Neerlandia. Jaargang 96

Regio

Euregio Maas-Rijn

Vorig najaar kwam in het Provinciaal Paleis van Luik de Stuurgroep MHAL voor een tweede keer bijeen. De Stuurgroep, samengesteld uit nationale, gewestelijke en regionale beleidsverantwoordelijken van Nederland, België en Duitsland is belast met de opdracht een gemeenschappelijk ontwikkelingsperspectief vast te stellen voor het stedelijk kerngebied van de Euregio Maas-Rijn (Maastricht-Heerlen-Aken-Luik-Hasselt-Genk). Ten aanzien van de globale ruimtelijke ontwikkeling van de MHAL-regio werd het model ‘stedelijk landschapspark’ als vertrekpunt genomen en vastgesteld. In dit model wordt gekozen voor concentratie van stedelijke ontwikkelingen in en direct aansluitend aan de grote en middelgrote bestaande stedelijke centra. Versterking van de ruimtelijke en economische kwaliteiten van zowel de steden afzonderlijk als van de grote landschappelijke eenheden en goede mogelijkheden voor openbaar vervoer staan daarbij voorop. Bandvormige ontwikkelingen moeten zoveel mogelijk worden tegengegaan. Verder heeft de Stuurgroep een aantal gemeenschappelijke strategische projecten op het spoor gezet. We vernoemen hier twee voorbeelden: een inrichtingsplan voor de Maasvallei tussen Maastricht en Maasbracht en het internationale Drielandenpark. Dit zijn twee projecten waar speciale Benelux-werkgroepen al belangrijk voorwerk hebben geleverd.

Nederlands-Belgische fusies

In de afgelopen maanden verschenen bij herhaling koppen in de kranten en tijdschriften die de positie van het Belgische bedrijfsleven in de kern raken: ‘Belgische bedrijfsleven valt in handen van buitenlanders’, ‘Economische kolonisatie’, ‘Fransen nemen Vlaamse economie over’. Inderdaad, van de grootste drieduizend bedrijven zijn er zeker duizend in buitenlandse handen. En van de grootste vijftien industrieën zijn er slechts vier in Belgische handen. Beschermingsconstructies bestaan nauwelijks. De richting van overnemen, Frankrijk of Nederland en in mindere mate Duitsland of Engeland, wordt grotendeels politiek bepaald. Hield de franstalige Spitaels niet de fusie van de Sabena met de KLM en eerder die van de Generale Bank met de AMRO tegen. En wat te denken van de ontkenning dat de Bank Brussel/Lambert met de Internationale Nederlanden Groep in onderhandeling zou zijn? Net als de grootste holding ‘de Generale’ raakt nu ook de Sabena via Air France in Franse handen.

‘Vlaanderen verzet zich tegen overname van de Sabena door Air France’, aldus voorzitter J. Gabriels van de Volksunie.

Franstalig België mikt op Frankrijk. Fusie met Nederlandse bedrijven vindt niet bij de werkelijke grote bedrijven plaats, hooguit bij kleinere. Recente voorbeelden hiervan zijn:

•	De Nederlandse spaarbank-groep VSB die deel uitmaakt van het Belgisch-Nederlandse verzekeringsconcern Fortis, dat de activiteiten van de Belgische verzekeraar AG combineert met het Nederlandse AMEV.
•	het Gentse makelaarskantoor Cooreman en Saverijs gaat samenwerken met de Nederlandse Hudig-Langeveldt Groep, die op haar beurt werd overgenoemen door de Amerikaanse groep Rollins Burdick Hunter.
•	de Nederlandse beleggingsinstelling Noro van J.A. Fentener van Vlissingen heeft samen met het Belgische Almany (Kredietbank) grote aandelenpakketten Van den Abeele (visverwerking Brugge) en Plastiflex (Herentals) aangekocht.

[p. 80]

Samen met de reeds bekende Nederlands-Belgische fusies en samenwerking (uitgeverijen, textiel) lijkt het er op dat de top van het Belgische bedrijfsleven in Franse handen komt en de kleinschalige bedrijvigheid Nederland toevalt. De Nederlandse top - Schell, Unilever en nu wellicht de KLM - is meer Angelsaksisch georiënteerd.

Grensoverschrijdende medische samenwerking

Niet alleen op het economische vlak ontstaan er tussen het noorden van Nederland en Nedersaksen grensoverschrijdende samenwerkingsvormen. Sinds kort wordt er ook samengewerkt op medisch terrein. Deze vorm is verwerkelijkt tussen het universiteitsziekenhuis van Oldenburg en het Academisch Ziekenhuis Groningen en heeft betrekking op patiënten voor open -hartoperaties. In het AZG worden jaarlijks zo'n duizend van dergelijke operaties uitgevoerd. Toch is dit aantal niet voldoende om de wachtlijst weg te werken. Werd voorheen om deze reden uitgeweken naar de academische ziekenhuizen van Amsterdam en Utrecht, voortaan zal dat gebeuren naar Oldenburg. Behalve dat deze stad dichterbij ligt, heeft in deze keus ook meegespeeld dat hier nog ruimte was voor het uitvoeren van deze operaties (mh).

Grensoverschrijdende samenwerking in Etherland

De regionale omroep voor de provincie Overijssel en het nieuwe Duitse radiostation ‘Westmünsterland-Welle’ hebben besloten samen te werken. Bovendien voert RADIO OOST overleg met de WESTDUITSE RUNDFUNK in Minster om zowel wat radio als televisie betreft tot samenwerking te komen.

Deze vormen van samenwerking moeten worden gezien tegen de achtergrond van het opengaan van de grenzen in 1992. De verantwoordelijken bij deze omroepen zijn ervan overtuigd dat het eenwordingsproces wordt bevorderd door grensoverschrijdende radio - en televisie -uitzendingen. Samen met de Euregio zal de Europese Gemeenschap gevraagd worden deze gezamenlijke aanpak te ondersteunen.

De samenwerking van RADIO OOST met WESTMÜNSTERLAND-WELLE zal vooral gericht zijn op uitwisseling van programma-ideeën, reportages en gezamenlijke produkties. Met de WDR, die al regionale tv-uitzendingen verzorgt, wordt door RADIO OOST al incidenteel samengewerkt. Omdat RADIO OOST in de loop van 1993 ook tv-programma's wil gaan uitzenden, wil men op dit terrein tot nauwere vormen van samenwerking met de WDR komen. In dit verband is RADIO OOST al in gesprek met het NOS-Journaal over de uitwisseling van nieuws (mh).

Uitwisseling drugsspecialisten

De Gelderse hoofdstad Arnhem geniet een negatieve bekendheid vanwege het drugtoerisme. Veel Duitse jongeren komen er tijdens de weekwisselingen hun ‘inkopen’ doen. Het is tegen deze achtergrond dat de gemeentepolitie van Arnhem en collega's uit Noordrijn-Westfalen een uitwisselingsproject voor drugsspecialisten hebben opgezet. In dit kader heeft de Kriminal-hauptkommissar mevrouw Lisa Hester uit Munster gedurende een tweetal weken stage gelopen in Arnhem; ze wilde kennis nemen van de Nederlandse politie- en justitiezaken op drugsgebied om zo straks na '92 beter te kunnen samenwerken.

Milieu

Grote beroering ontstond in Nederland door de chemische vervuiling van de Maas. De inname van het Maaswater in de Biesboschspaarbekkens moest tijdelijk worden gestaakt. Een groot deel van Zuid-Holland waaronder Rotterdam, is afhankelijk van de Maas als leverancier van drinkwater.

Wie voor de vervuiling aansprakelijk kan worden gesteld is niet vastgesteld. Gedacht wordt aan Waalse ondernemingen die het niet zo nauw nemen, hierbij niet gehinderd door een strenge milieuwetgeving. In het Nederlands parlement gingen stemmen op om Belgische milieuverenigingen financieel te steunen om hen in de gelegenheid te stellen op te treden tegen milieuvervuiling binnen de eigen grenzen.

Minister May-Weggen van Verkeer en Waterstaat wees dit van de hand. Het zou het milieuoverleg met België kunnen verstoren. Inmiddels heeft de Waalse gewest-minister Lutgen gezegd, bereid te zijn om in de zogeheten internationale Maascommissie de problemen te bespreken. Hij zei er overigens wel bij het ook over de gevolgen te willen hebben van het jarenlang illegaal storten van Nederlands afval in Wallonië.

In Vlaanderen heeft de nieuwe regering goede voornemens. Minister De Batselier wil voortgaan op de weg die zijn voorganger Kelchtermans is ingeslagen. Vlaanderen zal een voortrekkersrol spelen inzake het Europees milieubeleid en het overleg inzake milieumateries met de andere gewesten, de nationale overheid en andere landen en regio's. Aldus luidt een passage uit de regeringsverklaring.

Met recht een schone taak. Wellicht kan met de Maas ook de Schelde binnen afzienbare tijd Nederland helder binnenstromen.