daer toe
Dat si dat conincrike soude laten
Ende eer gaen wech harre straten
8015[regelnummer]
Uten lande, eert daertoe quame
Dat nembermeer here name.
‘Ende wetti niet,’ seitsi, ‘waerbi
Ic dit secge? Ic segt bedi
Dat ic ne mach nembermere
8020[regelnummer]
Soe goeden man hebben tenen here
Alsic hebbe gehad tote nu.
Bi deser saken soe biddic u,
Dat gi mi van deser sprake
Numeer laet sijn met gemake;
8025[regelnummer]
Bedie en mochte niet gescien.
Ic soude u ondanc weten van dien.’
Si lipen hare op mettesen
Ende seiden, het moeste ember wesen,
Alsi van dien ward geware,
8030[regelnummer]
Dat si dus alle lipen op hare
Ende cort hilden, si bat alsoe houde
Dat menne hare nomen soude
Te manne. Si seiden daernare,
Sine wisten, genen beteren dan desen.
‘Wine hebben onder ons genen man
Die alse wel josteren can,
Noch die alse wel werdich si
Want hi es goet man in allen done,
Ende stout riddere ende coene.’
Ende alsi horde dese sprake
Werd si soe sere tongemake,
8045[regelnummer]
Ende soe drove in haer gedochte,
Dat hare therte breken mochte;
Maer sine dorste gene gelike
Daer af tonen oppenbarlike,
8050[regelnummer]
Datmens geware werden soude,
Want si hoepte dat si van desen
Waenden die hen waren bi.
Hadde gepenst, daer si af spraken,
Sprac si tote hen dese word:
‘Gi heren, gi barone, nu hort!
In secge niet Mordret en si
8060[regelnummer]
Een goet riddere ende een vri,
Ende ic en ontsecge niet u
Ende ic ne lie no kinne oec in al
Dat ic dese sake doen sal;
8065[regelnummer]
Maer ic bidde u hier, dat gi
Mi verste geeft, oft u wille si,
Dat ic mi hierop beraden mach.
Ic sal u morgen opten dach
Antwerde geven van desen,
8070[regelnummer]
Deen oft dander, wat sal wesen.’
Mordret spranc vort ende seide:
‘Gi sult hebben langer beide
Dan gi waent, bi mire trouwe;
Gi sult acht dage verst hebben, vrowe,
8075[regelnummer]
Op dat gi wilt doen belof
Dat gi dan sult doen daerof
Datmen an u versoeken sal
Van deser sake haren wille al.’
Si seide, si sout doen, daernare,
8080[regelnummer]
Alse die gerne van hem quite ware.
Aldus inde geen perlement.
Die coninginne ginc omtrent
In hare camere ende nam ene
Joncfrouwe met hare allene.
8085[regelnummer]
Ende alsi allene daer binnen waren
Die vrowe begonste mesbaren
Ende wenen, alse oft si sage
Dat al die werelt vor haer doet lage.
Si sloech haer selven bedichte
Hadde gehad sprac si ter joncfrouwen:
‘Gaet ende secget Laborre dat hi
Haestelike nu come te mi.’
8095[regelnummer]
Dese Labor was hare maech na,
Ende goet riddere, alsict versta,
Ende was man die levede doe
Daer si meer trouwen hadde toe.
Alse Labor quam si dede saen
8100[regelnummer]
Die joncfrouwe daer buten gaen.
Die coninginne sloet die dure
Ende hen tween daerin tier ure.
Si ginc nu driven groten rouwe,
Want si an Laborre hadde trowe;
8105[regelnummer]
Si sprac aldus Laborre an:
Gevet mi raet!’ Alse Labor siet
Dat grote wenen en consti niet
Hem onthouden, hine weende met,
8110[regelnummer]
Ende seide: ‘Vrouwe, es iet dat u let,
| |
| |
Dat segt mi, wel live vrowe;
Ic gelove u, semmine trouwe,
Dat ict u beteren sal, op dat ic can.
In sal u nigeren falgiren dan.’
8115[regelnummer]
Doe sprac si al wenende te hem:
‘Ay wel live neve, ic bem
Alse drove alse mach wesen
Enech wijf. Verstaet te desen:
Die van desen conincrike si
8120[regelnummer]
Willen doen gehuwen ende geven mi
Enen verradere tenen manne,
Enen ongetrowen. Nochtanne
Ben des wel seker, dattie gone
Was mins heren, sconincs Arturs sone.
8125[regelnummer]
Al ne ware des niet, nochtanne
Ic en namen niet te manne;
Ic sal eer willen verlisen min lijf
Eer ic nembermer werde sijn wijf.
Hord hier af min gepens ende verstaet,
8130[regelnummer]
Ende gevet daertoe mi uwen raet.
Ic wille in allen maniren
Den [tor] hier binnen doen wernieren
Met selfscotters ende met knapen,
Ende met spisen ende met wapen;
8135[regelnummer]
Ende gi selt in allen hoeken
Omtrent goede seriante soeken,
Ende hieraf haren eet ontfaen,
Dat si dit dus selen bestaen.
Ende vrachtmen mi binnen dien
8140[regelnummer]
Twi ic den tor daer doe versien,
Dat ict jegen mine feeste doe.’
- ‘En es gene sake, sonder waen,
Ic ne wilse gerne bestaen
8145[regelnummer]
Om u behout,’ sprac Labor.
‘Ic sal seriante doen comen in den tor,
Ende gi sult in vroder wisen
Den tor doen versien ende spisen;
Ende alse die tor wel sal sijn
8150[regelnummer]
Bewarent, dits di raet mijn,
Dat gi dan sindet metter vaerd
Enen bode te Lancelotewaerd,
Ende hem ontbieden dat hi nu
8155[regelnummer]
Ic ben wel seker alse hi weet
Uwe noet, hi sal comen gereet
Met soe vele lieden, dat hi u al
Van deser noet bescudden sal.
Ende ic weet wel di waerheit fijn,
8160[regelnummer]
Dat Mordret niet sal so cone sijn
Dat hi Lancelote hier ontbide
Ende jegen hem iet come in stride.
Ende gave noch die aventure
Dat min here die coninc Arture,
8165[regelnummer]
Daer ic bat af hope noch dat hi
Ende hi horde dan dese niemare,
Hi soude comen metter vard
8170[regelnummer]
Met al sinen lieden herward.
Dus suldi biden enen van desen
Van Mordrette telivereert wesen.’
Tirsten dattie coninginne verstoet
Desen raet, hi dochte haer goet.
8175[regelnummer]
Ende si liten haren raet staen.
Labor hi versach hem herde saen
Van ridders ende van serianten doe,
Dat hire hadde .cc. daertoe,
Die hem sworen dat si gaen souden
8180[regelnummer]
Inden tor van Londers ende dien houden,
Ende bescermen mede daerinne
Jegen Mordreite die coninginne
Alse lange alsi mochten, sonder waen.
Dit vergaderen was gedaen
8185[regelnummer]
Soe bedectelike, dat daer of
Nieman ne wiste in alt hof,
Sonder al eenlike die gone
Die dat gesworen hadden te done.
Ende die coninginne hadde binnen dien
8190[regelnummer]
Den tor soe wel doen versien
Van al dien datter toe dochte,
Ende datmen int lant vinden mochte.
Tirst dattie dach quam, die geset
Hadde der coninginne Mordret,
8195[regelnummer]
Datmen soude antwerde horen
Van dat hare geleit was voren,
Ende vergadert waren die barone
Vanden rike van desen doene,
Die coninginne hadde doe gedaen
8200[regelnummer]
Die ridders in genen tor saen;
Ende beide ridders ende knapen
Waren wel bericht van wapen.
Ende selve die coninginne
Ginc met henlieden daerinne.
8205[regelnummer]
Si dede die brucge optrecken saen
Ende ginc selve ten cantelen staen,
Ende sprac daerna Mordrette toe,
Die was geware worden doe
Dat hi moeste in allen maniren
8210[regelnummer]
Vander coninginne nu falgiren:
‘Ay Mordreit, Mordreit, nu bebdi
Dattie coninc nie bestont uwen live,
Die mi wilt hebben tenen wive,
8215[regelnummer]
Wildic oft ne wilde, sekerlike.
Gi penset dit herde valscelike.
Ic wille dat gijt wet al bloet,
Dit doen sal u noch bringen ter doet.’
Si es vanden cantelen gegaen
8220[regelnummer]
Ende ginc in ene camere saen,
Ende sochte daer raet an die goene
Die daer waren, wat si hadde te doene?
Si seiden dat si den tor souden
Wel jegen Mordrette gehouden.
8225[regelnummer]
Die coninginne was van dire sprake
Herde blide ende te gemake.
Ende Mordret, die daer buten staet,
Soeket an sijn geselscap raet.
‘Die tor es,’ sprac hi, ‘van spisen
8230[regelnummer]
Wel bewarent in allen wisen;
Ende daer binnen sijn in allen doene
Stoute liede, ende oec coene:
Nu biddic u om raet van desen.’
Si seiden: ‘Het moet aldus wesen:
8235[regelnummer]
Men moet den tor in allen maniren
Van allen siden asselgiren
Dat dese tor en es altoes niet
8240[regelnummer]
Soe starc, dat hi sal mogen iet
Ne selen hebben hulpe negene,
Sonder van hen selven allene.’
8245[regelnummer]
Mordret antwerde daernare,
Dat hi des niet beraden ware
Dat hi wilde in eneger maniren
Den tor besitten no asselgiren,
Hine ware bat versekert daertoe
8250[regelnummer]
Van henlieden dan hi was doe.
Si seiden tot hem ende spraken:
‘Wi willen u des also seker maken
Alse gi selve wilt visiren nu.’
Mordret seide: ‘Soe biddic u,
8255[regelnummer]
Dat gi van mi ontfaet u goet.
Ende mi manscepe nu doet,
Ende swerd dat gi al u leven
Mi sult hulpen ende niet begeven,
Al waerd jegen den coninc Arture,
8260[regelnummer]
Op dattene oec die aventure
| |
| |
Wederbrachte hier int lant.’
Si seiden, si soudent doen te hant.
Si knielden alle vor hem daer
Ende worden sine man daernaer;
8265[regelnummer]
Ende si sworen daer al, jonge ende oude,
Elkerlijc, dat hi hem hulpen soude
Toter doet jegen eiken numere,
Alse man es sculdech sinen here.
8270[regelnummer]
Mordret seide tot henlieden saen:
‘Gi heren, danc hebt, bedi
Gi hebt soe vele gedaen dor mi,
Dat gi mi manscap hebt gedaen
Ende vore uwen here ontfaen,
8275[regelnummer]
Ic ben so versekert bi u,
In weet so machtegen man nu,
Inden velde sijns ontbiden,
Opdat gi noch doet soe vele,
Dat elc van sinen castele
Ende van sire vesten mi saisiere.’
Als hi sprac in deser maniere
8285[regelnummer]
Elkerlijc boet daer sinen pant
In steden van saisine te hant;
Ende hi heefse van hen allen ontfaen.
Ende daerna beval hi saen
Datmen den tor soude tien tiden
8290[regelnummer]
Assalgiren in allen siden.
Hi dede wapinen sine man,
Ende engine ende lederen setten an,
Ende dede tiden ten torreward.
Ende die van binnen lipen metter vard
8295[regelnummer]
Ten wapenen. Daer sachmen al bloet
Een wonderlijc assaut ende groet.
Die van buten, om dat si waren
Vele liede, waenden si twaren
Opten tor clemmen met crachte.
8300[regelnummer]
Die van binnen waren optie wachte
Ende daden groten wederstoet,
Ende sloegendre vele doet,
Ende stakense wech ende weder,
Dat si vilen vanden tor neder.
8305[regelnummer]
Alse die van buten sagen di scaden
Die hen die van binnen daden,
Si trocken doe bat achterward,
Ende liten dassaut staen metter vard,
Bider were di si daden daer binnen
8310[regelnummer]
Die daer waren metter coninginnen.
Aldus was menech assaut gedaen
Optie coninginne, sonder waen,
Inden tor van Londers, daer si was;
Maer si hadde een gelueke das,
Soe grote were daden van binnen
Jegen die gene dise wilden winnen.
Si nam enen messelgier doe,
8320[regelnummer]
Daer si grote trowe hadde toe.
Si sprac: ‘Du moets in Gaule varen
Om te gevreiscene niemaren
Van min here den coninc Arture,
Oft hi leeft oft doet es nu ter ure;
8325[regelnummer]
Ende oft hi leeft, so doet hem saen
Hoet met mi [es] nu verstaen,
Ende bid hem sere dat hi,
Alsi mach, come hulpen mi;
Bedie, beit hi lange, ic sal wesen
8330[regelnummer]
Verloren ende onteert bi desen.
Dese tor en sal niet staen acht dage
Jegen Mordrette ende sine lage,
Ende jegen alle die met hem sijn nu.
Ende oft die coninc doet es, so biddic u,
8335[regelnummer]
Dat gi in die stede van Gaunes vaerd
Ende van Benewijc, met snelre vaerd,
Ende secget Lancelote dan van mi
Dat icken grote, ende bidde dat hi
Mi te hulpen come sciere,
8340[regelnummer]
Ende dat ne late in gere manire,
Ende met alder vergaderingen
Die hi ute Gaunes moge bringen.
Sech hem, falgirt hi mi nu ter uren,
In sal niet lange mogen geduren:
8345[regelnummer]
Ic sal onteert moten wesen.’
Die knape antwerde te desen,
Die boetscepe worde wel gedaen,
Mochti wech comen, sonder waen.
Die knape nam savons orlof
8350[regelnummer]
Ende ruemde der coninginne hof;
Ende hi leet al daer lach Mordret,
Ende hine was niet gelet,
Bedie si waenden van desen,
Dat hi vanden haren hadde gewesen.
8355[regelnummer]
Hi dede so dat hi hadde een part,
Ende hi voer hastelike ter zeeward,
Ende voer daer over al sonder sparen.
Binnen dien horde hi daer niemaren
Dat noch levede Artur die coninc,
8360[regelnummer]
Ende dat hi hadde, in waerre dinc.
Lancelote beseten binnen Gaunes.
Als hijt horde hi was blide des.
Nu swiget vanden bode daventure
Ende sal spreken vanden coninc Arture.
|
|
Auteursrechtvrij