Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16 (1899)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16
Afbeelding van De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16Toon afbeelding van titelpagina van De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (34.29 MB)

Scans (802.09 MB)

ebook (27.03 MB)

XML (3.01 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 16

(1899)– [tijdschrift] Nieuwe Belgische Illustratie, De–rechtenstatus Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Allerlei.

De onderscheiden soorten van wijn. -

Een schrijver heeft den wijn het ‘heerlijk bloed der druiven’ gencemd, ‘verwant aan het bloed, dat in onze aderen vloeit’, en al is deze benaming niet van dichterlijke overdrijving vrij te pleiten, zeker is, dat de wijn van oude tijden af bij de meeste volken een groote rol onder de genotmiddelen heeft gespeeld.

We vinden van wijn melding gemaakt bij de oude Israëlieten en bij de Egyptenaren, bij Grieken en Romeinen, en ook thans is er, de Mohammedaansche volken uitgezonderd, wier godsdienst het maken en drinken van wijn verbiedt, bijna geen land ter wereld, waar de wijn niet wordt gewonnen of ingevoerd.

Zooals men weet, wordt de wijn verkregen door druiven uit te persen, waarna men het sap nog

[pagina 392]
[p. 392]

eenige bewerkingen doet ondergaan, die het beter geschikt maken ter bewaring en voor de meesten ook smakelijker.



illustratie
bevloeiing der dadelboom plantages aan den nijl.


De voornaamste dier bewerkingen bestaat in het gisten: het druivensap bevat veel suiker; laat men het nu rustig staan, aan de lucht blootgesteld en onder een bepaalde warmte, dan ontbindt zich de suiker in twee andere stoffen, alcohol en koolzuur. Het koolzuur laat men gewoonlijk ontsnappen, tenzij men champagne wil maken; in die wijnsoort blijft het bewaard.

De oude volken lieten den wijn slechts zeer weinig gisten; wat zij dronken was bijna zuiver druivensap, en dat werd veelal nog met water vermengd.

De Grieksche wijnen waren veel meer alcoholhoudend; daartoe liet men ze niet alleen langer gisten, maar vermengde men ze ook met honing of andere suikerhoudende stoffen.

Zij werden echter door de beschaafde Grieken nooit onvermengd gedronken: zulks gold voor een blijk van onbeschaafdheid; de Scythen echter, die veel handel met hen dreven, dronken graag den onvermengden, zwaren Griekschen wijn.

Ook tegenwoordig wordt op deze wijze nog veel zware wijn gemaakt, als Madera en Malaga. Men voegt er dan zooveel suiker bij, dat zij nog zoet smaken en gaat de verdere gisting tegen door koken.

Behalve deze wijnsoorten, die men de alcoholhoudende bij uitnemendheid mag noemen en die zeer bedwelmend zijn, kan men als tweede soort de wrangere wijnen noemen, waartoe de goede Bordeaux en Bourgogne-wijnen behooren. Deze danken hun meer pittigen smaak aan het looizuur, dezelfde stof, die uit eikenschors wordt getrokken en bij het leerlooien dienst doet. Deze wijnen behooren tot de meest gezonde dranken, daar het looizuur op de maag een gunstige uitwerking uitoefent en het alcoholgehalte veelal niet meer dan een paar procent bedraagt.

De derde soort, de zure wijnen, zijn de minst waardige: zij bevatten vooral wijnsteenzuur, dat niet zoo goed is voor de gezondheid. De kostbaarste wijn is de champagne, aldus genoemd naar het land, waar hij het meest wordt gewonnen, hoewel ook andere wijnen wel zoo te bereiden zijn, dat zij, evenals de champagne, meer koolzuur dan alcohol bevatten.

Men onderscheidt nog gewonen wijn en ‘grand vin’; de laatste bevat allerlei plantensoorten, die een bijzonderen smaak en geneeskracht geven.

Vele wijnsoorten worden echter met andere stoffen vervalscht, of ook wel zonder druivensap geheel kunstmatig bereid. Daar op die wijze het gehalte aan alcohol en dus de bedwelmende kracht naar willekeur kan worden vergroot, zijn deze vervalschingen dubbel te bejammeren.

Een vijand van den telegraafkabel. -

Het is reeds meermalen voorgekomen, dat de onderzeesche telegraafkabels door zeedieren beschadigd zijn geworden, maar tot dusver had men nooit precies kunnen uitvorschen, tot welke soort zij behoorden, en er nu eens de zeeschildpadden, dan weer de haaien of zelfs sommige knaagdieren onder de insecten op aangezien. Thans evenwel heeft men door het vinden van een corpus delicti den schuldige ontdekt, die in het telegraphisch verkeer tusschen Singapore en Penang eenigen tijd stoornis heeft teweeggebracht.

Zeggen wij eerst, hoe zoo'n onderzeesche telegraafkabel is samengesteld. De zeven tot overbrenging van den electrischen stroom dienende koperdraden zijn besloten in een stevig omhulsel van gutta-percha, waaromheen een dik weefsel van hennep is gewonden, dat ten slotte nog van dunne ijzerdraden, die alweer met gutta-percha zijn overtrokken, is omgeven,

Nu was er in bovenbedoelden kabel een gat gekomen en waren zelfs drie der koperdraden doorgesneden, maar in het gat stak een stuk tand van een zaagvisch. Naar de meening der bij het onderzoek tegenwoordige natuurvorschers heeft het geval zich waarschijnlijk als volgt toegedragen. Een zaagvisch zoekt zijn middagmaal, waarbij hij gewoonlijk met zijn zaag, met scherpe tanden bezet, als met een zeis links en rechts in het slijk maait, om zoo allerlei zeebewoners machtig te worden. Bij deze bezigheid kwam hij te dicht in de nabijheid van den telegraafkabel, hieuw daarin, voelde zich gevangen, werd onwel, en rukte zoo lang tot de tand afbrak, maar niet alvorens in den kabel een gat te hebben gemaakt.



illustratie
een palmenwoud bij een overstrooming van den nijl.


In zijn eigen val gevangen. -

In het dorp X. was een plaats als dominee vacant. Twee candidaten in de godgeleerdheid dongen er naar en waren beiden uitgenoodigd een proefpreek te komen houden. De eerste candidaat, die een weinig luchthartig was, had geen woord van de preek, die hij wilde houden, op het papier geschreven, ja, zelfs nauwelijks daarover nagedacht. Hij verliet zich geheel en al op zijn bekwaamheid. De andere daarentegen had zijn flink in elkaar gezette en uitgewerkte preek heelemaal opgeschreven en meegenomen. In het hotel hadden beide collega's en concurrenten toevallig hun kamers naast elkaar, en de luchthartige candidaat hoorde, hoe de andere nog laat in den avond zijn preek ijverig en luid opzegde. Daar hij de kunst van stenographeeren verstond, viel het hem gemakkelijk, de heele preek van zijn mededinger op het papier te brengen en daarna van buiten te leeren.

Daar overeengekomen was, dat hij het eerst zou preeken, twijfelde hij er niet aan, door het opzeggen van diens preek zijn mededinger in doodelijke verlegenheid te brengen.

De andere candidaat kon zijn ooren niet gelooven, toen hij den volgenden morgen zijn collega zijn eigen preek, zin voor zin woord voor woord hoorde houden, en in het eerste oogenblik was hij niet weinig uit het veld geslagen. Weldra begreep hij, dat zijn collega hem een onwaardige poets gespeeld had en kreeg spoedig al zijn kalmte terug. Toen de eerste geëindigd had, besteeg ook hij den kansel en zei: ‘Geachte toehoorders! De zoo juist gehoorde preek is zoo voortreffelijk, dat ik niet in staat ben een betere te houden. Daar men echter van het goede niet te veel kan hebben, zoo wil ik, tot stichting der gemeente, die zelfde preek nog eens houden.’

En woord voor woord hield hij thans zijn eigen preek, die de gemeente zooeven gehoord had, nog eenmaal. Verbaasd over zulk een kolossaal geheugen, dat de candidaat in staat stelde, na ze eenmaal gehoord te hebben, woord voor woord een lange preek na te zeggen, koos de gemeente juist hem.

Dat de andere candidaat over de gevatheid van zijn collega op zijn neus keek, kan men zich voorstellen.

De ramp van China. -

Dit is de bijnaam van de Gele Rivîer, die wel het record slaat in het aanrichten van verwoestingen. In honderd jaar tijds heeft zij haar bedding viermaal verlegd, en haar tegenwoordige uitmonding in zee is 480 kilometer van haar vroegere verwijderd. Zij loopt door een groote vlakte en wordt gevoed door tallooze bijrivieren, die in het noorden op een gebergte ontspringen. Als het smelten der sneeuw op deze bergen met overvloedige regens samenvalt, ontstaan geweldige overstroomingen. Hierdoor moeten in de laatste drie eeuwen tien millioen menschen zijn omgekomen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken