Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Onze Taal. Jaargang 43 (1974)

Informatie terzijde

Titelpagina van Onze Taal. Jaargang 43
Afbeelding van Onze Taal. Jaargang 43Toon afbeelding van titelpagina van Onze Taal. Jaargang 43

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.86 MB)

Scans (10.93 MB)

ebook (4.20 MB)

XML (0.45 MB)

tekstbestand






Genre

sec - taalkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Onze Taal. Jaargang 43

(1974)– [tijdschrift] Onze Taal–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Lings

was te vinden op een briefje, geprikt op een boom bij de kersenstad Mierlo in juli 1974: plukkers lings afslaan. Een zeldzaamheid, een ‘fonetische’ spelling van links. □ Over fonetisch, je mag niet (nog niet) foneties schrijven. Hoe koel O.T. ook tegenover alle spellinggedoe staat, isch is duits. In het beeldenartikel van mei is toeristies te lezen. Weinig gemor en gekners moeten aanvaarden van boze lezers. □ Op de boeiende tentoonstelling over Alexine Tinne (Haags Gemeentemuseum tot 13 okt.) ligt het dagboek van Kees Oostman, een van haar forse begeleiders in de Sahara. Deze schrijft, op de avond voor hij met haar vermoord wordt, over de woestijnbewoners: ‘een soort menschen die meer roovers zijn dan vatzoendelijke lieden.’ Foneties? □ Neerlandia 1974, nr. 2 vindt een boekaankondiging in de Economist van 1858 en leest: ‘Nu zijn beide opstellen in de moedertaal geschreven, terwijl te voren slechts de latijnsche taal daartoe mogt gebezigd worden, hetgeen voor onderwerpen van deze aard het dubbele nadeel had, dat de schrijver zijn denkbeelden moeijelijk in zuiver latijn kon uitdrukken, omdat in die taal de nodige woorden ontbreke, en dat zijn arbeid slechts door hen gekend kon worden, die latijn verstonden, terwijl het van groot belang is, dat hetgeen over oekonomische onderwerpen in een land geschreven wordt, daar zoo veel lezers mogelijk vinde.’

Wageningse stelling: ‘De educatieve waarde van botanische tuinen is aanmerkelijk groter indien de naamsaanduidingen niet slechts in het latijn zijn gesteld doch tevens, voorzover deze bestaan, in de landstaal.’ □ In Helmond komt een woningenwoud waarin zestig woningenwoudwoningen. □ Venidse in Hoorn (zie O.T. sept. 1973 waar per ongeluk Nevidse staat), Venedie in Enkhuizen. Daar ook nog de Meidenmarkt en straten genaamd Drie Groene Eikels, Tussen Hel en Vagevuur, Kreupeltje. Wat is eigenlijk Enk? □ Hoog aan het noordelijkste randje van Friesland, in plaatsjes als Nes en Moddergat worden boerderijtjes te koop aangeboden door middel van grote borden waarop Zu Verkaufen. Dat is een eng gezicht zo'n bord. □ De Consumentengids van juli 1974 merkt op dat ‘juweliers geen dure woorden meer gebruiken.’ De gewone man moet over de drempel heen. En V&D verkoopt blikjes kipperagoût

[pagina 64]
[p. 64]

waarop de aanbeveling staat: ‘met stukjes kippevlees.’ De gids: ‘Alsof in ragoût vanzelf geen vlees hoort. De V&D-mensen moeten er Van Dale op naslaan.’ □ Vernieuwde croma, vernieuwde rexona, geconcentreerde silan, nieuwe dreft (halverwege: produkt X heeft geen schuim meer), geprogrammeerde dixan, nieuwe chlorix, nieuwe citroenfrisse ajax. □ De babbeltruuk was bekend, nu gelezen over de Youth for Christ babbelbar (Delftse Post 28 aug. 1974). □ Er is niets tegen nieuw, vernieuwd en geconcentreerd in te brengen, maar alle nieuw wordt oud: ‘der dingen meedogenloze vergankelijkheid’. Drammen met nieuw irriteert; echter, je kunt wel veel dingen maken, ze moeten ook verkocht worden. Dan maar nieuw. □ Woorden van de maand: programcollege (programma gaat af), afspiegelingscollege, oudkabouter en verder enige geruchtmakende en opzienbarende.

Het Parool van 24 juli 1974 gaf een zin die, luid uitgesproke, een griezelig effect op de hoorder heeft, daar bij het spreken de lippen niet of nauwelijks hoeven worden te bewogen: ‘Jongstleden dinsdag zat in zijn atelier aan het Groene Zoodje te Den Haag de surrealistische schilder Ton Jelgerhuis aan zijn ezel en tuurde uren lang naar het lege doek zonder een artistiek interessant idee te krijgen’. ‘De gastheer had het gezellig onderhoud zó ontiegelijk lang gerekt, dat de gasten knagende honger kregen, doch in de koelkast stonden hele ritsen schalen etensresten en geen der gezinsleden had daar nou echt zin in.’ □ In O.T. mei een artikel over de Verbeelding. Komen we nog op terug en gaan we weer mee verder. Het woord heeft een wonderlijke gebruikswaarde: naar aanleiding van een wethouderskeuze in de hoofdstad zei een geestdriftig iemand uit zijn achterban: ‘Er is een stuk verbeelding in Amsterdam aan de macht gekomen.’ (Vad. 5-9) □ ‘... geven kennis van hun voorgenomen huwelijk enz.’ Traditioneel. Kennis wordt gegeven van het voornemen. Wie dat stilistisch tot uitdrukking wil brengen, schrijve zoiets als ‘... dat zij voornemens zijn enz.’ □ Toch eigenlijk een rare burgerlijke peutertaal: een drankje drinken bij een muziekje en daarna een hapje (ook: stukje) eten. Sommigen hebben bij het horen daarvan reeds gedronken en gegeten. □ Als u nu eens iets aparts wil bestellen in een eethuis, bestel dan kampernoelies en wacht rustig de gevolgen af. □ Je zou haast heimwee naar de zuilen krijgen. J.A. Meyers signaleerde in zijn boek Zin en Onzin (1952, blz. 112) het gebruik van vooral ‘rechtzinnige protestantse schrijvers’ om ‘elke zin op een nieuwe regel te beginnen.’ □ Afnokken, aftaaien, niksoptegen, je zou ze eigenlijk overgankelijk moeten gaan maken om het muffe cancellen krijt te raken. □ De koeien die op de stamboekveedag 6-9-74 langs de tribunes werden geleid, kregen van de televisienieuwsspreker de naam mee primi inter pari, aldus heeft een wakker kijkende luisteraar vastgesteld. Pari niet pares wel, maar primi primae? De meesten noemen zelfs hun eigen poes hij. □ Kopklare soep. Vezelveiliger bleekwerking. □ Nog eens, omdat erom gevraagd is, de zin uit de Statenbijbel, waarin alle letters van ons alfabet: ‘Ende een seker Jode met name Apollos, van geboorte een Alexandriner, een welsprekende man, quam te Ephesen, magtigh zijnde in de schriften.’ Handelingen 18, 24. □ Om er definitief een streep onder te zetten (a.u.b. geen brieven meer). Vertaalkundigen zullen zich gebogen hebben over de grote buitenlandse kranten na het geruchtmakende (waar nou langzamerhand iedereen zijn zegje over gezegd heeft; taal blijft opwinden, altijd en overal). The Guardian (31-8) zei dat het voor het lower-class slang moeilijk was ‘to find exact English equivalents’ en het koos voor ‘a student union prig’ en ‘his wagging little tongue’. The Times (30-8) houdt het op ‘a college brick’ en ‘a funny face’. Trillend van genot waargenomen dat nu eindelijk ook eens de Engelsen iets moeilijks uit het Nederlands hebben moeten vertalen.

Le Monde zelfde datum houdt het op ‘étudiant snob’ en ‘petite gueule’. □ Beste woorden zijn buitenkip en overloopgemeente. Na de mentrix kon de nestrix (bijna altijd van een gemeenteraad ergens) niet uitblijven. □ Moeilijk te begrijpen na de rectorenconferentie: ‘Ze hebben het van elkaar weer eens gehoord en over vijf jaar zien zij of hun opvolgers elkaar weer.’ □ Na met de ambtenaar begonnen te zijn in dit nummer, er ook mee eindigen. En wel uit de gemeente Mijdrecht die het zekere voor het onzekere neemt: ‘In verband met reconstruktiewerkzaamheden is de Oude Spoorbaan, gelegen tussen (......), voor alle verkeer afgesloten van maandag 4 februari af tot 1 juni 1974 of zoveel korter als mogelijk of langer dan noodzakelijk is.’

 


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken