Neerlandia. Jaargang 95

[p. 134]

Sanett
Samenwerkingsverband Nederlands als Tweede Taal

Op 7 december 1990 is door de Algemeen Secretaris van de Nederlandse Taalunie, de heer O. de Wandel, te Antwerpen het Samenwerkingsverband Nederlands als Tweede Taal (SANETT) ingesteld. De hoofddoelstelling van SANETT is bevordering van de samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen op het gebied van Nederlands als tweede taal. Met de instelling van SANETT wordt tegemoet gekomen aan de al langer levende wens ook in het kader van de Nederlandse Taalunie aandacht te besteden aan een aantal aspecten van de problematiek van het leren van de Nederlandse taal door van huis uit niet-Nederlandstalige leerlingen uit etnische minderheidsgroepen in Nederland en Vlaanderen.

Historie

Al in 1987 schrijft de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren in haar ‘Meerjarenperspectief voor een Taaluniebeleid’ dat er ‘gelet op de sterke toename van het aantal niet-Nederlandstaligen binnen de Taalunieregio, (...) ook gemeenschappelijke inspanningen verricht (zullen) moeten worden om een degelijk stelsel van voorzieningen te scheppen voor het leren van de Nederlandse taal aan anderstaligen’ (p.18). Tegen deze achtergrond onderscheidt de Raad dan drie belangrijke aandachtsgebieden: de bevordering van deskundigheid, de bevordering van ontwikkelactiviteiten en de bevordering van onderzoek. In dit verband wordt prioriteit toegekend aan de organisatie van een bilateraal symposium voor de uitwisseling van de onderzoeksresultaten, leermiddelen en onderwijservaringen en voor de formulering van nadere voornemens. Dit symposium heeft plaatsgevonden op 16-12-1988. De symposiumbijdragen zijn in 1989 gepubliceerd als Taalunie Voorzet 23 onder de titel ‘Etnische minderheden en Nederlands als tweede taal in Nederland en Vlaanderen’.

Een van de tijdens het symposium geformuleerde desiderata was de instelling van een Nederlands-Vlaams Samenwerkingsverband Nederlands als Tweede Taal. Via het Algemeen Secretariaat van de Nederlandse Taalunie is dit voorstel ter sprake gebracht in de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren en het Comité van Ministers. Beide gingen akkoord. Het Werkverband Taal en Minderheden van de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant heeft vervolgens de plannen voor het Samenwerkingsverband inhoudelijk verder uitgewerkt.

Context

Recente gegevens en publikaties uit verschillende wetenschappelijke disciplines en maatschappelijke context maken duidelijk dat in Nederland en Vlaanderen de aandacht voor Nederlands als tweede taal de laatste jaren sterk toeneemt. Dit valt vooral te constateren op de terreinen van beleid, onderwijs en onderzoek en het perspectief dat daarbij gekozen wordt is er over het algemeen een dat direct refereert aan het multi-etnische en multilinguale karkater van de Nederlandse en Vlaamse samenleving. De in Voorzet 23 gepubliceerde bijdragen over Nederlands als tweede taal vormen daarvan een evidente illustratie, maar bijvoorbeeld ook de instelling in Nederland van de Projectgroep Nederlands als Tweede Taal en tal van andere initiatieven en activiteiten.

Activiteiten

Tegen deze achtergrond is de centrale taak van het Samenwerkingsverband de nadere uitwerking en invulling van de door de Nederlandse Taalunie geformuleerde intentie Nederlands als tweede taal tot haar aandachtsgebieden te willen rekenen. SANETT wil de samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen op het gebied van Nederlands als tweede taal bevorderen door onder meer:

1.	Het (doen) verzamelen, toegankelijk maken en onderling uitwisselen van informatie inzake beleid, onderwijs en onderzoek op het gebied van Nederlands als tweede taal. Een concrete activiteit in dit verband is de voorbereiding van de publikatie van een Taalunie Voorzet met als inhoud een empirisch gefundeerde vergelijkende beschrijving en analyse van praktijken van onderwijs Nederlands als tweede taal in Nederland en Vlaanderen tegen de achtergrond van de beleidsontwikkeling terzake van Nederlands als tweede taal in beide gebieden.
2.	Het (doen) organiseren van deskundigheidsbevorderende activiteiten en uitwisselingsbijeenkomsten voor onderzoekers, beleidsbetrokkenen, onderwijsgevenden en opleiders van onderwijsgevenden op het gebied van Nederlands als tweede taal. Een concrete activiteit in dit verband is de organisatie van uitwisselingsbijeenkomsten van beleidsmakers en onderwijsgevenden.
3.	Het (doen) bevorderen van wetenschappelijk onderzoek, beleidsontwikkeling en leermiddelenontwikkeling op het gebied van Nederlands als tweede taal. Hierbij valt te denken aan het (op verzoek) reageren op onderzoeksaanvragen, projectvoorstellen etc.
4.	Het op elkaar (doen) afstemmen van activiteiten op het gebied van beleid, onderzoek en onderwijs ten aanzien van Nederlands als tweede taal in Nederland en Vlaanderen. Een concrete activiteit in dit verband is de vergelijkende beschrijving en analyse van bestaande scholingsactiviteiten op het gebied van Nederlands als tweede taal in Nederland en Vlaanderen

[p. 135]

	met het oog op het formuleren van aanbevelingen voor een verbetering van de bijscholingspraktijk en een bevordering van structurele aandacht voor Nederlands als tweede taal in de initiële opleiding van onderwijsgevenden.
5.	Het leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van een Taaluniebeleid inzake Nederlands als tweede taal.

Om zijn doelstellingen te bereiken zal het Samenwerkingsverband waar mogelijk en nodig samenwerken met andere organen binnen en buiten de Nederlandse Taalunie. Wat die laatste betreft kunnen genoemd worden de Taakgroep Nederlands en de Werkgroep Geïntegreerd Certificaat Nederlands voor Anderstaligen.

Leden

Het Samenwerkingsverband Nederlands als Tweede Taal bestaat uit tien deskundigen op het gebied van beleid, onderwijs en onderzoek ten aanzien van Nederlands als tweede taal uit Nederland en Vlaanderen. Leden van het Samenwerkingsverband zijn:

Uit Nederland: - de heer dr. T. Vallen, voorzitter (Faculteit der Letteren, Katholieke Universiteit Brabant, Tilburg) - mevrouw drs. A. Janssen-van Dieten (Faculteit der Letteren, Katholieke Universiteit Nijmegen) - de heer drs. P. Litjens (Instituut voor Leerplanontwikkeling SLO, Enschede) - mevrouw M. Nijdam (Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen, Zoetermeer) - de heer dr. F. Teunissen (Projectgroep Nederlands als Tweede Taal/Educonsult, Bunnik).

Uit Vlaanderen: - de heer dr. K. Deprez (Departement Germaanse Filologie, Universitaire Instelling Antwerpen) - de heer Th. Janssen (Ministerie van Onderwijs, Commissie Onderwijs Migranten, Brussel) - de heer prof. dr. K. Jaspaert (Steunpunt Nederlands als Tweede Taal, Katholieke Universiteit Leuven) - de heer prof. dr. J. Leman (Foyer, Brussel) - mevrouw Lie. M.C. Rosiers-Leonard (Provinciale Dienst voor Onthaal van Gastarbeiders, Hasselt).

Ambtelijk secretaris van SANETT is de heer dr. S. Kroon (p/a Faculteit der Letteren, KUB, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg).