Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xx. Capittel.

Godt dreycht de Egyptenaren ende Mooren, door een uytwendich teecken, dat sy gevanckelick van de Assyriers souden wechgevoert worden, vers 1, etc. 't welck de Heere den Ioden laet voorhouden, op dat sy haer vertrouwen op de selve niet setten en souden, 5.

1

IN den jare doe ¹ Thartan nae ² Asdod quam, als hem ³ Sargon de Coninck van Assyrien gesonden hadde, doe hy crijch voerde tegen Asdod, ende ⁴ het innam:

1 Een van de krijchsoversten in het leger Sanheribs, 2.Reg. 18.17.

2 Eertijts een hooft-stadt van eene der vijf vorstendommen der Philistinen, Ios. 13.3. daer de Afgodt Dagon geeert wiert, 1.Sam. 5.2.

3 Hy wort gemeynelick Sanherib genoemt, als 2.Reg. 18.13. ende elders.

4 Van het in-nemen der Stadt Asdod, rekenen eenige de drie jaren, waer van vers 3.

2

Ter selver tijt sprack de HEERE ⁵ door den dienst van Iesaia den sone A-

5 Hebr. door de hant Iesaia. Siet Levit. 8. op vers 36.

[fol. 11r]

moz, seggende, ⁶ Gaet henen, ende ⁷ ontbindt ⁸ den sack van uwe lendenen, ende doet uwe schoenen van uwe voeten: ende hy dede alsoo, gaende ⁹ naeckt ende ¹⁰ barvoets.

6 T.w. om te prediken, ofte te propheteren.

7 Hebr. opent den sack, men moet eenen sack dien men aen heeft, ofte een cleet, alsmen't uyttrecken sal, eerst openen of ontbinden.

8 D. u treur-kleet, 't welck, soo het schijnt, de Prophete hadde aengetrocken, tot een teecken van de elende, die de Ioden, ende andre natien was nakende. sommige meenen dat het een Prophetisch cleet zy geweest, 't welck hy ordinaris droech.

9 D. bloot, T.w. sonder sack, of treurcleedt, ende sonder schoen. want heel naeckt te gaen soude oneerbaer ende schandelick zijn. De sin is, dat de Prophete bloot ginck, als een arme slave, die gevanckelick wech-gevoert wort, ende tot een teecken dat den Mooren ende Egyptenaren sulcx was aenstaende, gelijck vers 4. breeder wort uytgedruckt. Andre nemen hier het woort naeckt, voor bloot van sijn Prophetisch kleet. Siet 1.Sam. cap. 19. vers 24. ende de aenteeck. aldaer.

10 Of ontschoeyt, sonder hoosen of schoen. siet 2.Sam. 15.30. ende Ier. 2.25.

3

Doe seyde de HEERE, Gelijck als mijn knecht Iesaia naeckt ende barvoets ¹¹ wandelt; ¹² drye jaren ¹³ [tot] een teecken ende wonder over Egypten ende over Mooren-lant:

11 Of, gewandelt heeft. sommige nemen dit als een prophetisch gesichte, andere, dattet inder daet alsoo geschiet zy.

12 D. om aen te wijsen 'tgene dat over, ofte na drie jaren Egypten ende Mooren-lant sal overcomen: Ofte, om aen te wijsen, dat de elende die Egypten ende Mooren-lant sal treffen, drie jaren dueren sal.

13 And. een teecken ende wonder is over etc.

4

Alsoo sal ¹⁴ de Coninck van Assyrien ¹⁵ voort-drijven ¹⁶ de gevangene der Egyptenaren, ende ¹⁷ de Mooren die wech-gevoert sullen worden, jonge ende oude, naeckt, ende barvoets, ende met bloote billen, ¹⁸ den Egyptenaren [tot] schaemte.

14 T.w. Sargon, of Sanherib.

15 Of wech-leyden, of wech-voeren, of henen drijven, of leyden. T.w. als eenen hoop beesten, gelijck het Hebr. woort gebruyckt wort Gen. 31.18. Exod. 3.1. 1.Sam. 30.20. ende elders meer.

16 Hebr. de gevangenisse. siet Num. 31. op vers 12. Ende verstaet hier de gevangene Egyptenaren, die van de slachtinge souden over-blijven.

17 Hebr. de wech-voeringe der Mooren. D. een groote menichte der Mooren, die gevanckelick nae Assyrien toe sullen gevoert worden. 't welck eenige verstaen van die Mooren, die onder het beleyt van Thirhaka tegen de Assyriers ten strijde uytgetrocken waren.

18 Of, tot versmaetheyt van Egypten: Verstaet hier by, ende van Mooren-lant.

5

Ende ¹⁹ sy sullen verschricken, ende beschaemt zijn ²⁰ vande Mooren ²¹ op de welcke sy sagen, ende van de Egyptenaers, ²² haren roem.

19 T.w. de Philistinen, ende oock de Ioden, die vastelick hoopten, dat de Egyptenaers Sanherib souden verdrijven. siet 2.Reg. 18.21.

20 D. van wegen de Mooren.

21 Hebr. hare aenschouwinge. D. toeversicht. D. van de welcke sy hulpe waren verwachtende, ende op de welcke sy haer verlieten.

22 D. op welcker hulpe sy roemden en pochten.

6

Ende de inwoonders ²³ deses Eylants sullen te dien dage seggen: Siet alsoo ist [gegaen] dien ²⁴ op welcken wy sagen, derwaerts henen wy vloden om hulpe, om gereddet te worden ²⁵ van het aengesichte des Conincx van Assyrien; hoe sullen wy dan ontcomen?

23 D. deses lants, T.w. der Philistinen ende der Ioden. het Hebr. woort beteeckent eygentlick ende gemeynlick een Eylant, maer 't en can hier in sijn eygene beteeckenisse niet genomen worden, ten zy ten desen aensien, dat de Ioden ende Philistinen afgesondert waren van alle andre Natien, gelijck de Eylanden van alle andre landen, door de zee, ofte rivieren, afgesondert worden. Of, de Prophete noemt der Philistinen ende der Israeliten lant een eylant, om dat sy van hare vyanden rontom omcingelt waren, gelijck een Eylant rontom in het water leyt, ende daer van omcingelt is. Siet wijders Gen. 10. op vers 5. ende Psal. 72. op vers 10.

24 Hebr. onse aenschouwinge. etc. siet op vers 5. D. op welcken wy onse oogen geslagen hadden.

25 Of, van den Coninck van Assyrien.