Literatuur. Jaargang 21

[p. 4]

[Nieuws]

BNTL wordt voortgezet in afgeslankte vorm

Na een lange periode van onzekerheid maakte de KNAW onlangs bekend wat ze voor ogen heeft met de Bibliografie van de Nederlandse Taal- en Literatuur-wetenschap. De BNTL-redactie wordt met bijna tweederde verkleind, doordat het terrein dat de BNTL zal ontsluiten, flink wordt versmald.

Dat klinkt zorgwekken, maar of de vakgenoten daar veel hinder van ondervinden, is de vraag. Onderzoek naar het gebruik van de BNTL had al uitgewezen, dat moderne taalwetenschappers de BNTL nauwelijks raadplegen. Publicaties op dat vlak zullen in de nieuwe BNTL dan ook niet meer ontsloten worden. Ook monografieën worden niet meer in de BNTL opgenomen: wel komt er een automatische verbinding met de Nederlandse Centrale Catalogus, zodat relevante nieuw verschenen boeken toch bij de zoekresultaten kunnen worden gevoegd. De BNTL richt zich in de toekomst dus op de ontsluiting van tijdschriftartikelen en bijdragen aan bundels op het gebied van de letterkunde en de historische taalkunde. Onderzoekers die in buitenlandse tijdschriften publiceren, of in tijdschriften die om andere redenen buiten de ‘redactionele kernlijst’ vallen, zullen voortaan zelf voor opname in de BNTL moeten zorgen. Een invoermodule op de BNTL-website moet daarvoor uitkomst bieden.

Voor de inhoudelijke ontsluiting, een belangrijke taak van de BNTL-redactie, wordt gezocht naar een goedkopere, geautomatiseerde oplossing. Hierover plaatsten de redactiemedewerkers in oktober een verontruste oproep aan de vakgenoten in het elektronisch tijdschrift Neder-L. De vernieuwing van de BNTL komt onder verantwoordelijk te staan van het Constantijn Huygens Instituut. De veranderingen zijn het gevolg van de al eerder aangekondigde opheffing van het Nederlands Instituut voor Wetenschappelijke Informatievoorziening, waarvan de BNTL vanaf 1997 onderdeel uitmaakte.

Registersonnet: de oplossing

De Literatuur-zomerprijsvraag uit Literatuur 2004-5 bleek een taaie kluif voor vele lezers te zijn. Geen van de inzenders slaagde erin alle twaalf beginregels waaruit het sonnet was opgebouwd thuis te brengen, maar Loes Zwennes-Damen uit Den Haag kwam wel heel dichtbij met tien goede oplossingen. Zij mag daarom drie delen uit de Alfa-reeks uitkiezen.

Mijn eenzaam leven wandelt in de straten

M. Nijhoff, De wandelaar

Als vader slaapt gelijk een rustig beest,

Willem Elsschot, Moeder

Wees hier aanwezig, allereerste geest;

M. Nijhoff, Awater

Geen plaats ter wereld is zo godverlaten.

Annie M.G. Schmidt, Zondag

Ik scheidde; onverstand was allerwegen.

J.H. Leopold, Uit de Rubaijat XXIX

De wind ging als een zee tekeer vannacht.

Remco Campert, Aan de schilder Jean-Paul Franssens

Ik had niet vaak meer aan dat huis gedacht:

J.C. Bloem, Kamperfoelie

oh hoe benard en toch prachtig gelegen.

Lucebert, nympholalie

Dit was een dag van heimelijk begeren.

Willem de Métode, Dit was een dag...

Ik houd zo van die donkre burgerheren,

J. Greshof, Liefdesverklaring

Soms zag ik ze op een verlaten heide.

Hugo Claus, Schepselen

Hoorde 'k die stem om weer te kunnen zwerven?

S. Vestdijk, De verlossing

Ach laten wij geen ogenblik bederven:

Leo Vroman, Aan een vriend

‘Ic sech adieu, wi twee wi moeten scheiden’.

anoniem Middelnederlands lied

[p. 5]

Frans Kellendonk in klassiekenreeks

De Deltareeks wil een nieuwe editie van het verzameld werk van Frans Kellendonk bezorgen. Hij zal daarmee de eerste recente auteur zijn wiens werk in deze reeks verschijnt.

Omdat Kellendonk jong stierf (hij leed aan AIDS en overleed in 1990 op 39-jarige leeftijd) is zijn oeuvre in omvang beperkt gebleven tot drie romans en enkele verhalen- en essaybundels. De betekenis van zijn werk voor de Nederlandse literatuur wordt echter alom erkend, niet in de laatste plaats vanwege de cultuurkritiek die hij erin verwoordde. Een goede reden dus, om zijn oeuvre een plek te geven tussen de klassieken van de Deltareeks.

Bij de zestien delen die tot nu toe verschenen, ging het steeds om edities van oudere literatuur, maar voor de komende jaren staan er meer twintigste-eeuwse schrijvers op stapel. Bestuur en redactieraad zijn nog bezig met de invulling van de derde ‘tranche’, maar de voorlopige plannen behelzen onder meer uitgaven van het volledige werk van Maria Dermoût, alle romans van Carry van Bruggen en de romans van Arthur van Schendel uit zijn ‘Hollandse periode’, naast ouder werk als dat van Anna Bijns en edities van het Liedboek van Bredero en Sara Burgerhart. Van Multatuli, wiens werk nauwelijks meer in de boekhandel te krijgen is, staat een nieuwe editie van Woutertje Pieterse gepland. Of alle delen worden gerealiseerd, is overigens ook nog afhankelijk van de uitgeverijen, die op de voorstellen van de Deltareeks kunnen reageren. Gebrek aan animo bij de uitgevers leidde er in de afgelopen periode toe dat voorgenomen delen met het werk van Jacob Cats en Justus van Effen niet werden gerealiseerd. Voor de uitgave van het verzameld werk van Kellendonk zal dat niet aan de orde zijn: dat blijft bij diens uitgever Meulenhoff. In 1992 publiceerde Meulenhoff Het complete werk, dat deels door Kellendonk zelf en deels op zijn nagelaten aanwijzingen was geëditeerd. De Delta-reeks-editie van het verzameld werk zal

steye raviez, 1988 / hollandse hoogte

worden geëditeerd en ingeleid door Jos Muyres van de Nijmeegse Radboud Universiteit.

www.deltareeks.nl

Literair festival Spraakmakers verhuist

Het literaire eindejaarsfestival Spraakmakers vindt dit jaar op 17 december plaats in de Utrechtse Stadsschouwburg. In de schouwburg krijgt ‘het literair jaaroverzicht van 2004’ op drie podia tegelijk gestalte.

Spraakmakers wordt sinds 2001 georganiseerd door de Stichting Literaire activiteiten Utrecht, en is de opvolger van het verhalenfestival Recht uit 't hart, dat jaarlijks in de kleine zaal van het Utrechtse Vredenburg werd gehouden. Sinds Spraakmakers werd ook de foyer van Vredenburg geannexeerd, maar zelfs daarmee kon de organisatie dit jaar niet toe. In de Stadsschouwburg zullen twee foyers en de kleine zaal de hele avond bevolkt worden door voordragende, vertellende, debatterende of musicerende schrijvers.

De vaste programma-onderdelen zijn uitgebreid met ‘literair theater’ en een literaire quiz door Pieter Steinz. Verder als vanouds de literaire eindejaarsconference, het poëziejaaroverzicht, een gefilmd schrijversportret (Deelderama, over Jules Deelder) en interviews, dit jaar door Frénk van der Linden met Geert Mak, Maria Barnas, Marja Brouwers en Kees 't Hart.

Columnisten Max Pam en Arjan Peters rekenen af met de literaire oogst van 2004 en debatteren over de vraag welk boek door de kritiek volledig ten onrechte over het hoofd is gezien, en wat het meest overschatte boek van het afgelopen jaar is geweest. Max Pam reikt er bovendien zijn hoogstpersoonlijke Max Pam-award uit. De prijs, die bestaat uit een Parker 51-vulpen, werd door hem begin 2003 ingesteld, uit kennelijke ontevredenheid met de voorkeuren van de jury's van bestaande literaire prijzen. De eerste Pam-award was voor God's Gym van Léon de Winter; vorig jaar ging de vulpen naar P.F. Thomése voor het alom geprezen, maar nergens bekroonde Schaduwkind.

spraakmakers, 17 december 20.15 uur, stadsschouwburg, lucas bolwerk 24 in utrecht. toegang € 12,50 / € 7,50 (reductie), inclusief een glaasje absint. www.slau.nl