Ons Erfdeel. Jaargang 11

muziek

European Stabat Mater van Vic Nees.

Het mag wel een hoge zeldzaamheid worden genoemd dat de kompositie van een Vlaams toondichter gekreëerd wordt in een Waalse stad. Vic Nees heeft dat genoegen mogen smaken, toen een koorgroep van ongeveer tweehonderd zangers, samengesteld uit Vlaamse en Waalse koren, zijn ‘European Stabat Mater’ te Namen uitvoerde o.l.v. de Gentse koordirigent Kamiel Cooremans. Die verklanking betekende meteen de inzet van de koncertdagen uit de internationale koorontmoeting ‘Europa Cantat’ (29 juli - 6 augustus 1967), waarop meer dan drieduizend jonge zangers uit alle hoeken van Europa waren samengekomen om o.l.v. de beste Europese koordirigenten én in een entoesiaste sfeer van kameraadschap te musiceren.

Dat de naam van Vic Nees, geboren te Mechelen in 1936, in het Vlaamse, laat staan in het internationale muziekleven nog geen grote weerklank heeft gevonden, is hoegenaamd niet te verwonderen. Buiten enkele liederen, een weinig klavier- en orgelmuziek heeft Vic Nees nagenoeg niets anders getoonzet dan koormuziek. En zelfs in dat genre heeft hij nog geen kwantitatief grote prestaties geleverd. Maar het weinige dat hij tot op heden van de pers liet komen (volksliedbewerkingen, psalmen, motetten, koorliederen en een Stabat Mater) is wel van zo'n uitzonderlijk gehalte, dat hij ontegensprekelijk als de belangrijkste hedendaagse Vlaamse koorkomponist beschouwd mag worden. Door haar verantwoorde vokale konceptie, haar verjongde uitdrukkingskracht en rijke



architektuur is zijn koormuziek een oaze in de hedendaagse koorliteratuur, die nog al te gemakkelijk verankerd blijft in romantische of post-romantische opvattingen en technieken. In zijn stijl knoopt Vic Nees direkt aan bij de hedendaagse Duitse koorpolyfonie, die met prominente komponisten als Hugo Distler en Ernst Pepping, de koormuziek in een gezonde en vernieuwende richting heeft gestuurd. Toch heeft Vic Nees zich niet in dat ene model vastgeschroefd. Op die soliede basis heeft hij met de tijd een eigen klankidioom uitgewerkt dat in zijn jongste werk, ‘European Stabat Mater’ een revelerende indruk heeft nagelaten. Het werk is

[p. 171]

getoonzet voor alt, tenor en gemengd a-capella-koor. Het koor zingt de strofen van de Latijnse sequens en de solisten interpoleren schrijnende teksten in de Engelse taal. Die profane gedeelten zijn in een dramatische recietstijl gegoten, waarvan de grillig gesneden melodie in een vrije tonaliteit gebed ligt. De koorpartituur is oneindig geschakeerd; zij varieert van eenstemmige cantilene, over kontrapuntische dichtheid tot een rijpe polyfonie en eigentijdse ekspressie-middelen zoals scherpe dissonantwrijving, verhevigde ritmiek en imponerende klanktrossen. Alles bij elkaar is deze nieuwe kompositie van Vic Nees een aangrijpend en pregnant koorwerk, dat zowel naar vormgeving als tekstinterpretatie representatief is voor de hedendaagse koorliteratuur.