U en de ministeries
U hebt allen wel eens met ‘Den Haag’ te maken. De aanhalingstekens hebben een diepe betekenis. Het oude rijmpje bestaat nog steeds: Rotterdam verdient het, Amsterdam verteert het, Den Haag beheert het. Welnu, tegenwoordig gaat beheren niet meer zonder papier. U vraagt een paspoort aan en U krijgt bij het donkerblauwe boekje een keurig papiertje van het Min. van Buitenlandse Zaken, waarop enige nuttige opmerkingen staan, o.a. dat de Ned. vertegenwoordigers in het buitenland U geen cent zullen voorschieten! Voor de vijfde keer in een jaar kregen wij dit document opgestuurd; enige woorden waren zorgvuldig rood onderstreept: U kan (niet inleveren), U zal (niet kunnen rekenen op), U zal (goed doen).
We veronderstellen, dat ieder van ons de waarheid omtrent ‘U’ kent. Het woord is, om historische redenen, tweede en derde persoon. Bij de gewone werkwoordsvormen komt dit verschil niet uit, maar bij de onregelmatige werkwoorden wel: U hebt-heeft, bent-is, moogt-mag, kunt-kan. We hebben al eens eerder geschreven, dat theoretisch beide vormen van gelijke waarde zijn. Naar ons gevoel echter kan men de vormen U kan - U zal als minder verzorgd beschouwen, of eigenlijk liever andersom: U kunt - U zult klinkt iets beter. Waarom? We weten het niet. Het is heel goed mogelijk, dat anderen dit gevoel niet hebben. Wijlen Prof. Verdenius, een hartelijke vriend van O.T., had juist de tegenovergestelde mening. Het schijnt, dat kan-zal vooral in het Oosten des lands onzuiver klinkt.
We hebben de raad gegeven er vooral bij het opstellen van officiële stukken op te letten, welke persoon men kiest. Deze persoon moet men handhaven. En, eerlijk is eerlijk, dat doet het Min. van Buit. Zaken op het bewuste document goed: U zal goed doen zich te melden (waarom eigenlijk niet: aanmelden?). Ook wij krijgen papieren. Onvermijdelijk en minder welkom is de ‘Toelichting bij het aangiftebiljet voor de inkomstenbelasting’. De ambtenaren van het Min. van Fin. kronkelen met ‘U’. U hebt (2), U heeft (3), U kunt (2), U is (3), U ziet, hoe nauwkeurig wij dit document bekeken hebben. Kijkt U nu eens naar O.T. van deze maand om zo'n U-kronkel te vinden. Dan bent U tenminste gedwongen dat droge artikel over de spraakkunst te lezen.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd