Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 111

Neologismen
Nieuwspraak
Marc De Coster

Aarsgewei

Tatoeages op de onderrug en het achterwerk zijn tegenwoordig erg populair bij jongeren. Zo'n vertakking boven de bilspleet (vooral dan bij vrouwen) wordt in de hedendaagse jeugdtaal schertsend een aarsgewei genoemd.

Armoedebuddy

Een buddy kennen we al als een informele Engelse term voor ‘vriend’. Sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw wordt het woord ook gebruikt voor een vrijwilliger, iemand die een aidspatiënt of een lijder aan een andere ongeneeslijke ziekte helpt, zowel emotioneel als praktisch met het opknappen van allerlei klusjes. In 2006 dook plotseling de armoedebuddy op: iemand die arme mensen in contact brengt met instanties die zich bezighouden met armoedebestrijding.

Boeddhabuikje

Vroeger hadden we het eufemistisch over een embonpoint: een elegante term voor ‘gezetheid’, ‘(rond) buikje’ of lomp gezegd ‘pens’. Een vreemd (Frans) woord moest een plompe verschijning camoufleren. Letterlijk betekent embonpoint (< en bon point) ‘in goede staat’. Tegenwoordig hebben we het, vooral m.b.t. vrouwen, over een boeddhabuikje. Het klinkt haast flatterend. Een ronde buik bij vrouwen past niet in het huidige modebeeld. Boeddhabuikje is een vertaling van het Engelse Buddha belly. Het woord is bij ons vooral populair geworden door het cosmeticamerk Dove. In een reclamespotje worden vrouwen getoond die best trots zijn op hun Buddha belly. De reclame is grotendeels in het Engels.

Colombiaanse stropdas

Politie- en onderwereldtaal voor een liquidatie waarbij de keel wordt doorgesneden.

Dessertkindje

Eind 2006 vroeg het Belgische tijdschrift Knack zijn lezers naar het mooiste, opvallendste of meest relevante woord van het voorbije jaar. De afgetekende winnaar was dessertkindje ‘nakomertje’. Uit de talrijke reacties kwam ook als leukste vondst het werkwoord daerdennen tevoorschijn: ‘zich in een gelukzalige roes bevinden’. Michel Daerden is een Waalse minister, die op de avond na de jongste gemeenteraadsverkiezingen in duidelijk beschonken toestand op de televisie geïnterviewd werd.

Docufictie

De RTBF (de Waalse openbare omroep) had de primeur: op een mooie woensdagavond riep Vlaanderen de onafhankelijkheid uit. Half België in rep en roer. Het kleine

[p. 42]

landje haalde weer eens de buitenlandse pers. Achteraf bleek het om docufictie te gaan. Het woord is een vertaling van het Engelse docufiction, een samenstelling van docu(mentary) en fiction. Tevoren werden de anti-Bushdocumentaire Farenheit 9/11 van Michael Moore en de film The Road to Guantanamo (gebaseerd op de ervaringen van gevangenen in Guantanamo Bay) van Michael Winterbottom al docufictie genoemd.

Hagelslagcoalitie

Na de Nederlandse parlementsverkiezingen van 2006 leek een werkbare coalitie niet direct mogelijk: de SP (de grote winnaar) wilde niet samengaan met het CDA. Een linkse coalitie achtte Marijnissen overigens wel mogelijk. Maar Wouter Bos van de PvdA sprak zich uit tegen een zogenaamde hagelslagcoalitie: een samengaan van PvdA (33 kamerzetels), SP (25), GroenLinks (7), ChristenUnie (6), D66 (3) en de Partij voor de Dieren (2). Versnipperd als hagelslag, maar samen goed voor 76 kamerzetels, net voldoende om beleid mee te voeren.

Mailwasser

Het internet leverde in 2006 weer een aantal nieuwe termen op. Een softwareprogramma waarmee de gebruiker allerlei spam, junkmail en andere rommel uit zijn elektronische brievenbus kan houden, wordt een mailwasser genoemd. Het programma filtert al het ongedierte probleemloos uit de elektronische brievenbus.

Ontgoogelen

Het werkwoord googelen heeft de meeste woordenboeken al gehaald, ook de jongste Grote Van Dale. Tegenwoordig doen allerlei afleidingen van googelen en samenstellingen met Google de ronde. Er zijn namelijk mensen die het helemaal niet prettig vinden dat vreemden informatie over hen kunnen vinden via de populaire zoekmachine. Daarom proberen zij gegevens op internet onvindbaar te maken. Ze proberen de zoekresultaten te manipuleren door een zogenaamde Googlebom te gooien. De informatie wordt dan niet meer geïndexeerd door de zoekmachine.

Prep camp

Dit is misschien wel het lelijkste woord van 2006. Het CDA wil in Nederland graag meer werkkampen voor de meest problematische jongeren. SP-fractievoorzitter Jan Marijnissen snapte (net zoals wij trouwens) niet meteen waar zijn CDA-collega Maxime Verhagen het met prep camps of preparation camps in godsnaam over had. Een woord waar je duidelijk iedereen mee imponeert.

Rammeldan

Rammeldan is een schertsende verbastering van ramadan, naar het geluid dat de maag kan maken als je honger



hebt. Het woord is erg populair op internet. Op een web-forum schreef iemand het volgende: ‘Ik verwacht dat wij, laatste niet-moslims, onze pauzetijden moeten verzetten om ons aan de rammeldantijden aan te passen.’

Sonjabakkeren

In de jaren negentig van de vorige eeuw moesten we plotseling gaan montignaccen (genoemd naar de Franse fijnproever en voedingsgoeroe Michel Montignac). Tegenwoordig gaan uitdijende moeders met dikke billen aan het sonjabakkeren. Dieetgoeroes schoppen het blijkbaar vaak tot een werkwoord. In een ver verleden hadden we het over atkinsonnen. Het eponiem sonjabakkeren viel voor het eerst in juni 2006. Bedoeld wordt: een speciaal dieet volgen waarbij je van alles mag eten, geen calorieën of punten hoeft te tellen en toch afvalt. De kracht zit, volgens Sonja Bakker, een succesvolle gewichtsconsulente uit het Noord-Hollandse Spierdijk, vooral in de variatie en de hoeveelheden. Simpel gezegd: je niets ontzeggen, maar alles met mate. Een gezond eetpatroon bestaat volgens haar uit: gevarieerd eten, drie hoofdmaaltijden nemen en voldoende bewegen. Toch zijn er diëtisten die het niet eens zijn met sommige van haar adviezen. Zo zou witte wijn helemaal niet tot cellulitis leiden en koffie niet alle vocht aan het lichaam onttrekken. De lezers van haar boek zouden ook te weinig vitaminen en mineralen binnenkrijgen. Bovendien zou Bakker vaak de duurste merken voorschrijven. Als reactie op het Sonjabakkeren dook plotseling het begrip SAS-dag op: schijt-aan-Sonjadag. Ondanks alle kritiek werden van haar eerste boek Bereik je ideale gewicht al meer dan 600.000 exemplaren verkocht.

Tsunami

Geert Wilders van de Partij voor de Vrijheid vreest met de aanwezigheid van steeds meer moslims in Nederland voor

[p. 43]

een ‘tsunami van islamisering’. De Nederlandse identiteit en cultuur zouden worden aangetast. Tsunami is hier een knoert van een metafoor voor ‘aanzienlijke toename’. (Zie ook Siegfried Theissen, Tsunami, NvN 2005, nr. 5, 36.)

Verrutting

Met de term verrutting verwijzen de rechtse aanhangers van de VVD naar de verlinksing van de partij. De populaire, maar omstreden Rita Verdonk (ijzeren Rita) was volgens hen een betere stemmenmagneet dan VVD-lijsttrekker Marc Rutte. Deze laatste zou te veel de populistische partijen aan de rechterzijde doen groeien.

Webloid

Dit is webtaal voor een weblogkrant. De informatie wordt gehaald op persoonlijke websites en weblogs, zoals literatuurblogs. Http://members.aol.com/thewebloid is een bekende webloid.

Zwengelknie

Het lukte de Vlaamse zangeres Kate Ryan maar niet om met haar wereldhit Je t'adore het hart van Europa te veroveren tijdens het songfestival van 2006. Ook haar fameuze zwengelknie of kniezwengel bleek niet meer dan een hype. Met de knie werd een (volgens kinesitherapeuten (B) / fysiotherapeuten (NL) niet aan te raden) zwengelbeweging gemaakt. Eigenlijk kunnen we beter spreken over een beenzwengel. Een preciezere omschrijving is te vinden in Wikipedia (http://nl.wikipedia.org/wiki/Kniezwengel). Een paar jongelui van Holebikamp speelden met het idee van een actiewebsite tot behoud van de zwengelknie in de act van Kate. Het heeft niet mogen baten. Zwengelknie of kniezwengel heeft Van Dale niet gehaald.