| |
| |
| |
Deel III
Varianten
| |
| |
vv. 1-4, aangehaald uit S:
3
Vele dinghē indē kalendier
4
Nv wil ic v vort seggē hier
Varianten uit H en L:
1 | L. | vorwaert; |
| H. | - |
2 | L. | = so - Es - gheopenbaert; |
| H. | gheopenbaert; |
3 | L. | dinghes in dien; |
| H. | dingen; |
4 | L. | voort al hier; |
| H. | Nu - = v; |
| | |
5 | L.o | In verse ende in frayen rime; |
| H.o | In versen e in warē rime; |
| S.o | In versen e in warē rime; |
6 | L. | + E - line; |
| H. | vp sinen lime; |
| S. | vp sinen lime; |
7 | L. | = om - zult; |
| H. | zult; |
| S. | ghiit - zult; |
8 | L. | = en - sijn; |
| H. | = en - sijn; |
| S. | = en - siin; |
W begint met 2 oorspronkelijke verzen:
Ic wil v seggē mit mijnre macht
Van compoten die meeste cracht
9 | L. | = v; |
| H. | - |
| S. | - |
| W. | = segghen; |
10 | L. | al; |
| H. | - |
| S. | - |
| W. | + seggen - = allen; |
11 | L. | Eertrike; |
| H. | Eertrike; |
| S. | Eertrike; |
| W. | Aerdrike; |
12 | L. | - |
| H. | - |
| S. | Siin; |
| W. | gescepen; |
13 | L. | zonne - = oec; |
| H. | = oec - entie mane; |
| S. | = oec - entie mane; |
| W. | Ende hoe - = oec; |
14 | L. | = dat; |
| H. | plegen; |
| S. | - |
| W.o | Bi naturen plegen te gane; |
15 | L. | vijf; |
| H. | vij; |
| S. | .vij.; |
| W. | andre; |
16 | L. | mensch - zijn; |
| H. | = mensche - heuet sine; |
| S. | D' - = mensche - heuet sine; |
| W.o | Waer af elc mensche heuet sede; |
17 | L. | complexie ende zijn; |
| H. | complexie; |
| S. | complexie; |
| W. | Sijn complexie e sijn; |
18 | L. | zeghet - de; |
| H. | - |
| S. | - |
| W. | Want ons seget; |
19 | L. | elc creature - leuet; |
| H. | creature - leuet; |
| S. | creature - leuet; |
| W. | creature - leuet; |
20 | L. | nature - heuet; |
| H. | Sine nature - heuet; |
| S. | Sine nature - heuet; |
| W. | Hoer nature - heuet; |
21 | L. | seluen; |
| |
| |
| H. | - |
| S. | - |
| W. | Algader - seuē; |
22 | L. | zelt weten; |
| H. | sultse; |
| S. | sultse; |
| W. | + noch - hoerē - sij; |
23 | L. | ict; |
| H. | Maerct - ic v - = dit; |
| S. | Maerct - ic v - = dit; |
| W. | Mercket - = dit; |
24 | L. | Verstaet - so moghedi winnen; |
| H. | Verstaet - so mogedi winnen; |
| S. | V'staet - so mogedi winnen; |
| W. | Verstaet - soe muechdi wīnē; |
25 | L. | = emmer; |
| H. | suldi - = emmer - vort; |
| S. | suldi - = emmer - vort; |
| W. | = emmer - + altoes; |
26 | L. | = wel - woerd; |
| H. | = wel - een wort; |
| S. | = wel - v'staet - een wort; |
| W. | = ghi; |
27 | L. | = dat; |
| H. | = dien; |
| S. | = dien; |
| W. | sult hier hoerē; |
28 | L. | dan[ne]1; |
| H. | V - + al; |
| S. | V - + al - v'loren; |
| W. | + al; |
29 | L. | woerden neit; |
| H. | ne - andren boerdē; |
| S. | ne - andren boerdē; |
| W. | andren; |
30 | L. | woerd - seit; |
| H. | wort; |
| S. | wort; |
| W. | - |
31 | L. | kauwen; |
| H. | Moetmen kennen; |
| S. | Moetmen kennē - v'staen; |
| W. | seker sijn; |
32 | L. | - |
| H. | Eermen vort; |
| S. | Eermen vort; |
| W. | - |
33 | L. | - |
| H. | - |
| S. | aestronomiē; |
| W. | astromien; |
34 | L. | naturen; |
| H. | naturen - seggen; |
| S. | naturē; |
| W. | naturē - seggē; |
| | |
Rubriek | W. | Hier muecht ghii m'kē e v'staē |
| | Hoe die planetē omme gaen |
| | |
279 | M. | - |
| L. | es; |
| U. | = so; |
| H. | es; |
| S. | es; |
| B. | soe es; |
| M'. | - |
| O. | = so; |
| W. | = so; |
280 | M. | Ghescapen - + al - ertrike; |
| L. | + al - eertrike; |
| U. | - |
| H. | + al - erdrike; |
| S. | + al - erdrike; |
| B. | Ghescapē - + al - erterike; |
| M'. | Ghecepen - eertrike; |
| O. | Gescapen - + al - eertrike; |
| W. | Gescepen; |
281 | M.o | E daer toe aldat firmament; |
| L. | - |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| H. | auont - duutsche wort; |
| S. | auont - duutsche wort; |
| B. | auont - dietsch wort; |
| M'. | dietsche; |
| O. | die auontst're - dietsche [of dietscche?]; |
| W. | dietsche; |
302 | M. | - |
| L. | comet voor de zonne voord; |
| U. | comet - der sonnē; |
| H. | na der sonnen vort; |
| S. | na der sonnē vort; |
| B. | vor de - vort; |
| M'. | comē na d' sōnen; |
| O. | - |
| W. | coemt voir; |
303 | M.o | Somtijt so heit si soe; |
| L.o | Somwile so heet si; |
| U.o | Som wile dat heet soe; |
| H.o | Somwile heet si soe; |
| S.o | Somwile heet si soe; |
| B. | Somme - dan heet soe; |
| M'. | wile heit si soe; |
| O.o | Somwilen dan heitse lucifer1; |
| W. | dan heet; |
304 | M. | - |
| L. | segget di - = hoe; |
| U. | segghe; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | segge; |
| M'. | segghe; |
| O. | - |
| W. | - |
305 | M. | liecht - manē; |
| L. | deze; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | lichtdrag'e; |
| M'. | liecht - name; |
| O. | lichtdragere - twe; |
| W. | drager dees; |
306 | M. | En - ghen; |
| L. | En heuet - tezamen; |
| U. | En - sij en gheen; |
| H. | heuet - gheenē; |
| S. | heuet - gheenē tiit; |
| B. | En - genē; |
| M'. | En - ghene; |
| O. | En heeftse genē - tsamen; |
| W. | = Ne - ghene; |
307 | M. | sauonts; |
| L. | alsi auonds; |
| U. | sij sauonts; |
| H. | alsi sauons; |
| S. | alsi sauons; |
| B. | alsi sauonts; |
| M'. | sauonts; |
| O. | des auonts; |
| W. | sij auonts west wert staet; |
308 | M. | Eer; |
| L. | voor de zonne; |
| U. | - |
| H. | vor; |
| S. | vor; |
| B. | vor de; |
| M'. | voere; |
| O. | se; |
| W.o | E na der sonnen ghaet; |
309 | M. | heitsi; |
| L. | hiet - latine; |
| U. | sij; |
| H. | int latijn; |
| S. | int latiin; |
| B. | latiin; |
| M'. | heyt; |
| O. | heitse; |
| W. | sij - int; |
310 | M. | - |
| L. | + de - auond - sine; |
| U. | wille auonsterre; |
| H. | + die; |
| S. | + die - siin; |
| B. | wilt - siin; |
| M'. | + die - auonts; |
| O. | die auontsterre; |
| W. | die auontsterre; |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| S. | + daghen; |
| B. | xxviij; |
| M.' | + daghē; |
| O. | Bijnnē - dagē1; |
| W. | + dage - = al; |
| | |
Rubriek | L. | In hoe langhe de mane omme gaet tfirmament |
| | |
329 | M.o | E in .viij. daer toe mede; |
| L. | Daghe; |
| U. | Daghe; |
| H. | = Daghen; |
| S. | = Daghen; |
| B. | Dagen; |
| M'. | = Daghen; |
| O. | Dagen - vi; |
| W. | = Daghen - + dair toe; |
| | |
Rubriek | O. | In hoe langhe die sonne om geet |
| | |
330 | M.o | M' die sōne die in so hogher stede; |
| L.o | Waer die sonne in so hoghe stede; |
| U.o | Mar die son die in soe hoghe stede; |
| H.o | Waer die sonne in so hogh' stede; |
| S.o | Waer die sonne in so hogh' stede; |
| B.o | Maer de sōne die ī so hoge stede; |
| M'.o | Wair die sonne in so hoghe stede; |
| O.o | Mar die sonne in die hoge stede; |
| B.o | Die sonne die loept dat waerhede; |
331 | M.o | Loept bouē ons e ertrike; |
| L.o | Loopt bouen ardrike; |
| U.o | Lopet bouen aertriken; |
| H.o | Loopt bouen al erdrike; |
| S. | = Daer si - Loopt - erdrike; |
| B. | = Daer si - = al - erterike; |
| M'.o | Loept bouen al eertrike; |
| O.o | Loept bouē eertrike; |
| W. | [ontbreekt] |
332 | M. | - |
| L. | looptet; |
| U. | om; |
| H. | loopt; |
| S. | loopt; |
| B. | - |
| M'. | zekerlike; |
| O. | [ontbreekt] |
| W. | [ontbreekt] |
| | |
Rubriek | L. | In hoe langhe de sonne omme gaet |
| | |
333 | M. | drie hond't daghe; |
| L. | - |
| U. | cc[c]c; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | dagen tfiermament; |
| O. | dagen; |
| W. | dage; |
334 | M. | ī vijf e xl. omtrent; |
| L. | + daghe - = al [xlv doorgehaald, en in margine vervangen door lxv]; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| O. | - |
| W. | - |
4, alleen maar in W voorkomende verzen:
334' | E van eenē dage tfierdendeel |
334'' | Dat houdewij stille tes wij geheel |
| |
| |
| |
| |
346 | M. | seiden ten eersten eer; |
| L. | zeide voort; |
| U. | tiersten eer; |
| H. | seide vort; |
| S. | seide vort; |
| B. | seide tierstē eer; |
| O. | seide tirsten eer; |
| W. | [ontbreekt] |
347 | M. | - |
| L. | daen; |
| U. | dane; |
| H. | after; |
| S. | after; |
| B. | - |
| O. | [ontbreekt] |
| W. | doetmē achter staen; |
348 | M.o | Dade mens niet als ic merken kan; |
| L. | Deed - zaen; |
| U. | Dade - et; |
| H. | Dademens - san; |
| S. | Dademens - san; |
| B. | En dademens; |
| O. | - |
| W. | En daet - noch gaen; |
349 | M.o | Kersdach soude comen sinte johās daghe; |
| L.o | Kersauant tsente ians misse gheuallē; |
| U.o | Korsauont tot sente ians misse uallen; |
| H.o | Karsauont tsint ians misse vallen; |
| S.o | Karsauont tsint ians misse vallē; |
| O. | + te - sunte - mis geuallē; |
| B.o | K'sauont tsente ians misse vallen; |
| W.o | Kersdach in die meeste dage; |
350 | M.o | Also vele sout ou' lanc v'draghe; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | wondrē; |
| S. | wondren; |
| B. | wondrē; |
| O. | - |
| W.o | Dat weet ic wel sonder sage; |
351 | M.o | Ia ten eende van vijfhond't iaren; |
| L. | iaren; |
| U. | .vi[c]j. iaren; |
| H. | Al - iii jaren; |
| S. | Al - iij jaren; |
| B. | Alse - iaren; |
| O.o | Alse in dcc jaren; |
| W. | [ontbreekt] |
352 | M. | + int - xviij - = daer toe; |
| L. | achtentwintich toe in; |
| U. | xviij - = daer; |
| H. | xviij - = daer - te waren; |
| S. | xviij - = daer - te waren; |
| B. | xxxiiij te waren; |
| O. | + in - xxxiij toe te waren; |
| W. | [ontbreekt] |
353 | M. | Hier - heit men - virde iaer; |
| L. | hiet - iaer; |
| U. | heit - iaer; |
| H. | ōme; |
| S. | D'ōme; |
| B. | ōme - iaer; |
| O. | heit; |
| W. | Dair - iaer; |
354 | M. | segt voer waer; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | Lopeliaer; |
| S. | Lopeliaer; |
| B. | segge; |
| O. | Scrickel jaer; |
| W. | Scrickel iair; |
355 | M. | comt tot elkē iiij iaren; |
| L. | het is telken vier iaren; |
| U. | telken vier jaren; |
| H. | es telken iiij jaren; |
| S. | es telken .iiij. jaren; |
| B. | es telkē vier iaren; |
| O. | et is telken vierdē jaren; |
| W. | [ontbreekt] |
356 | M.o | E sulc heiten lopel iaer twaren; |
| L. | ghevaren; |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| H. | Wat - meene; |
| S. | Wat - meene; |
| B. | Wat - meine; |
| O. | Want ict meyne e niet el; |
| W. | [ontbreekt] |
375 | M. | Ellic van desen; |
| L. | Elker; |
| U. | Elcker deerre; |
| H. | Elken d'; |
| S. | Elken d'; |
| B. | Elker derre; |
| O. | dierrē; |
| W. | Elker deser; |
376 | M. | Is - coert - is si; |
| L. | - |
| U. | is; |
| H. | - |
| S. | Is; |
| B. | - |
| O. | Is - ofte lanc; |
| W. | Is hij - is hij; |
377 | M. | den west ten oesten waert; |
| L. | westen oost waerd; |
| U. | westen oestwaert; |
| H.o | Ist van westen oestwaert; |
| S.o | Ist van westen oestwaert; |
| B. | westē tē oestē waert; |
| O. | Eest - westē ten oestēwart; |
| W. | weste ten oestē waert; |
378 | M. | ons - name - openbaer; |
| L. | - |
| U. | aen - maen; |
| H. | - |
| S. | openb't; |
| B. | oppēbaert; |
| O. | aen - maen wael apenbaert; |
| W. | = wel; |
379 | M.o | Want als wy sin die nywe mane; |
| L. | alsi heuet; |
| U. | als sij; |
| H. | alsi heuet; |
| S. | als si heuet; |
| B. | alsi; |
| O.o | Want alse heeft ontfaen; |
| W.o | Want als sij is oest ontfaen; |
380 | M.o | Ten ersten auonts bet oestw't an; |
| L. | Des auonds; |
| U. | Sauonts siet mense; |
| H. | Sauons sien; |
| S. | Sauons sien; |
| B. | Sauonts - = dan; |
| O.o | Soe si wise west tsauonds staen; |
| W. | Auonts sien - west wert staen; |
381 | M. | [ontbreekt] |
| L. | auonds - oost; |
| U. | Sanders; |
| H. | Sanders; |
| S. | Sanders; |
| B. | Sanders auons - w't; |
| O. | anderē - aen; |
| W. | aen1; |
382 | M. | [ontbreekt] |
| L. | derden auonds - oost; |
| U. | Sderden - noch oest bet dan; |
| H. | Sanders; |
| S. | Sanders; |
| B. | Des derts auons noch; |
| O. | Sanders; |
| W.o | Dit mach merkē wijf of man; |
383 | M.o | So lanc so meer dus moghē wi v'staen; |
| L. | = wel; |
| U. | bij - = wel; |
| H. | = wel; |
| S. | = wel - v'staen; |
| B. | - |
| O. | = wel; |
| W. | machmē; |
384 | M. | ten oesten wel; |
| L. | + dan - oost waerts willen; |
| |
| |
| U. | + ten - willen; |
| H. | willen; |
| S. | Datsi - w't willen; |
| B. | ten oestē w't willē; |
| O. | ten oestē w't wilt; |
| W. | sij ten oestē willen; |
385 | M. | anderen - + alle; |
| L. | de; |
| U. | Alsoe; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | Al soe - andre; |
| O. | Alsoe - ande'; |
| W. | Alsoe - andre; |
386 | M. | - |
| L. | segge deze; |
| U. | af; |
| H. | D' - segge; |
| S. | D'; |
| B. | af segge; |
| O. | [ontbreekt] |
| W. | Dair ic af segge; |
387 | M. | M'; |
| L. | Waer; |
| U. | Mar; |
| H. | Mer; |
| S. | M'; |
| B. | Maer - fiermament; |
| O.o | Waer dat wil tfirmament; |
| W. | En waer; |
388 | M. | + den - ten; |
| L. | oostwaert ten; |
| U. | oestwaert ten; |
| H. | oestw't ten westē; |
| S. | oestwaert ten; |
| B. | = den - west w't; |
| O. | ten; |
| W. | ten; |
389 | M. | Trectse mit hem tot eenre; |
| L. | hem ter zonnen; |
| U. | mit hem tere sommen; |
| H. | hem ter sonne; |
| S. | hem ter sonne; |
| B. | mit hem tere; |
| O.o | Treckense mit hem teenre sōmen; |
| W. | Het trectse mit hem; |
390 | H. | w'f; |
| L. | ene warf; |
| U. | Elcs - warf; |
| H. | Elker dages ene warf; |
| S. | Elker - ene warf; |
| B. | dages; |
| O. | Elcx dagφ een warff; |
| W. | Elcs daechs; |
391 | M. | Nochtan; |
| L. | Nochtan; |
| U. | Nochtan; |
| H. | Nochtan; |
| S. | Nochtan; |
| B. | Nochtan; |
| O. | Nochtant hoerē; |
| W. | Nochtan haerē - sij; |
392 | M. | wille - v'staen; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | v'staen; |
| B. | - |
| O. | - |
| W. | - |
393 | M.o | Ghelijc als hy een wieghel rent; |
| L. | wel; |
| U. | Micket daer - wile; |
| H. | Micket; |
| S. | Micket; |
| B. | - |
| O. | wile; |
| W. | - |
394 | M. | zeuē vlighen; |
| L. | Dat1; |
| U. | - |
| H. | D' vij vliegen; |
| S. | D' .vij.; |
| B. | vij vliegē; |
| O. | vij vliegen crůpē; |
| W. | Dair - vliegē; |
| |
| |
| |
| |
| W.o | Een hant wile dat wel weet; |
405 | M. | + En - w'elt; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | geduren; |
| S. | geduren; |
| B. | + En - gedurē; |
| O. | + En - werlt - gedurē; |
| W. | geduerē; |
406 | M. | - |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | tfiermament; |
| O. | - |
| W. | - |
407 | M. | dick; |
| L. | Souds; |
| U. | dic - zeer; |
| H. | - |
| S. | dicken; |
| B. | - |
| O. | ducke - ze'; |
| W. | veel te seere; |
408 | M. | Ten waer - alle; |
| L. | En; |
| U. | En waer - wel; |
| H. | Ten - alle; |
| S. | Ten - siit - alle; |
| B. | M' dat; |
| O. | En wart; |
| W. | En; |
409 | M. | Nochtien - = en - sij; |
| L. | Nochtan - + niet; |
| U. | Nochtan - konnen; |
| H. | Nochtan - = en - consi; |
| S.o | Nochtan consi tfiermament; |
| B. | Nochtā - tfiermament; |
| O. | Nochtant - sij niet tfirmament; |
| W. | Nocthan canse; |
410 | M. | = niet - vent; |
| L.o | Also ghehouden en nerent; |
| U. | Soe - behouden et te nietent; |
| H. | = So - Ghehouden niet ten; |
| S. | = So - Ghehouden niet ten; |
| B. | gehoudē - en; |
| O.o | Soe gehouden en rent; |
| W. | Niet soe houdē - en; |
411 | M. | Ou' and' sins eenē; |
| L. | sins; |
| U. | ander sins; |
| H. | andersins; |
| S. | andersins; |
| B. | andersins; |
| O. | andersens ēnigen; |
| W. | sins; |
412 | M. | Binnē hond't; |
| L. | - |
| U. | .c.; |
| H. | C; |
| S. | .C. jaren; |
| B. | .c.; |
| O. | C jaerē; |
| W. | - |
413 | M. | brinct eenē; |
| L. | brenghet - graet; |
| U. | brengt; |
| H. | brinct; |
| S. | brinct; |
| B. | brinct; |
| O. | brengt; |
| W. | Soe brenct die graet; |
414 | M. | + Een - jof; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | Lettel; |
| S. | Lettel; |
| B. | Lettel - lettel; |
| O. | mijnne; |
| W. | - |
| | |
Rubriek | L. | Hoe hooch het is van eertrike tote elker planete |
| U. | Hoe hoeghet es van artrike tot elcker planeten |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
483 | L. | eerde; |
| U. | Tuschen - iupiter; |
| H. | erden - iupit'e; |
| S. | erden - iupit'e; |
| B. | eerdē - iupit're; |
| O. | eerdē - jupit're; |
| W.o | Tusschen der aerden e mars; [: op de plaats van v. 473] |
484 | L.o | Waer dat hi nie noch verre; |
| U. | Mar - hij - ver; |
| H. | W' - is noch niet verre; |
| S. | W' - is noch niet verre; |
| B. | es; |
| O. | mē - v're; |
| W.o | Mer dair hij meest es verre; [: op de plaats van [v. 474] |
| | |
Rubriek | L. | Hoe hooch saturnus ten naesten es |
| U. | Hoe hoghe saturnus ten naesten es |
| O. | Hoe hoge saturn ten naestē eertrijc is |
| | |
485 | L. | coemt; |
| U. | coemt - nasten; |
| H. | D'; |
| S. | D'; |
| B. | - |
| O. | - |
| W. | coemt; |
486 | L. | = Der - Wilker hoocheit; |
| U. | welcker hoechede; |
| H. | D'; |
| S. | D'; |
| B. | Des welx - es; |
| O. | Den welken; |
| W. | wilker; |
487 | L. | warf - dusentich; |
| U. | Cccc warf - dusentich; |
| H.o | CCCC waerf C dusentich; |
| S.o | .CCCC. waerf .C. dusentich; |
| B. | .CCCC. - .c.; |
| O. | Cccc warff - dusentich; |
| W. | cc. [?] warf .c.; |
488 | L. | lich; |
| U. | sich; |
| H. | lech; |
| S. | d' - lech; |
| B. | lech; |
| O. | lech; |
| W. | dair - lech; |
489 | L. | duzent; |
| U. | Lxix - = hondert; |
| H. | = hondert - m.; |
| S. | = hondert - .m.; |
| B. | c; |
| C. | Lxvij C dusentich; |
| W. | .c. - = dusent; |
490 | L. | [ontbreekt] |
| U. | - |
| H. | m.; |
| S. | .m.; |
| B. | - |
| O. | m; |
| W. | .m.; |
491 | L. | twe; |
| U. | cc.; |
| H. | CC; |
| S. | .CC. - viiftich; |
| B. | .cc. - viftech; |
| O. | [ontbreekt] |
| W. | .cc.; |
492 | L. | Is - hoocheit - + ende; |
| U. | Dit is - hoechede; |
| H. | hoecheit; |
| S. | hoecheit; |
| B. | hoecheit; |
| O. | hoecheit sech; |
| W. | hoecheit; |
493 | L. | Alsi - ardrike; |
| U. | hi; |
| H. | Alsi - erdrike; |
| S. | Alsi - erdrike; |
| B. | hi tē naestē eerterike; |
| O. | Alsi ten naestē eertrike; |
| W. | Als sij; |
494 | L. | Waer alsi; |
| U. | Mer - hij - hogheste; |
| H. | alsi; |
| |
| |
| S. | alsi; |
| B. | M' |
| O. | alsi; |
| W. | Mer - sij; |
495 | L. | coomt - ant firmament; |
| U. | Soe coemt - aen; |
| H.o | Si comt hi ant firmament; |
| S. | ant firmament; |
| B. | tfiermament; |
| O. | Soe - hij aen; |
| W.o | Soe coemt hij aent firmamēt; |
496 | L. | - |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | D'; |
| B. | D' - st'rē; |
| O. | - |
| W. | Dair; |
| | |
Rubriek | L. | Dit es die hoocheit toten firmamente |
| U. | Dits de hoghede totten firmament |
| O. | Dits hoe hoge dat is tottē firmamēt |
| | |
497 | L. | hoocheit; |
| U. | hoechede; |
| H. | hoecheit; |
| S. | Wiltu - hoecheit; |
| B. | de hoecheit; |
| O. | Wiltu - hoecheit; |
| W.o | Wilt ghi die waerheit wetē des [i.p.v. de initiaal alleen de representante]; |
498 | L. | - |
| U. | tot den firmament; |
| H. | Dat; |
| S. | Dat; |
| B. | firmamente; |
| O. | tottē tfirmamēt [met later (?) bijgeschreven proclitische t] is; |
| W. | Hoe hoege ten; |
499 | L. | de - al; |
499 | L. | de - al; |
| H. | al - gaen; |
| S. | D' - al; |
| B. | = alle; |
| O. | al; |
| W. | Dair - al; |
500 | L. | Nv hoor - segget di zaen; |
| U. | hoer - segt di; |
| H. | Nv hort - = hier - seg v; |
| S. | Nv hort - = hier - seg v; |
| B. | Nv hort ic saelt v seggē; |
| O. | Nv - = hier - ic salt v seggen zaen; |
| W. | Nv - = hier - ic salt v seggē; |
501 | L. | Seshondert warf - duzentich; |
| U. | Seshondertich warf - dusētich; |
| H. | Dc - m.; |
| S. | .Dc. - .m.; |
| B. | .Dc.; |
| O.o | Dc dusentich; |
| W. | D.c. warf .c.; |
502 | L. | lich; |
| U. | lich; |
| H. | lech; |
| S. | lech; |
| B. | lech; |
| O. | lech; |
| W. | dair - lech; |
503 | L. | Drie en vijftich - = dusent; |
| U. | - |
| H. | C - = dusent; |
| S. | .C. - = dusent; |
| B. | .c.; |
| O. | Liiij m; |
| W. | .c. milen1 mede an; |
| |
| |
504 | L. | zeuen ende vijftich; |
| U. | - |
| H. | .m.; |
| S. | .m.; |
| B. | + milē; |
| O. | + milē; |
| W. | .m.; |
505 | L. | - |
| U. | der - = toe - vijftich hondert; |
| H. | d' - .v.; |
| S. | d' - .v.; |
| B. | d'; |
| O. | D.; |
| W. | dair toe sultu doen v; |
506 | L. | wane; |
| U. | al seer; |
| H. | wane v - al gadert; |
| S. | wane v; |
| B. | wane v des sere; |
| O. | weent [weert?] v ze'; |
| W. | v; |
507 | L. | is de hoghe - ardrike; |
| U. | hoeghede is; |
| H. | is hoe hoghe is van erdrike; |
| S. | is hoe hoghe is van erdrike; |
| B.o | Dus hoghe es vā eerterike; |
| O.o | Aldus hoge is van eertrike; |
| W.o | Ende aldus hoege [een alleenstaande letter doorgeschrapt] ist sekerlike; |
508 | L. | zekerlike; |
| U. | Totter - sekerliken; |
| H. | Tot den; |
| S. | Tot den; |
| B. | - |
| O. | Totten; |
| W.o | Tottē sterrē van aertrike; |
509 | L. | No me no - dan trecht; |
| U. | No - no min dat rechte tal; |
| H.o | Meer noch dan recht tgetal; |
| S.o | Meer noch dan recht tghetal; |
| B. | No - no - = na - tgerechte getal; |
| O. | = [eerste] noch - dan recht getal; |
| W. | noch min dan - getal; |
510 | L.o | Heb ic v nv ghezeghet al; |
| U.o | Heb ic v gheseghet hier al; |
| H.o | Heb ic v gheseit hier al; |
| S.o | Heb ic v gheseit hier al; |
| B.o | Hebbic v geseget al; |
| O.o | Heb ic v geseet all; |
| W.o | Heb ic v geseit hier al; |
| | |
Rubriek | L. | Hoe veel ene mile heuet |
| U. | Hoe vele een mile heeft an |
| O. | Hoe veel een mile heeft an |
| W. | Nv hoert hier dan is gheen ghile
Hoe groet dat wesē mach een mile |
| | |
511 | L. | - |
| U. | - |
| H. | vort cont; |
| S. | vort cont; |
| B. | willic; |
| O. | Nů; |
| W. | - |
512 | L. | ene; |
| U. | vele - heeft; |
| H. | vele ene; |
| S. | uele ene; |
| B. | vele ene; |
| O. | heeft aen; |
| W. | vele - heeft; |
513 | L. | Ene; |
| U. | dats voeten; |
| H. | dats; |
| S. | dats; |
| B. | dats; |
| O. | dats - vijůe; |
| W. | stappe; |
| |
| |
514 | L. | Beide; |
| U. | mannen; |
| H. | Bede; |
| S. | Bede; |
| B. | Beide; |
| O. | Beide - wijue; |
| W. | Beide; |
515 | L. | Tve - ene; |
| U. | Tue - screde dats die; |
| H. | die mile; |
| S. | die mile; |
| B. | Twe - .i.; |
| O. | Twe - dat is; |
| W. | Twe - stappe; |
516 | L. | alle wile; |
| U. | groeten - alle wile; |
| H. | alle wile; |
| S. | alle wile; |
| B. | alle wile; |
| O. | goten - alle wile; |
| W. | groete - alle wile; |
517 | L. | voete zijnt; |
| U. | Groet voet eest - meen; |
| H. | Grote voete ist - meene; |
| S. | Grote voete ist - meene; |
| B. | Gote voete eist; |
| O. | Groete - ist - ict meyne; |
| W. | Groete voete; |
518 | L. | nu ne vint ghene; |
| U. | Diemen nu - gheen; |
| H. | = en; |
| S. | = en - gheene; |
| B. | Dier - = en; |
| O. | vijnt nu en geen; |
| W.o | Van dien en vintmē nv en ghene; |
519 | L. | Mar - van; |
| U. | Mar; |
| H. | wile naest; |
| S. | wile na[est]; |
| B. | M' de; |
| O. | M' - nae astonomiē; |
| W. | Mer - milen nae astromyen; |
520 | L. | ghelouets; |
| U. | ghelouets mi; |
| H. | ghelouets; |
| S. | ghelouets; |
| B. | Nes - gelouets; |
| O. | En is - geloues my; |
| W.o | En sijn aldus niet des wil ic lyen; |
521 | L. | duzent; |
| U. | vierhondert; |
| H. | iiij .m.; |
| S. | .iiij .m.; |
| B. | heu .iiij .m.; |
| O. | iiij m; |
| W. | Lanc sijn sij iiij .m.; |
522 | L. | iaers; |
| U. | iaers; |
| H. | iaers; |
| S. | iaers; |
| B. | iears; |
| O. | maect mēt; |
| W.o | Hier voermaels matmē dus; |
523 | L. | Van den ellen boghe; |
| U. | + Want - totter; |
| H. | Vandien elleboghe |
| S. | Vandien elleboghe; |
| B. | + Wāt - ellēboge; |
| O. | + Want - ellemboge tott'; |
| W. | ellēboge terhant; |
524 | L. | Soe - = een; |
| U. | Soe - = een; |
| H. | ist - = een; |
| S. | ist - = een; |
| B. | es - = een - genant; |
| O. | Soe - = een; |
| W.o | Also ist cubitus genant; |
525 | L. | ander half; |
| U. | hij; |
| H. | houdet een alf; |
| S. | houdet een alf; |
| B. | ond'halue; |
| O. | hoůt and'haluē; |
| W. | e [: vooraan in de marge bijgeschreven door zelfde hand] Hij - iς; |
526 | L. | de letter; |
| U. | - |
| H. | lettre; |
| S. | lettre; |
| B. | de lett'e; |
| O. | Alse - lett'; |
| W. | = mi - lettre; |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| H. | es xcv. werf; |
| S. | es .xcv. werf; |
| B. | es viue en twintech w'f; |
| O.o | Iupiter is xv werff; |
| W.o | Iupiter xvj warf es; |
560 | L.o | Es mere dan eerdrike kerf; |
| U.o | Mere dan aertrike kerf; |
| H.o | Meerre dan al erdrike kerf; |
| S.o | Meerre dan al erdrike kerf; |
| B.o | Meerre dan eerterike kerf; |
| O.o | Meerre dan al eertrike kerff; |
| W.o | Meere dan aerdrike geloeft des; |
| | |
Rubriek | L. | Hoe groot saturnus es |
| U. | Hoe groet saturnus is [in margine] |
| O. | Hoe got sat2nus is |
| | |
561 | L. | neghentich; |
| U. | Elfhondert warf; |
| B. | Xci werf; |
| S. | .Xci. werf; |
| B. | negētich w'f al dus; |
| O. | Xcj werff; |
| W.o | Meere dan aerdrike dit verstaet; |
562 | M. | = oec; |
| L. | is ooc mere; |
| U. | Soe is - mere; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | = So - = oec; |
| O.o | Soe is meerre sat2nus; |
| W.o | Xij warf es saturn die opperst gaet; |
| | |
Rubriek | L. | Hoe groot elke sterre es |
| U. | Hoe groet elc groet sterre is [in margine] |
| O. | Hoe gote elke grote st're is |
| | |
563 | M. | - |
| L. | - |
| U. | elc groet - is; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | gote - is; |
| W. | groete - + die; |
564 | M. | fri1 firmament si; |
| L. | zeker es; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | siit [t]seker; |
| B. | In tfiermament siit; |
| O. | - |
| W. | - |
565 | M. | w'f meere; |
| L. | werue mere; |
| U. | warf mere; |
| H. | c werf; |
| S. | .C. werf; |
| B. | w'f merre; |
| O. | C warff; |
| W. | .C. warf meere; |
566 | M.o | Dan die we'lt heuet an; |
| L. | Als al eerdrike; |
| U. | - |
| H. | eertrike; |
| S. | ertrike; |
| B. | eerterike; |
| O. | eertrike; |
| W. | aerdrike heeft; |
| | |
Rubriek | L. | Hoe groot elke clene sterre es |
| U. | Hoe groet elc sterre is [in margine] |
| O. | Hoe got vandē mīsten st'ren is tegen al eertrike |
| | |
567 | M. | Van dien minsten sterren; |
| L. | Van den minsten; |
| U.o | Vanden minsten sterren elc; |
| |
| |
| H. | Van dien minsten sterrē; |
| S. | Van dien minsten sterren; |
| B. | Van dē minstē sterrē; |
| O. | Vandē mīsten sterrē; |
| W. | Vanden minsten sterrē is; |
568 | M. | bekinnē mach wilke; |
| L. | mach de; |
| U. | kan - welc; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | bekīnē can de; |
| O. | can die welke; |
| W. | mach; |
569 | M. | Achtien w'f; |
| L. | Achtien warue mere; |
| U. | warf - is; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | Achtien w'f; |
| O. | Xiij warff - is; |
| W. | Achtien weruē - meere; |
570 | M. | die w'elt des sijt ghewes; |
| L. | eerdrike zijt zeker; |
| U. | - |
| H. | erdrike; |
| S. | ertrike siit; |
| B. | eerterike siit; |
| O. | eertrike; |
| W. | aerdrike; |
571 | M. | ne gheen; |
| L. | ne is; |
| U. | = en - en gheen; |
| H. | = daer - is - gheene; |
| S. | = daer - is - gheene; |
| B. | = en - nes st're; |
| O. | is - en gheen; |
| W. | het en is - = ne; |
572 | M.o | Die men siet also cleyne; |
| L. | nemmer; |
| U. | nemmer is soe cleen; |
| H. | Datsi nemmer is - cleene; |
| S. | Datsi nemmer is; |
| B. | nember nes; |
| C.o | Datse nūmermeer is soe cleyne; |
| W. | Die hier bouē schijnt soe; |
573 | M. | Dat si viel - = en; |
| L. | Velle - zoude; |
| U. | + al; |
| H. | sine - + al; |
| S. | sine - + al; |
| B. | - |
| O. | Vielse; |
| W. | si su - = en; |
574 | M.o | Al die w'elt e betrecken; |
| L. | Ardrike; |
| U. | e oec om strecken; |
| H. | Erdrike; |
| S. | Erdrike; |
| B. | Al erterike; |
| O. | Al eertrike; |
| W. | Al aerdrike; |
575 | M. | Alfragaen - ptholomeus; |
| L. | Affragaen; |
| U. | Alfragaen - ptholomeus: |
| H. | Affragaen - prolomeus; |
| S. | Affragaen - prolomeus; |
| B. | Alfragaen - ptholomeus; |
| O. | Affraen; |
| W. | Alphagaen - ptholomeus; |
576 | M. | haren latine aldus; |
| L. | haren; |
| U. | + Si - haren; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | Seggē - harē; |
| O. | Seggen - harē - aldus; |
| W. | Seggen - hoerē boeckē; |
577 | M. | prouen; |
| L. | is - + ooc; |
| U. | is; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | proeuene; |
| O. | et is - proůene guet; |
| W. | proeuene; |
578 | M. | - |
| L. | is; |
| U. | is; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | siin; |
| O. | Astronomiē sijn; |
| W. | astromyen; |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| | |
Rubriek | L. | Van den sterren die v dinken scieten |
| U. | Van sterren die v duncken scieten[in margine] |
| O. | Vandē sterren die schieten |
| | |
631 | M.o | Voert van sterren die v dinck scietē; |
| L. | Voort - + die; |
| U. | důncket; |
| H. | Cort - dinct; |
| S. | Cort - dinct; |
| B. | Hort - dunct - st'rē scichte; |
| O. | dunct - st'ren schieten; |
| W. | = Voert - V dŭnct dat; |
632 | M.o | E waendi dat si sciet vallē lietē; |
| L. | Die - ghescut; |
| U. | sterren scotte; |
| H. | sterrē ghescut; |
| S. | sterren ghescut; |
| B. | st'rē gescutte - lichte; |
| O. | st'ren gescutte; |
| W. | sterrē scot; |
633 | M. | Neen te sijn die rechte; |
| L. | sijn; |
| U. | sijn en gheen recht; |
| H. | Ten sijn; |
| S. | Ten siin gerechte; |
| B. | Hen siin gerechte st'rē; |
| O. | Et en sijn gerechte st'ren; |
| W. | Her en sijn rechte; |
634 | M. | - |
| L. | Dat; |
| U. | alsoe; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | aldus; |
| O. | aldus schieten; |
| W. | alsoe; |
635 | M. | is; |
| L. | Her is de - onsteken; |
| U. | Ets - lůcht e - = die; |
| H. | Het es; |
| S. | Het es; |
| B. | = die - locht; |
| O. | Het is locht - is; |
| W. | Het es - onstekē; |
636 | M. | wils - wijs; |
| L. | zal - uroet; |
| U. | sal; |
| H. | sal; |
| S. | sal; |
| B. | sal; |
| O. | sal; |
| W. | sal; |
| | |
Rubriek | L. | Van kersen die v dinken scieten |
| U. | Van keersen die bernen in die lucht [in margine] |
| O. | Van keersē die v dunckē bernē in die locht |
| | |
637 | M.o | Want men siet oec dicwile; |
| L. | ziet - ooc dicke wile; |
| U. | Keersen; |
| H. | Kersen; |
| S. | Kersen; |
| B. | Kerssen - = oec - dic wile; |
| O. | Keersē - = oec - ducwile; |
| W. | Kaerssen - dic wile; |
638 | M. | Ind'; |
| L. | ene; |
| U. | - |
| H. | ene; |
| S. | ene; |
| B. | de locht - ene; |
| O. | locht; |
| W. | - |
639 | M. | blixen; |
| L. | blissem comet ooc; |
| U. | blixeme coemt -wt der; |
| H. | = oec; |
| S. | = oec; |
| B. | blixeme - wt' locht; |
| O.o | Die blixeme comt d' oec vyt; |
| W. | blexeme coempt; |
| |
| |
640 | M. | mensche - = gote; |
| L. | menighen mensce - = gote; |
| U. | menighen mensche - = gote; |
| H. | Den menighen mēsche - = gote - + si; |
| S. | Den menighen mensche - = gote - + si; |
| B. | Dierē sche - menege vrocht; |
| O.o | Die die mīsche seer ontsiet; |
| W. | Die den ludē - groetē ducht; |
641 | M. | wil ic - al; |
| L. | Nv wil ic ooc - = v allen; |
| U. | wil ic - al; |
| H. | Nv wil ic - = allen; |
| S. | Nv wil ic - = allen; |
| B. | Nv - = allen; |
| O. | Nv wil ic - alle gad'; |
| W. | Nv soe wil ic - = allen; |
642 | M. | dese; |
| L. | dezen zaken; |
| U. | dese; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | alle gad'; |
| W. | - |
| | |
Rubriek | L. | Exempel hoe die lucht wort vier |
| U. | Exempel hoe die lucht wert vier [in margine] |
| O. | Exempel hoe die locht wort vuer |
| | |
643 | M. | is haeste; |
| L. | is voor voets; |
| U. | is vorvoets; |
| H. | is vorvoets; |
| S. | is vorvoets; |
| E. | locht es haestelike; |
| O.o | Die locht is haesteliken vuer; |
| W. | is al vier; |
644 | M. | v wil bewisen hier; |
| L. | v toghen zal hier; |
| U. | v nu toghe hier; |
| H. | v toghe hier; |
| S. | v toghe hier; |
| B.o | Alsic v nv toghe hier; |
| O.o | Als ic v nů tone hier; |
| W.o | Als ic v sal toghen hier; |
645 | M. | Boordi zeer - nauegars; |
| L. | Boort zere - nauegaers; |
| U. | = wel - nauegars; |
| H. | Bort seere - naueghers; |
| S. | Bort se'e - naueghers; |
| B. | Boort sere - eggers gat; |
| O. | Baert zeer een effers; |
| W. | = wel - zeer in een auegers; |
646 | M. | Steecti uwen; |
| L. | steket dan int gat; |
| U. | - |
| H. | Jouwen - steict; |
| S. | Jouwen - steict; |
| B. | Wen ving' stect; |
| O. | vinger; |
| W. | - |
647 | M. | - |
| L. | zult - inne; |
| J. | vijnden heette; |
| H. | sullet d'; |
| S. | sullet d'; |
| B. | sel d'; |
| O. | Gij - der - vijndē vuer heet; |
| W. | Ghij - dair - viinden; |
648 | M. | te ontsteken sijn; |
| L. | onsteken ghereet; |
| U. | te ontstekene ghereet; |
| H. | ghereet; |
| S. | ghereet; |
| B. | gereet; |
| O. | gereet; |
| W. | te onstekene ghereet; |
649 | M. | = en - = ne - dinct; |
| L. | = ne; |
| U. | en gheen; |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| S. | - |
| B. | de locht; |
| O. | locht; |
| W. | inder; |
670 | M. | Kerssen - het - is; |
| L. | is; |
| U. | Keersen - is; |
| H. | Kersen - = dat; |
| S. | Kersen - = dat; |
| B. | Kerssen - hens el; |
| O. | Keersē en is anders; |
| W. | Kaerssen - = dat - is; |
671 | M. | + die - die bernt; |
| L. | die; |
| U. | die daer bernt; |
| H. | die bornt; |
| S. | die bornt; |
| B. | die locht die b'ret clare; |
| O. | locht die bernt; |
| W. | + die - die bornet; |
672 | M. | ofter kerssen henghen; |
| L. | Alof keersen henghen; |
| U. | Alsoe of keersen; |
| H. | kersen; |
| S. | kersen - d'; |
| B.o | Alse ocht k'sen hingē dare; |
| O. | Alse off keersē hingen; |
| W. | kaerssen hingē dair; |
673 | M. | - |
| L. | - |
| U. | alsoe; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | alsoe; |
| W. | sij soe; |
674 | M. | Zulke harw'ts e ; |
| L. | Some harwaert some; |
| U. | Som harwaert som; |
| H. | Some daer some; |
| S. | Some daer some; |
| B. | Some herwaert some; |
| O. | Som harwart som; |
| W.o | Som wijl harwert som wijl weder1; |
675 | M. | parden - gauen si dicke; |
| L. | hebbē si vallē; |
| U. | peerde - hebben si gheuallen; |
| H. | vp graue hebi si geuallē; |
| S. | vp graue heb si geuallē; |
| B. | parde - gaue hebbē si geualē; |
| O. | peerde - hebbē si gevallē; |
| W. | [ontbreekt] |
676 | M. | lede d'; |
| L. | liede; |
| U. | liede die daer wonder af; |
| H. | der of; |
| S. | der of; |
| B. | liede d' af; |
| O. | aff - kallen; |
| W. | [ontbreekt;] |
677 | M. | Vlāme - groet; |
| L. | Walm; |
| U. | groet; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | Vlammē - brande groet; |
| O. | Vlāme - brande groet; |
| Wo | [677 en 678 volgen na v. 680:] Walmen e wonder groet; |
678 | M.o | Entie lůcht harde roet; |
| L. | harde; |
| U. | = die - harde roet; |
| H. | h'de; |
| S. | h'de; |
| B. | locht h'de groet; |
| O. | locht - roet; |
| W. | harde roet; |
679 | M. | - |
| L. | ghezien; |
| U. | - |
| H. | gesien; |
| S. | gesien; |
| B. | de locht gesiē; |
| O. | Die - locht gesien; |
| W. | gesien; |
| |
| |
| |
| |
| B. | de locht; |
| O. | Is - locht; |
| W. | - |
690 | M. | kersse - dier; |
| L. | keerse - tot dier; |
| U. | Een keerse - tot dierre; |
| H. | kerse schinet tot dier; |
| S. | kerse schinet tot dier; |
| B. | k'se sciint - dier; |
| O.o | Ene kerse schijnt si ter stont; |
| W. | Een kaersse schijnt t' selve'; |
691 | M. | Es si - = also; |
| L. | Alse; |
| U. | Esse - = also; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | M' essi - = also; |
| C. | Alsoe - alsoe; |
| W.o | E is sij dicke e breet; |
692 | M.o | So is die vlāme ghelijc ghereet; |
| L. | - |
| U.o | Vlamme ghelijcket godweet; |
| H. | Vlamme gelike; |
| S.o | Vlamme gelike godweet; |
| B.o | Vlāmē geliicse godeweet; |
| O.o | Walme gelike got weet; |
| W. | Walme gelike; |
693 | M. | - |
| L. | si; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | vuer; |
| W. | wij - ons; |
694 | M. | Nempt ghescepen [esse]; |
| L. | ghescepnesse; |
| U. | Nemet; |
| H. | ghesceppenesse; |
| S. | ghesceppenesse - hir; |
| B. | Nemt gesceppenisse; |
| O. | gescepenisse; |
| W. | Neempt gesceppenisse; |
695 | M. | sijn; |
| L. | sijn de zaken; |
| U. | Na die - sijn; |
| H. | sijn; |
| S. | siin; |
| B. | siin; |
| O. | Nae - sijn; |
| W. | Nae - sijn; |
696 | M. | wy dit; |
| L. | - |
| U. | af; |
| H. | - |
| S. | D'; |
| B. | af; |
| O. | vuer aff; |
| W. | Dair wij sijn materie; |
| | |
Rubriek | L. | Van sterren de scieten |
| U. | Redene vādē sterrē die v dunckē scieten |
| O. | Van sterren die v dunckē schieten |
| | |
697 | M. | - |
| L. | de; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | de locht; |
| O. | Is - locht - small; |
| W. | Als die lucht is; |
698 | M. | - |
| L. | ieghen; |
| U. | ieghen een; |
| H. | ieghen - st're; |
| S. | ieghen - st're; |
| B. | iegē - st're; |
| O. | tegen; |
| W.o | En een sterre dair ieghen sal; |
699 | M. | Comt; |
| L. | Coomt; |
| U. | soe; |
| H. | Comt - schinet; |
| S. | Comt - schinet; |
| B. | Comt - st're; |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| | |
Rubriek | L. | Wilc men voren siet |
| | |
753 | M. | Nochtien - = so - tfir; |
| L. | Nochtan - = so; |
| U. | Nochtan sie wi - tevoren; |
| H. | Nochtan - = so - + te; |
| S. | Nochtan - = so - + te; |
| B. | Nochtā sietmē; |
| O. | Nochtant - = so - tvuer voeren; |
| W. | Nochtan zien wi; |
754 | M. | sclach connē; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | die; |
| S. | dien; |
| B. | mogē; |
| O. | mogē hoeren; |
| W. | mogē; |
755 | M. | - |
| L. | = dat - comet; |
| U. | coemt bij; |
| H. | = dat; |
| S. | = dat; |
| B. | = dat - bi die; |
| O. | hoerē - = dat - bedien; |
| W. | = dat - is bi dien; |
756 | M. | Is - scarp als dat; |
| L. | scarp so dat; |
| U. | soe - als; |
| H. | + En - scarp - dat sien; |
| S. | + En - scarp - dat sien; |
| B. | Nes - scarp alse - sie; |
| O. | En sijn - also - alse dat; |
| W. | En is niet soe scarp - ons zien; |
757 | M. | voerd'; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | [ontbreekt] |
| W. | zien; |
758 | M. | Beide; |
| L. | Beide; |
| U. | - |
| H. | Bede after; |
| S. | Bede after; |
| B. | Beide; |
| O. | Beide - voerē; |
| W. | Bede; |
759 | M. | lucht; |
| L. | Soe; |
| U. | Soe - lucht droegher es; |
| H. | lucht; |
| S. | lucht; |
| B. | locht roder es; |
| O. | Soe - locht droger is; |
| W. | Soe dat die lucht droger; |
760 | M. | blixen is te; |
| L. | is - roeder; |
| U. | blixome - te roeder des; |
| H. | blexem - te; |
| S. | blexem - te; |
| B. | De blixeme - te roder des; |
| O. | blixeme is te - des; |
| W. | Soe die blexeme roder was; |
761 | M. | = dat - blixen valt also; |
| L.o | Daer die blissem valt alsoe; |
| U. | Daer - = dat - blixeme - soe; |
| H. | Daer - = dat - soe; |
| S. | D' - = dat - soe; |
| B.o | Daer die blixeme valt soe; |
| O.o | Daer die blixeme valt soe; |
| W. | Daer die blexeme - zoe; |
762 | M. | Daer valt si toeten; |
| L. | Si uallet; |
| U. | = Hi - totten; |
| H. | Het - tot den; |
| S. | Het - tot den; |
| B. | Valt si; |
| O. | = Hi - Valt totten; |
| W. | = Hi - tottē; |
763 | M. | Dair en can - dinck; |
| L. | - |
| U. | - |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| U. | Alset - blixomet; |
| H. | blexemt; |
| S. | blexemt; |
| B. | dus blixemt; |
| O. | = Alst - blixemt; |
| W. | = Alst - blexemet; |
784 | M. | Soe - noch; |
| L. | en is - noch; |
| U. | en is - no; |
| H. | Sone is noch - no; |
| S. | Sone is noch wiif no; |
| B. | en - + no - no; |
| O. | Soe en is wijff noch; |
| W. | Soe en - nochman; |
785 | M.o | Sine sijn dan ze' v'uaert; |
| L. | wert - = herde; |
| U. | wart dan - = herde; |
| H. | Hine - dan sere veruaert; |
| S. | Hine - dan se'e veruaert; |
| B. | Hine worde sere; |
| O. | Hij - = herde - se' verveert; |
| W. | Hii - = herde - zeer veruaert; |
786 | M. | dorr[en] - opw't; |
| L. | zien; |
| U. | - |
| H. | ne - vp waert; |
| S. | ne - vp w't; |
| B. | - |
| O. | opwart; |
| W. | zien opwart; |
787 | M. | Twisken - besiet; |
| L. | Tusscen; |
| U. | Tuschen; |
| H. | enter mane mē; |
| S. | enter mane mē; |
| B. | - |
| O. | - |
| W. | nv ziet; |
788 | M. | altoes; |
| L.o | Alle deze dinghe ghesciet; |
| U. | alle; |
| H. | + Dat - al; |
| S. | + Dat - al; |
| B. | al gesciet; |
| O. | dinge al geschiet; |
| W. | al is geschiet; |
| | |
Rubriek | L. | Van den duuelen die in die lucht sijn |
| U. | Van duuelen die sijn in die lucht [in margine] |
| | |
789 | M. | Daer sijn twisken - d' manē; |
| L. | Nu sijn; |
| U. | sijn tuschen - der; |
| H. | sijn - ent'; |
| S. | siin - ent'; |
| B. | siin tussē - de; |
| O. | sijn; |
| W. | sijn - d'; |
790 | M. | duuelen - = als; |
| L. | E die lucht duuelen; |
| U. | duuel dat; |
| H. | dat ic; |
| S. | dat ic; |
| B. | locht - = duuele - dat ic; |
| O. | locht - = duuele - dat ic; |
| W. | Inder - = als; |
791 | M. | alle; |
| L. | alle; |
| U. | = die - natuure; |
| H. | alle; |
| S. | alle; |
| B.o | Duuele die wetē al nature; |
| O.o | Duuelē die wetē alle nature; |
| W. | = wel - alle naturen; |
792 | M. | scrifturē; |
| L. | alle die; |
| U. | = si - konnen al; |
| H. | = si; |
| S. | = si; |
| B. | conē al; |
| O. | - |
| W. | sij - scrifturē; |
793 | M. | luch v'stormet sien; |
| L. | de lucht v'stoort zien; |
| U. | verstormt - = dus; |
| H. | Alsi - v'stormt - = dus; |
| S. | Alsi - v'stormt - = dus; |
| B. | Alsi de locht v'stormt - = dus; |
| |
| |
| |
| |
| U. | Waen donre coemt na ander boeke [in margine] |
| O. | Wan donre comt nae aldē boecken |
| | |
803 | M. | ons gheseit; |
| L. | blissem - = v - gheseit; |
| U. | Vander blixome - gheseghet; |
| H. | Van dien blexem - = v - gheseit; |
| S. | Van dien blexem - = v - gheseit; |
| B. | d' blixemē hebbic - geseit; |
| O. | Vand' blixeme - = v - geseet; |
| W. | Vander blexeme - = v - geseit; |
804 | M. | myn verstaen - waerheit; |
| L. | mine macht - waerheit; |
| U. | macht; |
| H. | mine macht de waerheit; |
| S. | mine macht de waerheit; |
| B. | mine macht - waerheit; |
| O. | Nae mynre macht - waerh[t]; |
| W. | Nae - macht - waerheit; |
805 | M. | M' - wi vinden; |
| L.o | In boeken ooc mede vinde; |
| U. | = Maer - oec ic et vinde; |
| H. | = Maer - oec; |
| S. | = Maer - oec; |
| B. | = Maer - + andrē - mach mē vindē; |
| O. | = Maer - oec ic vijnde; |
| W.o | Dat icker of in boeke vinde; |
806 | M. | [ontbreekt] |
| L. | coomt; |
| J. | wijnde; |
| H. | comt - iiij; |
| B. | comt - iiij; |
| B. | dond' - iiij. winden; |
| O. | comt - iiij dingē; |
| W. | Dat die donre makē vier; |
807 | M. | te samen; |
| L. | Dat; |
| U. | - |
| H. | D'; |
| S. | D'; |
| B. | - |
| O. | gade' - all; |
| W. | Dair - gadre; |
808 | M. | Dats; |
| L. | loghene alsic .v.; |
| U. | = v; |
| H. | Dats - tellen; |
| S. | Dats - tellen; |
| B. | logene - tonē; |
| O. | geen logē - = v - tonē; |
| W. | Dats logene - togē; |
809 | M. | + Want - blixen - drayt; |
| L. | blissem - draien; |
| U. | blixome; |
| H. | blexem dicken drait; |
| S. | blexem dicken drait; |
| B. | Dondre - blixeme - drait; |
| O. | ducke drait; |
| W. | blexeme dicwijl draeyt; |
810 | M. | Als - = an bomen - wayt; |
| L. | de loue der bome niene waghen; |
| U. | = an bomen; |
| H. | Daert - loof - = an bomen - wayt; |
| S. | Daert - loof - = an bomen - wayt; |
| B. | = an bomen - wayt; |
| O. | = an bomen - wait; |
| W.o | Dattet niet een vese waeyt; |
811 | M. | Wair wint machtich; |
| L. | de; |
| U. | wijnt; |
| H. | Ende de - + is; |
| S. | E de - + is; |
| B. | Ware; |
| O. | wijnt; |
| W. | - |
812 | M. | soud ; |
| L. | zoudet - wijnter wezen; |
| U. | wijnter; |
| H. | - |
| S. | - |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| O.o | Wast' aff dinc des sijt gewes; |
| W. | = So - zijt; |
863 | M. | = noch [: eerste noch]; |
| L. | = so - = noch - no me; |
| U. | = so - wasset no - no mee; |
| H. | = so - wasset min - mee; |
| S. | = so - wasset min - mee; |
| B. | = so - no min no mee; |
| O. | = so - wasset mijn; |
| W. | = so - no - no mee; |
864 | M. | Ind' - = reghen; |
| L. | sne; |
| U. | = reghen; |
| H. | hagel regen; |
| S. | hagel regen; |
| B.o | In de locht hagel regen snee; |
| O. | locht hagel - = reghen; |
| W. | hagel - = reghen; |
865 | M. | eerden - slaet; |
| L. | slaet; |
| U. | wt der - slaet; |
| H. | vter - slaet; |
| S. | vter - [ga] slaet |
| B. | wt' erdē - slaet; |
| O. | wt' eerden - slaet; |
| W. | uter - ald slaet; |
866 | M. | Wasem - ymmer opw't gaet; |
| L. | Wasem - = vast - gaet; |
| U. | = vast - gaet; |
| H.o | Wasem die vp waert gaet; |
| S.o | Wasem die vp w't gaet; |
| B.o | Wasem die opweert gaet; |
| O.o | Wasem die opwart gaet; |
| W.o | Wasem die der upwart gaet; |
867 | M. | wasem; |
| L. | zonne - ooc wasem; |
| U. | trecket; |
| H. | wasem; |
| S. | wasem; |
| B. | wasem; |
| O. | wasem aen; |
| W. | zonne trect altoes; |
868 | M. | Dien; |
| L. | - |
| U. | kan; |
| H. | v' teeren; |
| S. | v' teeren; |
| B. | = si; |
| O. | Dien - kan; |
| W. | sij - kan; |
869 | M. | In d' - hanghen; |
| L. | In; |
| U. | In - hij hanghede bliuet; |
| H. | In - die hangende bliuet; |
| S. | Indie - die hangende bliuet; |
| B. | In die locht - hangēde; |
| O. | In die locht hij hangēde; |
| W. | In - hangende hij; |
870 | M. | + Also - scrijft; |
| L. | + Also; |
| U. | Alst; |
| H. | ons bescriuet; |
| S. | ons bescriuet; |
| B. | Alse; |
| O. | Alse Aristotiles; |
| W. | - |
871 | M. | Hier oft wast - = reghen; |
| L. | sne; |
| U. | - |
| H. | hagel regen; |
| S. | D' - hagel; |
| B. | af hagel - = reghen; |
| O. | aff hagel regē; |
| W. | Dair - hagel regen - = e ; |
872 | M. | + Reghen - = wast - mede; |
| L. | Wast . comet ende - ooc me[de]; |
| U. | Wasset - mee; |
| H. | mee; |
| S. | mee; |
| B. | mee; |
| O. | - |
| W. | Coomt - dingē mee; |
| | |
Rubriek | L. | Waer bi die zonne me sciint Oost jof west dan zuut |
| |
| |
| U. | Waer af die sonne meer scijnt oest of west dan zuut |
| O. | Waer bi die sonne meer schijnt Oest e west dan sůyt |
| | |
873 | M. | sond' waen; |
| L. | zegghen zaen; |
| U. | - |
| H. | seggen; |
| S. | seggen; |
| B. | willic - seggē; |
| O. | willic - seggen; |
| W. | Nu - seggē; |
874 | M. | siet oest op [gae]n; |
| L.o | Alse ghi twe zonnen ziet g[st]aen; |
| U. | = int; |
| H. | = int; |
| S. | = int; |
| B. | = int; |
| O. | gij - siet oest w't; |
| W. | ghij - sonne ziet up gaē; |
875 | M. | dan schijnt ter; |
| L.o | Opt west alse si scijnt daer ter stede; |
| U. | = int - si scijnt tere; |
| H. | = int - datsi schijnt ter; |
| S. | = int - datsi schiint ter; |
| B. | = int - dā sciinse te diere; |
| O. | Off te - dan schijnt si ter; |
| W. | Of westw't si bescinet ter; |
876 | M. | [M]eer - zuden; |
| L. | Meere - zuden; |
| U. | zuden; |
| H. | suden; |
| S. | suden; |
| B. | sudē; |
| O. | Meer - sůyden; |
| W. | zudē; |
877 | M. | wolken wasem al dit; |
| L. | wasem - es al daer nat [:samentrekking van vv. 877 en 879]; |
| U. | wacke; |
| H. | wacke wasem; |
| S. | wacke wasem; |
| B. | v'sche wase; |
| O. | wacke wasem - = dat; |
| W. | wacke wasem dit; |
878 | M. | door; |
| L. | [ontbreekt] |
| U. | - |
| H. | D' - dor; |
| S. | D' - dor; |
| B. | dor; |
| O. | - |
| W. | Dairmen - duer ziē; |
879 | M. | wasem; |
| L. | [cf. 877] |
| U. | es; |
| H. | wasem es; |
| S. | wasem es d'; |
| B. | de wasem es dan; |
| O. | wasem; |
| W. | wasem es dair; |
880 | M. | = an; |
| L. | zonne - = an - omme; |
| U. | trecketen - = an; |
| H. | = an - ōme; |
| S. | = an - ōme; |
| B. | Die de sonne trect - = an; |
| O. | trectene ōme; |
| W. | trectene - = an - omme; |
881 | M. | een dinc - mach; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | - |
| W.o | Dan scijnt die sōne duer die wachede; |
882 | M. | In natheit schijnt het mere; |
| L. | Door tweke so - meere; |
| U. | Doer wasom - meer; |
| H. | D twasem scinet meere; |
| S. | Dor twasem scinet meere; |
| B.o | Dor v'scheide sciint merre dien; |
| O. | Doer wacheit schijnt - = in; |
| |
| |
| W.o | Meerre dan si te voerē dede; |
883 | M. | Dan heet van hem - is; |
| L. | altoos - zeluen; |
| U. | - |
| H. | = haer; |
| S. | = haer; |
| B. | = haer; |
| O. | se - = haer - is; |
| W. | o Jof dan van naturē es; |
884 | M. | waerheit mochdi uen; |
| L. | waerheit moghedi; |
| U. | waerheyde moghe di; |
| H. | wacheit mogedi; |
| S. | wacheit mogedi; |
| B. | De waerheit mogdi uē; |
| O. | waerht - průuē; |
| W. | wairheit - prouē; |
885 | M. | di leghet op ten; |
| L. | leit ī een water gront; |
| U. | leghet - den; |
| H. | leghet - indē; |
| S. | leghet - indē; |
| B. | Enē - = die - legt op dē; |
| O. | = die - ligge in enē; |
| W. | licht indē; |
886 | M. | schijnt merre ī aller; |
| L. | [m]eere daer ter stont; |
| U. | alle stont; |
| H. | scinet meere; |
| S. | scinet meere; |
| B. | sciint merre alle; |
| O. | Hij schijnt - alle; |
| W. | Hij - alle; |
887 | M.o | Dan hi is als hi bouē leit; |
| L. | alse - buten twater leit; |
| U. | Dan hi es als; |
| H. | d' - leit; |
| S. | d' - leit; |
| B. | d' - leit; |
| O.o | Dan hi is als hi butē leet; |
| W.o | Dan hi es als hij es al1 butē leit; |
888 | M. | = so - proeft - waerheit; |
| L.o | Hier bi moghe di zien de waerheit; |
| U. | Hier bi seyde ic di; |
| H.o | Hier bi siedi die waerheit; |
| S.o | Hier bi siedi die waerheit; |
| B.o | Hier bi siedi de waerheit; |
| O.o | Hier bi seg ic die waerheit; |
| W.o | Hier bi [de laatste letters van hier zijn kleiner, als ingelast] toech ic die wairheit; |
| | |
Rubriek | L. | Waer bi dat men uele sonnen siet |
| U. | Hoe men op enē dach vele sonnen euens sach |
| | |
889 | M. | viel - + ens; |
| L. | + ooc; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | geuiel; |
| O. | geuiel; |
| W. | - |
890 | M. | teffens vele sōne; |
| L. | vele; |
| U. | vele; |
| H. | uele - zach; |
| S. | uele - zach; |
| B. | gadre vele; |
| O. | gade'; |
| W. | gadre; |
891 | M. | = al - weit; |
| L. | = al - weit; |
| U. | = al - godweyt; |
| H. | = al - godweit; |
| S. | = al - bidien godweit; |
| B.o | Dat wat' dede dat god weit; |
| O.o | Dat water deedt got weet; |
| W. | = al - bedi got weit; |
| |
| |
| |
| |
| H. | Die reghenboghen; |
| S. | Die reghen boghen; |
| B. | Die regēbode; |
| O. | Die regenboge; |
| W. | Die regēboge - ziet; |
| W' | [D]ie [initiaal niet ingevuld] regēboge - ziet; |
De verzen 901-915 werden in W tweemaal na elkaar gecopieerd. Het eerste afschrift (W') werd door de copiist doorgeschrapt. W en W' vertonen onderling varianten en het is wel interessant te zien welke wijzigingen een klerk aanbrengt bij het overschrijven van de legger, op éénzelfde bladzijde.
902 | M. | [de]r - and's; |
| L. | is; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | locht nes el niet; |
| O. | locht - en is anders; |
| W. | = en; |
| W' | is; |
903 | M. | wolke van sond'lingher; |
| L. | van wonderlik' maniere; |
| U. | = Dan - Wolkene van alrehande; |
| H. | van diuerser maniere; |
| S. | van diuerser maniere; |
| B. | vā diu'sen; |
| O. | van diuers'; |
| W. | walkinge vā meniger - hāde maniere; |
| W' | walkinge vā menicher - hāde; |
904 | M. | Dair - + dan - schijnt schiren; |
| L. | zonne - + wel; |
| U. | - |
| H. | schinet schiere; |
| S. | D' - schinet schiere; |
| B. | sciint; |
| O. | schijnt schier; |
| W. | Dair; |
| W' | Dair; |
905 | M. | reghenboech; |
| L. | + gh'ne; |
| U. | - |
| H. | reghen boghen; |
| S. | reghen boghen; |
| B. | regēbode; |
| O. | regēboge; |
| W. | regēboge; |
| W' | regēboge; |
906 | M. | reghens; |
| L. | zonne; |
| U. | tieghen der sonnen staet; |
| H. | d'; |
| S. | d'; |
| B. | iegē d'; |
| O. | Rechte tegen - = daer; |
| W. | iegē dair; |
| W' | iegē dair; |
907 | M. | so is hi; |
| L. | Essi oost - hi; |
| U. | Es - hi; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | Es - so es hi; |
| O.o | Als hi is oest soe is hi west; |
| W. | Es sij - soe es hij; |
| W' | Es sij - soe es hij weest; |
908 | M. | es altoes dat - mist; |
| L. | dat - mist; |
| U. | Dese dinc; |
| H. | Dits - datmen; |
| S. | Dits - datmen; |
| B.o | Dies dat nemb' en gemest; |
| O.o | Dits dat niet en gemest; |
| W. | - |
| W' | es; |
909 | M. | scade; |
| L. | raye - zonnen; |
| U. | raye; |
| H. | raye; |
| S. | raye; |
| B. | de raye; |
| O. | raye; |
| W. | ray; |
| W' | = die - ray; |
910 | M. | - |
| L. | - |
| |
| |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | iegē - geronnē; |
| O. | tegē - geronnē; |
| W.o | Coomter ghaerne toe gerōnē; |
| W'o | Coomter gherne toe gerōnē; |
911 | M. | + Want - waerven sien wi dit; |
| L. | varuen gheuet; |
| U. | varwe gheuet; |
| H. | weruen heuet; |
| S. | waeruē heuet; |
| B. | Viere varwē geeft; |
| O. | varwen geeft; |
| W. | = so; |
| W' | = so - geeft; |
912 | M. | - |
| L. | Root - gelu; |
| U. | gheel; |
| H. | Root groene; |
| S. | Root groene; |
| B. | Root gruene. gelu.; |
| O. | gelu; |
| W. | gheel [met ter verduidelijking een e superscriptum]; |
| W' | Rooet - gheel; |
913 | M. | - |
| L.o | Na dat wolkijn dan s[c]ijn[t]; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | siin; |
| B. | siin; |
| O. | Nae; |
| W. | Nae dien dair; |
| W' | Na dier dair; |
914 | M. | varwe aent sōne schijn; |
| L. | si verwe; |
| U. | Ontfaen si varwe aen der; |
| H. | Ontfaen si varwe - sonneschijn; |
| S. | Ontfaen si varwe sonneschiin; |
| B. | si varwe - sōnesciin; |
| O. | Ontfaē si oec varwē aent - schijn; |
| W. | Ontfaen sij verwe; |
| W' | Ontfaen sij verwe; |
915 | Mo | Te samen reghenboech twie; |
| L. | twe; |
| U. | - |
| H. | reghenboghen; |
| S. | reghenboghen; |
| B. | Tegadre regēbodē; |
| O. | regēbogen twe; |
| W. | gadre regēboge; |
| W' | gadre regēboge; |
916 | M. | mere; |
| L. | zien noch min no me; |
| U. | mee; |
| H. | nemmee; |
| S. | nemmee; |
| B. | nemmee; |
| O. | - |
| W. | ziē - oec nemmee; |
917 | M. | Arestotiles seit' meer: |
| L. | seiter mi vele toe; |
| U. | seit ter meer; |
| H. | seit d'; |
| S. | seit d'; |
| B. | segt d' meer; |
| O. | Aristototiles seet d' meer; |
| W. | zeechter meer; |
918 | M. | dietschen e mach v segghē; |
| L. | dietsce - seggē; |
| U. | duutsche - = en; |
| H. | dietsche machment - seggē soe; |
| S. | dietsche machment - seggē soe; |
| B. | dietsche - = en - n[t] seggē; |
| O. | duytsche - mēt - seggē; |
| W. | dietsche - = en - seggē; |
| | |
Rubriek | L. | Wane comet de ommerinc de om de mane gaet |
| U. | Waen de rinc coemt die om die maen gaet |
| |
| |
| O. | Wan dōmerinc comt die geet om trent die mane sulken tijt |
| | |
919 | M. | = oec - + nv; |
| L. | ooc - een dinc; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | = oec - dese; |
| O. | = oec - desen; |
| W. | - |
920 | M. | Waen oec comt; |
| L. | Wane comet de; |
| U. | Wane - = dat; |
| H. | Wane comt; |
| S. | Wane comt; |
| B. | = dat - comt; |
| O. | Wan comt; |
| W. | Waen coomt; |
921 | M. | schijnt - maen; |
| L. | omme de; |
| U. | om maen; |
| H. | schijnt; |
| S. | schiint; |
| B. | ochti; |
| O. | schijnt off; |
| W. | hij; |
922 | M. | Te sulker - plach - gaen; |
| L. | Sulc - plaech; |
| U. | Sulc - gaen; |
| H. | Som wile - ghane; |
| S. | Somwile - ghane; |
| B. | Selkē - plage; |
| O. | Sulken - plagen te stane; |
| Wo | Zulckē tidē plage te stane; |
923 | M. | schijnt groet; |
| L. | = herde; |
| U. | = herde - groet; |
| H. | schinet - = herde; |
| S. | schinet - = herde - wiit; |
| B. | sciint groet; |
| O. | Hij schijnt groet; |
| W. | Hij - = herde - groet; |
924 | M. | M' - zeker; |
| L. | Maer - zeker zijt; |
| U. | - |
| H. | M'; |
| S. | M' - siit; |
| B. | M' - dies - siit; |
| O. | Want; |
| W. | Maer; |
925 | M. | - |
| L. | mane; |
| U. | - |
| H. | tenden - mane; |
| S. | tenden - mane; |
| B. | mane; |
| O. | is; |
| W. | = hi - mane; |
926 | M. | zake dat v1; |
| Lo | Al ist dat v dunket des; |
| Uo | Als dat v důncket des; |
| Ho | Al ist dat v dinket des; |
| So | Al ist dat v dinket des; |
| Bo | Al es dat v dunct des; |
| Oo | Alsi dat v dunct des; |
| W. | Als hij es al dinct u; |
927 | M. | luch harde; |
| L. | is harde; |
| U. | harde; |
| H. | is; |
| S. | is h'de; |
| B. | de locht - h'de; |
| O. | locht is; |
| W. | harde; |
928 | M. | - |
| L. | aldaer; |
| U. | - |
| H. | mane; |
| S. | mane; |
| B. | - |
| O. | - |
| W. | mane dair; |
929 | M. | is - renc; |
| L. | Witti - is de; |
| U. | di watt [?] - is; |
| |
| |
| H. | Weet een dan wat; |
| S. | Weet een dan wat; |
| B. | Wetti; |
| O. | Witti wat dat is - rinck; |
| W. | ghij wattet - = dan; |
930 | M. | di d' op ginc; |
| Lo | Dat is wasem die daer op ginc; |
| U. | Nat wasom - = al - om; |
| H. | = al - vp; |
| S. | = al - d' vp; |
| B. | Versch - = al - ginc; |
| O. | dat - = al - ginc; |
| W. | Hets wasem dier op; |
931 | M. | + so - cleuen; |
| L. | cleuen; |
| U. | Die - soe cleuen; |
| H. | Die - samen so cleuen; |
| So | Die d' te samen so cleuen; |
| B. | Die d' - + so - cleuen; |
| Oo | Die daer te gade soe cleuē; |
| W. | dair - + alse; |
932 | M. | gheuen; |
| L. | gheuen; |
| U. | gheuen; |
| H. | die roden - gheuen; |
| S. | dien roden - gheuen; |
| B. | Dat si - geuē; |
| O. | dien - geuen; |
| W. | rinc; |
933 | M. | = gote - natheide; |
| L. | Et en is - grote we[e]chede; |
| U. | Ens el niet - groete; |
| H. | Ten es - grote; |
| S. | Ten es - grote; |
| B. | Hens el niet - nathede; |
| O. | = Het - is anders - = gote - wacheide; |
| W. | en is el - = gote; |
934 | M. | ter selu' stede; |
| L. | hanget an; |
| U. | tot dierre; |
| H. | tot dier; |
| S. | d' - tot dier; |
| B. | d' hang te diere; |
| O. | d' hanct dier; |
| W. | Dier an hanget te dier; |
935 | M. | [...]em na sine nature; |
| L. | Elke dinc - + rechter; |
| U. | Elc dinc; |
| H. | Elke dinc; |
| S. | Elke dinc; |
| B. | Elke dinc; |
| O. | Elke dinc; |
| W. | Elc dinc; |
936 | M. | rond' figure; |
| Lo | Trecket tot eenre ronder figurē; |
| Uo | Trect tot eenre ronder figuren; |
| Ho | Trecket tere roder figuren; |
| So | Trecket tere roder figuren; |
| Bo | Trect te dier rond' figurē; |
| O. | Trect - ronder figurē; |
| Wo | Trect tot eenre ronder figurē; |
937 | M. | = oec dat - schijn; |
| L. | = oec; |
| U. | = oec; |
| H. | = oec - schijn; |
| S. | = oec - schiin; |
| B. | = oec - sciin; |
| O. | = oec - schijn; |
| W. | = oec; |
938 | M. | natheit; |
| L. | weecheit - zijn; |
| U. | Dat doet die wacheyt - = moet; |
| H. | zijn; |
| S. | ziin; |
| B. | natheit - siin; |
| O. | roet; |
| W. | Dooet - wachede; |
939 | M. | - |
| L. | zeluer; |
| U. | maen; |
| H. | es; |
| S. | es; |
| B. | de - es; |
| O. | - |
| W. | es; |
940 | M. | [...] urē ī alre; |
| L. | naturen in alre; |
| |
| |
| U. | naturen alle; |
| H. | naturen alle; |
| S. | naturen alle; |
| B. | naturē alle; |
| O. | naturē alle; |
| W. | naturē alle; |
941 | M. | maect in water haer; |
| Lo | Elke dinc maket na hare; |
| Uo | Elc dinc maect na haer; |
| Ho | Elke dinc maket na hare; |
| So | Elke dinc maket na hare; |
| Bo | Elke dinc maect hare; |
| Oo | Elke dinc maect hare; |
| Wo | Elc dinc maect hare; |
942 | M. | openbaer; |
| L. | dits; |
| U. | Ghelijc dits - openbaer; |
| H. | dits; |
| B. | dits; |
| B. | Gelike. - = wel - oppenbare; |
| Oo | Gelike dat is apenbare; |
| W. | Ghelijc dat; |
943 | M. | schijn - soe; |
| L. | mochte; |
| U. | wesen soe; |
| H. | schijn mochte; |
| S. | schiin mochte siin; |
| B. | sciin mochte siin; |
| O. | schijnt moet - soe; |
| W. | mochte - soe; |
944 | M. | natheit; |
| L. | de weechede wel; |
| U. | Et - wacheyt; |
| H. | deerde - wacheit - = al; |
| S. | deerde - wacheit - = al; |
| B. | de natheit gereet; |
| Oo | Dat sit ere wacheit gereet; |
| W. | Het soude wachede verterē - = al; |
| | |
Rubriek | L. | Wat teken men neemt bi dezen ringhe voorseit |
| O. | Wat teyken men neemt int brekē van desen ōmeringe |
| | |
945 | M. | wart dese; |
| L. | Alse - mate deze; |
| U. | Alse wart te niet die; |
| H. | Alse wort - dese; |
| S. | Alse wort - dese; |
| B. | Alse w't - nieute dese; |
| Oo | Alse te niet wort die rinck; |
| W. | wort - dese; |
946 | M. | - |
| L. | scijnte die om de mane ginc; |
| U. | = hi - maen; |
| H. | schinet - = hi - ōme; |
| S. | schinet - = hi; |
| B. | sciint - de - gīc; |
| O. | = hi - ōme - hinc; |
| W. | scijnt of hij - ginc; |
947 | Mo | [..]ringhe ouer al; |
| Lo | Euen varinghe ende ouer al; |
| Uo | Euen varinghe ouer al; |
| Ho | Ent varinghe ouer al; |
| So | Ent varinghe ouer al; |
| Bo | Euen saen al ouer al; |
| Oo | Euen varinge ouer al; |
| Wo | Euen varinge ouer all; |
948 | Mo | [...]ken dat dan wesē sal; |
| Lo | Dat teken dat daer wezen sal; |
| Uo | Dats teken dat wesen sal; |
| Ho | Dats tekijn dat wesen sal; |
| So | Dats tekiin dat wesen sal; |
| Bo | Dats tekē dat wesen sal; |
| Oo | Dats teyken dat wesen sall; |
| Wo | Dats teken dattet wesē sal; |
949 | M. | + dan; |
| L. | een zoete; |
| U. | soet; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | de locht sute; |
| O. | locht schoen; |
| W. | zoet; |
| |
| |
| |
| |
| O. | - |
| W. | v seggē; |
960 | M. | can; |
| L. | + e - woort; |
| U. | corten; |
| H. | corten wort; |
| S. | cortē wort; |
| B. | can - wort; |
| O. | Soe ict beste - cortφ; |
| W. | Soe - = best - corter; |
961 | M. | is - plach; |
| L. | is - pleghet; |
| U. | is - pleghet - staen; |
| H. | is - pleget; |
| S. | is - pleghet; |
| B. | Wat es dat pleegt; |
| O. | is die pleet; |
| W. | is - pleget; |
962 | M. | in die middel; |
| L. | = in; |
| U. | = in - maen; |
| H. | int; |
| S. | int; |
| B. | - |
| O. | in die mane; |
| W. | = Recht - In die middel; |
963 | M. | dietschen; |
| L. | dietsce hiet ludergheer; |
| U. | duutsche - leudergeer; |
| H. | duutsche - ludergh'; |
| S. | duutsche - ludergh'; |
| B. | dietsch - lodegeer; |
| O. | duytschē heit lodege'; |
| W. | = in dietsche - heit leidergheer; |
964 | M. | = wel - voerw't; |
| L. | voorwaert; |
| U. | voert meer; |
| H. | vor meer; |
| S. | vor meer; |
| B. | vorw't; |
| O. | = wel - voerwert; |
| W. | = dit - voir waeer; |
965 | M. | in ene; |
| L. | in; |
| U. | maen - in; |
| H. | es in eere; |
| S. | es in eere; |
| B. | De - es in ene; |
| O. | in een stede; |
| W. | es in e[e]ene; |
966 | M. | - |
| L. | effene; |
| U. | effene; |
| H. | Slicht; |
| S. | Slicht; |
| B. | effene; |
| O. | - |
| W. | + Al - al effene; |
967 | M. | dand' stede - is; |
| L. | ander stede; |
| U. | ander stede - = so; |
| H. | dander stede - = so; |
| S. | dander stede - = so; |
| B. | dand' side essi rv; |
| O. | dand' stat soe is - růwe; |
| Wo | E in een stede1 and' stede ru; |
968 | M. | oneffen - seg; |
| L. | oneffene - seg; |
| U. | onneffene - seg; |
| H. | oneffen seg; |
| S. | oneffen seg; |
| B. | oneffene seggic; |
| O. | ef2 oneffene - seg; |
| W. | oneffene - seg; |
969 | M. | een dīc dat; |
| L. | Alse - dat; |
| U. | dat; |
| H. | = is - gedaen; |
| S. | = is; |
| B. | roestech es gedaē; |
| O. | Alse dinc - rostich sijn3 is gedaen; |
| W. | dat - es gedaen; |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| S. | Hare nature - = si - hir - heuet; |
| B. | Hare nature - af; |
| O. | natuer - aff; |
| W. | nature - = si - heft; |
1011 | M. | Alle tijt cort; |
| L. | Ghetide; |
| U. | cort; |
| H. | cort; |
| S. | cort; |
| B. | De tide oec - lange; |
| O. | cort; |
| W. | cort - = ende - + tide; |
1012 | M. | desen cirkels ganghe; |
| L. | + Die - dezen; |
| U. | bij; |
| H. | Verwanderē - ghange; |
| S. | V'wanderen - ghange; |
| B. | gange; |
| O. | gange; |
| W. | + all - gange; |
Van hier af aan worden in W regelmatig, bij elk teken van de dierenriem, astronomischmeteorologische overwegingen ingelast.
Nvttelic ist na minē wane
Die cunste te wetene hoe die mane
Die tekine loept elc maenscijn du[e]re
Want die mane heft den cuere
Ons te helpene alre naest,
Haren loep mit groter haest
Gaf haer got van hemelrike
Die werelt e  datt' in was
E  wesē sal als ict 1as
In eenē boec die was fijn
In dietsche maect ict utē latijn
E  vant dair in dat sij nochtan
Niet allene gedoen en kan
Maer andere planetē helpē haer
E  lettē somwil dat is waer
Mer die werlt int ghemene
Ontfinc sij vā gode allene
Voir alle die andre te bistierrē
Menschen vogelē e  dierē
Nature te gheuene e  te wesē
E  veel meer als wijt lesē
Heeft sij vā gode aldus ontfaen
Hier om soe wil ic ane vaen
Des mi een vrient heft gebeden
Soe heb ic dese lere bescreuē
Wat goet is doē op elkē dach
Of quaet of latē is beghinnē
Watmē verliesē mach of wīnē
Hoet weder is of sal kerē
Beghinne wij in die name ons he'n
Van dit gedicht bestaat een tweede redactie, in het Zutfens-Groningse handschrift (fo XIII-XIV), en uitgegeven door P. Leendertz Jr., (in Ts. XIV, 1897), met de varianten uit W (waarvan Conservator O. von Heinemann hem een afschrift bezorgde).
De tekst, door Leendertz ‘Van der manen zeden’ gedoopt, staat in hs. G (= het Groningse) zonder onderbreking, en werd dus zeer waarschijnlijk in W met opzet in 13 stukken (Inleiding + 12 tekens) ingedeeld.
Rubriek | L. | Welc teerste teiken es |
| U. | Dit is dat yerste teyken |
| | |
1013 | Mo | Dat1 eerste teyken [k verbeterd uit b] heit aries; |
| Lo | Teerste teken hiet aries; |
| U. | Tierste teyken - aries; |
| H. | Teerste - het aries; |
| |
| |
| |
| |
| U. | - |
| H. | gegaen; |
| S. | gegaen; |
| B. | gegaen; |
| O. | gegaen; |
| W. | gegaen; |
1025 | M. | is; |
| L. | - |
| U. | hij is; |
| H. | = hi; |
| S. | = hi; |
| B. | starxt; |
| O. | = hi - is sterck voeren; |
| W. | = hi - is; |
1026 | M. | Bachten - = hi - sijn cracht; |
| L. | After - den; |
| U. | After; |
| H. | After - hij; |
| S. | After; |
| B. | - cracht; |
| O. | - cracht; |
| W. | + Mer - heft hij; |
1027 | M. | is; |
| L. | is in; |
| U. | Alsoe is; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | de; |
| O. | Alsoe is; |
| W. | Alsoe is; |
1028 | M. | = die - wasset; |
| L. | die cracht wasset; |
| U. | craft - = die - wasset; |
| H. | hare craft - h'; |
| S. | hare - h'; |
| Bo | Als si loept in den ram; |
| O. | [ontbreekt] |
| W. | = die - = haer - vort an; |
1029 | M. | cleyne; |
| L. | heuet ghehat clenen; |
| U. | craft; |
| H. | heuet ghehat - craft; |
| S. | ghehat; |
| B. | gehadt cleine; |
| O. | gehadt cleyne; |
| W. | Sij heft gehad; |
1030 | M. | In dien; |
| L. | wijnter; |
| U. | wijnter; |
| H. | In dien - ofte; |
| S. | Indien - ofte; |
| B. | - |
| O. | - |
| W. | In dien; |
1031 | M. | + oec - = threchte - tiaer; |
| L. | die iaer; |
| U. | + oec - = threchte - tiare; |
| H. | + oec - = threchte - tiaer; |
| S. | + oec - = threchte - tiaer; |
| B. | De - + oec - e dat iaer; |
| O. | lijntē oec int jaer; |
| W. | + oec - = threchte - tiaer; |
1032 | M. | ī d1 gaen dair; |
| L. | - |
| U. | gaet; |
| H. | astronomie; |
| S. | astronomie - d'; |
| B. | astronomie; |
| O. | Nae - geet; |
| W. | astromien - dair; |
1033 | M. | dien dach; |
| L. | ooc - te tijt; |
| U. | - |
| H. | vp dien; |
| S. | vp dien tiit; |
| B. | De werelt; |
| O. | werlt - dien; |
| W. | werlt - in; |
1034 | Mo | Ghemaect ic voer waer tellen mach; |
| L. | zeker zijt; |
| U. | Ghemaect; |
| H. | Ghemaect; |
| |
| |
| S. | Ghemaect - siit; |
| B. | Gemaect - + wel - siit; |
| O. | Ghemaect; |
| W. | Ghemaect - + wel; |
1035 | Mo | E bi enē daghe daer omtrent; |
| L. | Enen - is daer omtrint; |
| U. | is daer omtrent; |
| H. | Een - es daer omtrent; |
| S. | Een - es daer omtrent; |
| B. | Euēnachtich - omtrent; |
| O. | [Euen of Enen?] - is daer omtrent; |
| Wo | Te dien tiden omtrent dien gaenc1; |
1036 | M. | calende - ons; |
| L. | hem; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | De - ons; |
| O. | - |
| Wo | Sijn nacht e dach euē lanc; |
W.
Dan ist goet na minē wane
Wech ten oestē wert bestaen
Die met s 2 comansceppē ōme gaē
Want ic wel dat hij wijnt
Die darwarts sinē wech beghint
Met viere is dan werken goet
Dinc die dair mede wesē moet
Die latē wille of gaen badē
Raed ic wel heeft hijs stade
Dat hijs besta wil hij winnē
Hets dan oec goet beghinnē
Wat haestelic wil sijn volmaect
Oec weet dat dan wel spaect
Hets dan quaet hoefde dwaē of nettē
E  indē hals ventosen settē
Bloeden ter n  ese huwelic leidē
Huse te makē castele te 3 bereydē
Eens anders mans boetscepe gaē
Wt kerkē lopē wijch bestaē
Karre makē of brieue scriuē
Die op goet sprekende bliuen
Noch ghenē raet en salmē ruerē
Op dingē die lange sellē duerē
Hij keertse weder mit grot' pine
Rubriek | L. | Dit is tander teken |
| O. | Welc dander teyken is |
| | |
1037 | M. | teiken - heit - = een; |
| L. | = dat - hiet; |
| U. | Et tander teyken heyt - = een; |
| H. | tekijn = dat - = een; |
| S. | tekiin - = dat - = een; |
| B. | Dand' - = een; |
| O. | Dander teyken heit - = een; |
| W. | is stier gehetē; |
1038 | M. | hettet4 die hette meeret; |
| L. | = dan - meret al hier; |
| U. | heitte meerret; |
| H. | hitte m'ret; |
| S. | hitte m'ret; |
| B. | de hitte meerert; |
| O. | hitte meerret; |
| Wo | Wair om dit is doe ic v wetē; |
| |
| |
1039 | M. | Doer dat - is; |
| L. | - |
| U. | is starckel; |
| H. | starker uele; |
| S. | starker uele; |
| B. | de - stark'; |
| O. | is sterck'; |
| Wo | Alsoe wel als die stier sterker es; |
1040 | M. | so m ist niet wele [w verbeterd uit v]; |
| L. | seit; |
| U. | soe seytmen; |
| H. | = so - seitmē; |
| S. | = so - seitmē; |
| B. | de - siet; |
| O. | = so - weet mē wael; |
| W. | Dam - ram sijt seker des; |
1041 | M. | = dan; |
| L. | eren ende sayen dal [de laatste 3 woorden zéér verbleekt]; |
| U. | dan Eeren; |
| H. | ere; |
| S. | - |
| B. | eriē; |
| O. | geet; |
| Wo | Soe heeft die sonne crachte meer; |
1042 | M. | Mitten; |
| L. | - |
| U. | Mitten; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | Mittē stiren - all; |
| Wo | Dan sij hadde indē ram eer; |
1043 | M. | die; |
| L. | apelle [aprlle?] - dien; |
| U. | aprille; |
| H. | alf aprijl - die; |
| S. | alf apriil - die; |
| B. | - |
| O. | Nae halff - geet indē; |
| W. | Nae - ap'lle - indē; |
1044 | M. | - |
| L. | zonne; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | De; |
| O. | nae den; |
| W. | - |
W.
Taurus es dat ander teken
Die mane scrijf ic hier den lekē
Soe wanneer dat sij dair in gaet
Die dan doen wille minē raet
Sal grauē houē e  oec settē
Wijnghaert sond' enich lettē
Want hij sal in corter urē
Wassen e  lange duerē
Casteele husen es dan goet
Funderē dat lange duerē moet
Huwelic salmē dan bestaen
Der mensschen halsche e  kelē
E  wat met haeste wesē moet
Die wolken loopē al onsint
Som wil hebbē wij den neuel vocht
Rubriek | L. | Dit es derde teken |
| O. | Dit is dat derde teyken |
| | |
1045 | M. | deerde teykijn hiet twellinc; |
| Lo | Terde teken hiet twellinc; |
| U. | Et terde teyken; |
| H. | = dat - Darde; |
| S. | = dat - Darde tekiin; |
| B. | tekē - twelinc; |
| O. | teyken is tvelinc; |
| W. | Terde teken; |
| |
| |
1046 | M. | Dats twiuoudoghe; |
| L. | Dats twevoudighe; |
| U. | Dats; |
| H. | Dats een; |
| S. | Dats een; |
| B. | Dats ene tweuoudege; |
| O. | Dats tweerhande; |
| W. | is twiouldige; |
1047 | M. | d'der; |
| L. | es - zonnen; |
| U. | kracht; |
| H. | Dobbel es - = dan; |
| S. | Dobbel es - = dan; |
| B. | Dobbel es; |
| O. | Dobbel; |
| W. | sijn dair - crachtē; |
1048 | M. | Ieghens - = si - ghewarcht; |
| L. | si heuet ghevracht; |
| U. | ghewracht; |
| H. | Ieghens datsi heuet; |
| S. | Ieghens datsi heuet; |
| Bo | Iegē datse heeft gewracht; |
| O. | Tegen - gewracht; |
| W. | sij te voerē wrachte; |
1049 | M. | mey; |
| L. | zonne; |
| U. | mey; |
| H. | alf; |
| S. | alf; |
| B. | de; |
| O. | Nae halff; |
| W. | Nae; |
1050 | M. | twiellīc dit; |
| L. | [ontbreekt] |
| U. | - |
| H. | twilijnc; |
| S. | - |
| B. | twelinc; |
| O. | twelinc; |
| W. | Indie; |
W.
In gemini is goet beghinnē
Die vriēscap makē wille of mīnē
Beghinnē wijch in elkē lande
Pusoen e  medicine
Want die arm in desē tiden
Mach qualic [quelic?] enich quetsē lidē
Ic rade dwasē e  vroedē
Dat sij hem van latene hoedē
Ende wachtē van wederstoot
Dair mach af comē die doot
Nagele cortē is dan quaet
Wt hauene varē dats mijn raet
Mer enich ander werc beghinnē
Raed ic niemēt die wil wīnē
Want het word ander werf begōnē
Oec scriuē sij ons die de wairheir cōnē
Wanneer dat steruet man of wijf
Dat dair een and' in sciet sijn liif
E  gheneest hij sijt seker des
In desen tekene dat hij te dale
Sal vallē in een and' quale
Die oec breect wt yserē bande
Hij wort ghevaen mit grot' scande
Rubriek | L. | Dit is tfierde teken |
| O. | Dit is dat vierde teyken |
| | |
1051 | Mo | Tvierde [i.p.v. de initiaal alleen de representante] teyken dats waer; |
| L. | Tfierde teken; |
| U. | Et - teyken; |
| H. | Tfierde - es; |
| S. | Tfierde tekiin - es w'; |
| B. | Tfierde tekē - es; |
| O. | teyken; |
| W. | Tfierde tekē - es; |
1052 | M. | Heit crabbe - = die sonne - dair; |
| |
| |
| |
| |
1062 | M. | in d'; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | De - de; |
| O. | indē; |
| W. | creeft; |
W.
Als die mane gaet in cancro
Indesen soe wil ic wesē vro
Want mē macher of hebbē zeghe
Van comenscappe e  vā wege
Hij moet gaen tē noordē waert
Hets dan goed vechtē dies beghaert
E  wat dinge datmē dan wille visierē
In watere dat sal wel tierē
Hets medicine dan nemē goet
Si scriuēt dies willē sijn vroet
Dat mē nochtan ter borst niet
Datter ghiemant in en vare
Of gaen besittē enich goet
Das yemās was die hē bestoet
Of eens anders wie hij sij
Oec est dinghē makē die ghi
Bi viere maken of lange duerē
Rubriek | L. | Dat tfijfte teken |
| O. | Dit is tvijfte teyken |
| | |
1063 | No | Twijfte teiken hiet libaert; |
| Lo | Tfijfte teken hiet liebaert; |
| U. | Et - teyken - libaert; |
| H. | Tfijfte - het liebaert; |
| S. | Tfiifte tekiin - liebaert; |
| B. | Tfijfte tekē - liebaert; |
| Oo | Tfijfte teyken heit liebart; |
| W. | Tfijfte teken - libaert; |
1064 | M. | - |
| L. | heuet- staet; |
| U. | heuet; |
| H. | E heuet - staert; |
| S. | Ende - staert; |
| B. | heuet; |
| O. | - |
| W. | staert; |
1065 | M. | Het is si - allen dieren; |
| L. | is - allen dieren; |
| U. | is - allen dier; |
| H. | ist - = hi - allen dieren; |
| S. | ist - = hi - allen dieren; |
| B. | - |
| O. | Het is - = hi; |
| W. | Het is - = hi - alle die diere; |
1066 | M. | + is; |
| L. | onghehieren; |
| U. | onghehier; |
| H. | = E - onghehieren; |
| S. | = E - onghehieren; |
| B. | ongehiere; |
| O. | = E - + ou'dadich - ongehure; |
| Wo | Seer fel e onghiere; |
1067 | M. | = mede; |
| L. | = mede - zonnen; |
| U. | eest - = mede; |
| H. | = mede; |
| S. | = mede; |
| B. | eist - = mede; |
| O. | eest - = mede; |
| W. | Alsoe esset bider; |
1068 | M. | hi; |
| L. | = in - coomt; |
| U. | coemt; |
| H. | Alsi d'; |
| S. | Alsi d'; |
| B. | Alse daer ond' - geronnē; |
| O. | Alse hi - geronnē; |
| W. | Alssi dair - comet gerōnē; |
| |
| |
1069 | M. | w't; |
| L. | woort; |
| U. | wart droeghe; |
| H. | - |
| S. | tiit; |
| B. | De - w't droge; |
| O. | droge; |
| W. | droge; |
1070 | M. | - |
| L. | mensce; |
| U. | menighe; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | menegē; |
| O. | mēnigē mīschen; |
| W. | menigē menssche; |
1071 | M. | Te laten - te nemē pusone; |
| L. | Bloet laten - te nemē pysoene; |
| U. | pusoen; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | - |
| W. | - |
1072 | M. | = al; |
| L. | - |
| U. | doen; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | = al; |
| O. | Is - = al; |
| Wo | Es quaet in dien tidē te done; |
1073 | M. | vallet; |
| L. | Ghelike dat; |
| U. | Ghelike dat; |
| H. | dat twater; |
| S. | Gheliic dat twater; |
| B. | Gelijc dat dat - walt; |
| O. | Gelijc dat; |
| W. | dat dat - vallet; |
1074 | M. | gheůallet; |
| L. | - |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | geualt; |
| O. | tfuer alsoe gevallet; |
| W. | alsoe geuallet; |
1075 | M. | Datt' liede - vallet; |
| L. | des menscen; |
| U. | menschen; |
| H. | Dat tfirmament wallet; |
| S. | Dat tfirmament bloet wallet [sic]; |
| B. | smenschē; |
| O. | smēschen; |
| W. | des menschē - vallet; |
1076 | M. | hietten - comt; |
| L. | - |
| U. | heytten - coemt; |
| H. | hitten; |
| S. | hitten; |
| B. | hietē - comē; |
| O. | hitten - comt; |
| W. | hittē - comē; |
| | |
Rubriek | L. | Waer of die hondaghe comen |
| O. | Waer aff die hondsdage comē |
| | |
1077 | M. | Hets - d' honden daghen; |
| L. | Hets [i.p.v. de initiaal alleen de representante] - hondaghen; |
| U. | hondaghen; |
| H. | hont daghen; |
| S. | inde hont daghen; |
| B. | Hets - den hont dagen; |
| O. | Dats - indē hondsdagen; |
| W. | sijn - = in - honsdaghē; |
1078 | Mo | Daer af wil ic v oec saghen; |
| Lo | Daer af wilic v oec saghen; |
| Uo | Daer af wil ic u oec saghen; |
| Ho | Daer of wil ic v saghen; |
| So | D' of wil ic v saghen; |
| Bo | Daer af so willic v sagen; |
| |
| |
| Oo | Daer aff wil ic v oec sagen; |
| Wo | Dair of wil ic v sagē; |
1079 | Mo | In dit teiken libaert; |
| Lo | In dit teiken hiet liebaert; |
| Uo | In dit teyken libaert; |
| Ho | In dit tekijn liebaert; |
| So | In dit tekiin liebaert; |
| Bo | In dit teken liebaert; |
| Oo | In dit teyken liebaert; |
| Wo | In dit tekē libaert; |
1080 | M. | = een; |
| L. | ene; |
| U. | - |
| H. | ene - die - = al; |
| S. | ene - die - = al; |
| B. | - |
| O. | Steet ene st're die; |
| W. | - |
1081 | M. | hiet libeart [?]1 hont; |
| L. | diet hont; |
| U. | + si; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | hetet; |
| O. | heit; |
| W. | - |
1082 | M. | pijnt si ī alre; |
| L. | Sere pijn si in alre; |
| U. | Sere pinct si alle; |
| H. | Sere pijnt si alle; |
| S. | Sere piint si alle; |
| B. | Sere pincse alle; |
| O. | Sere pinsic alle; |
| W. | Sij es seer pijnlic alle; |
1083 | M. | Zwtw't - sulc tijt; |
| L. | Suutwaert - sometijt gaet; |
| U. | Zuutwaert - som tijt; |
| Ho | Suutwaert si ōme gaet; |
| So | Suut waert si ōme gaet; |
| Bo | Selkē tijt si suutw't staet; |
| O. | Sůyt wart - som tijt; |
| W. | Suutwaert sij somwijl; |
1084 | M. | Si pijnt sere - + si; |
| L. | zere pijnt; |
| U. | pinct - = seer; |
| H. | pinet - = seer; |
| S. | pinet - = seer; |
| B. | pinket - = seer; |
| O. | pinct - = seer; |
| W. | = seer; |
1085 | M. | di; |
| L. | zonne; |
| U. | bij; |
| H. | Alse - es; |
| S. | Alse - es; |
| B. | Alse de - es; |
| O. | - |
| W. | es dair; |
1086 | M. | Woren - so; |
| L. | Voer - dat; |
| U. | Vore - after dat segghe wij; |
| H. | Vore oft after dat seggē; |
| S. | Vore oft after dat seggē; |
| B. | Vore - so seggē; |
| O. | Voer off aft' soe seggē; |
| Wo | Achter of voerē dat seggφ wij; |
1087 | M. | Dat - hon daghen is; |
| L. | Dat - hondaghen hebbē si dan; |
| U. | Dat - honde daghe is; |
| H. | Dat - hontdaghe; |
| S. | Dat - hontdaghe; |
| B. | Dat - de hontdage; |
| O. | Dat - hondsdage; |
| W. | Dat het is - honsdage dan; |
1088 | M. | Viertich daghen so heb si; |
| L. | Viertich daghen; |
| U. | Veertich; |
| H. | so hebsi; |
| S. | se hebsi; |
| B. | dage; |
| O. | dagen; |
| W. | dage - sij; |
| |
| |
1089 | M. | Die zeuende; |
| L. | Den - hoymaent; |
| U. | Den seuende - hoymaent; |
| H. | Den vij - hoymaent; |
| S. | Den .vij. - hoymaent; |
| B. | Den vij. - hoymaent; |
| O. | Den souēde - hoymaent; |
| W. | Den - hoeymaent; |
1090 | M. | - |
| L. | alse alse men; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | wael; |
| W. | Ghaen sij; |
1091 | M. | Ghelijc; |
| L. | een v'woet; |
| U. | verwoedde; |
| H. | Ghelijc; |
| S. | Gheliic; |
| B. | Ghelijc - de; |
| O. | Gelijc; |
| W. | Ghelijc dat verwoede; |
1092 | M. | Is venijnt; |
| L. | gheuenijnt; |
| U. | venijn; |
| H. | gheuenijnt; |
| S. | gheueniint; |
| B. | geuenijnt - alle; |
| O. | Is gevenijnt - alle; |
| W. | gheuenijnt alle; |
1093 | M. | = pijnlic - is; |
| L. | = pijnlic; |
| U. | Alsoe - = pijnlic - is; |
| H. | = pijnlic; |
| S. | = pijnlic - tiit; |
| B. | = pijnlic - tiit; |
| O. | Alsoe - = pijnlic - is; |
| W. | Alsoe es - = pijnlic; |
1094 | M. | Bi; |
| L. | Bescreuen wete; |
| U. | Bi scrifture wete; |
| H. | Bi; |
| S. | Bi - wiit; |
| B. | Bi; |
| O. | Bi; |
| W. | Bi scrijfturē; |
1095 | M. | haelf - = dan so; |
| L. | hoymaente metter vaert; |
| U. | hoymaent - = dan so; |
| H. | hoymaent - = dan so; |
| S. | hoymaent - = dan so; |
| B. | hoymaent - = dan so; |
| Oo | Nae halff hoymaent voert; |
| W. | Nae - hoeymaent soe; |
1096 | M. | libaert; |
| L. | So coomt die zonne - liebaert; |
| U. | die libaert; |
| H. | dien liebaert; |
| S. | dien liebaert; |
| B. | De - liebaert; |
| O. | liebart; |
| W. | libaert; |
W.
Wanneer wij die mane sien ke'n
In leone soe est goet he'n
Spreken openbaer e  stille
Soe wie met viere werkē wille
Sal heb  spoet in desē tiden
Soe oec 1 wie oec wille met haestē lidē
Enich werc dats wel mijn raet
Dat hise besta in desē graet
Huse est oec goet e  castelle
Funde'n e  die ‘heft’ gouts vele
Dat versmede wille beghinnē
Hets dan goet na minē sinnē
Mer hets dan een traysoen
Enē langē wech bestriden [bescriden?]
E  oec lange cleder sniden
Ic wil oec datmē medicine hoede
| |
| |
Want mē keerse met bloede
Want herte leuere e  mage
Gheert gheen curerē ī desē dage
Noch des mēsschē ingewant
Oec soe ist mi wel becant
Dat die tijt is heet e  droege
Som wil gaet die mane soe hoege
In desen teken dat die sterren
Des climmēs hem een luttel errē
E  clīmē mede nae harē seden
Des hebbē wij neuel hier benedē
Rubriek | L. | Dit is tseste teken |
| O. | Dit is tseste teyken |
| | |
1097 | M. | Tseste [met alleen de representante voor de initiaal] teiken hiet; |
| L. | Tseste teken heit die; |
| U. | Et tseste teyken heyt; |
| Ho | Tseste tekijn is maget; |
| So | Tseste tekiin is mag ; |
| B. | Tseste - = dat - magt; |
| Oo | Tseste teyken heit maget; |
| W. | Tseste - = dat - maecht; |
1098 | M. | Ondadich; |
| L. | - |
| U. | ende niet; |
| H. | e niet - draget; |
| S. | ende niet - dug ; |
| B. | niene dragt; |
| O. | draget; |
| Wo | Die en gheenne vrucht en draecht; |
1099 | M. | - |
| L. | Wl; |
| U. | Vůl - gestadicheyden; |
| H. | Vul; |
| S. | Vul; |
| B. | gestadicheden; |
| O. | gestadicheiden; |
| W. | gestadicheden; |
1100 | M. | zeden; |
| L. | ooc; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | - |
| O. | rijpen; |
| W. | E dair toe van; |
1101 | M. | is - = rechte; |
| L. | = rechte - de; |
| U. | is - = rechte; |
| H. | is - = rechte; |
| S. | is - = rechte - tiit; |
| B. | = rechte - de; |
| O. | Alsoe is - = rechte; |
| W. | Alsoe is - = rechte - tiit; |
1102 | M. | - |
| L. | wasset mee an; |
| U. | en wasset; |
| H. | en wast nēmer; |
| S. | en wast nēmer; |
| B. | de vrocht wast nēb' vort an; |
| O. | niet en wast an; |
| W. | nēmeer; |
1103 | M. | M'; |
| L. | - |
| U. | Mar; |
| H. | Mer - allen; |
| S. | M' - allen tiit; |
| B. | M' - allē; |
| O. | Mer - geet rijpen; |
| W. | sij; |
1104 | M. | Dus - oghest dies; |
| Lo | Dies ghi na half oghest seker zijt; |
| U. | Dus; |
| H. | alf hoest; |
| S. | alf hoest - siit; |
| B. | oegst; |
| O. | Dats nae halff; |
| W. | = des; |
W.
In virgine is haer nature
Droege e  cout seit die scrijfture
| |
| |
Hets dan goet saeyē grauē houe
Te plantē wijngaert e  bome
Want sij brēgē grote vrome
Hets oec goet gescutte makē
E  dair toe alle sakē
Diemē met aerdē makē wille
Oec soud ic noede swigē stille
In gemi piscib  e  in desen
Ende ī scorpione als wijt lesē
Dairmē dubbel an will wīnē
Hets dan quaet mac 1 maechdē truwē
Ghene wedue en salmē scuwē
Int noerdē scuwē dan alle sakē
Hets quaet met viere dan makē
Oec en nem gheen medicine
Want die tiit pleecht dan te sine
Cout e  droge vā naturen
Die wolkē plegē te scuren
Sonder water in die lucht
E  oec est weder sōwijl vocht
Rubriek | L. | Dit is tseuende teken |
| O. | Dit is tsouende teyken |
| | |
1105 | M. | Tseuende [i.p.v. initiaal alleen representante] dat; |
| L. | Tseuende es; |
| U. | Et tseuende is; |
| H. | Tseuende tekijn - = die - waghescale; |
| S. | Tseuende tekiin - = die - waghescale; |
| Bo | Tseuende es de wagescale; |
| O. | Tsouēde - wage; |
| W. | Tseuēde tekē - = die - waghenscale; |
1106 | M. | = altoes; |
| L. | = altoes; |
| U. | = altoes - wael; |
| H. | = altoes; |
| S. | = altoes; |
| B. | = altoes; |
| O. | weet dat wale; |
| W. | = altoes; |
1107 | M. | is; |
| L. | - |
| U. | = die dach - is; |
| H. | ene2 dan euen; |
| S. | + dan; |
| B. | de; |
| O. | is - lanck; |
| W. | - |
1108 | M. | d'nacht; |
| L. | Ieghen; |
| U. | Ieghen; |
| H. | Iegen dien - dien; |
| S. | Iegen dien - dien; |
| B. | Iegē; |
| O. | Tegen die - e enē3 indē; |
| W. | Iegē - dien; |
1109 | M. | = hi - = oec; |
| L. | di dan daer inne; |
| U. | herfts hij gaet daer inne; |
| H. | erefst - = hi - = oec; |
| S. | erefst - = hi - = oec; |
| B. | De - = oec; |
| O. | = hi - geest dan in; |
| W. | = hi - = oec - in; |
1110 | Mo | No astronomine minne; |
| L. | zinne; |
| U. | = der - astronomie mine; |
| H. | = der - astronomie minne; |
| S. | = der - astromie minne; |
| B. | = der - astronomie minne; |
| |
| |
| Oo | Nae astonomie myn; |
| Wo | Na mijn leringe na minē sin; |
1111 | M. | is; |
| L. | E half spellemaente so; |
| U. | spelemant is; |
| H. | alf spelmaent; |
| S. | alf spelmaent; |
| B. | spelmaent; |
| O. | Nae halff speltmaent is - all; |
| W. | Te - piecmaent moet dus geuallē; |
1112 | M. | hier - ghevallen; |
| L. | Dat dit; |
| U. | Dattet; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | geuallē; |
| Oo | Dattet aldus geuallen sall; |
| Wo | Dit wil ic makē cont v allen; |
W.
Wech begīnē goet int westē
Dien wech houd ic ouer dē bestē
Alsoe alst ic bescreuē sach
Wie dan comensceppe bedriuē wille
Dien ist goet lude e  stille
Goet est oec die adre latē
Die dinc beghint het sal hē batē
Dat haestelic wil sijn gemaect
Oec weet wel dat dan misraect
Watmē van aerdē wille werkē
Ghescreuē vand ict oec vā clerkē [sic]
Dat die ghene slachtē den dwasē
Die der nierē of der blasē
In desen twee doet medicine
Die tiit pleecht dan oec te sine
Heet e  nat e  wel gemoet
Hets dan wt hauenē varē goet
Rubriek | L. | Dit es dat achtende teken |
| O. | Dit is dat achtende teyken |
| | |
1113 | M. | Tachtēde [i.p.v. de initiaal alleen de representante] hiet; |
| L. | Tachtende dat hiet; |
| U. | Et - = teken - heet; |
| H. | Tachtende - heet; |
| S. | Tachtende - heet; |
| B. | Dachtēde - = teken - heet; |
| O. | Dachtende teyken heit; |
| W. | Tachtende - heet; |
1114 | M. | = v hier; |
| L. | ic v dat nv; |
| U. | = hier; |
| H. | = hier; |
| S. | = hier; |
| B. | willic - = hier; |
| O. | = hier; |
| W. | = hier dat; |
1115 | M. | Mitten start - gheuet; |
| L. | sterte - et gheuet; |
| U. | sterte - et gheuet; |
| H. | Mitten sterren - heuet; |
| S. | Mitten sterren veniin - heuet; |
| B. | M dē sterte veniin - geeft; |
| O. | Mittē st'te - dat geeft; |
| W. | - |
1116 | M. | nature heuet; |
| L. | tjit ooc - nature heuet; |
| U. | natuur heuet; |
| H. | nature gheuet; |
| S. | tiit - nature gheuet; |
| B. | De - die nature; |
| O. | = oec - nature; |
| W. | = oec - nature; |
| |
| |
1117 | M. | daghe; |
| L. | daghe; |
| U. | eynde - daghe; |
| Ho | Wordet cout dan alle slaghe; |
| So | Wordet cout dan alle slaghe; |
| B. | in dende van dē dage; |
| O. | int dende - dagen; |
| Wo | Dat int eynde vanden dage; |
1118 | M. | Warttet dan cout - slaghe; |
| Lo | Wort het cout alle [d[sl]]aghe; |
| U. | Wart et - slaghe; |
| Ho | Want int ende van dien daghe; |
| So | Want int ende van dien daghe; |
| B. | Werdet - slage; |
| O. | Werdet coůt - = alle - slage; |
| W. | Wort het - = dan - slage; |
1119 | M. | = dan - van dier; |
| L. | Tcoude es - = dan; |
| U. | Et coude - = dan; |
| H. | Tcoude - = dan; |
| S. | Tcoude - = dan; |
| B. | Tcoude es - = dan; |
| O. | Tcoude - = dan - van dierre manierē; |
| Wo | Cont is der naturen; |
1120 | Mo | Dat si gheeft venijn in d' vren; |
| L. | in allen vren; |
| U. | Groet - = tot - alle; |
| H. | Groeit - in allen; |
| S. | Groeit veniin in allen; |
| B. | Groet - ī allē wren; |
| O. | Groet - heuet in allē; |
| W. | Groet - in alle urē; |
1121 | M. | = die - van bames; |
| L. | = die - maente sente bauen misse; |
| U. | = die - sente bamisse; |
| H. | alf - = die - sente bamisse; |
| S. | alf - = die - sente bamisse; |
| B. | = die - sente bamisse; |
| O. | Nae halue - = die - sunte baemisse; |
| Wo | Ter haluer maent na bamesse; |
1122 | Mo | Die scorpioen die sonne is; |
| L. | dan in scorpioen esse; |
| U. | in scorpioen dan; |
| H. | in scorpio sijt gewisse; |
| S. | in scorpio siit gewisse; |
| B. | De - + dan - esse; |
| O. | + dan - isse; |
| Wo | Coomt scorpioen dats waer lesse; |
W.
Als die mane is int scorpioen
Soe en weet ic wat goet es doen
Want dit teken es haer stal
Dair sij in heeft ongheual
Nochtan ist dan goet ontfaen
Inder aerdē is dan pinē quaet
Oec soe dūcket mi goet raet
Te kēnē wat waer enich man
Die berge of bome dan op clomme
Ic duchte hem euel quame dair o  e
Der scamelheit salmē niet
Medicine doen wats geschiet
Oec leestmē inden [verbeterd uit: inder] scrijfturē
Dat het cout e  nat is bi naturē
Rubriek | L. | Dit is dat neghende teken |
| O. | Dit is tnegende teyken [rubriek niet onderstreept] |
| | |
| |
| |
1123 | Mo | Die [i.p.v. de initiaal alleen de representante] neghende heit sagittarius; |
| L. | = teken - hiet sagittaris; |
| U. | Et - = teken - sagitaris; |
| H. | Tnegende tekijn - sagittari ; |
| S. | Tneghende tekiin - sagittariu ; |
| B. | Dnegende - = teken - sagitaris; |
| Oo | Dnegende teyken heit sagittarφ; |
| W. | Tnegende - sagitarius; |
1124 | M. | = een - scutre; |
| L. | dietsce; |
| U. | - |
| H. | duutsche - scott' et; |
| S. | duutsche - scott' et; |
| B. | = een - scuttre; |
| O. | duytschen scůtte': |
| W. | duutsche scottre dit; |
1124' | M. | Achter serpent e voeren gheyt1; |
1125 | M. | Dan - voer; |
| L. | Dan - voren - wijnters; |
| U. | Dan - vore; |
| H. | Dat - vor swinters; |
| S. | Dat - vor tswinters; |
| B. | Dan - = des - swīters; |
| O. | Dan schiet - = vore des - swijnters; |
| W. | Dat - = vore des - den voirwint'; |
1126 | Mo | Mit snee e haghel [g verbeterd uit h] menichfoude; |
| L. | sne; |
| U. | Mit - mit - alsoe; |
| H. | Mit - mit; |
| S. | Mit - mit; |
| Bo | Met hagle menichuoude; |
| O. | Mit hagle mit - alsoe; |
| W. | Mit hagele mit - alse; |
1127 | M. | heilighemisse; |
| L. | heilighen; |
| U. | alreheylighe; |
| H. | heilighe messe alf; |
| S. | helighen messe alf; |
| B. | ald' heilegē; |
| O. | Nae - heiligē - halue; |
| W. | Nae - heiligemisse twe wekē; |
1128 | Mo | Gaet die sonne in scutters ic waent; |
| L. | Gaet daer de zonne in dat men; |
| U. | Gaet daer die sonne datmen; |
| H. | Gaet - d' in; |
| S. | Gaet - d' in; |
| B. | Gaet de - in dat mē; |
| O. | Geet t' sonnē - datmē; |
| Wo | Coomt die sonne in dit teken; |
W.
Sagitari  hier nae steet
In sijnre nature droege e  heet
Als die mane coomt dair in
Dunct mi goet in minē sin
Onder viande vriēscap makē
Of die gherechte minne doet wakē
Oec est goet op elkē dach
In desen tekine die adre latē
Die dan laet het sal hem batē
Wie hem met comanscappe gheueert [gheneert?]
Make sinē wech tē oestē weert
Met viere es dan werkē goet
Tot gelt te slane heftmē spoet
Oec ist goet dan wijch bestaen
| |
| |
Mer het sal te niete gaen
Dat hi der aerdē werc dan niet
En besta oec wats geschiet
Oec soud ic mi sijns ontsien
Die medicine dade den dien
Hets droge e  heet scrijf ic dē lekē
Want wtē oestē sprinct dit tekē
Rubriek | L. | Dit is dat tiende teken |
| O. | Dit is dat tiende teyken |
| | |
1129 | M. | Tiende [i.p.v. de initiaal alleen de representante] teiken; |
| L. | = Dat; |
| U. | Et - = teken heet; |
| H. | Tiende tekijn het; |
| S. | Tiende tekiin; |
| B. | = Dat - heit cap'cornus; |
| O. | teyken heit cap'cornus; |
| W. | = Dat - heet cap'cornus; |
1130 | L. | hiet; |
| U. | - |
| H. | het; |
| S. | - |
| B. | dier dat heet; |
| O. | heit; |
| W. | Dat is - dier dat; |
1131 | L. | voren - = een; |
| U. | = e - = een - gheyte; |
| H. | After tserpent - voren gheit; |
| S. | After tserpent - voren gheit; |
| B. | vore geet; |
| O. | = e - vore geet; |
| W. | + een - e voir een; |
1132 | L. | Est dat men wel; |
| U. | datmen wel weyt; |
| Ho | Eist datmen wel weit; |
| So | Eist datmen wel weit; |
| B. | Eist want mē dit wel; |
| O. | Eest - wael; |
| W. | Het is dinc diemē wel; |
1133 | L. | Alsi de gheit hieten; |
| U. | Alsi - gheit; |
| H. | Alsi - gheit; |
| S. | Alsi - gheit; |
| B. | Alse de geet eten; |
| Oo | Alse die geite eten sall; |
| W. | = hi - eten; |
1134 | L. | si haer hooft; |
| U. | si hůer; |
| H. | Heffet si hoer - vp; |
| S. | Heffet si hoer - vp; |
| B. | Hefse haer; |
| O. | Hefse haer hoet - all; |
| W. | Heeft sij op hoer - = op; |
1135 | L. | de zonne; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | de; |
| O. | Alsoe; |
| W. | Alsoe; |
1136 | L. | = Want - = vast - voorwaert an; |
| U. | = Want - = vast; |
| H. | = Want - = vast - vort w't an; |
| S. | = Want - = vast - vort w't an; |
| Bo | Si gaet clemmēde opw't dan; |
| O. | = Want - geet - = vast - voerwart; |
| W. | = Want - = vast - clīmende; |
1137 | L. | Mar achter waert - = felle; |
| U. | Mar achter wart - = felle - steert; |
| H. | M' after w't - = felle - stert; |
| S. | M' after w't - = felle - stert; |
| Bo | Acht'w't herē steert; |
| Oo | Mer acht'wart [wort?] harē stert; |
| |
| |
| W. | Mer acht'wert haren [:over een ratuur van meer dan 5 letters geschreven] - = felle; |
1138 | L. | si elken deert; |
| U. | die leken deert; |
| H. | hi elken dert; |
| S. | hi elken dert; |
| B. | hi elkē deert; |
| O. | hi elken deert; |
| W. | elcke1 elc u'vaert; |
1139 | L. | wijnter neem[t]; |
| U. | wijnter; |
| H. | d'; |
| S. | d' siin; |
| B. | De - nemt d' siin begin; |
| O. | wijnter - begin; |
| W. | dair; |
1140 | L. | astronomien; |
| U. | - |
| H. | d'; |
| S. | d'; |
| B. | dan; |
| O. | geet nae astonomien - = daer; |
| W. | astromien dair; |
1141 | L. | Et is ooc dan; |
| U. | Et; |
| H. | Et es d' - corste; |
| S. | Et es d'; |
| B. | es dan oec de; |
| O. | is dan die; |
| W. | Hets dair in oec die couste [corste?]; |
1142 | L. | zien; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | D'; |
| B. | = dat; |
| O. | wael; |
| W. | Vanden iare alst wel sijn; |
1143 | L. | = Dat - ghaen; |
| U. | = Dat; |
| H. | = Dat - beghinnē; |
| S. | = Dat - beginnē d'; |
| B. | = Dat - De dage - lingē; |
| O. | = Dat - dage - lengen; |
| W. | = Dat - dage beghinnē langē dair; |
1144 | L. | nacht maent dats; |
| U. | is; |
| H. | alf - dats; |
| S. | alf - dats w'; |
| B. | dats w'; |
| O. | Nae halff - is; |
| W. | decēber - is; |
1145 | L. | [ontbreekt] |
| U. | - |
| H. | [ontbreekt] |
| S. | [ontbreekt] |
| B. | De - vort; |
| O. | [ontbreekt; cf. v. 1148'] |
| Wo | Sal cap'corn in gaen; |
1145' | W. | Dit doe ic v verwaer v'staen; |
W.
Capricorn  als ict vant
Es cout e  droge wie dē lant
Of houe spit of wille saeyen
Ic hope dat hij ghewin sal meyen
Bome e  wijnghaert salmē settē
In desen teken sonder lettē
Die werct inder aerdē ic waē hij wijnt
E  die oec sinē wech beghint
Int zudē est met comāscapen
Of anders scriuē ons die papen
Winninghe sal hem dair af comē
Oec weet ic wel het sal hem vromē
Die hem in sulc werc gheueert [gheneert?]
Dies .i. corten e  begheert
Hets quaet nemē enich wijf
Of oec beghinnē strijt of kijf
Waert oec dat een werc v' kore
Ic weet wel dat hij dair an v'lore
| |
| |
Noch medicine te nemene dan
Die knien en cureert niet
In desen tiden haer verdriet
Hets cout e  droege vā naturē
E  die wijnt pleecht te duerē
Die wolkē aendat firmamēt
Die ons den vulen neuel zendē
Rubriek | L. | Dit is telfte teken |
| O. | Dit is dat ylfste teyken |
| | |
1146 | L. | Telfte - + dat - hoort; |
| U. | Et - teyken - nu; |
| Ho | Tellefste tekijn dat es nv hort; |
| So | Tellefste tekiin dat es nv hort; |
| B. | Tellefste - es - hort; |
| O. | ilfste teyken - nů |
| W. | Telfte; |
1147 | L. | dat is in dietsce eenwoort; |
| U. | dat is - waert [de a lijkt verbeterd uit o]; |
| H. | = dats - duutsche wort; |
| S. | = dats - duutsche wort; |
| B. | dietsch wort; |
| O. | dat is - duytsche; |
| W. | dat is; |
1148 | L. | den watere toe behoort; |
| U. | Goet - water; |
| H. | Tote - behort; |
| S. | Tote - behort; |
| B. | hort; |
| O. | te wate'; |
| W. | Ghote - sij; |
1148' | O. | Nv hoert ic sal v seggen voert; |
| W. | Hier af sal ic seggē voert; |
1149 | L. | de zonne; |
| U. | coemt; |
| H. | Alse - comt; |
| S. | Alse - comt; |
| B. | Alse de - comt; |
| O. | Alse - comt; |
| W. | coomt; |
1150 | L. | - |
| U. | Et; |
| H. | E - = Het - is; |
| S. | E - = Het - is; |
| B. | regent - + h ; |
| O. | = Het - Regenet g'ne e is; |
| W. | regent - het is; |
1151 | L. | loumaente comet aldus; |
| U. | louwemaent coemt; |
| H. | alf laumaent comet dus; |
| S. | alf laumaent comet dus; |
| B. | loymaent comet dus; |
| O. | Nae - hoymaent comt aldus; |
| W. | = so - coomt aldus; |
1152 | L. | zonne; |
| U. | - |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | De; |
| O. | Aquarius; |
| W. | quarius; |
W.
Aquarius heet huse begīnē
Of dair in varē oec est goet
Dan huwelic doen of latē bloet
Oec soe is die tiit dan waert
Dinge begīnē dat beghaert
Lange te duerē mē niet sal
Indeser tiit gheen ongeual
Datten beennē hoert curerē
Een ander dinc sal ic u lerē
Dies ic mi hebbe dac 1 bedacht
Wat haestelic wil sijn gewracht
Noch lange wech en sultu niet
Bestaen wes dijns lijfs gesciet
Nature es dan heet e  nat
Astronomye scrijft ons dat
| |
| |
Want vā ghewoente pleecht te harē
Rubriek | L. | Dit is twaelfte teken |
| O. | Dit is dat twelfte teyken |
| | |
1153 | L. | twaelfte; |
| U. | Et twaelfte teyken - is; |
| H. | = Dat - Twalefste tekijn; |
| S. | = Dat - Twalefste tekiin; |
| B. | tuelefste - vische; |
| O. | twelfte teyken vissche is; |
| W. | = Dat - Twaelfte - is; |
1154 | L. | nu louen; |
| U. | dies; |
| H. | - |
| S. | gelouē; |
| B. | mog mi gelouen; |
| O. | Gij moet my gelouen; |
| W. | Ghij muecht - gelouē; |
1155 | L. | coud sijn; |
| U. | sijn - nat; |
| H. | sijn; |
| S. | siin; |
| B. | siin - nat; |
| O. | sijn - wack; |
| W. | sij cout siin e ; |
1156 | L. | ooc den onghemac; |
| U. | + hi - = groet; |
| H. | = groet; |
| S. | tiit - = groet; |
| B. | hi doet v'noy om dat; |
| O. | + hij - = groet - ongemac; |
| W. | = groet - ongemack; |
1157 | L. | - |
| U. | - |
| H. | luden - = van; |
| S. | luden - regē; |
| B. | regene - = van; |
| O. | ludē - regenē - colde; |
| W. | regē; |
1158 | L. | ander; |
| U. | - |
| H. | ander; |
| S. | ander; |
| B. | andre - menichuoude; |
| O. | and' - mēnichfolde; |
| W. | andre; |
1159 | L. | sporkel; |
| U. | sporkel dat verstaet; |
| H. | alf sporkelle - sonne; |
| S. | alf sporkelle - sonne; |
| B. | hal sporkle de sōne; |
| O. | Nae halff sporkele - sonne; |
| W. | Nae - sporcle - sonne; |
1160 | L. | visce; |
| Uo | Die sonne inden vische gaet; |
| H. | Inden visch; |
| S. | Inden visch; |
| B. | de vische; |
| O. | Inden; |
| W. | vische dit wel; |
W.
Alsulc dat dan goet is doen
Huwelic e  vriēscap makē
Zuluer smeden sonder lakē
Ghescutte makē is dā goet
Ende wat met watre wordē moet
In watre ist goet scriuē plaen
Ten noerden wert goet wech bestaē
Comenscappe sal hebbē spoet
E  oec goet dairmē an wil wīnē
Salmē in deser tiit begīnē
Mer hoeti dan van allē boetē
Den teen te doen e  voetē
Hets met viere dan werkē quaet
Die tijt enter naturē staet
Sie ic staen in goets gewout
Ghelijc die wech nat e  cout
In dese figure men markē sal
| |
| |
Dese dinc die s 1 ic seide al.
Hierna volgt als slot van W. een korte Latijnse tekst over hetzelfde onderwerp.
Rubriek | L. | Hoe ziecheit wasset alse die tijt niet en es ghetempert |
| U. | Hoe siecheyt wasset in den mensche [in margine] |
| O. | Hoe ziecheit wast alse die tijt ongetempert is |
| | |
1161 | L. | ghezeghet; |
| U. | = v; |
| H. | gheseit; |
| S. | gheseit; |
| B. | hebbic - gesegt; |
| O. | geseet all; |
1162 | L. | de - werden; |
| U. | werden; |
| H. | = tijt - w'den; |
| S. | tiit w'den; |
| B. | = dat - de - werdē; |
| O. | = dat - wedren sale; |
1163 | L. | iare - naturen; |
| U. | iaer - naturen; |
| H. | alle dien iare - naturen; |
| S. | al dien iare - naturen; |
| B. | iare - naturē; |
| O. | jaer - naturen; |
1164 | L. | de; |
| U. | - |
| H. | leeren; |
| S. | leeren; |
| B. | Alse - de; |
| O. | Alse; |
1165 | L. | = E - Alse aldus - wert de; |
| U. | = E - en wart; |
| H. | = E - Alse - = niet ne - wordet; |
| S. | = E - Alse - = niet ne - wordet - tiit; |
| B. | = E - Alse - w't de; |
| Oo | Alse ons nůlle wort die tijt; |
1166 | L. | + Also - = hier - voor; |
| U. | = voren; |
| H. | = voren; |
| S. | = voren - siit; |
| B. | Alse - = voren - geleert; |
| O. | Alse gij - = voren - geleert; |
1167 | L. | si contarie; |
| U. | Endet; |
| H. | wercket; |
| S. | - |
| B. | 9trarie; |
| O. | [al]2 cont rie werct all; |
1168 | L. | - |
| U. | nu toeghen; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | togen; |
| O. | = nv - tonē sall; |
1169 | L. | ziecheit comet; |
| U. | groet siecheyde; |
| H. | siechede; |
| S. | siechede; |
| B. | siechedē; |
| O. | siecheit comt; |
1170 | L. | In die derde; |
| U. | In die derde; |
| H. | In die derde; |
| S. | Indie derde tiit der; |
| B. | derdē; |
| O. | derden tijdē; |
1171 | L. | gheuic; |
| U. | - |
| H. | gheuic; |
| S. | gheuic; |
| B. | geuic; |
| O. | geue; |
1172 | L. | zult; |
| U. | zult; |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | Alse - nat; |
| O. | Alse - is; |
1196 | L. | Siecheit; |
| U. | Siecheyt wasset; |
| H. | Siecheden; |
| S. | Siecheden; |
| B. | Siecheden - gereet; |
| O. | Siecheiden - gereet; |
1197 | L. | - |
| U. | lentijn; |
| H. | lentijn; |
| S. | lentiin; |
| B. | oppenbaren; |
| O. | lijntē Apenbaerē |
1198 | L. | Meneghen; |
| U. | vervaren; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | Menegē - v'varen; |
| O. | Mēnigē; |
| | |
Rubriek | L. | Waer bi een wijnter heet es |
| U. | Waer bi die wijnter cout is [in margine] |
| O. | Waer bi een wijnte' is heet |
| | |
1199 | L. | coud; |
| U. | = v - ghemaect condt; |
| H. | - |
| S. | - |
| B. | hebbic - gemak ; |
| O. | Nů - gemaect condt; |
1200 | L. | tiaer werdet - stond; |
| U. | tiaer; |
| H. | tiaer weder; |
| S. | tiaer weder; |
| B. | diaer; |
| O. | diaer wertt [werct?]; |
1201 | L. | Nv moghe di; |
| U. | moghe di; |
| H. | Dus moghedi; |
| S. | Dus moghedi; |
| B. | Nv mogedi - vragē; |
| O. | my vragen; |
|
|