Neerlandia. Jaargang 88

Boek

Boekenverkoop loopt terug in Nederland

De Koninklijke Nederlandse Uitgeversbond bracht op 5 juni ll. haar jaarverslag uit. Hieruit bleek dat de verkoop van algemene boeken in 1983 met 6,7 procent is gedaald. Particulieren kochten zelfs 9% minder boeken dan in 1982: 32 miljoen exemplaren met een gezamenlijke waarde van 592 miljoen gulden voor 1983 tegen 35 miljoen boeken voor een omzet van 653 miljoen gulden in 1982.

Inclusief de aankopen van boeken door de grote afnemers (zoals o.m. bibliotheken) werd in 1983 voor 760 miljoen gulden aan algemene boeken verkocht, wat een daling betekent van 6,7% in vergelijking met 1982.

De totale boekenafzet (dus ook de wetenschappelijke en educatieve werken, tesamen met de boeken bestemd voor export) bedroeg in 1983: 1853 miljoen gulden (1905 miljoen gulden in 1982).

Verder is er een stijging waar te nemen van de verkoop van paperbacks, terwijl de omzet van het gebonden boek met 20% daalde.

In 1983 viel er een groeiende belangstelling waar te nemen voor literaire romans en oorspronkelijk Nederlands werk.

Ondanks het feit dat er vorig jaar nog een lichte stijging was waar te nemen van leerboeken zal deze markt in de toekomst heel wat kopzorgen veroorzaken wegens het dalende leerlingenaantal in het voortgezet onderwijs. In dit verband pleitte de K.N.V. in haar jaarverslag voor een wettelijke regeling voor het copiëren van leerboeken. ‘Schattingen geven aan dat hierdoor een jaarlijkse omzetderving van vele honderden miljoen guldens wordt veroorzaakt. Het wachten is op een wettelijke regeling, die de belangen van de auteur en de uitgever moet beschermen’, aldus het jaarverslag.

Boekenclubs moeten (tijdelijk?) inbinden

Reeds twee jaar lang is in de Nederlandse boekenwereld een stellingenoorlog aan de gang tussen boekenverkopers en boekenclubs.

De materie is genoegzaam bekend: de boekenverkopers klagen de clubs aan omdat nieuwe uitgaven te snel en met te grote korting aan de clubleden worden aangeboden.

Begin vorig jaar eiste de boekverkopersbond dat de clubs hun leden pas een boek mochten aanbieden als het al een jaar in de winkel had gelegen. Bovendien zou het boek ook een andere kaft moeten dragen. Op 25 juni ll. hakte de ledenvergadering van de Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels de knoop door, door te stellen dat een boekenclub pas vier maanden na het verschijnen van een boek in de winkel het aan haar leden mag aanbieden met een korting van maximaal twintig procent. (De korting op de zogenaamde “Kroonboeken” mag tot veertig procent bedragen). Verder zullen de bonusen premieregelingen voor de ledenverwerving beperkt moeten worden tot een eenmalige aanbieding van drie boeken voor tien gulden. Bovenstaande regeling treedt vanaf 1 januari 1985 in voege.

De boekenclubs hebben zich van meet af aan tegen dit compromis verzet. Ze hebben dan ook aangekondigd ‘voor het moment’ uit de Vereeniging te stappen. Voorzitter Schouten van de V.B.B.B. wees er van zijn kant nogmaals op dat de onduidelijkheid rond de vaste boekenprijs in Nederland door de prijsondermijnende activiteiten van de boekenclubs de positie van het Nederlands boekenvak in de zaak van de verticale prijsbinding van het Europees Hof nu niet direct bevordert.

Alleszins is met deze regeling (voorlopig?) een einde gemaakt aan vijftien jaar vrijheid van de boekenclubs.

Gouden Griffels toegekend

De Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) heeft begin juni de Gouden Griffels toegekend voor het beste kinderboek.

De Gouden Griffel voor het beste boek voor kinderen vanaf negen jaar is dit jaar toegekend aan Veronica Hazelhoff voor haar boek ‘Auww!’.

Karel Eykman viel de Gouden Griffel te beurt voor zijn boek ‘Liefdesverdriet’, voor de leeftijdscategorie vanaf 12 jaar.

Behalve deze twee Gouden Griffels werden verder ook nog acht Zilveren Griffels, een Gouden en twee Zilveren Penselen toegekend. Deze drie laatste prijzen worden toegekend aan illustrators van kinderboeken. De prijzen zullen worden uitgereikt tijdens de opening van de Kinderboekenweek op 10 oktober 1984.