De spieghel der menscheliker behoudenesse
(1949)–Anoniem Spieghel der menscheliker behoudenisse–
Auteursrecht onbekend
[Folio 65a]
| |
Die hem meer scoffieringhen zeide,
Dan men noyt enighen scudde dede.
Hoe mochten zine meer scandeleren
Ende bieden ooc meer onneren
Dan zij begheerden openbare
Barrabam den moordenare,
Dat men dien zoude laten gaen
Ende onsen here ant cruce slaen,
Ende hanghen ooc daer naer
Tusschen twee dieven openbaer.
Met rechte die dit wel anziet,
Zo heift david gode bediet
Bi ziere harpen in waren woorden,
Want ghelijc dat men die coorden
Ende die snaren stide ute trect
Vander harpen / zo was god gherect
Ant cruce met al zinen leden
In over groter pijnlicheden.
Also der harpe luut es zoet
Ende gheift melodye goet,
Daer bi bediet men gode mie.
O wat zoeter melodye
Gaf cristus te dien stonden ./ dat
Hi zinen vader over ons bat
In dat bitterlijc vermanen
Ende roupende met heeten tranen.
Noch gaf hi luut met zoeter snare,
Als hi den eenen moordenare,
Die hem omme ghenaden bat,
Belovede tparadijs na dat
Ende dede hem zo grote ghenade,
Al berieuwen hem zijn zonden spade.
Ende voort als hi van ziere moeder
Sinte jhanne maecte behoeder
Ende hem in zinen laetsten fijn
Beval ziere liever moeder zijn.
Voort dat hem dorste, also hi zeide,
Twelk was om onse zalichede;
Ende als hi zeide daer na zaen:
Het es altemale vuldaen
Ende vulbrocht ./ dat es te weten,
Al dat zeiden die propheten,
Dat hi dor ons zoude liden
Was al vulcommen te dien tiden.
| |
[Folio 65b]
| |
Ende daer na als hi sprac: hely,
Hely lamazabthani;
Dat also vele te zecghen zij:
Mijn god, mijn got, twi laetstu mi?
In dit spel van deser harpe
Die iueden gode met woorden scarpe
Hebben bespot, dat es waerhede,
Bescimpt ende bescerent mede.
Hens niet ghenouch, dat hi alnaect
Vor hem hinc also mesmaect
Van ziere passien onsochte,
Daer hem die iueden toe brochten,
Zine moestene ooc na zijn doot
Besceerne met spottinghe groot.
Dit was wilen bi absaloene
Wel bediet in vreimden doene,
Daer wij of lesen in waerre dinc,
Dat nye van moeder lijf ontfinc
Van scoonhede zijne ghelike,
Ute ghedaen jhesus van hemelrike.
Die scrifture mi over screef,
Dat hi enewaerf hanghende bleef
An eenen boom bi zinen haren,
Daer hi quam up eenen muul ghevaren.
Ende dit zach een zijn weder man.
Tote joab hi ghelopen quam
Ende zeide hem aldus dese dinc,
Dat absalon also daer hinc
| |
[Folio 65c]
| |
Met zinen hare verwerret zere.
Nu was prinche van davids here
Ende daer toe beleeder mede.
Dese joab, daer ic of zeide.
Toten ghonen sprac hi mettien,
Diene daer hanghende had ghezien:
Of dit uwe oghen zaghen,
Twine had dine zelve verslaghen?
Ende die ander sprac, es mi bediet:
Dor davids wille ne dorstic niet,
Dewelke es sijn selves vader
Ende die ons verboot algader,
Dat men hem niet ne mesdoet.
Joab haestem metter spoet
Ende es tot absaloene comen,
Daer hine hanghende heift vernomen
An den boom ter zelver stede,
Also hem de man te voren zeide.
Mettien nam joab, zeidmen mie,
Harde scaerpe glavien drie
Ende dede hem zo grote smerte
Ende stacse hem alle drie int herte.
Tvolc van wapine stont daer bi,
Zach dat hem noch verroerde hi,
Ende waren niet ghepayt daer mede,
Dat hi hadde al die pijnlijchede,
Maer zij dodene in vreimder voeren
Met sweerden, omdat zine zaghen roeren.
Bi absaloene zo merkic dus
Onsen lieven behoudre jhesus,
Om dat absalon, zo ict las,
Die alre scoonste man was
Ende van maecsele zo amoreus,
Ende cristus was ooc precieus
Van ziere ghedaente in waren dinghen,
Voor alle die noyt lijf ontfinghen.
Ende dus es hi ghefigureert
Bi absalon ende ghecompareert.
De welke cristus om onse scout
Ghehanghen was ander crucen hout
Ende met drien glavien dorboort.
Dat zijn drie rauwen in waerre woort,
Dewelke ic in gode bescouwe:
Deerste droufheit ende rouwe
| |
[Folio 65d]
| |
Hadde hi van selves noot
Ende van ziere passien groot,
Die hem zo grote smerte dede.
Die ander rouwe ende droufhede,
Die hi hadde, also ic verzinne,
Dedem ziere moeder grote minne,
Die om de dood van onsen here
Was bedrouft zo over zere.
Ende dat onse behoudre cristus
Ziere moeder zach bedrouft aldus,
Dat dedem also grote pine
Of meerre dan die passie zine.
Die darde rouwe, daer ic te voren
Of begonde, moochdi horen,
Die leet onse here voorghenoemt
Over die zondaren verdoemt,
De welke zondaars zekerlike
Verdoemt bliven ewelike,
Wien zine passie niet zoude vromen
Noch ooc mede te baten comen.
Wattan, al waest, verstaet de dinc,
Dat onse here ter hellen ghinc,
Hine loster niet dan zine vrient,
Die hemelrijc hadden verdient,
Ende die ter hellen laghen ghebonden
Om adaems ons vaders zonden,
Daer die poorte van hemelrike
Om was ghesloten zekerlike,
De welke poorte zonder waen
Niet eer weder was ontdaen,
Eer die zide van onsen here
Was ontloken metten spere.
Nu wiste onse heer ooc wel,
Dat zine passie niet el
Lossen mochte, dat verstaet,
Dan van adame die mesdaet,
Ende dit quam hem meest te rouwen,
Want al was hi zere te blouwen,
Zo dat hi staerf vander pine,
Ende al zach hi die moeder zine,
Bedrouft also bitterlike
Om zine pine zekerlike,
Dit stont niet langhe te gheduren,
Maer ewelike tallen uren
...
...
| |
[Folio 67a]
| |
Die buerse gods ende tghelt mede
Looft hi, also iudas dede,
Die vanden dinghen hem bevolen,
Yet vermindert of heift ghestolen
Of enichsins ontfimelt hi
Tghuend dat hem niet toehorende zij.
Met scaerpen naglen dor slaet
Ons heren voeten die kersten quaet,
De welke pleicht te gaen gherne
Ende liever in de taverne
Of in quaden steden mede
Dan in de kerke om zalichede.
Eenen mensche diemen dwingt daertoe,
Dat hi enighe dueghet doe,
Die hi bedwonghen emmer doen moet
Ende die hi willens niet en doet,
Draghet tcruus, dat es waerhede,
Met simeon, daer ic of zeide,
Die ons heren cruce drouch,
Dat zwaer was ende zere wouch,
Ende ooc zo was onse lieve here
Ghepijnt zo utermaten zere,
Dat hijt niet mochte ghedraghen.
Desen symeon die iueden zaghen
Ende dwonghen hem dat hi tcruce drouch,
Also ic hier tevoren ghewouch.
Een mensche smeed die naglen ons heren,
Daer hi mede was dornaghelt zere,
Die onder de liede in enighen zaken
Strijt of gramscap pleicht te maken.
Een mensche bespot gode openbare,
Also als dede die een moordenare
Die ander luchter ziden hinc,
Die ghone die zecghen enighe dinc
In hare biechte, die zij lieghen,
Daer zij hem selven mede bedrieghen.
Een mensche verhangt hem als iudaes,
Die van hem selven es zo daes,
Dat hi niet roupen wille ghenaden
Ende doen ghenouch van zinen mesdaden.
Een mensche bind met sterken banden
Ons heren ghebenedide handen,
Die niet ghelooft, dat hem zal gheven
God zijn nootdurst bi te leven.
| |
[Folio 67b]
| |
Een mensch wont ooc over zere
Die handen van onsen lieven here
Ende metten naghelen dorslaet,
Die van hem selven es zo quaet,
Dat hi gheene aalmoesene gheift
Vanden goede, dat hi heift
Van onsen lieven here ontfaen,
Want dat es harde quaet ghedaen.
Een man vercoopt tonnosel bloet
Van onsen here om tidelijc goed,
Also die valsche iudaes dede,
Die zijn ghelt ende zijn goed mede,
Dat hem cristus verleent heift,
Om corte ydel glorie gheift.
Een mensche gheift gode ghemanc
Edic ende myrre in enen dranc,
Die heresyen leert tenigher stede
Den lieden over die waerhede
Ende leift ende ooc mede zeit
Heresye of onghelovicheit.
Hi gheift te drinken den maker zijn
Galle gheminghet met ayzijn,
Die offerande te gheven pleghen
Van goede, dat qualic es ghecreghen.
Zij cussen gode van hemelrike,
Also iudas dede valschelike,
Die ghone die hem selven niet scamen
Dat sacrament ons heren lechamen
Te nuttene ende zij te dien stonden
Besmet zijn met hooftsonden.
O zoete jhesu, ic bidde di,
Dattu wils verleenen mi,
Dat ic mi in zo goeden wise
Met dinen helighen lechame spise,
Dat ic blive in dijn gheleede
Ende nemmermeer vandi ne sceede.
Amen
|
|