Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Neerlandia. Jaargang 19 (1915)

Informatie terzijde

Titelpagina van Neerlandia. Jaargang 19
Afbeelding van Neerlandia. Jaargang 19Toon afbeelding van titelpagina van Neerlandia. Jaargang 19

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.40 MB)

Scans (34.67 MB)

XML (1.55 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Neerlandia. Jaargang 19

(1915)– [tijdschrift] Neerlandia–rechtenstatus Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Commissie tot bevordering van het gebruik van zuiver Nederlandsch.

Weest Nederlanders, ook in Uw taal!

 

De Commissie strijdt niet tegen het gebruik van vreemde woorden en uitdrukkingen, die niet of moeilijk vertaald kunnen worden;

 

strijdt niet tegen het juist en verplichte gebruik van vreemde talen;

 

maar

 

wekt elken Nederlander op tot het gebruik van Nederlandsche woorden en uitdrukkingen, die in den regel even goed zijn als de vreemde, waaraan men uit achteloosheid of gemakzucht is gewoon geraakt;

 

wekt elken Nederlander op, om in brieven, aankondigingen, rekeningen, winkelopschriften enz. de voorkeur te geven aan het Nederlandsch.

 

Prof. Dr. J. Verdam, Leiden, voorzitter.
Marc. Emants, 's-Gravenhage, onder-voorz.
W.F. Gerdes Oosterbeek, 's-Gravenhage, secretaris.
Mej. Dr. C.C. van de Graft, Utrecht.
Dr. M.A. van Weel, 's-Gravenhage.

Brievenbus.

De Commissie ontvangt gaarne mededeelingen omtrent het misbruik van vreemde woorden en uitdrukkingen aan het adres: 2de Schuytstraat 247, 's-Gravenhage.

Die mededeelingen zende men dus niet naar het Hoofdkantoor te Dordrecht. Inzenders wordt beleefd verzocht naam en woonplaats te vermelden.

 

***

 

Hieronder drukken wij den omzendbrief, dien wij onlangs aan de Afdeelingsbesturen zonden, nog eens af. Wij hielden daarbij rekening met enkele in dank ontvangen opmerkingen.

De Commissie houdt zich aanbevolen voor verdere opmerkingen en tevens voor opgaaf van het aantal stuks dat de Afdeelingsbesturen en de vertegenwoordigers der Commissie kosteloos ter verspreidingGa naar voetnoot*) wenschen te ontvangen.

[pagina 262]
[p. 262]

De Commissie, ingesteld door Groep Nederland van het Algemeen Nederlandsch Verbond tot wering van onnoodige vreemde woorden, neemt de vrijheid het volgende onder uwe aandacht te brengen.

Wij vestigen uwe opmerkzaamheid op de verkeerde gewoonte, dat Nederlanders zich in winkelopschriften, ter aanduiding van hun beroep en de bij hen verkrijgbare waren, bedienen van vreemde woorden voor allerlei zaken, die evengoed door Nederlandsche kunnen worden aangeduid. En dit mag toch zeker wel met den naam ‘misbruik’ worden bestempeld; immers het spruit voort uit gebrek aan gevoel voor den plicht, die op ieder rechtgeaard vaderlander rust, om zijn moedertaal in eere te houden, en zooveel als in zijn vermogen is, hare zuiverheid te helpen handhaven.

Er is een tijd geweest, dat men over het algemeen een groote onverschilligheid hiervoor aan den dag legde en dat men onnadenkend de sleur volgde. Doch gelukkig begint in dit opzicht een nieuw en beter tijdperk aan te breken, ook sedert dat onze Koningin en de Koningin-Moeder onze moedertaal als hoftaal in eere hebben hersteld en het Algemeen Nederlandsch Verbond op eene krachtige wijze voor hare rechten en belangen opkomt.

Het Verbond doet thans door tusschenkomst van onze Commissie een ernstig beroep op U als Nederlander, om te bewijzen, dat bij U dat gevoel voor het goed recht onzer moedertaal niet ontbreekt. Het wekt U op, om mede te werken tot het doen verdwijnen van de in een vreemde taal gestelde winkelopschriften en namen van beroepen, die wij op vele plaatsen van ons land hebben opgemerkt en ze door echt Nederlandsche te vervangen, en wel:

 

Coiffeur door Kapper.
Coiffeur de Dames door Dameskapper.
Postiches door Haarwerken.
Posticheur door Haarwerker.
Parfumerieën door Reukwerken.
Salon de Coiffure door Kapsalon.
Tailleur door Kleermaker.
Tailor door Kleermaker.
Marchand-Tailleur door Kleermaker-Lakenkooper.
Costumière door Kostuumnaaister of Dameskleermaakster.
Costumier door Kleermaker.
Tailor-made door Kleermakerswerk.
Fournituren door Kleermakersbenoodigdheden.
Robes door Japonnen.
Robes et Confections door Dameskleeren op maat.
Dames-confectie door Dameskleeren op maat.
Chemisier door Hemdenmaker.
Chemises sur mesure door Overhemden op maat.
Maison de Modes door Modewinkel, -magazijn.
Cuisinier door Kok.
Patissier door Pasteibakker.
Confiseur door Suikerbakker.
Cuisine Francaise door Fransche keuken.
Pain de luxe door Fijn brood.
Boulangerie door Fijn-broodbakkerij.
Galanterieën door Kramerijen.
Comestibles door Fijne eetwaren.
Delicatessen door Lekkernijen.
Rafraîchissements door Ververschingen.
Plombières door Vruchtenijs.
Glaces, glacier door IJs.
Légumes et fruits door Groenten en vruchten.
Conserven door Ingelegde vruchten.
Geconserveerde groenten door Verduurzaamde groenten.
Vleeschconserven door Verduurzaamde vleezen.
Gibier door Wild.
Volaille door Gevogelte.
Café door Koffiehuis.
Tearoom door Theehuis (-zaal).
Lunchroom door Noenzaal.
Horloger door Horlogemaker of uurwerkmaker.
Horlogerie door Klokkenmakerij.
Cordonnier door Schoenmaker.
Bottier door Laarzenmaker.
Cordonnerie door Schoenmakerij.
Lingeries door Linnengoed.
Broderies door Borduurwerken.
Tapisseries door Handwerken.
Bijouterieën door Juweelen, Kleinoodiën.
Tapissière door Verhuiswagen.
Garde-meubles door Bergplaats voor meubelen.
Antiquaire door Antiquaar.
Librairie Ancienne door Oude-Boekhandel.
Auto-garage door Autostal.
Remise door Wagenhuis.
Carosserie door Koetswerk.
Safe-deposit door Bewaarkluis.
Full-Cream-Kaasbond door Roomkaasbond.
Electrische installaties door Electrische inrichtingen.
Atelier voor reparatiën door Herstelplaats.
Geïmporteerde Havana-sigaren door Echte Havana-sigaren.
Ci-devant door Voorheen.
En gros, en detail door In het groot, in het klein.
Home door Tehuis.
Encadrementen door Lijsten(maker).
Flowershop door Bloemenmagazijn(-winkel).
Florist door Bloemkweeker.
Fleuriste door Bloemkweeker.
Blanchisseuse door Wasch- en strijkinrichting.
Blanchisserie door Wasch- en strijkinrichting.
Blanchisserie fine door Fijne wasscherij en strijkerij of fijne waschen strijkinrichting.
(Haute) nouveautés door (Laatste) nieuwigheden.
Occasions door Koopjes, tijdelijke aanbieding.
Cigars, cigarets door Sigaren, sigaretten.
à... 1e coffret door tegen... het kistje.
(Vrije) consumptie door (Vrije) vertering.
Entrée door Ingang of Toegang.
Entrée libre door Vrije toegang.
Sortie door Uitgang.

 

Dit lijstje van voorbeelden is zonder twijfel met andere woorden en uitdrukkingen aan te vullen: ook zijn er eenige, die minder goed door een Nederlandsch woord zijn te vervangen, b.v. hotel, restaurant, diners en dejeuners, maar de Commissie zou al zeer tevreden zijn, indien zij mocht opmerken, dat het aantal der genoemde en meest gewone vreemde woorden door hare opwekking verminderde en dat men in de steden van Nederland niet den indruk kreeg, alsof men ware onder eene Fransch sprekende bevolking.

Zendt Nederl. boeken en tijdschriften naar het Boekenhuis Algem. Nederl. Verbond Van der Duynstraat 63, Rotterdam.

voetnoot*)
De bedoeling is niet verspreiding zonder meer, maar zoo mogelijk persoonlijke overhandiging met aanbeveling er gebruik van te maken.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken