Opuscula Selecta Neerlandicorum de arte medica. Jaargang 1937

Aan de lief-hebbers van de thee.

't Is de mode wanneer men een Tractaat gemaakt heeft voor 't publyk, dat men sich verkiese een Patroon, die het selve defendere tegens de attacquens van menschen, welke uyt nyd, onverstand, of eenig ander quaad principie sich niet ontsien, van sonder reden, en tegens reden te blameren een werk, dat men geschikt heeft tot het gemene nut. Maar 't is niet om die reden, dat ik U E dit Tractaat opdrage: 't heeft een Patroon, die 't wel sal defenderen; die is de reden in de raisonnabele Personen, en dese Patroon heeft d'authoriteit niet van noden, om dat se de onversoenelijke vijand is van de reden: want 't is de reden alleen, welke yemand persuaderen moet, selfs in de dingen, die 't begrip van de reden in dit leven passeren, 't Is

[p. 133]

mistakes of doctors, surgeons, dispensers and midwives etc.. Is hall in the preface justify myself still more fully. For the present I rejoice that the time is coming when truth will triumph and true medicine obtain the upper hand, and just as in Germany, France and England many good doctors are rising up, so Holland must not allow itself to be any longer maltreated by doctors in name, and the good doctors who are here and who share the many new good discoveries with other nations, must not spare any pains to get rid of the old bad maxims, so bringing the medical faculty to its true dignity. I take the first step and declare war against all doctors in name only, with their suite of followers. So I shall continue to work, and risk the success of my work which I undertake in the service of our Nation, with no other interest than the satisfaction of my conscience: since I do hot profess to give anything to you Reader in my treatise on tea, except as much information as will lead you to drink with pleasure this agreeable drink to the conservation of your life and health, so that you may in a healthy body possess a soul taught, by the influence of God's grace, the wisdom and virtue which is life and the true joy of the life here below and of that which is to come hereafter.

To the lovers of tea

It is the fashion when writing a treatise for publication, to choose a patron to defend it against the attacks of those who, through envy, lack of knowledge or any other bad motive, do not hesitate to blame without reason and against reason, a work which one has intended for the welfare of the public. But it is not for that reason that I commend this treatise to you: it has already a patron who will defend it, viz. the reason in all reasonable persons, a patron who does not need authority, which is the implacable enemy of reason: because it is reason alone which can persuade anyone, even concerning the things which are beyond the understanding of reason in this life. He is a vain person who believes anything without reason or against

[p. 134]

een ydel mensch, die yets gelooft sonder reden, of tegen reden en enige waarheit omhelst uyt gewoonte, of om d'authortieyt van yemand, hy zy ook wie dat hy zy: men moet selfs nog Engel, nog God gelooven, soo sy sonder reden, of tegen reden ons yets quamen boodschappen, om dat God ons de reden gegeven heeft, om ons te verligten en door dat licht te doen kennen, al wat men kan, of moet kennen. Hoe wel 't niet altijd de reden is, 't geen de menschen daar voor nemen, en 't verstand van haar is soo verswakt, en verduystert, dat sy schijnredenen voor ware flikkeringen voor 't licht, en apparentie van waarheyt voor de waarheyt selfs meestentijd aannemen.

Dit is een van de grootste ongelukken van dit leven, en men heeft daar aan soo veel te minder deel, als men meer reden heeft, en gebruyk van de reden maakt: ik heb my in dit Tractaat geleid (soo veel 't mogelijk was) door dat licht, en 't selve sal mijn werk moeten defenderen met enigen te doen ingaan in mijn sentimenten een anderen te overtuygen van haar dwalingen.

Ik verkiese dan U E niet tot patronen, om door uwe authoriteit yemand te persuaderen, dat ik de waarheit gesegt hebbe; ik pretendere, dat niemand yets aanneme, als 't geen hy na een goed ondersoek bevind waar te zyn. 't Is evenwel dikwils waar, dat men yemand op verscheide wijsen kan behulpsaam wesen in dat ondersoek, en 't is dese reden, waarom ik U E dit Tractaat opdrage. Gy hebt geen liefde voor dit kruyd, als om dat gy enige versekering hebt van syn kragten; of soo gy nog niet versekert zyt, laten u mijn redeneringen verder sekerheit geven, en daar anderen my niet wel sullen begrypen, of geloven, (soo 't u belieft) assisteert mijn swakke Pen met uwe mondelinge welsprekenheyt, op dat een yegelijk volkomen onderricht zij van de groote kragten van onse Thee. 't Is dit alleen dat ik soeke in dese Bladeren te effectueren. Ik begeer nog eer, nog gunst, nog dankbaarheit voor mijn moeite; ik vrees niemands oordeel; ik laat een yegelijk syn gedagten, syn tong, en syn pen in een volkomene liberteit, om mijn werk te censureren, te proberen, of te improberen, na 't behoort. Ik heb hier geen ander interest, als te zyn in een Christelijke dispositie.

UE

Ootmoedige Dienaar

Cornelis Bontekoe.

[p. 135]

reason, and who accepts a truth out of custom or on the authority of anyone whoever he be; one should not believe the angels or God if they sent us messages without or against reason, because God has given us reason to enlighten us, that we should, through that light, know all we can or ought to know. Although what men sometimes take to be reason is not always reason, and the understanding of reason is so much diminished and darkened, seeming reason being taken for true light, and the appearance of truth for truth itself.

This is one of the greatest catastrophes of this life, but the more reason one has and the more one uses one's reason, the lesse one is affected by such a catastrophe. I have in this treatise, as far as I possibly could, allowed myself to be led by that light and the same light will defend my work, by leading some people to agree with my sentiments, convincing others of their mistakes.

Hence I do not choose you to be my patrons, to persuade others by your authority that I have spoken the truth: I presume that no one will accept anything as true, except what he finds to be so, after a thorough investigation. Still it is often true that one can be helpful to some one else in various ways in that investigation, and that is why I commend this treatise to you. You can have no love of this herb unless you have been assured of its beneficial powers: and if you are not yet assured of them, let my reasoning give you some further assurance, and since others will neither understand nor believe me, assist if you will, my weak pen by your convincing powers of speech, so that everyone may be sufficiently well informed as to the great powers of our tea. This is all I have sought to attain in these pages. I desire neither honour, nor favour, nor thanks for my trouble; I fear no one's judgement; I leave everyone free in his thoughts, his tongue and his pen, to censure my work, to test it, or not to test it, as it seems best to him. I have no other interest than to be of a Christianlike disposition.

Your

humble servant

Cornelis Bontekoe.