Streven. Jaargang 22

[p. 1]

[Inhoud]

Naar aanleiding van de encycliek ‘Humanae Vitae’, p. 5

Wij hebben - in verband met de verschijningsdatum van Streven - niet eerder kunnen reageren op de laatste zeer omstreden encycliek. Omdat een ernstige bestudering van de vraagstukken die de encycliek oproept, de beste benadering lijkt, menen wij de lezers het diepgelovige, maar tegelijk eerlijk kritische artikel van Karl Rahner, dat in Stimmen der Zeit (september 1968, pp. 193-210) verscheen, niet te mogen onthouden.

Tsjechoslowakije: aspecten van een onmogelijke tragedie, p. 24

Wat het Russisch-Tsjechische conflict zo tragisch maakt, is niet, dat hier een communistische mogendheid zich verzet tegen de poging van een land om zich bij het Westen aan te sluiten - daar was, in tegenstelling tot wat sommigen al te rechtlijnig dachten, geen sprake van - maar dat het ‘orthodoxe’ communisme zich tegen zijn eigen ontwikkeling keert.

Het vergelijk der rassen II, p. 33

Naar aanleiding van hetgeen in een vorig artikel is opgemerkt over rasonderscheid en vooroordelen, wordt hier door een antropoloog gewezen op het feit dat de betekenis van raskenmerken niet zo evident is als vaak gedacht wordt. De biologische achtergrond is namelijk zeer complex.

De geschiedenis van Adam en Eva, p. 40

De kunst heeft altijd geëvolueerd rond enkele geprivilegieerde thema's. Deze stelden de kunstenaar in staat, een directe en volledige gestalte te geven aan de visie op mens en wereld van een bepaalde tijd, een bepaalde beschaving. Mentale en culturele structuren komen erin te voorschijn. Naar aanleiding van een pas verschenen boek over één zo'n thema, laat G. Bekaert even zien welke mogelijkheden hierin kunnen zitten voor een beschavingsanalyse.

Waarheen met de Biennale van Venetië?, p. 44

De Biennale van Venetië is al sinds jaren niet veel meer dan een jaarmarkt waar iedereen zijn waar komt uitstallen, een organisatie zonder gezicht. Het protest dat daartegen allang had moeten rijzen, werd dit jaar ineens heel luidruchtig. Er zal hard en rap aan gedokterd moeten worden. Anders is ze ten dode opgeschreven.

[p. 2]

Het wachten van de liturgie, p. 50

De auteur constateert dat de vraag naar de zin van de eredienst totaal veranderd is in vergelijking met een kleine dertig jaar geleden. Analyserend gaat hij na, wat de huidige ‘kerkganger’ in het liturgisch gebeuren ervaart.

Je t'aime, je t'aime van Alain Resnais, p. 58

Met zijn nieuwe film begeeft Alain Resnais (‘Hiroshima, mon amour’, ‘L'année dernière à Marienbad’, ‘Muriel’, ‘La guerre est finie’) zich in de science-fiction. Aan dat genre zitten gevaren vast. Eric De Kuyper vindt het een eigenaardige film: zonder jezelf tegen te spreken kun je er tegelijk van zeggen dat hij strak mechanistisch in elkaar zit én dat hij bijzonder open functioneert.

De verbeelding van de vrijheid, p. 68

Centraal in het schrijversschap van de Duitse romancier Alfred Andersch staat de intuïtie van de vrijheid die hij heeft weten te redden uit de ruïnes van zijn jeugd en de oorlog. Het schrijven verschijnt hier in zijn oorsprong, als een poging om het chaotische leven opnieuw te verzamelen in beelden. Dat wordt hier vooral gedemonstreerd aan Andersch' jongste roman, ‘Efraim’.