Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637) (2008)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.00 MB)

ebook (11.07 MB)

XML (23.68 MB)

tekstbestand






Editeur

Nicoline van der Sijs



Genre

non-fictie

Subgenre

vertaling
non-fictie/theologie
bijbel / bijbeltekst(en)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

(2008)–Anoniem Statenbijbel–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Het xv. Capittel.

Wanneer ende hoe sy het vry-jaer moesten houden, vers 1, etc. Een eernstich bevel van het besorgen der armen in Israël met belofte van Godes segen, 7. Vande vrylatinge der gekochte Hebreische knechten ende maechden, Item, hoemen met hen soude handelen, indien sy begeerden te blijven, 12. Van het heyligen des eerstgeboren vees, 19.

1

Ga naar margenoota TEn Ga naar margenoot1 eynde van seven jaren sult ghy eene Ga naar margenoot2 vrylatinge Ga naar margenoot3 maken.

2

Dit nu is de Ga naar margenoot4 sake der vrylatinge, dat yeder Ga naar margenoot5 schultheere, die sijnen naesten sal geleent hebben, vrylate: hy en sal sijnen naesten ofte sijnen broeder niet manen; Ga naar margenoot6 dewijle men Ga naar margenoot7 den HEERE eene vrylatinge heeft uytgeroepen.

3

Den vreemden sult ghy manen: maer wat ghy Ga naar margenoot8 by uwen broeder hebt, sal uwe hant vrylaten:

4

Ga naar margenoot9 Alleenlick, om datter geen Ga naar margenoot10 bedelaer onder u sal zijn: Ga naar margenoot11 want de HEERE sal u Ga naar margenoot12 overvloedichlick segenen in ’t lant, dat u de HEERE uwe Godt ten erve sal geven, om ’t selve erflick te besitten:

5

Indien ghy slechs de stemme des HEEREN uwes Godts Ga naar margenoot13 vlytichlick sult gehoorsamen: dat ghy waer neemt te doen alle dese geboden, die ick u heden gebiede.

6

Ga naar margenoot14 Want de HEERE uwe Godt sal u segenen, gelijck als hy u heeft gesproken: so Ga naar margenootb sult ghy velen volcken leenen, maer ghy en sult niet ontleenen; ende ghy sult over vele volcken heerschen, maer over u en sullen sy niet heerschen.

7

Wanneerder onder u een arme sal zijn, Ga naar margenoot15 een uyt uwe broederen, in eene uwer poorten, in u lant, dat de HEERE uwe Godt u geven sal; so sult ghy u herte niet verstijven, noch uwe hant toesluyten voor uwen broeder, die arm is:

[Folio 89v]
[fol. 89v]

8

Maer ghy sult hem uwe hant Ga naar margenoot16 mildelick opdoen: ende sult hem Ga naar margenoot17 rijckelick leenen, Ga naar margenoot18 genoech voor sijn gebreck, dat hem ontbreeckt.

9

Wacht u, dat in u herte geen Ga naar margenoot19 Belials Ga naar margenoot20 woort en zy, om te seggen; Het sevende jaer, het jaer der vrylatinge, naeckt; dat uwe ooge Ga naar margenoot21 boos zy tegens uwen broeder, die arm is, ende dat ghy hem niet gevet: ende hy over u roepe tot den HEERE, ende Ga naar margenoot22 sonde in u zy.

10

Ga naar margenootc Ghy sult hem Ga naar margenoot23 mildelick geven, ende u herte en sal niet boos zijn Ga naar margenoot24, als ghy hem geeft: want om deser sake wille sal u de HEERE uwe Godt segenen in al u werck, Ga naar margenoot25 ende in alles waer aen ghy uwe hant slaet.

11

Want Ga naar margenootd de arme Ga naar margenoot26 sal niet ophouden uyt het midden des lants: daerom gebiede ick u, seggende; Ghy sult uwe hant Ga naar margenoot27 mildelick op doen aen uwen broeder, aen Ga naar margenoot28 uwen bedruckten, ende aen uwen armen in u lant.

12

Ga naar margenoote Wanneer uwe broeder, een Ga naar margenoot29 Hebreer, ofte eene Hebreerinne, aen u Ga naar margenoot30 verkocht sal zijn, Ga naar margenoot31 so sal hy u ses jaren dienen: maer in ’t sevende jaer sult ghy hem vry van u laten gaen.

13

Ende als ghy hem vry van u gaen laet; so sult ghy hem niet ledich laten gaen:

14

Ghy sult hem Ga naar margenoot32 rijckelick opleggen van uwe kudde, ende van uwen dorschvloer, ende van uwe wijnpersse: waer in u de HEERE uwe Godt gesegent heeft, daer van sult ghy hem geven.

15

Ende ghy sult gedencken, dat ghy een dienstknecht in Egyptenlant geweest zijt, ende dat u de HEERE uwe Godt verlost heeft: daerom gebiede ick u heden dese sake.

16

Maer ’t sal geschieden, als hy tot u seggen sal; Ick sal niet van u uytgaen: om dat hy u ende u huys lief heeft, Ga naar margenoot33 dewijle hem wel by u is.

17

So sult ghy Ga naar margenootf eenen priem nemen, ende Ga naar margenoot34 steken in sijn oore, ende inde deure, ende hy sal Ga naar margenoot35 eeuwichlick uwe dienstknecht zijn: ende aen uwe dienstmaecht sult ghy oock alsoo doen.

18

Het en sal niet Ga naar margenoot36 hart zijn in uwe oogen, als ghy hem vry van u gaen laet; want Ga naar margenoot37 [als] een dobbel-loons dach-looner heeft hy u ses jaren gedient: so sal u de HEERE uwe Godt segenen in alles, dat ghy doen sult.

19

Ga naar margenootg Al ’t eerstgeborene, dat onder uwe runderen ende onder uwe schapen sal geboren worden, zijnde een manneken, sult ghy den HEERE uwen Godt Ga naar margenoot38 heyligen: ghy en sult niet arbeyden met den eerstgeborenen uwes osses, nochte de eerstgeborene uwer schapen scheeren.

20

Voor het aengesichte des HEEREN uwes Godts sult ghyse jaer op jaer eten in de plaetse, die de HEERE sal verkiesen; ghy, ende u Ga naar margenoot39 huys.

21

Ga naar margenooth Doch als eenich gebreck daer aen sal zijn, ’t zy manck ofte blint, [ofte] eenich quaet gebreck, so en sult ghy het den HEERE uwen Godt niet offeren:

22

In uwe poorten sult ghy ’t eten: de onreyne ende de reyne te samen, als een Ga naar margenoot40 rhee, ende als een hert.

23

Ga naar margenooti Sijn bloet alleen en sult ghy niet eten: Ga naar margenoot41 ghy sult het op de aerde uytgieten, als water.

margenoota
Exod. 21.2. Ierem. 34.14.
margenoot1
D. in ’t laetste jaer van alle seven jaren: want het sevende jaer was telckens een jaer der vrylatinge. Vergel. Exod. 21.2. Ierem. 34.14. Alsoo worden elders jaren ende dagen geseyt vervult te worden of vervult te zijn, wanneerse eerst aenkomen ofte loopen. Siet Deuter. 14.28. Ios. 3.2. Ier. 25.12. Luc. 2.21. Act. 2.1.
margenoot2
Ofte, nalatinge: het Hebr. woort betekent beyds; ende beyds moestmen in’t sevende jaer doen, schulden nalaten, ofte niet inmanen, ende knechten ende maechden vry laten, ende het lant niet bouwen.
margenoot3
D. houden.
margenoot4
Hebr. het woort: dat is, het recht ofte wijse: vergel. ond. cap. 19.4.
margenoot5
Hebr. alle meester, ofte, heere der inmaninge, ofte, van ’t geleende sijner hant: dat is, een yeder, die recht heeft om den schuldenaer te manen, ende sijne hant aen hem, ofte het sijne te slaen. And. een yeder heer sal’t geleende sijner hant vry laten, het welc hy van sijnen naesten vorderen mochte.
margenoot6
Ofte, wanneer men den HEERE eene vrijlatinge heeft uytgeroepen.
margenoot7
D. den Heere ter eeren, die het alsoo bevolen heeft: And. eene nalatinge, ofte, vrijlatinge des HEEREN, D. die van den HEERE bevolen is.
margenoot8
Dat ghy hem geleent ofte geborgt hebt.
margenoot9
And. behalven wanneerder geen arme onder u sal zijn. Dat is, indien de schuldenaer rijck is, ende de macht wel heeft om u te betalen. Verg. de drie volgende verssen.
margenoot10
Ofte, nootdurftige.
margenoot11
And. wanneer de HEERE u, etc.
margenoot12
Hebr. segenende segenen.
margenoot13
Hebr. gehoorsamende gehoorsamen.
margenoot14
And. wanneer.
margenootb
Ond. 28.12.
margenoot15
Hebr. uyt, ofte, van een uwer broederen.
margenoot16
Hebr. opdoende opdoen.
margenoot17
Hebr. leenende leenen.
margenoot18
Hebr. de genoechsaemheyt sijns gebrecks.
margenoot19
Van dit woort siet bov. cap. 13. op vers 13.
margenoot20
Ofte, sake, dinck.
margenoot21
D. stuer, onvriendelick, dat ghy hem een quaet ende nijdich gelaet toont. Vergel. ond. cap. 28.54. Prov. 22. op vers 9. ende Matth. 20.15.
margenoot22
Die van Godt aen u gesocht ende gestraft worde.
margenootc
Matth. 5.42. Luc. 6.35.
margenoot23
Heb. gevende geven.
margenoot24
D. ’tsal u niet verdrieten, ghy sult hem met geen verkeert, onwillich, onlustich gemoet geven, maer blijdelick. Vergel. Rom. 12.8. 2.Cor. 9.7.
margenoot25
Hebr. in alle uytstreckinge, ofte, in allen uytslach uwer hant. siet bov. c. 12.7.
margenootd
Matth. 26.11. Iohan. 12.8.
margenoot26
D. daer sullen altijt arme in den lande, ofte, by u zijn. als Matth. 26.11. Ioh. 12.8.
margenoot27
Hebr. opdoende opdoen.
margenoot28
D. den genen die onder u woont, ende wiens armoet u bekent is, aen welcken ghy, als uwen broeder, bysonderlick verplicht zijt, als ’t voorgaende ende volgende verklaert.
margenoote
Exod. 21.2. Ierem 34.14.
margenoot29
Siet Gen. c. 10. op vers 21.
margenoot30
Siet Exod. 22. op vers 3.
margenoot31
And. ende u ses jaren sal gedient hebben. Ten ware dan, dat het Iubeljaer, in een van dien vallende hem vry maeckte.
margenoot32
Hebr. om den hals doende om den hals doen. Het Hebreeusch woort beteeckent, een hals bant om doen, den hals als met een bant, ofte, keten omringen. Mose wil seggen, dat men hem rijckelick sal versien, ende vereeren, dat hy met vreuchde scheyde.
margenoot33
D. dewijle hy by u wel vaert.
margenootf
Exod. 21.6.
margenoot34
Siet hier van Exod. 21.5, 6.
margenoot35
Hebr. ende hy sal u een dienstknecht der eeuwicheyt zijn, dat is, den gantschen tijt sijnes levens: alsoo Exod. 21.6. Vergel. Exo. 19.9. 1.Sam. 1.22, etc. Psal. 73. op vers 12. Andere verstaen dit, tot het jubel-jaer toe.
margenoot36
D. het sal u niet hart duncken, ofte toeschijnen.
margenoot37
D. hy heeft gedaen als een dobbelde dachlooner, ofte hy is u soo veel weerdich geweest, als een dobbelde dachlooner: want hy de vryheyt niet gehadt heeft van sijnen dienst u te weygeren, op te seggen, ofte slappelick te doen, (gelijck dachlooners wel doen) maer heeft u tot u genoegen ses jaren vol uyt moeten dienen. Uyt Ies. 16.14. nemen sommige af, dat de dachlooners sich niet langer als voor drie jaren mochten besteden.
margenootg
Exod. 13.2. ende 22.19. ende 34.9. Levitic. 27.26. Num. 3.13.
margenoot38
Vergel. Genes. 2. op vers 3. Levit. 8. op vers 10.
margenoot39
Dat is, huysgesin.
margenooth
Levit. 22.20. Ond. 17.1.
margenoot40
Siet bov. cap. 12. op vers 15.
margenooti
Bov. 12. versen 16, 23.
margenoot41
Siet bov. cap. 12.23, 24, 25.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken