Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Ons Erfdeel. Jaargang 11 (1967-1968)

Informatie terzijde

Titelpagina van Ons Erfdeel. Jaargang 11
Afbeelding van Ons Erfdeel. Jaargang 11Toon afbeelding van titelpagina van Ons Erfdeel. Jaargang 11

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave



Genre

proza
sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Ons Erfdeel. Jaargang 11

(1967-1968)– [tijdschrift] Ons Erfdeel–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

De verwarrende, groteske skepsis van Pieter Engels.

Nieuwe produkten van de Engels-Organisatie.

EPO is een inmiddels ingevoerd merk. De ‘Engels Product Organization’ geleid door de tans 30-jarige (Pieter) Engels, geboortig uit Rosmalen, is een voortreffelijke handelsonderneming, die met grote inventiviteit een zeer eigen image wist op te bouwen.

 

Nog onlangs presenteerde de organisatie haar produkten op een kunstbeurs te Parijs, de zogenaamde ‘Vijfde Biennale voor jonge kunstenaars’, waar zij niet nalieten indruk te maken, en dit hoewel - zoals kritikus Jan Donia terecht heeft opgemerkt - de werken niet door een afgewogen reklamekampagne begeleid werden. Na de ‘gerepareerde meubels’, de obstakels en de lakjassen, toont nu Galerie 20 aan de Keizersgracht te Amsterdam de recente werken: panelen of dashborden voor elektrische apparatuur, uit karton geknipte reliëfs en frames of ramen of sponningen, perfekt gemonteerd in harde, witte materialen met veel clean nikkel of aluminium. Als een letterlijke ‘uitbeelding’ van de ‘shaped canvas’, het vreemdhoekige Amerikaanse schilderij, konstrueerde Engels ook een soort geknakte spieramen, waarbinnen het zware canvas gespannen werd met logische, maar toch bijna dramatische vouwen. Onbeschrijfbare zaken, waarvan details wel als gewone voorwerpen herkend worden (bijvoorbeeld de snoeren en stekkers van de elektrische panelen) maar die in hun kontekst de nieuwheid van het objekt alleen maar verhogen.

Estetiek en betekenisgeving.

Toevalligerwijs ontvluchtte ik mijn kamer, waar elektricien, telefoonaanlegger en timmerman zich moeite gaven om stopkontakten en draden en allerlei noodzakelijk kommunikatiegerei zoveel mogelijk aan het oog te onttrekken. Dat wil men toch graag, nietwaar, om vervolgens schilderijen en tekeningen op de wanden zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen; daar breekt een esteet zich behoorlijk 't hoofd over. Om dan terecht te komen voor Engels' recente panelen, die nu juist niets anders doen dan stekkers en snoeren, zij het prachtige en degelijke, onder 't oog te brengen. Wie zo'n werk in huis haalt, voert in het zicht wat hij er eerst zo nauwkeurig verborg. Maar het is zo gek nog niet dat te doen. Aldus tenminste Engels. En ik stem in, zij het met moeite.

 

Opnieuw heb ik bij de ontmoeting met het werk van Engels het gevoel dat hij een estetiek maar vooral een betekenis-geving aan dingen presenteert, waar ik nog niet aan toe ben, maar die ik - omdat hij vóór is - straks zal waarderen.

 

Ik ben bijvoorbeeld nog geneigd een vouw in een scheluw schilderij te verfoeien en met uitspieën weg te werken. Engels maakt al iets van die vouw; zoals hij schoonheid ont-

[pagina 159]
[p. 159]

lokt’ aan formica, nikkelen autoversiering, aan die opzichtige grote ronde deurknoppen voor glazen warenhuisdeuren. Hij beleeft een, altans voor mij, werkelijk geheimzinnig plezier aan dure kitsch, aan kapotte - zij het dan wel uitvoerig herstelde - dingen, en nu en dan aan elektrisch gerei.

 

Strikt genomen zijn die moderne platte kontaktdozen zo lelijk ook niet; zeker niet als zij gevijven, ruitsgewijs op een rechte lijn zijn aangebracht. En zo zinloos niet: zodra het paneel is aangesloten staan we in vijfvoudige kommunikatie met elektrische mogelijkheden; en welke?

 

Van links naar rechts op het afgebeelde paneel: floor-lamp, electric..., electric chair, television en electric toothbrush. Geen van hen is onmisbaar. Rest zelfs een snelle berekening of met deze set wel voldoende kommunikatie verstrekt wordt. Een nieuw zicht geven op een stuk van onze werkelijkheid, dat is toch een van de dingen, die kunst kan uitwerken. Als Engels' werken dat doen, voel ik meteen dat mijn ogen tekort schoten; Engels brengt mij dat, zoals veel kunstenaars van vandaag, heel ironisch onder ogen, hij beleert me, maar ik moet bekennen dat hij gelijk heeft. Engels zegt: het bestaan is de verandering + omgekeerd.

 

En zo eindigt deze super-commercial met een Chinese wijsheid (‘zijn is veranderen - laat ons veranderen opdat wij zijn’) oud als Zen, aktueel als Mao Tse Toeng.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken