Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Noord en Zuid. Jaargang 3 (1880)

Informatie terzijde

Titelpagina van Noord en Zuid. Jaargang 3
Afbeelding van Noord en Zuid. Jaargang 3Toon afbeelding van titelpagina van Noord en Zuid. Jaargang 3

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.30 MB)

Scans (28.20 MB)

ebook (3.44 MB)

XML (1.19 MB)

tekstbestand






Genre

sec - taalkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Noord en Zuid. Jaargang 3

(1880)– [tijdschrift] Noord en Zuid–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 119]
[p. 119]

Beantwoorde vragen.

Vraag.

Wat is slag in raadslag?

Antw.

Ons werkw. slaan had oudtijds onder een tal van andere w. verloren beteekenissen ook die van door slaan te voorschijn brengen, maken, of ook smeden, gelijk we nog herkennen in ons tegenwoordig muntslaan. Gelijk men nu overdrachtelijk smeden bezigde in verbinding b.v. met een plan, een aanslag, zoo werd bijv. een gelijke metphora slaan (= maken, tot stand brengen) met een object raad (= plan) gebruikt.

R.

Vraag.

Is het verkleinwoord van meid meisje? Zoo ja; hoe komt het dat de d in eene s overgaat?

Antw.

In meisje herkennen we twee deminutiefsuffixen, nam. het achtervoegsel sa (dat alleen b.v. voorkomt in loeres, dreumes, Koos, Mies enz.) en het achtervoegsel în, later ijn. Samengetrokken werd dit sa + în = sîn, dat met de gewone verzwakking van den klinker des uitgangs in sen overging. Zoo verklaart zich het Middelnederlandsche meissen, uit een vroeger meissîn, uit meid + s(a) + în (met assimilatie der d aan de volgende s.) Uit dit onl. meissen heeft men nu later, toen meen geen deminutiefsuffix- en, maar wel een -je kende, ons tegenwoordige meisje gevormd.

R.

Vraag.

Wat is het verschil tusschen burgerlijk recht en burgerschapsrecht?

Antw.

Burgerlijk recht is de verzameling van wettelijke bepalingen omtrent de rechten, de aanspraken, welke de burgers onderling kunnen doen gelden. De uitdrukking is een vertaling van het Lat. jus civile. Burgerschapsrecht, of liever, zooals men gewoonlijk zegt, burgerrecht is de reeks van aanspraken, welke de burger van een staat kan maken op deelneming aan de regeering, als b.v. het recht afgevaardigden te kiezen voor gemeenteraad, provinciale staten en Staten-Generaal, het recht om zelf als afgevaardigde in een dezer colleges gekozen te worden, enz.

Batavus.

Vraag.

In Aflev. 5 (Jrg. II.) wordt in ‘de samenstelling der werkwoorden’ geen melding gemaakt van de verba, wier eerste lid zelf een verbum is. Hoe is dat te verklaren?

Antw.

Zie hierover V. Helten, Kl. Sprkk. I (2de dr.), § 62.

R.

[pagina 120]
[p. 120]

Vraag.

Zijn de woorden:

zich berouwen, dankelijk, droefbode, eenlijkheid, in gedenken van, het gedenken (de herinnering) hardnektheid, huiverlijk (bv. - ontzag), jolijselijk, medewusting, optuiten (in de lokken -): revelkallen, op de spraak raken, waardigen, waarwoordig, waarwoordigheid, zitte, zuiverlijk (bv. tarwebrood) verouderde woorden? (Zij worden alle bij Mevr. Bosboom gevonden.)

Antw.

Bij eenige lectuur van auteurs der 17de eeuw zijn al deze woorden vaak genoeg aan te treffen. Onze tegenwoordige taal kent ze niet meer, zelfs niet in den deftigen stijl, die zich anders toch zoo gaarne van archäismen bedient. Alleen op de spraak raken is hedendaags nog vrij algemeen, ook in lageren stijl, gebruikelijk.

R.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken