Reis van Jan van Mandeville

Die heylighe steden tusschen bethanien ende der jordanen ende ander dinc.

Jtem die van bethanien wil gaen ter jordanen waert daer toe es bi na een dachuaert doort gheberchte te gaen vol wildernissen ende van bethanien ten oosten waert toten groten berghe, daer onse here vastede die xl. daghe, sijn wel vj milen. Op desen berch wart onse here ghedraghen ende wart daer becoort vanden viant, die hem seyde: Dic ut lapides isti panes fiant, dats te segghen: segghet dat dese stenen broot worden. Op desen berch in dese selue stat plach een scoon

[fol. 49vb]

kerke te staen, mer si wert neder gheworpen soe datter nv mer een cluse en staet, die enighe maniere van kerstinen houden die gheheten sijn georgien. Op desen seluen berch woonde abraham langhe tijt. Ende daer om heetment noch die boomgaert abrahams. Ende tusschen desen berch ende boegaert daer loopt een beexkijn ende twater daer of plach bitter te sijn, mer mit elyzeus benedictien des propheten es si zoet gheworden ende goet te drincken. Ende aenden voet van desen berghe ten pleyne waert staet een scone fonteyne die valt in die jordane. Jtem opten berch van jherico sat die blinde ende riep: jhesu fili dauid miserere mei, dats te segghen: jhesu dauid zone ontfermt v mijns ende staphants wart hi ziende. Jtem jn ij milen na

[fol. 50ra]

deser stat van jerico es die jordane ende in eenre haluen milen na es sinte jans baptisten kerke, daer hi onsen here doopte ende daer neuen es jheremien des propheten huus. Jn iij milen na jherico es die dode zee. Omtrent dese zee wast vele aluuns ende alabastere. Ende tusschen jherico ende dese zee es tlant van engaddi, daer plach die balseme te wassen, mer een caliphes dede die boomkijn al vte roden ende deedse te babylonien draghen. Ende noch heetmense die wijnghaert van engaddi. Ende an deen zide van deser zee alsmen van arabien comt es die berch van moabitanen, daer een hol staet, datmen heet tarcaa ende op desen berch balach zoors zoon leyde balaam den priester om inden ban te doen ende om te vermaledyen dat volc van jsrahel. Dese dode zee scheedt lant van iudeen ende van arabien ende dese zee duert van zoaram tote rabe. Twater van deser zee es herde bitter ende zere

[fol. 50rb]

ghesouten. Ende waer enich lant mit desen watere ghenet, het en soude ghein vrucht draghen. Ende tlant daer omtrent verkeert dicwille sijn verwe. Ende van jherusalem toter dese zee sijn ij^c. stadien ende dese zee es v^c ende lxxx stadien lanc ende c. ende l. breet. Ende si es gheheten die dode zee, om dat si niet en loept, want si staet als een poel. Noch mensche noch beesten en souden niet connen in dese zee ghestoruen. Ende dat heeft dicwille gheproeft gheweest, want men daer in warp liede, die die doot verdient hadden, die drie daghe ofte meer daer in bleuen zonder steruen, want si en ontfaet in haer gheen dinghen, die leuen hebben, noch niement en soude moghen van dien watre drincken. Ende die yser daer in leyde, het soude bouen bliuen. Ende die daer in dade een pluum, si soude te gronde gaen ende sincken ende dit

[fol. 50va]

sijn dinghen ieghen nature. Ende men seyt ooc, dat daer verdroncken ende versoncken die v steden, dats te wetene sodoma gomorra adame selomi ende segor biden wille gods mids sonden ieghen nature ende stomme zonden die in hem regneerden, mer segor ouermids die bede van loth wart langhe verdraghen ende gherespijt, want si was onder enen berch gheleghen. Ende noch so sietmen een deel buten den watre vanden muren der steden, alst claer weder is. Ende daer omtrent wassen ooc bome, die alte scone appel draghen ende sijn herde scoon te ziene ende scinen al rijp, mer alsmense breect ofte snijt ontwee, men vint daer in niet dan assche tenen tekene, dat die steden worden mids der gramscap gods verbernt vanden helschen viere te asschen. Sulke

[fol. 50vb]

liede heten dese zee den poel dalphatide ende het hetense sommighe des duuels vloet. Jn dese stat van segor wonde loth een luttel tijts ende daer wart hi van sinen dochteren droncken ghemaecht ende sliep bi hem ende lach ende wan aen hem twee zonen, die hieten moab ende amon. Ende ghi sult weten die sake, waer om si dat daden, want si en saghen daer omtrent niement noch en hoorden sonder haren vader allene, waer bi dat si waende, dat onse here alle die werelt hadde ghedestrueert, also hi die stede bi hem ghedaen hadde, ghelijc dat hi bi noes tiden dede. Ende daer om wouden si by haren vader ligghen om weder gheslachte te maken van hem, soe dat die werelt noch mochte veruolct worden bi hem, want si waenden dat niet meer manne gheweest en

[fol. 51ra]

hadden in die werelt dan haer vader. Ende en hadde hi niet droncken gheweest, hi en hadde bi haer niet gheleghen. Ende die berch bouen segor plach men doe te heten edon ende daer na hietmen seir ende daer na ydumea.