RoodWitBlauw
De oudste berichten over Nederland dateren uit het begin van de jaartelling. Woest en ledig was het, aldus Plinius: klei, modder, water. En hier en daar heuvels waarop mensen woonden. In de loop der eeuwen is een stroom reizigers naar de delta van Maas en Rijn getrokken die vaak vol bewondering hebben geschreven over de geordende samenleving die uit die drassige bodem was opgebouwd. Maar de nijvere handelsgeest en het egalitarisme hadden ook een keerzijde: schraapzucht, gebrek aan hoffelijkheid en bovenal gebrek aan verbeeldingskracht.
Critici en bewonderaars vind je zowel onder Nederlanders zelf als onder buitenstaanders. Voor dit dossier hebben we vijf niet-representatieve peilingen laten verrichten naar het beeld van Nederland. Duitsers van Luther tot Schiller, Franse dichters scheldkanon uit de negentiende eeuw, een zelfverkozen balling in België en een Vlaming die de Nederlandse literatuur van vandaag volgt én waardeert. Zonder dat dit de vooropgezette bedoeling was, blijkt het beeld vanuit Vlaanderen, Duitsland en Frankrijk vleiender dan het beeld dat twee Nederlanders over hun eigen land geven. Een cultuur die zeker van zichzelf is, maakt zich weinig zorgen over het beeld dat van haar bestaat. Dat de afgelopen jaren in Nederland juist volop over de eigen identeit en cultuur wordt gediscussieerd, laat zien dat de Hollandse zelfverzekerdheid - die volgens velen tot zelfgenoegzaamheid was geworden - deuken heeft opgelopen. Toch lijkt de discussie van alle tijden te zijn, en ze heeft misschien evenzeer te maken met de vitaliteit van een cultuur als met haar onzekerheid. In ieder geval wil de redactie niet het Nederlands ter discussie stellen, zoals Busken Huet, en al helemaal niet zijn literatuur.
Auteursrechtelijk beschermd
