Reis van Jan van Mandeville

Vanden berch yoye.

Jtem bi jherusalem op ij milen na es die berch joie, die scone es ende bequamelijc. Daer leit sinte samuel die prophete jn een herde scoen tumbe. Ende men heet desen berch monte joye, omme dat hi ioie ende blijsscap den pelegrinen gheeft. Want van daer sien si eerst die stat van jherusalem, die van desen lande darwaert gaen. Jtem tusschen jherusalem ende den berch van oliueten so is dat dal van josaphat. Ende beneden der muren vander stat te middeweghen van desen dale es dat beexkijn ende waterkijn van cedron datmen hyet torrens cedron, dats te segghen: lopende beke van cedron, ende ouer dese beke dwers

[fol. 47va]

lach dat hout des crucen ons heren ende men ghinc daer ouer als een brugghe. Ende daer bi opt water staet enen put, daer in dat noch es die voet vander calumpnen, daer onse here eerstwerf was an ghegheselt ende herde zere mishandelt. Jtem ten middeweghen van desen dale van josaphat es onser vrouwen kerke, jn die welke sijn xliiij trappen onder daerde tote onser vrouwen graue. Ende doe onse vrouwe sterf, doe was si lxxij jaer out. Ende bi desen graue van onser vrouwen so staet een outaer, daer onse here sinte peter vergaf al sine zonden. Ende daer bi te westen waert beneden desen outaer staet een fonteyne, die comet vten aertschen paradyse. Ende weet dat dese

[fol. 47vb]

kerke es herde neder an daerde ende bina al binnen der aerden, mer jc waen wel, dat si eerstwerf also niet ghemaect en was, mer om dat jherusalem dicwille ghedestrueert en ghestoort gheweest heeft ende die muren neder gheworpen ten dale waert so es die aerde ghehoghet ende daer omme es die kerke so neder onder daerde. Ende nochtan seydtmen daer int lant ghemeenlike, dat daerde van haer seluen ghewassen es, sint dat onse vrouwe daer begrauen was. Ende si segghen ooc, dat si alle daghe wasset zonder twiuel. Jn dese kerke van onser vrouwen plaghen zwerte moneken te wonen, die enen abt hadden ende bi deser kerken neuen die rootse, die getsemani hiet, staet een cappelle daer onse here ghecust was van judas ende vanden ioden gheuanghen. Ende daer liet onse here sine jon\gheren,

[fol. 48ra]

doe hi bidden ghinc, eer hi wart gheuanghen, daer hi bat ende seyde: pater si fieri potest transeat a me calix iste, dats te segghen: vader ofte moghelijc si so lide desen kelc van my. Ende als hi weder quam tot sinen disciplen vant hise slapende. Ende aen dese rootse van getsemani neuen dese cappelle staen noch die littekene ons heren vingheren van dien dat hi hem hilt aen die rootsen, doen die joden vinghen ende op geen zide also verre, alsmen met enen steen werpen mochte ten zuden waert staet een cappelle, daer onse here zweette bloet dropplen. Ende daer neuen staet des conincs josaphats graf, na wien dat dal sinen name heeft. Dese josaphat was coninc vanden lande ende hi wart bekeert van enen heylighen man, een clusenaer, ende dede vele goeds. Ende noch

[fol. 48rb]

opwaert een boghe scote ten zwden waert es een kerke, daer sinte jacob ende zacharias begrauen waren. Jtem beneden desen dale es die berch van oliueten ende is also gheheten om datter vele olijfboom wassen. Dese berch van oliueten es hogher dan die stat van jherusalem. Ende daer omme sietmen wel van desen berghe alle die straten van jherusalem herde bi ende na ende tusschen desen berch ende jherusalem en staet niet dant dal van josaphat, dat niet herde breet en is. Van desen berch van oliueten voer onse here ten hemele waert opten asdensioens dach. Ende noch bekent men wel daer in die stene dat littekene van sinen slinkeren voete. Ende daer staet een scoon kerke, daer een abt ende canoniken in pla\ghen

[fol. 48va]

te wonen ende daer neuen in xxviij passen na es een cappelle, daer een steen in is, opten welken onse here plach te predicken die achte salicheden, die beghinnen: salich sijn die arm sijn van gheeste et cetera. Ende daer leerde hi sinen jongheren den pater noster ende screeft met sinen vingheren in enen steen. Ende daer bi staet een kerke van sinte maria egypciaca, daer si leit in een tumbe. Ende daer op dander zide ten oosten waert in iij boghescoten na staet bethfage, daer onse here sinte pieter ende sinte jacob zande opten palmdach om die eselinne ende daer sat hi op.