Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Pharmacopaea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheek (1686)

Informatie terzijde

Titelpagina van Pharmacopaea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheek
Afbeelding van Pharmacopaea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheekToon afbeelding van titelpagina van Pharmacopaea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheek

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.87 MB)

ebook (2.97 MB)

XML (0.35 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/natuurwetenschappen/geneeskunde


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Pharmacopaea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheek

(1686)–Anoniem Pharmacopaea Amstelredamensis–rechtenstatus Auteursrechtvrij

in welke allerlei medicamenten, zijnde tot Amsterdam in 't gebruik, konstiglijk bereid worden


Vorige Volgende

Sectio VIII. Van de Trochiscen.

Agaricus Trochiscatus.

NEemt het poeder van dry oncen witte en ligte Agaricus, maakt hier met Canariwijn, in welke twee drachmen Gember sijn geweikt, Trochisci van.

Sy doen alle slijm en taye vogten uit het lijf purgeren tot een drachme ingegeven.

Trochisci albi Rhasis, oft Sief album.

Recipe Cerussae met roos-water gewassen, drach. decem.
Amyli, unc. sem.
[pagina 138]
[p. 138]
Gummi arabici,
          Tragacanthi, ana drach. duas.
Caphurae, drach. sem.

Maakt met wit van een ei daar koekjes van diese met opium wil hebben, kan der een drachme by doen.

Men gebruiktse in alle oog ontstekingen en oogpijn om te verkoelen. Men kanse ook uiterlijk gebruiken om te cicatriseren. Tot een drachme werden sy in de oogwaters gedaan.

Trochisci Alhandal.

Neemt ligte en witte Coloquint, van haar zaden gesuivert, klein gesneden en met een weinigjen olie van rosen gestampt, unc. decem.

Gummi arabici,
          Tragacanthi,
Bdellii, ana drach sex.

Gestooten zijnde, maakt met rosewater een mucilago uit de tragacant, soo veel ontrent dat genoeg is om de poeders tot een masse te brengen en trochisci daar uit te maken, die men in de schaduwe droogen kan.

Deselve doen alle slijm uitdrijven en uit alle deelen uitsuiveren

Dosis een half en heele scrupel.

[pagina 139]
[p. 139]

Trochisci Alkekengi.

Recipe Fructuum alkekengi, drach. tres.
Boli armeniae verae, unc. unam.
Gymmi arabici,
          Tragacanthi,
Sanguin, draconis in lachrymis,
Thuris,
Amyli,
Succi glycyrrhizae,
Amygdalorum amarorum,
Nucleorum pini,
Sem. Papaveris albi, ana drach. sex.
          Citrulli,
          Cucurbitae,
          Melonum, ana drach. tres & sem.
          Apii,
          Hyoscyami,
Succini,
Opii praep. ana drach. duas.

 

Alles gestooten zijnde stampt met sap van Alkekengi daar een massa af om Trochisci te maken.

Men gebruiktse in de heete pis, versworen nieren, blaas, pisleiders &c. item om graveel, en pijn der nieren te stillen: reinigt alle innerlijke sweringen, en scherpigheid in 't water maken, doet de opge-

[pagina 140]
[p. 140]

stopte pis en droppelpis loopen.

Dosis een drachme.

Trochisci bechici albi.

Recipe Sacchari albissimi libr. unam.
          Canti albi,
          Penidiati, ana. unc. quatuor.
Rad. iridis florent, unc. duas.
Amyli. sesqui unciam.

Tot een Poeder gestooten zijnde maakt met rooswater en Gum tragacant een slijm om kleene koekjes te maken.

Zy dienen in alle gelegentheden van de borst, heesse keel en in de fluimen op te geven, stillen ook den hoest, wanneer men somtijds een koekjen in de mond houd.

Trochisci Capparum.

Recipe Cort. Rad Capparum,
Gummi ammoniaci,
Sem. agni casti, ana. drach. sex.
          Nigellae,
          Nasturtii,
Fol. calaminthae,
          Rutae,
Rad. acori,
          Aristolochiae rotundae,
[pagina 141]
[p. 141]
Amygdalorum amarorum,
Succi Eupatorii aq. cond. ana drach. duas.
Rad. Cyperi rotundi,
Fol. scolopendrii. ana drach. unam.

De Amoniac kan men in asijn smelten en by de anderen poederen mengen om een massa daar voorts koekjes af te maken.

Men gebruiktse in alle verstoppingen van Lever, milt en andere ingewanden verdunt alle slijmige en zuure vogten, zijn de miltsugtige seer goed.

Trochisci Cypheos voor de Mithridaat.

Recipe Pulpae Uvarum passarum albarum & pinguium,
Terebinthinae ana unc. tres.
Myrrhae,
Schaenanthi, ana unc unam & sem.
Cinamomi, unc. sem.
Rad. acori veri, drach. novem.
          Cyperi rotundi,
          Spicae nardi indicae,
Cassiae ligneae,
Baccarum Juniperi,
Bdellii, ana drach tres.
Ligni aspalati, oft ligni aloes, drach. duas. & sem.
Croci, drach. unam.
[pagina 142]
[p. 142]

Het poeder gestooten zijnde, kan men de terpentijn onder een weinig geschuimde honig mengen, en voorts met Canary wijn een massa maken om Trochisci te formeren.

Dese Trochisci werden in de Mithridaat gebruikt. Sy zijn voort goed in alle versworen ingewanden.

Trochisci Hedychroi Galeni voor de Theriakel.

Recipe Ligni aspalathi oft Santali citrini,
          Herb. Majoranae,
           Mari Syriaci,
Rad. asari, ana drach. duas.
          Acori,
          Costi odorati,
          Phu Pontici,
Ligni aloes,
Cinamomi,
Schaenanthi,
Olei Nucis moschatae, ana drach. tres.
Cassiae ligneae,
Spicae nardi indicae,
Fol Lauri,
Croci,
Myrrhae, ana drach sex.
Caryophyllorum Plinii sesquiunciam.
Mastiches, drach unam.
[pagina 143]
[p. 143]

Alles wel gestooten zijnde maakt daar met kanary wijn koekjes af, die men met de voorseyde oly sal smeeren, en in de schaduwe droogen.

Dese werden in de theriakel gebruikt.

Trochisci Myrrhae.

Recipe Myrrhae electae, drach. tres.
Lupinorum mund. drach. quinque,
Rad. rubiae tinctorum,
Fol. menthastri,
          Pulegii cervini,
          Rutae,
Sem. cumini,
Assae faetidae,
Sagapeni,
Opopanacis, ana drach. duas.

De gommen kan men in 't sap van artemisia smelten; en met het overige Poeder daar koekjes uit formeren.

Sy dienen om de stonden voort te doen komen, alle slijmigheden te verdunnen, de baring te verhaasten, de doode vrugt, nageboorte en trage kraam-vloed uit te drijven.

Dosis van een scrupel tot een drachme.

Trochisci Rhabarbari.

Recipe Rhabarbari electi, drach decem.
[pagina 144]
[p. 144]
Succi Eupatorii aq. cond. unc. sem.
Flor. rosarum rubr. drach. tres.
Rad. asari,
          rubiae tinctorum,
          spicae nardi indicae,
Fol. absinthi,
Sem. anisi,
          Apii, ana drach. unc.
Amygdalorum amarorum, unc. sem.
Succi absinthii Romani q. s.
M. F. Trochisci.

Zy hebben haar gebruik in de geelsugt, watersugt, qualen der lever en milt, alle verstoppingen en quade vogten.

Dosis een drachme.

Trochisci Scillitici voor de Theriakel.

Neemt een seer versche en witte Scilla van haar uiterste basten en houtagtige wortel gezuivert, kneedse in tarwen zuurdeeg; en laatse onder d' asschen of in den oven gaar braden, of tot 'er rondom een bequame korst gebakken is, doet dan het deeg daar rondom af, snijd de selve dan met een houte mesjen.

Neemt dan een pond van dese dus bereide Scilla, Farinae orobi of Lupini, agt oncen.

[pagina 147]
[p. 147]

stampt alles te degen onder een, en maakt daar koekjes af, die men in de schaduwe droogen sal.

Dese werden voor de Theriakel gemaakt, zijn bequaam om alle slijm te verdunnen.

Trochisci terrae sigillatae.

Recipe Terrae sigillatae, of boli arm. verae unc. sem.
Acaciae verae,
Hypocystidis,
Sanguinis draconis in Lacrymis,
Gummi arabici assati.
Amyli assati.
Lap. Haematitidis,
Coralli rubri,
Succini,
Spodii ex ebore,
Balaustiorum,
Rosarum rubrarum,
Antherae, seu sem rosarum,
Sem. portulacae assatorum,
Nucum cupressi,
Cornu cervi,
Thuris masculi,
Croci,
Opii praeparati, ana drach duas.
Sem. papaveris nigri,
Margaritarum.
Gummi tragacanthi, ana drach unam. & sem.

Alles wel gestooten zijnde, soo maakt

[pagina 148]
[p. 148]

met Sap van plantago daar Trochisci af.

Zy doen alle bloedvloed stoppen, als ook allerley soort van buikloop.

Dosis een drachme.

Trochisci Viperini voor de Theriakel.

Dese werden uit Italien, Venetien of Padua, Vrankrijk en elders van daan ontboden.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken