Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Neerlandia. Jaargang 73 (1969)

Informatie terzijde

Titelpagina van Neerlandia. Jaargang 73
Afbeelding van Neerlandia. Jaargang 73Toon afbeelding van titelpagina van Neerlandia. Jaargang 73

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave



Genre

non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Neerlandia. Jaargang 73

(1969)– [tijdschrift] Neerlandia–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 29]
[p. 29]

Het A.N.V. en de actie voor begrijpelijk Nederlands



illustratie
Kamerlid Krosse (K.V.P.): ‘Het handhaven van de zuiverheid van onze taal is een belangrijk cultuurgoed.’


‘Te veel wordt er ook naar onze smaak in officiële stukken van vertegenwoordigende lichamen een taal gebezigd, die vooral de doorsnee-burger absoluut niet aanspreekt, hetgeen wij weinig bevorderlijk achten voor een juiste toepassing van de democratie.’ (VRIJHEID EN DEMOCRATIE)

De redactie van ‘Vrijheid en Democratie’ kwam tot deze ontboezeming naar aanleiding van een opmerking van de heer D.J. Wansink, lid van de gemeenteraad van Holten, die in een raadsvergadering vertelde dat hij een woordenboek had gekocht ‘om de begrotingsnota met vrucht te kunnen lezen’. Het zoveelste bewijs hoe het A.N.V. in de roos heeft geschoten met de actie om zoveel mogelijk vreemde woorden in overheidsstukken te weren; een actie in de vorm van een brief van de voorzitter aan de minister-president en de Eerste en Tweede Kamer.

 

In een vorig nummer schonken wij reeds aandacht aan een aantal reacties. De stroom houdt nog steeds aan. Bij de post van vanmorgen was er een brief van drs. J.M. den Uyl, waarin hij schrijft dat de brief van het A.N.V. is doorgezonden naar de onderwijsspecialisten van zijn fractie. In de zg. witte stukken (het verslag van de zitting van de Tweede Kamer) lezen wij dat de heer Krosse (K.V.P.) heeft gezegd:

 

‘Ik zou iets willen opmerken over het taalgebruik in staatsstukken. De minister-president heeft daaromtrent een uitvoerig schrijven ontvangen van

[pagina 30]
[p. 30]

het Algemeen Nederlands Verbond, waarvan ons een afschrift werd toegezonden. Men heeft een willekeurige greep gedaan uit een aantal memories van toelichting en komt tot de conclusie - waarmede ik het volkomen eens ben - dat veel vreemde woorden heel gemakkelijk door gewoon Nederlands zouden kunnen worden vervangen. Wij beogen steeds meer inspraak te geven, maar dan moet de gewone burger de stukken wel kunnen lezen en in dit verband haal ik de volgende zinsnede uit de brief aan: ‘het gaat hier om een eis van welbegrepen democratie aangezien het bedoelde misbruik (vreemde taalgebruik) in het bijzonder tekort doet aan die landgenoten wier vreemde woordenschat beperkt is; hun belangstelling voor vele zaken wordt aldus ondergraven, terwijl zij juist moet worden bevorderd. Een zekere vervreemding treedt op.’

 

De heer Krosse voegde daaraan toe dat hij gaarne van zijn kant de nadruk wilde leggen op het handhaven van de zuiverheid van de taal als een belangrijk cultuurgoed. En hij verzocht de minister-president of hij bereid was daarvoor instructies te geven. In zijn antwoord zeide premier De Jong dat er reeds op dit stuk van zaken het een en ander wordt gedaan, maar dat de brief van de voorzitter van het A.N.V. aanleiding is er weer eens de aandacht op te vestigen. ‘Ik heb Binnenlandse Zaken gevraagd dit punt nader te bezien en het gehele onderwerp in de raad voor de Rijksdienst nogmaals aan de orde te stellen. Als zou blijken, dat dit een oplossing is die niet bevredigend is, blijven wij op deze weg voortgaan.’ Aldus de minister-president.

 

‘Voor, maar toch ook weer een beetje tegen’ (de brief) luidt de reactie van ‘Contact’, het personeelsorgaan van het departement van Economische Zaken. Het streven van het A.N.V. wordt geprezen en men heeft in eigen gelederen reeds geruime tijd geleden de strijd tegen het gebruik van vreemde woorden aangeboden. ‘De deur die het Verbond tracht te openen, staat bij ons allang op een kiertje’. Maar men heeft wel bezwaren tegen de keuze van de bronnen (memories van toelichting e.a.) en de eenzijdigheid (overheid) van de aanval. Men kan niet altijd vreemde woorden vermijden in b.v. een memorie van antwoord, waarin een specialistisch onderwerp aan de orde is. En voor de rest, aldus de redactie van ‘Contact’ is het weer ‘de ambtenaar die het heeft gedaan’. Waarom is een dergelijke brief ook niet gericht tot de Pers?

 

Het laatste lijkt ons een tikkeltje overdreven. Bij het overleg vooraf is er nimmer in de kringen van het A.N.V. gedacht speciaal de overheid en de ambtenaren te treffen. Het is eenvoudig een kwestie dat Aken en Keulen niet op één dag zijn gebouwd. Men behoeft zich geenszins te verbazen wanneer de pers, de radio, de televisie, het bedrijfsleven, de vakbeweging, de sportorganisaties e.a. op het euvel van het gebruik van vreemde woorden worden gewezen. Niettemin zijn wij ‘Contact’ erkentelijk voor de bijval.

Het secretariaat van de Voedingsraad zond ons een lijst met vreemde woorden, waarvoor een commissie Nederlandse benamingen had aangegeven. Een bewijs dat men reeds aan de wens van het A.N.V. gevolg had gegeven.

 

Nog steeds komen brieven binnen van personen en instellingen die instemming met de actie betuigen. Iemand maakte een bedrag over met het verzoek daarmee b.v. een cursus te organiseren.

 

Inderdaad, de stroom houdt nog steeds aan.

G.G.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken