Onze Taal. Jaargang 31

Stijl

1. Wanneer wij deze droeve toestand op zijn oorzaken herleiden, komen we tot de conclusie, dat het niet aangaat, hiervoor alleen de fabrikanten verantwoordelijk te stellen: de schuld rust minstens even zwaar op de verzamelde machinegebruikers, die in een, hen overigens sierende lijdzaamheid hebben nagelaten om, op grond van een scherpe analyse van hun ware behoeften, hun daardoor gefundeerde verlangens tegenover de fabrikanten kenbaar te maken.

Euvel: ingewikkeld maken wat eenvoudig kan. Het is een breiwerk met verschillende draadjes geworden. Merk op: ‘dat het niet aangaat’ kan nooit de directe conclusie zijn van een analyse van deze droeve toestand. Immers, uit die analyse kan wel volgen dat er twee schuldigen zijn; ‘dat het niet aangaat’ is een secundaire conclusie die berust op een ander inzicht. Dus: wanneer we nagaan wat de oorzaak is van deze droeve toestand, dan zien we dat niet alleen de fabrikanten schuldig zijn, maar ook de machinegebruikers. Laatstgenoemden hebben immers nagelaten hun eigenlijke behoeften scherp te analyseren en hun aldus gefundeerde verlangens aan de fabrikanten voor te leggen. De bereidheid der machinegebruikers om zich steeds te behelpen moge hen sieren; zij zijn niettemin daardoor mede schuldig aan de gelaakte toestand.

2. Door steeds meerderen wordt de gedachte verlaten dat alle studenten voor alle werkzaamheden binnen hun vak door de school dienen te worden opgeleid.

Men behoeft geen dogmatische afkeer van de lijdende vorm te hebben om in te zien dat het dubbele worden hier de stijl verzwaart. Meerderen is een germanisme, de gedachte verlaten betekent: geloven niet langer.

3. Men stelle zich op de hoogte van het gebruik van milligramequivalenten voor de berekening van de resultaten van volumetrisch werk.

Zes voorzetselbepalingen in één zin: op-van-van-voor-van-van. Met een beetje passen-en-meten, met een andere constructie kunt u er een paar van kwijt.

4. Op een gegeven moment is het extra vermogen dat nodig is om een bepaalde snelheidsvermeerdering te geven zo groot dat er zoveel van de lading moet verdampen, terwijl de ruimte relatief kleiner wordt, dat de winst te niet wordt gedaan.

Moeilijke zin: bijzin achter vermogen daarna zo groot

[p. 56]

dat + bijzin waarin zoveel dat + bijzin waarin terwijl + bijzin.

5. Ook doordat het grootbedrijf gebonden is aan wetten en regelingen kan men moeilijk iets onder de tafel doorgeven terwijl men dit in een klein bedrijf wel kan en wat ook zeer stimulerend werkt.

Keuvelzin, begrijpelijk maar losjes gebouwd, zoals we dat in een opwindend gepraat doen.

Opdracht: maak tijdens de decemberfeestdagen een half uurtje vrij om van de bovengenoemde en bevitte stukken proza helder Nederlands te maken.