Aardappelen.
Geen wonder dat nu in Neerlandia (blz. 244) gevraagd is om een woord voor consumtie-aardappelen - in plaats van zelf terstond te antwoorden, vraagt de Red. graag eerst haar lezers - er van alle kanten, uit Oostende, uit Leipzig, uit Den Haag, uit Amsterdam, uit Groningen, uit Haarlem, uit Tilburg, uit Wageningen, uit Etterbeek, antwoorden zijn gekomen. Een nationaal gerecht was aangerand en lokte in de bres.
Om zoo 'n kleinigheid? vraagt misschien een die zich verheven waant. Ja, om zoo 'n ‘kleinigheid’ Maar het is niet de zaak zelf die het belangrijkst is; het belangrijkst is het verschijnsel dat men tegenwoordig om de zuiverheid en de oorspronkelijkheid van onze taal geeft. Het staat zoo voornaam zulke uitingen met breed gebaar en toegenepen oogen van de hand te wijzen. Die dat doet, wijst meer af, dat door niemand een kleinigheid wordt genoemd. Er is verband tusschen verzorging van eigen taal en de vaderlandlievende woorden van den heer De Savornin Lohman onlangs in de Tweede Kamer.
De strijd ditmaal is vredelievender dan bij het bekende Groninger aardappeloproer in '48. Toch consumtie vindt geen genade en terecht. Voorgesteld worden tafelaardappelen, bij overeenkomst met tafelappelen, tafelbeschuit enz. Maar die staan tegenover pot-, stoof- of keukenappelen, keukenbeschuit enz. Zoodat tafelaardappelen enz. iets lekkerders en fijners zou beduiden; om dezelfde redenen kan dus keukenaardappelen niet voldoen. Op de proefvelden voor Gelderland is aanbevolen eet- en vreetaardappelen, al naar ze voor menschen en dieren bestemd zijn. Voor kookaardappelen worden ook eenige lansen gebroken.
De heer Joh. Boersma, hoofdredacteur van Het Nieuwsblad van het Noorden schrijft:
Wij spreken hier in de provincie van ouds altijd van eet aardappelen in tegenstelling met fabrieksaardappelen. 't Woord consumptie aardappelen is ingevoerd sedert landbouwleeraren en dergelijke personen, die veel in Duitsche boeken neuzen, zich er mee bemoeiden. Maar de spraakmakende gemeente spreekt van eet aardappelen en de kooplui adverteeren dat ook steeds in ons blad. Of de samenstelling goed is? Waarom niet? 't Volk gebruikt ze en dàt beslist tòch in hoogste beroep.
Ons komt deze zienswijze juist voor. Neerlandia zou ook kiezen eetaardappelen; immers het is eetwaar. En fabrieksaardappelen is een gelukkig woord.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd